درخت حوزه‌های تخصصی

مدیریت اسلامی

ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخبار مدیریت تئوری های مدیریت گروههای ویژه مدیریت آموزشی مدیریت استراتژیک مدیریت بازرگانی مدیریت دانش و IT مدیریت دولتی مدیریت سازمانی و منابع انسانی مدیریت صنعتی مدیریت مالی – حسابداری نقد و بررسی کتاب
تاریخچه، آموزش و روش تحقیق در علم مدیریت مدیریت اسلامی مدیریت انرژی مدیریت بهداشت و درمان مدیریت حمل و نقل مدیریت رسانه
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۱٬۰۵۴ مورد.
۶۱.

طراحی و تبیین الگوی تربیت مدیران جوان بر اساس بیانیه گام دوم انقلاب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت اسلامی سال ۳۰ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ 89 - 123

کلید واژه ها: مدیریت اسلامی تربیت مدیران جوان بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی نظام جمهوری اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 485 تعداد دانلود : 895
پژوهش حاضر با هدف طراحی و تبیین الگوی تربیت مدیران جوان بر اساس بیانیه گام دوم انقلاب انجام گردید. با توجه به هدف پژوهش، این تحقیق از نوع اکتشافی و با رویکرد کیفی مبتنی بر تحلیل مضمون صورت گرفت. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه های نیمه ساختاریافته و برای تحلیل داده ها از کدگذاری استفاده شد. جامعه آماری شامل کلیه خبرگان فرهنگی و اساتید برجسته ی دانشگاهی بود که 35 نفر از آن ها به عنوان نمونه در این پژوهش مشارکت داشتند. روش نمونه گیری نظری (هدفمند) و معیار پایان آن، اشباع مضامین استخراج شده از مصاحبه ها بود. مضامین پایه استخراج شده از مصاحبه ها در قالب یک الگوی سیستمی و متشکل از پنج مضمون سازمان دهنده شامل ورودی سیستم تربیت مدیران جوان ، فرآیند در سیستم تربیت مدیران جوان ، خروجی سیستم تربیت مدیران جوان، محیط مساعد برای تربیت مدیران و شیوه نظارت بر فرآیند سیستم تربیت مدیران دسته بندی شدند. نتایج پژوهش بیانگر آن است که الگوی تربیت مدیران جوان، منطبق با بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی نیازمند اتخاذ یک الگوی سیستمی مشتمل بر ابعادی است که به نظر می رسد تمام این ابعاد از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند.
۶۲.

واکاوی و تبیین گام دوم انقلاب در راستای جوان گرایی در تمدن نوین اسلامی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های مدیریتی سال ۱۲ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۲۵) 91-106

کلید واژه ها: انقلاب جوان گرایی تمدن نوین اسلامی گام دوم انقلاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 997 تعداد دانلود : 564
بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی تجدید مطلعی است خطاب به ملت ایران و به ویژه جوانان، که به مثابه منشوری برای دومین مرحله خودسازی، جامعه پردازی و تمدن سازی خواهد بود و فصل جدید زندگی جمهوری اسلامی را رقم خواهد زد. از حیث روش تحقیق، نوشتار پیش رو به شیوه تحلیلی به تبیین گام دوم انقلاب در راستای جوان گرایی در تمدن نوین اسلامی می پردازد. یافته های این تحقیق حاکی از آن بود که در هر جامعه و کشوری اعتماد به جوانان، پیشرفت و توسعه سرزمینی را در پی دارد؛ درحالی که این مهم امروزه به فراموشی سپرده شده است. طبق بیانات رهبری در گام دوم انقلاب، از وجود جوانان و نخبگان کشوری باید برای برنامه های مدیریتی و اجرایی کشور استفاده کرد. نتیجه تحقیق آنکه بنا بر موارد ذکرشده براساس بیانیه گام دوم انقلاب باید همچون اوایل انقلاب از نیروی جوان برای تغییر و تحول اساسی مسائل کشوری استفاده کرد و با اعتماد به نسل جوان و فرصت دادن به آنها، در راه آبادانی کشور و رفاه مردم گام برداریم.
۶۳.

تحلیل مقایسه ای و یژگی های دولت اسلامی و دولت مدرن

نویسنده:
منبع: حکمرانی متعالی سال سوم بهار ۱۴۰۱ شماره ۹ 5 - 30

کلید واژه ها: دولت دولت اسلامی دولت مدرن نظام اسلامی ساختار سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 977 تعداد دانلود : 295
دولت و نوع ساختار آن موضوعی بوده که همواره اندیشمندان و نخبگان هر عصر را به تفکر و ارائه نظریه واداشته است. دولت ها در طول دوران شکل گیری خود دارای تعارض های ساختاری، محتوایی و مبنایی با یک دیگر بوده اند. شکل گیری دولت اسلامی که پیشینه آن به تشکیل نظام سیاسی توسط پیامبر اسلام)ص( در مدینه و همچنین تلاش دولت صفوی در ایران بازمی گردد، بعد از انقلاب اسلامی و ترسیم اهداف پنج گانه توسط رهبر انقلاب اسلامی، با وجود وقفه ای چند صد ساله به عنوان سومین گام در رسیدن به تمدن اسلامی دوباره مورد توجه قرار گرفته است. در مقابل اندیشه دولت اسلامی که بر گرفته از مبانی وحیانی و دینی بوده، دولت مدرن قرار گرفته است که خاستگاه آن دوران رنسانس و با تشکیل دولت های مطلقه در غرب همراه بوده است. هدف از این پژوهش که به روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است مقایسه دولت اسلامی و دولت مدرن را از لحاظ مبانی معرفتی و رویکردی بوده است. سوال اصلی پژوهش این است که وجه تفاوت دولت مدرن و دولت اسلامی چیست؟ طبق یافته های پژوهش مبانی دولت مدرن برگرفته از اندیشه های اومانیستی، سکولاریستی، لیبرالیستی، سود محوری و راسیونالیستی قرن 17 بوده است و از این رو اهداف برخاسته از این اندیشه ها اهدافی دنیوی و مادی می باشند که در آن، انسان جایگاهی مشروعیت بخش و همه تلاش ها در خدمت اهداف دنیوی وی می باشد. در حالیکه دولت اسلامی علی رغم احترام به فرد، مشروعیتی الهی داشته و علاوه بر سعادت دنیوی انسان برای نیل به سعادت اخروی آن نیز دارای برنامه ریزی جدی است و خود را در مقابل این هدف مسئول می داند. آنچه می تواند میان دولت مدرن و دولت اسلامی مشترک باشد تنها در پذیرش برخی از شکل های ساختاری مانند تفکیک قوا و یا زیر مجموعه های قوه های، مجریه مقننه و قضاییه باشند. اما آنچه باعث تفاوت مبنایی همین ساختارهای مشترک می شود محتوا و اهداف هستند.
۶۴.

تدوین مضامین فراگیر اخلاقی در فرایندهای مدیریت منابع انسانی براساس رهنمودهای امام علی(علیه السلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت اسلامی سال ۳۰ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 11 - 33

کلید واژه ها: اخلاق مدیریت منابع انسانی نهج البلاغه غررالحکم و دررالکلم مدیریت اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 789 تعداد دانلود : 561
بروز رفتارهای اخلاقی مدیران و کارکنان در سازمان، منجر به افزایش سرمایه اجتماعی در سازمان می شود. به طور کلی، رعایت اخلاق در سازمان، اعتبار و شخصیت سازمان را بهبود بخشیده و تصویری مناسب از سازمان در جامعه، برجای می گذارد ازاین رو، در پژوهش حاضر تلاش شده است تا با مراجعه به متون کتب نهج البلاغه و غررالحکم و دررالکلم، مضامین اخلاقی در فرایند مدیریت منابع انسانی به دست آید. با مراجعه به این کتب، با روش تحلیل مضمون، 448 کد اولیه و درنهایت 9 مضمون فراگیر اخلاقی به دست آمد. این مضامین فراگیر اخلاقی که پایایی و روایی آن ها به دست آمد عبارتند از «رویکرد توحیدی»، «نظارت برمبنای اجرای حق و عدالت»، «روحیه خدمت گزاری»، «الگوبرداری اخلاقی از یکدیگر»، «عدم قضاوت و حفظ آبروی دیگران»، «خوش خویی و دوری از زشتی ها»، «تلاش در جهت خودسازی»، «حفظ اموال بیت المال و سازمان» و «شایسته سالاری». پس از آن، هرکدام از مضامین فراگیر اخلاقی در فرایندهای مدیریت منابع انسانی، مورد بررسی قرار گرفتند. درواقع، هرکدام از مضامین فراگیر اخلاقی، به منزله نمودهای اخلاقی مدنظر امام علی(علیه السلام) و قابل تجلی در این فرایندها هستند. به طور کلی می توان این مضامین فراگیر اخلاقی را به منزله سنجه هایی جهت تعیین اخلاقی یا غیراخلاقی بودن هرکدام از این فرایندها درنظر گرفت.
۶۵.

طراحی الگوی توسعه منابع انسانی سازمان با تکیه بر نظریه رشد اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت اسلامی سال ۳۰ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 83 - 112

کلید واژه ها: انسان توسعه منابع انسانی رشد نظریه رشد اسلامی تحلیل مضمون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 364 تعداد دانلود : 592
از نهضت روابط انسانی تاکنون، در زمینه توسعه منابع انسانی تلاشهای متعددی صورت گرفته که بسیاری از آنها منجر به ایجاد الگوهای متعددی در جهت توسعه منابع انسانی شده اند. با نگاهی عمیق به الگوهای ارائه شده تاکنون می توان دریافت که اکثر الگو های موجود، انسان را در کنار عوامل دیگر تولید (و البته ارجمندترینِ آنها) قرار داده و اگرچه به عوامل معنوی و اخلاقیات در سازمان توجه کردهاند؛ ولی این توجه عمق و غنای لازم را ندارد و بسیاری از ابعاد آن در این الگوها مغفول مانده است. جهت ارتقای وضعیت موجود، جهان بینی اسلامی میتواند با نگاه جامعی که به تمامی ابعاد مادّی و معنوی وجود انسان دارد، راه گشا باشد. در پژوهش حاضر تلاش شده برمبنای یکی از نظریه های اسلامی مطرح شده در این زمینه؛ یعنی نظریه رشد، الگوی رشد و توسعه منابع انسانی سازمان تدوین گردد. روش تحقیق حاضر تحلیل مضمون و شیوه گردآوری داده ها، مطالعات کتابخانهای و مصاحبه نیمه ساخت یافته با خبرگان مدیریت اسلامی تا دستیابی به اشباع نظری و تحلیل آنها طی سه مرحله بوده است. حاصل تحلیل دادهها، 160 مضمون پایه و 27 مضمون سازمان دهنده بودهاند که ذیل 6 مضمون فراگیر «عوامل پیش زمینه ای»، «لازمه های رشد»، «فرایند رشد»، «راهبردهای رشد»، «ابزارهای رشد»، «ابعاد رشد» و «اهداف رشد» انتظام یافته و الگوی توسعه منابع انسانی در سازمان با اتکا بر نظریه رشد را شکل داده اند. الگوی رشد و توسعه منابع انسانی به دست آمده ضمن وجود اشتراکاتی با الگوهای موجود در این زمینه، تفاوت های ماهوی با آن ها دارد.
۶۶.

الگوی بومی مدیریت راهبردی تحوّل مبتنی بر منظومه فکری مقام معظّم رهبری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت اسلامی سال ۳۰ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 35 - 82

کلید واژه ها: آرمان گرایی واقع بینانه مدیریت راهبردی مدیریت تحول مدیریت تغییر مقام معظم رهبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 959 تعداد دانلود : 778
تحقیق حاضر به منظور ارائه الگوی بومی مدیریت راهبردی تحوّل انجام شده و ضمن درنظرداشتن توأمان نگاه راهبردی و تحوّلی، برای شناخت مسأله، وضع مطلوب را ترسیم کرده و سپس با تعیین سنجه های وضع مطلوب، به تحلیل وضع موجود می پردازد. در ادامه نیز با تحلیل شکاف، برای پاسخ به نظام مسائل سازمان، راهبردها و برنامه های عملیاتی را با نگاهی بومی و مبتنی بر آرمان گرایی واقع بینانه مطرح می کند. روش پژوهش حاضر تحلیل مضمون بوده است. در این تحقیق از رویکرد «شبکه مضامین» بهره گرفته شده است. در این رویکرد، نقشه ای شبیه به شبکه (تارنما) به عنوان اصل سازمان دهنده و روش نمایش تحلیل مضمون ارائه می شود. شبکه مضامین، براساس روندی مشخص، مضامین پایه، سازمان دهنده و فراگیر را نظام مند می کند؛ سپس این مضامین به صورت نقشه های شبکه تارنما، رسم شده و مضامین برجسته هر یک از این سه سطح همراه با روابط میان آن ها نشان داده می شود. منبع اصلی جمع آوری اطّلاعات جهت کُدگذاری، مجموعه بیانات و مستندات مکتوب مقام معظّم رهبری در موضوعات مدیریت، برنامه ریزی و تحوّل بوده که ازطریق جست وجوی کلیدواژگان و متن خوانی انجام شده است. درنهایت، شبکه مضامین به دست آمده ترسیم گردیده و مضامین سازمان دهنده مدل مشتمل بر موارد ذیل بوده است: نیازشناسی و نیازسنجی، شناخت وظایف و مقاصد، هدف گذاری و هدف شناسی، شناخت وضعیت و موقعیت، مسیرشناسی و برنامه ریزی و اجرای آن. الگوی بومی تحقیق حاضر، ضمن سادگی و شفافیت، جامعیت لازم در حوزه تخصّصی مدیریت راهبردی تحول را نیز دارد و می تواند برای سازمان ها و نهادهای دولتی و حاکمیتی مورداستفاده قرار گیرد.
۶۷.

الگوی مدیریت رفتاری انبیا، بر اساس تحلیل روانی از رفتارهای ناسازگارانه ی مشرکان و منافقان با روش داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت اسلامی سال ۳۰ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 173 - 207

کلید واژه ها: مدیریت روانی مشرکین منافقان داده بنیاد رفتارهای ناسازگار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 686 تعداد دانلود : 589
این پژوهش به دنبال دستیابی به الگوی اکتشافی از مدیریت قرآن کریم نسبت به رفتارهای روانی ناسازگار مشرکان و منافقان با استفاده از روش داده بنیاد است. بر این اساس، ابتدا رفتارهای روانی ناسازگارانهی این افراد، کلامی و کرداری، از آیات قرآن کریم، استخراج، مقوله بندی و تحلیل شد. برای دستیابی به شیوه های مدیریت روانی در مواجهه با رفتارهای ناسالم، گردآوری داده ها با مطالعه متن قرآن کریم از ابتدا تا آخر صورت پذیرفت و تحلیل داده ها در سه مرحله شناسه گذاری باز، محوری و انتخابی با مراجعه به تفاسیر مهم شیعی و رعایت ضوابط و قواعد تفسیر انجام شد. از نتایج این مطالعه، تبیین پنج رفتار ناسازگار «دلیل تراشی، فرافکنی، بی ارزش سازی، استهزاء و عقلی سازی» در میان مشرکان و سه رفتار «دلیل تراشی، فرافکنی و واکنش سازی» در میان منافقان است. 10 روش مدیریت رفتار در چهار سطح 1) پیشگیری -پیشگیری از وقوع رفتار ناسازگار، آگاه سازی، تفسیر رفتار 2) مرحله مداهنه – اطمینان بخشی، مدارا برای حساسیت زدایی 3) مرحله عملی -صحنهسازی، 4) مرحله قاطعانه - افشاسازی، محرومیت از امتیازات و تغییر محیط است.
۶۸.

طراحی و تبیین الگوی کیفی کرامت سرمایه های انسانی در سازمان با رویکرد اسلامی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های مدیریتی سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۳) 81-98

کلید واژه ها: کرامت انسانی سرمایه های انسانی رویکرد اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 917 تعداد دانلود : 434
یکی از مفاهیم اثرگذار در حوزه منابع (سرمایه های) انسانی با توجه به نقش بی بدیل سرمایه های انسانی، مفهوم «کرامت» انسانی و احترام به کارکنان است. این موضوع با توجه به جامع و کامل بودن دین مبین اسلام و با اتکا به آموزه ها و سیره عملی معصومان اهمیتی روزافزون پیدا نموده است. ازاین رو، هدف اصلی این پژوهش طراحی و تبیین الگوی کرامت منابع (سرمایه های) انسانی با رویکرد اسلامی بوده که با استفاده از رویکرد مبتنی بر «تحلیل مضمون» به صورت کیفی اجرا شده است. برای گردآوری اطلاعات از متون اسلامی استفاده و تجزیه و تحلیل اطلاعات به روش «رمزگذاری» و با استفاده از نرم افزار «Maxqda10» و الگوی پارادایمی انجام گرفته است. نتایج داده های به دست آمده از رمزگذاری متون اسلامی مرتبط طی فرایند رمزگذاری باز، محوری و انتخابی، به ارائه یک الگوی کیفی در حوزه کرامت انسانی منجر شد. الگوی ارائه شده در این پژوهش 7 مقوله اساسی (قانونمندی، شایسته سالاری، مسئولیت پذیری اجتماعی، عدالت ورزی، مشارکت کارکنان، اعتمادسازی، و جبران خدمت) و 22 مقوله فرعی در خصوص کرامت انسانی را نشان می دهد.
۶۹.

فهم اهداف و وظایف حکومت اسلامی جهت تحول در حکمرانی

نویسنده:
منبع: حکمرانی متعالی سال دوم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۷ 233 - 264

کلید واژه ها: وظایف دولت اهداف دولت اهداف حکومت وظایف حکومت حکومت اسلامی دولت اسلامی مدیریت دولتی اسلامی اداره امور عمومی اسلامی حکمرانی اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 21 تعداد دانلود : 678
انقلاب اسلامی در مرحله دولت اسلامی از مراحل تمدن نوین اسلامی قرار دارد و نیازمند پژوهش در حوزه دولت اسلامی است. مسئله میزان ورود دولت در عرصه های مختلف، اندازه دولت، نقش دولت و هدفی که دولت به دنبال آن است مسئله ای می باشد که مورد سوال و بررسی جوامع علمی بوده است. با مشخص شدن اهداف حکومت ها، می توان در رابطه با وظیفه حکومت ها/دولت ها بحث کرد که از جمله مباحث مطرح در مباحث اداره امور عمومی و حکمرانی است، سپس بحث از این خواهد شد که دولت با این اوصاف از وظایف و اهداف چگونه باید وظایف خود را عملی کند (نقش دولت). بر این اساس می توان نقش دولت اسلامی را شناسایی کرد و مقایسه نمود که نظریه مدیریت دولتی اسلامی چه تفاوت هایی با نظریه های مثل مدیریت دولتی سنتی، مدیریت دولتی نوین و بازآفرینی دولت و خدمات دولتی نوین که وظایف دولت را به ترتیب پاروزدن، سکان داری و خدمت کردن مطرح کرده اند دارد. لذا مقالات حوزه اهداف و وظایف حکومت اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است و نویسنده در نهایت به این نتیجه رسیده که هدف غایی حکومت اسلامی، دستیابی به قرب الهی و نائل شدن انسان های آن جامعه به مقام خلیفه الله است. در این راستا آنچه که هدف میانی به حساب می آید، برقراری عدالت است که در سایه ی عدالت و اجرای کامل اسلام، هدف غایی حاصل خواهد شد. جهت دستیابی به هدف غایی و هدف های میانی از جمله عدالت و اجرای کامل اسلام، دولت وظیفه دارد در زمینه های مختلف مادی و معنوی وارد شود.
۷۰.

درآمدی بر تاثیر باورهای جهادی بر تحول در رفتار حکمرانی

نویسنده:
منبع: حکمرانی متعالی سال دوم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۷ 89 - 114

کلید واژه ها: باورهای جهادی فلسفه حکمرانی رفتار حکمرانی سنت های الهی جبهه حق و باطل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 558 تعداد دانلود : 891
  در ادبیات حکمرانی خصوصا وقتی از حکمرانی سلسله مراتبی به سمت حکمرانی شبکه ای حرکت می کنیم، شیوه های تعامل و تصمیم گیری تفاتهای معناداری را تجربه می کند و پیش فرض های تعاملی و رفتاری یعنی همان باورهای حکمرانان هم تأثیر معناداری بر این شیوه ها دارند. از طرفی فلسفه حکمرانی در هر نظامی، مبارزه برای تحقق اهداف و آرمانهای نظام حکمرانی مدنظر است. پس باورهای موثر در منطق حکمرانی جبهه حق، باورهایی هستند که در فضای مبارزه اثرگذار باشند و به تقویت جبهه حق و مناسبات آن در مقابل تضعیف جبهه باطل و مناسباتش بیانجامد. در این مقاله با بهره گیری از منطق روش تحلیل مضمون بیانات رهبر انقلاب اسلامی در دهه اخیر، بررسی شد. بر اساس یافته های این پژوهش در قالب 5 مضمون فراگیر، اولاً فلسفه حکمرانی در جنگ بین حق و باطل، تقویت جبهه حق و مبارزه با باطل است، ثانیاً منطق حاکم بر این مبارزه، حرکت به سمت تحقق عدالت، مبتنی بر عقلانیت و همراه با حفظ و ارتقاء معنویت است. ثالثاً در این چارچوب، مضمون فراگیر باورهای جهادی، دو باور موثر در چارچوب حکمرانی یعنی باور به چارچوب مبارزه و جهاد فی سبیل الله و نیز باور به امداد و نصرت الهی برای مجاهدان را در بر می گیرد. البته باورهای جهادی وقتی به نقطه اثر خود می رسد که که عناصری همچون ایمان به «ما می توانیم»، صدق در جهاد، استقامت و پایداری، اضطرار و توسل را در درون خود داشته باشند. و نهایتا این باورها بر همه ابعاد حکمرانی اثر می گذارند اما به طور خاص آثار آن را می توان در 1- جهت گیری های استراتژیک، 2- ارتباطات، همکاری ها و رقابت ها و 3- تصمیم گیری ها و خروجی ها مشاهده کرد.  
۷۱.

تبیین راهبرد مصرف فرهنگی در دولت اسلامی (بر اساس تحلیل گفتمان اندیشه های امامین انقلاب اسلامی ایران در حوزه مصرف فرهنگی)

نویسنده:
منبع: حکمرانی متعالی سال دوم بهار ۱۴۰۰ شماره ۵ 123 - 160

کلید واژه ها: مصرف فرهنگی سیاست فرهنگی فرهنگ و مصرف حکمرانی اسلامی دولت اسلامی تحلیل گفتمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 949 تعداد دانلود : 792
امروزه شاهدیم که در تمامی کشورها، برای امر مصرف فرهنگی برنامه ریزی می کنند، به این معنا که دولت ها با سیاست هایی که اتخاذ می کنند، درصدد این هستند تا بتوانند، الگوی مصرف فرهنگی مختار خویش را در تمامی سطوح جامعه گسترش دهند. این سیاست ها ممکن است بر پایه ی نظام ارزشی و هنجاری، یا بر اساس تولید و بازتولید متن دین در عرصه فرهنگ و یا ایدئولوژهای طبقه حاکم باشد. از هر رویکردی که به مقوله ی مصرف فرهنگی نگاه بیاندازیم درمی یابیم که فهم این که در یک جامعه سیاستمداران و حکمرانان جامعه چگونه به مصرف فرهنگی نگاه می کنند، امریست کاملاً ضروری. پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و پیگیری مقدمات تشکیل حکومت اسلامی در ایران طبیعتاً اندیشه ی رهبران دینی این حکومت به عنوان مهمترین منابع فکری در تحلیل گفتمان این انقلاب محسوب می شوند و از این حیث که همواره توسط این رهبران آرمان این انقلاب تمدن سازی بیان گشته است و می دانیم هسته ی اصلی تمدن سازی فرهنگ سازی و هسته ی اصلی فرهنگ سازی، تفکرسازی می باشد، پس ناچاریم برای اندیشه ورزی در هر حوزه ی تمدنی، تفکری و یا فرهنگی به این اندیشه ها رجوع کنیم و از راه تحلیل این گفتمان، استخراج دال مرکزی و عناصر اصلی این گفتمان به نتایج مطلوب نظری خویش دست یابیم. در تحقیق پیش رو که پارادایم کیفی بر آن حاکم است، بر اساس مراحل پنجگانه ی «روش تحلیل گفتمان پدام» و بر مبنای دیدگاه «فهم نظام پویای اندیشه ی ولی» منطبق بر الگوی «متفکرمحوری»، سعی در استخراج و تبیین عناصر و دال های گفتمانی امامین انقلاب اسلامی و نهایتاً تبیین الگوی گفتمانی آن ها در حوزه ی مصرف فرهنگی داریم.
۷۲.

طراحی چارچوب مفهومی کارآفرینی جهادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت اسلامی سال ۲۹ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ 39 - 67

کلید واژه ها: روحیه کارآفرینی کارآفرینی جهادی اخلاص خلق ارزش فرهنگ جهادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 384 تعداد دانلود : 371
خلق ارزش، شاخص اصلی در فرآیند کارآفرینی است اما در آموزه های مکتب ایرانی– اسلامی بر خلاف مکاتب مادی گرایانه، منظور از خلق ارزش، صرفاً ارزش اقتصادی نبوده بلکه معطوف به ارزش های دینی و اجتماعی می باشد. در این شرایط، کارآفرینی ارزشی با ویژگی جهادی و با هدف رفع فقر و آبادانی مناطق کمتر توسعه یافته شکل می گیرد. هدف از انجام پژوهش حاضر، طراحی چارچوب مفهومی کارآفرینی جهادی است که با استفاده از روش توصیفی– کیفی و به روش آمیخته اکتشافی انجام شده است. برای دست یابی به این هدف، در مرحله اول با بهره گیری از مبانی نظری، پیشینه تحقیق و مصاحبه با خبرگان منتخب، ابعاد و مولفه های کارآفرینی جهادی استخراج شده و سپس برای غربالگری ابعاد و مولفه ها، از روش دلفی فازی در سه مرحله غربالگری، استفاده شد و نهایتاً 39 شاخص براساس دیدگاه خبرگان به عنوان ابعاد نهایی کارآفرینی جهادی تعیین شدند. خبرگان این پژوهش شامل 20 نفر از صاحب نظران در حوزه ی کارآفرینی جهادی-ارزشی و هم چنین افرادی بودند که تجربه کارآفرینی جهادی را داشته اند. سپس برای اولویت بندی ابعاد و طراحی چارچوب مفهومی کارآفرینی جهادی، از روش مدل سازی ساختاری- تفسیری استفاده شد. نتایج نشان می دهد اخلاص و روحیه کارآفرینی جهادی، زیربنایی ترین بُعد مدل است و بیشترین تأثیر را در ظرفیت سازی در این زمینه دارد. هم چنین مولفه های مخاطره جویی و توفیق طلبی، نگرش کارآفرینی جهادی، آرمان گرایی، فرهنگ کارجهادی، توانایی کارآفرینی جهادی، کنش گری آگاهانه، انگیزه های کارآفرینی جهادی و کارآفرینی اجتماعی، از دیگر ابعاد این مدل بوده و نتیجه نهایی این فرآیند، خلق ارزش کارآفرینی جهادی می باشد.
۷۳.

طراحی و تبیین الگوی اخلاق سازمانی از منظر قرآن کریم (بررسی آیات شش سوره مائده، یوسف، نور، إسراء، احزاب، و حجرات)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت اسلامی سال ۲۹ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ 137 - 172

کلید واژه ها: اخلاق سازمانی مدیریت اسلامی قرآن کریم تحلیل محتوای کیفی الگو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 65 تعداد دانلود : 617
امروزه زندگی انسانی به انواع سازمان های گوناگون گره خورده است. تحقق آسایش و رفاه در زندگی منوط به عملکرد صحیح سازمان ها است. یکی ازموانع اساسی در تحقق این امر، رشد فزاینده فساد اداری است. مسلماً ایجاد سازمان اخلاقی می تواند به رفع این معضل کمک شایانی کند. از آن جاکه یکی از اهداف اساسی بعثت پیامبر اسلام (ص) تکمیل مکارم اخلاق در بین امت بوده و آیات فراوانی با مضامین اخلاقی وجود دارد، بر آن شدیم تا الگوی اخلاق سازمانی مبتنی بر آیات منتخب قرآن کریم را طراحی کنیم. این مطالعه به روش تحقیق کیفی از نوع تحلیل محتوای استقرائی بر روی آیات شش سوره مائده، یوسف، نور، إسراء، احزاب، و حجرات صورت گرفت. نتایج مطالعه نشان می دهد تمرکز بر ویژگی های فردی (پایداری، شجاعت و تدبیر)، هنجارهای اجتماعی( مشورت، قدرشناسی)، و خط مشی سازمانی(آموزش، حمایت سازمانی، اجرای عدالت، برنامه ریزی، شایسته سالاری، نظارت) می تواند باعث آثار مثبت فردی(بلوغ اقتصادی، مسئولیت پذیری، تقوا، اعتماد به نفس) و اجتماعی(معاشرت صحیح، همکاری و تعامل، امنیت) شود. بدین ترتیب توجه به مقولات این الگو می تواند اثرمثبتی بر کاهش فساد اداری در سازمان ها داشته باشد. به محققین علاقه مند در این حوزه پیشنهاد می شود این الگو را در سازمان ها اجرا کنند و نتایج پیاده سازی آن را با روش های کمّی بسنجند.
۷۴.

نقش عالمان شیعی در تولید و ارائه نظریه های تحول حکمرانی سیاسی در باب نظام حکومت در اسلام

نویسنده:
منبع: حکمرانی متعالی سال دوم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۷ 202 - 232

کلید واژه ها: حکومت حاکم حکمرانی عالمان شیعی ولایت فقیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 57 تعداد دانلود : 287
بحث از حکومت ، شرایط حاکم ، حوزه اختیارات و مشروعیت آن از مباحث مهمی است که همواره دغدغه فکری عالمان شیعی بوده است بررسی نظریات سیاسی عالمان شیعی در رابطه با حکومت و دولت در اسلام ، پس از رحلت پیامبر اکرم (ص) و پس از غیبت امام دوازدهم از دید کلام شیعی ، به روش علمی و عینی ، ریشه ای در پژوهش از بعد تاریخی ارتباط با خلافت و امامت دارد . بر اساس اصل جهانشمول بودن اسلام ، اسلام خاتم ادیان است در نتیجه باید والاترین چهره زندگانی و بهترین نوع حکومت را برای بشر تبیین کرده باشد . که هم به امور دنیایی و هم به امور معنوی به طور مساوی نظر داشته تا بتواند در همه دورانها بقا داشته باشد . نظرات عالمان (حکما و فقیهان) شیعی در دورانهای مختلف دارای سیر تکاملی بوده است   . در این مقاله سعی شده است با بهره گیری از منابع کتابخانه ای و روش تحقیق تاریخی و شیوه تحلیل توصیفی - قیاسی ، با استفاده از تطور گرایی در علوم انسانی ، نسبت به نقش عالمان شیعی در تولید و ارائه نظریه های سیاسی در باب نظام حکومت در اسلام و چگونگی تحول در حکمرانی در آثار متقدمین و متأخرین ، بررسی اهداف و ساختار حکومت از منظر عالمان شیعه پرداخته شود . برخی از یافته ها حاکی از این مهم اند که بجهت دستیابی حکومت مطلوب و یا حداقلی در راستای هدف عالیه اسلام ، مجاهدتهای بسیاری توسط عالمان شیعی در اعصار مختلف صورت پذیرفته تا جامعه اسلامی و عموم  انسانها به بهترین وجه راه هدایت به سوی کمال را بپیماید.
۷۵.

حکمرانی فرهنگی در نظام اسلامی

نویسنده:
منبع: حکمرانی متعالی سال دوم بهار ۱۴۰۰ شماره ۵ 211 - 236

کلید واژه ها: حکمرانی فرهنگی سیاست گذاری فرهنگی مهندسی فرهنگی مدیریت فرهنگی نظام اسلامی اندیشه های امام خمینی (ره)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 67 تعداد دانلود : 950
هدف تحقیق حاضر، بررسی مسئولیت و نقش دولت اسلامی در حوزه ی فرهنگ از منظر آموزه های حکمرانی و سازه های مفهومی همانند آن(سیاست گذاری، مهندسی، مدیریت) است. مساله ی تحقیق، شناسایی نقش بایسته یا اولویت دار برای نظام اسلامی در قبال فرهنگ و سوال تحقیق از چگونگی اداره ی امور عمومی در حوزه ی فرهنگ است. روش تحقیق، تحلیل محتوای بیانات امام خمینی(ره) در کتاب صحیفه می باشد. ایشان در مقام فقیه، دغدغه دار و پرچمدار حراست از حوزه ی فرهنگی اسلامی، رهبری انقلاب فرهنگ ایران و بنیان گذار جمهوری اسلامی، محوری ترین مرجع برای چنین تحقیقی می باشند. بررسی 335 متن استخراج 68 کد غیرتکراری و مقوله بندی آنها در 8محور نشان می دهد نظام اسلامی بسته به بسط ید و مبتنی بر نظریه ی ولایت مطلقه ی فقیه به عنوان زمینه ی اصلی طرح و اجرای هرگونه نظریه ی حکومتی و مدیریتی در جغرافیای ایران، نخست نسبت به حوزه ی فرهنگ و ورود به آن برای هدایت و راهبری، مسئول و مکلف و مجبور است و دوم این تکلیف را در موقعیت های گوناگون به اقتضای قدرتی که دارد و وضعیتی که حوزه ی فرهنگ دارد بایستی یا می تواند به شکل سیاست گذاری، مهندسی، مدیریتی یا حکمرانی انجام دهد که مستلزم فرانقشی نظام اسلامی در حوزه ی فرهنگ است.
۷۶.

مرور دامنه پژوهش های مدیریت اسلامی در جمهوری اسلامی ایران: فرامطالعه مقالات منتشرشده تا سال ۱۴۰۰ هجری شمسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت اسلامی سال ۲۹ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 189 - 219

کلید واژه ها: مرور دامنه فرامطالعه مطالعه ثانویه مدیریت اسلامی پژوهش های مدیریت اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 623 تعداد دانلود : 298
یکی از پیش نیازهای مهم جهت تحقق مدیریت اسلامی، اشراف بر پیشینه پژوهش های مدیریت اسلامی است. ازآنجاکه تاکنون بررسی جامعی در این باره صورت نگرفته، این پژوهش با هدف شناسایی جامع و تحلیل چندبُعدی مقالات منتشرشده در حوزه مدیریت اسلامی به رشته تحریر درآمده است. در پژوهش حاضر، تمامی مقالات مدیریت اسلامی منتشرشده از ابتدای انقلاب اسلامی تا سال ۱۴۰۰ به صورت کلیدواژه ای جست وجو شده و با روش مرور دامنه مورد بررسی قرار گرفته است. این روش به ارزیابی مقدماتی اندازه و دامنه ادبیات موجود، با هدف شناسایی ماهیت و وسعت شواهد پژوهش صورت می پذیرد. بر این اساس تعداد 828 کلیدواژه ترکیبی از اصطلاحات خاصّ دانش مدیریت و اندیشه اسلامی جست وجو شد تا تمامی آثار این حوزه جمع آوری شود. در نهایت با غربال مقالات منتخب و حذف مقالات تکراری، تعداد 3336 مقاله منحصربه فرد در حوزه مدیریت اسلامی به دست آمد. سپس نتایج به دست آمده از حیثِ تحلیل تاریخی و کمّی، تحلیل موضوعات اسلامی و تحلیل موضوعات تخصّصی مدیریت طبقه بندی شد. از نوآوری های این تحقیق می توان به جامعیت در احصای آثار مدیریت اسلامی، تحلیل برمبنای حوزه های تخصصی دانش مدیریت و برمبنای منابع مختلف اندیشه اسلامی اشاره کرد. در پایان نیز چهارده نتیجه و پیشنهاد براساس تحلیل های حاصل از پژوهش فهرست شده اند. مهم ترین نتیجه پژوهش نیز ترسیم دامنه پژوهش های موجود در حوزه های مختلف مدیریت اسلامی است که می تواند راهنمای عمل پژوهش گران این حوزه باشد.
۷۷.

ارائه الگوی حکمرانی متعالی اسلامی - ایرانی بر اساس اندیشه های حضرت امام خمینی و مقام معظم رهبری

نویسنده:
منبع: حکمرانی متعالی سال دوم بهار ۱۴۰۰ شماره ۵ 7 - 48

کلید واژه ها: حکمرانی حکمرانی خوب حکمرانی متعالی ایرانی- اسلامی سرمایه های اجتماعی مدیریت توسعه حکومت اسلامی سیاست گذاری عمومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 937 تعداد دانلود : 50
در جهان امروز یکی از چالش برانگیزترین و پرکاربردترین واژه ها در سیاست گذاری عمومی و مدیریت توسعه، واژه حکمرانی است.جوامع غربی مدل حکمرانی خوب متناسب با فرهنگ و هنجارهای خود را تدوین و آن را به عنوان چارچوبی برای رسیدن به توسعه پایدار به سایر جوامع تجویز نمودند. الگوهای مذکور به دلیل تبعیت از فرهنگ سرمایه داری در راستای اهداف و منافع امپریالیستی نظام سلطه طرح ریزی و اجرا می شود. لذا این الگوهای توسعه با فرهنگ ایرانی-اسلامی جمهوری اسلامی ایران سنخیتی ندارند و در صورت اجرا به دلیل عدم اقبال مردم و گروه های ذینفع نمی تواند در جهت تقویت هنجارها و قوانین جامعه مدنی حرکت کنند. دین مبین اسلام توجه خاصی به مسئله حکمرانی و روابط اجتماعی مسلمانان با یکدیگر و حکومت دارد. مقام معظّم رهبری با اعتقاد به برتری حکمرانی اسلامی بر حکمرانی خوب می فرمایند: «اسلام، هم به توسعه مادی و اقتصادی توجه دارد و هم به بعد معنوی و متعالی انسان، و هریک را بدون دیگری ناقص و ناکارآمد می داند». بنابراین به پشتوانه آموزه های دین مبین اسلام ، فرهنگ غنی ایرانی و اندیشه های دو رهبر و اندیشمند بزرگ انقلاب اسلامی می توان به الگوی متعالی از حکمرانی ایرانی-اسلامی رسید که با فرهنگ جامعه اسلامی ایران سازگاری داشته باشد و سبب مشارکت فعال افراد و نهادهای جامعه در امور حکومتی شود. در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و مطالعه اسناد کتابخانه ای به توصیف و تبیین مؤلفه های حکمرانی متعالی ایرانی-اسلامی بر اساس اندیشه های حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری(مدظله العالی) می پردازیم.
۷۸.

نقش مشارکت مردم در تحول حکمرانی

نویسنده:
منبع: حکمرانی متعالی سال دوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۸ 31 - 46

کلید واژه ها: توسعه پایدار مردم مشارکت حکمرانی مدیریت سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 166 تعداد دانلود : 686
مطالعه و تحقیق درباره اهمیت حکمرانی و تأثیر آن در بهبود مدیریت سیاسی فضا از مهمترین دغدغه های اندیشمندان در حوزه های مختلف است. مشارکت، از منابع و مبانی اصلی قدرت و مشروعیت نظام سیاسی است. یکی از اهداف حکمرانی، گسترش مشارکت در عرصه های مختلف است که می تواند با رویکردهای جدید سبب تحول در این عرصه شود. شکی نیست که برای نیل به توسعه پایدار باید میزان مشارکت مردم افزایش یابد. در جوامع مبتنی بر ارزش های مدرن، مشارکت افراد در فرایندهای سیاسی و اجتماعی یک ارزش اجتماعی و سیاسی است که با خود نوعی از مسئولیت پذیری و اراده گرایی به همراه دارد. در نتیجه در این جوامع، مشارکت سیاسی از جایگاه بالایی در مناسبات سیاسی حاکم برخوردار است و یکی از عوامل توسعه پایدار جوامع محسوب شده و هر جامعه ای برای دستیابی به توسعه پایدار باید آن را مد نظر داشته باشد. فرآیند مشارکت مردم در تعیین سرنوشت خویش و در دست گرفتن زمام امور، به لحاظ نظری جلوه هایی بسیار دارد. با وجود این و فارغ از شیوه های متعدد مشارکت جویی شهروندان، این امر می تواند حکمرانی را سبب تحول نماید. مشارکت همگانی شهروندان در جامعه، افزون بر وجود بسترهای قانونی و بالقوه، نیازمند ایجاد تحول و باز اندیشی در زیر ساخت های فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است؛ این تحول در سیر تاثیر گذاری خود حکمرانی را نیز متحول می کند. در این پژوهش رابطه دوسویه، مشارکت و حکمرانی و تاثیرات مشارکت بر تحول در عرصه حکمرانی با رویکرد توصیفی- تحلیلی بررسی شده است.
۷۹.

واکاوی نقش های مردم در حکمرانی از دیدگاه امام علی علیه السلام

نویسنده:
منبع: حکمرانی متعالی سال دوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۸ 174 - 205

کلید واژه ها: حکمرانی حکمرانی اسلامی مردم نقش مردم در حکمرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 437 تعداد دانلود : 530
دموکراسی حکومتی است که مردم در اداره امور عمومی و سیاسی مشارکت می کنند. این نوع حکومت در کشورهای دموکراتیک با چالش هایی روبرو شده است و نظریه پردازان برای حل مشکلات آن بحثی تازه را تحت عنوان «حکمرانی » مطرح کرده اند. ایشان راه رهایی از این بحران را حرکت «از حکومت مردم سالار به حکمرانی مردم سالارانه» می دانند. این پژوهش برای پرداختن به این سوال که حکمرانی مردم سالارانه چیست؟ و به عبارت بهتر «مردم سالاری دینی یعنی چه؟» به بررسی نقش مردم در حکمرانی اسلامی پرداخته است. در رابطه با حکومت از منظر مبانی اسلامی مطالعات زیادی انجام شده است و همچنین پیرامون مفهوم نوظهور حکمرانی، مدل آن و مولفه های اصلی آن نیز – با وجود خلأهای بسیاری که در این زمینه وجود دارد- پژوهش های مختلفی صورت پذیرفته است اما کمتر پژوهشی در این زمینه به چشم می آید که به بررسی نقش و جایگاه مردم در حکمرانی ها و بویژه حکمرانی اسلامی پرداخته باشد. از اینرو هدف اصلی این مطالعه، بررسی نقش های مردم در حکمرانی اسلامی و ارائه الگویی متشکل از این نقش ها و ارتباط آنها با هم است. روش مورد استفاده این تحقیق تحلیل محتوا می باشد و جهت طراحی الگو از پنل خبرگان بهره برده شده است. این تحقیق با مراجعه به متن کتاب شریف نهج البلاغه و مطالعه دقیق آن، نقش های مردم در حکمرانی اسلامی را احصاء و ارائه نموده است.
۸۰.

نظام حقوق و دستمزد و متون حقوقی و قوانین موضوعه و تحلیل حقوق های نجومی براساس آن(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های مدیریتی سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۳) 61-80

کلید واژه ها: دستمزد پاداش نجومی حقوق اسناد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 685 تعداد دانلود : 881
«نظام های جبران خدمات» که در دو دهه اخیر جایگزین «مدیریت حقوق و دستمزد» و «سیستم پرداخت» شده ، به کلیه حقوق و مزایای نقدی و غیرنقدی اطلاق می شود که کارکنان و مدیران سازمان ها متناسب با نوع سازمان و شرایط محیط کار و همچنین ویژگی های شغل و نحوه انجام کار از آن برخوردار می شوند. این موضوع در نگرش های جدید مدیریت منابع انسانی در جهت بهبود کیفیت و در نهایت مطلوبیت زندگی نیروی انسانی مدنظر خاص قرار گرفته است که پرداخت باید جنبه انگیزشی نیز داشته باشد؛ یعنی باید برای پرداخت، سازوکاری طراحی گردد که کارکنان را به عملکرد مؤثر تشویق کند و محرکی برای سختکوشی و به کارگیری همه توانایی های بالقوه آنان باشد. نارضایتی از پرداخت نه تنها بر کارایی سازمان ها اثر منفی دارد، بلکه کیفیت زندگی کاری شاغلان را نیز کاهش می دهد و به رفتارهای ناهنجار و مفاسد اجتماعی کارکنان سازمان می انجامد. یکی از موضوعات جدید اقتصادی و سیاسی که از سال 1395 به ادبیات عرفی افزوده شد موضوع دریافت پاداش ها و مزایای نامتعارف (نجومی) توسط برخی مدیران ارشد دولتی و اعضای هیأت مدیره بانک ها و شرکت ها بود که انتقاد رهبر معظم انقلاب و مراجع عظام تقلید و کارشناسان و قانونگذاران این حوزه را در پی داشت و بر اعتماد مردم به نظام اسلامی خدشه جبران ناپذیری وارد ساخت. الگوی این نوع دستمزدها با مدیریت نظام حقوق و دستمزد، اسناد بالادستی، قوانین موضوعه و متون حقوقی نظام اسلامی تضاد دارد. پژوهش حاضر بر مبانی حقوقی و قوانین موضوعه و هر گونه تصویب پرداخت و دریافت حقوق و دستمزد پاداش و مزایای نامتعارف خط بطلان کشیده، تصویب حقوق و دستمزد پیشنهاد مطابق با فرهنگ دینی و ملی کشور را بیان می کند. نوع پژوهش حاضر کتابخانه ای بوده و به روش پژوهش توصیفی تحلیلی صورت گرفته است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان