فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۷۸۱ تا ۸۰۰ مورد از کل ۱٬۰۷۲ مورد.
حوزه های تخصصی:
موضوع سیاست گذاری فرهنگی، یکی از مباحث مهم و مطرح در مباحث علمی است. مهم ترین عوامل اثرگذار در سیاست گذاری عبارتند از: حکومت، گروه های سیاسی، مجموعه های غیرسیاسی، نخبگان، و توده مردم. همچنین فرهنگ را میتوان دارای چهار سطح، اعتقادات، ارزش ها، رفتارها، و نمادها دانست. با توجه به مبانی اعتقادی، در نظام جمهوری اسلامی، سیاست گذاری فرهنگی، دارای نقش اساسی و محوری است. از سوی دیگر، حوزه علمیه نیز مجموعه ای مهم و اثرگذار در نظام اسلامی است. در این مقاله، جایگاه حوزه علمیه در سیاست گذاری فرهنگی در دو وضعیت موجود و مطلوب بررسی شده است. نتیجه این بررسی چنین است: در وضعیت موجود، حوزه علمیه بیشتر به وسیله اشخاص حقیقی تربیت شده در حوزه، در سیاست گذاری فرهنگی دخالت دارد و سطح تاثیر آن نیز بیشتر در سطوح عمیق فرهنگ است. اما در وضعیت مطلوب، تأثیر حوزه در سیاست گذاری فرهنگی، باید از جایگاه نهاد مستقل سیاست گذار و در همه سطوح فرهنگ صورت گیرد.
نقش نگرش های اسلامی در فرآیند تصمیم گیری(مقاله ترویجی حوزه)
حوزه های تخصصی:
انسان موجودی تصمیم گیر است. تصمیم گیری یعنی حل مسئله و انتخاب راه حل. مدیران برای تصمیم گیری و چاره جویی مسئله، باید مقدماتی فراهم آورند تا بتوانند موضوع را بشناسند و سپس آن را حل کنند. برخی از این مقدمات آگاهانه برگزیده میشوند و برخی دیگر بدون توجه به کار میروند. انسان ها تحت تأثیر عوامل تربیتی و شناختی در دوران زندگی برداشت هایی در ذهن خود جای میدهند و به هنگام تصمیم گیری، به طور طبیعی از آنها استفاده میکنند.
مدیران آگاه با جاسازی اطلاعات واقعی و ارزنده و چینش مناسب آن میتوانند شرایط را برای تصمیم گیری بهتر خود فراهم سازند. نگرش ها با هدایت ذهن مدیران، آنان را در پیمودن فرایند تصمیم گیری همراهی میکند. نگرش های مدیران میتواند در همة مراحل تصمیم گیری نقش بیافریند. نقش آگاهیهای هستیشناسانه و انسان شناسانة مؤثر در تصمیم گیری، در این مقال در کانون توجه است. مدیران مؤمن با داشتن این آگاهیهای ضمنی بهتر میتوانند در رویاروی مسائل قرار گیرند. در این مقاله با تحلیل مفهوم نگرش و تبیین مراحل تصمیم گیری، تلاش شده است که با استفاده از منابع اسلامی تأثیر نگرش ها بر تصمیم گیری بررسی شود.
آسیب شناسی پژوهشهای انجام شده در زمینه مدیریت اسلامی با رویکرد فرا ترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش، زیربنای شکلگیری مقوله مدیریت اسلامی به عنوان اساس مدنظر اداره کشور و یکی از مهم ترین عوامل رسیدن به سند چشمانداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 ه. ش. است. هدف اساسی این پژوهش پیبردن به دلایل ضعیف عمل کردن پژوهشهای انجام شده در زمینه مدیریت اسلامی در جمهوری اسلامی ایران طی سه دهه گذشته است. شناسایی عوامل اساسی و تعیینکننده در کاربردی بودن پژوهشها در زمینه مدیریت اسلامی در آیندهای نزدیک جزو پژوهشهایی است که انجام آن اجتناب ناپذیر است. اولین گام در این راستا آسیب شناسی پژوهشها انجام گرفته در زمینه مدیریت اسلامی است که پژوهش حاضر نیز با هدف شناخت وضع موجود پژوهش های گذشته و با استفاده از روش کیفی فراترکیب صورت گرفته است. ابزار پژوهش ، اسناد و مدارک گذشته در این زمینه است که جمعاُ تعداد 35 پژوهش را شامل میشود. شیوه تحلیل دادهها براساس کدگذاری باز است. نتایج بیانگر این است که 28 آسیبهای (کد) شناسایی شده در 6 عامل اصلی ساختاری، سیاستگذاری، روش شناختی، فرهنگی، انسانی و انگیزشی قابل طبقهبندی هستند. در پایان براساس یافتههای پژوهش پیشنهادهای لازم ارائه شده است
عوامل مؤثر بر سلامت نظام اداری و رشد ارزش های اخلاقی در آن(مقاله ترویجی حوزه)
حوزه های تخصصی:
نظام اداری کشور با وجود همة تلاش های صورت گرفته در جهت اصلاح آن همچنان فاقد کارایی و پاسخ گویی لازم است. یکی از علل اصلی آن، بیتوجهی به ارزش های اسلامی و نقش بنیادین آن در تحول و سلامت نظام اداری است. از این رو، تحقیق حاضر درصدد تبیین عوامل مؤثر بر سلامت نظام اداری و رشد ارزش های اخلاقی در آن با استفاده از آیات قرآن کریم و سیرة نظری و عملی معصومان(ع) با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی است. با تحلیل محتوی منابع اسلامی میتوان چنین نتیجه گرفت که سلامت نظام اداری و رشد ارزش های اخلاقی در آن، از یکسو تحت تأثیر مبانی هستیشناختی و انسان شناختی حاکم بر باورهای افراد سازمانی است و از سوی دیگر تحت تأثیر عوامل سه گانة ارزشی، درون سازمانی و برون سازمانی است. از این رو، اعمال سه نوع اصلاحات بینشی و اعتقادی، درون سازمانی و برون سازمانی ضروری است.
رهبری در مدیریت اسلامی(مقاله ترویجی حوزه)
حوزه های تخصصی:
این مقاله درصدد پاسخ به این سؤال است که «سبک رهبری در مدیریت اسلامی چگونه است؟» آموزه های اسلامی مربوط به موضوع رهبری بر اساس روش کتابخانه ای در جمع آوری اطلاعات و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، جمع آوری، توصیف و تحلیل میشود. اساساً سبک رهبری با نوع انسان شناسی ارتباط وثیقی دارد. اگر برای انسان، نوعی کرامت ذاتی قایل باشیم، نحوة رهبری و تعامل با او کریمانه خواهد بود و اگر او را لئیم و پست تصور کنیم، شیوة رهبری مستبدانه و خوارکننده است. فرضیه این تحقیق آن است که شیوة رهبری در مدیریت اسلامی کریمانه است؛ زیرا بر کرامت ذاتی انسان ها استوار است. این شیوه مستفاد از کلام مولای متقیان حضرت علی(ع) است که میفرمایند: «واخلط الشدة بضغث من اللین و ارفق ماکان الرفق ارفق و اعتزم بالشدة حین تغنی عنک الا الشدة.» رهبر باید نرمش حداکثری را با شدت حداقلی در سازمان ترکیب کند و در مواجهه با افراد، تا حد امکان نرمش و مدارا نشان دهد و در هنگام ضرورت، شدت عمل نشان دهد. مواضع شدت عمل را میتوان خیانت، سرپیچی از فرمان و مانند آن دانست. هریک از مؤلّفه های رهبری، خود دارای شاخص ها و مراتبی است. استفاده از شیوة رهبری نیازمند مبادی و مقدّماتی است که مهم ترین آنها داشتن سعة صدر است. چنانچه این شیوه با انگیزة جلب رضای الهی انجام شود، میتوان آن را «رهبری معنوی» نیز نامید. این شیوه رهبری بر دیگر وظایف مدیریت نیز تأثیرگذار است.
اوراق بهادار (صکوک) بانکی؛ تبدیل تسهیلات بانکی به اوراق بهادار در بانکداری بدون ربا
حوزه های تخصصی:
امروزه در کنار طراحی انواع متنوع سپرده های بانکی، یکی از متداول ترین روش های تأمین مالی بانک ها، استفاده از انتشار اوراق بهادار با پشتوانه تسهیلات بانکی است. استفاده از این ابزار در بانکداری متعارف سابقه زیادی دارد؛ بانک ها با بهره گیری از این ابزار منابع خود را تجدید کرده و قدرت اعطای تسهیلات اعتباری خود را مضاعف می کنند، استفاده از این ابزار در بانک های اسلامی از جمله در ایران سابقه زیادی ندارد.
با تصویب قانون بازار اوراق بهادار در سال های 1384 و 1388، بستر قانونی لازم برای طراحی و انتشار انواع گوناگون اوراق بهادار جدید ایجاد شده است. اکنون بانک های ایران نیز می توانند از طریق طراحی و انتشار ابزارهای مالی جدید، به ویژه از طریق تبدیل تسهیلات اعطایی به اوراق بهادار، اقدام به تأمین مالی از طریق بازار سرمایه نمایند.
این تحقیق، با هدف معرفی چنین ابزاری، از سه بخش تشکیل شده است: در بخش نخست، با نگاهی به سابقه تبدیل دارایی های بانکی به اوراق بهادار در بانکداری متعارف و بانک های اسلامی اهداف، عملکرد و آسیب شناسی تبدیل دارایی های بانکی به اوراق بهادار تبیین می شود و در بخش دوم، ابزار مالی مناسب برای تبدیل دارایی های بانکی به اوراق بهادار در بانکداری ایران طراحی می گردد، با این ویژگی ها که نخست، از منظر فقهی ابزاری قبول شدنی باشد؛ دوم، با قوانین و مقررات پولی و مالی ایران سازگار باشد؛ سوم، با توجه به نقش این ابزارها در پدید آمدن بحران مالی اخیر، باعث ایجاد بحران نگردد و در بخش پایانی ریسک های ابزارهای طراحی شده و مدیریت آن ها بررسی می شود.
بررسی عوامل مؤثر بر تقویت و ارتقای معنویت دانشجویان بررسی موردی دانشجویان دانشگاه افسری امام علی(ع)
حوزه های تخصصی:
رشد سریع مفهوم معنویت در محیط دانشگاهی، محیط کار و سازمانها و کاربردهای آن برای رهبران، مدیران و رؤسای منابع انسانی از اهمیت فراوانی برخوردار است؛ بدین سبب، این مسئله ضرورت دارد که اگر معنویت در محیط دانشگاهی و محیط کاری به کار گرفته شود، سعادت و خلاقیت فردی ایجاد و هماهنگی سازمانی را افزایش میدهد. این پژوهش با هدف بررسی عوامل مؤثر بر تقویت و ارتقای معنویت دانشجویان با بررسی موردی دانشجویان دانشگاه افسری امام علی(ع) صورت پذیرفته است.
در راستای این هدف، از فرضیات و عوامل مؤثر بر ارتقای معنویت متغیرهای رفتار کارکنان عقیدتی سیاسی، ارتباط با روحانیت، ایجاد کلاسهای قرآن، شرکت در نماز جماعت، نقش فرماندهان و ارزشهای جامعه- که میتواند در ارتقای معنویت نقش آفرینی کند- استفاده شده است.
روش تحقیق توصیفی و همبستگی است که داده ها به وسیلة نمودارهای کای اسکوئیر و نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد که برنامه ها و رفتار کارکنان عقیدتی سیاسی7/82%، ارتباط منظم و هماهنگ بین دانشجویان و روحانیت 2/86%، وجود کلاسهای فوق برنامه قرآن و نهج البلاغه 82%، شرکت در نماز جماعت و مراسم مذهبی نماز جمعه، دعاها و جشن ها 8/92%، رعایت شئونات اسلامی و اخلاقی فرماندهان و استادان 4/78% و هنجارها و ارزشهای موجود در جامعه 4/62% را نشان می دهد.
مدیریت با رویکرد معنوی (شاخص های ارزیابی تحقیق معنویت در سازمان)
حوزه های تخصصی:
اخلاق مدیریت از منظر آیات و روایات
حوزه های تخصصی:
در این مقاله ویژگی های اخلاقی مدیران در متن آیات و روایات مورد کندوکاو قرار گرفته و برای راه یابی به این هدف، در محتوای صوری و باطنی آیات و روایات از منظر موضوع دقت وافی و شافی به عمل آمده است. بر این مبنا، اخلاق مدیران و رفتار های درون و برون سازمانی و کیفیت کاربرد فنون مدیریت مانند رایزنی، فروتنی، وفای به عهد و محترم داشتن سنت های پسندیده گذشتگان و نیز تاثیر این رفتار ها بر عوامل سازمانی مورد بررسی و سنجش قرار گرفته است.
بازپردازی مفهوم انضباط کارکنان: رویکردی قرآنی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
موضوع انضباط کارکنان یکی از مسائل اساسی در مدیریت منابع انسانی است که به طور عمده بر کنترل و یا پیشگیری از رفتار نادرست کارکنان در سازمان تأکید دارد. سه گونه انضباط سنتی، تدریجی و مثبت، ناشی از همین تلقی رایج از انضباط است. در گونه سنتی به مدیران این مجوز داده می شود که در صورت بروز رفتار نامناسب از کارکنان، بلافاصله با ایشان برخورد کنند. در حالی که در گونه تدریجی بر برخورد مرحله ای تأکید شده است. در گونه مثبت انضباط، هرگونه تنبیه نفی شده و تنها اقدام مثبت توصیه می شود.
در این مقاله، ضمن بررسی ریشه های نظری هر یک از گونه های مذکور در علم الاجتماع، گونه ای نو و مبتنی بر دیدگاه اسلامی مفهوم پردازی شده است. راهبرد پژوهش کیفی بوده و بر اساس مطالعات کتابخانه ای ساختاربندی شده است که در آن از روش های تحلیلی در طبقه بندی گونه های انضباط کارکنان بهره برداری شده است. به این ترتیب تلاش شده ضمن احصای گونه های موجود انضباط به مثابه گونه های ایدئال در دانش مدیریت، سازه های مبنایی آن ها بر اساس ادبیات علوم اجتماعی بازشناسی شود. دوگان هستی شناسی مبتنی بر دنیاگروی و یا آخرت گروی و اصالت فرد و یا جامعه، حداقل چهارگونه رویکرد به انضباط کارکنان را بازپردازی می کند.
در نهایت این که گونه ایدئال انضباط تعالی بخش بر اساس آیات قرآنی، برای ساخت مفهوم انضباط تبیین شده است.
مدیریت فرهنگی چیست؟
حوزه های تخصصی:
بازشناسی ابعاد رفتاری اَبَر رهبران؛ با برداشت از ویژگی های خودمدیریتی حضرت امام خمینی(ره)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
نظریه پردازان رفتار سازمانی، شاخص های متنوعی را برای سنجش خودمدیریتی اَبَرمردها که هدایت کننده ی پیروان به سمت کشف نیروهای بالقوه ی درونی خود هستند، ارایه می کنند. این مقاله، براساس نتایج پژوهشی که به منظور بررسی سیره ی عملی امام خمینی(ره) است تدوین شده و با به کارگیری شیوه ی مصاحبه ی گروه کانونی و براساس تحلیل محتوای مجموعه رفتارهای حضرت امام(ره) مورد بررسی قرار گرفت. شاخص های خودمدیریتی ایشان در دو بعد روحی روانی و جسمی فیزیکی بیان شده است. نتایج تحقیق، حاکی از آن است که، در مجموعه رفتارهای ایشان، شاخص هایی نظیر: نظم، نیت و عمل خالص، کنترل امیال، ساده زیستی، ظاهر مناسب، رژیم غذایی مناسب، ورزش، مدیریت بیماری و تجدید قوای جسمی در سطح کاملاً مطلوب مشاهده شده است.
ارایه الگوی مدیریت توسعه فرهنگی در راستای سند چشم انداز 1404(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه های تخصصی:
در این مقاله که به شیوه مروری تنظیم گردیده است نخست به طرح موضوع پرداخته و سپس در راستای پاسخگویی به این سوال که با طراحی چه مدلی می توان میزان دستیابی به اهداف سند چشم انداز را در خصوص توسعه فرهنگی ارزیابی نموده و مورد سنجش قرار داد. نخست به اهمیت توسعه فرهنگی اشاره شده و در ادامه نظریات فرهنگی توسعه از دیدگاه صاحبنظران مطرح و سپس ابعاد هشت گانه توسعه فرهنگی معرفی و توصیف گردیده و در خاتمه نیز چگونگی ایجاد و پیاده سازی مدل توسعه فرهنگی تبیین شده است.
مبانی مصرف گرایی در دنیای جدید و اصول مصرف در اسلام با تاکید بر رسانه ملی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
نظر مفهومی، میان مفاهیم «دین» و «سبک زندگی»، رابطه ای علی قابل فرض است؛ به گونه ای که برخی از صاحبنظران معتقدند دین در شکل دهی به سبک زندگی نقش بسزایی دارد.
در میان ادیان مختلف، «دین اسلام» به دلیل تاثیرگذاری بر سبک زندگی پیروان خود، مقامی برجسته و ممتاز دارد زیرا تنها به ارائه اصول و ارزش های کلی، بسنده نکرده و سنن و قوانین عملی بسیاری برای حوزه های مختلف زندگی بشر ارائه داده است؛ بنابراین، سبک زندگی ای که اسلام ارائه می دهد، طرح مهندسی ویژه ای را برای کاربرد در زندگی فردی و اجتماعی فراهم می کند.
از دید مکاتب و نظریه پردازان غربی، مصرف، یکی از مؤلفه های مهم در سبک زندگی است چنان که اسلام نیز درباره آن دستورات بسیاری دارد. از این رو، در مقاله حاضر، ابتدا سبک زندگی و جایگاه مصرف در آن، از دیدگاه اندیشمندان غربی تعریف شده است و در ادامه، با اشاره به برخی از اصول و مبانی شریعت اسلام که تاثیر شگرفی بر سبک زندگی دینی دارند، اصول مصرف صحیح در اسلام و نقش رسانه ملی در ترویج آن بیان شده است.
مالک اولین بانک اسلامی عربستان
حوزه های تخصصی:
ارائه راهبردهای ارتباطی از دیدگاه قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
اندازه گیری و مقایسه سرمایه فرهنگی در میان دانشجویان رشته مدیریت دانشگاه تهران و دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه های تخصصی:
این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی بوده و از حیث روش توصیفی می باشد. روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش، روش میدانی و روش کتابخانه ای است. ابزار گردآوری اطلاعات نیز در این پژوهش شامل پرسشنامه محقق ساخته می باشد. قلمرو مکانی این پژوهش در شهر تهران در بین 456 نفر از دانشجویان دانشکده مدیریت دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات و دانشگاه تهران است.
یافته های پژوهش نشان داد سطح مولفه های قانون مداری و تفاهم فرهنگی به ترتیب دارای رتبه اول و دوم اهمیت در میان دانشجویان دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات بوده و سطح مولفه های انسجام اجتماعی و مشارکت شهروندی به ترتیب دارای رتبه اول و دوم اهمیت در میان دانشجویان دانشگاه تهران بوده است. با توجه به نتایج حاصل از آزمون سرمایه فرهنگی در بعد فردی سطح این مولفه از مولفه های اصلی سرمایه فرهنگی در میان دانشجویان دانشگاه تهران قوی تر از سطح این مولفه در میان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات می باشد. و سطح مولفه های بعد اجتماعی و بعد ملی از مولفه های اصلی سرمایه فرهنگی در میان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات قوی تر از سطح این مولفه در میان دانشجویان دانشگاه تهران می باشد.
ارایه مدلی برای گزارش گری مالی در بازار سرمایه کشورهای اسلامی؛ نمونه مورد ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
توسعه بازار سرمایه در کشورهای اسلامی نیز مانند تمامی کشورهای جهان به عنوان یکی از مهم ترین ارکان توسعه اقتصادی، در زمره اهداف اصلی دولت و دستگاه های حکومتی قرار داشته است. به همین دلیل، گسترش و پیشرفت روز افزون عملیات مالی در این کشورها و ارتقای سطح خدمات مالی اسلامی در پهنه جهان، موجب اهتمام جدی اندیشمندان و فعالان مسلمان این رشته از فعالیت های کسب و کار برای تشکیل بازارهای سرمایه اسلامی شده است؛ بازارهایی که ساختار محصولات و فعالیت های تامین مالی در آن ها، مطابق ضرورت ها و ضوابط مورد نظر دین مبین اسلام تعریف شده باشد.
بررسی میزان ارتباط مدیران وکارشناسان با فرآیند برنامه ریزی فرهنگی و اندازه گیری تاثیر آن بر درجه تمایل به اهداف ذاتی سازمانهای فرهنگی (گزیده مراکز فرهنگی مشهد)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه های تخصصی:
مقدمه و هدف پژوهش: هدف این پژوهش بررسی میزان ارتباط مدیران و کارشناسان با فرآیند برنامه ریزی فرهنگی و اندازه گیری تاثیر آن بر درجه تمایل به اهداف ذاتی سازمان های فرهنگی است.
روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، ماهیت توصیفی و پیمایشی مبتنی بر همبستگی دارد که محقق در مقطعی از زمان به روش پرسشنامه های محقق ساخته و از طریق تمام شماری، اطلاعات را جمع آوری نموده است.
یافته ها: در بین تاثیرگذاری ابعاد پنجگانه فرایند برنامه ریزی، بیشترین تاثیر مربوط به میزان اطلاع از محتوای برنامه ریزی است و نسبتا تاثیر زیادی بر درجه تمایل مدیران و کارشناسان به سمت اهداف ذاتی سازمان می گذارد. پس از آن میزان مشارکت در تهیه برنامه تاثیر خوبی بر درجه تمایل داشته و در رتبه سوم میزان موافقت با برنامه ریزی مدون تاثیر نسبتا خوبی بر این تمایل گذاشته است.
نتیجه گیری: بر طبق یافته های این پژوهش، برنامه ریزی فرهنگی به عنوان بخشی از دانش فنی سازمان های فرهنگی، به خودی خود، تاثیری بر تمایل کارشناسان برنامه ریزی و مدیران فرهنگی نسبت به اهداف ذاتی سازمان ها ندارد و با ابلاغ برنامه ریزی به یک سازمان نمی توان انتظار تغییر و تحول داشت، چه اینکه مجریان برنامه ریزی سرمایه های انسانی هستند که به لحاظ تحصیلات، سابقه و توان فکری و اجرایی در سطح قابل قبولی از ایده پردازی، طراحی و همکاری در تدوین برنامه قرار دارند و بی توجهی به آنها به منزله عدم همراهی آنها و در نتیجه کاهش میزان تحقق اهداف خواهد بود.
کلید واژه: برنامه ریزی فرهنگی، اهداف ذاتی، سازمان های فرهنگی
بهره وری در آیینه فرهنگ اسلامی ـ ایرانی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه های تخصصی:
«بهره وری» در فرهنگهای گوناگون معانی مختلفی دارد و هر فرهنگی با توجه به نگاهی که به انسان و جایگاه او در کائنات داشته است تعریفی متفاوت را از بهره وری بیان می نماید. با مطالعه و تامل در منابع اصیل فرهنگ اسلامی ـ ایران همچون قرآن کریم و عترت (ع) و نیز ادب و هنر پارسی می توان بهره وری را در آینه فرهنگ خودی دریافت و آن را از دیگر تعاریف تمیز داد.
این پژوهش می کوشد تا ضمن توضیح مطلب فوق الذکر با مراجعه به برخی متون و اشارات مربوط در منابع مذکور، از این منظر گفتمان بهره وری در فرهنگ اسلامی ـ ایرانی را بررسی نماید.