فقه و اصول

۱۶۶.

کاربرد استصحاب در قوانین مدنی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمید ابهری علی اکبر ایزدی فرد حسین قاضی

منبع: فقه و حقوق اسلامی سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۱ شماره ۴

کلید واژه ها: قانون مدنی اصول عملیه استصحاب وجودی استصحاب عدمی قانون آیین دادرسی مدنی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 898

در منابع فقهی، استصحاب از جهت مستصحب به دو دسته، استصحاب وجودی و عدمی تقسیم شده است. اکثر فقها هر دو نوع استصحاب را حجّت دانسته و در موارد تردید بر اساس آنها اقدام نموده اند. در قوانین موضوعة ایران به صراحت به این دو نوع استصحاب اشاره نشده، لیکن در تدوین برخی از مواد قانونی تلویحاً به این اصول اشاره و از آن الهام گرفته شده است. در این مقاله، کاربرد استصحاب وجودی و عدمی در قوانین مدنی (قانون مدنی و قانون آیین دادرسی مدنی) بررسی می شود.

یکی از راه‌های فوق‌العاده تجدیدنظر از آرا, اعتراض رئیس قوة قضائیه به رأی صادره است. مبنای این اعتراض چیست و آیا رئیس قوة قضائیه به عنوان یک مرجع تجدیدنظر محسوب می‌شود یا خیر؛ آن‌چه از قوانین مدوّن برمی‌آید این است که مبنای این اعتراض به دو مصوبه مجلس برمی‌گردد: یکی ماده 2 قانون وظایف و اختیارات رئیس قوة قضائیه مصوب 1378 و دیگری تبصره 2 ماده 18 قانون اصلاح قانون تشکیل دادگاه‌های عمومی و انقلاب مصوب 1381. مقاله حاضر به بررسی مواد قانونی مذکور و مسایل پیرامون آن‌ها می‌پردازد.

این مقاله به اهمیت بهداشت جسم و جان در سیره و سخن پیامبر اعظم (ص) پرداخته و در ادامه مطالبى چون تاریخچه و جایگاه و ابعاد بهداشت و ذکر مصادیقى در این خصوص و راههاى وصول به آن و در نهایت آثار و ثمرات دنیوى و اخروى آن را بیان نموده است.

یکی از نهادهای تازه تأسیس قضایی در سال‌های اخیر، شوراهای حل اختلاف می‌باشد. هرچند اصل صلح و سازش و تلاش در جهت اصلاح ذات‌البین در فرهنگ دینی ما کاری با ارزش است ولی قانون شوراهای حل اختلاف و ‌آیین‌نامه اجرایی آن به گونه‌ای تنظیم شده است که با موازین فقهی و حقوقی سازگاری چندانی ندارد. در این نوشتار سعی شده است با رعایت انصاف، مواضع نقد و نظر این نهاد مورد بررسی قرار گیرد تا نسبت به رفع اشکال‌های آن اقدام گردد

درخت حوزه‌های تخصصی

فقه و اصول

امر به معروف و نهی از منکراز دیدگاه امام خمینی

تحلیل و نقد سکولاریسم

حکومت اسلامى و رهبرى آن از نظر امام خمینى(ره)(مقاله پژوهشی حوزه)

مشورت در سیره نبوی (ص)

سه اصل بنیادین انقلاب اسلامی

کاربرد استصحاب در قوانین مدنی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

شرایط ازدواج

خانواده و روابطِ همسران از دیدگاه حضرت امام رضا(ع)

گزاررش کتاب: (زن در آئینه جلال و جمال ـ حضرت آیت جوادلی آملی)

تجدیدنظر خواهی رئیس قوة قضائیه از آرای محاکم

بهداشت جسم و جان در نگاه پیامبر اعظم(ص)

علما و فقهای مشهور و نقش آنان در دربار صفویان

امام علی (ع)، دولت و سیاست های اقتصادی

نظام سیاسى و دولت در اسلام(1)(مقاله پژوهشی حوزه)

امام علی (ع) و وحدت

جایگاه زن در نظام آفرینش از دیدگاه قرآن‏

آزادى انسان از دیدگاه قرآن(مقاله پژوهشی حوزه)

نقد و بررسی شوراهای حل اختلاف

ریشه فتنه ها از دیدگاه امام على (ع)

زن در حقوق خانواده (ارث- طلاق- حضانت)

پالایش نتایج جستجو