درخت حوزه‌های تخصصی

مهم ترین مسئله هنگام پیاده سازی فناوری گروهی در واحدهای صنعتی، در درجه ی اول تشکیل خانواده ی قطعات و دسته بندی قطعات براساس آن و در مرحله دوم حفظ سازگاری و ثبات این دسته بندی در طول زمان است. برای دسته بندی قطعات، رویکردهای مختلفی وجود دارد و اگر رویکرد استفاده از خصوصیات قطعات برای دسته بندی آن ها مورد استفاده قرار گیرد، اولین و مهم ترین گام، طراحی و پیاده سازی ساختاری برای کدگذاری و شناخت قطعات براساس خصوصیات آن ها است. در این  پژوهش، کاربرد یک شبکه عصبی پس انتشار برای دسته بندی قطعات درقالب یک مطالعه ی موردی برای پین های کانکتورها و براساس خصوصیات آن ها مورد بررسی قرار گرفته و نتایج حاصل از آن با دسته بندی های صورت گرفته توسط تحلیل خوشه ای K میانگین، روش ضریب شباهت و خوشه بندی آرایش رتبه ای (ROC) برای همان قطعات مقایسه شده است. نتایج نشان دهنده قابلیت شبکه های عصبی برای دسته بندی قطعات براساس خصوصیات آن ها و برتری آن نسبت به روش تحلیل خوشه ای K میانگین است.

QFD ابزاری برای تبدیل خواسته­های مشتریان به ویژگی­های فنی محصولات است و یکی از زمینه هایی که اخیراً استفاده از QFD در آن مورد توجه قرار گرفته، برنامه ریزی استراتژیک می­باشد. اما موضوع اینست که اگر این خواسته ها حقیقتاً اهم خواسته های مهم­ترین ذینفعان سازمان نباشند، خسارات سنگین به­بار می­آید. این مشکل بخصوص در مورد برنامه ریزی استراتژیک صادق است. لذا پیش از شروع فرایندQFD ابتدا شناسایی، طبقه بندی و ارزیابی ذینفعان از اهمیت بالایی برخوردار است. این مقاله تلاش میکند برای هدف مزبور راهی بیابد یعنی با بکارگیری مدلی تلفیقی از فرایندQFD و رویکرد ارزیابی ذینفعان، ابزاری بسازد که با آن بتوان برنامه­ریزی استراتژیک در سطح ملی را با اطمینان خاطر و اعتبار بیشتری انجام داد. به عنوان یک مطالعه موردی، اولویت بندی راهبردهای مندرج در نقشه جامع علمی کشور مورد توجه بوده است. برای این منظور، یک مدل دومرحله ایQFD برای ترجمان نیازهای ذینفعان به اقدامات اجرایی در نظر گرفته شده است. نیازمندیهای ذینفعان مختلف استخراج شده، سپس پرسشنامه ای برای کشف نیازهای کلیدی آنان تهیه گردید. داده های گردآوری شده از پرسشنامه ها باتوجه به3 سناریوی تعریف شده: عدم طبقه بندی ذینفعان، طبقه بندی براساس معیار نوع شغل، و طیقه بندی براساس معیار سازمان محل خدمت ذینفعان بررسی و ملاحظه شد که اولویت بندی ذینفعان در هر دو حالت موجب تغییر در اقدامات اجرایی ملی مناسب برای پیاده سازی راهبردهای منتخب در راستای نیل به خواسته های ذینفعان نقشه جامع می­شود. در مجموع باید گفت که گرچهQFD در طراحی استراتژی، ابزاری شناخته شده است اما کاربرد آن بویژه در سطح ملی، زمانی از اثربخشی و اعتبار بیشتری برخوردار خواهد بود که توجه کافی بر شناسایی و دسته­بندی ذینفعان و خواسته­های آنان به عمل آمده باشد. ادغام تحلیل ذینفعان درQFD راهکار مناسبی برای این منظور است که در این مقاله تاثیر آن بررسی و تایید شد.

از اوایل دهه هشتاد با ورود بانک های خصوصی و مؤسسات مالی و اعتباری مختلف به عرصه صنعت بانکداری کشور، منابع جذب شده توسط بانک های دولتی رو به کاهش گذاشت. در این میان چالشی که بانک صادرات به عنوان گسترده ترین مؤسسه مالی کشور با آن روبروست آن است که علی رغم پیشینه ای قریب به یک قرن،طیف گستردهجای از نیروهای متخصص و مجرب و تعدد بی نظیر شعب در سطح داخل و خارج کشور، در طی ده سال گذشته منابع خود را رو به کاهش می بیند. این پژوهش به منظور ارزیابی کیفیت خدمات ارائه شده توسط بانک صادرات شهر تبریز با استفاده از روش سروکوال که ابزاری برای اندازه گیری کیفیت خدمات و شناسایی و تحلیل شکاف خدماتی موجود بین انتظارات و ادارکات مشتریان می باشد صورت گرفته است. همچنین در طی این تحقیق رابطه بین ابعاد کیفیت خدمات و سهم بازار بانک صادرات از منابع یا سپرده های مردمی مورد بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق، تلاش در بومی سازی و تعدیل ابزار سروکوال برای تناسب هر چه بیشتر آن با خدمات ارائه شده در سیستم بانکی ایران صورت گرفت و بعد قابلیت دسترسی به عنوان بعد ششم به ابعاد پنج گانه کیفیت خدمات (عوامل مملوس، قابلیت اعتبار، پاسخگویی، تضمین و همدلی) افزوده شده و نهایتاً مدل بومی شده سرکوال با شش بعد و 25 مولفه تدوین گردید. در این تحقیق برای بررسی ادبیات تحقیق و همچنین اطلاعات طبقه بندی شده و آمارهای منتشر شده توسط بانک صادرات شهر تبریز از روش مطالعات کتابخانه ای و برای جمع آوری داده های مورد نیاز جهت سنجش کیفیت خدمات از طریق پرسشنامه بومی سازی شده سروکوال از روش عملیات میدانی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه مشتریان بانک صادرات شهر تبریز تشکیل می دهند. برای نمونه گیری از روش تصادفی خوشه ای استفاده شده است و از این جامعه، نمونه آماری با حجم 440 نفر تعیین شد و سپس پرسشنامه تنظیم شده بین این افراد توزیع گردید که نهایتاً 400 پرسشنامه به صورت صحیح و کامل تکمیل و به محقق عودت داده شد. نتایج بدست آمده از این تحقیق بیانگر این است که بین خدمات مورد انتظار مشتریان و خدمات ارائه شده به آنها توسط بانک صادرات شهر تبریز به غیر از بعد قابلیت اعتبار، در سایر ابعاد خدمات، تفاوت معنی داری وجود دارد. همچنین از یافته های این تحقیق رابطه بین ابعاد ""قابلیت اعتبار""؛ تضمین و ""پاسخگویی"" با سهم بازار به اثبات رسید ولی رابطه معنی داری بین ابعاد ""قابلیت دسترسی"" و ""همدلی"" و ""عوامل ملموس"" با سهم بازار مشاهده نگردید.

به دلیل افزایش روزافزون هزینه های سازمان های خدمات درمانی و الزام آنها به افزایش کیفیت و همچنین پیچیدگی سیستم های آنها، بحث تغییر و تحول و بهبود این سیستم ها از جایگاه ویژه ای برخوردار شده است. این مسئله که کدامیک از روش ها و سناریوهای تغییر، به ویژه در منابع، می تواند وضعیت بهتری را برای سیستم به وجود آورد نیز از مسائل مهم مورد بحث بوده است. در این راستا، شبیه سازی گسسته پیشامد، یکی از ابزارهای تصمیم گیری در تحقیق در عملیات که مبتنی بر داده های تصادفی است، کمک شایانی به تصمیم گیران و مدیران کرده است. در این تحقیق، ابتدا معیارهای عملکردی کلیدی سیستم واحد اورژانس بیمارستان قائم (عج) به کمک مقالات گذشته و نظرات خبرگان مشخص شدند، سپس این سیستم به کمک نرم افزار ارنا مدلسازی و شبیه سازی گردید. پس از وزن دهی معیارها توسط روش AHP، سناریوهای موردنظر خبرگان تعریف شدند و در پایان، به کمک روش رتبه بندی پرامتی سناریوها رتبه بندی شده و بهترین سناریو برای اعمال مشخص شد.

در این تحقیق سیستم سفارش های مستمر با اضافه کردن محدودیت تاثیرپذیری تقاضا از متوسط درصد کمبود بررسی شده که در آن بین افزایش مقدار کمبود و تعداد دفعات رخ دادن آن با کاهش تقاضا و انصراف مشتریان رابطه مستقیم وجود دارد. هدف از محدودیت فوق، مدل ​ سازی هزینه های مرتبط با کسر اعتبار سازمان در فضای رقابتی است. در این تحقیق، ابتدا مدل ریاضی مساله مورد بررسی ارایه و سپس با توجه به پیچیدگی آن با دو الگوریتم فراابتکاری ژنتیک و انجماد تدریجی حل گردیده است. با توجه به اهمیت اجزا و پارامترها در عملکرد الگوریتم های فراابتکاری، اجزا و پارامترهای الگوریتم های ارایه شده براساس نتایج آزمایش ها صورت گرفته تنظیم شده است. در انتها با استفاده از تجزیه و تحلیل آزمایش ها صورت گرفته، نشان داده شده است که در این نوع مساله، الگوریتم انجماد تدریجی نتایج بهتری را ارایه می نماید.

مدیریت نیروی انسانی در صنعت تایر ایران، نیازمند تصمیم های راهبردی و آینده نگر برای مقابله با تغییرات پیش بینی نشده است. در این زمینه یکی از کاربردی ترین ابزارها، پویایی سیستم است که با جست وجوی ساختارهای علّی معلولی در سیستم ها، رفتار آنها را در برابر تغییرات ناگهانی شبیه سازی می کند تا سیاست هایی برای مقابله با شرایط احتمالی آینده تدوین شوند. پژوهش حاضر می کوشد با ارائه مدلی پویا برای صنعت تایر خودروی سواری کشور، تغییرات نیروی انسانی فعال این صنعت را تا چشم انداز 1404 برنامه ریزی و تحلیل حساسیت کند. برای این کار، ساختارهای صنعت تایر خودروی سواری بر مبنای روش استرمن طراحی و داده های 10 سال اخیر، متغیرهای تأثیرگذار مدل شناسایی شدند. داده ها با روابط ریاضی مدل سازی و به منزله ورودی های مدل دینامیکی، در نرم افزار Vensim به کار رفتند. بر مبنای مدل طراحی شده، رفتار و نتایج نهایی متغیرهای مدل تا پایان مرز زمانی مورد نظر، بررسی شد. نتایج نشان داد که تا پایان چشم انداز، حدود پانزده هزار نفر در این صنعت فعال خواهند بود. درنهایت تحلیل حساسیت تأثیر متغیرهای مهم، به ویژه تقاضا بر صنعت تایر انجام و توصیه هایی برای اتخاذ سیاست های برنامه ریزی کلان تولید و نیروی انسانی در شرایط مختلف، ارائه شد.

دانشگاهها در معرض چالشهای محیطی متعددی قرار دارند که حیات و بقای آنها را تهدید می کند. هدف اساسی این پژوهش، ارائة الگویی مؤثر برای ارتقای ظرفیت انطباق پذیری دانشگاه پیام نور است. در بررسی حاضر، برای تحلیل داده ها ار روش نظریه داده بنیاداستفاده شد. روش نمونه گیری هدفمند از داده های متنی و مصاحبه با بزرگان مدیریت برای این منظور مورد استفاده قرار گرفت. برای بررسی عوامل تأثیرگذار در انطباق پذیری نیز الگوی 7S مکنزی به عنوان الگوی اولیه یا پایه انتخاب شد. در ادامه، الگوی جدیدی با عنوان FITNESS طراحی گردید که بر اساسآن برای نیل به انطباق پذیری یا حساسیت و پاسخگویی به محیط، سازمانها باید به ساختار، فرهنگ، راهبرد، بینشها، فرآیندها، فنّاوری و نیروی انسانی انطباق پذیر مجهز شوند. در نهایت، پیشنهادهایی برای انطباق پذیری دانشگاه پیام نور ارائه گردید.

دانش به عنوان منبع مزیت رقابتی دارای اهمیت راهبردی در کسب و کارهای خدماتی دانش بنیان است و در یک محیط رقابتی، عملکرد برتر فقط از طریق نوآوری مستمر می تواند پایدار گردد. نوآوری مستمر نیازمند یادگیری بوده و مهمترین عنصر مربوط به یادگیری سازمانی موضوع «اکتشاف» و «بهره برداری» است. براین اساس سازمان های کارآفرین باید بصورت متوازن در رابطه با اکتشاف و بهره برداری اقدام نمایند و داشتن توازن مناسب در توانمندی های اکتشاف و بهره برداری از فرصت ها، ضرورت اصلی در فضای کسب و کار متغیر با تغییرات سریع فناورانه است. براین اساس در این مقاله مبانی نظری سازماندهی فعالیت های اکتشاف و بهره برداری در درون سازمان های کارآفرین مورد بحث قرار می گیرد. سپس به ساختارهای مختلف مورد استفاده در سازمان های پژوهش و فناوری در خصوص سازماندهی فعالیت های اکتشاف و بهره برداری پرداخته و دلایل مطلوبیت مفهوم «ذو وجهیت همزمان» به عنوان راه حل سازمانی برتر در سازمان های پژوهش و فناوری تشریح می شود. در ادامه وظایف هر یک از بخش های اکتشاف و بهره برداری در سازمان های پژوهش و فناوری تبیین شده و چگونگی ایجاد توازن در این فعالیت ها و هماهنگ نمودن آنها تشریح می شود. در پایان نیز به جمع بندی مطالب پرداخته می شود.

هر پروژه دارای ریسک هایی می باشد و از آنجایی که پیچیدگی های زیادی در پروژه های امروزی وجود دارند، شناسایی مهمترین دسته های ریسک برای موفقیت و کارآمدی پروژه ها نقش مهمی ایفا می کند. این پژوهش در پی تعیین مهمترین ریسک ها در چارچوب ساختار شکست ریسک ویرایش چهارم راهنمای گستره ی دانش مدیریت پروژه می باشد که قابلیت تعمیم به تمامی مواردی که در تعریف پروژه در سطح کشور می گنجند را دارد. نظر به اینکه ریسک های پروژه دارای اثرات متقابل بر یکدیگر هستند با در نظر گرفتن این روابط متقابل و علّت و معلولی برای تعیین مهمترین دسته های ریسک پروژه طبق ساختار شکست ریسک ویرایش چهارم راهنمای گستره ی دانش مدیریت پروژه از روش دیماتل بهره گرفته شد. همچنین از نظریه مجموعه های فازی برای کسب نظرات ذهنی خبرگان که دارای تجربه و دانش کافی در سطح پروژه های کشور بودند استفاده گردید. نتایج پژوهش بیانگر این بودند که دسته های ریسک «بیرونی»، «فنّی»، «مدیریت پروژه» و «سازمانی» به ترتیب با اهمیت ترین دسته های ریسک هستند و در مهمترین دسته یعنی ریسک های «بیرونی»، ریسک های متأثر از قوانین تنظیمی، در دسته ی ریسک های «فنّی» ریسک های مرتبط به «فناوری»، در دسته ی ریسک های «مدیریت پروژه» ریسک های مرتبط به «تخمین» و در دسته ی ریسک های «سازمانی»، ریسک های مرتبط به «وابستگی های پروژه» در رتبه اول اهمیت می باشند.

امروزه یکی از مشکلات نظام بانکی کشور مطالبات معوق آنهاست. از جمله راهکارهای اساسی برای رفع این معضل ایجاد نظام سنجش اعتبار و رتبه بندی اعتباری مشتریان است. نسبت های مالی استخراجی از صورت های مالی شرکت ها از دیرباز به عنوان یکی از ابزارهای مفید در ارزیابی شرکت ها توسط اشخاص ذی نفع برای پیش بینی وضعیت آتی استفاده شده اند. بنابراین، در این تحقیق، با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده ها و انواعی از ورودی و خروجی ها شامل نسبت های مالی و سایر مشخصه های حایز اهمیت از دیدگاه اساتید و کارشناسان اعتباری، به رتبه بندی شرکت ها در هر صنعت پرداخته شده است. سپس با استفاده از تحلیل حساسیت، رتبه اهمیت ورودی ها و خروجی ها (معیارهای اعتباردهی) به تفکیک نوع صنعت شناسایی و مقایسه شده اند. در پایان به تفکیک، میزان اهمیت ورودی ها و خروجی ها برای صنایع مختلف بررسی شد. رویکرد پژوهش می تواند در راستای مدیریت ریسک اعتباردهی به مشتریان توسط بانک ها استفاده شود

با توجه به ترکیب متفاوت عوامل موثر بر بهره وری کارکنان در سازمان های مختلف، این پژوهش با هدف طراحی مدل مفهومی بهره وری کارکنان با استفاده از روش مدلسازی ساختاری تفسیری طبق نظر مدیران و سپس تایید مدل طراحی شده براساس دیدگاه کارکنان در دانشگاه فردوسی مشهد اجرا گردیده است. روش تحقیق، زمینه یابی از نوع پیمایشی است. دو جامعه آماری این تحقیق متشکل از کلیه مدیران و کارکنان دانشگاه در سال 1389می باشد. حجم نمونه آماری مدیران 86 نفر وکارکنان 181 نفر برآورد گردید. روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای است. برای جمع آوری اطلاعات میدانی از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. روایی و پایایی پرسشنامه تایید گردید. برای شناسایی عوامل موثربر بهره وری کارکنان از روش دلفی استفاده شد و تعداد 59 شاخص در زیرمجموعه7 بعد مشخص گردید. ابعاد شامل کیفیت نیروی کار، ارتباط مدیران و کارکنان، فرهنگ سازمانی، ویژگی های محیط کار، فناوری، عوامل فردی و عوامل انگیزشی است. سپس مدل مفهومی بهره وری کارکنان با استفاده از فن مدل سازی ساختاری تفسیری طبق نظر مدیران طراحی شد. مدل مذکور بر اساس دیدگاه کارکنان با روش رگرسیون چند متغیری در نرم افزار لیزرل موردآزمون و تایید قرار گرفت. نتایج آزمون بر معنادار بودن ضرایب مسیر بین ابعاد و نهایتا تایید مدل دلالت دارد. این مدل دارای دو سطح می باشد. بعد محیط کار به عنوان سنگ زیربنای مدل، سطح زیرین مدل و دیگر ابعاد سطح بالایی مدل را تشکیل می دهند. بنابراین فرآیند بهره وری کارکنان دانشگاه می بایست با بعد محیط کار شروع شود تا زمینه برای بهره ور شدن سایر ابعاد در سطح بالاتر فراهم گردد.