عباس عباس پور

امروزه افزایش شایستگی کارکنان برای  بهره وری منابع انسانی، به مهم ترین و اساسی ترین اهداف مدیران هر سازمان تبدیل شده است از این رو هدف پژوهش حاضر تعیین سهم عوامل سازمانی در افزایش شایستگی کارکنان شهرداری کرج می باشد. روش مورد استفاده در این پژوهش روش پیمایشی و همبستگی است. جامعه مورد پژوهش عبارت اند از کلیه کارکنان (زن و مرد) شاغل در شهرداری کرج در سال 1394. نمونه آماری شامل 300 نفر از کارکنان بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده های پژوهش از پرسشنامه های: 1.خلاقیت سازمانی  سلطانی 2.جوسازمانی هالپین و کرافت 3. ارزیابی شایستگی مدیران  و کارکنان مصلحی  4. توانمندسازی روان شناختی اسپریتزر و میشرا 5. هوش هیجانی سالووی و مایر 6. انگیزش شغلی هاکمن و اولدهام  استفاده شد. نتایج آلفای کرونباخ حاکی از پایایی مناسب ابزار اندازه گیری بود. (میزان آلفای کرونباخ  پرسشنامه خلاقیت برابر با0/81، جوسازمانی0/83، شایستگی0/93، توانمند سازی روان شناختی0/72، هوش هیجانی0/86 و انگیزش شغلی برابر با0/93 بدست آمد). نتایج نشان داد که بین توانمندسازی روان شناختی با شایستگی، و شایستگی با جوسازمانی و هوش هیجانی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد، ولی بین شایستگی با خلاقیت رابطه معنی داری یافت نشد. نتایج پژوهش همچنین نشان داد که از بین متغیرهای وارد شده به مدل ( هوش هیجانی، خلاقیت، انگیزش شغلی، توانمندسازی روان شناختی و جوسازمانی) تنها متغیرهای توانمندسازی روان شناختی، هوش هیجانی و جوسازمانی وارد مدل شده و توانستند به طور معنی داری تغییرات شایستگی را تبیین کنند. یکی از پیشنهادهای علمی به دست آمده از این تحقیق این است که مدیران شهرداری کرج می توانند براساس عوامل سازمانی به افزایش سطح شایستگی کارکنان خود دست یابند.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل ساختاری-بهداشتی اثرگذار بر تدوین الگوی خودارزیابی مدارس و اولویت بندی آنها انجام شد. روش کار: روش پژوهش آمیخته بود. در بخش کیفی، تعداد ۱۹ نفر از خبرگان به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختار یافته و عمیق بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها نیز از کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی استفاده شد. در بخش کمی، روش پژوهش توصیفی- پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش مدیران و معلمان مدارس و اعضای هیئت علمی دانشگاهها و همچنین مدیران ستادی آموزش و پرورش بودند که از بین آنها ۵۱۴ نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود برای تأیید روایی ابزار پژوهش به نتایج تحلیل عاملی تأییدی استناد شد و برای تأیید پایایی پرسشنامه نیز ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد. به منظور تحلیل داده ها از آزمون t تک نمونه ای استفاده شد. نرم افزار مورد استفاده SPSS بود. یافته ها: یافته های بخش کیفی، نشان داد که عوامل ساختاری- بهداشتی شامل چهار مفهوم محوری: نظافت و آراستگی مدرسه، بهداشت مدرسه، ایمنی مدرسه و فضای سبز و زیبا سازی مدرسه می باشند. نتایج بخش کمی نیز نشان داد که وضعیت موجود هر چهار متغیر بالاتر از میانگین معیار می باشد (01/0 > P ). نتیجه گیری: با توجه به اهمیت عوامل ساختاری- بهداشتی لازم و ضروری است مسئولین مربوطه برای بهبود کیفیت مدارس به این عوامل توجه نمایند.

هدف اصلی این پژوهش تأثیر وسهم هر یک از عوامل فردی، روان شناختی و سازمانی در پیش بینی شایستگی کارکنان شهرداری کرج است. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه مورد پژوهش عبارت از از تمام کارکنان (زن و مرد) شاغل در شهرداری های شهر کرج در سال 1394 است. نمونه آماری شامل 300 نفر از کارکنان است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. برای گردآوری داده های پژوهش از پرسش نامه های خلاقیت سازمانی، جو سازمانی، ارزیابی شایستگی مدیران، توانمندسازی روان شناختی، هوش هیجانی و انگیزش شغلی استفاده شد. نتایج آلفای کرونباخ حاکی از پایایی مناسب ابزار اندازه گیری بود. نتایج نشان داد که بین توانمندسازی روان شناختی با شایستگی، و شایستگی با جو سازمانی و هوش هیجانی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد، ولی بین شایستگی با خلاقیت رابطه معنی داری یافت نشد. نتایج پژوهش نشان داد که مدل طراحی شده براساس متغیرهای فردی نتوانست به صورت معناداری تغییرات شایستگی را تبیین کند (78/1 F= و 05/0 P> ). از بین متغیرهای وارد شده به مدل (هوش هیجانی، خلاقیت، انگیزش شغلی و توانمندسازی روان شناختی) تنها متغیرهای توانمندسازی روان شناختی و هوش هیجانی وارد مدل شده و توانستند تغییرات شایستگی را تبیین کنند (561/92 F= و 01/0 P< ) و عوامل سازمانی نیز توانستند به صورت معناداری تغییرات شایستگی را تبیین نمایند (95/30= F و 01/0> P ). یکی از پیشنهادهای علمی به دست آمده از این تحقیق این است که مدیران شهرداری کرج می توانند با افزایش سطح شایستگی کارکنان براساس سهم و تأثیرهر یک از عوامل فردی، روان شناختی وسازمانی بر میزان بهره وری سازمان خود بیافزایند. نتایج این تحقیق کاربردهایی برای بهبود شایستگی کارکنان شهرداری کرج دارد که در این مقاله به آن ها پرداخته می شود.

مقدمه: امروزه بالندگی اعضای هیأت علمی دانشگاهها به منظور تقویت پایه علمی مؤسسات آموزش عالی بسیار گسترش یافته است و لزوم شناخت مؤلفه های آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است لذا هدف از تحقیق حاضر شناسایی مؤلفه های بالندگی اعضای هیأت علمی با تأکید بر رویکرد سیستمی می باشد. روش کار: روش پژوهش حاضر از نوع مروری توصیفی مبتنی بر اسناد است که با جستجو در پایگاههای داخلی و خارجی نسبت به گردآوری مقالات، گزارش های تحقیقی، کتاب و پایان نامه های تحصیلی در دسترس، از پایگاههای اطلاعاتی مانند PROQUEST ، SPRINGER ، ERIC ، EBSCO ، ELSEVIER ، SID و IRANDOC استفاده شده است. یافته ها: تحلیل داده ها نشان داد که از اهداف بالندگی اعضای هیأت علمی در طراحی و اجرای برنامه ها، اهداف فردی و اهداف سازمانی است و باید ساختارها و برنامه های سازمانی برای پشتیبانی و تسهیل امر بالندگی آماده باشد. که جهت این امر علاوه بر دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی نیاز به همکاری و مساعدت وزارت خانه های تابعه و خود هیأت علمی نیز می باشد. و فرایندهای شکل گرفته در این مورد عبارتند از فرایندهای سنتی، فرایندهای حمایتی و در نهایت، فرایندهای اداری و پیامدهای مورد انتظار عبارتند از: تغییر در یادگیری دانشجویان، تغییر در سازمان و تغییر در نگرشها و مهارتها و فعالیتهای اعضای هیأت علمی. نتیجه گیری: بالندگی اعضای هیأت علمی باید با یک نگرش سیستماتیک و همه جانبه در قالب عوامل و مؤلفه های زمینه ای، محیطی و پیامدها و با در نظر گرفتن اهداف و نیازهای متنوع دانشگاه ها و اعضای هیأت علمی، برنامه ریزی شده و در تمامی مراحل ارزیابی انجام گیرد.

هدف این پژوهش تدوین الگوی مفهومی برای بین المللی شدن دانشگاه ها در حوزه علوم انسانی و اجتماعی بود. این پژوهش از نوع پژوهش های کیفی بود که با استفاده از رویکرد مبتنی بر نظریه داده بنیاد انجام شد. جامعه آماری شامل صاحب نظران و اعضای هیئت علمی دارای آثار نوشتاری مرتبط با بین المللی شدن، مدیران دفاتر بین المللی و رؤسای دانشکده های علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه های دولتی شهر تهران بودند که با استفاده از رویکرد نمونه گیری هدفمند در مجموع 12 نفر به عنوان مشارکت کنندگان در پژوهش انتخاب شدند. داده ها با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری شد. برای به دست آوردن اعتبار و روایی داده ها از روش های بررسی توسط اعضاء، مثلث سازی منابع داده ها و بازبینی توسط همکاران پژوهش استفاده شد. در نهایت نتایج پژوهش نشان داد که بین المللی شدن دانشگاه ها دارای 8 مؤلفه اصلی است: مؤلفه تبادل استاد و دانشجو و پژوهشگر، تعامل و همکاری های علمی و پژوهشی، آموزش و پژوهش و خدمات بین المللی، تبادل دانش و نظریه، ایجاد فرهنگ بین المللی، جذب نخبگان، درآمدزایی و رقابت. همچنین با توجه به عوامل پیشبرنده و بازدارنده بین المللی شدن دانشگاه ها سه راهبرد تدوین شد و مدل نهایی بر اساس آن ها ارائه گردید.

شناخت فرهنگ سازمانی، مستلزم داشتن مدل مناسب است. باتوجه به نبود الگوی فرهنگ سازمانی هم راستا و متناسب با ارزش های اسلامی، فرهنگ بومی، رسالت و مأموریت های استانداری های ایران، هدف اصلی پژوهش، طراحی مدل مناسب شناسایی و سنجش فرهنگ سازمانی استانداری کردستان است. در این پژوهش، از روش کیفی و نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی استفاده شد. در ابتدا با خبرگان استانداری کردستان و فرمانداری شهرستان های تابعه مصاحبه های نیمه ساختاریافته به عمل آمد که تا رسیدن به اشباع نظری (16 نفر) ادامه پیدا کرد. سپس داده های حاصل از مصاحبه ها به روش تحلیل تم و با استفاده از نرم افزار ان ویو 10 تحلیل شد. برای اعتبارسنجی کیفی و اجماع بین خبرگان درجهت واقعی بودن مؤلفه ها و شاخص های شناسایی شده از فن دلفی فازی استفاده شد. بعد از مرحله دلفی فازی، فهرست ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های شناسایی شده دراختیار چند نفر از اساتید دانشگاه و مدیران وزارت کشور که در حوزه فرهنگ سازمانی تخصص داشتند، قرار گرفت که با انجام اصلاحات از صحیح و مناسب بودن معادل و اصطلاحات انتخاب شده برای نام گذاری ابعاد، مؤلفه ها و شاخص ها اطمینان حاصل شد. براین اساس، مدل نهایی سنجش فرهنگ سازمانی استانداری کردستان طراحی شد که شامل 5 بعد (فرهنگ: تحول گرا، شهروندگرایی، آینده نگری، بوروکراتیک و اسلامی- سیاسی)، 14 مؤلفه و 54 شاخص می باشد.

 گرچه تأثیر سبک رهبری مدت ها پیش شایان توجه قرار گرفته است، امروزه درک رابطه آن با خوش بینی سازمانی، ضرورت محسوب می شود. در این پژوهش، تأثیر سبک رهبری ادراک شده بر خوش بینی سازمانی با توجه به نقش میانجی گری جو روانشناختی مطالعه شد. روش پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و به لحاظ گردآوری داده ها، کمی و مبتنی بر رویکرد همبستگی است. بدین منظور، با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، 145 نفر از کارکنان و استادان دانشگاه فرهنگیان استان خراسان جنوبی به عنوان نمونه آماری، انتخاب و داده ها ازطریق پرسشنامه سبک رهبری (لوتانز)؛ جو روانشناختی (کویز و دکوتیز) و خوش بینی سازمانی (اسمیت، کاپوتی و کریتن دند) جمع آوری شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان دادند رابطه مستقیم سبک رهبری رابطه مدار با خوش بینی سازمانی معنی دار نیست؛ در حالی که بین جو روانشناختی و خوش بینی سازمان رابطه مثبت و معنی داری وجود داشت. همچنین فرضیه اصلی تأیید شد و نتایج نشان دادند (53/. ) اثر کل سبک رهبری رابطه مدار، غیرمستقیم و ازطریق جو روانشناختی تبیین می شود؛ بنابراین براساس نتایج حاصل از این پژوهش، می توان از سبک رهبری رابطه محور برای بهبود جو روانشناختی و خوش بینی سازمانی کارکنان و استادان دانشگاه استفاده کرد.

هدف پژوهش حاضر، طراحی الگوی اعتبارسنجی و تضمین کیفیت، متناسب با مختصات بافتی نظام آموزش عالی ایران بود. در این پژوهش، روش پژوهش کیفی با رویکرد نظریه زمینه ای انجام شد. جامعه آماری پژوهش خبرگان آموزش عالی بودند، که 36 نفر به صورت نمونه گیری هدفمند جهت مصاحبه نیمه ساختارمند انتخاب شد. در مرحله اول کدگذاری باز، 2027 مفهوم به دست آمد. داده های مرحله دوم کدگذاری باز، در قالب 1262 مفهوم و 157 مقوله عمده طبقه بندی شد. در مرحله کدگذاری محوری، در قالب کدگذاری نظری، 25 مقوله نظری تعیین شد. سپس، برحسب ویژگی های شرایطی، تعاملی/فرایندی و پیامدی طبقه بندی شد. در مرحله کدگذاری انتخابی، مقوله گفتمان کیفیت، بیم و امید، به عنوان مقوله مرکزی انتخاب شد. از نظر خبرگان آموزش عالی، چالش های موجود کیفیت دانشگاهی در ایران ناشی از چالش گفتمان بود، و نه چالش شکلی و ماهوی؛ و حتی معرفت شناختی. با توجه به درک و تفسیر خبرگان، کیفیت دارای دو بعد بیم و امید بود. بر این اساس، در یک چشم انداز کلی، بینش دوگانه و تقابل گرایانه ای از گفتمان کیفیت به نام های گفتمان کیفیت نظارتی به عنوان بیم و گفتمان کیفیت مشارکتی به منزله ی امید در دانشگاه های کشور گونه شناسی و طبقه بندی شد. همچنین، الگوی طراحی شده در پژوهش حاضر، داری مفهومی پیچیده و چندبعدی بود. این الگو در صورتی کارکرد مثبت خواهد داشت، که بسان یک کلیت واحد به تمامی ابعاد آن به طور یکسان توجه شود.

امروزه میان صاحبنظران این توافق وجود دارد که نیروی انسانی از مهمترین و اساسی ترین سرمایه های اجتماعی است و نقش زنان متخصص و متعهد به عنوان بخشی از نیروی انسانی آموزش دیده، در توسعه همه جانبه جامعه امری انکارناپذیر است. این پژوهش با هدف بکارگیری هوش مصنوعی برای پیش بینی شایستگی شغلی کارکنان انجام شده است. برای این منظور 83 نفر از زنان شاغل مورد بررسی قرار گرفتند. برای طراحی شبکه عصبی مصنوعی، اطلاعات دانش (در چهار بُعد)، مهارت (در بیست و یک بُعد) و ویژگیهای فردی (در سیزده بُعد) کارکنان گردآوری شد؛ سپس شبکه عصبی مصنوعی با الگوریتم پرسپترون چند لایه و سه لایه نورونی (1. 33. 38) طراحی شد. پیش بینی شایستگی شغلی در گروه آزمایش توسط الگوی طراحی شده شبکه عصبی مصنوعی انجام، و با الگوی رگرسیون چندگانه مقایسه شد. نتایج نشان داد شبکه عصبی مصنوعی در شاخص عملکرد مطلوب (ماتریس آشفتگی) به طور قابل ملاحظه ای موفق بوده است. این پژوهش می تواند به توسعه روش شناسی و فرایند شایسته گزینی در حوزه زنان کمک شایانی کند.

به منظور توسعه شایستگی مدیران شرکت ملی گاز ایران و تدوین الگوی مطلوب، این پژوهش به روش ترکیبی اکتشافی انجام شد. باتحلیل داده ها 7 مؤلفه اصلی درقالب الگوی مفهومی پژوهش منعکس گردید. برمبنای یافته های حاصل از تجزیه و تحلیل های مرحله کیفی، پرسشنامه پژوهش طراحی وروایی این پرسشنامه با استفاده از نظر صاحب نظران (74%) و پاپایی آن ازطریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (89%) محاسبه ودر نمونه آماری 160 نفر از مدیران شرکت ملی گاز ایران که به روش نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب شده بودند، اجرا و داده های کمی پژوهش گردآوری شد. نتایج تجزیه وتحلیل داده های کمی نشان می دهد وضعیت کلی شایستگی مدیران در شرکت ملی گاز ایران بالاتر از میانگین و نسبتاً مطلوب بوده و همچنین نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان می دهد که مؤلفه های هفت گانه شناسایی شده دارای بار عاملی کافی جهت پیش بینی شایستگی مدیران شرکت ملی گاز ایران می باشد، لکن در بین مؤلفه های تشکیل دهنده شایستگی تحلیل گری مؤلفه رویکرد استراتژیک با بار عاملی 16/0 و025/0R 2= دارای سطح معناداری 35/0 بودودر بعد شایستگی ذهنی مؤلفه حل مسأله وتصمیم گیری با بارعاملی 19/0 و04/0R 2= دارای سطح معناداری 21/0 بودکه از مدل کلی حذف شدند؛ لذا با به کارگیری الگوی مطلوب شایستگی مدیران، برنامه های آموزشی متناسب در جهت ارتقاء شایستگی های مدیران برنامه ریزی شده، تا افزایش مهارت ها و شایستگی های مدیران تضمین و مزیت رقابتی پایدار برای سازمان محقق گردد.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل تشکیل دهنده، ارائه مدل مفهومی و اعتباریابی کیفی مدرسه سالم با تاکید بر بعد سلامت سازمانی صورت گرفت. راهبرد این پژوهش کیفی برای شناسایی عوامل ایجاد مدرسه سالم از روش تحلیل مضمون استفاده شده است. جامعه تحقیق شامل اسناد، مدارک، متون و صاحب نظران حوزه مدیریت آموزشی به ویژه در مدارس بود. برای نمونه گیری از روش هدفمند استفاده گردید؛ بدین معنی که منابعی انتخاب گردیدند که بیشترین اطلاعات و داده را برای پاسخ به سوال تحقیق فراهم نمودند. نمونه گیری تا نقطه رسیدن به حداکثر اطلاعات، یا نقطه اشباع صورت گرفت. بر این اساس از 51 متن و 15 مصاحبه تخصصی برای گردآوری داده ها استفاده گردید. نتایج نشان داد که مضامینی همچون مدیر آموزشی، رهبری آموزشی، ویژگی های دموگرافیک مدرسه، ویژگی های معلمان، فرهنگ مدرسه، تعهد سازمانی معلم، رفتار شهروندی، خشنودی شغلی معلم، پیشرفت تحصیلی و سلامت دانش آموزان از مهم ترین عوامل تشکیل دهنده ی مدرسه سالم می باشند. جهت اعتباریابی الگوی مفهومی مدرسه سالم از تکنیک دلفی استفاده شده است. مقدار ضریب توافق در راند اول تکنیک دلفی 624/0 و در راند دوم 703/0 و در راند سوم 765/0 به دست آمد که وحدت نظر بالایی میان دیدگاه صاحبنظران را نشان داد. همچنین مقدار معناداری در هر دو دور  نیز 000/0 بدست آمد بنابراین فرضیه هماهنگی بین نظرات مورد پذیرش قرار گرفت.  بدین ترتیب 9 عامل که میانگین بالای 7 را کسب نمودند، مورد توافق قرار گرفتند.

شایستگی های منابع انسانی امروز یکی از مهمترین نکات کانونی در مدیریت است. هدف اصلی این پژوهش ساخت، اعتباریابی و روایی یابی ابزار سنجش پرسشنامه شایستگی های منابع انسانی در شرکت های دانش بنیان بود. در حال حاضر، تعریف حوزه، مفهوم سازی و تعیین مؤلفه ها برای مفهوم شایستگی های منابع انسانی با ابهام نظری و روشی روبه روست و ریشه بسیاری از این ابهام ها و پیچیدگی ها به نبود ابزار مناسب برای اندازه گیری مربوط می شود. تهیه ابزار اندازه گیری معتبر و روا گامی ضروری در حوزه منابع انسانی است. شایستگی های منابع انسانی مدیران سازه ای چند وجهی است که شامل پنج متغیر نهفته می شود.سوالات پژوهشی عبارت اند از :شایستگی های منابع انسانی چه ابعادی را شامل می شود؟با توجه به الگوهای گوناگون، آیا این ابعاد متفاوت است یا خیر؟جامعه آماری 220 نفر از مدیران شرکت های دانش بنیان بودند که با روش نمونه گیری سرشماری انتخاب شدند.

هدف پژوهش حاضر، طراحی الگوی یکپارچه سازی برنامه ریزی جانشین پروری و مسیر پیشرفت شغلی مدیران دانشگاه های دولتی از منظر مدیران و خبرگان آموزش عالی بوده، که از طرح نظام مندِ نظریه داده بنیادِ اشتراوس و کوربین استفاده شده است. بدین منظور، با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، با 15 نفر از مدیران میانی و اجرایی دانشگاه ها، صاحبان اثر در حوزه مذکور، مطلعین کلیدی در حوزه مدیریت منابع انسانی و آموزش عالی مصاحبه های نیمه ساختاریافته به عمل آمد و داده ها از مصاحبه ها استخراج گردید. داده ها در طی سه مرحله کدگذاری (باز، محوری و گزینشی) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت، که نتیجه حاصل 25 مقوله کلی بود که در قالب مدل پارادایمی شاملِ راهبردهای استقرار الگوی یکپارچه سازی (آشناسازی، مشارکت، یادگیری سازمانی، اعتمادسازی، آینده نگری، استقلال دانشگاهی و بینش سیستمی)، شرایط محیطی مداخله گر (محیط سیاسی، محیط پیرامونی، محیط اجتماعی-فرهنگی، محیط بین المللی، محیط سیاست گذاری و قانونی)، ویژگی های زمینه ای (ساختار سازمانی، فرهنگ و جو سازمانی، ثبات مدیریت، مقاومت در برابر تغییر)، شرایط علی (خزانه استعداد، نظام ارتقا کارآمد، مدیریت منابع انسانی، یکپارچه سازی برنامه ریزی جانشین پروری و مسیر پیشرفت شغلی، حمایت گری سازمانی از تلاش فردی، حرفه مندی)، پدیده اصلی (شایسته پروری)، و پیامدها (پیامدهای فردی، پیامدهای سازمانی) جای گرفتند. این مدل فرایند عملیاتی سازی الگوی یکپارچه سازی برنامه ریزی جانشین پروری و مسیر پیشرفت شغلی مدیران دانشگاه های دولتی و روابط بین مقوله ها و ابعاد آن ها را به تصویر می کشد.

زمینه و اهداف:هدف این مقاله بررسی میزان شراکت دانشگاه های علوم پزشکی با دیگر بخش های جامعه از نظر اعضای هیئت علمی بود.

اندیشمندان بر این باورند که هر نوع توسعه ای شامل نوعی از توسعه ظرفیت است. توسعه ظرفیت رویکردی هدفمند و گنجینه ای حرفه ای به منظور تحریک، راهنمایی، تقویت، آزادسازی، شکل دهی و رشد ظرفیت ها، آن سوی ظرفیت های موجود است. با توجه به اینکه این رویکرد ازجمله اهداف اصلی دانشگاه ها در طول برنامه ششم توسعه اجتماعی و اقتصادی کشور است، هدف اصلی پژوهش حاضر کاوش عوامل نهادی و سازمانی اثرگذار در توسعه ظرفیت دانشگاه های دولتی با استفاده از یک مطالعه کیفی است. بدین منظور از روش تحقیق کیفی تحلیل تم استفاده شد. به منظور گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل استادان، رؤسای دانشگاه، اساتید صاحب تالیف و مدیران حوزه های ستادی صاحب نظر در زمینه توسعه ظرفیت دانشگاهی دانشگاه های دولتی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری و نیز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی شهر تهران می باشد که با توجه به سطح اشباع داده 13نفر از آن ها به صورت هدفمند انتخاب شدند. روایی یافته های پژوهش با استفاده از روش های بررسی توسط اعضاء تضمین گردید. پس از مرور و سازمان دهی متون مصاحبه ها، محقق، کدهای اولیه را شناسایی و در ادامه کدهای مشابه را در طبقه هایی خاص قرار گرفتند. سپس، برای هریک از این طبقات عناوینی که نمایانگر کل کدهای آن طبقه باشد، انتخاب گردید. نتایج حاصل نشان دهنده دوازده تم اصلی است که چگونگی توسعه ظرفیت دانشگاهی را ارائه می نمایند که شامل آمایش سرزمین، نظام تصمیم گیری، قوانین و مقررات، ملاحظات دولت، تعامل با ذینفعان، زیرساختی و زمینه ای، مدیریت و رهبری دانشگاهی، توسعه ارتباطات، فرایند جذب، توانمندسازی حرفه ای، استقلال و آزادی علمی، اعتبارات و بودجه می باشد.

مطالعه حاضر با هدف تعیین کارآیی نسبی واحدهای اداری آموزش و پرورش استان زنجان با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده ها(DEA)  صورت پذیرفته است. این مطالعه از یک رویکرد کمّی بهره برده، به لحاظ روش، توصیفی-مقطعی بوده و برای پاسخگویی به سئوال های پژوهش از ابزار بررسی اسناد و مدارک اداری استفاده شده است. برای تعیین کارآیی، ابتدا با استفاده از پرسشنامه، نظرات خبرگان در خصوص متغیرهای ورودی و خروجی دریافت شد و سپس با استفاده از روش بُردا (Borda) به تعیین و انتخاب این متغیرها اقدام شد. با استفاده از مدل جمعی (Slack)، از تعداد 14اداره آموزش و پرورش، 7 اداره کارآ و 7 اداره دیگر ناکارآ تعیین شدند. به منظور استفاده از نتایج مطالعه در برنامه ریزی و بهینه کاوی، مقادیر بهینه هر متغیّر به تفکیک ادارات آموزش و پرورش ارائه شد تا از این مقادیر به عنوان هدف کمّی در هدفگذاری و برنامه ریزی استفاده شود

هدف این پژوهش بررسی تاثیر روش های آموزشی مباحثه گروهی،پرسش و پاسخ،نمایش علمی و سخنرانی بر انگیزه پیشرفت دانشجویان بود.جامعه آماری این پژوهش همه دانشجویان مراکز تربیت معلم استان البرز بودند.در یک طرح نیمه آزمایشی 270 دانشجو به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب انتخاب ودرچهار گروه جایگزین شدند.د انشجویان نمونه تحقیق پس از قرارگرفتن در گروه های چهارگانه روش تدریس (مباحثه گروهی، پرسش و پاسخ،نمایش علمی و سخنرانی )به مدت یک ترم تحصیلی درس مشترکی(روانشناسی تربیتی)را با روش های تدریس اختصاصی گروه خود گذراندند.در خاتمه ترم انگیزه پیشرفت گروه ها بوسیله پرسشنامه انگیزه پیشرفت هرمنس(1970) و با در نظر گرفتن چهارمولفه اصلی انگیزه پیشرفت هرمنس یعنی اعتماد به نفس،پشتکار،آینده نگری وسخت کوشی، اندازه گیری شد.برای تحلیل داده ها ازروش آماری تحلیل واریانس چندمتغیری (مانوا)،تحلیل واریانس یک راهه (آنوا) وآزمون تعقیبی توکی استفاده شد. یافته هانشان دادکه میزان انگیزه پیشرفت دانشجویان باتوجه به روش های مختلف تدریس (مباحثه گروهی ،پرسش وپاسخ،نمایش علمی وسخنرانی) متفاوت است. همچنین نتایج تحلیل ها نشان داد دانشجویانی که باروش مباحثه گروهی آموزش می بینند انگیزه پیشرفت بیشتری ازخود نشان می دهند.بر همین اساس به ترتیب روش های نمایش علمی،پرسش وپاسخ بر انگیزه پیشرفت دانشجویان تاثیر گذاربودند بنابراین دانشجویانی که با شیوه های نوین آموزش می بینند به انگیزه پیشرفت بیشتری دست میابند.

محور اصلی گفتمان تربیتی در مبانی نظری تحول بنیادین نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی جمهوری اسلامی ایران، دستیابی متربی و مربی به مراتبی از حیات طیبه است. با هدف تبیین ویژگیهای معلم دوره ابتدایی و با روش استنتاج از مبانی نظری تحول بنیادین، آیات قرآن، روایات معصومین(ع) و نتایج پژوهشها به مطالعه زمینه ها و مصداقهای دستیابی به حیات طیبه (ایمان و عمل صالح) در دوره کودکی پرداخته شد. بر اساس یافته های مقاله، مهمترین مبانی تربیت کودک عبارت است از: فطرت، کرامت و اعتدال و مهمترین مبانی تعلیم کودک عبارت است از: انگیزه، آمادگی، احساسات، عملی بودن، به روز بودن و تدبر و تفکر و بر اساس این مبانی، مهمترین مصداقهای دستیابی به حیات طیبه در کودکان عبارت است از: آموزش دین و اخلاق با تأکید بر جنبه عاطفی و مناسکی، توجه به تفاوتهای فردی، توجه به نقش الگویی، جامعه پذیری، تمرین کنترل خود، قضاوت منطقی، گرایش به خوبیها و تنفر از زشتیها و به تأخیر انداختن خواسته ها. بر اساس مبانی تربیت و تعلیم کودک و مصداقهای آن، ویژگیهای معلم دوره ابتدایی با سه ویژگی اصلی، معلم عامل و الگوی اخلاقی، معلم مسئول و مراقب و معلم متخصص و با محور معلم فکور تبیین شد.

اهداف: پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتباریابی مقیاسی برای سنجش کیفیت دانشگاه های ایران انجام شده است. روش ها: برای انجام این پژوهش، از روش تحقیق ترکیبی با طرح اکتشافی–مدل توسعه ابزار استفاده شده است. ابتدا در بخش کیفی پژوهش با استفاده از روش نظریه ی زمینه ای و مصاحبه با 36 نفر از خبرگان آموزش عالی، پرسش نامه ای با 25 مؤلفه و 157 خرده مؤلفه طراحی شد. سپس، در بخش کمی، پرسشنامه طراحی شده در یک مطالعه مقدماتی روی 84 نفر از خبرگان آموزش عالی ایران اجرا شد. بر اساس، بازخوردهای دریافتی به اصلاح پرسش نامه اقدام شد. سپس، نسخه ی نهایی و اصلاح شده آن در اختیار 293 نفر از خبرگان آموزش عالی کشور قرار داده شد. اعتبار پرسشنامه توسط صاحب نظران تأیید شده و پایایی آن به وسیله آلفای کرونباخ (0/982) محاسبه گردید. در بخش کیفی پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند غیر احتمالی و در بخش کمی از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی استفاده شد. برای آزمون ابزار اندازه گیری مزبور، از تحلیل مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها: با انجام تحلیل عاملی مرتبه ی اول، ابزار اندازه گیری مزبور به 22 مؤلفه و 150 خرده مؤلفه اصلاح و تعدیل یافت. نتایج تحلیل عاملی تأییدی مرتبه ی دوم نیز نشان داد که مؤلفه های 22 گانه احصاء شده دارای بار عاملی کافی جهت پیش بینی ابزار اندازه گیری اعتبارسنجی و تضمین کیفیت نظام آموزش عالی ایران است. همچنین، شاخص های برازش، (CMIN/DF) برابر با 1/924، (RMSEA) برابر با 0/39، (GFI) برابر با 0/976، (AGFI) برابر با 0/939، (CFI) برابر با 0/928، (NNFI) برابر با 0/953، (TLI) برابر با 1/000، (IFI) برابر با 0/928 و (RFI) برابر با 0/925 است. نتیجه گیری:نتایج آزمون های آماری نشان می دهد، مقیاس طراحی شده برای سنجش کیفیت نظام آموزش عالی ایران از برازش بسیار مطلوبی برخوردار است.

این پژوهش به منظور تعیین میزان ااثربخشی آموزش مبتنی بر سازمان یادگیرنده در کارکنان صنایع سیمانی بالای ده هزار تنی انجام گرفت. هدف از پژوهش حاضر ارایه مدل آموزش مبتنی بر سازمان یادگیرنده می باشد. بدین منظور، عوامل یادگیری سازمانی از طریق پژوهش کیفی در قالب کدهای باز،محوری ،انتخابی و مشاهدات حاصل معرفی شده و سپس با استفاده از مدل معادلات ساختاری، مدل نهایی بدست آمد. داده ها از بین کارکنان سه شرکت سیمان آبیک،تهران و سپاهان با جامعه آماری شامل 1719 نفر از کارکنان صنایع سیمانی گردآوری شد..نمونه مربوط به پژوهش کیفی شامل 29 نفر از کارشناسان و متخصصین با تجربه در عرصه صنعت سیمان بوده و نمونه پژوهش کمی شامل 326 نفر از کارشناسان و کارکنان بوده که از طریق نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای اندازه گیری متغیرهای کمی از پرسشنامه 72 سؤالی محقق ساخته استفاده شده است. پایایی کل پرسشنامه برابر 93/0 می باشد و روایی محتوایی و صوری آن با کمک همکاران و استادان صاحبنظر تعیین گردید. برای تجزیه و تحلیل داده های کمی از مدل معادلات ساختاری و رگرسیون استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که وضعیت سازمان یادگیرنده در شرکتهای سیمانی در حد متوسط است.در نهایت مدل بدست آمده از دو دسته عوامل فردی و سازمانی ذیل تشکیل گرده است