درخت حوزه‌های تخصصی

مقدمه: J. E. Hirsch شاخصی را با نام h-Index به حوزه علم سنجی معرفی کرد که نشان دهنده کیفیت بهره وری علمی واقعی از انتشارات یک پژوهشگر است که معادل عامل تأثیر(Impact Factor)برای پژوهشگران به شمار می آید. روش بررسی: پژوهش های انجام شده بیانگر آن است که پایگاه های استنادی، نمره h متفاوتی را برای هر پژوهشگر ارائه می دهند و نیز h پژوهشگران در حوزه های مختلف علمی تفاوت دارد. با وجود مزایای بسیار h-Index، معایب آن موجب ارائه شاخص های مکمل برای آن از جمله m، r، g شده است. نتیجه گیری: نقطه قوت h-Index، کاربرد بالقوه آن در ارزیابی مقالات در سطح خرد است که مکمل شاخص های دیگر کتاب سنجی موجود است. این شاخص به همراه دیگر شاخص های مکمل می تواند معیار مناسبی برای ارتقاء درجه علمی پژوهشگران و دانشمندان و اعضاء یک گروه علمی باشد.

"مقدمه: سیستم های اطلاعاتی مدیریت یکی از عوامل مؤثر در بهبود نظام تصمیم گیری مدیران در سازمان به شمار می روند. پژوهش حاضر به بررسی رابطه ی بین استقرار سیستم های اطلاعاتی مدیریت و ساختار سازمانی در ادارات دولتی شهر کرمان پرداخته است. روش بررسی: این مطالعه از دسته مطالعات مقطعی بود. جامعه ی آماری این پژوهش را کارشناسان ادارات دولتی شهر کرمان تشکیل داده بودند و حجم نمونه بر اساس روش نمونه گیری خوشه ای معادل 385 نفر انتخاب گردید. ابزار جمع آوری داده ها، پرسش نامه ای شامل دو بخش سیستم های اطلاعاتی مدیریت و ساختار سازمانی (رسمیت، پیچیدگی و تمرکز) بود. روایی پرسش نامه با استفاده از روش محتوا برای سیستم های اطلاعاتی مدیریت 83 درصد و برای پرسش نامه ی ساختار سازمانی 82 درصد و پایایی پرسشنامه ها به ترتیب با استفاده از تکنیک آزمون-بازآزمون و تعیین ضریب همبستگی برابر 92 درصد و 88 درصد تعیین گردید. داده ها پس از ورود به نرم افزار آماری SPSS با استفاده از آزمون های همبستگی اسپیرمن (Spearman) و کندال (Kendall) و تحلیل لگ خطی تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها: بین سیستم های اطلاعاتی مدیریت و متغیر تمرکز با ضرایب همبستگی Kendall 408/0 و Spearman 309/0 ارتباط مستقیم معنی داری وجود داشت. بین سیستم های اطلاعاتی مدیریت و متغیر رسمیت با ضرایب همبستگی Kendall و Spearman به ترتیب 314/0- و 238/0- ارتباط معنی دار ولی معکوس وجود داشت. نتیجه گیری: استقرار نظام اطلاعات مدیریت در ادارات مورد بررسی باعث افزایش میزان تمرکز در تصمیم گیری در سطوح مدیریتی، کاهش میزان رسمیت سازمانی و افزایش پیچیدگی افقی و کاهش سلسله مراتب سازمانی می شود. "

پیچیدگی ذاتی جامعه ی بشری، همراه با کاهش امکان انجام آزمایش در بیشتر محدوده های علوم اجتماعى و بهداشتى منجرَ به آن شده است که محقَقان به استفاده از شبیه سازى کامپیوترى و به کارگیرى مدل های مصنوعى در مطالعه ی جنبه های ضروری متفاوت موجود در این علوم روی بیاورند. طراحى مدل هاى مصنوعى مبتنى بر اطلاعات محیط هاى واقعى و تحلیل و شناسائی؛ و سپس بازخوانى نتایج حاصله و به کارگیرى شان در محیط واقعى جهت تصحیح رفتارهاى پیچیده انگیزه ی مناسب و بجایى بود که توانست چرخ پژوهش را به حرکت درآورد و آن را فعَال سازد. دراین پژوهش یافتن یک راه حل برای شناسایی، تحلیل و بهینه سازی فرایند در نظام های پیچیده بهداشتى درمانى هدف گذارى شده و در همین راستا مدل هایى براى پایش سلامت در حیات مصنوعى در حوزه ی بیمارى هاى واگیر و آلودگى ارائه شده است. روش بررسی: نوع روش تحقیق بنیادى، شبیه سازى و کاربردى (منبعث از هوش مصنوعى) است و روش گردآورى اطلاعات میدانى، کتابخانه اى و محاسباتى ست. جامعه ی مورد مطالعه ی مصنوعى (لابراتوار کامپیوترى)، شامل عامل هاى محاسباتى هوشمند و ابزار استفاده شده به منظور شبیه سازى (مدلسازى) و تحلیل، نرم افزار NetLogo است. یافته ها: نتایج نشان مى دهد که افزایش و انتشار آلودگى و فقدان مراقبت بهداشتى در محیط باعث کاهش رفاه عامل ها و تداوم آن، باعث افزایش تدریجی تعداد مرگ و میر عامل ها مى شود، ضمن آنکه نبودِ سیاستگذارى صحیح در بخش درمان مى تواند منجرَ به همه گیر شدن بیمارى و اتلاف منابع شود. همچنین یافته ها نشان مى دهد که مدلسازى مبتنى بر عامل در حیات مصنوعى روشى کارآمد و راه حلى راهگشا در نظام سلامت مى باشد. نتیجه گیری: نیاز به استفاده از مدل هاى حقیقى در حیات مصنوعى و گسترش و توسعه ی آنها در جهت تصمیم گیرى، تحلیل و بهینه سازى بهتر مسائل و فرایندهاى سلامت در حیات واقعى مشاهده مى شود که در صورت وقوع مى تواند حلَال برخى از مسائل و معضلات موجود در نظام سلامت کشور باشد و در جهت ارتقاء و توسعه ی آن به کار گرفته شود. "

شرایط رقابت جهانى به گونه اى ست که سازمان ها همزمان ناچار به بهبود کیفیَت، افزایش رضایتمندى مشتریان، کاهش هزینه ها، و افزایش بهره ورى می‏باشند.چنین فضایى منجر به پیدایش تکنیک ها و رویکرد هاى متعدد نظیر مدیریَت کیفیَت فراگیر، مهندسى مجدد، مهندسى ارزش، تولید ناب و شش سیگما شده است. شش سیگما به عنوان جدیدترین برنامه ى مدیریَت کیفیَت در جهت افزایش رضایتمندى مشترى و سودآورى مالى به سازمان ها کمک مى کند. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر اجرای شش سیگما در کاهش مدت اقامت بیماران بستری در بخش ارتوپدی مرکز آموزشی و درمانی فیروزگر با استفاده از آموزش چرخه ی DMAIC به اعضای تیم پروژه می باشد. روش بررسی: این پژوهش به صورت مقطعى ـ طولى ست. جمع آورى داده های مدت زمان بستری قبل از آموزش(در ماه های آذر، دی، بهمن) و بعد از آموزش شش سیگما (در ماه های اسفند، فروردین، اردیبهشت، خرداد، تیر) در یک دوره ى زمانى 7ماهه با استفاده از پرونده های پزشکی صورت گرفته ؛و با نرم افزار آماری MINITAB و آزمون t-test تحلیل شده است. یافته ها: میانگین مدت زمان بستری قبل از آموزش چرخه ی DMAIC در نمونه 200 نفری برابر با 915/7 روز و بعد از آموزش در همان تعداد نمونه برابر با 375/6 روز بود.با استفاده از آزمون مقایسه ى میانگین در دو جامعه ، رابطه ی میان آموزش چرخه ی DMAIC و میانگین مدت زمان بستری تایید شد. یافته ها نشان داد که آموزش شش سیگما موجب کاهش مدت اقامت بیماران بخش ارتوپدی شده است. (p value=0/001). نتیجه گیری: برای بهره گیری از شش سیگما در بهبود کیفیَت خدمات بیمارستانی، آموزش این ابزار اهمیَت دارد.این بر یادگیری توام ابزارها و فرایند DMAIC تاکید دارد واستقرار آن را در سازمان تسهیل می کند.

آنتزوپومترى نقش مهمى در مدیریَت صنعتى و بهداشت حرفه اى دارد و نیاز هست که به طور منظَم اطلاعات آنتروپومترى جمع آورى شود. ولی پیش از این مطالعه ی انتروپومترى کارگران ایرانى در قومیت هاى مختلف انجام نشده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی شاخص های آنتروپومتریک کارگران ایرانی در شش قوم؛ و تهیه ی بانک اطلاعاتی حاوی ابعاد آنتروپومتریک این افراد انجام شد. این اطلاعات مى تواند به مدیران، طراحان، مهندسان، و بهداشت عمومى کمک کند. روش بررسی : در این پژوهش ، داده های مربوط به 3716 نفرافراد نمونه ، شامل 2965 مرد و 751 زن مورد بررسی قرار گرفت . جامعه ی مورد مطالعه ، کارگران زن و مرد ایرانی در محدوده سنی 60-20 سال میباشند و محل اجرای این طرح 9 دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی می باشد که در برگیرنده ی شش قوم فارس، ترک، کرد، لر، بلوچ و عرب در کشور ایران هستند، 36 بعد از ابعاد بدن به اضافه وزن کارگرانی که به طور تصادفی انتخاب شدند به روش استاتیک اندازه گیری شد. بعلاوه ، پرسشنامه ای حاوی سئوالاتی در مورد مشخصات دموگرافیک نمونه های مورد مطالعه جمع آوری گردید. جهت اندازه گیری ابعاد بدن از صفحات مدرج 1*2 متری عمود برهم ، کولیس با اندازه های بزرگ و کوچک ،کالیپر ، متر نواری و قابل ارتجاع و ترازو برای سنجش وزن استفاده شد. کلیَه ی اندازه گیری ها در وضعیت استاندارد نشسته و ایستاده انجام شده اند. یافته ها: نتایج این بررسی حاکی ست که میانگین قد در کارگران مرد ایرانی 172 سانتی متر و در کارگران زن ایرانی 158 سانتی متر می باشد. همچنین در این تحقیق میانگین وزن در مردان 74 و در زنان 58 کیلوگرم به دست آمد. از نظر آمارى تفاوت معنادارى بین قد و وزن کارگران مرد و زن ایرانى مشاهده شد ( P < 0.0001 ) .قابل توجه این که در بسیارى از ابعاد صدک پنجم مردان(مرد ریز نقش (تقریباً برابر با صدک پنجاهم زنان (زن میانه) است. نتیجه گیری: وجود اختلافات در بین ابعاد بدن انسان ها به ویژه در زنان و مردان انتخاب روشی را جهت طراحی محصولات و تجهیزات ضروری می سازد. "

در بسیاری از کشورها پرونده ى پزشکی ، سندی مهم و قانونی ست. پرونده ى پزشکی نه تنها برای مراقبت حال و آینده بیمار ؛ بلکه به عنوان سندی قانونی در حمایت از بیمار و بیمارستان ضروری ست. پرونده ى پزشکی سندی محرمانه است و حق بیمار برای محرمانگی باید همیشه رعایت شود.هدف این مطالعه مقایسه ى رعایت اصول محرمانگی در موارد قانونی بر مبنای راهنمای سازمان بهداشت جهانی در بیمارستان هاى آموزشی وابسته به دانشگاه های علوم پزشکی ایران ، تهران و شهید بهشتی در سال 1387 بود. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی - مقطعی است. نمونه ى مورد پژوهش 35 بیمارستان آموزشی وابسته به دانشگاه های علوم پزشکی ایران(9 بیمارستان)، تهران(16 بیمارستان) و شهید بهشتی(10 بیمارستان) است. داده ها با استفاده از چک لیست جمع آوری ؛و تحلیل داده ها بااستفاده از نرم افزار SPSS و روش هاى آمار توصیفى انجام شد. یافته ها: میزان رعایت محرمانگى و افشاى اطلاعات بیمار،در دانشگاه های ایران ،تهران وشهیدبهشتی به ترتیب ،61،60،58 درصدو میزان رعایت ویژگیهاى درخواست افشاى اطلاعات به ترتیب 57،56و56 درصد ؛ میزان رعایت اصول کلى پزشکی_ قانونى به ترتیب 63،49و36 درصدو میزان رعایت اقدامات لازم جهت افشاى اطلاعات در موارد قانونی در به ترتیب 59/72،73و81درصد ،واز لحاظ میزان رعایت روند آماده کردن پرونده پزشکى براى ارائه به دادگاه به ترتیب 52،50و53درصد بود. نتیجه گیری: با توجه به اهمیَت محرمانگی اطلاعات مدارک پزشکی و کاربرد وسیع آن درارائه و استناد در مجامع قضایى و حقوقى رعایت اصول محرمانگی ضروری ست .همچنین با توجه به تفاوت اکثر بیمارستان ها با استاندارد سازمان بهداشت جهانی ، توصیه می شود که به محرمانگی و افشاى اطلاعات بیماردر موارد قانونی بیشتر توجه ؛ و در جهت بهبود و ارتقاى قوانین آن ها اقدام شود.

مراکز درمانی وبیمارستان ها که محل مراجعه ی مردم برای دریافت خدمات درمانی برای بیماران (مشتریان خارج سازمان) هستندبرای کارکنان(مشتریان داخلی سازمان) محل کارند که دارای خطرات وعوامل زیان آور متعددی برای آنان می باشند. از این رو رویکرد""کارسالم"" به ارتقاء سلامت وایمنی محیط های کاری و توجه به مسئولیت های اجتماعی سلامت وایمنی محیط کار این سازمان ها را نیز مورد توجه دارد. بارویکرد""کارسالم""، مراکز درمانی و بیمارستان ها دارای دو بعد هستند ابتدا از نگاه مشتریان خارج سازمان که انتظار دریافت بهترین خدمات در حداقل زمان ممکن را دارند؛ و دوم ازنگاه کارکنانی که مانند سایر شاغلین در برابر خطرات اثرات ناشی از شغل شان، خود را در معرض آسیب می بینند دستیابی به ""کارسالم"" مستلزم نگاهی عمیق و همه جانبه به سلامت وایمنی در جامعه است، چنانکه به این منظور حتی از کنار مراجعین مراکز درمانی وبیمارستان ها(بیماران وهمراهان آنان) که خود انگیزش های متفاوتی برای دریافت آموزه های ارتقاء دهنده ی سلامت وایمنی را دارند نمی توان به سادگی گذشت. در این مقاله سعی شده است نگاه متولیان و برنامه ریزان نظام سلامت کشور را به این موضوع معطوف نموده و مراجعین را نیز با حقوق شان آشنا نماییم لذا از آنجایی که در محیط های کار با کارکنانی روبرو می شویم که به انواع مشکلات مزمن سلامتی و بیماری ها مبتلایند ومراقبان وتامین کنندگان سلامت در محل کار با توجه به انتظارات کارفرمایان، همکاران، خانواده ها وجامعه بایستی این کارکنان را برای تداوم کار آماده نمایند؛ این نگاه به موضوع درمان در مراکز بهداشتی درمانی صنایع برای ارائه کنندگان خدمات بهداشت شغلی، درمانی وطب کار این پیام را دارد تا برای فرصت های بوجود آمده در این حوزه نیز برنامه هایی برای ارتقاء سلامت مراجعین وکارکنان خود داشته باشند

"مقدمه: با توجه به پدیده ی انفجار اطلاعات در اثر رشد فن آوری اطلاعات و ابزارهای الکترونیک و رایانه ای در دهه ی گذشته، برپا کردن سیستم هایی برای تولید و مدیریت اطلاعات ضروری است. در این راستا تحقیق حاضر به بررسی میزان کاربست سیستم های اطلاعاتی در بیمارستا ن ها و مزایا و معایب آن پرداخت. روش بررسی: در این تحقیق توصیفی، 15 نفر از مدیران بیمارستان های شهر اصفهان از طریق نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم انتخاب شدند و جمع آوری اطلاعات از طریق مصاحبه ی سازمان یافته با آنان با استفاده از چک لیست 18 سؤالی در ارتباط با وظایف، ویژگی ها، مزایا و معایب سیستم های اطلاعاتی با پایایی 90/0 = r و روایی محتوایی و صوری تأیید شده توسط افراد متخصص انجام شد. پس از جمع آوری مصاحبه و چک لیست ها، پاسخ ها کد گذاری و در قالب سه مقوله ی وظایف، ویژگی ها و تأثیر سیستم های اطلاعاتی بر فرهنگ سازمانی ارایه شد. یافته ها: بیمارستان ها شامل 11 زیرسیستم پذیرش، ترخیص و هزینه یابی بیمار، بایگانی، آزمایشگاه، اطاق عمل، مدیریت مدارک پزشکی، مدیریت بخش ها، رادیولوژی، پرستاری، داروخانه و انبار دارویی، آمار و اطلاعات بیمارستانی می باشد. مزایای سیستم های اطلاعاتی در بیمارستان شامل صرفه جویی در زمان، کاهش هزینه ی نیروی انسانی، ارسال سریع داده ها و افزایش قابلیت دسترسی و معایب آن شامل محرمانه بودن اطلاعات بیمار و اسناد پزشکی، عدم همکاری و تلاش سازمان های مرتبط با بیمارستان و هزینه ی بالا در استفاده از سیستم اطلاعات برای بیمارستان ها بود. نتیجه گیری: سیستم های اطلاعاتی در بیمارستان شامل 6 زیر سیستم کلی برنامه ریزی خدمات، ارسال صورت حساب، تجهیزات، مدیریت منابع، درمان و بهداشت عمومی است که عناصر فرهنگ سازمانی بر هر کدام از این زیرسیستم ها تأثیر می گذارد."

"مقدمه: یکی از مشکلات اساسی که مراکز بهداشتی درمانی، به خصوص بیمارستان ها در هنگام وقوع حوادث غیرمترقبه با آن رو به رو می شوند، نبودتعادل بین نیازها و منابع در دسترس می باشد که این امر ارائه خدمات پزشکی با کیفیت مطلوب را با خطر مواجه می کند. این مقاله نیز با هدف تعیین میزان آمادگی بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی ایران از نظر تأمین تجهیزات لازم در مواجهه با بلایا تدوین شده است. روش بررسی: این پژوهش از نوع توصیفی می باشد. جامعه ی پژوهش شامل ده بیمارستان آموزشی دانشگاه علوم پزشکی ایران بود که بخشی از یک پژوهش بزرگتر در مورد بررسی میزان آمادگی بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی ایران در مواجهه با بلایا از چهار بعد امنیت، ارتباطات، ملزومات و تخلیه در سال 1385 بوده است. ابزار گردآوری داده ها، چک لیستی بود که برای تعیین اعتبار صوری آن از نظر استادان صاحب نظر دانشگاه استفاده شد که با مشاهده و مصاحبه با افراد مختلف بر حسب مورد (مدیر بیمارستان، مدیر پرستاری، دبیر کمیته حوادث غیر مترقبه و ...) تکمیل گردید و به منظور تحلیل داده ها مشخصه های توصیفی نظیر فراوانی ها، نسبت ها و متوسط درصد با استفاده از ابزار SPSS محاسبه شد. یافته ها: یافته های به دست آمده حاکی از آن است که در مدیریت بلایا از بعد ملزومات، بیمارستان نواب صفوی و هفتم تیر بیشترین درصد امتیاز( 6/66) و بیمارستان های هاشمی نژاد، شفا، فیروزگر و حضرت رسول (ص) کمترین متوسط درصد امتیاز (0/60) را به دست آوردند. نتیجه گیری: مدیریت و به طور کلی مشکل تأمین ملزومات در هنگام وقوع بلایا، در همه بیمارستان های مورد پژوهش وجود دارد ولی دو بیمارستان آموزشی (نواب صفوی و هفتم تیر)، به طور نسبی از صورت مناسب تری برخوردار می باشند. بنا بر این بر لزوم تدوین برنامه ای در همه بیمارستان های یاد شده، به منظور استفاده مؤثر از منابع موجود و جلوگیری از اتلاف منابع بیش از پیش تأکید می گردد. "

"مقدمه: فن آوری اطلاعات امکانات فراوانی در عرصه های علمی، اجتماعی و اقتصادی ایجاد نموده است که دسترسی به اینترنت از شاخص های مهم این فن آوری محسوب می گردد. با توجه به رشد روزافزون کاربردهای آن، استفاده از پورتال ها برای آموزش سلامت جامعه و ارائه ی خدمات زنده، کم هزینه و قابل دسترس در هر مکان و زمان شناخته شده است. در این مقاله سعی شد معیارهای ارزش گذاری یک سایت پورتال مورد بررسی قرار گیرد، چرا که تدوین و گردآوری معیارها کمک به سزایی در طراحی، پیاده سازی، ارزش گذاری و انتخاب درست مدیران و کاربران خواهد نمود. روش بررسی: مطالعه ی حاضر به روش توصیفی انجام گرفته است وجامعه ی آماری آن 53 نفر از کارشناسان و صاحب نظران انفورماتیک بودند که در زمینه ی برنامه نویسی در محیط های تحت وب تجربه داشتند. به منظور انجام پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. جمع آوری اطلاعات پژوهش با جستجو درسایت های اینترنتی، مصاحبه با کارشناسان و صاحبنظران مربوط و تهیه ی پرسشنامه با مقیاس پنج درجه ای Likert بر اساس استانداردهای مهندسی نرم افزار و اینترنت و تجربیات نگارنده انجام شد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه تنظیم شده از طریق مصاحبه با تعدادی از صاحب نظران و کارشناسان انفورماتیک صورت گرفت و پایایی پرسشنامه نیز پس ازاجرای مقدماتی بر روی 20 نفر از آزمودنی های همان جامعه (پایلوت) با Cronbach Alfa، 78/0 درصد به تأیید رسید. نتایج به وسیله ی نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که از نظر کارشناسان مربوط از بین ده گروه پارامتر مورد بررسی، در بخش مدیریت «عامل هزینه در انتخاب و خرید یک پورتال» با 96 درصد بالاترین میزان اهمیت را نسبت به سایر عوامل به خود اختصاص داد. به عبارت دیگر این عامل می تواند تا حد زیادی فارغ از امکانات فنی سایت و یا سیاست های در نظر گرفته شده برای آن مؤثر واقع گردد، از سوی دیگر، در مقایسه با نرم افزار استاندارد موجود، نسبت هزینه های نگهداشت و به روز رسانی این گونه سایت ها به هزینه ی تولید آنها افزایش یافته است. نتیجه گیری: فن آوری اطلاعات و ارتباطات، شناخت وآگاهی مدیران نسبت به انتخاب یک پورتال برای سیستم های مراکز بهداشتی درمانی و مراکز تحقیقاتی در حوزه ی سلامت و همچنین معیارها و عوامل ارزش یابی آن را ضروری ساخته است. این امر در بهبود هر چه بیشترکیفیت سایت های پورتال برای ارائه ی خدمات، مؤثر خواهد بود و در نتیجه طراحان امر به نحوی مطلوب نسبت به طراحی این گونه سایت ها اقدام خواهند کرد. "

افزایش خطاهای پزشکی به نگرانی عمومی در میان سیاست گذاران، ارائه دهندگان و متخصصین امر سلامت و درمان تبدیل شده است. خطاهای پزشکی در بیمارستان ها و مؤسسات مراقبت سلامت ایالات متحده سومین علت شایع مرگ بوده و سالانه قریب به 98000 نفر جان خود را در این راه از دست می دهند. طبق نظر پیشگامان صنعت سلامت و مراقبت بهداشتی، استفاده از فن آوری اطلاعات می تواند سلامت بیماران را با پیشگیری از خطاها و اشتباهات پزشکی، ارزیابی خطاها و نظام مراقبت افزایش بخشد. در این مقاله ضمن بررسی خطاهای پزشکی و تعریف هرکدام از این خطاها به بررسی نقش و اثر فن آوری اطلاعات در کاهش و پیشگیری از خطاهای پزشکی پرداخته، مزایای هر کدام نیز فهرست شده و در نهایت پیشنهاداتی در قالب استفاده از فن آوری اطلاعات برای پیشگیری و کاهش خطاهای پزشکی در مؤسسات مراقبت سلامت ارائه شده است.

"مقدمه: سطح توسعه یافتگی و یا میزان پیشرفت علمی، فنی و اقتصادی یک جامعه در ارتباط مستقیم با سطح سلامتی مردم آن جامعه می باشد به عبارت دیگر با توجه به نقشی که بهداشت و درمان در تولید سلامتی و در نتیجه نقش محوری که در فرآیند توسعه ی هر کشور ایفا می کند، توجه به حفظ و ارتقای کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی و مراکز ارائه کننده ی این خدمات در ابعاد مختلف در کنار رشد کمی آنها است. این موضوع پیوسته یکی از دغدغه های اصلی صاحب نظران بهداشت و درمان و نیز دولت ها در کشورهای پیشرو و پیشگام در حوزه ی سلامت بوده است. لذا پژوهش حاضر به مقایسه ی مدل ها و مکانیسم های ارزیابی اعتبارسنجی سازمان های بهداشتی و درمانی در اروپا و آمریکا پرداخته است.روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه ی تطبیقی از نوع مروری کاربردی است که از طریق مطالعه ی کتابخانه ای (چاپی و دیجیتال) به جمع آوری اطلاعات مربوط به مدل های مختلف ارزیابی اعتبارسنجی یا ارزیابی بیرونی مورد استفاده در اروپا و آمریکا پرداخته است. جامعه ی پژوهش شامل کلیه ی کشورهای اروپائی و کشور آمریکا بود. در این مطالعه، منشاء، اصول زیربنایی و کاربرد مدل های مختلف ارزیابی اعتبارسنجی در بهداشت و درمان مورد مقایسه قرار گرفته است.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که در کشورهای اروپایی و آمریکا از چهار مدل ارزیابی اعتبارسنجی در خدمات بهداشتی و درمانی استفاده می کنند. مدل های  و ریشه در صنعت دارند و در بهداشت و درمان بیشتر در بخش های فنی و تخصصی مانند آزمایشگاه و مدیریت و امور اداری بیمارستان ها مورد استفاده قرار گرفته اند. در حالی که مدل های اعتبارسنجی و بررسی به وسیله ی گروه همگنان، ریشه در بهداشت و درمان دارد و به ترتیب در اعتبارسنجی کلیه ی بخش های بیمارستان و اعتبارسنجی گروه های حرفه ای تخصصی پزشکی مورد استفاده قرار گرفته اند. نتیجه گیری: یکی از اولین چالش ها که کشورها برای استقرار نظام اعتبارسنجی با آن مواجه می شوند، مفاهیم و اجتماع مفهومی از مدل های مکانیسم های مختلف ارزیابی و ویژگی های مربوط به آنهاست. روش مناسب باید با توجه به نیازها، الزامات و عوامل مؤثر دیگر سازمان یا کشور انتخاب شود. "

"مقدمه: بخش کودکان مربوط به اطفالی است که بر اثر بیماری های مختلف به مراقبت های خاصی نیاز دارند تا سلامت جسم و روان خود را بازیابند. محیط بیمارستان برای کودکان باید به گونه ای فراهم شود تا آنان کمتر دچار تنش و اضطراب گشته و به راحتی نیازهای روح و جسمی آنان برطرف گردد. این ضرورت ها باعث شد تا این پژوهش با هدف بررسی فضای فیزیکی بخش اطفال بیمارستان های شهر اصفهان و مقایسه ی آن با استاندارد در سال 1384 صورت پذیرفت. روش بررسی: این پژوهش کاربردی و نوع مطالعه توصیفی بوده که برای جمع آوری داده ها از چک لیست استفاده شده و پس از سنجش روایی و پایایی آن، پژوهشگر شخصاً نسبت به تکمیل این چک لیست اقدام نموده است. اطلاعات به دست آمده پس از استخراج با استفاده از برنامه ی SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که بیمارستان های دانشگاهی در مقایسه با بیمارستان های غیردانشگاهی از لحاظ «طراحی و معماری ساختمان» درصد هماهنگی بالاتری را با استانداردها (25/81 درصد) دارا هستند. از نظر وجود «واحدهای درمانی، آموزشی و رفاهی» مورد نیاز بخش اطفال نیز بیمارستان های دانشگاهی در شرایط بهتری نسبت به بیمارستان های غیردانشگاهی بودند. از لحاظ «تجهیزات و امکانات رفاهی» بیمارستان های دانشگاهی در مقایسه با بیمارستان های غیر دانشگاهی مناسب تر بودند زیرا در این بیمارستان ها با رعایت حداکثر 96/74 درصد از استانداردها شرایط خوبی از نظر رفاهی برای بیماران فراهم شده است. نتیجه گیری: بیمارستان های اصفهان از لحاظ فضای فیزیکی بخش اطفال به طور نسبی در شرایط مناسبی قرار دارد. "

"مقدمه: سرعنوان های موضوعی پزشکی (MeSH) با بیش از 000 23 سرعنوان، منعکس کننده ی موضوعات حوزه ی علوم پزشکی است. لذا در این پژوهش با همبستگی بین توسعه ی MeSH و افزایش رکوردهای Medline می توان چگونگی گسترش آماری موضوعات حوزه ی پزشکی را در طول زمان مورد سنجش قرار داد. روش بررسی: در یک پژوهش تحلیلی، حدود یک میلیون رکورد از موضوعات علوم پزشکی و انتشارات نمایه شده در دامنه ی Medline به طور تصادفی انتخاب شد. از طریق تعیین همبستگی بین افزایش تعداد مدارک Medline و افزودن سرعنوان های جدید به MeSH، به دو سؤال در خصوص گسترش موضوعات پزشکی پاسخ داده شد: 1. موضوعات پزشکی در طول زمان از لحاظ کمی چگونه در MeSH گسترش یافته است؟ 2. امروزه در ازای تولید و انتشار چند مدرک علمی پزشکی، یک موضوع جدید تولید و به صورت سرعنوان به MeSH افزوده می شود؟ یافته ها: توسعه ی MeSH در طول زمان، به صورت لگاریتمی در سه فاز مختلف صورت گرفته است. با تلفیق این سه فاز در یک فاز واحد، فرمولی برای پیش بینی توسعه ی MeSH و موضوعات پزشکی در ازای افزایش انتشارات این حوزه به دست آمد. از طرفی روشن گردید که امروزه، به صورت خطی، در ازای انتشار بیش از 250 مدرک در موضوعات گوناگون علوم پزشکی، یک موضوع جدید فراهم و به MeSH افزوده می شود. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که بر خلاف برخی از نظرها، گسترش موضوعات علمی پویاست و این پویایی به صورت خطی است و هرگز متوقف نمی شود."

بررسى هاى اپیدمیولوژى عموما با داده هاى مرگ و میر آغاز مى شود. مدت مدیدى است که تغییراتى در علل فوت مشاهده مى شود. این تغییرات به سادگى از افزایش علل فوت ناشى از بیمارى هاى عفونى به سمت بیمارى هاى مزمن گواهى مى دهد. بنابراین شاخص هاى مرگ و میر ابزار مناسبی جهت تعیین سلامت و بهداشت جامعه است و با آن مى توان براى کاهش موارد منجر به فوت امکان پذیر خواهد بود. این مطالعه با هدف تبیین علل فوت متوفیان در شهرستان کاشان انجام گرفت. روش بررسى : پژوهش به روش توصیفى بر روى داده هاى موجود 5837 متوفى در شهرستان کاشان طى سال هاى 81-77 انجام شد. ابزارگردآورى داده ها یک چک لیست بود. داده ها با استفاده از لیست شماره یک چکیده مرگ و میر عمومی دهمین ویرایش بین المللى طبقه بندى بین المللى بیمارى ها، دسته بندى و فراوانى آنها در جداول گزارش گردید. یافته ها : علل شایع منجر به فوت بیمارى هاى سیستم گردش خون 44 درصد، علائم، نشانه ها و یافته هاى آزمایشگاهى و بالینى غیر طبیعی6/16 درصد علل خارجى مرگ و میر 38/11 درصد و نئوپلاسم ها 94/9 درصد بوده است. گروه سنى بالاى 65 سال 5/54 درصد و گروه سنى زیر یکسال 12 درصد به ترتیب بیشترین متوفیان را داشته اند. 8/53 درصدمتوفیان مرد و 4/42 درصد زن بوده اند. 50 درصد علل فوت ناقص و در14 درصد موارد توالى علل فوت ثبت شده بود. نتیجه گیرى : علل شایع منجر به فوت سیر طبیعى خود را طى 5 سال اخیر طى کرده اند و برنامه هاى موجود اثر چندانى بر روى کاهش یا کنترل آنها نداشته است. در این مورد آموزش عموم مردم در خصوص عوامل مؤثر بر بروز بیمارى هاى مزمن و کاهش عوامل خطرساز توصیه مى شود. جهت کاهش نواقص اطلاعات مرگ و میر و ثبت کامل علل زنجیره اى جهت دسترسى به آمار و اطلاعات صحیح و دقیق، استفاده از گواهى فوت استاندارد و آموزش پزشکان در دوره تحصیلات دانشگاهى و برگزارى کارگاه هاى آموزشى توصیه مى شود"

"مقدمه: علوم پزشکی و مراقبت های سلامت در دهه ی اخیر با شتاب فراوان به سوی پزشکی مبتنی بر شواهد به پیش می رود و در این وضعیت دستیابی به اطلاعات مرتبط در سریع ترین زمان ممکن بدون استفاده از فن آوری اطلاعات و ارتباطات غیر ممکن است. مطالعه ی حاضر با هدف تعیین سواد رایانه ای و اطلاعاتی دانشجویان پزشکی (فیزیوپاتولوژی، اکسترن و انترن) دانشگاه علوم پزشکی ارومیه انجام گردید. روش بررسی: این مطالعه از نوع تحلیلی بود که در آن توانایی 166دانشجوی فیزیوپاتولوژی، اکسترن و انترن در مورد مهارت های رایانه ای و سواد اطلاعاتی در آبان ماه 1385 مورد ارزیابی قرار گرفت. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده شد که روایی و پایایی آن مورد تأیید قرار گرفت، داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و آمار توصیفی- تحلیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: بیشتر دانشجویان (3/71 درصد) در منزلشان به رایانه دسترسی داشتند. بیشتر دانشجویان (77 درصد) پیش از این هیچ گونه دوره ی آموزشی مربوط به رایانه و اطلاع رسانی را نگذرانده بودند. بیشتر دانشجویان توانایی ارسال (3/66 درصد) و دریافت نامه و پیوست کردن فایل به آن را (4/55 درصد) داشتند، اما با امکانات پیشرفته برای جستجو (7/27 درصد) و عملگرهای جستجو (4/5 درصد) آشنایی چندانی ندارند. در مورد استفاده از بانک های اطلاعاتی پزشکی تقریباً یک سوم از دانشجویان با این منابع آشنا بودند و از آنها استفاده می کردند. نتیجه گیری: بیشتر دانشجویان تحت پژوهش پیش از این هیچ گونه دوره آموزشی مربوط به رایانه را ندیده بودند، بنابراین دوره های آموزشی رسمی می تواند سریع تر دانشجویان را برای انجام کارهای آموزشی و پژوهشی با استفاده از سیستم های نوین رایانه ای توانمند سازد. همچنین آموزش آشنایی با بانک های اطلاعاتی پزشکی از منابعی هستند که می تواند به دانشجویان برای دسترسی سریع تر به مقالات مورد نیاز کمک کند. "

امروزه ، بیماران نسبت به گذشته آگاهى بیشترى در مورد خدمات پزشکى و حقوق خود کسب کرده اند و خواسته ها و انتظارات جدیدى مطرح مى کنند. با توجه به افزایش آگاهى بیماران از حقوق خود، ضرورت دارد که کلیه اعضاى گروه ارائه مراقبت به بیمار و از جمله مدیران بیمارستان که در کانون شبکه تصمیم گیرى قرار دارند، از ضوابط و مقررات قانونى مربوط به حقوق بیماران آگاه باشند تا در جهت ارائه خدمات با کیفیت و توام با احترام به بیماران گام بردارند. هدف از این مطالعه بررسى میزان آگاهى مدیران بیمارستان هاى دولتى شهر تهران از حقوق بیمار مى باشد. روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه توصیفی- تحلیلى است که به روش مقطعى در سال 1383 انجام شده است. جامعه پژوهش شامل کلیه مدیران بیمارستان هاى دولتى شهر تهران بود که 35 نفر آنها به سوالات پاسخ دادند. ابزار سنجش، پرسشنامه اى 50 سوالى است که 14 سوال آن درباره مشخصات فردى مدیران بیمارستان و 36 سوال درباره حقوق بیمار بود که روایى و پایایى آن مورد تایید قرار گرفت. اطلاعات توسط نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون هاى آمارى و فیشر تحلیل شد. یافته ها: نتایج بدست آمده نشان داد که 5/34 درصد مدیران بیمارستان هاى دولتى از سطح آگاهى خوب، 5/48 درصد از سطح آگاهى متوسط و 17 درصد از سطح آگاهى ضعیف برخوردار بوده اند. همچنین آگاهى بیماران در 5 حیطه تخصصى حقوق بیمار مورد بررسى قرار گرفت. بیشترین میزان آگاهى در حیطه ""حق دسترسى بیمار به خدمات بهداشتى درمانى"" و کمترین آن نیز در حیطه ""آگاهى بیمار از بیمارى خود"" بود. مدرک تحصیلى،رشته تحصیلى و گذراندن دوره هاى مدیریتى سه عامل موثر بر میزان آگاهى مدیران بیمارستان هاى دولتى از حقوق بیمار بود. نتیجه گیری: به طور کلى 5/65 مدیران بیمارستان هاى دولتى تهران آگاهى خوبى نسبت به حقوق بیمار نداشتند و میتوان پیش بینى کرد که آگاهى ضعیف، عملکرد ضعیف را بدنبال خواهد داشت. بنابراین ارتقا آگاهى مدیران بیمارستان از حقوق بیمار با توجه به آگاهى روز افزون بیماران از حقوق خود نیازى است که ضرورت ان احساس مى شود و باید تدابیر جدى در این زمینه اتخاذ و به مورد اجرا گذاشته شود. "

تحقیقات نقش موثر بکارگیرى سیستم اطلاعات بیمارستانى (HIS ) را در ارتقاء کیفیت خدمات سلامت، افزایش رضایتمندى و بهبود اقتصاد درمان نشان داده است. با توجه به ضرورت ایجاد HIS و نقش مهم آگاهى و نگرش مدیران، این مطالعه به منظور تعیین میزان آگاهى و نگرش مدیران مراکز درمانى گلستان در سال 1385 انجام گردید. روش بررسی: این مطالعه توصیفى به روش مقطعی بر روى 73 نفر از مدیران مراکز درمانى در دانشگاه علوم پزشکى گلستان که حاضر به همکارى در این مطالعه شدند در سال 1385 انجام شد. براى هر یک از مدیران پرسشنامه اى دارای پایایى و روا ارسال شد. پس از تکمیل پرسشنامه، داده ها از طریق نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که3/59 درصد مدیران مراکز درمانی دارای آگاهی متوسط و 1/95 درصد آنها داراى نگرش مثبت در خصوص کاربردهاى HIS مى باشند. بیشترین نمره آگاهى مربوط به مسئولین مدارک پزشکى و کمترین مربوط به مسئولین اتاق عمل و مدیران داخلى بود. بیشترین سطح نگرش مثبت مربوط به مسئولین آزمایشگاه و کمترین مربوط به مسئولین واحد مالى و اتاق عمل بود. نتیجه گیرى : از آنجایى که مدیران مراکز درمانى دانشگاه علوم پزشکى گرگان داراى آگاهى متوسط در خصوص کاربردهاى HIS مى باشند، لذا جهت استفاده بهتر و کاربردى از HIS در تمام قسمت هاى بیمارستان برگزارى کلاس ها و دوره هاى آموزشى علمى براى بالا بردن میزان آگاهى ضرورت دارد. "

با توجه به نتایج بررسى هاى بعمل آمده مبنى بر عملکرد نامطلوب بخش هاى مدارک پزشکى کشور ناشى از عدم وجود استاندارد هاى ویژه و متناسب با نیازهاى کشور و مطابق با نظرات کارشناسان امر، انجام پژوهشى در خصوص تعیین، تائید تصویب استاندارد هاى مدارک پزشکى و مکانیسم ارزیابى و ابزار مناسب با توافق نظر کارشناسان مدارک پزشکى دانشگاه هاى علوم پزشکى کشور ضرورى مى باشد تا انجام حرکت استاندارد سازى در بخش هاى مدارک پزشکى کشور را تسهیل گردد. روش بررسی: در طى یک مطالعه توصیفى _ تحلیلى و از طریق پرسشنامه نظرات کلیه اساتید مدارک پزشکی و کارشناسان ارزیابى معاونت درمان وابسته به 17 دانشگاه علوم پزشکى کشور در خصوص الگوى ارزیابى بخش مدارک پزشکى که از طریق اینترنت، پست الکترونیکى و فاکس بر اساس مدل کشورهاى آمریکا، کانادا، استرالیا، نیوزیلند، انگلیس، زامبیا، آفریقاى جنوبى و لبنان تدوین شده بود، جمع آورى گردید. جهت آنالیز اطلاعات از آمار توصیفى ( میانگین و انحراف معیار فراوانى)، جداول دو بعدى و به منظور ورود و تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار SPSS استفاده شد. یافته ها: بطور کلى یافته هاى پژوهش نشان مى دهد که بیشترین میزان توافق نمونه هاى پژوهش به استانداردهاى نیروى انسانى بخش مدارک پزشکى 7/98 درصد وکمترین میزان توافق به استانداردهاى مدیریت و اداره بخش مدارک پزشکى 41/93 درصد اختصاص دارد. 99 درصد جامعه مورد بررسى با تشکیل کمیته هاى ارزیابى و 9/96 درصد ایشان با انجام خود ارزیابى قبل از ارزیابى رسمى کاملا موافق بوده اند. نتیجه گیری: توافق نظر جمعى اساتید و کارشناسان این رشته را در خصوص الگوى پیشنهادى استانداردهاى ارزیابى مدارک پزشکى را علیرغم وجود استانداردهاى تعیین شده از سوى وزارت بهداشت و درمان متبوع کشورمان را مى توان به نقصان در استانداردهاى لحاظ شده و وجود انحراف و تفاوت فاحش بخش هاى مدارک پزشکى از استانداردهاى موجود منسوب دانست. "