درخت حوزه‌های تخصصی

هدف این پژوهش، تبیین رابطة نظریه و نقد ادبی و ادبیات تطبیقی و همچنین بررسی چالش ها و ظرفیت های این رابطه است. نخست، دلایل وجود رابطه ای تنگاتنگ بین این دو حوزه بررسی می شود. سپس، بهره گیری از نظریه های غیربومی (خارجی) برای خوانش محصولات فرهنگی بومی به عنوان راهکاری در پژوهش های ادبی و ادبیات تطبیقی پیشنهاد می شود. همچنین، اهمیت و ضرورت چنین رویکردی در حوزة ادبیات تطبیقی ذکر می شود. پس از گذشت شش دهه، هنوز سخن از «بحران ادبیات تطبیقی» در میان است. بروز بحران در مرحلة نخست از رابطة ادبیات تطبیقی و نقد و نظریة ادبی ناشی شد. هم بستگی این دو نه فقط به دلیل شباهت های آن ها در تعریف، بلکه به دلیل اهمیّت و ضرورت، اهداف و آرمان های مشابه آن هاست. ادامة بحران ادبیات تطبیقی به صورتی نو (بحران هویّت) نیز زادة تغییر در وضعیت نظریه و نقد ادبی در سطح مجامع علمی و دانشگاهی است. به رغم این ها و شکّایّت (موجّه) موجود در ادبیات تطبیقی نسبت به کاربست نظریه های خارجی برای خوانش آثار بومی، تعامل سازنده و آگاهانة این دو حوزه می تواند ظرفیت های جدیدی را در پژوهش های ادبی ایجاد کند. چنین تعاملی ضامن فزونی و گوناگونی هر دو حوزه خواهد بود.

This study was an attempt to explore the role that the increased perceptual saliency of L2 input features or output flaws and hereby promoting L2 learners’ noticing (through planned instructional activities) can play in the learners’ use of correct English intonation patterns. The participants were 80 Iranian EFL students attending four intact classes, two low-intermediate and two upper-intermediate levels, in a language institute in Shahrekord. The classes at each level were assigned to control and experimental groups. The experimental groups received the noticing-enhancing instruction while listening to native speakers' English audio-recorded on a CD and through in-class intonation assessment tasks, repeated activation of intonation patterns in both L2 input and output, metalinguistic explanations, picture descriptions, and interactive role-playings. An English native-speaker instructor was then hired to rate the learners’ audio-recorded data at both pretest and posttest times. The results of the statistical data analysis demonstrated that both the ‘noticing groups’ achieved significant improvement from their pretests to their posttests. Complementary gain score analysis indicated that the attainment of the lower-level group was relatively more than that of the higher-level group, perhaps due to the fact that they initially had more room for improvement. It is finally discussed that selective attention, or noticing, can influence the processing of the commonly neglected aspects of L2 input and thus leads to more learning. The findings also suggest that L2 practitioners include in their pedagogy activities that aim to increase the prominence or saliency of such intrinsic features of L2 input and communication in order to make them available for processing and internalization.

ارزشیابی پویا که ریشه در روانشناسی اجتماعی- فرهنگی روانشناس شهیر روس ویگوتسکی دارد رویکردی کاملا جدید در آموزش زبان ارایه کرده است که بر اساس آن رابطه میان آموزش وامتحانات باید رابطه ای تعاملی باشد. اگر چه تاثیر این رویکرد در برخی از حوزه های آموزش زبان قبلا مورد تحقیق قرار گرفته است، در حوزه منظور شناسی چنین نیست چرا که مطالعات اندکی در این حوزه انجام شده است. بر این اساس 40 شرکت کننده از دو سطح بسندگی انتخاب و به طور تصادفی به 4 گروه ( 2 گروه ارزشیابی پویا و دو گروه ارزشیابی غیرپویا) تقسیم شدند. هر کدام از این گروهها در مورد به کارگیری نقشهای زبانی درخواست و پوزش در زبان انگلیسی قبلا آموزش مقدماتی دیده بودند با این تفاوت که گروههای ارزشیابی پویا با استفاده از مقیاس لنتلف و پونر (2011) کمک مناسب را بر اساس حوزه تقریبی رشد خود دریافت کردند در حالی که گروههای غیرارزشیابی پویا صرفا بر اساس تواناییهای مستقل خود عمل کرده و مورد آزمون قرار گرفتند. البته همه گروهها در پیش آزمون، پس آزمون و پس آزمون تاخیری شرکت کردند. نتایج سه آزمون فوق به طور معنی داری برتری عملکرد گروههای ارزشیابی پویا را نشان داد. این نتایج همچنین نشان داد که گروههای ارزشیابی پویا از پیش آزمون به پس آزمون و پس آزمون تاخیری تغییرات معنی داری داشته اند، تجربه ای که گروه ارزشیابی غیر پویا در سطح بسندگی بالا فاقد آن بود. در پایان، نتایج به دست آمده نشان داد که روش آموزش (و نه سطح بسندگی) بر عملکرد شرکت کنندگان در سه آزمون تاثیر معنی دار داشته است. یافته های این مطالعه از این جهت می تواند مهم باشد که کاربرد ارزشیابی پویا را در آموزش منظورشناسی تایید می کند.

بطور کلی همایندها یکی از بخشهای مشکل آفرین برای یادگیرندگان زبان انگلیسی محسوب می شود. یادگیرندگان ایرانی زبان انگلیسی نیز همانند سایر زبان آموزان در خصوص کاربرد همایندهای انگلیسی با مشکلات عدیده ای مواجه هستند. تحلیل گفتار زبان آموزان ایرانی، مبین گستره این مشکل بوده و نیاز به صرف انرژی و زمان بیشتر برای تسلط به کاربرد همایندهای انگلیسی از سوی زبان آموزان را آشکار می سازد. این تحقیق بطور خاص به بررسی کاربرد انواع مختلف همایندها در گفتار30 زبان آموز سطح متوسط ایرانی پرداخته و همچنین خطاهای همایندهای آنها را طبقه بندی و مورد ارزیابی قرار می دهد. تحلیل پیکره گفتار شرکت کنندگان نشان داد که از میان هفت گروه مختلف همایندها، همایند ""فعل+ حرف اضافه"" مشکل سازترین نوع همایند برای زبان آموزان ایرانی به شمار می رود و زبان اول به میزان قابل توجهی (7/56 درصد) بر خطاهای گفتاری آنان در کاربرد همایندهای انگلیسی تاثیر گذار است. دیگر یافته های این تحقیق و پیشنهاداتی در خصوص تدریس و یادگیری همایندها در مطالعه آورده شده است.

تحقیقات اخیر در حوزه ی آموزش زبان انگلیسی نشان داده است که استفاده از زبان اول در آموزش زبان انگلیسی می تواند نقش مفیدی ایفا کند. این تحقیقات اساساً بر چگونگی استفاده ی زبان آموزان و معلمین از زبان اول و نیز بر تبیین نظرات زبان آموزان و معلمین درباره ی استفاده از زبان اول معطوف بوده اند. با این وجود، در بسیاری از آموزش گاه های خصوصی زبان انگلیسی کشورمان استفاده از زبان فارسی ممنوع می باشد. از این رو پژوهش حاضر ضمن توجه خاص بر نظرات والدین زبان آموزان نونهال، به بررسی دلایل این امر پرداخته است. در این راستا از دو پرسشنامه ی محقق ساخته برای والدین زبان آموزان (به تعداد 243 نفر) و معلمین (به تعداد 31 نفر) برای جمع آوری داده استفاده شد. نتایج حاصل نشان می دهد که والدین زبان آموزان و به صورت معنی داری با استفاده از زبان اول مخالف می باشند. نتایج همچنین نشان می دهد که والدین تمایل دارند با اعمال فشار مستقیم بر روی معلمین و تهدید به تغییر موسسه در صورت عدم رضایت نظرات خود را در کلاس های آموزش زبان اعمال کنند.

برای یافتن و معرفی معیارهای ارزیابی کیفیت ترجمة مدرسان ترجمه براساس نظر دانشجویان در دانشگاه های ایران، در پژوهشی توصیفی تلاش شد تا نظرها، اظهارات، و بازخورد دانشجویان درمقابل رویکردهای ارزیابی مدرسان ترجمه بررسی شود. این پژوهش با برگزاری چهار مصاحبة گروهی و با نمونه ای کیفی شامل دانشجویان مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد رشتة مترجمی زبان انگلیسی انجام شد. با تحلیل داده های به دست آمده از مصاحبه های گروهی، نظرها و بازخورد دانشجویان بررسی شد و سپس، میزان تفاوت و شباهت رویکرد مدرسان ترجمة ایران با مدل ها و رویکردهای ارزیابی که نظریه پردازان بین المللی ارزیابی ترجمه ارائه کرده اند، بررسی گردید. یافته های حاصل از مصاحبة گروهی با دانشجویان رشتة مترجمی زبان انگلیسی، برطبق شیوة تحلیل داده های کیفی نظریة داده بنیاد، کدگذاری و تحلیل شدند. یافته های حاصل نشان داد براساس اظهارات دانشجویان، رویکرد مدرسان ترجمه ایرانی تا حد زیادی با معیارهای ارزیابی کیفیت ترجمه که نظریه پردازان بین المللی ارزیابی کیفیت ترجمه معرفی کرده اند، مطابقت می کند.

تحقیق حاضر در چارچوب شیوه های ادراکی فعالیت های تکلیف مدار ، با استفاده از یک شیوه آموزشی، به بررسی تاثیر نسبی فعالیت های تکلیف مدار با میزان درگیری متفاوت بر دانش واژگانی زبان آموزان ایرانی پرداخته است. هدف اصلی تحقیق، بررسی رابطه بین میزان درگیری با فرضیه درون داد (کراشن،1985) و فرضیه برون داد (سواین، 1996) بوده است تا مشخص شود آیا میزان درگیری با نوع فعالیت تکلیف مدار (درون داد و برون داد) عامل تعیین کننده در تاثیر این نوع فعالیتها در یادگیری واژگان می باشد. در این تحقیق از یک شیوه شبه آزمایشی به صورت پیش آزمون- تیمار- پس آزمون استفاده گردید. نمونه آماری 127 نفر از دانشجویان زبان عمومی در دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مبارکه بود که در قالب چهار گروه آزمایشی در این تحقیق شرکت نمودند. بر خلاف پیش بینی های فرضیه میزان درگیری، نتایج تحقیق نشان داد که میزان درگیری تنها عامل تعیین کننده در تاثیر فعالیتهای تکلیف مدار نمی باشد بلکه نوع فعالیت های تکلیف مدار هم نقش بسزایی در تاثیر این نوع فعالیتها در زمینه آموزش واژگان انگلیسی دارد. یافته های تحقیق نشان داد که علیرغم اینکه طرح پیشنهادی لافر و هالستین (2001)، بعنوان اولین گام ارزشمند در ایجاد یک تئوری در زمینه یادگیری واژگان زبان دوم است، شاخص میزان درگیری نمیتواند بطور مستقل و جدا از نوع فعالیتهای تکلیف مدار تاثیر گذار باشد و این فرضیه نیاز به اصلاح و باز بینی دارد.

این تحقیق در نظر دارد مجموعه ی کتابهای اینترچنج (2005) را از حیث اهداف یادگیری در چارچوب اصلاح شده ی بلوم (2011) ارزیابی کند که دریابد کدام سطوح از چارچوب اصلاح شده ی بلوم در این کتابها بارزتر هستند. بدین منظور محتوای کتابهای اینترچنج براساس یک طرح کدگذاری شده که توسط محققان طراحی شده، کدگذاری شد. پایایی طرح کدگذاری شده نیز مورد آزمایش قرار گرفت. سپس اطلاعات موجود مورد ارزیابی قرار گرفت و فراوانی و درصد وقوع اهداف یادگیری متفاوت مورد محاسبه واقع شد. طبق یافته های این تحقیق, برجسته ترین سطوح یادگیری در کتابهای مورد مطالعه، سطوح پایینی مهارتهای اندیشیدن یا همان سه سطح پایینی در چارچوب اصلاح شده ی بلوم می باشند. به علاوه تفاوت معناداری بین کتابها از حیث پراکندگی سطوح مختلف اهداف یادگیری مشاهده شد. به طور کلی از تحقیق حاضر برمی آید که مجموعه ی کتابهای اینترچنج نمی تواند زبان آموزان را به تفکر انتقادی وادارد. در پایان پیشنهاداتی چند به معلمان و همچنین طراحان کتاب ارایه شده است.

این مقاله به مطالعة روش های متنی شدة بازنمایی ایدئولوژی در کتاب های آموزشی زبان انگلیسی اینترچنج پرداخته و برای یافتن پاسخی برای این پرسش ها که کتاب های زبان انگلیسی اینترچنج، به مثابه صور نمادین، به معنایی که تامپسون به کار می برد، چگونه معنای ایدئولوژیک خود را به نوآموزان زبان انگلیسی انتقال می دهند؟ و اینکه چگونه در این کتاب ها ایدئولوژی و سبک زندگی آمریکایی به شکلی طبیعی و همگانی نشان داده می شود؟ ابتدا هر چهار کتاب زرد، قرمز، آبی و سبز اینترچنج مطالعه شد تا مؤلفه هایی که به وسیلة آنها سبک زندگی بازنمایی شده استخراج شود. سپس الگوی بازنمایی سبک زندگی آمریکایی در این کتاب ها کشف و مشخص شد که این الگوها راهبردهای اصلی این کتاب، جهت انتقال دیدگاه ها و عقاید آمریکایی هستند. برای پیگیری ادعاهای مقاله، روش شناسی مقاله طوری طراحی شد که ابتدا چهار بحث گروهی متمرکز انجام شود تا نحوة برخورد مخاطبان با این کتاب ها مطالعه و واکاوی شود. با تحلیل اظهارنظر زبان آموزان، یافته هایی به دست آمد مبنی بر اینکه اگرچه سبک زندگی و فرهنگ بازنمایی شده در این کتاب ها بیشتر آمریکایی است، اما این خود مخاطبان هستند که به هنگام برخورد با آنچه در این کتاب ها مطرح می شود و اینکه باید از چه سبک آداب و رسوم و عادت های اجتماعی پیروی شود، دست به انتخاب می زنند. یافته های این نوشتار همچنین نشان می دهد که در بسیاری از موارد، زبان آموزان حتی در انتخاب خود به گونه ای دست به یک بریکولاژ فرهنگی می زنند.

اشتراک عینی فنی است که در آن، شاعر با انتخاب مجموعه ای از اشیاء، موقعیت ها، موضوعات، حالات یا زنجیره ای از حوادث، به نحوی مؤثر واکنشی عاطفی در خواننده به وجود می آورد. در این حالت، شاعر نیازی به بیان صریح احساسات ندارد؛ بلکه آن ها را در قالب اشیاء، موقعیت ها و غیره در ذهن خواننده تداعی می کند. در اشعار نیما یوشیج و احمد شاملو نمونه های بسیاری از فن اشتراک عینی را می بینیم. به نظر می سد تاکنون تحقیق برجسته و قابل توجهی از اشتراک عینی از این دو شاعر دیده نشده است؛ بنابراین هدف مقاله این است که به مقایسه این فن در برخی اشعار این دو بپردازد. از اشعار نیما می توان به شب پا، بخوان ای همسفر با من، شب همه شب، هست شب و از اشعار شاملو به رانده، گل کو، سخنی نیست، او را صدا بزن، مرثیه، وصل، ابراهیم در آتش اشاره کرد.

افراد دوزبانه درصد بالایی از جمعیّت جهان را تشکیل می دهند؛ در عین حال، این گویشوران در بسیاری از کشورها ازجمله ایران با مشکلات زبانی فراوانی روبه رو هستند. این امر در به کارگیری نقش ارتباطی زبان آشکارتر است؛ به بیان دیگر، دانش آموزان دوزبانه در تعاملات زبانی (به ویژه در زبان دوم( با اطرافیان احساس ضعف می کنند. در این پژوهش برخی از جنبه های ارتباطی مربوط به تولید زبانی تعدادی از دانش آموزان دوزبانه کردی زبان-فارسی زبان شهرایلام از طریق مهارت قصّه گویی که دارای کاربردی کاملاً دوسویه و به تبع آن مهارتی ارتباطی است، مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که این دانش آموزان در به کارگیری بسیاری از جنبه های ارتباطی در زبان فارسی، به عنوان زبان دوم، با مشکلات کلامی عدیده ای روبه رو هستند و با گذشت دو سال در مدرسه، پیشرفت چشمگیری در آنان مشاهده نمی شود. یکی از علل اصلی این عدم پیشرفت را شاید بتوان به نظام آموزش دوزبانه رایج در ایران، یعنی روش موسوم به ”غوطه وری با هدف همگون سازی“ نسبت داد.

ﺗﺮﺟﻤﻪهای ادبی همگام با درنظر گرفتن ماهیت تعاملات پیش رفته است و فرایندهایی مثل «شفاﻑسازی» و «اقتباس» به دلیل مورد توجه قرار دادن مخاطب و فصاحت کلام در ترجمه، جایگاه ویژﻩای پیدا کردﻩاند. با وجود این، جایگاه اقتباس و تأثیر آن در ترﺟﻤﻪهای ادبی مبهم مانده است. ممکن است این سؤال مطرح شود که آیا ویژﮔﻰهای متنی و فرامتنی که در فرایند اقتباس وجود دارد در ترجمه آثار ادبی نیز مشاهده ﻣیشود و اگر پاسخ مثبت است، فراوانی کدام یک از روﺵهای اقتباس در ترجمه آثار ادبی بیشتر است. ایﻦها سؤال هایی هستند که در این نوشتار بررسی شده است. این پژوهش درصدد است تا بر اساس ﻃﺒﻘﻪبندی باستین (2009)، به بررسی روﺵهای اقتباس در ترجمه فارسی رمان غرور و تعصب بپردازد. یاﻓﺘﻪهای این تحقیق نشان می دهد مترجم برای انتقال بهتر پیام نویسنده و برای حفظ زیبایی و تأثیرگذاری کلام، از ویژگی های متنی و فرامتنی اقتباس استفاده کرده است؛ درحالی که کفه ترازو بیشتر بر مشخصه های فرامتنی سنگینی می کند. همچنین، در عین حال که مترجم در ترجمه ﻣﺘﻦ امانت را رعایت کرده، به ترتیب از روش های «برابری بافتی» و «بسط» بیشتر استفاده کرده است. به بیان دیگر، مترجم در برگردان متن معنا را حفظ کرده؛ ولی برای ایجاد زیبایی کلام، اقتباس ضروری است.

تحقیق تجربی حاصل به بررسی یک عامل بین زبانی مرتبط به مسئله واژه سازی در زبان اول در دو محیط آموزشی مداخله ای و غیرمداخله ای مرتبط به آموزش واژگان می پردازد . جامعه انتخاب شده برای این تحقیق در برگیرنده هفتاد و چهار دانشجوی سال سومی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن می باشد. پژوهش حاضر در ابتدا به بررسی تاثیر آموزش مداخله ای و غیرمداخله ای بر یادگیری دو گروه کلمات انگلیسی معادل سازی شده و فاقد معادل در فارسی اختصاص یافت. سپس اهمیت روانشناختی مساله بین زبانی واژه سازی در زبان اول در پردازش ذهنی واژگان در زبان خارجه از طریق بررسی تفاوت معناداری بین نمرات بدست آمده برای دو گروه کلمات مورد نظر در دو گروه آموزشی و گواه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصله از آزمون تی مستقل بین دو گروه نشانگر تفاوت معناداری بین دو گروه تجربی و گواه در هر دو گروه کلمات انگلیسی معادل سازی شده و فاقد معادل در فارسی بود. نتایج بدست آمده از آزمون تی وابسته حاکی از تفاوت معناداری به نفع کلمات انگلیسی معادل سازی شده در گروه تجربی بود. نتایج بدست آمده از آزمون تی وابسته در گروه گواه نشانگر آن بود که زبان آموزان از دانش بالاتری در زمینه کلمات انگلیسی واژه سازی شده در مرحله پیش آزمون برخوردار بودند و موفقیت بیشتری نیز در این گروه کلمات در مقایسه با همتایان فاقد معادلشان در مرحله پس آزمون کسب نمودند. اما نمرات حاصله از پیشرفت (gain score) نشانگر هیچ تفاوت معناداری بین دو گروه کلمات مورد نظر در گروه گواه نبود. یافته های فوق با توجه به مدل های یادگیری و آموزش واژگان از دیدگاه تئوری و کاربردی مورد نقد و بررسی قرار گرفتند.