محسن اسلامی

محسن اسلامی

مدرک تحصیلی: استادیار روابط بین الملل، دانشگاه تربیت مدرس

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۵۲ مورد.
۲۱.

تدوین راهبرد سیاست گذاری پویا در تعاملات بین المللی برای توسعه اقتصادی ج.ا. ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ژئوپلیتیک سال شانزدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۵۸) 7 - 31

کلید واژه ها: توسعه اقتصادی تعاملات بین المللی شاخص های اقتصادی موثر در تعاملات بین المللی سیاست گذاری پویا قدرتِ سازنده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 555 تعداد دانلود : 903
ورود به عصر اطلاعات و ارتباطات و پایان جنگ سرد، مفاهیم و عناصر قدرت را متحول و دولت ها را به سمت تجهیز توانمندی های نظامی با قدرت اقتصادی، از طریق توجه به شاخص های توسعه پایدار و گسترش تعاملات بین المللی، هدایت کرد. ایران نیز پس از انقلاب اسلامی و سپس جنگ تحمیلی، هدف کسب جایگاه قدرت اقتصادی منطقه جنوب غرب آسیا را در چشم انداز 1404 قرار داد. تاکنون، مواجهه با مشکلاتی نظیر جنگ و تنش های سیاسی مانع از پیاده سازی برنامه ای راهبردی عملیاتی برای تعاملات بین المللی کشور شده است. این در حالی است که جهانی شدن، موقعیت ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک خاورمیانه، و ماهیت منحصربه فرد ج.ا.ایران در منطقه، ضرورت حضور موثر این کشور در زنجیره تولید و تجارت جهانی را ایجاد کرده است. بنابراین درصدد ارائه راهبرد موردنیاز ج.ا.ایران در سیاست گذاری تعاملات بین المللی و تبیین ویژگی های آن هستیم. بنا به فرضیه پژوهش، راهبرد سیاست گذاری پویا، مبتنی بر تعامل سازنده منطقه ای و بین المللی، فهم کارکرد ساختارهای اقتصاد بین الملل و تطابق با استانداردهای بین الملل در چارچوب منافع ملی، راهبرد مناسب تعاملات بین المللی برای تحقق توسعه اقتصادی جمهوری اسلامی است. روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی است و به منظور پاسخ گویی به سوال اصلی، از تحلیل محتوای کیفی و کمی داده-ها (ثانویه-کتابخانه ای و نخستین- نظرخواهی از خبرگان) و ابزار آماری نظیر SPSSو تحلیل مسیر استفاده شد. پس از تایید جامعه نمونه در مورد متغیرها، شاخص ها و مدل پیشنهادی، مدل یا الگوی نهایی ارائه شد که به باور این پژوهش و تایید جامعه نمونه، کاربست مدل پیشنهادی درنهایت بهبود قدرت منطقه ای کشور در قالب شاخص های قدرت سازنده را به همراه خواهد داشت.
۲۲.

دوگانگی گفتمانی و تأثیر آن در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال بیست و سوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۸۹) 63 - 86

کلید واژه ها: سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران امنیت گفتمان ضدهژمونیک تعامل گرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 698 تعداد دانلود : 836
این پژوهش با تمرکز بر دال امنیت، نشان می دهد که در جمهوری اسلامی ایران، همواره اختلافی بین دو گفتمان «ضدهژمونیک» و «تعامل گرا» بر سر فهم این دال جریان داشته است. این اختلاف می تواند در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران به رویکرد واحد پویایی با دو بُعد مکمل یا به رویکرد خودمتناقضی با دو بُعد خنثی کننده بینجامد. از منظر این مقاله، رسیدن به رویکرد پویای دوبُعدی در سیاست خارجی، پیش از هر چیز مستلزم ساخت گفتمان سیاسی نو است که با تمرکز بر هویت، هر دو وجه «ضدهژمونیک» و «تعامل گرا» را بی آنکه متناقض به نظر آیند، در مفصل بندی نوین زبانی قرار دهد.  
۲۳.

کارکرد زبان به مثابه ابزار امنیتی: تحلیل سخنرانی ملک سلمان در اجلاس ریاض(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه ایرانی سیاست بین الملل سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۶) 139 - 170

کلید واژه ها: ملک سلمان تحلیل گفتمان انتقادی امنیتی کردن ایران هراسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 906 تعداد دانلود : 914
با روی کار آمدن ملک سلمان در سال 2015، سیاست خارجی این کشور در قبال ایران از سیاست محافظه کارانه تدافعی به سیاست محافظه کارانه تهاجمی تبدیل شد و این کشور به انحاء مختلف در پی امنیتی کردن مسائل سیاسی ایران بوده است تا از این طریق بر مخاطبان منطقه ای و جامعه بین الملل تأثیر گذارده و ج.ا. ایران را وارد فضای بی اعتمادی بین المللی کند و آن را مُخل امنیت بین الملل معرفی نماید. عربستان این کار را از طرق مختلف همچون جنگ یمن و یا برگزاری اجلاس ها و مصاحبه های متعدد به انجام می رساند. در این راستا، یکی از ابزارهای مهم این دولت، استفاده از زبان و مفاهیم زبانی است که تأثیر آن جدی و حائز اهمیت است. بر همین مبنا، در این مقاله سخنرانی ملک سلمان در نشست ریاض مورد واکاوی قرارگرفته و زوایای اقدامات امنیتی سازی آن مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. به همین جهت سؤال اصلی این است که مقامات کلیدی عربستان سعودی به ویژه ملک سلمان، چگونه از مفاهیم «امنیتی ساز» و کاربرد «زبان» به مثابه ابزار «کنش کلامی» استفاده کرده اند تا جمهوری اسلامی ایران را «پدیده امنیتی» در عرصه منطقه ای معرفی نمایند؟ روش تحقیق در این مقاله «تحلیل گفتمان انتقادی» فرکلاف و چارچوب نظری آن، نظریه «امنیتی کردن» اُل ویور است. نوع تحقیق کیفی و بنیادی و شیوه گردآوری داده ها نیز کتابخانه ای و اسنادی است. یافته های مقاله نشان می دهد که ملک سلمان با بهره گیری از واژه های مطرح در حقوق بین الملل و پایه ریزی ظریفانه قدرت کلامی خود بر مسائل مطرح و جاری در جامعه بین الملل و همچنین مطالباتِ عمومی کنوانسیون های بین المللی، توانسته جمهوری اسلامی ایران را در نزد 50 کشور حاضر در اجلاس محکوم نماید و از این رهگذر اذهان مخاطبان را در مورد امنیتی بودن ایران با فحوای کلام خود اقناع نماید.
۲۴.

دیپلماسی نروژیِ «نبرد در میدان صلح»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست جهانی دوره نهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۳۲) 43 - 84
تعداد بازدید : 416 تعداد دانلود : 980
ریزکشور نروژ، در دیپلماسی صلح نامبردار شده و بر خلاف نظریه های سنتِی روابط بین الملل (توجه به سخت افزارِ قدرت و اهمیت یافتنِ کشورها/قدرت های بزرگ) توانسته است با تمرکز بر قدرت نرم نهفته در مزیت های نسبی، برندی فراملی و تصویری ارزشمند از یک میانجی قابل احترام در منازعات داخلی و بین المللی خلق کند. شهرت جهانی و برندِ فراملیِ نروژ، چهره ای از یک کشور کوچک آفریده که نظریه های جاافتاده ی روابط بین الملل را به چالش کشانده است. پرسش نوشتار، شهرت نروژ در دیپلماسی صلح است. زین سبب، نگارندگان با بهره گیری از چارچوب نظریِ برندسازی ملی، کوشش کردند تا نشان دهند که چگونه نروژ (با وجود موقعیتِ حاشیه ای و منابعِ کم) توانسته است در درگیری های بین المللی، از کشور خود، چهره ای پذیرفتنی و هوادارِ صلح (صُلح سازی/صُلح بانی) نشان دهد؛ کاری که بسیاری از کشورهای بزرگ با منابعِ فراوان، نتوانسته اند. به نظر می رسد برند فراملی نروژ در دیپلماسی صلح دستامدِ تمرکز بر مزیت های فرهنگیِ نهفته در ساختارِ دولت ملتِ نروژ بوده است. یافته های نوشتار نشان می دهد که نهادسازی، حمایت های قانونی/مالی از صلح سازی/صلح بانی، میانجیگری در منازعات داخلی و بین المللی متعدد و ادبیات غنی صلح نروژی، تاییدکننده ی انگاره ی پژوهش است.
۲۵.

پردازش الگوی امنیت راهبردی در تحلیل تهدیدات عربستان سعودی علیه جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست جهانی دوره هشتم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۳۰) 221 - 266
تعداد بازدید : 36 تعداد دانلود : 687
After the Islamic Revolution, the relations between the two countries of Saudi Arabia and the Islamic Republic of Iran were full of "hostility", "tension", "conflict" and "great threat". So far, there have been many studies in this regard, but they have not investigated Saudi threats against Iran in a systematic manner and based on theoretical studies. The author believes that the implementation of a specific theory to analyze the threats of Saudi Arabia is not effective, and in this regard considers the strategic security model rooted in some Western and nonwestern theories of international relations. So the question is how can Saudi Arabia's threats against Iran be analyzed based on strategic security model? the hypothesis of research is that strategic security model can examine the role of the international political system in analyzing Saudi threats against Iran with regard to the specific characteristics of the political and social environment of the two countries and suggests strategies to reduce them. Accordingly, the strategic security model assesses Saudi Arabia's lasting threats to Iran in four areas: regional, economic, cyber and cultural. This model analyzes the Neo-conservative system
۲۶.

باز تعریف سیاست های امنیتی ژاپن و پیامدهای ملی و بین المللی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روابط بین الملل دوره نهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۳۱) 123 - 158
تعداد بازدید : 167 تعداد دانلود : 728
در دوران پس از جنگ سرد، چالش های در حال رشد در نظام بین الملل و منطقه شرق آسیا الزامات جدید رفتاری را برای ژاپن تعریف کرد و همین مسئله منجر به تغییر در تنظیمات و پایه های سیاست های امنیتی در ژاپن شد. در این فرایند ژاپن گام های مثبتی در مسیر عادی سازی سیاست دفاعی خود برداشت که منجر به فاصله گرفتن از یک سیاست خارجی منفعل و وابسته در نظام بین الملل و نزدیک شدن به یک دولت با توانمندی بالای اثرگذاری درصحنه بین المللی و منطقه ای شد. از میان برداشتن ممنوعیت صدور تسلیحات، تفسیر قانون اساسی ژاپن (بند 9) در سال 2015، تغییرات در دستورالعمل همکاری دفاعی با آمریکا با تأکید بر ژاپن فعال تر بخشی از شاخص های تغییر در سیاست امنیتی ژاپن در سال های اخیر است. با مرور گزاره های فوق این سؤال مطرح می شود که این تحول مستمر و پیش رونده باهدف احیای نقش ژاپن در روندهای امنیتی چه پیامدهایی در سطوح ملی و بین المللی به همراه دارد؟ در پاسخ به این سؤال فرضیه پژوهش حاضر بر این مبنا استوار است که در بعد ملی تقویت بازدارندگی این کشور و گسترش نقش آن در حوزه تسلیحات و در بعد بین المللی تقویت هژمونی آمریکا و تغییر و گسترش همکاری و نفوذ نظامی ژاپن در جامعه بین المللی و مناطق مختلف ازجمله مهم ترین پیامدهای متصور برای تغییرات راهبردی ژاپن است. روش پژوهش مقاله پیش رو توصیفی و تحلیلی است و روش گرداوری داده ها نیز کتابخانه ای و مبتنی بر اسناد و آمارهای بین المللی خواهد بود.
۲۷.

نهادسازی موازی گامی در جهت گذار صلح آمیز نظم بین الملل (زنجیره ارزش چین محور در برابر نظم آمریکایی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اقتصاد سیاسی بین الملل دوره دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 367-394

کلید واژه ها: نظم بین الملل بحران های پولی و مالی نهادسازی اقتصادی چین آمریکا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 486 تعداد دانلود : 86
ظهور چین و سایر قدرت های نوظهور در عرصه روابط بین الملل از یک سو و عدم تمایل یا ضعف ایالات متحده در حل مسائل به ویژه پس از بحران های مالی و پولی سال های 2007-2008 و حفظ نظم از سوی دیگر سؤالات مهمی را درباره اهداف قدرت های در حال ظهور و ابهاماتی را درباره آینده نظم بین الملل مطرح ساخته است. بسیاری از نظریه پردازان، به ویژه اندیشمندان واقع گرا و گذار قدرت، بر این عقیده اند که جنگ و منازعه آینده نظم را تعیین خواهد کرد. در این راستا مقاله پیش رو به دنبال پاسخ گویی به این سؤال اصلیاست که برخلاف آنچه نظریه پردازان گذار قدرت تأکید دارند، خیزش و عملکرد اقتصادی چین چگونه می تواند به صورت صلح آمیز تحول و گذار نظم بین الملل را شکل دهد؟ فرضیه ای که در پاسخ به این سؤال مورد آزمایش قرار می گیرد این است که نهادسازی موازی چین برای شکل دهی به یک زنجیره ارزش اقتصادی غیر آمریکایی در بلندمدت منجر به تغییر جهت گیری سیاسی دولت های مشارکت کننده شده و گذار مسالمت آمیز را رقم خواهد زد و نهایتاً چین بدون درگیر شدن در یک جنگ سخت بزرگ، به یک قدرت بزرگ چندبعدی تثبیت شده تبدیل خواهد شد. در این راستا مصداق هایی چون بانک آسیایی سرمایه گذاری زیرساخت، بانک توسعه جدید بریکس، ابتکار یک جاده، یک کمربند و طرح مشارکت اقتصادی جامع منطقه ای مورد بررسی قرار می گیرد.
۲۸.

ظهور و افول یک مدل؛ فهم سیاست خارجی ترکیه بعد از انقلاب های عربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روابط خارجی سال یازدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ 97 - 137

کلید واژه ها: انقلاب های عربی سیاست خارجی ترکیه برداشت رهبران AKP رجب طیب اردوغان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 74 تعداد دانلود : 751
مقاله حاضر با هدف مطالعه متغیرهای تأثیرگذار در فهم فراز و نشیب های سیاست خارجی ترکیه بعد از انقلاب های عربی نگارش یافته است. انقلاب های عربی به عنوان یک شوک برون زا با تحول در ساخت قدرت و هویت منطقه ای و با فراهم ساختن فرصت ها و تهدیدهای محیطی، چشم انداز سیاست خارجی تعامل گرایانه و کارایی مدل حکومتی موفق ترکیه را با آزمونی سخت مواجه ساخته و سیاست خارجی این کشور را به تدریج به سمت خاورمیانه ای شدن سوق داده است. پژوهش حاضر با یک مطالعه تحلیلی- میدانی و با بهره گیری از مفروضه های نظری تغییر در سیاست خارجی به دنبال پاسخگویی به این پرسش ها بوده که «چه مؤلفه هایی (ساختاری- داخلی) و چگونه به رویکردهای سیاست خارجی ترکیه بعد از انقلاب های عربی شکل داده اند؟ رهبران ترکیه چه برداشتی از تحولات انقلابی خاورمیانه داشته اند و برداشت اردوغان از نقش و جایگاه ترکیه در شکل دهی به یک نظم اخوانی در منطقه چگونه به یک رفتار تهاجمی و هویتی شکل داده است؟» بر این اساس، مقاله حاضر با تحلیل مؤلفه های ساختاری و داخلی تعیین کننده در تغییر رویکردهای سیاست خارجی ترکیه، نقش متغیرهای میانجی را برجسته کرده است؛ به ویژه سوءبرداشت رهبران «AKP» از موازنه قدرت منطقه ای، سوءمحاسبات آن ها از قابلیت های مادی و هویتی خود و ظرفیت های متحدان منطقه ای شان برای تبدیل شدن به جایگاه رهبری در خاورمیانه عربی.
۲۹.

تحلیل تنش آفرینی های ایدئولوژیک و سیاسی عربستان سعودی در قبال راهبرد فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در جهان اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مجلس و راهبرد سال بیست و ششم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۹۹ 99 - 124
تعداد بازدید : 900 تعداد دانلود : 750
همواره یکی از موانع تحقق راهبرد فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در جهان اسلام، ناسازواری های ایدئولوژیک و سیاسی عربستان سعودی با آن است. شناسایی این ناسازواری ها و تحلیل ریشه های آنها به سیاستگذاران در فرایند اخذ تصمیم و پیشبرد راهبرد فرهنگی کشور کمک شایانی می کند. ازاین رو پژوهش حاضر در نظر دارد راهبرد فرهنگی جمهوری اسلامی ایران را در جهان اسلام تبیین و ناسازواری های عربستان در قبال مصادیق آن را تحلیل کند. بنابراین، سؤال های مطرح این است که راهبرد فرهنگی ایران در جهان اسلام چیست؟ مصادیق آن چه ثمراتی در جهان اسلام داشته اند؟ چرا عربستان از تحقق راهبرد فرهنگی ایران در جهان اسلام هراس دارد؟ بسیاری از دانشوران مهم ترین علت ناسازواری عربستان با راهبرد فرهنگی ایران را در مسائل هویتی برای رهبری معنوی و سیاسی بر جهان اسلام، ارزیابی می کنند. نویسندگان این پژوهش با بهره گیری از روش اسنادی معتقدند در کنار عوامل فوق عامل اصلی تقابل با راهبرد فرهنگی ایران، ترس آل سعود از تأثیر آن بر تغییر رژیم سیاسی در عربستان است. عربستان از این هراس دارد که پیام های راهبرد فرهنگی ایران (احیاگری اسلامی) بر تارو پود جامعه خود تنیده شود و پیامدهای سیاسی ناگواری (جنبش های گریز از مرکز و ...) برای آنها بر جای گذارد.
۳۰.

فرصت های سیاسی و امنیتی ج. ا. ایران از طریق عضویت دائم در سازمان همکاری شانگهای براساس مدل سوات

نویسنده:
منبع: پژوهش ملل اردیبهشت ۱۳۹۷ شماره ۲۹
تعداد بازدید : 820 تعداد دانلود : 886
در دهه 1990 موج گسترده ای شکل گرفت که نشان از علاقه تمامی کشورها به سمت مشارکت سازمان های بین المللی در سطح منطقه ای بود. جمهوری اسلامی ایران نیز از جمله کشورهایی بود که علاقه ویژه ای به عضویت در سازمان های بین المللی داشت. پایان جنگ سرد این اندیشه را به ذهن متبادر می کند که سازمان های منطقه ای بلوک بندی های قرن 21 را تشکیل می دهد. سازمان همکاری شانگهای بعنوان یک سازمان منطقه بسیار قدرتمند در آسیا به دنبال اهداف سیاسی، امنیتی و اقتصادی است. ایران از سال 2005 که به عضویت ناظر سازمان همکاری شانگهای درآمده؛ تمام تلاش خود را برای عضویت کامل در این سازمان انجام داده است. هدف از این مقاله بررسی فرصت های امنیتی-سیاسی جمهوری اسلامی ایران با عضویت در سازمان همکاری شانگهای براساس مدل مدیریتی استراتژیکیSWOT است. پرسش این مقاله این است که فرصت های امنیتی و سیاسی ایران با عضویت در سازمان همکاری شانگهای براساس مدل تحلیلی سوات چگونه تبیین می شود. استدلال این پژوهش این است که باتوجه به توانایی های ایران در عرصه های امنیتی و سیاسی در منطقه و نظام بین الملل؛ ضمن اینکه سازمان می تواند از توانایی ایران در زمینه امنیتی و سیاسی استفاده کند؛ فرصت های زیادی هم برای جمهوری اسلامی ایران به وجود می آید.
۳۱.

عوامل مؤثر بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در فدراسیون روسیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اوراسیای مرکزی سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۲۳) 283 - 303

کلید واژه ها: اصلاحات اقتصادی ‏اقتصاد کلان ساختار اقتصادی سرمایه گذاری خارجی سیاست گذاری اقتصادی فدراسیون روسیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 834 تعداد دانلود : 174
پس از فروپاشی اتحاد شوروی، فدراسیون روسیه با بحران اقتصادی فراگیر روبه رو بود. به شکلی که همه شاخص های اصلی اقتصادی در وضعیت بسیار نامناسب و بی ثباتی قرار داشت؛ اما در اواخر دهه 1990 با اجرای اصلاحات اقتصادی گسترده نه تنها تا حدود زیادی موفق به کنترل بحران شد؛ بلکه توانست موفقیت های چشمگیری در جذب سرمایه خارجی به دست آورد. نگارندگان با این فرضیه که «مدل جذب سرمایه گذاری خارجی در فدراسیون روسیه مبتنی بر اصلاح دو عامل سیاست گذاری اقتصادی و ساختار اقتصادی بوده است»، پژوهشی انجام دادند که نتایج آن در این نوشتار آمده است. این نوشتار تلاش دارد به این پرسش اصلی پاسخ دهد که «تصمیم گیران در روسیه چه سیاست هایی را در پیش گرفتند که اقتصاد بحران زده پس از فروپاشی اتحاد شوروی، توانست حجم بالای سرمایه گذاری خارجی را پس از دهه 1990 جذب کند؟» نتایج  این نوشتار، فرضیه را تقویت کرد و نشان دهنده تأثیر دو متغیر «سیاست گذاری اقتصادی» و «اصلاح شاخص های کلان اقتصادی» بر پویایی جذب سرمایه گذاری خارجی در فدراسیون روسیه از آغاز قرن بیست ویکم است. نویسندگان با روشی توصیفی- تحلیلی و با بهره گیری از منابع روسی، فارسی و انگلیسی و به ویژه با تکیه بر اسناد و قوانین بالادستی فدراسیون روسیه و آمارهای رسمی اقتصادیِ سعی کرده اند تا پرسش اصلی نوشتار را پاسخ دهند. بررسی مدل فدراسیون روسیه در جذب سرمایه گذاری خارجی، شاید بتواند به تصمیم گیران جمهوری اسلامی ایران برای جذب بهتر سرمایه گذاری خارجی کمک کند.
۳۲.

تبیین جایگاه قدرت هوشمند در سیاست خارجی چین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ژئوپلیتیک سال چهاردهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۵۱) 31 - 62

کلید واژه ها: قدرت هوشمند قدرت سخت قدرت اقتصادی قدرت نظامی قدرت نرم چین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 426 تعداد دانلود : 570
به​دنبال تغییر و تحولات بین المللی، برخی از کشورها از جمله چین به این نتیجه رسیده اند که برای پیگیری اهداف و منافع خود ناگزیرند تا با شرایط جدید بین المللی هماهنگ شده و نوع جدیدی از قدرت را جستجو نمایند. در پاسخ به این سؤال که سیاست گذاران جدید چین چه نوعی از قدرت را در سیاست جهانی دنبال می نمایند تا به اهداف و منافع خود دست پیدا کنند، پژوهش حاضر درصدد است تا شکل جدید قدرت که همان قدرت هوشمند است با کمک روشی توصیفی -  تحلیلی در سیاست خارجی چین تبیین نماید. در واقع تحولات بین المللی و عدم کارایی قدرت سخت و نرم صرف، رهبران نسل جدید را به​سمت منابع متعدد قدرت و ترکیب هوشمندانه آنها در عرصه بین المللی هدایت کرده است. در شرایط کنونی، پیگیری هم زمان این دو بعد قدرت(سخت و نرم) زمینه ارتقای جایگاه این کشور و مقابله با تهدیدات متعدد بین المللی را فراهم آورده است.
۳۳.

راهبرد ایالات متحده آمریکا در قبال دموکراسی خواهی در سوریه و بحرین؛ سردرگمی محصور یا موازنه راهبردی (2016-2011)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۸ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ 835 - 852

کلید واژه ها: ایالات متحده آمریکا بحرین دموکراسی خواهی سوریه موازنه راهبردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 641 تعداد دانلود : 888
اغلب پژوهش هایی که درباره راهبرد آمریکا در قبال دموکراسی خواهی در غرب آسیا صورت گرفته اند، به نوعی سردرگمی راهبردی اشاره دارند. آنها معتقدند آمریکا از طرفی در پی دموکراسی سازی و حمایت از حقوق بشر بوده و از دیگر سو بیم داشته که منافع راهبردی خود در منطقه را از دست بدهد؛ از این رو چنین ملاحظاتی موجب بروز کنش های ناسازوار از سوی این کشور شده است. اما در این مقاله، این پرسش مطرح می شود که مبنای راهبرد سیاست خارجی ایالات متحده در دو سوریه و بحرین در قبال روند دموکراسی خواهی چه بوده است؟ در پاسخ با واکاوی حوادث دو کشور سوریه و بحرین پس از سال 2011، این فرضیه طرح شده که مبنای کنش ایالات متحده مشخص و مبتنی بر موازنه راهبردی است. یافته های مؤید فرضیه نشان می دهند: حفظ موازنه با هدف جلوگیری از بر هم خوردن تعادل نیروهای منطقه ای راهبرد سیاست خارجی آمریکا بوده است. دموکراسی خواهی و حمایت از حقوق بشر در راستای راهبرد موازنه به کار گرفته می شود و در صورت تضاد بین این دو مقوله، موضوع دوم نادیده انگاشته می شود. در این نوشتار ضمن بهره گیری از رویکرد توصیفی - تحلیلی، در گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای استفاده شده است.
۳۴.

نگرش نوین به امنیت و رویکرد امنیتی فراگیر چین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال بیست و یکم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۷۹) 69 - 92

کلید واژه ها: چین امنیت چالش های امنیتی نگرش نوین رویکرد فراگیر امنیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 959 تعداد دانلود : 524
هدف این مقاله، بررسی نگرش و رویکرد چینی ها به مقوله امنیت است. سوال اصلی این است که چین در دهه های اخیر چه رویکردی نسبت به امنیت و شیوه تأمین آن در پیش گرفته است؟ بر اساس استدلال نویسندگان این مقاله، رهبران نسل جدید چین با درک ناکارآمدی نگاه سلبی به امنیت در زمانه کنونی، رویکردی ایجابی در این زمینه اختیار کرده اند که شامل نگرش فراگیر امنیتی و مشارکت با جامعه بین الملل در مقابله با چالش های امنیتی و تأمین امنیت است. به این ترتیب، زمینه کنترل و مدیریت بسیاری از چالش های امنیتی موجود داخلی و خارجی را با هزینه پایین تری فراهم کرده اند.   <br />  
۳۵.

بررسی مقوله امنیت در سیاست خارجی ج. ا. ایران با نگاه به خطبه های نهج البلاغه (با تأکید بر جمهوری اسلامی)

نویسنده:
منبع: پژوهش ملل مرداد ۱۳۹۷ شماره ۳۲
تعداد بازدید : 253 تعداد دانلود : 527
عرصه روابط بین الملل و سیاست خارجی کشورهااز دیدگاه اسلام ناب محمدی (ص) دور نمانده و یکی از مهمترین بخش های این آئین محسوب می گردد. امام علی (ع) به همراه کتاب منحصر به فرد خود که از اسلام و قرآن کریم نشات گرفته شده، ادامه دهنده شیوه و آئین حکومت داری در اسلام هستند. ایشان که در سخت ترین شرایط دوران امامت خود نمونه بارزی از سیاست های داخلی و خارجی را نسبت به مردم و دول دیگر عرضه داشت؛ با جمع آوری تمامی این عملکردها و آداب و رسوم در نهج البلاغه، الگویی برای سردمداران حکومت های اسلامی و غیراسلامی حال حاضر مطرح می کند. اصول مکتوب انقلاب اسلامی ایران نمونه بارزی از شیوه حکومت داری اسلامی چه در سطح داخلی و چه در سطح خارجی بوده است. در این مقاله سعی نگارنده بر این بوده است؛ تا با استفاده از روش های کتابخانه ای و منابع اینترنتی و با استفاده از سخنان امام علی (ع) و تاکید بر قاعده نفی سبیل و نظریه رئالیسم تدافعی به بررسی مقوله امنیت در سیاست خارجی اسلامی از دیدگاه نهج البلاغه با تاکید بر انقلاب اسلامی ایران بپردازیم. فرضیه مقاله این است که، نهج البلاغه با الهام از شیوه حکومت داری امام علی (ع) می تواند به ارائه الگویی برتر در زمینه امنیت در عرصه سیاست خارجی اسلامی بپردازد.
۳۶.

تحول مفهوم بازدارندگی در پرتو برجستگی امور معنایی در روابط بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قدرت نرم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱۹ 179 - 204

کلید واژه ها: روابط بین الملل تحول مفاهیم قدرت نرم بازدارندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 256 تعداد دانلود : 115
مروری بر ادبیات روابط بین الملل در طول سده بیستم و پس از آن نشان می دهد این رشته مطالعاتی با تحولات نظری و مفهومی مستمر روبه رو بوده است. در بستر تحول مفاهیم روابط بین الملل، شاهد برجسته شدن امور معنایی در نظریه های روابط بین الملل هستیم که این موضوع، بیشترِ مفاهیم سنتی روابط بین الملل از جمله قدرت را تحت تأثیر قرار داده است. در این راستا، بازدارندگی که هسته مرکزی آن قدرت است نیز به عنوان یکی از مهم ترین حوزه های مطالعاتی روابط بین الملل و مطالعات استراتژیک در این بستر دچار تحول شده است. فرضیه مقاله این است که سیر تطور نظم بین المللی و برجستگی «امور معنایی»، زمینه ساز تحول در منابع تولید قدرت و ظهور مفهومی به نام «بازدارندگی نرم» در کنار مفهوم سنتی بازدارندگی شده است. این پژوهش درصدد است با استفاده از روش پژوهش توصیفی تحلیلی این فرضیه را به اثبات برساند.
۳۷.

محیط امنیتی ژئوپلتیک اسرائیل و دگرهای هویتی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ژئوپلیتیک سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۵۲) 130 - 148

کلید واژه ها: اسرائیل محیط امنیتی ژئوپلتیک دگرسازی سازه انگاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 542 تعداد دانلود : 912
مقاله حاضر با اشاره ضمنی به مفروضاتی درباره ویژگی های درون گفتمانی سازنده اسرائیل، مبتنی بر عناصر سازنده هویتی و چگونگی ایجاد دگر های هویتی در این جامعه، با استفاده از نظریه سازه انگاری و همچنین نگاه به ارتباط این عناصر با سرزمین موعود، نقش محیط امنیتی ژئوپلتیک اسرائیل را با توجه به شرایط خاص تاریخی و جغرافیایی این واحد سیاسی بر تشدید دگر سازی در اسرائیل و گفتمان هویتی حاکم برآن مورد بررسی قرار داده و در این راستا به پردازش اجمالی دگر های اسرائیل در منطقه و سیاست امنیتی این رژیم پرداخته، و تأثیر آن بر سیاست خارجی این رژیم را مورد بررسی قرار داده است. با توجه به خاص بودن و بسته بودن جامعه اسرائیل که تحت سیطره گفتمان ایدئولوژیک جدا سازنده و غیریت ساز یهودیت افراطی قرار دارد، سؤال اصلی این نوشتار این است: محیط امنیتی اسرائیل چگونه در غیریت سازی هویتی آن تأثیر گذاشته؟ و این تأثیر به چه صورتی بوده است؟ فرضیه مقاله هم این است که محیط خاص امنیتی پیرامون اسرائیل اگر چه نقش اصلی را در تصمیمات و رفتارهای دگر سازانه اسرائیل بازی نکرده، لیکن در تقویت این رفتار دگرسازانه بسیار مؤثر بوده و رفتار خاص اسرائیل در محیط خارجی و اتخاذ تصمیمات سیاست خارجی خاص را رقم زده است. اگرچه چارچوب نظری این مقاله نظریه سازه انگاری است، لیکن از رهنمود های واقع گرایانه نیز استفاده شده است. روش به گار گرفته شده در این مقاله نیز تحلیلی-تاریخی است.
۳۸.

Trump and the Perspective of the US National Security Strategy; the Transition from Multilateralism to Unilateralism(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ژئوپلیتیک سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۴۸) 210 - 229

کلید واژه ها: راهبرد امنیت ملی ایالات متحده آمریکا دونالد ترامپ یکجانبه گرایی چندجانبه گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 589 تعداد دانلود : 282
Donald Trump, the forty-fifth president of the United States, entered the White House with a very different agenda and sought to redefine the pattern of US action and engagement in the international sphere. While rejection of Obama's policies, Trump has sought to alteration, the US foreign policy and security strategy at almost all levels and in this pathway has sought to change the strategic mechanisms of the United States. The present paper, through a brief review of the US National Security Strategy during Barack Obama's presidency, discusses the most significant signs of a possible transformation in the US National Security Strategy in the coming years. This survey is based on reports, documents and white House new president and decision makers' speech. The main question of the present article is what features of the Trump National Security Strategy in the coming years differentiate from Obama's strategy in 2008-2016, And its initial hypothesis focuses on the formulation of a national security strategy in a different framework than Obama's multilateralism, mainly as a form of moderate unilateralism, and based on ambiguous politics and, in particular, the Madman theory of  Henry Kissinger as the main difference between Obama's declared strategy. <br />  <br /> 
۳۹.

امکان کاربرد الگوی تنش زدایی آمریکا - کوبا در روابط ایران و آمریکا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال ششم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۳ (پیاپی ۵۳) 133 - 160

کلید واژه ها: ایران آمریکا ک‍وب‍ا تنش زدایی روابط دیپلماتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 833 تعداد دانلود : 801
در هفدهم دسامبر ۲۰۱۴ خبر از سرگیری روابط امریکا و کوبا به مهمترین خبر سیاسی جهان در طول چند دهه اخیر تبدیل شد. در این میان برخی پژوهشگران از امکان تکرار این تجربه برای روابط ایران - امریکا سخن گفتند. وجود برخی شباهت ها میان ایران و کوبا همچون حکومت های انقلابی، امریکاستیزی، تحت تحریم قرار گرفتن از سوی امریکا این گزاره را تقویت می کند. پرسش این است که آیا کاربرد الگوی تنش زدایی امریکا - کوبا در روابط ایران و امریکا امکان پذیر است؟ پاسخ سوال پژوهش این است که با توجه به برخی تفاوت ها میان ایران و کوبا در سطح سیستمیک مانند فشارهای منطقه ای و بین المللی متفاوت و در سطح واحد مانند جایگاه متفاوت دو کشور در نظام بین الملل، ادراک متفاوت رهبران دو کشور نسبت به امریکا، ارتباط متفاوت جوامع دو کشور با جامعه امریکا؛ امکان کاربرد الگوی تنش زدایی امریکا - کوبا در روابط ایران و امریکا وجود ندارد. رویکرد این مقاله توصیفی - تحلیلی، روش آن مقایسه ای و شیوه گردآوری داده ها کتابخانه ای است.
۴۰.

بررسی علل نفوذ داعش در آسیای مرکزی و پیامدهای احتمالی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال ششم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۱ (پیاپی ۵۱) 225 - 250

کلید واژه ها: داعش آسیای مرکزی افراط گرایی بنیادگرایی اسلامی جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 93 تعداد دانلود : 524
با گذشت دو سال از ظهور گروه موسوم به داعش، این گروه به سمت آسیای مرکزی روی آورده است. با هدف قرار دادن آسیای مرکزی توسط این گروه، سوالاتی در نزد تحلیل گران به وجود آمده است. این نوشتار نیز در پی پاسخ به این سوال است که چه عواملی موجب ظهور و نفوذ داعش در آسیای مرکزی و جذب عده ای از این منطقه به این گروه شده است؟ به عبارت دیگر بستر ها، زمینه ها و علل نفوذ داعش در آسیای مرکزی چیست؟ فرضیه این نوشتار بر آن است که وجود عوامل و بستر هایی در آسیای مرکزی نظیر فقر، عدم توسعه یافتگی، بی ثباتی سیاسی و اقتصادی، وجود افراط گرایی اسلامی در میان برخی از مسلمانان این منطقه از یک سو، و وجود منابع معدنی غنی در این منطقه، وجود دو کشور مسلمان بنیادگرا(پاکستان و افغانستان) در همسایگی کشورهای این منطقه، نزدیکی کشور روسیه به این منطقه، حضور مسلمانان غرب چین (در استان سین کیانگ) در نزدیکی و همسایگی کشورهای منطقه آسیای مرکزی و از همه مهمتر استراتژی داعش در بین المللی کردن خود موجب شده است تا این منطقه مورد توجه این گروه تروریستی-تکفیری قرار گیرد و این گروه بتواند در این منطقه نفوذ کند و در این منطقه یارگیری کند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان