ارزیابی حساسیت زیست‌محیطی سواحل شمالی خلیج فارس(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
جعفر نوری
مطالب
فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۶ مورد.
محکمه ی یارغو؛ پژوهشی در باب محکمه ی قضایی ایلخانان مغول(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
Yarghv was the exclusive mongol jurisdiction court to resolve claims and disputes in various fields and was formed in most areas of the mongol Empire, including the patriarch of Iran (654-750 AH). The court mostly took place for political and some economical and social crimes, in Mongol military camps. In this court, some methods similar to Islamic courts were used, such as testimony, forced confession by torture, and presentation of written documents; and criminals were judged based on Yassa.
As Yarghvchy people were at the top of this Court. Yarghvchys, who were mostly Mongolian princes and commanders, judged based on Mongolian laws which rooted in Yassa. Dominance on yassa was the condition of becoming Yarghvchy.
In this paper we notice this court, its manner and trial style, via study of Ilkhanid Texts; and by this means throw light on history of judicial system in Iran.
اثربخشی درمان هیجان مدار به شیوه گروهی بر بخشودگی بین فردی و امید در زنان مطلقه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در این پژوهش، اثربخشی درمان هیجان مدار به شیوه گروهی بر بخشودگی بین فردی و امید در زنان مطلقه مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهش حاضر، به صورت نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل نابرابر می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه زنان مطلقه زیر 40 سال مراجعه کننده به مراکز مشاوره ای منطقه 2 شهر مشهد در خرداد 1394 می باشد. روش نمونه گیری به صورت نمونه گیری هدفمند و داوطلبانه بوده است که در ابتدا از بین زنان مطلقه مراجعه کننده به مراکز مشاوره منطقه 2 شهر مشهد 30 زنان مطلقه انتخاب و سپس به صورت تصادفی به 2 گروه آزمایش (15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر) گمارش شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه بخشودگی بین فردی (1389) و پرسشنامه امید اشنایدر (2000) بود. از هر دو گروه پیش آزمون به عمل آمد و سپس درمان هیجان مدار به شیوه گروهی طی 10 جلسه 90 دقیقه ای و به صورت هفتگی برای گروه آزمایش اجرا شد. پس از اتمام جلسات، از هر دو گروه آزمایش و کنترل پس آزمون گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل کواریانس تک متغیره استفاده شد. براساس نتایج حاصل از تحلیل واریانس تک متغیره بین میانگین نمرات پس آزمون گروه آزمایش و گروه کنترل تفاوت معناداری وجود داشت. بدین صورت کهدرمان هیجان مدار به شیوه گروهی بر بخشودگی بین فردی و امید در زنان مطلقه اثر گذار بود. (P<0.001). با توجه به نتایج درمان می توان گفت که درمان هیجان مدار به شیوه گروهی می تواند بخشودگی بین فردی و سطح امید در زنان مطلقه را بهبود بخشد.
اوضاع سیاسی کرمانشاه در عصر صفویه با تکیه بر ایل زنگنه
حوزه های تخصصی:
تحلیل اقتصادی حقوق در باب مرور زمان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تحلیل اقتصادی حقوق، به زبان ساده، استفاده ابزاری از حقوق برای رسیدن به کارایی است.
بر اقتصاد است. مهم ترین پرسش هایی که این « مرورزمان » بنابراین، هدف این مقاله، بررسی تأثیر نهاد
مقاله در پی پاسخ به آن ها است از این قرار است: آیا تحلیل اقتصادی حقوق در باب مرورزمان، همان
بررسی فواید مرورزمان است که قبلاً در کتاب های حقوقی بررسی شده است؟ آیا مرورزمان کارا
است یا خیر؟ اگر مرورزمان کارا است، شروع و پایان مرورزمان، زمان تعلیق، زمان انقطاع و زمان از
سرگیری مرورزمان چه زمانی باید باشد؟
این مقاله از دو مبحث تشکیل شده است؛ در مبحث نخست، مفاهیم کلیدی مرتبط شرح داده
می شود و در مبحث دوم، به طور جزئی، تحلیل اقتصادی حقوق در باب مرورزمان خواهد آمد.
موانع و راهکارهای بهره برداری از میادین مشترک نفت و گاز ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات حقوق انرژی دوره ۲ پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲
323 - 346
حوزه های تخصصی:
ایران از اصلی ترین دارندگان ذخایر نفت و گاز دنیا، در سالیان اخیر سرمایه گذاری گسترده ای در حوزه اکتشاف و بهره برداری از میادین خود کرده است. این در حالی است که این کشور حدود 28 میدان مشترک با کشورهای همسایه خود دارد و طرف مقابل در دو دهه گذشته سرمایه گذاری وسیعی را به صورت یک جانبه شروع کرده و لذا منطقاً بهره برداری متمرکز از این میادین و سرمایه گذاری در این بخش، از اهمیت بسیاری برخوردار است. به منظور تحقق این هدف، باید موانعی که در عمل و طی سال های اخیر برداشت صحیح از این میادین را ناممکن کرده است، شناسایی و راهکارهایی برای برون رفت از آن به اجرا گذاشته شوند. در این پژوهش موانع پیش روی بهره برداری از میادین مشترک در دو بعد قراردادی و غیرقراردادی بررسی شده اند و راهکارهایی حقوقی مانند اصلاح مدل قراردادی بالادستی کشور و افزایش ثبات قراردادها در کنار راهکارهای سیاسی و دیپلماتیک و روش های نوین تأمین مالی و مدیریت منابع مالی داخلی برای بهبود تولید از میادین پیشنهاد شده است.
ﺗﺄملی بر نقش سپهسالاران در تضعیف و سقوط حکومت سامانیان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
منصب سپهسالار عالی ترین مقام نظامی حکومت سامانیان و درواقع، فرمانده لشکریان سامانی بود. در دوره نخست حکومت سامانیان که دوران اقتدار امیران سامانی بود، یعنی از زمان امیر اسماعیل تا زمان امیر نصر (279تا331ق/893تا942م)، سپهسالاران در تحولات نقش کم رنگی داشتند؛ اما از دوران امیر نوح تا سقوط حکومت سامانی که دوران ضعف و انحطاط سامانیان محسوب می شود، به علت ازدیاد قدرت و نفوذ سپهسالاران، در تحولات و مناسبات قدرت حکومت سامانیان آنها به مهم ترین رکن تبدیل شدند. درواقع در این دوره، سپهسالاران علاوه بر حوزه اختیارات خود، یعنی مدیریت و فرماندهی ارتش سامانی، در اموری همچون منازعات و چالش های جانشینی و نیز عزل و نصب وزیران دخالت می کردند. پیامد این دخالت ها نابسامانی و آشفتگی امور و درنهایت، تضعیف حکومت سامانی بود. علاوه بر آن سپهسالاران با استمداد از آل بویه، در روند موضع گیری علیه امیران و وزیران سامانی، زمینه دخالت آل بویه را در امور داخلی سامانیان فراهم کردند و ضربه های نهایی را بر پیکره حکومت سامانی وارد کردند. باید در نظر گرفت که در تداوم روند رو به افول قدرت سامانیان، از اواسط عمر این سلسله تا پایان آن، سپهسالاران بیشترین سهم را داشته اند؛ بنابراین در این پژوهش نقش و ﺗﺄ ثیر سپهسالاران در افول تدریجی و سرانجام سقوط حکومت سامانی ارزیابی می شود و به روش توصیفی تحلیلی صحت این گزاره سنجیده می شود.
واکاوی دلایل محبوبیت سلطان محمود غزنوی در سیاست نامه خواجه نظام الملک(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
سیاست نامه ی خواجه نظام الملک، از منظر توجهی که به رویکردهای سیاسی و شیوه ی اعمال قدرت سلطان محمود غزنوی نشان می دهد، قابل تامل است. آنچه که خواجه نظام الملک از میراث سیاسی- حکومتی غزنویان به دست می دهد، برتافته از مهمترین دغدغه ها، ایدآلها و آمال سیاسی است که خواجه در تلاش برای تئوریزه کردن آن برای ملکشاه سلجوقی ست. تلاش خواجه در برجسته سازی برخی ویژگی های حکومت سلطان محمود مانند پایگاه غلامی- ترکی آن، نوع مواجهه اش با دربار خلافت، تلاش وی در جهت سرکوب آنچه خواجه نظام الملک بدعت می خواند، اقتدار وی در مقام مهمترین غازی در جبهه های هندوستان، توجه به اصول دقیق و همراه با جزئیات حکومت رانی و دیوانسالاری، اقامه ی شکلی ویژه از عدالت که محبوب خواجه بود و مولفه هایی از این دست، جایگاه سلطان محمود را در سیاست نامه و کل منظومه ی سیاسی- یدئولوژیکی نظام الملک برجسته می سازد به نحوی که تعادل و موازنه ی روایت ها و حکایات مندرج در سیاست نامه به نفع سلطان محمود سنگینی قابل توجهی دارد. این پژوهش، به روشی توصیفی- تحلیلی، در پی یافتن پاسخی برای دلایل این محبوبیت است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که شیوه و روش سیاست ورزی و حکمرانی سلطان محمود غزنوی تقریبا تمامی مولفه های مورد نظر خواجه به منظور تمرکز و تثبیت نوع خاصی از اقتدارگرایی ایدئولوژیک در این دوره ی زمانی را دارا بود.
تأملی بر چگونگی بازنمایی تاریخ ایلخانان در کتاب تاریخ 2 مقطع دوم دبیرستان
حوزه های تخصصی:
کتاب تاریخ 2 دوره ی دوم متوسطه، قرائتی از تاریخ ایران در دوره ی مغولان و ایلخانان به دست می دهد که بیش از اینکه ناظر بر یک بازنمایی هویت محور و مبتنی بر یک بازخوانی مسئله محور باشد و پیوندی میان آن تجربه های تاریخی با برخی مسائل روزگار کنونی برقرار کند، صرفاً با رویکردی توصیفی و البته فشرده به رشته ی تحریر درآمده است. آن چه مشخص است اینکه دوره ی حکومت مغولان در ایران، از منظر تداوم انگاره ی هویت و فرهنگ ایرانی و نحوه ی گذار تدریجی ایران از این دوره، در زمره ی یکی از مهم ترین دوره های تاریخ ایران به شمار می رود. تأکید بر این اهمیت از برخی منظرهای هویتی- فرهنگی البته در حیطه ی نهاد آموزش و پرورش است؛ نهادی که مهم ترین و مقتدرترین نهاد در فرهنگ سازی و تقویت بن مایه های هویتی در جامعه محسوب می شود. در این پژوهش که با روش تحلیل محتوا انجام خواهد گرفت، تلاش می شود تا با تاکید بر مسئله ی هویت و پیوند آن با نهاد آموزش، نقدی بر محتوای کتاب درسی تاریخ 2 دوره ی دوم متوسطه از منظر بازنمایی و بازخوانی تاریخ ایران دوره ی ایلخانان مغول برود. فرضیه اصلی این پژوهش این است که محتوای توصیفی این کتاب در آن چه که به تاریخ مغولان مربوط می شود، نمی تواند بازنمایاننده ی مهم ترین مسائل هویتی- فرهنگی این دوره ی تاریخی باشد.
ابن خلدون و نقد سنت های روایتی در تاریخ نگاری متقدم نمونة بحث: روایت شناسی سقوط برمکیان در تاریخ نگاری مورخان تا پایان قرن چهارم(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه های تخصصی:
نقد ابن خلدون به روش، بینش و نگرش در تاریخ نگری و تاریخ نگاری مورخان مسلمان، برای همیشه معیارها را در این حوزه از معارف دگرگون ساخت؛ کاری که از دریچة نگاه امروزین می توان آن را رویکردی معرفت شناسانه و نوین به علم تاریخ دانست. این پژوهش کوشیده است با ذکر یک نمونة مثالی- تاریخی، نقد ابن خلدون به رویکرد این مورخان را به عرصة امتحان و سنجش بیاورد. نمونة مدنظر سقوط برامکه در زمان هارون است که چگونگی بازتاب آن در تاریخ نگاری های چهار قرن نخستین محل پرسش است. ابتدا نقد ابن خلدون به روش و بینش مورخان متقدم ذکر می شود و سپس با ذکر نمونة تاریخی، صحت این فرضیه به آزمون گذاشته شود. نشریه تاریخ اسلام در آینه پژوهش: شک نیست که ابن خلدون شخصیت بزرگی بوده و نخستین بار باب تحلیل عقلی در تاریخ را باز کرد و معیارهایی برای آن معرفی کرد. اما باید توجه داشت که نقدهایی بر ابن خلدون و برخی اندیشه های او وارد است (تاریخ در آینه پژوهش، پیش شماره 3، پاییز 1382، تأملی در آثار و اندیشه های ابن خلدون). لذا نباید او را مثل هر بزرگ دیگر مطلق انگاشت، و دربارة او غلوّ کرد. ضمناً ابن خلدون روش ها و معیارهای تحلیل در تاریخ را که در «مقدمه» مطرح کرده در تاریخ خود «العبر» به کار نبسته یا نتوانسته است! آنچه در این مقاله آمده، دیدگاه نویسندگان محترم مقاله است.
نقش صنعت نفت و گاز در تحدید حقوق مردم بومی نسبت به زمین ها و دارایی های فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات حقوق عمومی دوره ۴۸ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲
301-317
حوزه های تخصصی:
امروزه با گسترش فزاینده تقاضای جهانی برای انرژی، منابع انرژی مانند نفت و گاز اهمیت بسزایی یافته اند. اما دستیابی به این منابع مهم، مستلزم استفاده از زمین ها و دارایی های مردمی است که در محدوده این منابع زندگی می کنند. این مردم شرایط ویژه ای دارند، که آنان را در گروه متمایزی از مردم قرار می دهد و باید مورد توجه قرار گیرند. تعلقات مذهبی، سنتی، امرار معاش و مانند آن از مواردی است که این زمین ها را برای این مردم بومی بسیار مهم می گرداند و ارتباطات آنان را محکم تر می سازد. اینکه ورود صنعت به قلمرو این مردم بومی چگونه باید صورت گیرد و آیا این مردم می توانند نقشی در انتخاب این پروژه ها داشته باشند یا خیر، پرسشی است که در پی پاسخ آنیم. الزاماتی که حقوق بین الملل برای حفظ حقوق بومیان تعیین کرده، الزام به اخذ رضایت و مشورت از بومیان است که مسئولیت دولت ها را در پی دارد.
نگرشی بر مهم ترین مؤلفه های روش شناختی در مطالعات تاریخی ابوریحان بیرونی و کاربست آن در تاریخ نگاری فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های تاریخی ایران و اسلام بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲۴
159 - 178
حوزه های تخصصی:
آنچه از روش در تاریخ نگاری ابوریحان بیرونی مدنظر است، مؤلفه هایی است که تاریخ نگاری وی را تا حد گسترده ای از روش دیگر مورخان مسلمان متمایز می کند. روش وی در سنجش صحت وسقم رویدادها، چگونگی دسترسی مورخ به منابع تاریخی، بهره گیری از شاخه های مختلف علوم در بررسی های تاریخی، ازجمله ی این مؤلفه های متفاوت است که روش شناسی تاریخی ابوریحان در مطالعات تاریخی را نسبت به سایر مورخان متمایز کرده است. درواقع تاریخ نگاری ابوریحان بیرونی را می توان با توجه به این شاخصه ها مورد تدقیق و بررسی قرار داد. از طرف دیگر ابوریحان در نگرش تاریخی خود، دارای رویکردی فرهنگی است؛ امری که در تاریخ نگاری مسلمانان تا اواسط قرن سوم به طورجدی در کانون توجه این مورخان قرار نگرفته است. فرضیه ی اساسی در این پژوهش که در جهت اثبات یا رد آن گام برداشته می شود این است که روش شناسی تاریخی در مطالعات تاریخ نگارانه و تاریخ نگرانه ی ابوریحان بیرونی در خدمت تاریخ نگاری فرهنگی قرار می گیرد که حاصل آن بازتاب وسیع فرهنگ و مؤلفه های آن در آثار تاریخی وی می باشد.
عملکرد رصدخانه مراغه در گسترش دستاوردهای علم نجوم در عصر ایلخانی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علم و تمدن در اسلام سال سوم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱۱
55 - 79
حوزه های تخصصی:
رصدخانه مراغه از مهم ترین رصدخانه های دوره اسلامی است که در سده هفتم هجری قمری و در زمان سیطره ایلخانیان بر ایران ساخته شد. پایه گذاری رصدخانه مراغه به مثابه مرکزی آموزشی و پژوهشی؛ زمینه های گردهمایی دانشمندان، گردآوری اسناد و کتب علمی معتبر و انجام پژوهش در فضایی آزاد به همراه امکانات لازم را فراهم ساخت. نتیجه آنکه ارائه دستاوردها و کشفیات این مرکز علمی در جهان آن روز است. آوازه و شهرت این مرکز علمی باعث گردید تا توجه بسیاری از سرزمین ها را به سوی خود جلب سازد تا جایی که بعضی حکمرانان، آرزو می کردند تا بتوانند نظیر چنین مرکزی را در سرزمین خویش برپا ساز ند. حال با توجه به اهمیت این مجموعه پر ارزش از نظر تاریخ علم ایران و جهان، سؤالی که ضرورت پاسخ گویی به آن وجود دارد، این است که عملکرد رصدخانه مراغه به عنوان مهم ترین مرکز علمی پژوهشی دوره ایلخانان<strong> </strong>در گسترش علم نجوم چگونه بوده که به الگویی برای ساخت رصدخانه های دیگر تبدیل شده است؟ پژوهش حاضر قصد دارد با روش توصیفی-تحلیلی و با اتکا به منابع کتابخانه ای به این سؤال پاسخ بدهد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که رصدخانه مراغه به تمام معنی یک مرکز علمی پژوهشی و آموزشی بود. این بنیاد علمی بی نظیر همچون فرهنگستان های پیشرفته امروزه، فضای بسیار وسیعی را در جای مناسبی در مراغه به خود اختصاص داده بود که باعث گردید این رصدخانه به عنوان مهم ترین مرکز علمی پژوهشی و نجومی دوره ایلخانان در سده هفتم هجری قمری شناخته شود.
پیامبری در جامه زندیقان (تأملی در خوانش های چندگانه از جنبش مانی در تاریخ نگاری قرون نخستین)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در بازنمایی و روایت مجدد نهضت دینی مانی در تاریخ نگاری قرون نخستین، سه رویکرد عمده قابل شناسایی ا ست که جز در برخی روایت های معدود، این بازنمایی (دست کم در دو رویکرد) با مفهومی کانونی، یعنی مفهوم «زندیق» صورت بندی شده است. این سه رویکرد عبارت است از: نخست رویکرد گذار آگاهانه و مختصرگویی، مبتنی بر نگرش ها و روایت هایی با محتوای ضد زندیقی گری، با نمایندگان برجسته ای چون طبری، ابوحنیفه دینوری، مسکویه و ابن اثیر؛ دوم رویکردی تاریخی- کلامیو مبتنی بر خوانشی بدعت گرایانه از جنبش مانیبا عالم- مورخان تأثیرگذاری چون ابوریحان بیرونی، مقدسی، ثعالبی، یعقوبی و خواجه نظام الملک طوسی؛ سوم رویکردی نسبتاً توصیفی-تاریخی با میزان به نسبت کمتری از ارزش داوری ها با مورخانی چون مسعودی و گردیزی. این سه رویکرد، در یک درهم تنیدگی عمیق با فضای گفتمانی این عصر، مجموعه ای از گزاره ها و روایت ها را حول محور مسئله مانی می آفرینند که این شخصیت و جنبش دینی او، نقطه کانونی آنها به شمار می رود. مسئله این پژوهش تبیین چرایی و چگونگی بازنمایی جنبش دینی مانی در تاریخ نگاری قرون نخستین است؛ با این فرضیه که وجوه مختلف این بازخوانی، محصول فضای سیاسی، کلامی و فرهنگی این دوره و همچنین انگاره ها، روش ها و بینش های مورخان این دوره بوده است.
امرای نظامی مغول و بحران جانشینی در دوره ایلخانان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات تاریخی جنگ سال پنجم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۷)
125 - 146
حوزه های تخصصی:
مسئله ی جانشینی در عصر ایلخانان، تحت تأثیر اقتدار و نفوذ حداکثری امرا و اشرافیت نظامی مغولی، به بحرانی سیاسی- اجتماعی مبدل شد. تأمل در سیر تأثیرگذاری امرای مغولی در مسئله ی جانشینی و روند تبدیل آن به یک بحران سیاسی- اجتماعی، نشان می دهد که نقش آفرینی فزاینده ی امرای نظامی مغولی در مسئله ی جانشینی، برآیندی از واقعیت های سیاسی-اجتماعی و اقتصادی-نظامی این دوره است. بر این اساس، هر چه فاصله ی ما از دوره تأسیس ایلخانان به دوره ی مسلمانی آنان بیشتر می شود، نقش امیران و اشراف مغولی در مسئله ی جانشینی کمرنگ تر و در عوض به نقش دیوانسالاری ایرانی در بحران جانشینی افزوده می شود.از همین رو پژوهش حاضر تلاش دارد تا به این پرسش پاسخ دهد که امرای نظامی مغول چه نقشی در بحران جانشینی دوره ایلخانان داشته اند و الگو و مؤلفه های مختلف دخیل در شکل گیری و تداوم این مسئله کدام است؟ فرضیه ی این پژوهش آن است امرای نظامی از تأسیس حکومت ایلخانی تا روی کار آمدن غازان نقش مهم و بی بدیلی در مسئله ی جانشینی داشتند؛ اما با روی کار آمدن غازان، مسلمان شدن ایلخانان و قدرت گرفتن دیوان سالاران ایرانی از نقش امرای نظامی در مسئله ی جانشینی کاسته شد. نتایج این بررسی همچنین نشان می دهد که تأثیر امیران مغولی در تبدیل کردن مسئله ی جانشینی به یک بحران، به بسترها و عوامل پیچیده و چندگانه وابسته بود و با تحول در نوع سیاست و حکومت مغولان در ایران، الگوی دخالت امیران نظامی در مسئله ی جانشینی هم متحول شد.
مقایسه اثربخشی درمان یکپارچه توحیدی و درمان روابط موضوعی بر خود متمایزسازی و خشونت زوجین
منبع:
زن و فرهنگ سال دهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۹
31-47
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی مقایسه اثربخشی درمان یکپارچه توحیدی و درمان روابط موضوعی بر خود متمایزسازی و خشونت زوجین شهر مشهد انجام شده است. از جامعه مذکور نمونه ای به حجم 30 نفر به روش در دسترس انتخاب و در دو گروه آزمایش هر گروه پنج زوج (10 نفر) و در گروه کنترل پنج زوج (10 نفر) به صورت ساده جایگزین شدند. طرح پژوهش از نوع نیمه آزمایشی (پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل است. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه تمایز- خود و پرسشنامه خشونت زناشویی استفاده شد. مداخلات بر روی 2 گروه به صورت 10 جلسه دوساعته در هفته انجام شد و گروه کنترل، هیچ درمانی را دریافت نکرد. داده ها با استفاده از آمار استنباطی شامل تحلیل کواریانس چندمتغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که درمان یکپارچه توحیدی و درمان روابط موضوعی با اثربخشی معناداری در خود متمایزسازی و خشونت زوجین همراه بودند، علاوه بر آن نتایج نشان داد که درمان روابط موضوعی در مقایسه با درمان یکپارچه اثربخشی بهتری در افزایش خودمتمایزسازی داشته است و نیز درمان یکپارچه در مقایسه با درمان روابط موضوعی اثربخشی بهتری در کاهش خشونت زناشویی داشته است.
بررسی و تحلیل اندیشه تقدیرگرایی در تاریخ عالم آرای عباسی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سخن تاریخ سال شانزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳۹
36 - 64
حوزه های تخصصی:
این پژوهش بر آن است که اندیشه تقدیرگرایی را به عنوان یکی از ویژگی های تاریخ نگاری اسکندربیگ منشی ترکمان در "تاریخ عالم آرای عباسی" مورد بررسی قرار دهد. یافته های این تحقیق نشان می دهد که اندیشه تقدیرگرایی یکی از مهمترین محورهای نگارش عالم آرای عباسی بوده، به گونه ای که اسکندربیگ در همه روایت های تاریخی، مشی تقدیرگرایانه را حفظ و به آن پایبند بوده است. او در هیچ زمینه ای خود را ملزم به ارائه تبیین ها و تحلیل های عقلانی ندانسته و بویژه در زمینه اخبار منفی، خط سیر تقدیرگرایی را دنبال نموده و با استفاده از آن به توجیه ناکامی ها پرداخته است. میزان تقدیرگرایی در متن تاریخ عالم آرا بسته به شرایط سیاسی کم و زیاد می شد و به طور متوسط این میزان در فاصله سالهای مرگ شاه طهماسب(984 -930 ق) تا به اوج رسیدن قدرت شاه عباس، بیشتر از دیگر مقاطع بوده است. به سبب ماهیت موضوع مورد پژوهش، روش تحقیق توصیفی- تحلیلی می باشد. اندیشه تقدیرگرایانه کاربرد مشروعیت بخشی به حکومت صفویان نیز داشته و در همین راستا ترکمان از تعابیری چون اقبال شاهی و بخت شاهانه بهره برده است. در واقع می توان عنوان نمود که هدف نهایی توسل به اندیشه تقدیرگرایانه ایجاد مشروعیت در اقدامات شاهِ صفوی و حکومت صفویان بوده است. به هر روی تمام جنبه ها و ویژگی های تاریخ نگاری ترکمان مسئله این پژوهش نبوده و تمرکز بر جایگاه اندیشه تقدیرگرایانه در نگارش تاریخ عالم آرای عباسی بوده است.
عوامل مؤثر در کاهش کارایی اقتصادی فعالیت های کشتیرانی رودخانه های عراق در عصر عباسیان (132- 334ق)(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
تاریخ اسلام سال بیست و سوم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۹۰)
267 - 294
حوزه های تخصصی:
عباسیان، در طول دوران خلافت خود، به پیشبرد و توسعه کشتیرانی رودخانه ای در عراق، توجه ویژه ای داشتند و از دو رودخانه دجله و فرات، استفاده های نظامی، تجاری و گردشگری فراوانی نمودند. با وجود این، پاره ای موانع، اثر منفی بر فعالیت های کشتیرانی در این دو رودخانه گذاشت. پرسش اصلی که این پژوهش در پاسخ به آن شکل گرفته، این است که چه عواملی سبب کاهش فعالیت های کشتیرانی در رودخانه های دجله و فرات در دوره خلافت عباسی در بازه زمانی 132 تا 334ق بوده است؟ یافته های پژوهش، نشان می دهد عوامل انسانی همچون: شورش های داخلی، سرقت های داخلی و خارجی، افزایش عوارض گمرکی و عوامل طبیعی مانند: بادها، سیلاب ها و گل ولای رودخانه ها، در کاهش کارایی اقتصادی فعالیت های کشتیرانی تأثیرگذار بوده است.
تأملی بر چگونگی تداوم حیات سیاسی کردها از روی کار آمدن امویان تا دوره اول خلافت عباسیان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سخن تاریخ سال شانزدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۳۸
94 - 110
حوزه های تخصصی:
شکل گیری خلافت امویان و پیرو آن انقلاب عباسی و روی کار آمدن دستگاه خلافت جدید، تحولاتی عمیق در سازمان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایرانیان همراه آورد. تداوم حیات عنصر ایرانی در این دوره ها و تلاش آنها برای استمرار مهمترین پایه های فرهنگی و هویتی خویش، در زمره ابهام ها و پرسش های بسیار جدی ای قلمداد می شود که ارائه هر گونه پاسخ و یا به دست دادن هر تبیینی برای روشن تر ساختن آن، در این سال های نخست مواجهه ایرانیان با اعراب مسلمان، امری سخت به شمار می آید. تأملی بر وضعیت سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کردها، هم زمان با روی کار آمدن امویان تا سپری شدن دوره اول خلافت عباسیان را می توان تا حدودی،آئینه تمام نمای ایرانیان در این دوره دانست. در این پژوهش تلاش بر این است با تحلیل داده های کم در دسترس، وضعیت سیاسی کردها و شهرهای کردنشین، داخل و یا خارج از مرزهای مرسوم ایران، هم زمان با روی کار آمدن خلافت اموی تا دوره اول خلافت عباسیان، بررسی شود. همچنین به این سؤال اساسی پاسخ داده شود که کردها در مواجهه با تحولات مختلف این دوران چه واکنشی نشان دادند. مهم ترین فرضیه این پژوهش تلاش برای تبیین بهتر این گزاره است که «وضعیت کردها و شهرهای کردنشین در این دوره تابعی از وضعیت کل تر ایرانیان زیر حاکمیت خلفای اموی و عباسی بود. با وجود این جغرافیای کوهستانی محل زیست کردها و عدم دسترسی و تسلط دستگاه خلافت اموی و عباسی بر این منطقه، سبب شد تا منطقه سکونت کردها در این دوران به مکانی مناسب برای فعالیت مخالفین حکومت خلفا بدل شود.