درخت حوزه‌های تخصصی

تمامی مدل های پایه در تحلیل پوششی داده ها، واحد های تصمیم گیرنده را به دو دسته کارا و ناکارا بخش می کنند و هیچ تفکیکی برای واحدهای کارا قائل نمی شوند. در فرآیند تحلیل سلسله مراتبی نیز با وجود ارائه ی یک رتبه بندی کامل از واحدها، فرآیند تشکیل ماتریس مقایسات زوجی بر اساس نظرات خبرگان بوده که این نظرات باعث ایجاد خطا و ناسازگاری ماتریس های حاصل می شود. در این نوشتار ابتدا یک روش ترکیبی موسوم به روش AHP/DEA تقاطعی برای رتبه بندی واحدها پیشنهاد شده است که ضمن استفاده از نقاط قوت هر دو دیدگاه، تحلیل پوششی داده ها و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی در ارائه ی یک رتبه بندی منطقی از واحدها، مشکلات روش های پیشین انجام گرفته در این زمینه را تا حد قابل توجهی پوشش می دهد. سپس ویژگی ها و مزایای روش پیشنهادی با سایر روش ها مقایسه خواهد شد. در نهایت برای مقایسه بهتر چندین مثال عددی ارائه می شود.

شناخت علمی منابع رشد تولید، از جمله الزام های دستیابی به رشد اقتصادی پایدار و درونزا است. بر اساس الگوی رشد سولو، رشد اقتصادی، از دو منبع یعنی رشد عوامل تولید و رشد بهره وری عوامل تولید حاصل می شود. در پژوهش حاضر، با استفاده از داده های صنایع تولیدی ایران در سال های 86-1379 بر اساس کدهای دو رقمی استاندارد بین المللی صنایع با رهیافت داده های ترکیبی (پانل دیتا) با تخمین تابع تولید، منابع رشد بخش مذکور، شناسایی و جایگاه بهره وری کل عوامل تولید مشخص گردید. بر اساس نتایج پژوهش حاضر، صنایع ایران در سال های مورد بررسی، به طور متوسط 12.34 درصد رشد داشته است. 16.6 درصد از آن، ناشی از رشد بهره وری کل عوامل تولید در این بخش بوده است. 69 درصد نیز ناشی از رشد نیروی کار و 13.5 درصد به رشد موجودی سرمایه مربوط بوده است.

افزایش روزافزون تقاضای انرژی الکتریکی و محدودیت های تولید انرژی با استفاده از سوخت های فسیلی، تولیدکنندگان و مصرف کنندگان را به استفاده از واحدهای تولید پراکنده ترغیب نموده است. با وجود تکنولوژی های متنوع در تولیدات پراکنده، محدودیت در سرمایه گذاری روی تمام این تکنولوژی ها به خاطر محدودیت در منابع ملی و وجود برخی الزامات برای انواع تولیدات پراکنده امری غیر قابل انکار است؛ از اینرو اولویت بندی تکنولوژی های برتر در کشور جهت سرمایه گذاری و همچنین مدیریت منابع مالی و تخصیص میزان مناسبی از منابع مالی به هر تکنولوژی از اهمیت خاصی برخوردار خواهد بود. هدف این مقاله در گام اول ارزیابی فاکتورهای جذابیت تکنولوژی های تولید پراکنده در کشور بوده و در گام بعد اولویت بندی و مدیریت سرمایه در حوزه ی تولیدات پراکنده است. در این روش پیشنهادی، با استفاده از تکنیک آنتروپی و روش تحلیل سلسله مراتبی که از روش های تصمیم گیری چند شاخصه است که برای مدیریت سرمایه در تولیدات پراکنده پیشنهاد شده است. از مزایای روش آنتروپی آسان نمودن تصمیم گیری برای تصمیم گیران در حل مسائل بزرگ و در نظر گرفتن عدم قطعیت تصمیم گیران در مسائل است.

مفهوم هماهنگی در مدیریت زنجیره تأمین، از دیدگاه نقش آفرینان این زنجیره با همدیگر متفاوت است؛ به طوری که این اختلافِ دیدگاه میان آنها، سبب ناهماهنگی بیشتر در کل زنجیره تأمین شده است. بنابراین با توجه به اهمیت این مقوله در عملکرد زنجیره تأمین، لزوم تبیین مفهوم هماهنگی در قالب مدلی علّی ضروری به نظر می رسد. در این پژوهش با به کارگیری رویکرد نگاشت شناختی و استفاده از نرم افزار مرورگر تصمیم، به مدل کردن محتوای ذهنی خبرگان برگزیده شده در صنعت خودروسازی کشور پرداخته شده است. سپس با بهره گیری از نرم افزار یو.سی.ای.نت، همبستگی میان نقشه های خبرگان متفاوت، تحلیل شده و در صورت تأیید، نقشه های این خبرگان برای دست یابی به نقشه اجماعی صنعت خودروسازی کشور تلفیق شده اند. در ادامه نقشه های تفاوت 60، 70 و 100 درصد توافق خبرگان، به همراه تعیین میزان روابط میان آنها پرداخته شده است. در انتها آزمون های حاصل از تحلیل های بلوکی بر اعتبار این تقسیم بندی ها صحه گذاشته است.

اندازه گیری، مبنای ارزیابی می باشد و آنچه را که نتوان ارزیابی کرد، نمی توان به درستی مدیریت نمود. لذا وجود الگویی علمی برای ارزیابی عملکرد شرکت ها جهت اعمال مدیریت صحیح و مؤثر ضروری می باشد تا بتوان به واسطه آن میزان تلاش و نتایج حاصل از کارکرد این شرکت ها را به طور مستمر مورد سنجش قرار داد، در این تحقیق ابتدا میزان کارایی نسبی شرکت های فعال در بورس اوراق بهادرار تهران با استفاده از مدل های ریاضی تحلیل پوششی داده ها ارزیابی شده و سپس با استفاده از روش سوپر کارا (اندرسون وپترسون) به رتبه بندی شرکت های فوق می پردازیم. جامعه آماری این تحقیق شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و نمونه آماری شرکت های فعال صنایع فلزات اساسی و استخراج کانه های فلزی می باشند، نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد که از مجموع 25 شرکت های فعال در صنایع فلزات اساسی 5 شرکت دارای کارایی نسبی با مقیاس ثابت و 10 شرکت دارای کارایی نسبی با مقیاس متغیر میباشد و همچنین از مجموع 5 شرکت های فعال در صنعت استخراج کانه های فلزی 2 شرکت دارای کارایی نسبی با مقیاس ثابت و 3 شرکت دارای کارایی نسبی با مقیاس متغیر میباشد

در جهان امروز که سازمان ها در محیطی با تغییرات مداوم به حیات خود ادامه می دهند، هر کدام برای بقاء و دوام خود به طریقی در تکاپو هستند. در این راستا مشتریان یا اربابان رجوع آن ها به عنوان علت وجودی و ادامه حیات سازمان ها از اهمیت خاصی برخوردار است که جلب رضایت آنان از خط مشی های بسیار مهم و کارآمد برای تضمین بقای هر سازمانی می باشد. بدین جهت برخی از سازمان های خدماتی فعال با روش گسترش عملکرد کیفی یا QFD[1]بررسی شدند زیرا امروزه مدیریت کیفیت برای سازمان هایی که خواستار حضور موفق و مداوم در بازارهای رقابتی هستند، حائز اهمیت است. در این پژوهش[2]برای تحقق هدف تحقیق یعنی نظرسنجی از سازمان های خدماتی فعال، به بررسی این عنوان که گسترش کیفی عملکرد با عوامل کلیدی عملکرد سازمان های خدماتی شامل کیفیت خدمات، ارزش خدمات، هزینه سازمان، تعرفه مناسب، زمان خدمات، رسیدگی شکایات، اطلاع رسانی به موقع، حمایت مشتریان و رضایت پرسنل تأثیر دارد، پرداخته شد. بدین منظور با استفاده از مصاحبه و پرسشنامه تأثیر QFD بر روی عوامل کلیدی سازمان های خدماتی بررسی گردید. یافته ها عوامل کلیدی عملکرد سازمان های خدماتی بعد از اجرای QFD را در حد مطلوب نشان داد و می توان با اطمینان 95% ادعا کرد که بین اجرای QFD و عوامل کلیدی عملکرد سازمان های خدماتی رابطه مثبتی وجود دارد. یعنی با اجرای QFD، عوامل کلیدی عملکرد افزایش یافته و هم چنین میزان همبستگی افزایش عوامل کلیدی عملکرد با اجرای QFD برابر58% شده است. البته با توجه به نتایج آزمون و دقت در سطوح معنی دار، تعدادی از گزینه ها نه تنها تفاوتی قبل و بعد از اجرای QFD نداشته بلکه برخی کاهش نیز داشته که از آن جمله می توان به کاهش کیفیت خدمات بانکی و رسیدگی به شکایات در بخش خدماتی لوکس اشاره کرد.

در این مقاله، مسئله زمانبندی تک ماشین با هزینه های زودکرد و توان دوم دیرکرد، با در نظر گرفتن شکست کار و بیکاری مجاز مورد بررسی قرار گرفته و یک مدل ریاضی غیر خطی جدیدی برای مسئله زمان بندی تک ماشین ارائه شده است. با توجه به پیچیدگی حل، این مسئله به عنوان یک مسئله NP-hard تلقی می گردد. بنابراین استفاده از روش هایی که نتایج بهینه تولید می کنند، تنها برای مسائل با اندازه کوچک مناسب است. براین اساس یک الگوریتم ژنتیک برای حل این مسئله در اندازه های متوسط و بزرگ ارائه شده است بطوریکه زمان حل به مقدار بهینه یا نزدیک به آن کاهش پیدا کرده است. نمونه های عددی نشان می دهد که الگوریتم ارائه شده کارا و مؤثر می باشد.

در دنیای امروز مفاهیمی مانند رقابت، تجارت، تولید، تأمین و تدارکات و خرید تغییرات اساسی پیدا کرده است. سال های دورتر شرکت ها برای تأمین و خرید نیازمندی های خود به بازارهای داخلی متکی بودند، در این صورت اصول و قواعد آن نیز بیش تر تابع شرایط داخلی و تعاملات درونی بود، اما در شرایط امروز که شرکت های بزرگ چند ملیتی شکل گرفته اند و در سیاست گذاری های خود کم تر به ملاحظات داخلی و بیش تر به محیط بین المللی متکی هستند، این اصول و قواعد متفاوت تر شده است. از این رو هنوز هم در برخی از کشورها و یا برخی از صنایع ترکیبی از اصول سنتی و نوین در حوزه تولید و یا تجارت جاری است؛ به عنوان نمونه با این که امروزه تأمین و تدارکات در سطح جهانی صورت گرفته و ممکن است واژه خرید خارجی معنای خاصی را به اذهان مخاطب متبادر نسازد، اما مشکل اصلی برخی از شرکت های تولیدی در کشور موضوع خرید خارجی است. با توجه به این نکته، مقاله حاضر در صدد بررسی فرایند خرید خارجی در صنعت خودرو ایران، به منظور شناسایی و رتبه بندی عوامل ریسک خرید خارجی بر اساس روش های تصمیم گیری چند معیاره است. به این منظور پس از بررسی اجمالی ادبیات موضوع، عوامل اثرگذار بر ریسک خرید خارجی احصا شده و در نهایت بر اساس روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی اولویت بندی شده اند.

راز موفقیت شرکت های عصر اطلاعات در سرمایه گذاری و مدیریت بر روی دارایی های معنوی است. از این رو، روش ارزیابی متوازن (BSC) ابزاری موثر و تایید شده در پاسخ به نیاز ما پا به عرصه گذاشت تا با ترجمه ی دارایی های نامشهود به ارزش واقعی برای همه افراد ذی نفع یک سازمان، به سازمان ها اجازه دهد تا راهبردهای متمایزکننده خود را با موفقیت پیاده کنند. هدف از این پژوهش ارزیابی عملکرد امور مالیاتی شهر سنندج بر اساس کارت امتیازی بود. در این پژوهش مدلی مبتنی بر نقشه راهبردی کاپلان و نورتون در سازمان های دولتی و غیر انتفاعی طراحی شد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و با توجه به روش اجرا، توصیفی- پیمایشی است. در این پژوهش، برای تحلیل میزان رعایت هر یک از چهار منظر سیستم کارت امتیازی متوازن در امور مالیاتی شهر سنندج، با توجه به مستندات، آمار واقعی و هم چنین از پرسش نامه در قالب مقیاس پنج رتبه ای لیکرت استفاده شده است. نتایج تجزیه و تحلیل داده های هر چهار فرضیه نشان داد که فرضیه اول (منظر مالی) و فرضیه دوم (منظر مودیان) مورد تایید قرار گرفتند و فرضیه سوم (منظر فرایندهای داخلی) و فرضیه چهارم (منظر رشد و یادگیری) تایید نشد.

برای افزایش توان رقابتی راهکارهای متعددی وجود دارد که گاه این اهداف با یکدیگر در تضاد بوده و رسیدن به یکی مانعی برای رسیدن به دیگری است. یکی از بهترین راه کارهای ارائه شده برای غلبه بر مشکل فوق، بهبود بهره وری و کارایی است. در این تحقیق با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها (DEA) که یک روش ریاضی و از بهترین روش های ناپارامتریک است، کارایی در پنج معدن سنگ آهن فعال درحوزه صنعت معدن ایران در سال های 1387 تا 1390 اندازه گیری و معادن کارا و ناکارا در مقایسه با یکدیگر مشخص شده اند. به دلیل محدودیت تعداد معادن سنگ آهن مورد بررسی در مقایسه با مجموع نهاده ها و ستانده ها و در نتیجه وقوع پدیده عدم تمایز از روش های مکمل مدل های کلاسیک تحلیل پوششی داده ها به خصوص روش اندرسون- پیترسون (AP) برای رتبه بندی نهایی واحدهای کارا استفاده شده است. بر اساس نتایج به دست آمده معدن سنگ آهن میشدوان در سه سال متوالی 1388 تا 1390 دارای بهترین رتبه بوده و بالاترین مقدار کارایی را با به خود اختصاص می دهد.

در این مقاله ابتدا مدل وضعیت موجود فرآیند امور سازمانی با استفاده از ابزار مدلسازی BPMN ترسیم شده و سپس با استفاده از نرم افزار شبیه سازی Simprocess مدل شبیه سازی وضعیت موجود فرآیند مذکور ترسیم و پارامترهای مربوطه تعریف گردیدند. زمانبندیهای مورد نیاز در تعریف پارامترهای شبیه سازی بر اساس مستندات و سوابق سازمانی موجود در بایگانی استخراج و تنظیم شدند. سپس با استفاده از آزمونهای آماری مدل شبیه سازی وضعیت موجود تصدیق و تعیین اعتبار گردید. در گام بعدی بر اساس اصول مهندسی مجدد، نظریات خبرگان، جلسات طوفان مغری و نیز یافته های حاصل شده در حین اجرای پروژه، چندین سناریو مهندسی مجدد پیشنهاد و طراحی گردیدند. این سناریوها نیز ابتدا با استفاده از ابزار مدلسازی BPMN مدلسازی شده و سپس مدل شبیه سازی آنها طراحی گردید. با توجه به اینکه این سناریوها مختص وضعیت مطلوب و آینده فرآیند می باشند، تنها برخی از مراحل تصدیق و بررسی اعتبار مدل شبیه سازی در مورد آنها صورت گرفت. در نهایت بر اساس معیارها و شاخصها تعریف شده در ابتدای پروژه، مقادیر این شاخصها برای هر کدام از این سناریوها محاسبه و بر اساس تحلیل سود و هزینه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. سرانجام با استفاده از روش AHP این سناریوها رتبه بندی شده و امتیازهای مربوط به هر کدام جهت ارائه به مدیریت سازمان تهیه و پیشنهاد گردیدند.

آینده نگاری به عنوان یک ابزار تحلیلی-چشم اندازی متمایز،توسعه پیدا کرده است:این ابزار آینده های آلترناتیو از فیلد های (رشته های)مختلف ذینفع، مورد توجه قرار می دهد و بدین ترتیب به فرآیندهای تصمیم گیری در سطوح مختلف کمک می نماید. این مقاله چشم اندازهای مختلف ارزیابی آینده پژوهی را در نظر می گیرد و از طریق برقراری نگاشت بین این چشم اندازها ، با کارکردهای سیاستی آینده پژوهی،چارچوبی را برای شناسایی و اولویت بندی متغیر های موثر بر ابعاد یک پروژه آینده پژوهی در حوزه تحقیقات ناجا ارائه می کند .