درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: تعیین اینکه کدامیک از پایگاه های استنادی سنتی (وب آوساینس و اسکوپوس) و استنادهای اخذشده از محیط وب (گوگل اسکالار و گوگل) در ردیابی استنادهای حوزه علوم انسانی بهتر عمل می کنند روش/ رویکرد پژوهش: روش علم سنجی است. 211 مقاله پژوهشی از 21 مجله دسترسی آزاد در حوزه علوم انسانی در سال 2008 نمونه را تشکیل می دهد. نمونه گیری به روش طبقه ای نسبی انجام شده است. یافته ها: استنادهای گوگل اسکالار در حوزه مجلات دسترسی آزاد علوم انسانی خیلی بیشتر از وب آوساینس است. تقریباً نیمی از استنادهای وب آوساینس در پایگاه گوگل اسکالار وجود دارد و همچنین یک چهارم منابع وب آوساینس در گوگل موجود است. استنادهای گوگل اسکالار نشان داد این پایگاه علاوه بر زبان انگلیسی سایر زبان ها را هم پوشش می دهد. نتیجه گیری: پیشنهاد می شود برای به دست آوردن تصویر جامع از تأثیر مقالات علوم انسانی، از چندین ابزار به صورت جمعی استفاده شود؛ و گوگل اسکالار می تواند یکی از آنها باشد.

هدف: مرور مهم ترین نظریه ها و رهیافت های نظری در حوزه رفتار استنادی برای شناسایی همگونی و تعارض میان آنها. روش/ رویکرد پژوهش: بررسی متون و پژوهش ها و نظریه های حوزه رفتار استنادی. یافته ها: رویکردهای مختلف در تبیین رفتارهای استنادی نویسندگان، به دو نظریه هنجاری و ساختار اجتماعی رفتار استنادی منجر شده است. رویکردهای نوین سه عامل پاداش و تنبیه، تمایل به درستکاری، و تمایل به همذات پنداری با نویسندگان برجسته را عوامل پیش بینی کننده و انگیزه رفتار استنادی شناخته اند. نتیجه گیری: هرچند رویکردهای نوین مفاهیمی متفاوت با انگیزه های خاص را مطرح می سازند، اما به طور ضمنی اعتبار دو نظریه هنجاری و ساختار اجتماعی رفتار استنادی را تأیید می کنند.

نظریه های متفاوتی همچون نظریه اطلاعات یا ارتباطات شانون، نظریه معناشناختی اطلاعات، نظریه سیبرنتیکی، نظریه کوانتومی اطلاعات و نظریه اطلاعات کوانتومی در زمینه اطلاعات مطرح هستند و هر کدام از دیدگاهی به بررسی اطلاعات می پردازند. پژوهشگران درصدد هستند تا دیدگاهی که اصطلاحاً نظریه کوانتومی اطلاعات گفته می شود را در این نوشته با استفاده از مبانی و مفاهیم فیزیک کوانتومی، ماهیت اطلاعات و نقش آن را در جریانهای اطلاعاتی مورد بررسی قرار دهند که از جمله این مفاهیم بنیادین در فیزیک کوانتومی می توان به دوگانگی موجی/ ذره ای، عدم قطعیت هایزنبرگ، تداخل، اثر تونل، اصل مکمیلت بور، گربه شرودینگر و امثال آن اشاره کرد. در این مقاله، به برخی از این مفاهیم اشاره شده و پس از توضیح مختصری در مورد آنها، به تطبیق این مفاهیم با دنیای اطلاعات پرداخته شده است.

هدف: هدف پژوهش حاضر، مقایسه و ارزیابی دانشنامه جهان اسلام «دجا» و دایره المعارف اسلام «دما» در روند دانشنامه نویسی و تحلیل محتوای ارزیابانه آن دو است. روش: این پژوهش به صورت تحلیل محتوا و پیمایش تطبیقی انجام شده است. جامعه آماری 115 نفر اعضای هیئت علمی بنیاد دایره المعارف اسلامی و مدخل های این دو کتاب هستند. ابزار گردآوری اطلاعات در بخش پیمایش تطبیقی پرسشنامه و در بخش تحلیل محتوا، فیش برداری و نرم افزار دریچه است. اطلاعات با استفاده از نرم افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها: در هر دو دانشنامه موضوع جغرافیا، تاریخ و زبان و ادبیات به ترتیب بیشترین میزان مدخل ها را به خود اختصاص داده اند. بر اساس آزمون های T ، در اکثر زمینه ها رعایت شاخص ها در حدّ قابل قبول است. میزان رعایت همه شاخص ها در هر دو اثر در حد زیاد و یا بسیار زیاد است و فقط شاخص «مؤلف» در «دجا» در حد متوسط و یا حتی کم رعایت شده است. درصد تحقّق شاخص های «استناد» و «ویرایش» در «دجا» بالاتر از «دما» است. اما درصد تحقق شاخص های «مدخل»، «مؤلف»، «نشر» و «تألیف و ترجمه» در«دما» بالاتر از «دجا» بوده است. اصالت/ ارزش: جنبه های گوناگون تولید دانشنامه های هم موضوع به ندرت مورد نقد و بررسی قرار گرفته اند. این مسئله سبب شده برخی نقاط افتراق و تشابه آنها از نظر مخاطبان پوشیده بماند. نتایج حاصل از این پژوهش می تواند برخی وجه تمایز و تشابه آنها را برای مراجعان و سازمان های ذیربط عیان کند.

هدف : شناسایی و اولویت بندی عوامل مهم موفقیت مدیریت دانش در سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، هدف این پژوهش است. روش : پژوهش حاضر از نظر تقسیم بندی بر مبنای هدف از نوع کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده ها روش ترکیبی، پیمایشی و دلفی است. در روش دلفی، ازنظرهای 27 نفر خبرگان دانشگاهی و مدیران و کارشناسان ارشد سازمان استفاده شده است. پس از گردآوری داده ها، به منظور تجزیه و تحلیل آماری، از روشهای آمار توصیفی و استنباطی مانند: جدول فراوانی، آزمون فریدمن با به کاربردن نرم افزار آماری SPSSبهره گرفته شد. یافته ها:نتایج نشان داد عوامل مهم موفقیت مدیریت دانش در سازمان به ترتیب اولویت، عبارتند از: رهبری و حمایت مدیریت ارشد، فرهنگ سازمانی، آموزش و باز آموزی، مستندسازی، استراتژی مدیریت دانش، مخازن دانش، پاداش دهی و ایجاد انگیزه، مدیریت منابع انسانی، فناوری اطلاعات، مدیریت زیرساختهای سازمانی، فرایندها و فعالیتها، اندازه گیری عملکرد، رفع محدودیت منابع، الگوبرداری از بهترین ها. اصالت/ارزش: یافته های این پژوهش به مدیران سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در شناسایی عوامل مهم موفقیت به منظور پیاده سازی و به کارگیری بهینه مدیریت دانش در سازمان، کمک می کند.    

مقدمه: از جمله حوزه های سلامت که افراد بسیاری به دنبال کسب اطلاعات در مورد آنها در اینترنت هستند حوزه اختلالات اضطرابی است. این اختلالات با کاهش کیفیت زندگی، احتمال افزایش ابتلا به بیماری های مختلف را به دنبال دارد. لذا ارزیابی اطلاعات مبتنی بر وب در مورد این اختلالات با توجه به گستردگی ابتلا در سراسر دنیا و همچنین در ایران، به منظور تعیین وب سایت های معتبر از نظر اطلاعات ضروری به نظر می رسد. بنابراین هدف از پژوهش حاضر ارزیابی وب سایت های فارسی حوزه اختلالات اضطرابی بر اساس ابزار WebMedQual بوده است. روش بررسی: پژوهش حاضر پیمایشی تحلیلی و از نوع مطالعات کاربردی است. به منظور گردآوری داده ها از سیاهه وارسی مبتنی بر مقیاس استانداردWebMedQual که با نظر متخصصان حوزهای روانشناسی، کتابداری و طراحی وب سایت بومی سازی شد استفاده گردید. جامعه آماری پژوهش شامل 15 وب سایت فارسی حوزه اختلالات اضطرابی در اسفند ماه 1391 خورشیدی بود که مطالب تخصصی در خصوص اضطراب و وسواس ارائه می دادند. حداکثر امتیاز برای هر وب سایت 83 ، حداقل آن صفر و امتیاز متوسط 5/41 بوده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون T تک نمونه ای در نرم افزار SPSS نسخه 18 استفاده شد و یافته ها به صورت میانگین امتیاز و نمره مطلوب ارائه گردید. یافته ها: بر اساس مقیاس WebMedQual میانگین امتیاز وب سایت های فارسی حوزه اختلالات اضطرابی در 6 شاخص محتوای اطلاعات(18/2±40/7)، اعتبار منابع(11/2±10/5)، دسترس پذیری و قابلیت استفاده(37/0±23/2)، پیوندها(09/1±37/1)، پشتیبانی از کاربر(33/1±57/4) و محرمانگی اطلاعات(95/2±07/3) ضعیف و کمتر از متوسط و تنها در شاخص طراحی(29/1±27/9) بالاتر از امتیاز متوسط بود. برترین وب سایت در حوزه اختلالات اضطرابی وب سایت های «انجمن روان شناسی بالینی ایران» و «روان یار» با 5/38 امتیاز و ضعیف ترین وب سایت «یک فراکاو» با 5/25 امتیاز بودند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده ضروری است کاربران هنگام استفاده از اینترنت، به مطالب موجود در این محیط به دیده انتقادی نگریسته و بدون در نظر گرفتن معیارهای اعتبار یک منبع، به آن اعتماد نکنند.

هدف : پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان انطباق فهرست برگه های فیپای کتابخانه ملّی با قواعد فهرست نویسی انگلوامریکن، فهرست مستند اسامی مشاهیر و مؤلفان، سرعنوان های موضوعی فارسی، و رده بندی های کتابخانه کنگره و دهدهی دیویی انجام شده است. روش : روش پژوهش پیمایشی و از نوع تحلیل محتواست. برای گردآوری داده ها از یک سیاهه وارسی محقق ساخته و به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی شامل فراوانی و درصد، استفاده شده است. یافته ها : تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد 100% فهرست برگه های فیپای کتابخانه ملّی اشتباه است، اما چون بیشتر فهرست برگه ها فقط دارای اشتباهات ISBN(100%) و توصیف مادی (75/51%) هستند، وضعیت فهرست نویسی کتابخانه ملّی در سطح مطلوبی ارزیابی می شود. همچنین، کتابخانه ملّی در رعایت قوانین مربوط به نشانه گذاری ISBDتا حدودی موفق بوده است چون تنها 71/37% فهرست برگه ها دارای اشتباهات نشانه گذاری ISBDبودند و میزان اشتباهات تایپی فهرست برگه ها نیز حدود 57/6% بود. نتیجه گیری : اشتباهات موجود در فهرست برگه های فیپای کتابخانه ملّی عبارتند از: 1. اشتباهات مربوط به رعایت نکردن قواعد فهرست نویسی انگلوامریکن، سرعنوان های موضوعی فارسی، فهرست مستند اسامی مشاهیر و مؤلفان، رده بندی های کتابخانه کنگره و دهدهی دیویی و نشانه های مؤلف و عنوان 2. اشتباهات ISBD3. اشتباهات تایپی.    

با توجه به توانمندی رو به رشد در عرصه فناوری اطلاعات، تولیدکنندگان اطلاعات نیز بخشی از توان مادی و فکری خود را به ذخیره اطلاعات در محیط الکترونیکی اختصاص داده اند و این روند همچنان رو به رشد است. شیوه های نشر الکترونیکی، که گاه به عنوان انقلاب در حوزه انتشار اطلاعات از آن یاد می شود، نزد ناشران و تولیدکنندگان اطلاعات، به تناسب نوع مطالبی که تولید و منتشر می کنند، متفاوت است. نوع استفاده یک ناشر متون دانشگاهی از نشر الکترونیکی با یک ناشر آثار کمک درسی یا یک ناشر مجلات الکترونیکی کاملاً متفاوت است. امروزه، رسانه های جمعی مانند رادیو، تلویزیون و مطبوعات، مخاطب گسترده ای در جهان و ایران دارند، این در حالی است که رسانه های اجتماعی مانند فیس بوک، توییتر، یوتیوب و گوگل پلاس نیز درصد زیادی مخاطب دارند، اما رشد بیشتری نسبت به رسانه های جمعی دارند. از زمانی که چاپ به عنوان بستر رسانه جمعی ظهور کرد تا موقعی که اینترنت به عنوان پلتفرم ظهور رسانه های آنلاین پا به عرصه گذارد، تصور اینکه تعاملات رسانه ای امروز چنین شود و رسانه هایی با عنوان رسانه های اجتماعی رشد بیشتری از سایر رسانه ها داشته باشند و نیاز و خواسته های مخاطب را برآورده نمایند، وجود نداشت. در این مقاله سعی بر آن داریم، به طور گذرا ویژگی های رسانه های جمعی و نشر الکترونیکی را بررسی نموده تا مسیر فعالیت در این حوزه روشن و هموار شود. سپس با اشاره به مهارت های مورد نیاز جهت توسعه نشر الکترونیک، نقش رسانه های جمعی در افزایش مهارت های نشر الکترونیکی را با هدف گسترش این پدیده تبیین نمائیم.

هدف: هدف پژوهش، تحلیل استنادی مآخذ پایان نامه های سالهای 1389-1390 رشته شهرسازی دانشگاه تربیت مدرس است. روش: روش پژوهش، تحلیل استنادی است. جامعه آماری، 3688 استناد است. استنادها به روش سرشماری بررسی شدند. در گردآوری داده ها، با مراجعه به سایت کتابخانه، مآخذ پایان نامه ها دریافت شد و در تحلیل داده ها از نرم افزار مایکروسافت اکسل 2007، قانون بردفورد و فرمول نیم عمر استفاده شد. یافته ها: به طور میانگین هر پایان نامه به 80 منبع استناد کرده است. 53/56 درصد استنادها به فارسی و 47/43 درصد، لاتین هستند.کتابهای فارسی با 1162 استناد بیشترین و پایان نامه های لاتین با 3 استناد کمترین مقدار استناد را دارند. همچنین پراستنادترین مولفان و منابع، نیم عمر و منابع هسته بر اساس قانون بردفورد شناسایی شدند. همچنین معلوم شد، هر چه تاریخ نشر کتاب به زمان حال نزدیک تر باشد، تعداد دفعات استناد به آن اثر بیشتر نیست. بیشتر از 50 درصد پایان نامه ها به پایان نامه های دانشگاه تربیت مدرس استناد کرده اند. نتیجه گیری: در نگارش پایان نامه ها بیشتر از منابع فارسی استفاده شده است.  منابع و مولفان پراستناد مشخص شده توسط قانون بردفورد می تواند در انتخاب منابع کتابخانه به کارگرفته شود و با توجه به نیم عمر منابع که معیاری برای سنجش تازگی منابع است، می توان نتیجه گرفت از منابع جدید استفاده نشده است.

هدف : پژوهش حاضر بر آن است تا با بررسی متون مربوط، استانداردهای کتابخانه دیجیتالی را شناسایی و آنها را بر حسب نقشی که ایفا می کنند، دسته بندی کند تا معماری استانداردها مبتنی بر مدل اُ.اس.آی در کتابخانه دیجیتالی تبیین گردد. روش/ رویکرد پژوهش : روش پژوهش از نوع کتابخانه ای و مرور متون است.پس از انجام کاوش در وب و پایگاه های اطلاعاتی مهم، نزدیک به 300 منبع پژوهشی و مروری مرتبط با زمینه پژوهش شناسایی گردید که پس از بررسی، 107 منبع تفکیک شد. یافته ها : استانداردها بر حسب نقشی که در کتابخانه دیجیتالی ایفا می کنند، در پنج مقوله عمده (استانداردهای نگهداری اسناد دیجیتال، استانداردهای توصیف و دسترسی به منبع، استانداردهای ابرداده ای، استانداردهای مبادله اطلاعات، استانداردهای زبان های نشانه گذاری) دسته بندی شدند. در نهایت، لایه جایگیری هر استاندارد بر حسب حوزه عملکردی، مبتنی بر مدلهفت لایه ای اُ.اس.آی شناسایی و در نهایت معماری استانداردها در کتابخانه های دیجیتالی مبتنی بر این مدل ارائه شد. نتیجه گیری : تحقیقات در حوزه استانداردهای کتابخانه دیجیتالی، به صورت پراکنده و موردی است. از این رو، توصیفی فنی که بتواند در یک شاکله کلی، عملکرد انواع استاندارد، ارتباط بین آنها و اصول و قواعد حاکم بین آنها را نشان دهد، به منظور ارتقای سطح آگاهی، در این زمینه توصیه می شود.  

هدف پژوهش حاضر شناسایی قابلیت های نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی پاپیروس و آذرخش از نظر بازیابی اطلاعات است. این پژوهش از نوع کاربردی بوده و برای انجام آن از روش های تحلیل محتوا و پیمایشی - مقایسه ای استفاده شده است . برای این منظور از سیاهه وارسی 81 گویه ای برای سنجش، بررسی، شناسایی و ارزیابی ابعاد پژوهش استفاده شد و وضعیت نرم افزارهای دیجیتالی در 5 شاخص قابلیت جستجو و مرور، فرمول بندی جستجو، امکان انواع جستجو، ویژگی نمایش و استاندارد های بازیابی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از استفاده شده است . یافته ها SPSS آزمون های تی مستقل و تک نمونه ای در نرم افزار حاکی از آن است که میزان تحقق نرم افزار کتابخانه دیجیتالی آذرخش از نظر بازیابی 60 درصد است . بنابراین، / 83 درصد و نرم افزار دیجیتالی پاپیروس 4 / اطلاعات 37 نرم افزار دیجیتالی آذرخش از این نظر در وضعیت مطلوب تری نسبت به نرم افزار دیجیتالی پاپیروس قرار دارد.

نمایه سازی از شیوه های نوین سازماندهی اطلاعات می باشد که با گسترش روزافزون مجراهای تولید اطلاعات و نیز لزوم افزایش سرعت و دقت دسترسی به اطلاعات تولید شده از اهمیت ویژه ای برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان آشنایی و استفاده از نمایه های پایانی کتاب در میان اعضای هیأت علمی دانشگاه های دولتی شهر اصفهان بر اساس نظریه ی اشاعه و نشر نوآوری انجام شد. روش بررسی: روش این پژوهش توصیفی-پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه ی محقق ساخته بود. جامعه ی آماری شامل 1727 نفر از اعضای هیأت علمی دانشگاه های دولتی شهر اصفهان در سال تحصیلی 92-1391 خورشیدی بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی- طبقه ای، حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 176 نفر تعیین شد. با توجه به احتمال ریزش به دلیل عدم بازگشت، پرسشنامه برای 300 نفر ارسال شد که در مجموع 191 مورد برگشت داده شد و مورد بررسی قرار گرفتند. روایی پرسشنامه توسط 10 نفر از متخصصان و صاحبنظران علم اطلاعات و دانش شناسی، علوم اطلاعات و ارتباطات، و علوم اجتماعی مورد تأیید قرار گرفت و ضریب پایایی آن با استفاده از فرمول Cronbach's alpha 6/97 به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از شاخص های آمار توصیفی (فراوانی، درصد، و میانگین) و استنباطی(ضریب همبستگی اسپیرمن) و با کمک نرم افزار SPSS-20 انجام شد. یافته ها: میزان آشنایی و استفاده ی اعضای هیأت علمی اصفهان از نمایه های پایانی کتاب، پایین تر از حد متوسط بود (37/2). بیشترین آشنایی از طریق دانشگاه و استفاده از نمایه در کتاب های فارسی و لاتین دارای اولویت دوم بود. بین میزان استفاده ی اعضای هیأت علمی مورد بررسی از انواع نمایه در بازیابی اطلاعات درون کتاب با متغیرهای جمعیت شناختی رابطه ای وجود ندارد؛ بین استفاده ی اعضای هیأت علمی مورد بررسی از انواع نمایه در تالیف و ترجمه ی کتاب (شیوه ی چاپ) با سن، رابطه ی معکوس وجود دارد (019/0 P-value=و 308/0- r=)؛ بین استفاده ی اعضای هیأت علمی مورد بررسی از انواع نمایه به طورکلی با سنوات تدریس، رابطه ی معکوس وجود دارد (023/0 P-value= و 296/0- r=). نتیجه گیری: با توجه به اینکه رسالت اصلی اعضای هیأت علمی انجام فعالیت های آموزشی و پ ژوهشی می باشد و انجام این مهم نیازمند شناخت ابزارهای تحقیق است که نمایه از اساسی ترین آنهاست به نظر می رسد، شناخت اندک و استفاده ی محدود اعضای هیأت علمی دانشگاه های دولتی شهر اصفهان از نمایه ممکن است فرصت انجام کارهای علمی عمیق را از آن ها بگیرید. لذا در جامعه ی علمی ما نیاز به متخصصان حرفه ای در این زمینه می باشند و این خلل می تواند توسط کتابداران، جبران شود.

هدف : پژوهش حاضر با هدف شناسایی وضعیت جریان اطلاعات در فعالیت های پژوهشی پژوهشگران سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی و موانع پیش روی آن صورت گرفته است. روش شناسی : روش تحقیق مورد استفاده، پیمایشی و از نوع توصیفی تحلیلی استکه جریان اطلاعات را از استفاده منابع اطلاعاتی تا تولید و انتشار، بررسی می کند. جامعه آماری پژوهش را 25 نفر از پژوهشگران این سازمان تشکیل می دهند که سه سال متوالی حایز رتبه های برتر پژوهشی شده اند. یافته ها : نتایج پژوهش نشان داد در مرحله گردآوری و استفاده از اطلاعات، پژوهشگران به استفاده از منابع چاپی تمایل بیشتری دارند تا منابع الکترونیکی. آنها از میان منابع چاپی، کتاب های چاپی فارسی و از میان منابع الکترونیکی، بیشتر از پایگاه های اطلاعاتی فارسی استفاده می کنند. در مرحله تولید و ذخیره اطلاعات، بیشتر تمایل دارند تولیدات علمی خود را به صورت چاپی منتشر کنند تا الکترونیکی و در این بین سهم تولید مقاله فارسی در هر دو شکل، بیشتر است. در مرحله اشاعه اطلاعات نیز بر انتشار تولیدات علمی در قالب های چاپی تأکید دارند تا الکترونیکی و در این بین نیز سهم مقاله فارسی بیشتر است. افزون بر این، موانع پیش روی جریان اطلاعات از دو بُعد فردی و سازمانی، بررسی شده است.    

هدف: بررسی میزان اعتبار منابع اطلاعات سلامت موجود در اینترنت و تأثیر ویژگی شخصیتی وجدان گرایی بر نوع ارزیابی این منابع در بین کاربران دانشگاهی حوزه های بهداشتی - پزشکی. روش شناسی: نمونه ای تصادفی متشکل از 148 نفر از دانشجویان و استادان دانشگاه علوم پزشکی تهران در دو دانشکده پزشکی، و پرستاری و مامایی، با روش پیمایشی و کاربرد دو پرسشنامه در حوزه های اعتبار و وجدان گرایی بررسی شد. پس از رواسازی و اعتباریابی، پرسشنامه ها توزیع و داده ها با استفاده از نرم افزار اس.پی.اس.اس تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: جامعه تحت بررسی مشکلاتی در تعیین کیفیت و اعتبار اطلاعات و نیز بازیابی سریع اطلاعات داشتند. بیش از نیمی از نمونه، اطلاعات بهداشتی و پزشکی موجود در اینترنت را همیشه یا بیشتر اوقات معتبر می دانند. مهم ترین معیار ارزیابی کیفی از سوی نمونه مورد بررسی بی طرفی و سپس روزآمدی و اعتبار نویسنده بوده است. بین وجدان گرایی دانشجویان و استادان پزشکی با میزان اعتبار تخصیصی آنان برای منابع اطلاعات اینترنتی، رابطه همبستگی معناداری وجود دارد. بین میزان دقت فراهم آورندگان اطلاعات نیز همبستگی بالایی دیده شد. با تغییر در سطح وجدان گرایی افراد، سطح اعتماد آنها به منابع اینترنتی نیز دچار تغییر می شود. همچنین بین وجدان گرایی افراد با سطح اعتماد آنان به منابع اینترنتی در درمان بیماران، رابطه معنا داری مشاهده نشد. واژه های کلیدی: ارزیابی اطلاعات، اعتبار اطلاعات سلامت، دانشجویان پزشکی، رفتار اطلاعاتی، منابع اطاعاتی وب.

  هدف: پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین مدیریت دانش و بهسازی منابع انسانی از دیدگاه کارکنان دانشگاه ارومیه پرداخته است. روش: روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی است. ۲۲۳ نفر از کارکنان دانشگاه با توجه به دانشکده محل خدمت، به صورت طبقه ای و به طور تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده ها براساس فرضیه های پژوهش و با استفاده از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل مانوا، تحلیل آنوا، تحلیل رگرسیون چندگانه و تی مستقل تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان می دهد که بین مدیریت دانش و بهسازی منابع انسانی همبستگی و بین مؤلفه های مدیریت دانش با کل ابعاد بهسازی منابع انسانی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. علاوه بر این مؤلفه های خلق، تسهیم و حفظ دانش نیز به صورت مثبت و معنادار ابعاد بهسازی منابع انسانی شامل آموزش، ارزیابی عملکرد، مسیر شغلی، انضباط و نظام پاداش/ تنبیه را پیش بینی می کنند.

مقدمه: هدف این پژوهش، ارزیابی مقالات نقد کتاب منتشرشده در مجله کتاب ماه: کلیات بر اساس مدلBREM  است. روش: روش این پژوهش کتاب سنجی و نوع مطالعه کاربردی و ابزار گردآوری داده ها سیاهه وارسی استاندارد است. جامعه آماری شامل همه مقالات نقد کتاب فارسی منتشرشده در مجله کتاب ماه: کلیات در سال1390 است که شامل 76 مقاله بود و روش نمونه گیری سرشماری است. روایی ابزار توسط متخصصان کتابداری و اطلاع رسانی تأیید شد. از روش های آماری در دو سطح توصیفی و استنباطی(آزمون t مستقل و واریانس یکطرفه) استفاده شده است. یافته ها: یافته ها نشان داد که میانگین نمره شاخص های محتوا، نگارشی، ظاهری و سایر شاخص ها در مقالات نقد کتاب منتشرشده در مجله کتاب ماه: کلیات در سال 1390 بر اساس مدل BREM، به ترتیب 2/2، 32/2، 13/1 و 97/2 از 4 است. بین جنسیت، مقطع تحصیلی و رشته تحصیلی ناقدان و میانگین نمره شاخص های نقد کتاب در مجله کتاب ماه: کلیات تفاوت معناداری وجود ندارد (05/0P-value>). بین میانگین نمره شاخص محتوایی و همچنین ظاهری و موضوع کتاب، تفاوت معناداری وجود دارد (05/0P-Value<). یافته ها نشان داد که بین میانگین نمره شاخص نگارشی و همچنین سایر شاخص ها و موضوع کتاب تفاوت معناداری وجود ندارد (05/0P-value>). نتیجه گیری: نتایج نشان داد توجه ناقدان به ویژگی های محتوایی و نگارشی متوسط به بالا بوده است، در صورتی که توجه به ویژگی های ظاهری اثر اغلب مورد غفلت واقع شده است. با توجه به بالاتر بودن میانگین نمره سایر شاخص ها، به نظر می رسد منتقدان معمولاً ساختار کلی مقاله نقد کتاب را کم و بیش به خوبی می شناسند و رعایت می کنند. البته باید در نظر داشت که آموزش منتقدان و ارائه ساختار صحیح و کامل نقد کتاب، برای نوشتن نقدهای صحیح و آشنا کردن منتقدان با همه اصول نقدنویسی علمی از ضروریات است.

در این پژوهش، استناد به انتشارات ملی به عنوان یک سنجه کمی برای بومی سازی علم در نظر گرفته شده است. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر مطالعه این سنجه در مجموعه مقاله های علمی- پژوهشی حوزه علوم اجتماعی ایران بین سال های 1389-1381 است. روش شناسی: این پژوهش از نوع توصیفی است و از فن تحلیل استنادی بهره می برد. برای انجام آن، منابع و مآخذ مقالات شش نشریه علمی-پژوهشی حوزه علوم اجتماعی استخراج و به دو گروه انتشارات ملی و انتشارات خارجی تقسیم گردیدند. نشریات مورد مطالعه شامل آن هایی بود که طی دوره زمانی یاد شده به طور مرتب منتشر شده بودند. تحلیل روی 543 نمونه از 1528 مقاله صورت گرفت. اساس تعیین تعداد نمونه ها، فرمول کوکران بود. یافته ها: نتایج حاصل از آزمون تحلیل واریانس یک راهه نشان داد که متوسط تعداد استناد به انتشارات ملی در دوره زمانی یاد شده بدون تغییر مانده است. از طرف دیگر، متوسط استناد به انتشارات خارجی طی همین دوره رشد داشته است. آزمون تحلیل همبستگی مشخص ساخت که تابع این رشد، لگاریتمی است. یافته دیگر به تفاوت بین میانگین تعداد استناد به انتشارات ملی در نشریات مورد مطالعه می پردازد. یاقته های پژوهش همچنین نشان داد که این میانگین در نشریات مختلف متفاوت است. نتایج همچنین نشان داد نتایج آزمون آنوا تحت تأثیر نشریه مطالعات راهبردی زنان است. به این معنا که اگر این نشریه کنار گذاشته شده بود، از لحاظ آماری در پنج نشریه باقیمانده نرخ استناد به انتشارات ملی مشابه می شد. شاخص استناد به انتشارات ملی، به جز در نشریه یاد شده بالا، بین 31/0 و 39/0 متغیر است که این مقدار تحت تأثیر سال 1381 و 1382 است و در سال های اخیر به حدود 2/0 رسیده است. نتیجه گیری: با توجه به اینکه میزان تولید علم در ایران افزایش یافته، میزان استفاده از این منابع در حوزه علوم اجتماعی ثابت مانده است. بر اساس این سنجه، حوزه علوم اجتماعی ایران نه تنها به سمت بومی شدن پیش نمی رود بلکه با گذر زمان، تمایل به بهره گیری از علم خارجی نیز افزایش می یابد.

هدف: هدف این پژوهش شناسایی اصلی ترین معیارهای مکانی کتابخانه های عمومی بر مبنای مدلی بهینه و تکنیک تاپسیس- فازی و سیستم اطلاعات جغرافیایی و بررسی این معیارها در فضای جغرافیایی شهر تبریز است. از این رو حاصل این پژوهش نقشه ای از فضاهای متناسب با کاربریِ کتابخانه های عمومی خواهد بود. روش: این تحقیق از نظر نوع جزو تحقیقات کاربردی-توسعه ای و از نظر روش جزء تحقیقات توصیفی- تحلیلی است. روش کار بر مبنای تجزیه، تحلیل و همپوشانی لایه های اطلاعاتی در محیط نرم افزار آرک جی. آی. اس (ARC GIS) و تلفیق مدل های وزن دهی معیار از جمله مدل تحلیل سلسله مراتبی، منطق فازی و تاپسیس است. یافته ها: نتایج این پژوهش نشانگر 21 معیار مستقل برای مکان بهینه ساخت کتابخانه های عمومی بود که در نهایت بر مبنای این معیارها و میزان اهمیت آن ها فضاهای جغرافیایی متناسب با کاربری کتابخانه های عمومی مشخص شد. این نقشه نشانگر آن بود که بیشترین نیاز جهت احداث کتابخانه های عمومی از نظر مساحت در منطقه 3 و 4 و بیشترین نیاز از نظر نسبت مساحت کل در منطقه 10 شهر تبریز است. اصالت/ارزش: اصلی ترین نوآوری این پژوهش استفاده از رویکردی جدید برای مکان یابی کتابخانه های عمومی است به نحوی که در این پژوهش بر مبنای نظرات صاحب نظرانی از حوزه های موضوعی مختلف، علاوه بر توجه به ویژگی های جغرافیایی یک مکان به سایر ویژگی ها چون سازگاری، کارآیی، سلامت، ایمنی و ... نیز توجه شد. برای تحلیل این داده ها نیز از مدل های تصمیم گیری معیار همچون تاپسیس- فازی استفاده شد که تاکنون از چنین رویکردی با این هدف استفاده نشده بود.

هدف: این پژوهش باهدف بررسی وضعیت مؤلفه های گردآوری، سازمان دهی و اشاعه اطلاعات نسخ خطی، در بخش های نسخ خطی کتابخانه های ایران بر اساس مؤلفه های مدیریت دانش انجام شده است. روش تحقیق: در این پژوهش از روش ترکیبی (کمی و کیفی) همزمان استفاده شده است. جامعه پژوهش را کلیه بخش های نسخ خطی در کتابخانه های سطح کشور که دارای بخش نسخ خطی و کارمند بوده اند، شامل 44 کتابخانه در سطح ایران، تشکیل داده است که با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته، موردبررسی قرارگرفته و پس از جمع آوری اطلاعات با استفاده از نرم افزار آماری spss تحلیل شده است. یافته ها: نشان می دهد که میانگین به دست آمده از مؤلفه های گردآوری نسخ خطی 92/37 از 45، سازمان دهی نسخ خطی 90/28 از 33، اشاعه اطلاعات نسخ خطی 11/36 از 57، از میانگین مقایسه شده در سطح کم تر و پایین تری قرار دارند. نتایج: نشان دهنده رعایت کم مدیریت دانش در بخش های نسخ خطی در کتابخانه های ایران در مؤلفه های موردبررسی است. پاسخ دهندگان به پرسشنامه و شرکت کنندگان در مصاحبه جملگی بر تهیه دستورالعمل یکسان و وحدت رویه در مؤلفه های گردآوری، سازمان دهی اطلاعات نسخ خطی و اشاعه اطلاعات تأکید داشتند و اجرای مدیریت دانش و استفاده از مدل های آن را ضروری دانستند.