محمدتقی ایمان

محمدتقی ایمان

مدرک تحصیلی: استاد جامعه شناسی دانشگاه شیراز، ایران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۱۱۸ مورد.
۴۱.

تعمیم پذیری و چالش های آن در تحقیقات کیفی

کلید واژه ها: ارتباط تحقیق تعمیم پذیری تحلیل پذیری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی معرفت شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی روش شناسی در علوم اجتماعی کیفی
تعداد بازدید : ۱۲۵۱۵ تعداد دانلود : ۱۸۰۳
تحقیق تجربی متضمن تعمیم پذیری است، اما تعمیم پذیری صرفاً به تعمیم های آماری محدود نمی شود. به هر روی، تعمیم پذیری گام نهایی در فرایند تحقیقات کمّی و کیفی است. در خصوص نوع و شیوة تعمیم پذیری در تحقیقات کیفی، دیدگاه های متفاوتی وجود دارد. یکی از رویکردها «تعمیم پذیری طبیعت گرایانه» است؛ فرایندی که طی آن تعمیم پذیری بر مبنای شباهت صورت می گیرد؛ شباهتی که با دیگر افراد، محیط ها، زمان ها و زمینه ها وجود دارد. یکی دیگر از انواع تعمیم پذیری که به تحقیقات کیفی مربوط می شود، تعمیم پذیری ارتباطی است. در این باره، سؤال این است که چه کسی تصمیم می گیرد که نتایج تحقیق قابل تعمیم می باشد. در این زمینه، ممکن است محقق و خوانندة تحقیق با یکدیگر تعامل داشته باشند. نوع دیگری از تعمیم پذیری، که در اینجا بیشتر مورد تأکید است، «تعمیم پذیری متعادل» است. این تعمیم پذیری در مقابل «تعمیم پذیری تام» قرار دارد. ویلیامز معتقد است: این نوع تعمیم پذیری در تحقیقات کیفی بیشتر صورت می گیرد. ازاین رو، می توان گفت: این نوع تعمیم پذیری اجتناب ناپذیر است. داعیة تعمیم پذیری متعادل این است که آنچه در یک مکان یا زمان صادق است بر زمان و مکان دیگری هم صدق می کند. این نوع تعمیم پذیری در پی آن نیست که گزاره های جامعه شناختی را به یک دورة طولانی یا فرهنگ های دیگر تعمیم دهد. ازاین رو، محقق بر اساس موارد خاصی که موجود است، دست به استنتاج می زند تا ویژگی های جامعه بزرگ تر را درک نماید. از این رو، تعمیم دادن اجتناب ناپذیر، مطلوب و ممکن است.
۴۲.

بررسی تاثیر کیفیت شبکه اجتماعی بر عاطفه اجتماعی جوانان شهر کرمان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: اعتماد اجتماعی انتظارات اجتماعی عاطفه اجتماعی کیفیت شبکه اجتماعی احساس عدالت اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۸۵ تعداد دانلود : ۱۴۶۶
این پژوهش به دنبال بررسی اثر کیفیت شبکه اجتماعی بر عاطفه اجتماعی است. به منظور بررسی این رابطه از نظریه گیدنز، لین، ترنر، کوک و باربالت استفاده شده است. این تحقیق به صورت پیمایشی و با ابزار پرسشنامه در بین جوانان شهر کرمان در سال 1390 انجام گردیده است. روش نمونه گیری بصورت تصادفی طبقه بندی و سیستماتیک بوده است و حجم نمونه 400 نفر می باشد. آزمون فرضیات نشان می دهد که بین جنس، میزان تحصیلات، وضعیت اشتغال با عاطفه اجتماعی رابطه وجود دارد. اما بین وضعیت تاهل با عاطفه اجتماعی رابطه وجود ندارد. همچنین بین انتظارات اجتماعی، احساس عدالت اجتماعی و اعتماد اجتماعی به عنوان مشخصه های کیفیت شبکه اجتماعی با عاطفه اجتماعی رابطه مثبت و بین سنین مختلف واقع در گروه سنی جوانان(35-19 سال) با عاطفه اجتماعی رابطه منفی و معنی داری تایید گردید. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون گام به گام نشان می دهد که متغیرهای مستقل اعتماد اجتماعی، انتظارات اجتماعی و میزان تحصیلات 45 درصد از تغییرات متغیر وابسته (عاطفه اجتماعی) را تبیین نموده اند. در مدل تحلیل مسیر، متغیر اعتماد اجتماعی با ضریب بتای 64/0 بیشترین تاثیر مستقیم و سن با ضریب بتای 39/0- بیشترین تاثیر غیرمستقیم را بر روی متغیر وابسته داشته است. اما اثر کل نشان می دهد که اعتماد اجتماعی مهم ترین عامل تعیین کننده عاطفه اجتماعی محسوب می-شود. بنابراین با توجه به نتایج تحقیق می توان نتیجه گرفت که کیفیت شبکه اجتماعی بر عاطفه اجتماعی جوانان شهر کرمان تاثیر به سزایی دارد.
۴۳.

بررسی رابطه بین هویت ملی و سرمایه اجتماعی (بررسی موردی: دانشجویان دانشگاه شیراز)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: هویت ملی سرمایة اجتماعی سرمایة اجتماعی درون گروهی سرمایة اجتماعی برون گروهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۲۰ تعداد دانلود : ۹۴۲
هویت افراد در رابطه با دیگران شکل می گیرد و فرایند هویت یابی از بازشناسی فرد از دیگران آغاز می شود. در نتیجه، ارتباطات اجتماعی در این فرایند بسیار با اهمیت می شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطة سرمایة اجتماعی و هویت ملی افراد مورد مطالعه در قالب پیمایشی اجتماعی، سعی نموده است نقش این ارتباطات اجتماعی را در هویت ملی افراد مورد بررسی قرار دهد. بدین جهت از سه گروه هویتی لر، کُرد، آذری و گروهی از دانشجویان فارس زبان 455 نفر به صورت تصادفی انتخاب شده و مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که میزان سرمایة اجتماعی پاسخگویان پایین است و رابطة معنادار مثبت قوی ای میان سرمایة اجتماعی و هویت ملی گروه های هویتی مورد مطالعة مشاهده شد. نتایج تحلیل چندمتغیره نشان داد که متغیر سرمایة اجتماعی برون گروهی (مشارکت در نهادهای اجتماعی و اعتماد به نهادهای اجتماعی) به میزان 44 درصد در میان گروه هویتی لر، 27 درصد در گروه هویتی کُرد، 14 درصد در گروه هویتی آذری و 22 درصد در میان فارس زبانان تغییرات متغیر وابستة تحقیق (هویت ملی) را تبیین کرده است.
۴۴.

مبانی فلسفی نظریه سیستم های پیچیده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رئالیسم معرفت شناسی هستی شناسی تقلیل گرایی علم پیچیدگی سیستم های باز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۴۷ تعداد دانلود : ۲۴۳۳
علم نوین پیچیدگی در دهه 1970 به عنوان یک نهضت فکری ظهور کرد. هدف آن تغییر مبانی اندیشه علمی و فراتر رفتن از اندیشه تقلیل گرا و خطی بود. رهیافت پیچیدگی در پی آن است که هرگونه سیستمی را مورد تبیین قرار دهد. برتالنفی یکی از چهره های اصلی و بنیانگذار مبحث سیستم های پیچیده بود. او صورتبندی نظریه سیستم ها را تغییر داد. او معتقد بود سیستم های زنده برخلاف سیستم های مکانیکی ذاتا ًباز هستند. برتالنفی دیدگاه معرفت شناسی خود را چشم اندازگرایی می نامد؛ زیرا به نظری وی هیچ گونه شناختی نمی تواند همه واقعیت را درک نماید، بلکه تنها می تواند بخشی از واقعیت را در چارچوب مدل های کمابیش مناسب بازتاب دهد. دیدگاه برتالنفی به نوعی ضد تقلیل گرایی است که این، هم تقلیل گرایی مکانیستی و هم تقلیل گرایی حیات گرایانه را شامل می شود.
۴۵.

تبیین جامعه شناختی و روانشناختی عاطفه اجتماعی در جوانان شهر کرمان (مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: عاطفه اجتماعی عوامل روانی - اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۹ تعداد دانلود : ۳۹۶
انسان ها در دنیایی پر از عواطف اجتماعی زندگی می کنند و عواطف اجتماعی در روابط ما با دیگران جریان دارد. در این پژوهش الگوی عواطف اجتماعی موجود در بین جوانان شهر کرمان توصیف و سپس عوامل روانی- اجتماعی مؤثر بر عاطفه اجتماعی تبیین می شود. به منظور بررسی این رابطه از نظریه ترنر، هاکشیلد و وینر استفاده شده و این تحقیق بصورت پیمایشی و با ابزار پرسشنامه در بین جوانان شهر کرمان در سال 1390 انجام گردیده است. روش نمونه گیری بصورت تصادفی طبقه بندی و سیستماتیک بوده است و حجم نمونه 400 نفر می باشد. نتایج آزمون تحلیل توافقی چندگانه نشان داد عواطف اجتماعی منفی نظیر غم، ترس، خشم، تنفر و شرم در مقایسه با عواطف اجتماعی مثبت در جوانان شهر کرمان از فراوانی بیشتری برخوردار است. آزمون فرضیات نشان می دهد بین جنس، میزان تحصیلات، وضعیت اشتغال با عاطفه اجتماعی رابطه وجود دارد. همچنین بین اعتماد اجتماعی، دینداری و اعتماد به نفس با عاطفه اجتماعی رابطه مثبت و معنی داری و بین سن با عاطفه اجتماعی رابطه منفی و معنی داری تأیید گردید. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان  داد  متغیرهای مستقل  اعتماد اجتماعی، اعتماد به نفس و میزان تحصیلات 47 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین نموده اند. 
۴۶.

هویت اسلامی و هویت های رقیب (هویت جهانی، ملی و قومی) مطالعة موردی: دانشجویان دانشگاه شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هویت ملی هویت قومی هویت جهانی هویت اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۳۰ تعداد دانلود : ۱۲۱۹
آیة «اِنَ اکرمَکُم عندالله اتقاکُم» به راستی نشان می دهد که در نزد پروردگار، هیچ فرد یا گروهی بر فرد یا گروه دیگری برتری ندارد، جز کسانی که تقوای الهی داشته باشند. هویت اسلامی درواقع نه بر برتری فرد یا گروه، بلکه بر برتری تقوا و پرهیزگاری در میان انسان ها تأکید دارد که به لحاظ نظری، در مقابل هویت های رقیبی مانند هویت قومی، جهانی و ملی قرار می گیرد. بر همین اساس، تحقیق حاضر سعی داشته است رابطة میان هویت اسلامی و هویت های رقیب (هویت قومی، ملی و جهانی) را بررسی کند؛ بدین جهت، با استفاده از نظریة «هویت» شلدون استرایکر و روش پیمایش اجتماعی، 431 نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز به عنوان نمونه، مورد مطالعه قرار گرفتند. یافته های تحقیق حاکی از آن بوده است که رابطة معنادار مثبتی میان هویت اسلامی و متغیرهای هویت ملی و هویت قومی و رابطة معنادار منفی ای میان متغیر هویت اسلامی و هویت جهانی وجود داشته است. یافته های حاصل از رگرسیون چندمتغیره نیز نشان دهنده این واقعیت بود که متغیرهای هویت ملی و هویت جهانی، درمجموع، 45درصد از تغییرات متغیر هویت اسلامی را تبیین کردند. نتایج حاکی از آن است که هویت ملی و هویت قومی، هویت اسلامی را تقویت می کنند و رابطة مثبتی با آن دارند و درواقع، هویت رقیبی برای هویت اسلامی محسوب نمی شوند؛ اما هویت جهانی برای هویت اسلامی، هویت رقیبی به شمار می آید و رابطة منفی ای بین این دو برقرار است.
۴۷.

نقش معیارهای اخلاقی در جامعه شناسی کاربردی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مسؤولیت اجتماعی اخلاق کاربردی حل مسأله جامعه شناسی کاربردی شایستگی حرفه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۱۰ تعداد دانلود : ۸۸۱
در این مقاله به بررسی نقش و اهمیت معیارهای اخلاقی در جامعه شناسی کاربردی پرداخته میشود. اخلاق کاربردی به بحث در باره نحوه به کارگیری نظریه های اخلاقی هنجاری در امور گوناگون میپردازد، و معطوف به موارد جزیی و عینی است و میکوشد معضلات اخلاقی را رفع نماید. جامعه شناسی کاربردی به معنای کاربرد نظریه ها و روش های جامعه شناختی برای انجام مداخله مستقیم در امور اجتماعی و انجام تغییرات اجتماعی مثبت برای حل و فصل مسائل اجتماعی است. وجه مشخص عملکرد جامعه شناختی، درگیری مستقیم و دخالت دادن جامعه شناس در برنامه ریزی و اقدام به حل مسأله برای ایجاد تغییرات اجتماعی است. رهیافت عملگرایی جامعه شناختی، یکی از شاخه های اصلی جامعه شناسی کاربردی است که متضمن مشارکت فعال و مداوم جامعه شناس به عنوان یک عامل مداخله و تغییر است. در مورد نقش اخلاق در جامعه شناسی کاربردی باید گفت اخلاق متضمن هنجارهای عملی است که سبب تمایز رفتار قابل پذیرش از رفتار غیرقابل پذیرش میگردد. اصول و معیارهای اخلاقی زیربنای مسؤولیت ها و عملکرد حرفه ای است. این اصول و معیارها باید به منزله اصول راهنما به کار گرفته شوند. این اصول اخلاقی شکل دهنده احکام هنجاری هستند که جامعه شناسان ممکن است در کار حرفه ایشان با آن روبه رو شوند. برخی از انجمن های حرفه ای مجموعه ای از قواعد و راهبردهای اخلاقی در مورد رفتار را پذیرفته اند. انجمن جهانی جامعه شناسی نیز چنین قوانینی را تصویب نموده است. این قوانین متضمن احکام هنجاری هستند که به ارائه راهنمایی در مورد مسایلی میپردازند که جامعه شناسان ممکن است در کار حرفه ای خود با آنها روبه رو شوند. این قوانین همچنین همراه با رویه هایی برای پژوهش و حل و فصل شکایت هایی است که در مورد عملکرد غیراخلاقی صورت میگیرد. پنج اصل کلی که جامعه شناسان باید در زمینه های گوناگون از آنها پیروی نمایند، عبارتنداز: شایستگی حرفه ای، یکپارچگی، مسؤولیت اخلاقی و علمی، احترام برای حقوق و شأن و منزلت انسان ها، پذیرش تنوع و مسؤولیت اجتماعی.
۴۸.

مقایسه بین نسلی سرمایه های اقتصادی، اجتماعی، و فرهنگی در دسترس زنان در شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تفاوت نسلی زنان سرمایه اجتماعی سرمایه اقتصادی سرمایه فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴ تعداد دانلود : ۶۰
سرمایه در اشکال مختلف خود منابعی را برای فرد در ساختار اجتماعی فراهم می کند که با استفاده از آن کنش اجتماعی تسهیل می شود. هدف در این پژوهش مقایسه بین نسلی سرمایه های در دسترس زنان است. نمونه از بین زنان 25 40 سال شیراز و مادرانشان انتخاب شده است. پرسشنامه محقق ساخته در بین 386 زن شیرازی و مادران آن ها (جمعاً 772 پرسشنامه) تکمیل شده است. نتایج نشان دهنده آن است که سرمایه فرهنگی نسل حاضر در مقایسه با نسل گذشته بسیار افزایش یافته است. سرمایه اجتماعی کم شده و سرمایه اقتصادی تغییری نکرده است. نتایج پژوهش همچنین گویای این مطلب است که متغیرهای زمینه ای و ساختاری با انواع سرمایه رابطه معناداری دارند. با کنترل این متغیرها مشخص شد که سرمایه فرهنگی فارغ از متغیرهای زمینه ای و ساختاری بین دو نسل افزایش یافته، اما سرمایه اجتماعی خارج از ساختار طبقاتی جامعه تفاوت معناداری بین دو نسل نداشته است. سرمایه اقتصادی نیز در امتداد خطوط طبقاتی توزیع شده و ارتباطی به پویایی های نسلی ندارد. نتایج پژوهش در پرتو نظریه ها و پژوهش های انجام شده تبیین شده اند.
۴۹.

بررسی فردگرایی روش شناختی و چالش های آن در علوم اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روش شناسی فردگرایی تبیین انتخاب عقلانی تقلیل گرایی روان شناسی گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۹۵ تعداد دانلود : ۱۴۸۲
هدف این مقاله بررسی دیدگاه فردگرایی روش شناختی درباره ی شیوه ی تبیین پدیده های اجتماعی است. این دیدگاه پدیده های اجتماعی را برحسب کنش های افراد، تبیین می کند. نهادهای اجتماعی به افراد و تمایلات آنها تقلیل داده می شود. گرایش به روان شناسی گرایی در این دیدگاه مهم است. با این حال، در فردگرایی روش شناختی دو تفسیر حداکثری و حداقلی وجود دارد که رویکرد دوم تا حدودی نظر مساعد بسیاری از اندیشمندان اجتماعی را به سوی خود جلب نموده است. یکی از نظریه هایی که در چارچوب فردگرایی روش شناختی قرار می گیرد، نظریه ی انتخاب عقلانی است. در این نظریه، جامعه مجموعه ای از افراد تلقی می شود که براساس کنش عقلانی رفتار می کنند. فردگرایی روش شناختی همواره با چالش هایی روبه رو بوده است؛ از جمله این که آیا تبیین ها باید برحسب افراد صورت گیرد یا برحسب افراد به اضافه ی روابطی که میان آنها وجود دارد؟ افزون بر آن، این اصطلاح دارای معنای پذیرفته شده یکسانی نیست و فاقد هرگونه موضع گیری سیاسی است.
۵۰.

بررسی تأثیر بهزیستی روانی بر رضایتمندی زناشویی زنان: مورد مطالعه زنان متأهل نجف آباد و فولادشهر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رضایتمندی زناشویی بهزیستی روانی شهر محل سکونت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸۸ تعداد دانلود : ۷۳۸
مسأله اساسی این پژوهش، بررسی رابطه بهزیستی روانی و رضایتمندی زناشویی در بین زنان متأهل دو شهر نجف آباد و فولادشهر است. این مطالعه مقطعی بر روی ۷۵۷ نفر زن متأهل (۳۸۱ نفر ساکن نجف آباد و ۳۷۶ نفر ساکن فولادشهر) این دو شهر در استان اصفهان که حداقل ۳ سال از مدت ازدواجشان می گذشت، انجام شده است. یافته ها نشان داد که بین سن و طول مدت ازدواج زنان با میزان رضایتمندی زناشویی آنان در شهر محل سکونت آنها رابطه معناداری وجود دارد. همچنین میزان رضایتمندی زناشویی زنان فولادشهری به طور کلی بالاتر بود. در هر دو شهر بین بهزیستی روانی و رضایتمندی زناشویی همبستگی مستقیم وجود داشت؛ به این معنا که با افزایش بهزیستی روانی میزان رضایتمندی زناشویی زنان متأهل افزایش مییابد. همچنین، با افزایش طول مدت ازدواج و تعداد فرزندان از میزان رضایتمندی زناشویی زنان کاسته می شود. نتایج حاصل از رگرسیون چند گانه نیز حاکی ازآن بود که از یک طرف عواملی چون تعداد فرزندان و میزان بهزیستی روانی توانستند ۳۵ درصد (35/0 R2= ) از تغییرات متغیر وابسته در نجف آباد را پیش بینی کنند. از طرف دیگر، متغیرهای سن زن و میزان بهزیستی روانی۴۳ درصد (43/0 R2= ) رضایتمندی زناشویی در میان زنان فولادشهری را تبیین نمودند. نتایج تعاملی نشان داد که متغیرهایی چون تعداد فرزندان و بهزیستی روانی در این دو شهر با هم تعاملی نداشتند. همچنین، نتایج نشان داد که متغیرهای سن و طول مدت ازدواج در این دو شهر متفاوت به لحاظ بافت قدیم و جدید دارای کارکردهای متفاوتی هستند. نتایج مدل تحلیل مسیر نیز حاکی از این است که عوامل سن زن، تحصیلات زن، تعداد فرزندان و بهزیستی روانی توانسته اند ۴۲ درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین کنند.
۵۱.

بررسی رابطه میان سرمایه اجتماعی و رضایتمندی زناشویی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: زنان خانواده سرمایه اجتماعی رضایتمندی زناشویی شهر محل سکونت

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)
تعداد بازدید : ۲۰۱۰ تعداد دانلود : ۸۷۷۶
مطالعه حاضر با هدف بررسی رابطه میان سرمایه اجتماعی با رضایتمندی زناشویی زنان متاهل (مطالعه موردی: نجف آباد و فولادشهر) انجام گرفته است. در این مطالعه از دیدگاه چرخه زندگی خانوادگی به عنوان چارچوب نظری استفاده شد. این تحقیق با تکنیک پیمایشی انجام شد و حجم نمونه شامل 757 نفر(381 نفر در نجف آباد و 376 نفر در فولادشهر) بود. نتایج تحقیق نشان داد که اغلب خانواده های ساکن نجف آباد و فولادشهر را زنان جوان تشکیل می دهند. اکثریت زنان متاهل این دو شهر دارای مدرک راهنمایی و دیپلم هستند. یافته ها نشان داد که بین سرمایه اجتماعی، سن، تحصیلات و طول مدت ازدواج زنان با میزان رضایتمندی زناشویی آنان رابطه معنادار وجود دارد. همچنین زنان فولادشهری در کل از میزان رضایتمندی زناشویی بیشتری برخوردار بودند. نتایج حاصل از رگرسیون چندگانه نیزحاکی ازآن بود که از یک طرف عواملی چون سن، تحصیلات، طول مدت ازدواج زنان ومیزان سرمایه اجتماعی توانستند9 درصد( 9/0 R2= )از تغییرات متغیر وابسته در نجف آباد را پیش بینی کنند. از طرف دیگر همین متغیرها 12 درصد(12/0 R2=) رضایتمندی زناشویی در میان زنان فولادشهری را تبیین نمودند.
۵۲.

تحلیل کیفی پیوند فراغت و هویت؛ در میان دانش آموزان

۵۴.

بررسی عوامل فرهنگی و روان شناختی موثر بر بهزیستی روانی مادران متعلق به آشیانه خالی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اعتماد به نفس رسانه جمعی میانسالی بهزیستی روانی آشیانه خالی رضایت زنا شویی وابستگی به مادر

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، اجتماع و خانواده
  2. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، تفریحات و سلامت روانشناسی زنان
تعداد بازدید : ۹۳۲ تعداد دانلود : ۴۷۳
این پژوهش با هدف بررسی عوامل فرهنگی و روانشناختی موثر بر بهزیستی روانی مادران متعلق به آشیانه خالی انجام شده است. این پژوهش به شیوه پیمایشی بر روی 241 نفر از مادران متعلق به آشیانه خالی در شهر ساری صورت گرفت. ابزار سنجش پرسش نامه بوده است و روایی آن با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ مورد سنجش قرار گرفته است. داده های آماری با استفاده از نرم افزار آماری برای علوم اجتماعی(spss) و روش همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. براساس یافته های این پژوهش بین متغیر های ارتباط با گروههای گوناگون، تحصیلات، استفاده از وسایل ارتباط جمعی، رضایت زناشویی، اعتماد به نفس، داشتن روابط صمیمی با دیگر اعضای خانواده، وابستگی مادر به فرزند و بهزیستی روانی مادران متعلق به آشیانه خالی رابطه وجود دارد. براساس نتایج رگرسیون چند متغیره، بیش ترین تاثیر مستقیم بر روی بهزیستی روانی مادران متعلق به آشیانه خالی مربوط به متغیر وابستگی مادر به فرزند (292/0)، بیش ترین تاثیر غیر مستقیم بر روی بهزیستی روانی مادران متعلق به آشیانه خالی متغیر ارتباط با گروه های گوناگون (238/0) می باشد
۵۶.

رویکرد نظریه شبکه کنشگران و کاربرد آن در بررسی سامانه اطلاعات اقلیمی کشاورزی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کشاورزی نظریه شبکه کنشگران سامانه اطلاعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۸۷ تعداد دانلود : ۱۱۹۱
نظریه شبکه کنشگران، رویکردی کیفی برای مطالعه فرایند و سازوکارهای پیچیده ناشی از تعامل جامعه و فنّاوری است که مفاهیم و عقاید جدیدی برای درک ماهیت اجتماعی- فنّی سامانه های اطلاعات ارائه می کند. سامانه اطلاعات اقلیمی کشاورزی از منظر نظریه شبکه کنشگران، شبکه ای مشتمل بر کنشگران، کنش ها، فرایندهای مرتبط اطلاعاتی (تولید، انتقال، ذخیره، بازیابی، ادغام، نشر، کاربرد، کنترل، و مدیریت)، و سازوکارهای سامانه (تعامل و شبکه ها) است . واکاوی چنین سامانه ای مستلزم بررسی گره ها و پیوندهای شبکه - مراکز ومجموعه های تولید، ترویج، و به کارگیری اطلاعات اقلیمی، و چگونگی کارکرد این اجزاء (تعامل و ارتباط آنها)– جهت افزایش محتوای دانش اقلیمی و در نهایت، توسعه کشاورزی است. این پژوهش بر دیدگاه شبکه محور در مطالعات سامانه های اطلاعات، به ویژه سامانه اطلاعات اقلیمی کشاورزی، استوار است. از این رو، نوشتار حاضر ضمن معرفی نظریه شبکه کنشگران به عنوان یک رویکرد پژوهشی، به تشریح ابعاد و چگونگی استفاده از آن در مطالعات سامانه اطلاعات اقلیمی کشاورزی نیز پرداخته است.
۵۸.

روش شناسی نظریه ی اجتماعی گافمن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اروینگ گافمن نظریه ی تعامل گرایی روش شناسی تفسیری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، اجتماع و خانواده جامعه شناسی زنان
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی نظری نظریه های متاخر در جامعه شناسی
تعداد بازدید : ۷۵۲۴ تعداد دانلود : ۶۲۸۲
گافمن یکی از نظریه پردازان اجتماعی نیمه ی دوم قرن بیستم است که مدت درازی به عنوان یک شخصیت حاشیه ای در نظریه ی جامعه شناسی بشمار می آمد. گافمن در عرصه ی نظریه ی جامعه شناسی موقعیت متناقضی دارد. از سویی وی را جامعه شناسی فاقد نظریه ای کلی، تک رو، خارج از جریان اصلی تفکر نظری و مبدع اصطلاحات خودساخته و غریب می دانند و از سوی دیگر، پیوندهای اندیشه ی وی با دورکیم، زیمل، مکتب کنش متقابل نمادی و اتنومتدولوژی و تلاش وی برای بنیاد نهادن جامعه شناسی زندگی روزمره، او را به نظریه پردازی با موقعیت متناقض تبدیل می کند. هدف اصلی این مقاله ارایه ی روش شناسی نظریه ی اجتماعی گافمن است. روش مطالعه ی این مقاله بر اساس روش کتابخانه ای انجام شده و بررسی توصیفی، موقعیت روش و نظریه ی گافمن را مورد باریک بینی قرار می دهد. گافمن در مباحث نظری خود بیش تر به مردم نگار دنیای زندگی روزمره شبیه است و همین امر سبب می شود تا سبک نوشتاری وی شباهت زیادی به دیگر نظریه پردازان جامعه شناسی نداشته باشد. گافمن پس از افول نظریه ی کنش به زایش تحلیل نمایشی به عنوان صورتی دیگر از کنش متقابل نمادی کمک نمود و به این خاطر شهرت فراوانی کسب نمود. در مباحث روش شناختی، گافمن را به خاطر بحث های غنی که در قالب رهیافت تفسیری در علوم اجتماعی دارد، می توان یکی از برجسته ترین راهبران این رهیافت فکری بشمار آورد.
۵۹.

تحلیل محتوای کیفی

کلید واژه ها: تحلیل محتوا کمی کیفی جهت دار عرفی و تلخیصی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۳۳۰ تعداد دانلود : ۳۰۲۵۵
در تحقیقات اجتماعی برای شناسایی و حل مسائل، نیاز به دانش و تسلط بر روش شناسیهای علمی و مسیر تحقیق است. تحقیقات کمی و کیفی که از دو مبنای متفاوت پارادایمیاند، این مسیرها را مشخص میسازند. در هر رویکرد کمی و کیفی برای انجام پژوهش نیاز به ابزار و روش های متفاوتی است که یکی از آنها روش تحلیل محتواست. تحلیل محتوا نخست بیشتر به صورت کمی برای اندازه گیری متغیرها استفاده میشد. اواسط قرن بیستم بود که رویکردهای کیفی در تحلیل محتوا گسترش یافتند. تحلیل محتوای کیفی را میتوان نوعی روش شناسی تحقیق در خدمت تفسیر محتوایی داده ها دانست. براساس نظریة شییه و شانون میتوان رهیافت های موجود در زمینة تحلیل محتوای کیفی را به سه دستة تحلیل محتوای عرفی، تحلیل محتوای جهت دار و تحلیل محتوای تلخیصی تقسیم کرد. در این مقاله براساس این دیدگاه، نخست به مقایسه این سه رویکرد میپردازیم و سپس مفاهیم اساسی و همچنین چگونگی قابلیت اطمینان در این روش را بررسی میکنیم.
۶۰.

زنان، مزاحمت و واکنش (بررسی تجربه دختران دانشجو از مزاحمت های خیابانی و واکنش به آن با کاربرد روش های تحقیق ترکیبی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زنان مزاحمت خیابانى واکنش به مزاحمت خیابانى روش هاى ترکیبى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۶۰ تعداد دانلود : ۹۵۸
مزاحمت خیابانى یکى از اشکال ممنوع تبعیض جنسى علیه زنان است که عرصه عمومى را به محیطى ناامن و نامطلوب براى فعالیت اجتماعى آنان تبدیل مى کند. سکوت زنان در برابر این مزاحمت ها یکى از دلایل شیوع آن در جامعه قلمداد مى شود، از این رو مطالعه تجربه زنان از مزاحمت هاى خیابانى و واکنش آنان در برابر این مزاحمت ها ضرورى به نظر مى رسد. پژوهش حاضر که در بین دختران دانشجوى دانشگاه شیراز اجرا شد، به روش ترکیبى با استفاده از طرح اکتشافى (کیفى ـکمى) براى این منظور انجام شده است. در بخش کیفى پژوهش موضوع تحقیق از طریق مصاحبه هاى عمیق با 16 مشارکت کننده مورد اکتشاف قرار گرفت تا به این وسیله پژوهشگران به معانى ذهنى، تجربیات و دیدگاه هاى افراد مورد مطالعه نزدیک گردند. سپس یافته هاى بخش کیفى، محققین را در انتخاب چشم انداز نظرى و طراحى ابزار پرسش نامه بخش کمى (369 نمونه) یارى نمود. بر اساس نتایج مصاحبه هاى کیفى، یک طبقه بندى از انواع مزاحمت هاى خیابانى در عرصه عمومى در قالب 4 مؤلفه مزاحمت هاى بصرى، کلامى، تعقیبى و لمسى به دست آمد. بر اساس اظهارات پاسخ گویان بخش کمى، مزاحمت هاى بصرى بیشترین شیوع را دارند و پس از آن به ترتیب مزاحمت هاى کلامى، لمسى و تعقیبى قرار دارند. هم چنین درباره واکنش پاسخ گویان نسبت به مزاحمت ها، یافته هاى بخش کمى حاکى از این است که بیشتر پاسخ گویان (حدود 70 درصد) به مزاحمت ها پاسخ منفعلانه مى دهند. بدین معنا که بیشتر آن ها ترجیح مى دهند که در برابر مزاحمت ها سکوت اختیار کنند که این یافته نیز با نتایج مصاحبه هاى کیفى منطبق بود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان