نیکولاس رشر، استاد فلسفه و مدیر مرکز فلسفهى علم در دانشگاه پیتربورگ آمریکاست و در زمینهى منطق، فلسفهى علم و تاریخ فلسفه، کتب و مقالههاى بسیارى نوشته است . وى در مقالهى حاضر، الگوى تبیین در علم تاریخ را مىکاود و تمایزات و تشابهات الگوى تبیین علم تاریخ با علوم اجتماعى و علوم طبیعى را آشکار مىسازد . این مقاله با ارائهى بحثى روشن و دقیق در مورد علوم مصرفى، نهتنها بر تاریخ پرتو مىافکند، بلکه خوانندهى آزموده مىتواند با استفاده از اصول و مباحث مطروحه در این زمینه، به توضیح و تبیین نسبت علوم مصرفى دیگر با علوم تولیدى توفیق یابد و بدینترتیب با یکى از مدخلهاى ارتباط علوم مختلف به خوبى آشنا خواهد شد .
چه رابطهای بین تاریخ و علوم اجتماعی وجود دارد؟ آیا تاریخ یکی از علوم اجتماعی نیست؟ این نوشتار در تلاش جهت پاسخ گفتن به این مسأله، به ذکر پارهای از تفاوتها و شباهتهای موجود بین تاریخ و علوم اجتماعی میپردازد و برجستهترین تمایزهای مذکور را نه بینِ تاریخ و علوم اجتماعی بلکه در درون هر یک از آنها مییابد و در پایان با تأکید بر استقلال آنها، شیوههای بسیاری که این شاخههای دانش میتوانند به هم یاری رسانند برمیشمارد.