تاریخ و سیره اهل بیت(ع)

۲۶۳.

بررسی نظریه شیخ مفید درباره شهادت امام جواد (ع)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: مصطفی صادقی

منبع: تاریخ اسلام سال هفدهم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۶۵)

کلید واژه ها: شیخ مفید شیخ صدوق امام جواد (ع) شهادت امامان شیعه (ع) رحلت امامان شیعه (ع)

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره اهل بیت(ع)
حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ تشیع

تعداد بازدید : ۳۹۸۱ تعداد دانلود : ۱۰۹۲

مسأله شهادت یا مرگ طبیعی امامان شیعه(ع) از جمله مسائلی است که نظر شیعه پژوهان را به خود جلب کرده است. شیخ صدوق (م381ه .ق) شهادت همه ائمه(ع) را بخشی از اعتقادات شیعه شمرده است ولی شیخ مفید (م413ه .ق) با تردید در این حکم عام، شهادت بیشتر امامان: از جمله امام جواد(ع) را نپذیرفته و بر این باور است که امام(ع) به مرگ طبیعی رحلت کرده است. اختلاف نظر این دو عالم بزرگ، با توجه به جایگاه بلندی که دارند، منشأ بحث های گوناگونی در سال های اخیر شده است. این نوشتار با تفکیک سه رویکرد تاریخی، روایی و کلامی در بررسی این موضوع، کوشیده است با تکیه بر شواهد تاریخی، اختلاف این دو عالم بزرگ شیعی را نتیجه دو رویکرد متفاوت در بررسی موضوع بداند و نشان دهد این دو دیدگاه با یک دیگر قابل جمعند.

۲۶۷.

همبستگی قناعت و آرامش روان از منظر امام علی (ع) در نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ابراهیم کلانتری لیلا جنتی

منبع: پژوهشنامه اخلاق سال پنجم پاییز ۱۳۹۱ شماره ۱۷

کلید واژه ها: نهج البلاغه امام علی(ع) آرامش قناعت حرص

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۹۱۶ تعداد دانلود : ۱۳۸۷

نفس اماره با گرایش به خواسته های نفسانی، در تعارض با فطرت الهی آرامش خود را به چالش می کشاند. قناعت و پرهیز از زیاده خواهی از جمله عواملی است که انسان را از صفات رذیله ای چون حرص و طمع، دروغ، خودخواهی و دلبستگی به امور مادی مبرّا ساخته و زندگی توأم با آرامش روان را به ارمغان می آورد. در این نوشتار با استفاده از روش کتابخانه ای و استنادی، تحلیلی ابتدا عامل «قناعت» ونیز نقطه مقابل آن «حرص» را مورد تحقیق قرار داده و سپس همبستگی قناعت و آرامش روانی را بر مبنای سخنان امام علی (ع) در نهج البلاغه و اصول روان شناسی به بحث گذاشته و بر این اساس همبستگی وثیق عامل اخلاقی قناعت و نیل به آرامش روانی اثبات شده است.

نخبگان، نقشى برجسته در تحولات اجتماعى دارند و در نهج البلاغه نیز به این نقش اشاره شده است. نخبگان در نهج البلاغه گروه‏هاى مختلف را شامل مى‏شود: انبیاى الهى، امامان معصوم، نیکان و صالحان و حتى رهبران کفر و نفاق. نقش پیامبر اسلام(ص) در تحول جامعه عرب از دیدگاه امام على(ع) و نقش امام معصوم و صالحان در تداوم حرکت اصلاحى پیامبر و عناصر دیگرى که از دیدگاه نهج‏البلاغه در تغییرات اجتماعى ایفاى نقش مى‏کنند ـ مانند منافقان و رهبران جاه طلب و خودخواه ـ از مباحث مطرح شده در این نوشتار است. در پایان نیز به نقش آگاهى و جهل مردم در حرکت نخبگان اجتماعى پرداخته شده است.

درخت حوزه‌های تخصصی