درخت حوزه‌های تخصصی

فرهنگ سازمانی سلسله مراتبی که در آن برتری سلسله مراتب یک هنجار است و سرپرستی و نظارت مستمر بر کارکنان وجود دارد، کارکنان را مجبور می سازد تسلیم دستورات مافوق شوند. در این پژوهش، نقش فرهنگ سلسله مراتبی در اثربخشی سازمانی مورد بررسی قرارگرفته است. جمعیت آماری این پژوهش، دانشجویان سال آخر دانشگاه افسری امام علی(ع) در سال 1386 است. حجم نمونه 340 نفر و نمونه ها به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده است. برای داوری در باب فرضیات، از روش جدول متقاطع سه بُعدی و روش تحلیل رگرسیون (با استفاده از نرم افزار SPSS) استفاده شده است. یافته های تجربی نشان می دهد که راهبردهای آموزش نظامی، اثربخشی سازمانی را به میزان 4% و راهبردهای آموزش علمی، آن را تا 2% افزایش می دهد و فرهنگ سلسله مراتبی می تواند در صورت همسو بودن با راهبردهای آموزش علمی و نظامی منجر به افزایش اثربخشی شود.

آینده نگاری علم و فناوری، یک روش تفکر مشارکتی، ساختار یافته و روشمند در باره آینده علم و فناوری است که در بیش از 30کشور در سطح ملی مورد استفاده قرارگرفته است. در مطالعه آینده نگاری علم و فناوری، در کشور چک درخلال سالهای 2000-2002، موضوع کشاورزی، غذا و محیط زیست، یکی از14محور تخصصی مزبور بوده است. حاصل این مطالعه پیشنهاد 90 زمینه پژوهشی و 25زمینه پیگیری فناوریهای مؤثر بر توسعه کشور برای افق 10ساله(سال2010 )بوده است که از بین آنها 16 اولویت پژوهشی به حوزه کشاورزی،غذا و محیط زیست اختصاص داشته است . از دیگر نتایج قابل ملاحظه این مطالعه ارایه پیشنهادهایی در دو محور عمده، یعنی ساختار مدیریت و پیاده سازی برنامه تحقیقات ملی و دیگری پشتیبانی از پژوهش، مانند : ساختار نیروی انسانی پژوهشگر، ترویج پژوهشهای فراگیروشبکه ای و فرابخشی ، همکاریهای منطقه ای و بین المللی. به دولت چک بوده است . هدف این مقاله بهره گیری از تجربه های عملی آینده نگاری برای ارایه توصیه هایی درزمینه آینده نگاری کشاورزی ایران است.

پژوهش حاضر با هدف آسیب شناسی پدیده انتقال آموزش در آموزش های ضمنخدمت سازمان آموزش و پرورش آغاز شد که بدین منظور ابتدا به شناسایی دوره های آموزشی ضمنخدمت دچار شکست انتقال آموزش پرداخته شد در مرحله دوم به بررسی علل و پیامد های این امر، و در مرحله سوم به طراحی مدل توجیهی این فرایند اقدام گردید. در مرحله پایانی نیز به منظور اعتباربخشی نظریه پایانی از معیار های تناسب (بازنگری توسط شرکت کنندگان)، جامعیت (بازنگری توسط شرکت کنندگان)، قابلیت فهم (طراحی مدل و بازبینی توسط متخصصان و شرکت کنندگان)، شفافیت (توضیح روندکار) استفاده شد. رویکرد پژوهش حاضر از نوع کیفی و روش نظریه مبنایی بود که محیط پژوهش (جامعه) شامل تمامی معلمان با سابقه در زمینه حضور در دوره های آموزشی ضمنخدمت بود. اطلاع رسان ها (نمونه) نیز شامل 23 نفر از معلمان استان خراسان رضوی بودکه براساس روش نمونه گیری هدفمند و قاعده اشباع نظری انتخاب شدند. ابزار پژوهش، مصاحبه های عمیق نیمهساختارمند و روش تجزیه و تحلیل داده ها، روش پیشنهادی استراس و کوربین بود. نتایج حاوی دو پدیده محوری ""انتقال آموزش"" و ""یادگیری"" بود که متأثر از عوامل زمینه ای مؤثر یادگیری (یادگیرنده، آموزش دهنده، محتوا، امکانات و تجهیزات آموزشی، زمان و مکان آموزش، ارزشیابی و بازخورد) بودند. این دو پدیده شامل پیامدهای نیز بودند که به دو دسته پیامد برای معلمان (دید منفی و بی انگیزگی نسبت به سایر ضمن خدمت ها، اتلاف وقت، کاهش سطح و کیفیت تدریس) و پیامد برای دانش آموزان (بی نظمی و شلوغی در کلاس، بهره مندی از روش های کلیشه ای و تکراری، عدم بهره مندی از مطالب روز، دل مردگی و روزمرگی) تقسیم شدند.

یکی از چالش های جدی فراروی مدیران در بخش دولتی، کم کاری کارکنان سازمان هاست. کم کاری به عنوان یکی از مظاهر رفتارهای انحرافی در سازمان ها، پس آیندهای مخربی برای عملکرد مدیریتی در پی خواهد داشت. هدف پژوهش حاضر واکاوی پیش آیندهای کم کاری میان کارکنان سازمان های دولتی است. پژوهش، صبغه ترکیبی دارد. در مرحله اول با توسل به پژوهش کیفی، استفاده از مصاحبه های اکتشافی و راهبرد پژوهشی نظریه داده بنیاد، همچنین بررسی دانش موجود، پیش آیندهای کم کاری در بخش دولتی احصا و در مرحله دوم با توسل به پژوهش کمی، عددگذاری به جای مقیاس های طیف لیکرت و میانگین گیری، تلاش شده است، عوامل احصایی بر حسب میزان اهمیت، رتبه بندی شوند. نتایج حاکی از آن است که از بین 33 عامل احصاشده، فرهنگ زیرکاردرروی حاکم بر جامعه، بی کفایتی مدیران، بی تعهدی کارکنان، چندشغله بودن کارکنان، نظارت ضعیف، جبران بی عدالتی ها، روابط شخصی با مدیران و حقوق و مزایای ناکافی با میانگین بالای 4 به ترتیب جزء مهم ترین عوامل و تقابل سیاسی کارکنان با مدیران با میانگین زیر 3/3 رتبه سی وسوم را دارد.

هدف پژوهش حاضر نیازسنجی دوره های آموزش ضمن خدمت سازمان از دیدگاه کارکنان می باشد. روش تحقیق باتوجه به ساختار آن، توصیفی از نوع پیمایشی بوده است که تعداد90 نفر به عنوان نمونه از طریق سرشماری انتخاب شده اند. جامعه آماری پژوهش شامل همه کارکنان آموزش وپرورش ناحیه 4 شیراز می باشد. ابزار اندازه گیری، پرسشنامه ای محقق ساخته براساس طبقه بندی نیازها از  نظر برادشاو مشتمل بر 33 سوال بسته پاسخ و 4 سوال باز پاسخ بود. جهت سنجش روایی آن از روایی صوری استفاده شده و پایایی آن براساس آلفای کرونباخ 85/0برآورد شده است. برای تجزیه وتحلیل داده های آماری از روش های آمار توصیفی چون فراوانی، میانگین و انحراف معیار و از روش آماری استنباطی t تک متغیره استفاده شد. نتایج آماری پژوهش نشان داد که نیاز کارکنان در برگزاری دوره های آموزش ضمن خدمت در بعد هنجاری با میانگین 58/3 بعد احساس شده با میانگین 84/3، بعد بیان شده با میانگین 86/3، بعد مقایسه ای با میانگین47/2 و بعد پیش بین با میانگین 38/3 بوده است. همچنین نتایج آمار استنباطی حاکی از آن بود که در نیازسنجی دوره های آموزش ضمن خدمت به بعد هنجاری، احساس شده، بیان شده، مقایسه ای و پیش بین توجه لازم شده است.

تلاش برای بهبود و استفاده مؤثر و کارآمد از منابع گوناگون همچون نیروی کار، سرمایه، مواد، انرژی و اطلاعات، هدف تمامی مدیران سازمان های اقتصادی و واحدهای تولیدی صنعتی و مؤسسات خدماتی است. یکی از مهم ترین اهداف در هر سازمان، ارتقای سطح بهره وری آن است و باتوجه به اینکه انسان در ایجاد بهره وری نقشی محوری دارد، بهبود عملکرد و بهسازی نیروی انسانی، نیاز انکارناپذیر هر سازمان است و مدیریت عملکرد، ابزاری برای دستیابی به قابلیت های کارکنان، رشد و شکوفایی برای رسیدن به اهداف سازمان، شفاف شدن نیازهای آموزشی و ارائه بازخورد لازم به آنهاست. هدف از پژوهش حاضر، تحلیل عوامل مؤثر بر اثربخشی نظام ارزشیابی عملکرد و نقش آن در بهره وری سازمان است. به این منظور ابتدا مفهوم عملکرد و ارزشیابی آن از دیدگاه متخصصان و منابع کتابخانه ای موجود، بررسی و سپس با استفاده از نظریه داده بنیاد و انجام مصاحبه ای نیمه ساختاریافته به شیوه قضاوتی با جمعی از خبرگان و کارشناسان آگاه به موضوع پژوهش، مفاهیم حاصل از موردکاوی ها استخراج و از چهار منظر انگیزشی، آموزشی، محیطی و ساختاری طبقه بندی شده و درپایان، نتایج حاصل در قالب چهار فرضیه ذیل چارچوب مفهومی معرفی شده است.

رهبران دارای مسئولیت هستند، پس نیازمند اخلاق می باشند. افرادی که در جایگاهی چون رهبری قرار دارند، می توانند منشاء بسیاری از تغییرات رفتاری شوند؛ و این امر، زمانی بهتر محقق می شود که این رهبران هوش اخلاقی بالایی نیز داشته باشند. از سوی دیگر، در آستانه ورود به هزاره سوم، با وجود رقابت تنگاتنگ موجود، تغییر در شیوه های مدیریت و رهبری سازمانهاامری اجتناب ناپذیر شده است. در چنین شرایطی بهره گیری از سبک رهبری تحول گرا برای توسعه ظرفیت های انسانی و ارتقای درجه تعهد و رضایت شغلی کارکنان، مورد توجه بسیاری از سازمان های موفق و پیشتاز قرار گرفته است. از این رو مطالعه حاضر به بررسی نقش میانجی رهبری تحول گرا، در ارتباط میان هوش اخلاقی مدیران و رضایت شغلی کارکنان پرداخته است. جامعه آماری پژوهش، مدیران و کارکنان سازمان دولتی تولید و تامین قطعات و سازه های دریایی بودند، که به روش نمونه گیری تصادفی تعدادی از بین آنها به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه، و برای تحلیل داده ها، از تحلیل همبستگی، تحلیل رگرسیون و مدل معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها، نقش میانجی رهبری تحول گرا در رابطه بین هوش اخلاقی مدیران و رضایت شغلی کارکنان را تائید کردند.

رضایت مشتری ضامن موفقیت سازمانها در محیط های رقابتی است . مشتریان زمانی رضایت خواهند داشت که سازمان نیازهای آنها را بشناسد ، خود را متعهد بداند که نظرگاههای آنان را بداند ، و کارکنانی داشته باشد که رضایت مشتری را در زمره اهداف اصلی خود قرار دهند . معماری سازمان دولت در پی تجدید ساختمان بخش دولتی است تا از این رهگذر چنان دولتی پدید آورد که در همه ابعاد خود اثر بخش و کارآمد ظاهر شود . بدون شک در چنین ساختار نوین دولتی نه تنها تکریم ارباب رجوع مد نظر قرار می گیرد ، بلکه فراتر از انتظارات ارباب رجوع دنبال خواهد شد .