درخت حوزه‌های تخصصی

برنامه تمرین بررسی ایمنی یک سیستم مشاهده ی رفتارو ارائه ی بازخورد به کارکنان، ویک ابزار طراحی شده برای کمک به ارتقاء رفتار ایمنی در سازمان و پیشگیری از کار ناایمن است. با استفاده از این تکنیک ساده افراد بطور متناوب به مشاهده ی موثر رفتارهای ایمن وناایمن در سازمان می پردازند. در این برنامه انتظار داریم مشاهده گران بازخوردهای معقولی از رفتار ایمن ونا ایمن مشاهده شده را بدون ذکر نام وفقط با اشاره به فعالیتی که آن را مشاهده کرده اند ارایه دهند. همین بازخورد ها افراد را از انجام غیر عمدی یک رفتار ناایمن مطلع می نماید واز سوی دیگر فراهم کننده ی یک حمایت اجتماعی در بین همتایان وهمکاران است تا همین افراد با مشاهده ی رفتارهای ایمن و نایمن در سازمان وقضاوت در مورد آن، در موقعیت های کاری خود توانمندی انجام ایمن کارها را به دست آورند اما به این نکته توجه داریم گاهی فقط ارائه بازخورد به تنهایی نشان دهنده ی رفتار ایمن یا ناایمن نیست بلکه این محیط کار است که درتقویت و یا تشدید این رفتارها نقش دارد. بدین ترتیب بعداز مرحله مشاهده، نظاره گر بایستی شرایط انجام کار را برای شناسایی علل اتخاذ رفتار نا ایمن وشناسایی فرصت های بهبود این شرایط را تحلیل نماید(بازخورد اول). داده های یک سری مشاهدات گروهی به صورت دوره ای جمع آوری و تحلیل می شوند ونتایج تحلیل آنها در بین کارکنان توزیع شود (بازخورد دوم) که نشان دهنده ی فرصت های بهبود ی است که پتانسیل ایجاد آسیب رامی تواند اصلاح کند. جزئیات امر بوسیله کارگروه هدایت خواهد شد ونهایتاً استراتژی های مداخله ای لازم برای کاهش احتمال وقوع رفتار نا ایمن بر این اساس اتخاذ می گردد

از زمانی که مدل کارسالم به عنوان الگویی برای ارتقاءسلامت وایمنی محیط کار منتشرشد با استقبال گسترده ی همکاران مواجه گردید وسوالات متعددی در خصوص رویکردهای این الگو مطرح می گردید آنچه ما را براین داشت تا با استفاده از رویکردهای ارتقاء سلامت برنامه های ایمنی وبهداشت را درمحیط کار مورد بازنگری قرار دهیم، وضعیت بازدهی این فعالیت ها درکشور است، به رغم تلاش های بسیاری که طی سال های گذشته برای بهبود وضعیت ایمنی وبهداشت در کارگاه ها وصنایع کشور انجام شده، اما به گواه آمار، حوادث ناشی از کار درکشور با 20درصد رشد سالانه به مرز 26000 مورد رسیده وبراساس گزارش اعلام شده از سوی بیمه مرکزی نیزخسارت های پرداخت شده از سوی شرکت های بیمه با نزدیک به 32% رشد سالانه در ده سال گذشته هم اکنون از رقم 5/49 میلیارد ریال گذشته است از سویی علل وقوع بیش از 80% حوادث ناشی ازکارسهل انگاری وبی احتیاطی وخطای انسانی مطرح می شود، این به معنی آن است که افراد در محیط کار رفتارهایی دارند که آنان را دچار حادثه وآسیب می کند، این رفتارها دامنه ای از عدم استفاده از لوازم حفاظت فردی تا انجام اعمال ناایمن را شامل می شوند؛ درحالی که براساس یک پژوهش میدانی کمتراز 5% مطالعات وپژوهش های علمی ومقالات ارائه شده در سمینارها وکنفرانس های HSE در سه سال گذشته با موضوع تغییررفتار وارتقاءفرهنگ ایمنی درسازمان ها بوده است. این حقیقت بیانگر یک خطای استراتژیک از سوی ما متخصصان است که بیش از 95% فعالیت های خود را برکمتر از 20% علل حوادث معطوف کرده ایم. آنچه از این واقعیت تلخ برداشت می شود بیانگرتوجه بیش از حد ما به نکات فنی، تاکید بر اندازه گیری ها واقدامات درمانی به جای برنامه ریزی موثر برای پیشگیری از حوادث وبیماری های شغلی است براین اساس استراتژی های فعلی ایمنی وبهداشت شغلی ما درمحیط های کاری عملکردی انفعالی دارند، چنانکه تکیه بر سیستم های مدیریتی رایج مانند OHSAS هم به دلیل اینکه الزامات آن در کشورهای توسعه یافته تدوین شده، فاقد رویکردهای کافی برای برآوردن احتیاجات فرهنگی واجتماعی محیط های کاری ما می باشد. با این نگرش، ما بزودی نیازمند بازنگری در برنامه های ایمنی وبهداشت شغلی خود هستیم، حال آنکه کاربرد مدل ها والگوهای ارتقاء سلامت در تدوین این برنامه ها به دلیل نگاه جامع نگر وفرابخشی آن وتاکید بر تغییرات فرهنگی- اجتماعی ورفتاری چیزی فراتراز فراهم نمودن اطلاعات و آموزش ها وفعالیت های فنی کم اثر بوده وپیش نیاز تصمیم گیری فعال کارکنان واصلاح رفتارهای سلامت وایمنی در تمام سطوح محیط کار خواهد بود. بدیهی است هرگاه بتوانیم با توانمندسازی وایجاد تغییرات پایدار رفتاری درکارکنان ورهبران سازمان، سلامت وایمنی را به عنوان بخشی از فرهنگ کاری استقرار دهیم انتظارات ما برای دستیابی به محیط ""کارسالم"" دوراز دسترس نخواهد بود

با توجه به روند صنعتی شدن واشتغال بخش عظیمی از نیروی کار کشور در صنایع کوچک وبزرگ ودر برخی نقاط غیر صنعتی ویا اشتغال افراد در مشاغل خدماتی وگاهی حتی یک نفره ،این روند باعث تغییر در رفتارها ،باورها وسبک های زندگی نسلی از مردم خواهد شد که تا امروز چنین تجربه ای را نداشته اند،هم اکنون نیازمند توجه وبرنامه ریزی نوینی برای حفظ وارتقاء سلامت وایمنی سرمایه های انسانی هستیم در این میان از نقش برجسته ای که سرویس های اطلاع رسانی ورسانه های عمومی بخصوص صدا وسیما وبرنامه ریزان فرهنگی دارند نباید غافل شد؛ بایستی یک برنامه ریزی مدون برای فرهنگ سازی اجتماعی وآموزشی کارکنان آینده (در مدارس) وافزایش آگاهی های عمومی در خصوص حوادث وبیماری های شغلی در سطح جامعه، مدیران وکارکنان وجود داشته باشد به نحوی که توجه به سلامت کارکنان بعنوان یک ارزش انسانی وشغلی وافتخاری برای مدیران محسوب گردد

واژه مدیریت سلامت و ایمنی حاکی از اعمال نوعی مدیریت است که همه اجزا وعناصر ، منابع و فرایندهای سازمان را برای دستیابی به "" کار بدون حادثه "" همسو و هماهنگ می کند . این برنامه مدیریتی به عنوان یک استراتژی موثر برای ایجاد محیط سالم همه موضوعات مدیریتی وسازمانی را در برگرفته وتمامی اجزا ءو عناصر سازمان را به دست صاحبان فرآیندها می دهد. این توضیح نشان می دهد که مدیریت بر مبنای نظام سلامت ، ایمنی و محیط زیست بر اصولی استوار است که آنرا از رویکردسنت به سلامت و ایمنی محیط کار متمایز می کند . رویکرد های سنتی نوعا بروظایف افرادوکارکنان یا ساختار سازمانی واحدایمنی و بهداشت متمرکز می باشد ولی این نظام علاوه بر توجه به نقش مدیریت و رهبـری ، ساختـار سازمانی و مدیریت کارکنان ؛ به فرآیندی بودن سلامت وایمنی ،کارتیمی وحل ریشه ای مشکلات وپیشگیری از بروزآنها وسنجش تکیه دارد

در جهان پیشرفته ی امروز نیروهای انسانی بزرگترین سرمایه به شمار میروند، زیرا آنان میتوانند سخت افزار و نرم افزار را طراحی، راه اندازی و نگهداری کنند. بنابراین بایستی این نیروها را تا آنجا که ممکن است حفظ نمود تا چرخه این نظام بطور هماهنگ به گردش درآید، یکی از مهمترین جنبه های این امر حراست از جان و سلامتی این افراد و حفظ بهداشت آنان است. حفظ بهداشت، سلامتی و ایمنی افراد در همه جا خصوصاً در محیطهای صنعتی که نیروهای انسانی با ریسکهای گوناگون دست به گریبان می باشند مشهودتر است. به منظور تأمین سلامتی و ارائه خدمات بهتر به این نیروها لزوم یک سیستم دقیق با راهبری یک مدیر قوی و توانا کاملاً مشهود است، لذا سیستم های مدیریت نوین که یکی از مدیریت کیفیت فراگیر می باشد به تازگی ایمنی و بهداشت را نیز در برگرفته است. مقاله ای که پیش رو داریم چگونگی یکپارچگی سیستم ایمنی و بهداشت با مدیریت کیفیت فراگیر می باشد، بدیهی است با اجرای صحیح این نظام، محیط امن و سالم برای نیروهای فعال مهیا گردیده و نتیجه آن کیفیت بهتر، بهره وری بالاتر و توسعه پایدار می باشد که نهایتاً کاهش ضایعات و افزایش سوددهی را برای سازمانها به ارمغان میآور

منظور از ارائه این راهنما کمک به کارفرمایان وخود فرمایان ،جهت ارزیابی ریسک های محیط کار خودشان می باشد ، استفاده از این راهنما در شرکت ها و کارگاه های تولیدی وخدماتی وصنایع کوچک توصیه می شود ارزیابی ریسک چیزی نیست جز بررسی هایی که منجر به شناسایی علت های آسیب به کارکنان در محیط کار می شود.بنابراین شما می توانید ارزیابی کنیدکه آیا به اندازه کافی اقدامات احتیاطی را انجام داده اید؟ یا بایستی فعالیت بیشتری برای جلوگیری از آسیب ها بعمل آورید . هدف حصول اطمینان در مورد جلوگیری از ایجاد حادثه وبیماری می باشد.حوادث وبیماری های شغلی می توانند سلامتی افراد راتهدید نماید و بر فعالیت کاری آنان تاثیر گذارند،تولید وخدمات متوقف گردد ،ماشین آلات آسیب ببیند، هزینه های بیمه افزایش یابد ویا اینکه باعث احضار شما به دادگاه گردد

آموزش کارکنان اغلب جهت پذیرش قوانین دولتی یا کاهش هزینه های بیمه یا موضوع تشویق آنان در مسیر اتخاذ رفتارهای ایمن انجام می گیرد وبا هدفمند است تا این که براساس قوانین تصویب شده مدیریت بخواهیم صلاحیت او را تقویت کنیم چنین رویکردی به نیروی کاری آگاه وماهر نیازمند است تا بتواند در زمینه ایمنی وبهداشت تقابل مستقیمی با مدیریت برقرارکند خوشبختانه مدل های بین المللی زیادی برای آموزش کارکنان ومشارکت وسیع در کوشش ها ی سلامت و ایمنی محیط های کار وجود دارد که بیشتر برنامه های جدید آموزش اصولا از طریق کمک مالی دولت ، سرمایه0اتحادیه ها با مشارکت کارفرما اجرا می گردندآموزش مشارکتی کارگر در انجمن های کشوری که برابر جوامع مختلف کارگری طراحی شده اند. فلسفه این آموزش بر اساس قواعد آموزش در سطح بزرگسال است وبرداشتی از فلسفه توانمند سازی در آموزش همگانی است

فولکس واگن ، اصلی ترین تولید کننده خودرو در آلمان است که دارای 98000 کارمند است . حفاظت از سلامتی وارتقاء سلامت به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از برنامه های مدیریتسلامت، و از اهداف اصلی شرکت است

این مقاله دو دستورالعمل مشهور و ظاهرا مقابل هم در مدیریت ایمنی را مورد سنجش ومقایسه قرار می دهد:رویکرد تغییر فرهنگ و تغییر رفتاردر ایمنی این دو رویکرد در چارچوب های عملی و نظری آنالیز می شوند،ویژگی ها تعریف و نقاط ضعف و قوت هر دو مشخص می گرددو سطح حمایت عملی هر دو رویکرد نیزارزیابی می گردد. این بحث به این ترتیب پیش میرود که این دو رویکرد لزوما مکمل یکدیگر بوده و تفاوت ضعف و قوت آنها را می توان در یک رویکرد متعادل و فراگیر برای اداره ایمنی کارخانه لحاظ نمود.رویکرد جدید دو شکل کلیدی دارد ـ فرایند مشارکتی حل مساله و منطبق بر داده هاکه برخی نقاط ضعف و قوت مختص فناوری تغییر رفتار را سر مشق قرار می دهد. ـ یک فرایند تغییر فرهنگ ملموس تر که می تواند به طور همه جانبه مورد پایش و ارزشیابی قرار گیرد

امروز آلودگی محیط زیست به واسطه افزایش جمعیت و به تبع آن افزایش فعالیتهای صنعتی و کاهش روز افزون ظرفیت منابع پذیرنده به پسماندهای صنعتی از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. در میان صنایع مختلف سالانه حدود 700،000 متر مکعب پساب از کارخانه زغالشویی زیر آب علاوه بر تلفات بالغ بر 4000 تن زغال به صورت نرمه به محیط زیست تخلیه می گردد. بررسیهای نیمه صنعتی بر مبنای نتایج حاصل از مقیاس آزمایشگانی با استفاده محزن 200لیتری بازیابی عملیات را تا 88 در صد نشان می دهد که تقریباض با نتایج حاصل از مرحله آزمایشگاهی منطبق است. مطالعات انجام شده در مقیاس آزمایشگاهی نشان می دهد که نه تنها می توان به روش تجمع سازی از جمله فلوکولاسیون، کواگولاسیون و یا فلوکولاسیون انتخابی به نتایج قابل توجهی دست یافت، بلکه بتوان آب با کیفیت مطلوب را به چرخه کارخانه وارد ساخت. مطالعات نیمه صنعتی نیز با استفاده از روش فلوکولاسیون به عنوان روشی برتر جهت ارزیابی نرمه و فوق نرمه بسیار موفق بوده و منطبق بر نتایج به دست آمده در سطح جهانی می باشد. همچنین مطالعات مقدماتی اقتصادی نیز نشان می دهد که با چنین روشی می توان سالانه حدود 45000 تن نرمه زغال را بازیابی نمود که ارزشی معادل 314،580،000 ریال خواهد داشت.