فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۸۱ تا ۷۰۰ مورد از کل ۷۴۷ مورد.
حوزه های تخصصی:
آموزش زبان فارسی همانند دیگر زبان های خارجی همواره مشکلاتی را هم در زمینۀ آموزش و هم در زمینۀ یادگیری دربرداشته است. در همین راستا، این پژوهش به دنبال بررسی کارآمدی یا ناکارآمدی بهره گیری از زبان مادری یا زبان اول در کلاس آموزشی زبان دوم است؛ زیرا در مواردی که مدرس، مسلط به زبان مادری زبان آموزان است، استفاده کردن یا استفاده نکردن از زبان مادری در کلاس های آموزش زبان فارسی همیشه محل بحث مدرسان و محققان آموزش زبان بوده است. به منظور بررسی این موضوع، بیست و سه زبان آموز زبان فارسی در مرکز آموزش زبان فارسی دانشگاه بوعلی سینای همدان با تصادفی انتخاب لا ملیت های چینی، روسی، بروندیایی و سریلانکایی به عنوان جامعۀ آماری انتخاب شدند. برای رسیدن به اهداف تحقیق، پیش آزمون برای بررسی همگن بودن این زبان آموزان گرفته شد تا از اینکه زبان آموزان در یک سطح از زبان فارسی هستند، اطمینان حاصل شود. بعد از دورۀ آموزشی، پس آزمونی از معنای کلمات تدریس شده گرفته شد. نتایج حاصل از مدرسان هم نشان داد، آنها به تأثیر استفاده از زبان اول معتقد نیستند. با استناد به آزمایش و مصاحبه مورد نظر می توان به این نتیجه رسید که استفاده از زبان مادری یا اول در کلاس آموزش زبان فارسی برای تدریس واژگان تاثیری بر یادگیری ندارد و مدرسان آموزش زبان فارسی نیز موافق نیستند که از زبان مادری زبان آموزان در کلاس درس، استفاده شود. نتایج این مطالعه می ّ تواند برای مدرسان و مراکز آموزش زبان فارسی و همچنین پژوهشگران این حوزه مفید باشد.
بررسی میزان انگیزه دانشجویان دانشگاه بین المللی امام خمینی در یادگیری زبان فارسی
منبع:
مطالعات آموزش زبان فارسی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۷شماره ۶
103 - 118
حوزه های تخصصی:
یادگیری زبان به انگیزه نیاز دارد و انگیزه مهمترین عامل در یادگیری زبان به شمار می آید. از نظر متخصصان چهار نوع انگیزه وجود دارد: 1. انگیزه ذاتی 2. انگیزه بیرونی 3. انگیزه سازگاری 4. انگیزه ابزاری. برای ایجاد انگیزش در یادگیرندگان زبان فارسی روش های بسیاری وجود دارد که به تعدادی از آن ها در اصل مقاله اشاره شده است. هدف این مطالعه بررسی و توصیف میزان انگیزه دانشجویان و فارسی آموزان دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین در یادگیری زبان فارسی است. در این تحقیق از روش توصیفی و مطالعه موردی استفاده شده است. جامعه نمونه تحقیق، 57 دانشجو شامل 33 زن و 24 مرد در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری بوده است. براساس پاسخ فارسی آموزان به سوالات پرسشنامه انگیزشی مشخص شده است که رویکرد پاسخ دهندگان مرد نسبت به زن مثبت تر بوده است و میزان پیوستگی پاسخ های مردان در قیاس با زنان بیشتر می باشد. میانگین انگیزه سازگاری 88/3، انگیزه ابزاری77/3، انگیزه بیرونی 06/3 و انگیزه درونی 78/3 می باشد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که انگیزه سازگاری افراد برای یادگیری زبان فارسی بیشتر از انگیزه های دیگر است و انگیزه مردان برای یادگیری زبان فارسی بیشتر از انگیزه زنان است.
واکاوی کتب آموزش زبان فارسی مرکز آموزش زبان و معارف اسلامی المهدی در میزان بهره گیری از آموزه های اسلامی
حوزه های تخصصی:
زبان بیانگر فرهنگ، آداب و رسوم، اعتقادات و ایدئولوژی یک ملت است. آموزش زبان و بویژه آموزش زبان دوم امروزه به عنوان یکی از فعالیتهای آموزشی و فرهنگی مورد توجه دانشگاه ها و مراکز آموزشی است. جامعه المصطفی یکی از نهادهای مهم در ایران است که در راستای آموزش زبان فارسی گام برمی دارد و سعی می کند تا آموزه های اسامی را از طریق زبان فارسی به مخاطبان خود منتقل نماید. برای این منظور از سال ها پیش منابعی تألیف شده است. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوا به تجزیه و تحلیل کتب درسی آموزش فارسی مرکز آموزش زبان و معارف اسامی المهدی بر اساس میزان بهره گیری از آموزه های اسامی پرداخته شده است. مؤلفه های آموزه های اسامی مورد مطالعه در این پژوهش، آیات قرآن، احادیث، نهج البلاغه، اماکن مقدس و اسامی چهارده معصوم (ع) می باشد. بر اساس یافته ها از مجموع هفت جلد کتاب آموزش زبان فارسی بررسی شده؛ %80 اسامی اهل بیت، %8 حدیث و روایت، %5 آموزه های نهج البلاغه، %4 تصویر اماکن مقدس، %3 آیات قرآن یافت شد.
آموزش زبان با کمک فیلم
منبع:
مطالعات آموزش زبان فارسی سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۵شماره ۳
105 - 123
حوزه های تخصصی:
یکی از ابزارهای مؤثر در آموزش زبان دوم، فیلم و نمایش آن برای زبان آموزان است. رسیدن به برخی از اهداف آموزشی، بدون بهره گیری از فیلم، بسیار مشکل است یا نیاز به زمانی طولانی تر دارد. این پژوهش می کوشد تا اهداف و تأثیر نمایش فیلم های آموزشی در آموزش زبان دوم، ابزار و روش های اجرایی آن را بیان کند. اهداف نمایش فیلم را می توان به دو بخش نخستین (اصلی) و فرعی (ضمنی) تقسیم کرد. شکسته شدن قفل شنیداری زبان آموز (درست و سریع شنیدن) و تلفظ درست و کاربرد حرفه ای واژگان و جمله ها (خوب گفتن) اهداف اصلی نمایش فیلم است. از اهداف فرعی این امر نیز می توان به تثبیت آموخته های پیشین، آشنایی با زبان گفتار، آشنایی با اصطلاحات و واژه های جدید، آموزش محتوا، انتقال فرهنگ و آموزه های اخلاقی، ایجاد انگیزه برای یادگیری درس جدید، بالابردن قدرت ضبط و نوشتار و خودآزمایی پیشرفته اشاره کرد. هر وسیله ای (سخت افزاری یا نرم افزاری) که بتوان با آن فیلم های گوناگون را با تصویر و صوت مطلوب در اختیار زبان آموز قرار داد، ابزاری آزمایشگاهی است که در قالب هشت روش اجرایی به کار برده می شوند.
تداخل زبانی فضای مجازی و زبان معیار و تاثیر آن بر آموزش زبان
حوزه های تخصصی:
آمیختگی و تداخل زبانی در دو زبان از خصایص فرهنگی و طبیعی ارتباط میان زبانهاست. ورود فرهنگ ها و تبادل آن بر اثر عواملی چون جنگ، دین، تجارت، مهاجرت و پژوهش، نوع عمیقی از ارتباط بین زبانها را رقم می زند. این گفتگوی زبانی مبنای تاثیرگذاری های مهمی بویژه از جنبه واژگانی و دستور زبان شده است؛ یعنی واژگان و نظام دستوری و به نوعی کلام هر دو زبان در بافت یکدیگر نفوذ می کنند. این اثرگذاری در دوره کنونی با ورود فضای مجازی و اینترنت جهانی به یک ساختار و فرم جدیدی تغییر شکل داده و نوع جدیدی از گفتمان زبانی را در حوزه زبان مقصد ایجاد کرده است. این تداخل زبانی میان زبان مجازی و زبان معیار جامعه، در حوزه آموزش زبان و یادگیری غیرفارسی زبانان مشکلاتی را برای آموزندگان بهوجود می آورد. لذا این پژوهش، با روش تحلیلی- توصیفی در صدد پاسخگویی به این مساله است که نقش و جایگاه این فضای نوظهور در اختلالات زبانی و شکل گیری بحران در سطح آموزش به چه صورت و شاکله ای قابل تعریف، دسته بندی و ارائه است. در نتیجه تلاش می کند به سرفصل های مهم این تداخل و تهدیدهای ناشی از آن اشاره کند و با یک تحلیل در سه حوزه واژگانی، آوایی و نحوی به یک بخش بندی مشخص در جهت بازشناسی تفکیکی خطرات پیش روی آموزش زبان فارسی بپردازد. در زبان مجازی واژگان و ساختار نوشتاری متعدّدی به سرعت برساخته یا تحریف شده است که علی رغم تغییر فرم واجی و نوشتاری و همچنین تغییر در نظام دستوری و نحوی زبان، بسیاری از واژگان بدیع و نوساخته ای را نیز وارد چرخه زبانی کرده است که بشدت زبان مقصد را درگیر تحوّل معنایی و کاربردی می کند، به گونه ای که تنها صورت نوشتاری در یک فرم مشترک نمایان می شود و معنا و حوزه کاربردی کاملا با یکدیگر متمایز خواهد بود.
آسیب شناسی محتوای آموزش زبان فارسی در مرکز آموزش
منبع:
مطالعات آموزش زبان فارسی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۹شماره ۱۰
129 - 152
حوزه های تخصصی:
مرکز آموزش زبان و معارف اسلامی (مدرسه المهدی) وابسته به جامعه المصطفی یکی از با سابقه ترین مراکز آموزش زبان فارسی است. طلاب غیر ایرانی قبل از شروع تحصیل در جامعه المصطفی در مدت شش ماه زبان فارسی را در این مرکز فرا می گیرند. آموزش زبان فارسی با مشکات و آسیب هایی همراه است که شناخت آنها جهت چاره جویی برای رفع آنها، لازم و ضروری است. پژوهش حاضر با عنوان «آسیب شناسی محتوای آموزش زبان فارسی در مرکز آموزش زبان و معارف اسامی» این امر را بررسی و تحلیل کرده است. برای این منظور، نگارندگان، از شیوۀ پرسش نامه و مصاحبه با زبان آموزان و مدرسان زبان فارسی و معارف اسامی در مرکز آموزش زبان جامعه المصطفی در قم استفاده کرده و آسیبها و مشکات موجود را از دید طلاب و مدرسان از منظر محتوای درسی، بررسی و یافتهها را تحلیل کردهاند.در این تحقیق، کتاب های درسی، کتاب های کار و کمک درسی و فیلم های آموزشی، از دید طلاب و مدرسان، بررسی و ارزیابی شده اند. برمبنای این پژوهش در کنار نقاط ّ قوت، مهمترین آسیب های محتوای آموزش زبان فارسی عبارتند از: به روز نبودن متون آموزشی، نبودن فیلم های مناسب برای آموزش زبان فارسی، نبود هماهنگی کامل بین گروه های علمی برای تدوین کتاب های درسی. در پایان نیز راهکارهایی برای ارتقای کیفیت محتوای آموزش زبان فارسی در مدرسه المهدی پیشنهاد شده است.
معرفی ویژگی های آموزش الکترونیک زبان، با نگاهی به آموزش الکترونیک زبان فارسی
منبع:
مطالعات آموزش زبان فارسی سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۵شماره ۲
99 - 115
حوزه های تخصصی:
امروزه آموزش زبان، با روش های گوناگونی انجام می گیرد و به عنوان رشته ای دانشگاهی، با رویکردی کاملا علمی تدریس می شود. روش های آموزش زبان، با توجه به هر یک از مهارت های زبان آموزی و این که چه روش ها و وظایفی را از زبان آموزان انتظار دارند، گوناگون است. امروزه مراکز آموزشی و اساتید زبان، با بهره گیری از فناوری های نو و انواع علوم و فنون و روش های ارائه، می کوشند تا هم سرعت و هم کیفیت آموختن را بیشتر کنند؛ به همین سبب از وب سایت ها و نرم افزارهای زبان آموزی بسیار استقبال می شود. این روش نوین که در علوم و رشته های گوناگون قابلیت اجرا دارد، به طور کلی با عنوان «آموزش الکترونیک» شناخته می شود. زبان فارسی به عنوان یکی از مؤلفه های هویتی و فرهنگی ایرانیان نیازمند توجه و سرمایه گذاری برای گسترش و افزودن گویشوران آن است. استفاده از فرصت پیش آمده در فضای فناوری کمک می کند تا با صرف هزینه های کمتر و با روش های بسیار آسان زبان فارسی را معرفی کنیم و آموزش دهیم. به عبارتی: آسان و و ارزان بودن، دو ویژگی بسیار مؤثر در آموزش الکترونیک برای جذب زبان آموزان بیشتر است. مقاله پیش رو با معرفی این روش های نوین آموزش، فرصت های بسیاری را که این روش ها در گسترش آموزش زبان فارسی ایجاد می کنند بررسی کرده و زمینه آشنایی بیشتر با روش های الکترونیک و استفاده از ظرفیت و پتانسیل آنها برای معرفی و ترویج زبان پارسی فراهم می کند. همچنین مزایا و نواقص این روش ها نیز به اختصار بیان شده است.
مقایسه هوش هیجانی و یادگیری زبان فارسی (خواندن و نوشتن) بین فارسی آموزان دانشگاه مجازی جامعه المصطفی قم و دانشگاه حضوری علوم پزشکی تهران
منبع:
مطالعات آموزش زبان فارسی سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۶شماره ۴
117 - 139
حوزه های تخصصی:
اخیرا تحقیقات متعددی بر روی هوش صورت گرفته است. یکی از حوزه های جدید که توجه محققان را به خود جلب کرده، هوش هیجانی است. هوش هیجانی تأثیرات بسیاری بر روی کار، تحصیل، آموزش، یادگیری و زندگی افراد دارد. با توجه به اهمیت این موضوع، در این مقاله، رابطه هوش هیجانی افراد فارسی آموز دانشگاه مجازی جامعه المصطفی قم و دانشگاه علوم پزشکی تهران که به صورت حضوری فارسی را آموخته اند، بررسی و مقایسه شده است. بدین منظور، از 52 دانشجوی فارسی آموز سطح پیشرفته از ملیت های مختلف و از دانشگاه های مجازی و حضوری خواسته شد به پرسشنامه هوش هیجانی شرینگ پاسخ دهند. همچنین، از آنها آزمون مهارت نوشتن و خواندن گرفته شد. سپس، t مستقل نمرات هوش هیجانی آنها با هر دو مهارت مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که هیچ تفاوتی در یادگیری زبان فارسی در بین دانشگاه های مجازی و حضوری وجود ندارد و هر دو به یک میزان یاد می گیرند. در پایان نتایج مورد بحث و بررسی قرارگرفته است.
بررسی خطاهای آوایی مالایی زبانان در یادگیری و کاربرد زبان فارسی
حوزه های تخصصی:
در فرآیند زبان آموزی بروز خطا پدیده ای اجتناب ناپذیر است. یکی از راه های شناسایی نیازهای آموزشی در جهت بهبود کیفیت مواد آموزشی و شیوه های تدریس، تحلیل خطاهاست. از آنجایی که یکی از اهداف برنامه آموزش زبان، آموزش صحیح آواهای زبان است، این مقاله در صدد آن است که به بررسی و تحلیل خطاهای آوایی مالایی زبانان فارسی آموز در دو سطح مبتدی و متوسط بپردازد. نمونه تحقیق حاضر را 12 نفر از طلاب مالایی زبان مرکز آموزش زبان فارسی جامعه المصطفی در استان قم تشکیل می دهند که بر اساس روش تصادفی ساده انتخاب شده اند. داده های این پژوهش با بهره گیری از روش میدانی و توصیفی و از طریق دستگاه ضبط صوت و مشاهده مستقیم گردآوری شده است. شناسایی و تحلیل خطاهای این فراگیران و نیز نتایج استخراج شده از مصاحبه ها نشان می دهد که خطاهای آوایی مالایی زبانان متأثر از زبان مادری آن ها، زبان فارسی و شیوه های آموزشی می باشد. این خطاها به طور کلی به سه دسته تقسیم می شوند:1) خطاهای ناشی از انتقال بین زبانی که پربسامدترین خطا در این پژوهش می باشند 2) خطاهای ناشی از انتقال درون زبانی که کم بسامدترین آن هاست 3) خطاهای ناشی از مواد آموزشی. یافته ها و نتایج تحقیق نشان می دهد که هر چه زبان آموز بر زبان مقصد (فارسی) تسلط بیشتری پیدا کند از تعداد خطاهای وی کاسته می شود.
استعاره دستوری از منظر آموزش و یادگیری زبان فارسی: تحلیلی بر پایه دیدگاه زبان بنیاد هلیدی
حوزه های تخصصی:
استعاره دستوری یکی از مفاهیم اساسی در دستور نظام مند- نقش گرا است که در سال های اخیر توجه پژوهشگران بسیاری را به خود جلب کرده است. یکی از مسائل مطرح در مورد استعاره دستوری بحث آموزش و یادگیری این نوع استعاره هاست. هلیدی( 1993) یادگیری استعاره دستوری را بیستمین ویژگی زبان آموزی می داند که دست کم تا نه سالگی نمود نمی یابد و در مرحله ثانویه یادگیری فراگرفته می شود. در پژوهش حاضر تلاش می شود چگونگی آموزش و یادگیری استعاره های دستوری در منابع درسی و نوشته های فارسی آموزان غیرفارسی زبان سطح پایه مورد بررسی قرار گیرد؛ برای این منظور، کتاب خواندن و نوشته های فارسی آموزان سطح پایه مرکز آموزش زبان فارسی دانشگاه امام خمینی(ره) بررسی شد. یافته های پژوهش بیانگر آن است که میزان و نوع استفاده از استعاره ها در کتاب و نوشته های زبان آموزان بسیار به هم شبیه است. استعاره های اسم سازی و وجهیت به ترتیب بالاترین میزان وقوع را در کتاب درسی و نوشته های فارسی آموزان داشته اند (هم در کتاب درسی و هم در نوشته فارسی آموزان اسم سازی و وجهیت بیشترین میزان را به خود اختصاص داده اند). همچنین، هیچ نمونه ای از استعاره های وجه و گذرایی در نوشته های فارسی آموزان ملاحظه نگردید؛ در حالی که در کتاب درسی چند مورد از استعاره گذرایی دیده شد.
بررسی گذراییِ کتاب «خواندن و نوشتن دوره مقدماتی نهضت سوادآموزی» از منظر فرانقش اندیشگانی
حوزه های تخصصی:
توجه به ویژگی «گذراییِ» افعال، نقش مهمی در حوزه محتوا و به طور خاص درک مطالب کتب آموزشی، بویژه آموزش زبان دارد؛ یعنی در سطح پایه درک مطلب خواندن کتب آموزشی و سوادآموزی، بندهای با گذراییِ بسیار بالا و به تدریج در سطوح بعدی، گذراییِ با مقیاس های بعدی باید لحاظ شود. هدف این پژوهش، توصیف و تحلیل موردیِ کتاب «خواندن و نوشتن فارسی دوره مقدماتی نهضت سوادآموزی» با استفاده از نظریه یادگیری زبان بنیادِ هالیدی (1993) در زمینه کاربرد ساخت های با میزان گذراییِ بالا و بنیادی در گفتار کودکان و همچنین دیدگاه هالیدی و متیسن (2004) درباره «گذرایی» از طریق بررسی فرآیندهای فعلی، از دیدگاه فرانقش اندیشگانی است. بر این اساس می توان با بررسی گذراییِ افعال موجود و تعیین بسامد وقوع آنها در کتاب مورد بحث، به میزان گذراییِ کتاب پایه سوادآموزی دست یافت. نتایج نشان می دهد که میزان گذراییِ بندها در این کتاب حدود 47% پایین است و اغلب بندها دارای فعل های ذهنی و رابطه ای هستند و در مرحله بعد، فعل های مادی قرار می گیرند؛ در حالی که در سطح پایه سوادآموزی، متن باید گذراییِ بالایی داشته باشد.
استفاده از راهبردهای خواندن برای درک بهتر مطلب در متون آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان
منبع:
مطالعات آموزش زبان فارسی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۸
135 - 164
حوزه های تخصصی:
درک مطلب در مهارت خواندن همواره جزء مهم ترین ارکان اصلی آموزش و یادگیری شمرده می شود. این مهارت برای زبان آموزانی که زبان را با اهداف خاص می آموزند و طرح درس آنها به شیوه محتوا محور است، بیشتر اهمیت دارد. زبان آموزانی که برای مدتی در مراکز آموزشی هستند، پس از بازگشت به کشور خود، مهارتی که می توانند همواره از آن بهره مند شوند، مهارت خواندن است. به همین جهت می توان با آموزش راهبردهای یادگیری خواندن آنها را در درک متون، خودتنظیم و مستقل تربیت نمود تا در زمانی که معلمان زبان در دسترس آنها نیستند به راحتی، به یادگیری و درک و فهم متون بپردازند. از آنجایی که در شیوه آموزشی نوین، استفاده از روش سنتی استادمحور به زبان آموزمحور تبدیل شده است و استاد نقش تسهیل گر را در کلاس ایفا می نماید، آموزش راهبردهای یادگیری به زبان آموزان اهمیت بسیاری دارد. ای ن پژوهش پس از معرفی و دسته بندی راهبردهای خواندن (بویژه در متون آموزش زبان فارسی دانشگاه مجازی) برخی از نتایج پژوهش های انجام گرفته در راهبردهای خواندن را به صورت مختصر بیان می شود. ضرورت یادگیری راهبردها از طرف استادان زبان و آموزش آن به زبان آموزان، پیشرفت زبان آموزانی که آشنایی با راهبردها داشته اند از جمله نتایج تحقیقات در زمینه راهبردها بویژه در مهارت خواندن محسوب می شود.
لزوم الگوگیری از کتاب «فارسی بخوانیم اول دبستان» برای آموزش الفبا به غیرفارسی زبانان
منبع:
مطالعات آموزش زبان فارسی سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۷شماره ۷
103 - 118
حوزه های تخصصی:
آموزش به طورکلی در دنیای امروز مسئله مهمی محسوب می شود و همه کشورهای دنیا به دنبال یافتن روش های علمی برای آموزش باکیفیت و مفید هستند. یکی از مهم ترین آموزش ها در جوامع امروزی، آموزش زبان است. کشورهای جهان به دنبال برقراری ارتباط با یکدیگر هستند و ایران نیز خارج از این مقوله قرار نمی گیرد و با توجه به شرایط خاص استراتژیک و ویژگی های برجسته فرهنگی، ادبی، علمی و گردشگری مورد توجه جوامع دیگر قرار گرفته است و هرساله مردمان بسیاری به دنبال آموختن زبان فارسی برای برقراری ارتباط بهتر و مؤثرتر هستند. این مسئله سبب می شود آموزش زبان به غیرفارسی زبانان اهمیت و برجستگی بیشتری پیدا کند و محققان به دنبال یافتن روش های بهتر برای آموزش این زبان باشند. در آموزش الفبا دو روش سنتی و نوین (فونیکس) وجود دارد؛ پژوهش حاضر به دنبال معرفی روش نوین (روش فونیکس) برای آموزش الفبای فارسی به غیرفارسی زبانان است و با معرفی برخی از کتب برجسته آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان و همچنین مقایسه آنها با کتاب فارسی بخوانیم اول ابتدایی مشخص می شود که روش نوین کتاب فارسی اول ابتدایی (روش فونیکس) برای آموزش الفبای فارسی به غیرفارسی زبانان از روش سنتی مفیدتر خواهد بود. روش سنتی آموزش الفبا حتی برای فارسی زبانان نیز دشوار و کم اثر بوده است و بازخوردهای استفاده از روش نوین کتاب فارسی اول ابتدایی از اثر بخشی بهتر این روش حکایت می کند.
آسیب شناسی پیامک در ساختار زبان فارسی (مطالعه مورد پژوهش: شماره 74 مجله فرهنگی پیام آرا)
منبع:
مطالعات آموزش زبان فارسی سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۴شماره ۱
123 - 139
حوزه های تخصصی:
با ورود سرویس پیام کوتاه در مرداد ماه 1381 به ایران، تحولّی بنیادی در عصر ارتباطات ملّی و مردمی صورت گرفت. این سرویس یکی از پرکاربردترین و جذاب ترین سرویس های ارتباطی است که توجّه قشرهای مختلف را در مناسبت ها و مراسم ها به خود جلب کرده است. مجلات و نشریات و نیز سایت های مختلفی هستند که کار خویش را به انتشار پیامک جهت استفاده عموم اختصاص داده اند. مقاله حاضر برآنست تا با استفاده از روش تحلیلی آماری به بررسی ساختاری و محتوایی پیامک در شماره 74 مجله فرهنگی پیام آرا پرداخته و با بیان نمونه هایی از هریک به تحلیل و تبیین مسأله بپردازد. دو سؤال اساسی که ما در پی پاسخ بدان ها هستیم عبارتند از: پیامک تا چه میزان از نُرم ادبی پیروی می کند و اصولاً کدام نوع از پیامک ها طرفداران بیشتری دارند؟ نتایج پژوهش نشان می دهد که درصد بالایی از پیامک ها یعنی 8/91 درصد، از نُرم ادبی پیروی کرده و تنها 2/8 درصد آنها از این نُرم دور بوده است. پیامک های عاشقانه نیز با بسامد 2/ 25 درصد بیشترین طرفدار را داشته و متأسفانه تنها 3/ 4 درصد از پیامک ها به مسائل عرفانی و مذهبی پرداخته اند.
اعتبارسنجی آزمون تعیین سطح مرکز آزفا در دانشگاه فردوسی مشهد
حوزه های تخصصی:
هدف از تحقیق حاضر اعتبار سنجی و روایی سنجی آزمون تعیین سطح مرکز آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان دانشگاه فردوسی مشهد است. روش تحقیق حاضر توصیفی-تحلیلی بوده و جمعیت آماری حاضر 51 نفر از فارسی آموزان آن مرکز در سال 98 است. برای رسیدن به هدف تحقیق و تعیین پایایی آزمون، از آلفای کرونباخ استفاده شده است که نتیجه 802/0 برای این آزمون تلقی می شود و نشان از ثبات درونی آزمون است. برای به دست آوردن روایی آزمون از تحلیل گویه شامل درجه تشخیص و درجه سختی استفاده می شود و همچنین در یک مصاحبه کتبی نظرات و پاسخ های مدرسان و فارسی آموزان در سطح آزمون، سختی آزمون و کافی بودن زمان آزمون مورد بررسی قرار گرفته است. روایی محتوایی آزمون توسط اساتید مرکز «خوب» ارزیابی شده است نتیجه ارزیابی روایی نشان داد معادل 38 درصد سوالات مطلوب و معادل 62 درصد، تشخیص بین زبان آموز قوی از ضعیف قاﺋل نشده است پس ضریب تشخیص در آزمون ضعیف ارزیابی شده است که پس از آسیب شناسی نتیجه را می توان تا حدودی متاثر از مدت یادگیری زبان فارسی بعضی از آنها، به وقفه افتادن بین دوره های آموزشی و کم آوردن مدت زمان برای پاسخگویی به آزمون دانست.
بررسی رشد کمی و ارتقای کیفیت رشته زبان و ادبیات فارسی در نظام آموزش عالی ایران
منبع:
مطالعات آموزش زبان فارسی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۷شماره ۶
119 - 149
حوزه های تخصصی:
زبان فارسی سند هویت، معرف و مظهر دستاوردهای اندیشه فرهیختگان ماست. از این رو توجه همه جانبه به تقویت رشته زبان و ادبیات فارسی در همه مقاطع تحصیلی و خصوصا نظام آموزش عالی مورد تاکید قراردارد. بر این اساس این رشته تقریباً در اکثر دانشگاه ها ارائه می شود. بررسی آماری تعداد دانشجویان آن نشان می دهد که بطور کلی در مقاطع ارشد و دکتری تعداد آنان نسبت به یک دهه پیش نزدیک به دو برابر افزایش داشته و در مقطع کارشناسی نیز بطور متناوب با افزایش و کاهش مواجه بوده است و ناگهان در سال های 94 و 95 کاهش شدیدی یافته است. بنابراین در بررسی روند کمی این رشته، این سوال مطرح می شود که آیا در کنار تغییرات رشد کمی، کیفیت این رشته از سطح مطلوبی برخوردار است؟ در این مقاله ضمن بررسی رشد کمی پذیرش دانشجو در رشته های زبان و ادبیات فارسی طی 10 سال اخیر، به معرفی الگوی اعتبارسنجی و اهمیت و نقش آن در بهبود و ارتقای کیفیت نظام آموزش عالی پرداخته شده است. همچنین فراتحلیلی بر روی نتایج گزارش های ارزیابی درونیِ 15 گروه آموزشی زبان و ادبیات فارسی انجام شده که نتایج آن نشان می دهد 17 ملاک ارزیابی در سطح مطلوب،34 ملاک در سطح نسبتاً مطلوب و 24 ملاک در سطح نامطلوب قرار دارد. بر این اساس اقدام منسجم جهت ارزیابی و ارتقای کیفیت گروه های آموزشی این رشته ضرورت می یابد. از این رو در پایان مقاله راهکارهایی جهت استقرار نظام مناسب ارزیابی و تضمین کیفیت رشته زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه های کشور ارائه شده است.
بررسی آزمون نوشته پایانی مرکز آموزش زبان و معارف اسلامی
حوزه های تخصصی:
آزمون های زبانی، اهداف گوناگونی را دنبال می کنند. میزان موفقیت زبان آموزان و روش های آموزشی غالبا به کمک آزمون های گوناگون در طول دوره آموزش زبان و آزمون های بعد از پایان دوره صورت می پذیرد. مراکز آموزش زبان جامعه المصطفی دورۀ آموزشی زبان فارسی خود را در قالب شش کتاب و هر کتاب در متوسط زمانی یک ماه درسی برگزار می کنند و ارزیابی های آموزشی مختلفی را نسبت به مهارت های گوناگون انجام می دهند. یکی از آزمون هایی که بر اساس برخی روش ها برای سنجش موفقیت در مهارت های زبانی انجام می شود، نوشتۀ پایانی است که مرکز آموزش زبان و معارف المصطفی پس از اتمام دوره آموزشی خود، آن را برگزار می کند. در این نوشته به بررسی اشکالات و ایرادات این آزمون می پردازیم. بررسی ها نشان می دهد که اشکالات متعددی به این آزمون وارد است که مهمترین آنها عدم جامعیت آزمون در سنجش میزان مهارت های چهارگانه، عدم تطبیق شکل ساختاری نوشته با اهداف آن، روش ناصحیح برگزاری آزمون و سرفصل های غیر مرتبط با مهارت های چهارگانه می باشد.
نقش انگیزشی محتوا در گسترش و بهبود آموزش زبان فارسی و راهکارهای آن
منبع:
مطالعات آموزش زبان فارسی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۶شماره ۵
111 - 123
حوزه های تخصصی:
در جهان پر رقابت امروز زبان های بیشتری تلاش می کنند تا به امپریالیسم زبان انگلیسی پایان دهند و می کوشند تا زبان بومی خود را به عنوان یکی از مهمترین شاخص های هویت ملی ترویج دهند. زبان از مهمترین عناصر فرهنگ ملی است و ارتباط میان فرهنگ و زبان همواره محل بحث بوده است اینکه آیا زبان بازتاب فرهنگ است و یا زبان فرهنگ را می سازد نشان از اهمیت و رابطه میان این دو مولفه دارد. اگر به انتشار فرهنگ ایرانی اهتمام داریم باید بحث آموزش زبان فارسی را به صورت جدی دنبال کنیم اما در وهله نخست باید مخاطبان را برای یادگیری این زبان ترغیب کنیم. زبان فارسی به عنوان یکی از شاخص های هویت فرهنگی ایرانیان از جایگاه ممتازی در منطقه برخوردار است. در رقابت میان زبان ها برای جذب فراگیران بیشتر، بحث نخست انگیزه مند کردن علاقه مندان به فراگیری زبان فارسی است. به عبارتی چرا باید فارسی یاد بگیرند. این بخش در واقع بعد تبلیغاتی برای جذب زبان آموز بیشتر است. انگیزش (motivation) در یادگیری زبان در تمام فرایند آموزش نقش موثری ایفا می کند. از گام نخست برای جذب مخاطب و تا روش تدریس، محتوا، ارزشیابی و غیره. اما در گام نخست بایستی مولفه انگیزش در جذب مخاطبان یادگیری زبان فارسی را جدی بگیریم. نیاز سنجی آنها و تعیین اهدافشان برای یادگیری فارسی کمک می کند تا تولید محتوا جهت دار و مناسب با ذائقه مخاطب شکل بگیرد. یکی از چالش های آزفا تولید محتوا مطابق با استاندارهای آموزش زبان دوم است. تولید محتوای جذاب مناسب با نیاز فراگیران، استفاده از ظرفیت های آموزش الکترونیک، بهره مندی از پتانسیل ادبیات فارسی؛ راهکارهای عملیاتی مانند استفاده از آموزش و پرورش برای ارتقای آموزش فارسی، همگی از روش هایی است که برای گسترش بیشتر زبان فارسی در این مقاله بحث خواهند شد.
نقش روش های ارتباطی و ساختار محور در کتاب چهارم مرکز آموزش زبان و معارف اسلامی
حوزه های تخصصی:
روش ارائه محتوا نقش مهمی را در موفقیت نظام آموزشی ایفا می کند. معمولا به دست آوردن نتیجه مطلوب در کمترین زمان و با بهینه ترین هزینه و با بهترین روش، سه شاخصه منطقی آموزشگاه های زبان برای آموزش زبان است. استفاده از روش های آموزشی پیشرفته در دنیا یکی از نکات مهمی است که هر روند آموزشی را می تواند در زمان و کیفیت سرعت ببخشد؛ البته لازمه این امر تدوین متون و محتواهای آموزشی متناسب با ساختار اجرایی این روش هاست. در این مقاله بر آنیم که روش آموزشی کتاب چهارم مرکز آموزش زبان و معارف اسلامی جامعه المصطفی(ص) قم و تطبیق آن با روش های قدیمی و جدید را بررسی کنیم. بررسی ها نشان می دهد که محتوای روش تدریس این کتاب از جهت اصول روشی، با شیوه های پیشرفته آموزشی که رویکردی ارتباطی دارند هم خوانی نداشته و بیشتر براساس اصول و فنون روش های قدیمی تر مانند دستور ترجمه نگاشته و تدریس می شود. در تدریس براساس این روش، درصدی از نتیجه به تقویت مهارت خواندن می انجامد و پیشرفت خاصی در مهارتهای سه گانه دیگر دیده نمی شود. البته تقویت در سه مهارت دیگر بیشتر به وسیله حضور زبان آموز در محیط و همچنین تمرین روزانه در کلاس های شفاهی صورت می گیرد، ولی به هر حال این جبران کاستی به وسیله محتوایی غیر از کتاب آموزشی صورت می پذیرد و نقص کتاب آموزشی را جبران نمی کند.
مقایسه ای میان اصطلاحات، ضرب المثل ها، ترکیب های فعلی و کاربردهای مجازی در زبان های فارسی و انگلیسی
حوزه های تخصصی:
مقایسه میان زبان های مختلف از عرصه هایی است که در تسهیل روند آموزش زبان، برای اساتید و زبان آموزان مفید و راهگشاست. زبان های انگلیسی و فارسی تاکنون از مناظر گوناگونی مورد سنجش و قیاس قرار گرفته اند؛ اما در این میان از حوزه های جذّابی که مغفول مانده حوزه ای است که تنها اطلاعات واژگانی و دستوری در آن پاسخگو نیست.؛ یعنی آنجا که زبان رفتاری پیچیده تر می یابد و وارد کاربرهای مجازی، اصطلاحی و ضرب المثلی می شود. در این فضا، مقایسه میان زبان فارسی و انگلیسی نشان می دهدکه: 1. میان برخی از ضرب المثل ها، اصطلاحات، ترکیب های فعلی و کاربردهای مجازی شباهت بسیاری دیده می شود؛ 2. برخی در عین شباهت های فریبنده تفاوت معنایی زیادی دارند؛ 3. میان بعضی از این اصطلاحات و تعابیر تفاوت های جدی دیده می شود. در این پژوهش تنها به مورد نخست پرداخته شده و نشان داده شده است که ریشه این شباهت ها به عواملی برمی گردد چون: الف) زیر ساخت ها و عوامل بلاغی مشابه؛ ب)تجربه های مشترک؛ ج) گرته برداری و ترجمه. همچنین مواردی را که به درستی نمی توان در باب آن ها به نظری نهایی رسید، بر این ها باید افزود. از این نمونه ها با عنوان مردّدها یاد خواهد شد. این پژوهش نشانگر آن است که 26% موارد مربوط به عامل الف، 18% موارد مربوط به عامل ب، 44% موارد مربوط به عامل ج هستند و 12% موارد ذیل مرددها می گنجند