تربیت دینی

نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۲٬۲۰۱ مورد.

۶۱.

بررسی مؤلفه های امید افزایی در تفسیر سوره کوثر

نویسنده: مهدی اکبرنژاد صدیقه شیخ زاده

منبع: حسنا سال هفتم بهار ۱۳۹۴ شماره ۲۴

کلید واژه ها: سوره کوثر امید افزایی حضرت زهرا سلام الله علیها

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن اخلاق و تربیت در قرآن
حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تربیت تربیت دینی

تعداد بازدید : ۱۱۴۹ تعداد دانلود : ۶۰۸

امید به زندگی از مواردی است که هر انسانی به داشتن آن نیازمند است و بدون آن ادامه زندگی ممکن نخواهد بود، سوره کوثر نیز از سوره هایی است که امید به داشتن آینده ای روشن را در وجود انسانهای مومن افزون می کند. این سوره مبارک دارای فضائل بسیاری است. اگر این سوره را از نظر تفسیری مورد بررسی قرار دهیم جنبه های زیادی در این سوره وجود دارد که پیام آور خیر و برکت و سرشار از امید و فضیلت برای پیامبر صلی الله علیه و آله است. علاوه بر این پیشگویی که خداوند متعال در این سوره مبارکه بیان کرد نوید بشارتی بزرگ و خجسته به تمام مسلمانان بخصوص پیامبر عظیم الشأن اسلام صلی الله علیه و آله است. معرفی سوره کوثر به عنوان سوره بشارت آمیز و منشأ امید و خیر به پیامبر صلی الله علیه و آله در روایات و بیان نظریات مفسران در برخی کتب تفسیری مطرح گردیده است. این پژوهش در صدد است با بررسی مولفه های امید افزایی در تفسیر سوره کوثر، منشأ امید وخیرکثیر را در این سوره مورد مداقه و بازبینی قرار دهد.

۶۲.

تحلیل فلسفی هوشمندی نظام هستی در حکمت متعالیه و تأثیر ایمان به آن در تربیت اخلاقی: ارائه یک مبنای نظری برای اخلاق مداری و تربیت اخلاقی

نویسنده: هدیه شنبدی سید جلال هاشمی

منبع: پژوهش های تعلیم و تربیت اسلامی سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۱

کلید واژه ها: حکمت متعالیه ایمان تربیت اخلاقی هوشمندی نظام هستی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۱۱ تعداد دانلود : ۵۱۴

تربیت اخلاقی یکی از مهم ترین مباحث در نظام های آموزش وپرورش جهان است. در این مقاله ایمان به هوشمندی نظام هستی با استناد بر قرآن و روایات اسلامی و همچنین با بهره گیری از اصول حکمت متعالیه ملاصدرا تبیین گردیده و کوشیده شده نقش آن بر تربیت اخلاقی بررسی شود. باور به نابود نشدن اعمال و نیات انسان و ایمان به وجود انواع شاهدانی که در حال ثبت اعمال انسان هستند می تواند تحولی شگرف در نیّت و عمل وی پدید آورد. درک حضور و در محضر خدا بودن، خودکنترلی، درستکاری، احساس مسئولیت و تلاش به منظور در صراط حق و اعتدال ماندن و تقرب بیشتر به خداوند، می تواند ازجمله پیامدهای آشکار کاربست این الگو باشد. همچنین جهت تحقق تربیت اخلاقی، دو اصل تربیتی اعطای بینش و آگاهی درباره هوشمندی نظام هستی، و دعوت به ایمان و تقویت آن معرفی شده اند.

۶۳.

نقش محبت اهل بیت علیهم السلام در کمال انسان و رشد فضائل اخلاقی

نویسنده: کریم شامی

منبع: فرهنگ پژوهش زمستان ۱۳۹۳ و بهار ۱۳۹۴ شماره ۲۰ و ۲۱ ویژه فلسفه و کلام

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۲۴ تعداد دانلود : ۱۱۰۶

۶۴.

بررسی قصه گویی قرآن به عنوان روشی فعال درآموزش اخلاق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ملوک خادمی فاطمه مهرولی

منبع: تربیت اسلامی سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲۰

کلید واژه ها: داستان قصه روش های تربیتی آموزش و تربیت

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۲۶ تعداد دانلود : ۸۶۶

این پژوهش با هدف شناخت و تبیین ویژگی های قصه پردازی قرآن به عنوان یک روش آموزشی فعال انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع کیفی با رویکرد توصیفی – تحلیلی است که با روش کتابخانه ای انجام شده است. نتایج این بررسی نشان داد که شیوه قصه پردازی قرآن با بهره گیری از ویژگی هایی چون تنوع در آغاز قصه ها، شیوه های متنوع گفت وگو، ایجاز، پرسش و پاسخ، تاکید بر شیوه ی روایت غیرخطی، سفیدخوانی و حذف برخی پرده های قصه برای مخاطب و در نهایت تشویق به تفکر و استدلال، یک شیوه ی آموزشی فعال است با محوریت تربیت درونی، تعامل دوسویه، یادگیری بر پایه فعالیت مخاطب و نقش تسهیل کننده ی مربی.

۶۵.

سالم سازی جامعه از آلودگی های اخلاقی در حکایات قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدحسین مردانی نوکنده

منبع: پژوهشنامه معارف قرآنی (آفاق دین) سال ششم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۲۲

کلید واژه ها: انحرافات آلودگی های اخلاقی حکایات قرآنی سالم سازی جامعه

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۳۶ تعداد دانلود : ۶۴۵

بر اساس حکایات قرآنی، سالم سازی جامعه از آلودگی های اخلاقی، تعالی و تکامل جامعه را به دنبال خواهد داشت و جوامعی که جوّی سالم نداشته باشند، در سراشیبی سقوط و اضمحلال قرار خواهند گرفت. پرسش اصلی در این نوشتار پژوهشی این است که راهکار عملی برای سالم سازی جامعه از انحرافات و آلودگی های اخلاقی در حکایات و داستان های قرآن چیست؟ روش پژوهش، کتابخانه ای و با بهره گیری از نتایج دستاوردهای پژوهشی و تحقیقات صورت گرفته در این موضوع می باشد. هدف اصلی، پاسخگویی به چگونگی شیوة سالم سازی جامعه در حکایت های عبرت آموز قرآن می باشد. نتیجة اصلی مستخرج از مقاله عبارت است از اینکه با حرکتی تدریجی، انقلابی فرهنگی، گسترش امر به معروف و نهی از منکر، مجازات منحرفان، طرد عوامل فساد و تباهی و نیز بهره جستن از شیوه های تربیتی گوناگون می توان جامعه را از آلودگی های اخلاقی زدود.

۶۶.

نگرة قرآن کریم به «خویشتنداری» در رفتارهای خانوادگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مرضیه محصص

منبع: پژوهشنامه معارف قرآنی (آفاق دین) سال ششم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲۳

کلید واژه ها: خانواده عفاف تقوا صبر خویشتنداری نگرش قرآنی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۴۰ تعداد دانلود : ۱۰۹۴

قرآن کریم با رویکردی هنجارگرا به تربیت انسان ها پرداخته است و بر ضرورت اصلاح و تجدید نظر در رفتارها تأکید ورزیده است. در این راستا، برخی سازه ها از جایگاه بنیادینی برخوردارند. از آنجا که امروزه موضوعات با محوریّت خانواده به عنوان نهادی اثربخش در ارتقاء و بالندگی جامعه، کانون توجّه قرار گرفته است، واکاوی نظریّة کارآمد قرآن در این حوزه ضروری به نظر می رسد. پرسش اصلی این پژوهش آن است کهمطابق آموزه های قرآنی، افراد در کدام یک از رفتارهای خانوادگی به خویشتنداری فراخوانده شده اند؟ در این طرح، با گردآوری اطّلاعات به روش کتابخانه ای، به روش توصیفی و تحلیل محتوا، آیات مربوط به خانواده با محوریّت موضوع «خویشتنداری» رصد شده است. این نوشتار ضمن ارائه مفهوم خویشتنداری در روانشناسی و مفاهیم قرآنی، به تبیین جایگاه خویشتنداری در قالب رفتارهای خانوادگی می پردازد و در نهایت، به ثمرات اتّخاذ رویة خویشتندارانه در مناسبات خانوادگی اشاره می نماید. از رهگذر بررسی گزاره های قرآنی چنین به نظر می آید که «خویشتنداری» در طیف رفتارهای دینی، حقوقی و حریم خصوصی از جایگاه بنیادینی برخوردار می باشد. لذا می توان اذعان داشت که به موجب اتّخاذ رویة خویشتندارانه، حُسن معاشرت و تحکیم خانواده محقّق خواهد شد.

۶۷.

قرآن و روش های انگیزشی توحیدباوری(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: حامد ساجدی ابوالفضل ساجدی

منبع: اسلام و پژوهش های تربیتی سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۱۳)

کلید واژه ها: توحید اعتقاد انگیزه تربیت موانع گرایشی روش های قرآنی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۱۸ تعداد دانلود : ۸۶۸

تربیت دارای ساحت های گوناگون شناختی، عاطفی و رفتاری است. یکی از ابعاد شناختی، ناظر به معارف اعتقادی است. «اعتقاد یا باور»، شناخت تثبیت شده ای است که می تواند بیش از شناخت سطحی، عواطف و رفتارهای فرد را تحت تأثیر قرار دهد. برداشتن چه گام هایی در مسیر تقویت باور به توحید ضروری است؟ این هدف می تواند با روش های شناختی یا عاطفی محقق شود. این مقاله با روش «کتاب خانه ای» و با تمرکز بر راهکارهای انگیزشی و با نگاه به قرآن و روایات، در پی تربیت باورهای توحیدی است. چگونه مربّی می تواند متربّی را به اعتقاد توحیدی علاقه مند سازد؟ کدام موانع گرایشی متربّی را از خداباوری و یگانه انگاری خالق هستی بازمی دارد؟ بر اساس این تحقیق، برای ایجاد انگیزه خداباوری، افزون بر به کارگیری روش های انگیزشی، و موانع گرایشی اعتقاد به خدا نیز باید برطرف شود. در گام اول، با طرح ایده احتمال و محتمل و نیز محبوب سازی خدای متعال قابل تحقق است. رفع موانعی همچون فرار از عیوب خود، حالت دفاعی و جدلی گرفتن متربّی، و میل به ثبات عقیدتی، برای گام دوم ضروری است.

۶۸.

تبیین ماهیت تربیت معنوی و راهبردهای تحقق آن در آموزه های قرآنی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: نرگس انتظامی بیان قدسی احقر

منبع: اسلام و پژوهش های تربیتی سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۱۳)

کلید واژه ها: قرآن راهبرد معنویت تربیت تربیت معنوی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۳۴۳ تعداد دانلود : ۱۴۴۹

«تربیت معنوی» تربیتی خداگرا، خدامحور و اصلاح کنندة رابطة انسان با آفریدگار است. ویژگی بارز چنین رویکردی تقویت بنیان های اعتقادی و عرفانی (شناخت و معرفت خدا) و روحیة عبودیت و بندگی است. درواقع، تربیت معنوی برای این است که انسان روابط خود را با خدا، جهان، زندگی دنیا و آخرت شکل دهد و طبق همان صورتی که فلسفة کلی جامع اسلامی از خالق، انسان، جهان و زندگی دنیا و آخرت تعیین کرده است، گام بردارد. براین اساس، وقتی در پرتو تربیت معنوی، رابطة انسان نسبت به معبود خود، در مسیر درست قرار گرفت و زندگی او رنگ و بوی الهی یافت، تربیت واقعی صورت گرفته و انسان گام های بلندی برداشته است. در این مقاله ضمن بیان معنای لغوی و اصطلاحی «تربیت معنوی»، مجموعه ای از مهم ترین راهبردهای تحقق تربیت معنوی با بهره گیری از آیات قرآن کریم را تبیین می کند.

۶۹.

تأملی بر جهاد و موقعیت های تربیتی آن از منظر قرآن(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: طاهره رجبی رضاعلی نوروزی

منبع: اسلام و پژوهش های تربیتی سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۱۴)

کلید واژه ها: جهاد شاخصه های انسان جهادی موقعیت آفرینی جهاد تمرین تربیتی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۵۸

موقعیت های گوناگون در زندگی انسان، به صورت بالفعل آدمی را در شرایط یادگیری قرار می دهد. از جمله مبانی تربیت انسان، تأثیر پذیری او از این شرایط است. هدف از این تحقیق تبیین موقعیت های تربیتی نهفته در جهاد و چگونگی استفاده از آن است. این پ ژوهش از نوع تحقیقات کیفی است و با استفاده از روش «تحلیلی استنباطی» انجام گرفته است. بر اساس شیوة مبارزه در جهاد، چهار موقعیت «هجوم، دفاع، هجرت و تقیه» وجود دارد. در موقعیت «دفاع»، انسان در شرایط از پیش تعیین شده قرار می گیرد؛ در «هجوم»، موقعیت ساخته می شود. در «هجرت» باید میدان را ترک کرد، و در «تقیه» باید در میدان ماند و سکوت آگاهانه اختیار کرد. هر یک از این موقعیت ها، زمینة تقویت ویژگی های گوناگونی در انسان می شود و در مجموع، انسان جهادی و مبارز تربیت می شود که متناسب با ابعاد فردی و جمعی جهاد، شاخصه های اخلاقی و اجتماعی توحید و توکل، سختی پذیری، صبر و استقامت، مهر و قهر، اطاعت پذیری، ظلم ستیزی و وظیفه شناسی را کسب خواهد کرد.

۷۰.

تبیین مهم ترین روش های عاطفی آسیب زا در تربیت با تکیه بر آیات قرآن کریم و احادیث ائمّه(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی حسین زاده هاجر قاسمی گورتی

منبع: پژوهشنامه معارف قرآنی (آفاق دین) سال ششم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۲۲

کلید واژه ها: تربیت روش های آسیب زا آسیب های عاطفی آیات و روایات تربیتی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۰۸ تعداد دانلود : ۷۵۸

یکی از خصوصیّات برجستة انسان نسبت به دیگر موجودات، برخورداری از نیروی عاطفه است. این نیرو یکی از ملزومات زندگی اجتماعی به شمار می رود. انسان ها در پرتو دلبستگی به یکدیگر، زندگی تشکیل می دهند و با از خود گذشتگی و ایثار به این زندگی ادامه می دهند و به پرورش نسل های بعد از خود می پردازند. در قرآن و روایات ائمّه(ع) نیز به مصادیق مثبت عاطفه همچون ایثار، محبّت، خشم در مقابل ظلم و مقابله با کینه، حسد، بُخل و رذایل دیگر بسیار اشاره شده است. با توجّه به اهمیّت مسئله در امر تربیت و فراوانی روش های ایجابی عاطفی در عمل تربیتی افراد خانوادهو ناشناخته ماندن روش های سلبی عاطفی که با عنوان روش های عاطفی آسیب زا در تربیت از آن یاد می شود، این پژوهش درصدد است با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع دینی و یافته های علوم معاصر به تبیین مهم ترین روش های عاطفی آسیب زا در تربیت بپردازد. یافته های پژوهش نشان می دهد که مهم ترین روش آسیب زا تبعیض میان کودکان و تحقیر کودک در برابر دیگران است که با روش هایی چون استهزاء و تمسخر، ملامت و سرزنش، تهمت، دشنام و القاب زشت بروز می یابد و راهکارهایی همچون تکریم شخصیّت کودک در هر شرایط، توجّه به احساسات او و دوری از تبعیض، می تواند راهی برای مقابله با این روش باشد. این مهم با درک بهتر موقعیّت کودک، احساسات او و دقّت در عملکرد والدین در برابر افراد خانواده و به طور کلّی، متربّیان حاصل خواهد شد.

۷۱.

الزام نفس به مثابه یک روش تربیتى در تعلیم و تربیت ارزش ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: خیرالله امیرى پبدنى هادى حسین خانى

منبع: معرفت سال بیست و چهارم آبان ۱۳۹۴ شماره ۲۱۵ ویژه تعلیم و تربیت ارزش ها

کلید واژه ها: روش ساحت تعلیم و تربیت ارزش ها الزام نفس

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۵۰ تعداد دانلود : ۴۱۴

در این مقاله، به بررسى روش الزام نفس در تعلیم و تربیت ارزش ها پرداخته مى شود. یکى از روش هایى که براساس آیات و روایات مى توان از آن در جهت تعلیم و تربیت ارزش ها بهره برد، روش الزام نفس است. در این روش، با وجود اینکه نفس نسبت به انجام ارزشى کراهت دارد، وادار به انجام آن ارزش مى شود تا آن ارزش در نفس شکل گیرد و جزئى از وجود شخص شود. در این پژوهش، به برخى از ساحت هاى تعلیم و تربیت ارزش ها، ازجمله: ارزش هاى عبادى، اخلاقى، اقتصادى، خانوادگى، اجتماعى و سیاسى پرداخته شده، و مستندات روایى و قرآنى آن بیان شده است.

۷۲.

تبیین دیدگاه علامه طباطبائی در بارة شأن اجتماعی انسان و دلالت های آن در برنامه درسی تربیت اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: رضاعلی نوروزی منیره عابدی

منبع: تربیت اسلامی سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲۰

کلید واژه ها: انسان علامه طباطبایی اجتماع تربیت اجتماعی عناصر برنامه ی درسی آرمانهای تربیتی محیط تربیت متربی فرایند تربیت

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۴۰ تعداد دانلود : ۷۲۲

مقاله یپیش رو، در صدد است با کاربرد شیوه ای تحلیلی، به استخراج و تدوین دیدگاه علامه طباطبائی در بارة شأن اجتماعی انسان و دلالت های آن در برنامة درسی تربیت اجتماعی بپردازد. نتایج پژوهش حاضر، نشانگر آن است که نظریه پردازان اجتماعی نگرش های متفاوتی پیرامون نحوه ی ارتباط انسان و اجتماع دارند؛ به نحوی که برخی، اصالت را به فرد و برخی به جامعه می دهند. در این میان، دیدگاه علامه طباطبایی، دیدگاهی ابتکاری و بدیع است که با اتکا به اندیشه های اجتماعی و انسان شناسی اسلام، توانسته است به بهترین نحو ممکن، شأن اجتماعی انسان را به تصویر بکشد. در اندیشه ی او، بین جامعه و افرادش رابطه ای دو سویه و بسیار عمیق وجود دارد که در آن هر کدام عامل رشد دیگری و در عین حال مسئول کمال خویشتن هستند. این جهت گیری، تغییری اساسی در برنامه های تربیت اجتماعی را می طلبد که بر خلاف آن چه امروزه در نظام های آموزشی جریان دارد، نه فرد را برای خدمت به جامعه تربیت کند و نه جامعه را ابزاری در دست او بداند.

۷۳.

رویکردی به تربیت نَفْس از دیدگاه متون اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: همایون دادگر رحمت الله مرزوقی فریده براهویی

منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و سوم دوره جدید بهار ۱۳۹۴ شماره ۲۶

کلید واژه ها: نفس اماره نفس مطمئنه نفس لوامه تربیت نفس از دیدگاه متون اسلامی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۹۸ تعداد دانلود : ۶۹۷

هدف این پژوهش، که رویکردی به تربیت نَفْس از دیدگاه متون اسلامی است به بررسی عملکرد نَفْس در حالات، مراتب و موقعیتهای مختلف و در ترکیب با سایر ابعاد وجودی انسان مانند روح، عقل، قلب و فطرت می پردازد. این مطالعه، که به روش توصیفی تحلیلی انجام شده در پی پاسخ به این سؤال است که نَفْس چگونه به ایفای نقش می پردازد. با بررسی اسناد، کتابها و متون دینی، مشخص شد که نَفْس تحت تأثیر نیروهای درونی و بیرونی انسان در موقعیتهای گوناگون، حالات مختلفی می یابد و بر اساس نظریه ای به نام نظریه زمینه ای، رویکرد تربیتی نَفْس در حالات امّارگی، لوّامگی و مطمئنگی به ترتیب تذهیبی/ تزکیه ای، تأدیبی و تعالی گرایانه است و کارکرد ریزشی، پایشی و رویشی/ پرورشی خواهد داشت.

۷۴.

کارکردهاى مؤثر تربیت اجتماعى در جامعه از منظر علّامه طباطبائى(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: على علیشاهى

منبع: معرفت سال بیست و چهارم فروردین ۱۳۹۴ شماره ۲۰۸

کلید واژه ها: اجتماع تربیت اجتماعى علامه طباطبایى تفسیر المیزان اهداف تربیت اجتماعى

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۵۴ تعداد دانلود : ۴۸۹

تربیت به منزله یکى از زیرساخت هاى مهم اجتماعى و مورد توجه ادیان و مکاتب گوناگون در طىاعصار و قرون متفاوت شناخته شده است. نظریه پردازان تعلیم و تربیت با نگاهى همه جانبه به مقولهتربیت، آن را در ساحت هاى متنوعى طبقه بندى کرده اند که مهم ترین بعد آن، تربیت اجتماعىمى باشد. هدف این پژوهش، بهره گیرى از آثار علّامه طباطبائى به منظور بررسى و تبیین دیدگاهایشان در ارتباط با کارکردهاى مؤثر تربیت اجتماعى در جامعه و استنباط اصول و روش هاى آن برمبناى تألیفات علّامه است. با مراجعه به آراى اجتماعى علّامه طباطبائى مى توان به راه حل جامع ومناسبى در این زمینه دست یافت. ازاین رو، این مقاله با روش توصیفى تحلیلى مى کوشد به اینپرسش پاسخ گوید که علّامه چه کارکردها و اهدافى را براى تربیت اجتماعى صحیح و کارآمد درجامعه مدنظر دارند؟ یافته هاى پژوهش حاکى از آن است که هدف نهایى تربیت اجتماعى مؤثر درجامعه دستیابى به سعادت و قرب الهى و داشتن جامعه اى بر مبناى قوانین الهى مى باشد.

۷۵.

بررسی تاثیر عمل به باورهای مذهبی بر تاب آوری و سرسختی روانشناختی در بین طلاب علوم دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علیرضا آقایوسفی مجید صفاری نیا حمیدرضا ایمانی فر

منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و سوم دوره جدید پاییز ۱۳۹۴ شماره ۲۸

کلید واژه ها: تاب آوری سرسختی روانشناختی عمل به باورهای مذهبی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۶۱ تعداد دانلود : ۴۶۱

هدف از این تحقیق بررسی عمل به باورهای مذهبی بر تاب آوری و سرسختی روانشناختی در بین دانشجویان و طلاب حوزه علمیه بود. در این تحقیق علی- مقایسه ای،100 دانشجوی پسردانشگاه پیام نور و 100 طلبه مشغول به تحصل در شهرستان شیراز به روش دردسترس انتخاب گردیدند. نتایج رگرسیون چند متغیره نشان داد که عمل به باورهای مذهبی به طور مثبت و معنادار می تواند تاب آوری وسرسختی روانشناختی را پیش بینی نمایند همچنین نتایج دیگر تحقیق نشان داد که شرکت کنندگان طلبه به طور معنا داری در کلیه متغیرهای تحقیق شامل عمل به باورهای، سرسختی روانشناختی، تاب آوری نمراتی بالاتر از گروه دانشجویان بدست آوردند. از اینرو عمل به باورهای مذهبی می تواند سرسختی روانشناختی و میزان تاب آوری فرد را به طور مثبت پیش بینی نماید.

۷۶.

نقدنظام تربیتی مبتنی بر فلسفه سارتر با تأکید بر آرای شهید مطهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهدی سبحانی نژاد علی عبدالله یار نجمه احمدآبادی آرانی

منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و سوم دوره جدید زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲۹

کلید واژه ها: سارتر شهید مطهری اصول تعلیم و تربیت اهداف تعلیم و تربیت روش های تربیتی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۷۷ تعداد دانلود : ۷۹۴

هدف این پژوهش، بررسی و نقد نظام تربیتی سارتر با تأکید بر آرای تربیتی شهید مطهری است. روش پژوهش بنیادی کاربردی و روش مطالعه توصیفی تحلیلی از نوع اسنادی است. نتایج پژوهش نشان داد، بعد اهداف در نظام تربیتی مبتنی بر آرای سارتر شامل نسبیت گرایی در تعلیم و تربیت، فعال بودن شاگردان، یادگیری فردی، آزاد اندیشی و پرورش خلاقیت است؛ هم-چنین اصول تربیتی برگرفته از آرای وی شامل اصل فعالیت، مسؤلیت پذیری، آزادی، خلاقیت، نسبیت و شکاکیت است به علاوه روشهای تربیتی مستخرج از آرای تربیتی وی نیز شامل روش گفت و شنود و کلاس درس باز است. از سوی دیگر بعد اهداف در نظام تربیتی مبتنی بر آرای شهید مطهری شامل شناخت خداوند و نزدیکی به او، خود شناسی، توجه به فرد و اجتماع، آزادی معنوی، پرورش روحیه انتقادی بین افراد جامعه، پرورش قوه تفکر و ابتکار، ایجاد و تقویت روحیه علمی در متعلم و ایجاد روحیه اعتماد به نفس بین فراگیران است. هم چنین اصول تربیتی وی نیز شامل هماهنگی با فطرت، پیوند تربیت با معنویت، بهره گیری از اراده، و مجموعه روشهای تربیتی فلسفه تربیتی وی نیز شامل تعقل، تکریم، عبادی و... است. بر این اساس با تأکید بر آرای تربیتی شهید مطهری می توان آرای تربیتی سارتر را در زمینه هایی چون عدم ملازمت تربیت با معنویت، نفی فطرت انسان، عدم هدفمندی، غفلت از نقش و جایگاه معلمان در تعلیم و تربیت و افراط بر آزادی مطلق متعلمان مورد نقد و بررسی قرار داد.

۷۷.

آرزوهای طولانی و فرایند مهار آن در اندیشة علوی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: محمدمهدی مشکاتی محمد نجفی سمیه برزو اصفهانی

منبع: اسلام و پژوهش های تربیتی سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۱۳)

کلید واژه ها: شناخت آرزو مهار امام علی علیه السلام امل

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۷۹ تعداد دانلود : ۱۲۶۵

«طول امل» یا آرزوی طولانی نوعی بلندپروازی است که آثار زیان باری بر تمام ابعاد زندگی، اعم از مادی و معنوی بر جای می گذارد و سرانجام فراموشی مبدأ و معاد را به همراه دارد که مایة هلاکت و نابودی انسان می گردد. به این موضوع در سخنان امام علی علیه السلام فراوان تأکید شده است. به هر روی، انسان آرزوهایی دارد. بدین روی، لازم است آنها را مهار کند تا گرفتار بیماری مهلک «طول امل» نگردد. این نوشتار درصدد بیان راه های پیش گیری از ابتلای به این آفت روانی و درمان آن در صورت ابتلاست. یافتة پژوهش مبین آن است که مهار و درمان طول امل طی سه مرحلة متوالی صورت می گیرد: در مرحلة اول، انسان باید به نگرش صحیح نسبت به خود، جهان پیرامون و خالق یکتا دست یابد. در مرحلة دوم، به گزینش و ارزیابی آرزوها اقدام کند و آرزوهای گزینش شده را به اهداف قابل دسترس تبدیل سازد. در مرحلة سوم، به برنامه ریزی و تلاش برای رسیدن به اهداف خود مبادرت ورزد و از اتلاف وقت پرهیز کند.

۷۸.

راهکارهای تربیت اجتماعی و عاطفی نوجوانان در قرآن و احادیث(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید مسعود عمرانی حسین افسر دیر مرجان سادات عمرانی

منبع: پژوهشنامه معارف قرآنی (آفاق دین) سال ششم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲۳

کلید واژه ها: تربیت اجتماعی مسئولیت پذیری تربیت عاطفی کنترل عواطف نوجوان و جوان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۶۳۴۹ تعداد دانلود : ۲۵۴۹

نوجوانان احساسات پُرتلاطم و متغیّر دارند. لذا برای اینکه بتوان از آنها افرادی متعهّد به انجام وظایف خود و رعایت حقوق دیگران پرورش داد، باید در کنار روش های تربیت اجتماعی، از راهکارهای تربیت عاطفی نیز استفاده نمود تا آموزش ها عمیق تر و اثرپذیرتر گردد. در قرآن و احادیث، دو شیوة کلّی تربیت اجتماعی و عاطفی تربیتی مشاهده می شود: الف) توصیه های لازم به والدین و مربّیان برای تربیت نوجوانان؛ مانند: تکریم و احترام متربّی، مدارا کردن با متربّی، محبّت کردن به متربّی، توجّه دادن متربّی به سَر و وضع ظاهر، اعتدال و میانه روی با متربّی، آموزش آداب معاشرت به متربّی، آمادگی متربّی برای تشکیل خانواده، ارائة الگو به متربّی، تشویق و تنیبه متربّی. ب) آموزش های مورد نیاز جوانان برای تربیت اجتماعی و عاطفی که شامل آموزش های نظری مانند شناخت رفتارها و مهارت های مثبت، از جمله خوش اخلاقی، رعایت ادب، تعدیل غرائز، عفو و گذشت، خیرخواهی برای دیگران، نیکو سخن گفتن و نیز شناخت رفتارها و مهارت های منفی، از قبیل بدگمانی و سوءظن، خودخواهی، تحقیر، کوچک شمردن دیگران و... و شامل آموزش های عملی از جمله اعتماد به نَفْس و تقویت اراده، مبارزه با عادات ناپسند، تفکّر و آگاهی، دوست یابی و مسئولیّت پذیری است.

۷۹.

سبک زندگی دینی (مطالعة موردی؛ تحلیلی بر عوامل اسراف و مصرف گرایی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اژدر شمخانی آریان نادر بیگدیلو عسگر درویش

منبع: سراج منیر سال ششم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۹

کلید واژه ها: مصرف الگوی مصرف مصرف گرایی اصلاح الگوی مصرف حماسة اقتصادی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۷۰ تعداد دانلود : ۸۰۰

سال 1392 از سوی مقام معظّم رهبری به عنوان سال «حماسة سیاسی و حماسة اقتصادی» نامگذاری شده است. بنابراین، اصلاح الگوی مصرف و پرهیز از اسراف به منظور یکی از ابعاد تحقّق حماسة اقتصادی برای جامعه از اهمیّت بسیار زیادی برخوردار است، به طوری که فرهنگ مصرفی مناسب، امکان سرمایه گذاری را فراهم می کند و از این طریق می تواند موجب رشد و توسعة اقتصادی جامعه شود.آنچه پدیدة اصلاح الگوی مصرف و پرهیز از اسراف را اولویّت بخشیده، همانا اهمیّت فاصله گرفتن از روند شکل گیری نوعی جامعة مصرفی است که الگوی مصرف در آن جامعه از شکل مصرف بهینه و منطقی منحرف شده است و فرهنگ مصرفی سیری ناپذیر مبتنی بر تجمّل گرایی، اسراف و لذّت طلبی بر آن حاکم گردیده است، به گونه ای که در چنین جامعه ای، انسان ها با مصرف، تنها به امید مصرف کردن زندگی می کنند. لذا پدیدة مصرف زدگی که ویژگی آشکار چنین جوامعی است، ارمغان پیامدهای مصرف گرایانة نظام سرمایه داری، همسو با روند جهانی شدن در ابعاد اقتصادی و فرهنگی است که به واسطة رسانه های پرشتاب، دیجیتال و تکنولوژی های پیشرفتة ارتباطاتی در گسترش اقتصاد جهانی و توسعة بازارهای مصرف ملّی و بین المللی به ترویج فرهنگ مصرف گرایانه و تغییر رفتارهای مصرفی مردم پرداخته است. با توجّه به اهمیّت موضوع، هدف این پژوهش بررسی ابعاد گوناگون اصلاح الگوی مصرف (مدیریّت مصرف) به عنوان یکی از عرصه های تحقّق حماسة اقتصادی است. لذا نخست اهمیّت و ضرورت اصلاح الگوی مصرف و پرهیز از اسراف مورد بحث قرار می گیرد و پس از آن، ضرورت اصلاح الگوی مصرف و پرهیز از اسراف از دیدگاه قرآن و روایات آورده شده است و در ادامه، نحوة شکل گیری و ترویج مصرف گرایی بررسی شده است و در پایان نیز پس از بحث دربارة مصادیق اسراف و تبذیر و آثار آن، نتیجه گیری و پیشنهادها ارائه گردیده است.

۸۰.

تبیین نقش و جایگاه اصل تربیتی "" گذر از ظاهربه باطن"" در سبک زندگی اسلامی وتأثیر آن برشکل گیری تمدن نوین اسلامی.(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین جعفریان محمدحسن میرزامحمدی

منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و سوم دوره جدید زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲۹

کلید واژه ها: تمدن نوین اسلامی سبک زندگی اسلامی گذر از ظاهر به باطن

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۵۰ تعداد دانلود : ۶۲۱

هدف پژوهش، جستجو درباره یک اصل تربیتی قرآنی تحت عنوان ""گذر از ظاهر به باطن"" است، که در سه محور چیستی این اصل، نقش و جایگاه آن در سبک زندگی اسلامی و تأثیرش بر شکل گیری تمدن نوین اسلامی تکمیل می شود. در این پژوهش، که از روش توصیفی تحلیلی استفاده شده، یافته ها حاکی است که اولا، این اصل، تربیتی و قرآنی است که با توجه به آموزه های قرآنی مبنی بر ظاهر و باطن داشتن عالم، روشهایی از جمله روش تجربی، عقلانی و شهودی برای دستیابی به باطن راهگشاست. ثانیا در سه حوزه آموزش و پرورش، خانواده و رسانه، که از عناصر مهم سبک زندگی است به ترتیب، توجه به آموزش معنا گرا در عین توجه به آموزش واقعگرا با ابزار و روشهای متناسب برای عبور از واقع به معنا، تربیت عقلانی و بصیرت آفرین، تولید برنامه-های عمق دار و تعقلی به جای برنامه های مروج نیازهای سطحی و ظاهری در رسانه استنتاج می-شود. ثالثاً در شکل گیری تمدن نوین اسلامی انتخاب این اصل به عنوان اصل معرفت شناختی استعلایی، که به حقیقت عالم رهنمون می شود در مقابل معرفتهای برخاسته از اومانیسم و ماده-گرایی دنیای غرب، که باعث توقف انسان در سطح پدیده ها می گردد، ضرورت می یابد.

درخت حوزه‌های تخصصی