درخت حوزه‌های تخصصی

علم اطلاعات و دانش‌شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
صنعت و تجارت کتاب علوم اطلاع رسانی علوم کتابداری کتاب کتابخانه ها کتابخانه ها(به طور عام) کتابخانه های الکترونیکی مراکز اطلاع رسانی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۳۸۱ تا ۲٬۴۰۰ مورد از کل ۷٬۲۷۴ مورد.
۲۳۸۱.

ﻓﺮاﺗﺤﻠﯿﻞ: روﯾﮑﺮدی ﺑﻪ ﺗﻠﻔﯿﻖ و ارزﺷﯿﺎﺑﯽ ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎی ﻋﻠﻢ اﻃﻼﻋﺎت و داﻧﺶﺷﻨﺎﺳﯽ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۲۹ زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۷۶)

کلید واژه ها: فراتحلیل مرور سیستماتیک علم اطلاعات و دانش شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹۱ تعداد دانلود : ۸۶۰
کندوکاو در پژوهش ها برای رسیدن به نتایج مطمئن، رفع تناقضات موجود در انواع مطالعات، و کشف شکاف های دانشی از عمده اهداف پژوهش علمی است. فراتحلیل، مروری سیستماتیک برای نیل به این اهداف با تحلیل آماری یافت ههای کمی حاصل از مطالعات مربوط به یک مسئله پژوهشی است . این مقاله بر آن است تا زمینه ای مقدماتی برای مطرح کردن این نوع تحلیل در مسائل پژوهشی مختلف رشته علم اطلاعات و دانش شناسی فراهم کند؛ به همین سبب، به روش مروری و تبیینی به پیشینه، روش ها، رویکردهای آماری، فرصت ها و چالش های فراتحلیل در این رشته پرداخته است . فراتحلیل مراحلی منظم و مدون دارد. تلخیص آماریِ نتایج، مهم ترین بخش این مراحل است که سه رویکرد عمومی دارد. با وجود اهمیت فراتحلیل در توسعه و بلوغ حوزه های علمی، این نوع مطالعه در این حوزه هنوز چندان شناخته شده و رایج نیست و در انجام آن نقص و ناهماهنگی وجود دارد. نویسندگان مقاله های پژوهشی و سردبیران مجلات باید رهنمودهایی را برای تدوین مقاله پژوهشی مناسب برای ورود به فراتحلیل مدنظر قرار دهند. این بررسی گامی در جهت شناساندن مبانی و منابع فراتحلیل به جامعه علمی حوزه علم اطلاعات و دان ش شناسی در حکم رویکردی نو و ضروری به تلفیق و ارزیابی پژوهش های روزافزون این رشته - به ویژه پژوهش های داخل کشور- است.
۲۳۸۲.

شناسایی نویسندگان پیام های الکترونیکی از طریق واکاوی نوع و سبک نگارش آن ها مبتنی بر روش های یادگیری ماشین(WKF based on SVM-PHGS)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۲۹ زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۷۶)

کلید واژه ها: ماشین بردار پشتیبان تعیین نویسنده روش های یادگیری ماشین ویژگی های سبک نوشتاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۱ تعداد دانلود : ۶۴۷
شناسایی نویسنده یکی از مسایل مهم در دسته بندی متن و پردازش زبا نهای طبیعی به شمار می رود. این نوشتار دستآورد پژوهشی با هدف تعیین هوشمند نوشته های 50 نویسنده سایبری(50 نفر از مشتریان بالقوه ی وب سایت آمازون با توجه به پیام ها و مراجعاتی که به این وب سایت داشته اند انتخاب شده اند) به کمک روش های یادگیری ماشین است. برای سنجش کارایی روش پیشنهادی، دقت تصمیم گیری آزموده و نتایج آنها با بازدهی روش های یادگیری ماشین مقایسه شده است. همچنین در هنگام استخراج ویژگیهای گوناگون نوشته های نویسندگان برای ارزیابی توسط ماشین، کوشش شده تا حداکثر ویژگی های مورد نیاز برای تشخیص نویسنده شبیه سازی گردد و بدین منظور، نزدیک به10000 ویژگی گوناگون از نوشته های مختلف استخراج شده و در چهار دسته ی ویژگی های لغوی ، ویژگی های نحوی ، ویژگی های خاص و ویژگی های ساختاری قرار گرفته اند. در این پژوهش به طور میانگین دقت تعیین نویسنده به کمک روش پیشنهادی تا 98/78 درستی نیز رسیده است.
۲۳۸۳.

بررسی مقایسه ای وضعیت توسعه حرفه ای دانشجویان دکتری رشته های علم اطلاعات و دانش شناسی و مدیریت آموزشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۴۷ بهار ۱۳۹۲ شماره ۱ 65 - 84

کلید واژه ها: توسعه حرفه ای دانشجویان دکتری علم اطلاعات و دانش شناسی مدیریت آموزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲ تعداد دانلود : ۴۴
هدف: تحقیق حاضر با هدف مشخص کردن وضعیت توسعه حرفه ای دانشجویان دکتری رشته های اطلاعات و دانش شناسی و مدیریت آموزشی و مقایسه وضعیت توسعه حرفه ای دانشجویان این دو رشته انجام شده است. روش: این تحقیق از حیث هدف تحقیقی، کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده ها از نوع تحقیقات توصیفی- پیمایشی به شمار می آید. جامعه آماری شامل دانشجویان دکتری رشته های اطلاعات و دانش شناسی و مدیریت آموزشی است که از بین آنها 117 نفر با استفاده از روش تصادفی نسبی، به عنوان نمونه انتخاب و بررسی شدند. یافته ها: نتایج تحقیق نشان می دهد که میانگین نمرات دانشجویان دکتری رشته اطلاعات و دانش شناسی در مؤلفه های برقراری ارتباطات، رفتار اخلاقی، کار گروهی و رهبری گروه و مدیریت مسیر حرفه ای به طور معناداری بالاتر از میانگین به دست آمده از دانشجویان دکتری رشته مدیریت آموزشی است. در مؤلفه های انجام دادن و مدیریت تحقیق و پاسخگویی مدنی، از ابعاد دیگر توسعه حرفه ای، میانگین نمرات این دو گروه تفاوت معناداری با هم دارند و میانگین به دست آمده برای دانشجویان دکتری رشته اطلاعات و دانش شناسی در این دو مؤلفه، به میزان شایان ملاحظه ای پایین تر از میانگین به دست آمده از دانشجویان دکتری رشته مدیریت آموزشی است. میانگین به دست آمده از دو گروه، در مؤلفه های کارآفرینی و خلاقیت، کارآمدی فردی، تدریس و آموزش و تفسیر و انتقال دانش، تفاوت معناداری ندارد و دو گروه دارای وضعیت به تقریب مشابهی هستند. 
۲۳۸۴.

ریشهیاب ماضی و مضارع از مصدر افعال ناگذر در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۲۸ بهار ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی۷۳)

کلید واژه ها: دستور زبان فارسی بن ماضی بن مضارع ریشه یاب ریشه سازی فارسی زبانشناسی رایانه ای فعل ناگذر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۲۹ تعداد دانلود : ۶۶۶
در این طرح، نمای کلی از نرم افزار ریشه یاب ماضی و مضارع از مصدر افعال ناگذر در زبان فارسی در مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری تهیه و ارائه گردیده است. عملکرد نرم افزار به گونه ای است که با ارائه مصدر فعل می توان به بن ماضی و بن مضارع آن مصدر دسترسی پیدا کرد. علاوه برآن، تعدادی از افعال که بن مضارع آنها برخلاف روال معمول ساخته می شوند نیز به عنوان استثناء بیان شده اند.
۲۳۸۷.

بررسی میزان انطباق عناصر داده ای مارک ایران با موجودیت ها و ویژگی های الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی (اف.آر.بی.آر.): (نمونه موردی پیشینه های مارک رباعیات خیام موجود در نرم افزار کتابخانه ملی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۲۸ بهار ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی۷۳)

کلید واژه ها: مطالعه تطبیقی مارک ایران اف.آر.بی.آر. ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی موجودیت ها و ویژگی های گروه اول مارک 21 پیشینه های فارسی رباعیات خیام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷۶ تعداد دانلود : ۷۰۶
هدف اصلی این پژوهش، بررسی میزان انطباق عناصر داده ای مارک ایران با موجودیت ها و ویژگی های الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی است. در این راستا، جدولی جهت تطبیق عناصر داده ای مارک ایران با موجودیت ها و ویژگی های تشکیل دهنده سه گروه موجود در این الگو ترسیم شد و بر اساس مطالعات مشابه انجام شده توسط کتابخانه کنگره آمریکا بر روی مارک 21، تمام عناصر داده ای مارک ایران که قابلیت انطباق با موجودیت ها و ویژگی های این الگو را داشتند، شناسایی شدند. نتایج حاکی از آن است که در پیوند 1558 عنصر داده ای موجود در ساختار مارک ایران با موجودیت های این الگو، 702 عنصر داده ای (05/45% ) با موجودیت های گروه اول، 152 عنصر داده ای با موجودیت های گروه دوم و 45 عنصر داده ای با موجودیت های گروه سوم قابلیت انطباق دارند. در ادامه، جهت شناسایی موجودیت ها و ویژگی های الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی در پیشینه های مارک موجود در نرم افزار کتابخانه ملی ایران (رسا)، پیشینه های یک نمونه اثر با نمودهای متنوع، یعنی رباعیات خیام در نمود های چاپ سنگی، کتاب، پایان نامه، مواد دیداری و شنیداری، دستنوشته مواد گرافیکی، مقاله و سند مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که بیشترین میزان انطباق با موجودیت های گروه اول مربوط به پیشینه های چاپ سنگی رباعیات خیام و برابر با (2/38%) است. از دستاوردهای این پژوهش تهیه جدول انطباق تمام عناصر داده ای مارک ایران با موجودیت ها و ویژگی های اف.آر.بی.آر. است
۲۳۸۸.

اضطراب کتابخانه ای در میان دانشجویان دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه شیراز برمبنای ویژگی های زمینه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۴ زمستان ۱۳۹۲ شماره ۹۶

کلید واژه ها: کتابخانه های دانشگاهی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز اضطراب کتابخانه ای

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات اضطرابی
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی
تعداد بازدید : ۱۵۵۱ تعداد دانلود : ۶۸۶
هدف: همبستگی میان ویژگی های زمینه ای مانند جنسیت، رشته و ترم تحصیلی و میزان اضطراب کتابخانه ای دانشجویان کارشناسی ارشد دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه شیراز در ابعاد هشت گانه اضطراب کتابخانه ای (دسترسی به منابع، دسترسی به خدمات، فرایند جست وجوی اطلاعات، تجهیزات مکانیکی، استفاده از کتابخانه، سواد کتابخانه ای، کارکنان کتابخانه و ساختمان کتابخانه) بررسی شده است. روش/ رویکرد پژوهش: نسخه اصلاح شده مقیاس اضطراب کتابخانه ای چندبُعدی ون کمپن را 123 دانشجو برای این مطالعه پیمایشی تکمیل کرده اند. یافته ها: 79 درصد از پاسخ گویان سطوح متوسط و بالای اضطراب را تجربه می کنند. دانشجویان کتابداری و اطلاع رسانی کمترین، و دانشجویان رشته های کودکان استثنایی و تربیت بدنی بیشترین میزان اضطراب را در اکثر ابعاد نشان داده اند. اضطراب کتابخانه ای مردان در تمامی ابعاد آن بالاتر از زنان بود. بیشترین میزان اضطراب کتابخانه ای را دانشجویان ترم دوم و کمترین میزان اضطراب را دانشجویان ترم سوم نشان داده اند. در ابعاد هشت گانه اضطراب کتابخانه ای، اضطراب دسترسی به خدمات بیشترین، و اضطراب همکاری کارکنان کتابخانه کمترین میانگین را نشان داده است. نتیجه گیری: اضطراب کتابخانه ای عارضه ای جدّی در میان دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه شیراز است.
۲۳۸۹.

سامانه هوشمند ارزش گذاری مدارک بازیابی شده در پایگاه های فارسی به وسیله سیستم خبره(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره شانزدهم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۶۳) 165 - 174

کلید واژه ها: سیستم خبره ارزش گذاری نتایج جستجو سیستم هوشمند ارزش گذاری جستجو در سیستمهای بازیابی اطلاعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۴ تعداد دانلود : ۱۷۳
هدف : هدف پژوهش حاضر، استفاده از سیستم خبره در افزایش کارآیی سیستم ارزش گذاری مقاله های بازیابی شده در موتورهای جستجوی پایگاه های فارسی است. روش : روند کار به این صورت است که سیستم خبره ارزش مقاله های را محاسبه می کند و نتایج حاصل بهتر از سیستمهای مرسوم می شود. سیستم هوشمند پارامترهای انسانی را به صورت قوانین سیستم خبره برای محاسبهارزش مقاله ها به کار می برد و در نهایت کارآیی بهتری از سیستمهای غیرهوشمند به دست می آید، زیرا دسترسی به منابع در پایگاه های اطلاعاتی و سطح وب یکی از بزرگترین چالشهای سیستمهای اطلاعاتی و سیستمهای بازیابی اطلاعات است. نتایج : اگر فهرست به صورت مناسب مرتّب نشده نباشد، با اینکه سیستم موفق به یافتن جواب پرسش کاربر گردیده، دسترسی برای کاربر مهیا نشده است. از این رو، استفاده بهینه از 10 پاسخ اول و جایگاه صفحه اول بسیار مهم است. نتیجه سیستم هوشمند حاصل، کارآیی بهتری از سیستمهای سنتی غیرهوشمند دارد.  
۲۳۹۱.

بررسی محیط رابط کاربری پایگاه اطلاعاتی نمایه نشریات فارسی از دیدگاه کتابداران کتابخانه های عمومی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۱۹ تابستان ۱۳۹۲ شماره ۷۳

کلید واژه ها: پایگاه اطلاعاتی کتابخانه های عمومی رابط کاربری نمایه نشریات فارسی مؤسسة نمایه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه های الکترونیکی انواع منابع الکترونیکی پایگاه های اطلاعاتی
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها عمومی
تعداد بازدید : ۱۹۵۷ تعداد دانلود : ۷۴۰
هدف: بررسی محیط رابط کاربری پایگاه اطلاعاتی نمایه نشریات فارسی از دیدگاه کتابداران هدف اصلی نگارش این مقاله است. روش: در این مقاله با استفاده از روش پیمایشی و نظرسنجی، دیدگاه کتابداران درباره رابط کاربری پایگاه اطلاعاتی نمایه نشریات فارسی در 5 خصیصه و 58 شاخص مورد بررسی قرار می گیرد. یافته ها: در بررسی پایگاه اطلاعاتی نمایه نشریات، کتابداران معتقدند که خصیصه های اطلاعات عمومی با میانگین (9/43)، خصیصه جست وجو با میانگین (3/81) و خصیصه بازیابی با میانگین (1/33) در سطح مطلوب و خصیصه نمایش با میانگین (2/16) و خصیصه کاربرپسندی با میانگین (13/7) در سطح نامطلوب است. همچنین نتایج بررسی نشان داد که محیط رابط کاربری پایگاه اطلاعاتی نمایه نشریات فارسی با میانگین عددی 8/180 از دیدگاه کتابداران در سطح مطلوب است. اصالت/ارزش: این مطالعه با نشان دادن نقاط قوت و ضعف محیط رابط کاربری پایگاه اطلاعاتی مورد مطالعه علاوه بر کمک به تولیدکنندگان در طراحی و بازطراحی محیط رابط کاربری مطلوب تر؛ موسسات و نهادها را در انتخاب بهتر پایگاه اطلاعاتی که به بهترین شکل ممکن مطابق با نیازهای اطلاعاتی کاربران باشد، یاری می نماید. همچنین نتایج این پژوهش به کاربران در دستیابی سریع و آسان به اطلاعات مورد نیاز از طریق رابط کاربری مطلوب کمک می کند.
۲۳۹۲.

گسست دانشی در پژوهش های مولد چگونه رصد می شود؟ پیشنهادِ ترسیمِ دو نقشه: نقشه دانش و نقشه پژوهش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۴۷ بهار ۱۳۹۲ شماره ۱ 27 - 48

کلید واژه ها: بیان مسئله پژوهش مولد و ماندگار پژوهش و توسعه گسست دانشی نقشه پژوهش نقشه دانش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸ تعداد دانلود : ۴۸
هدف: این مقاله آموزه هایی برای مطالعه تحلیلی و منتقدانه مبانی نظری و پیشینه پژوهش ارائه می دهد. هدف آن ایجاد یا تقویت توانایی «خوب پرسیدن» و «خلاقانه اندیشیدن» در مرحله طراحی پژوهش و ایجاد حسِ «تعالی» و «خلاقیت» از طریق پژوهش در پژوهشگران است. روش: این مقاله با چشم اندازی ترویجی نگاشته شده و برای ارائه آموزه های مندرج در آن، از مثال هایی در حوزه پژوهش سواد اطلاعاتی استفاده شده است. این آموزه ها برگرفته از یافته های به دست آمده از یک مطالعه اکتشافی طولی هستند که نگارنده از بهار 1384 آغاز کرده است. یافته ها: برای رصد گسست دانشی، ترسیم دو نقشه (دانش و پژوهش) پیشنهاد می شود. «نقشه دانش» شمایی تحلیلی از ابعاد مختلف موضوع پژوهش ارائه می دهد و امکان تحلیل موضوعی و روش شناختی پژوهش های پیشین و ساخت «نقشه پژوهش» را فراهم می آورد. از طریق نگاشت یا اورلی کردن (overlay) این دو نقشه، گسست دانشی رصد و تبیین می شود. کاربردها: این آموزه ها برای طراحی و آموزشِ طراحی پژوهش های مولد و تأثیرگذار در بافت پژوهش کشور استفاده می شوند.
۲۳۹۳.

ترسیم شبکه هم تالیفی پژوهشگران حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی با استفاده از شاخص های تحلیل شبکه های اجتماعی: مطالعه موردی فصلنامه کتابداری و اطلاع رسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره شانزدهم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۶۳) 101 - 121

کلید واژه ها: شبکه هم تألیفی تحلیل شبکه های اجتماعی چگالی ضریب خوشه بندی مولفههای شبکه میانگین فاصله شبکه درجه مرکزیت بینیت نزدیکی فصلنامه کتابداری و اطلاع رسانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴ تعداد دانلود : ۳۰۴
هدف: پژوهش حاضر به مطالعه شبکه هم تألیفی 230 مقاله منتشر شده در فصلنامه علمی پژوهشی کتابداری و اطلاع رسانی توسط پژوهشگران حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی طی سالهای 1387 تا 1391 می پردازد. روش پژوهش: پژوهش حاضر با رویکرد علم سنجی و با استفاده از روش تحلیل شبکه هم تألیفی پژوهشگران انجام پذیرفته است. پیکربندی شبکه هم تألیفی 230 مقاله فصلنامه کتابداری و اطلاع رسانی با استفاده از شاخصهای کلان تحلیل شبکه ها مانند چگالی، ضریب خوشه بندی، مؤلفه های تشکیل دهنده شبکه و میانگین فاصله بررسی شده است. به علاوه، در راستای بررسی عملکرد هر یک از پژوهشگران و دانشگاه های دارای تألیف در شبکه، از شاخصهای خرد تحلیل شبکه ها مانند درجه، بینیت و نزدیکی و همچنین شاخص تولید استفاده شده است. نرم افزار یو.سی.آی نت برای ترسیم و تحلیل شبکه هم تألیفی مقاله هامورد استفاده قرار گرفته است. یافته ها: مطالعه پژوهشگران دارای تألیف در این فصلنامه نشان می دهد «رحمت الله فتاحی» (19 مقاله)، «محمدحسین دیانی» (18)، و «مهری پریرخ» (10 مقاله) در شاخص تولید رده های نخست را به خود اختصاص داده اند. علاوه بر این، بررسی شبکه هم تألیفی پژوهشگران فصلنامه نشان داد در شاخص بینیت «رحمت الله فتاحی» (304/70)، «عبدالحسین فرج پهلو» (063/40)، «زاهد بیگدلی» (02/35)، «محمدحسین دیانی» (837/34)، و «فریده عصاره» (86/24) از جایگاه مناسبی در شبکه برخوردارند. این افراد را می توان به عنوان رهبران شبکه بر اساس کوتاه ترین مسیرهای میان دیگر افراد مد نظر قرار داد. این افراد همچنین قادرند جریان اطلاعات را در شبکه کنترل کنند. نتیجه گیری: شبکه هم تألیفی مقاله های فصلنامه از ویژگیهای یک شبکه جهان کوچک و همچنین شبکه مستقل از مقیاس برخوردار است. از سوی دیگر، نظریه شش درجه جدایی در خصوص این شبکه صادق است.  
۲۳۹۴.

رویکردها و الگوهای ارزیابی کتابخانه های دیجیتالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۴ بهار ۱۳۹۲ شماره ۹۳

کلید واژه ها: شاخص های ارزیابی کتابخانه های دیجیتالی الگوهای ارزیابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵۷ تعداد دانلود : ۷۳۷
هدف: این تحقیق روش ها و شاخص های مطرح شده برای ارزیابی کتابخانه های دیجیتالی را معرفی می کند. روش/ رویکرد پژوهش: بررسی و تحلیل متون منتشر شده. یافته ها: رویکردهای متفاوت برای ارزیابی کتابخانه دیجیتالی پیشنهاد شده است. شاخص ها و معیارهایی نظیر کاربردپذیری، در دسترس بودن، قابلیت نگهداری، اعتبار، صحت، تناسب، قابلیت جست وجو و سودمندی در ادبیاتِ مشترک بوده است. از میان معیارهای ارزبابی کتابخانه های سنّتی، تعامل انسان- رایانه، عملکرد نظام بازیابی اطلاعات، و فناوری های دیجیتالی اقتباس شده است. نتیجه گیری: تولیدات هم تألیفی در دانشگاه صنعتی شریف در حال افزایش است و همکاری در نویسندگی در این دانشگاه از سطح قابل قبولی برخوردار است. ییشترین همکاری ها در حوزه های علوم پایه، در رشته های شیمی، فیزیک و ریاضیات، و در حوزه فنی و مهندسی، در رشته عمران و مهندسی نفت است.
۲۳۹۵.

طراحی مدل اندازه گیری رضایت دانشجویان از کتابخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان بااستفاده از تحلیل عاملی تاییدی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره شانزدهم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۶۴) 5 - 25

کلید واژه ها: رضایت کتابخانه مدل اندازه گیری دانشگاه زنجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۵ تعداد دانلود : ۱۶۳
هدف : هدف این طراحی مدل، اندازه گیری رضایت دانشجویان از کتابخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی بود. روش : به لحاظ روش پژوهش، این تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق را تمامی دانشجویان کارشناسی ارشد عضو کتابخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان تشکیل می دهند (832 =N) که با توجه به جدول بارتلت و همکاران (2001)، تعداد 168 نفر از آنان از طریق نمونه گیری تصادفی ساده برای انجام تحقیق انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها، از پرسشنامه استفاده گردید. روایی محتوایی پرسشنامه با نظر پانلی از متخصصان و کارشناسان، تأیید شد. به منظور بررسی روایی سازه (شامل روایی همگرا، تشخیصی و منطقی) و پایایی ابزار تحقیق و برآورد مدل اندازه گیری پژوهش، از تحلیل عاملی تأییدی از طریق نرم افزار AMOS20 استفاده شد. یافته ها : یافته های تحقیق نشان داد اهمیت هر پنج عامل بررسی شده در قالب مدل مفهومی پژوهش، بر اساس داده های میدانی، مورد تأیید قرار گرفته است (برازش مناسب مدل). این عوامل شامل کیفیت خدمات، تسهیلات و فضای کتابخانه، کیفیت منابع کتابخانه ای، خدمات پشتیبانی و زیرساختها و امکانات، دارای رابطه ای معنادار با سازه اصلی مورد مطالعه یعنی رضایت دانشجویان از کتابخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان بودند. نتیجه گیری : بر اساس نتایج کسب شده می توان نتیجه گرفت زیربنای تئوریکی تحقیق معتبر بوده و مدل/ مقیاس توسعه داده شده، برای سنجش میزان رضایت دانشجویان از کتابخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان مناسب بود.  
۲۳۹۶.

ارزیابی رابط کاربر موتور جستجوی یکپارچه DL+ از دیدگاه دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا (س) و ارائه الگوی رابط کاربر موتورهای جستجوی یکپارچه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۲۸ تابستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۷۴)

کلید واژه ها: دانشگاه الزهرا (س) موتور جستجوی یکپارچه کتابخانه دیجیتال + رابط کاربر مؤلفه های رابط کاربر معیارهای رابط کاربر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵۶ تعداد دانلود : ۷۷۹
هدف از پژوهش حاضر بررسی معیارهای رابط کاربر موتور جستجوی یکپارچه از دیدگاه دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا (س) است. در این پژوهش از روش پیمایشی تحلیلی استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه کلیه دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا (س) بوده است. به دلیل گسترده بودن جامعه، روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و نسبی مورد استفاده قرار گرفت که مجموعا 310 نفر به عنوان نمونه پذیرفته شدند و تنها 303 نفر در این پژوهش شرکت کردند. برای جمع آوری مؤلفه ها و معیارها جهت طراحی پرسشنامه از بررسی متون، پرسشنامه محقق ساخته و سیاهه وارسی به عنوان ابزار پژوهش استفاده شده است. داده های پرسشنامه توسط نرم افزار اس.پی.اس.اس (نسخه20) و برنامه کاربردی Excel 2007 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج این پژوهش نشان داد، که مهمترین مؤلفه مورد بررسی از دیدگاه دانشجویان کارشناسی ارشد، مؤلفه هدایت و راهبری و فیلتر جستجو می باشند. یافته ها حاکی از آن است که بیش از 50 درصد از دانشجویان اهمیت 74 معیار از 96 معیار را زیاد و بسیار زیاد می دانند، یعنی اکثر معیارهای مذکور در پژوهش از دید گاه آن ها قابل تأیید است.از طرفی یافته ها نیز نشان دادند که بین 4 مؤلفه فیلتر جستجو، صفحه نمایش و مرور مدارک، انسجام و راهنمایی رابطه معنادار مثبت وجود دارد اما دیدگاه دانشجویان دانشکده های مختلف درباره میزان اهمیت معیارها و مؤلفه ها اختلاف معناداری وجود ندارد.
۲۳۹۷.

تحلیل وضعیت سازماندهی منابع اطلاعاتی در کتابخانه های دیجیتالی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۲۹ پاییز ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۷۵)

کلید واژه ها: ایران سیستم های اطلاعاتی منابع اطلاعاتی سازماندهی مبادله اطلاعات کتابخانه های دیجیتالی نرم افزارها منابع اطلاعاتی دیجیتال

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه های الکترونیکی کتابخانه های دیجیتالی مجموعه سازی کتابخانه های دیجیتالی
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه های الکترونیکی کتابخانه های دیجیتالی تبادل اطلاعات در کتابخانه های دیجیتالی
تعداد بازدید : ۳۸۹۹ تعداد دانلود : ۱۷۱۴
پژوهش حاضر با هدف شناسایی وضعیت سازماندهی منابع اطلاعاتی در کتابخانه های دیجیتالی ایران شکل گرفته است تا علاوه بر شناخت وضعیت موجود، بتوانیم ترسیم روشنی از فعالیت های آتی که در بستر این فعالیت ها شکل خواهند گرفت، داشته باشیم. روش پژوهش به کاررفته در پژوهش حاضر روش پیمایشی تحلیلی است. از این رو، به منظور بررسی جامعه مورد مطالعه از نظر نحوه سازماندهی منابع اطلاعاتی از پرسشنامه محقق ساخته برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است. جامعه پژوهش حاضر را تمام کتابخانه های دیجیتالی ایران تشکیل می دهند که در کل 38 کتابخانه دیجیتالی را شامل می شود. یافته های پژوهش حاضر حاکی از آن است که نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی مورد بررسی از قابلیت های متعددی برای سازماندهی اطلاعات برخوردار هستند. ازجمله این قابلیت ها می توان به قابلیت ارتباط بین عناصر پیشینه های کتابشناختی و پیشینه های مرتبط در قالب مستندات، استفاده از تفاهم نامه سرویس گیرنده زد 50/39، امکان ورود گروهی مدارک، امکان اصلاح گروهی مدارک، و غیره اشاره کرد که به نسبت در نرم افزارهای مورد بررسی مورد استفاده قرار گرفته اند. علاوه بر این، کتابخانه های دیجیتال آشفتگی بسیاری در سازماندهی اطلاعات منابع دیجیتال خود دارند. به عنوان مثال یافته های پژوهش در این زمینه نشان داد که تنها فیلدهای عنوان، پدیدآورنده، موضوع، ناشر، سال نشر، پدیدآورنده (شناسه افزوده) با فراوانی بیش از 70 درصد به صورت مشترک توسط کتابخانه های دیجیتال در همه نرم افزارها برای توصیف منبع اطلاعاتی کتاب فارسی تکمیل می شوند. در مورد سایر منابع اطلاعاتی متأسفانه هیچ فیلد ابرداده ای به صورت مشترک با فراوانی بیش از 70 درصد در نرم افزارهای مورد استفاده توسط کتابخانه های دیجیتالی وجود ندارد.
۲۳۹۸.

بررسی وضعیت انتشار داستان های بازنویسی شده از شاهنامه و مثنوی برای کودکان و نوجوانان از سال 1369 تا 1389(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۱۹ پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۷۴)

کلید واژه ها: مثنوی مولوی متون کهن ادبیات کودکان و نوجوانان بازنویسی شاهنامه فردوسی کودکان و نوجوان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه ادبیات کودک و نوجوان ادبیات کهن و کودک و نوجوان
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری موضوعات خاص و کتابخانه ها و کتابداری ادبیات کودک و نوجوان
تعداد بازدید : ۳۹۶۷ تعداد دانلود : ۱۸۵۶
هدف: هدف اصلی این پژوهش تعیین وضعیت انتشار داستان های بازنویسی شده از شاهنامه و مثنوی برای کودکان و نوجوانان از سال 1369 تا 1389 در ایران به منظور شناسایی کاستی های موجود در این زمینه است. روش: پژوهش حاضر توصیفی است و به روش کتابخانه ای انجام گرفته است. در این پژوهش برای گردآوری داده ها از سیاهه وارسی استفاده شده است. نمونه آماری شامل 63 داستان مثنوی و 171 داستان شاهنامه است که با استفاده از نمونه گیری از بین 594 عنوان کتاب انتخاب شده است. یافته ها: بررسی سال انتشار آثار بازنویسی شده نشان داد که با گذر سال ها بر تعداد داستان های بازنویسی افزوده شده است. بیشترین شمارگان داستان های شاهنامه و مثنوی بین 3000 تا 5000 بوده است. 2/84 درصد کتاب ها در تهران و 8/15 درصد در شهرستان ها و 84 درصد کتاب ها تنها یک بار چاپ شده اند. 4/65 درصد کل کتاب ها دارای تصاویر رنگی هستند. 8/43 درصد از کتاب ها تا 20 صفحه و 6/8 درصد از کتاب ها نیز بیش از 150 صفحه دارند. تنها 18 کتاب شاهنامه و 6 کتاب مثنوی دارای ویراستار هستند. برای گروه سنی «الف» هیچ کتابی از شاهنامه به چاپ نرسیده است و تنها 1 کتاب از مثنوی برای این گروه سنی چاپ شده است. 145 داستان شاهنامه و 44 داستان مثنوی به شیوه بازنویسی ساده و 26 داستان شاهنامه و 19 داستان مثنوی به شیوه خلاق نوشته شده است. بیشتر داستان های بازنویسی شده شاهنامه از بخش پهلوانی و بیشتر داستان های بازنویسی شده مثنوی از دفتر اول و سوم گرفته شده است. اصالت/ارزش: از آن جایی که در سال های اخیر بازنویسی از متون کهن برای کودکان و نوجوانان از نظر کمی رشد قابل ملاحظه ای داشته است؛ لازم است تا ارزیابی های دقیق تری بر این نوع متون صورت گیرد. به نظر می رسد در این زمینه پژوهش های چشمگیری صورت نگرفته است. پژوهش حاضر بر آن است تا با بررسی وضعیت انتشار این نوع آثار، کاستی ها را شناسایی نماید و پیشنهادهایی به مسؤلان و نویسندگان ادبیات کودک ارائه دهد.
۲۳۹۹.

سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICTL) دبیران بر اساس الگوی ISST(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۴۷ زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ 449 - 468

کلید واژه ها: آموزش و پرورش الگوی ISST دبیران سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵ تعداد دانلود : ۳۱
هدف: هدف در این پژوهش معرفی الگویISST برای سنجش سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات دبیران و شناسایی و مقایسه نظر متخصصان و دبیران در این زمینه است. روش: روش پژوهش توصیفی است که به صورت پیمایشی به گردآوری داده ها اقدام کرده ایم. جامعه آماری تمامی دبیران آموزش و پرورش شهر تهران است که 299 نفر به عنوان نمونه و به صورت تصادفی بررسی شدند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسش نامه بوده که بر اساس الگویISST تهیه شده است. روایی ابزار مورد استفاده از نوع محتوایی است که توسط متخصصان حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات آموزش و پرورش تأیید شده است. برای سنجش پایایی پرسش نامه نیز از روش آلفای کرونباخ استفاده شد. یافته ها: یافته های به دست آمده نشان داد که متخصصان ودبیران، مؤلفه های سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات را برای دبیران مهم ارزیابی کرده اند، همچنین یافته ها نشان داد که در بررسی دیدگاه های متخصصان و دبیران در مورد مؤلفه های سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات در مورد جامعه اطلاعاتی، ابزار اطلاعاتی و مدیریت اطلاعاتی تفاوت معناداری وجود دارد (0.05p<)، ولی در مورد پردازش اطلاعات تفاوت معناداری بین دو گروه مشاهده نشده است (0.05p>).
۲۴۰۰.

تدوین ابزار خودارزیابی ترجمان دانش مربوط به پژوهشگران علوم انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۴۷ بهار ۱۳۹۲ شماره ۱ 49 - 64

کلید واژه ها: ابزار خودارزیابی پژوهشگران علوم انسانی ترجمان دانش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴ تعداد دانلود : ۴۶
هدف: یکی از عوامل تسریع کننده چرخه دانش، ترجمان دانش نام دارد که به معنای تبادل، سنتز و کاربرد یافته های پژوهش به واسطه سیستم پیچیده ای از ارتباطات بین پژوهشگران و استفاده کنندگان از دانش است. این پژوهش با هدف تدوین ابزار خودارزیابی ترجمان دانش برای پژوهشگران علوم انسانی صورت گرفته و طی آن تلاش شده است تا ابزاری برای ارزیابی فعالیت های ترجمان دانش حاصل از پژوهش این دسته از پژوهشگران، شناسایی و استخراج شود. روش شناسی: این پژوهش از نوع پژوهش های کیفی پدیدار شناسی[1] و ابزار مورد استفاده در آن، مصاحبه نیمه طراحی شده است. مصاحبه شوندگان در پژوهش حاضر، 21 عضو هیئت علمی گروه های علوم انسانی دانشگاه های تحت نظارت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری از رشته های مختلف علوم انسانی بودند که بیشترین تعداد پژوهش را در حیطه علمی خود داشتند. روایی یافته ها با روش های تطبیق، توسط اعضا و بررسی همکار تضمین شده است. یافته ها: پس از کد بندی، طبقه بندی، تجزیه و تحلیل اطلاعات، ابزاری با توجه به پنج بخش اصلی مسئله پژوهش، نتایج پژوهش، انتقال دانش، اشتراک دانش و کاربرد دانش طراحی شد. در تدوین گزینه های این ابزار برای نشان دادن میزان تناسب هر گزینه با وضعیت مناسب در ارزیابی ترجمان دانش، از طیف پنج تایی استفاده شده است. این تحقیق اصول مورد نیاز و همچنین حلقه های واسط از «تولید دانش» تا «استفاده از دانش» را تبیین می کند که از طریق آنها می توان با فواصل موجود بین «استفاده از دانش منتج از پژوهش» و «تولید دانش» آشنا شد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان