غلامحسن محرمی
| مدرک تحصیلی: عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی |
| پست الکترونیکی: Moharrami47@gmail.com |
مطالب
فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۲ مورد از کل ۱۲ مورد.
تاریخ (تشیع)
تاریخ اسلام (نقش انبیا در پیشرفت تمدن بشرى)
منبع:
صباح ۱۳۸۲ شماره ۹ و ۱۰
حوزه های تخصصی:
موقعیّت اقتصادى مدینه در دوران جاهلیّت و…(مقاله ترویجی حوزه)
منبع:
میقات حج ۱۳۷۷ شماره ۲۴
حوزه های تخصصی:
نقدی بر کتاب «نگاهی به تاریخ تفکر امامیه از آغاز تا ظهور صفویه»(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه های تخصصی:
کتاب «نگاهی به تاریخ تفکر امامیه از آغاز تا ظهور صفویه» در عین دارا بودن نکات مثبت و شایان تقدیر، دارای اشکالات و نکات قابل نقدی است که در این نوشتار، نمونه هایی از آنها بررسی شده است؛ از جمله: نگرشی سطحی و روشن فکرمآبانه به تاریخ تشیع همراه با نوعی پیش داوری؛ برخی ادعاهای بدون دلیل و مدرک؛ ذکر برخی روایات شاذ و نادر در مقابل روایات مشهور، و احیاناً ذکر سخنان مخالفان شیعه و دیدگاه های خلاف نظریة رایج شیعه. از دیگر اشکالات محتوایی این کتاب، تشکیک در وجود بعضی باورهای موجود شیعه در قرون اولیه به ویژه قرن اول هجری است. همچنین چنین وانمود شده که پیدایش تشیع منشأی عرفی و نه الهی داشته است و این گونه به ذهن می آید که اصولی همچون اعتقاد به نص، عصمت و تبرّی از دشمنان اهل بیت علیهم السلام دست کم در قرن اول نزد پیروان اهل بیت علیهم السلام مطرح نبوده است!
شیوه های تعامل امیرمؤمنان علی (علیه السلام) با مخالفان(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه های تخصصی:
امیرمؤمنان علی (علیه السلام) از شیوه های کلامی و همچنین شیوه های غیرکلامی در تعامل با مخالفان استفاده کرد. ایشان هم در زمان پیش از حکومت و هم در زمان حکومت خویش، با مخالفان گفتگوی حضوری داشته و در زمان حکومت هم از روش نامه نگاری در تعامل با مخالفان استفاده کرده است. همچنین دیگر روش های کلامی مورد استفاده حضرت، در تعامل با مخالفان، وعظ و خطابه است که شامل این موارد می شود: احتجاج با مخالفان، تهدید مخالفان، مذمت مخالفان و روشنگری از طریق بیان ظلم، مکر و حیله مخالفان. شیوه های غیرکلامی تعامل علی (علیه السلام) با مخالفان عبارت اند از: مدارا، نبرد مسلحانه و برخورد با بدعت ها. در گردآوری مطالب، از روش اسناد کتابخانه ای و در مقام داوری تحقیقات مشابه پیشین، از روش توصیفی تحلیلی بهره گرفته شده است.
روش شناسی تاریخی آیت الله سیدعلی خامنه ای مبتنی بر کتاب «انسان 250 ساله»
حوزه های تخصصی:
این مقاله کوشیده است روشی را که آیت الله سیدعلی خامنه ای براساس آن به تحلیل تاریخ می پردازند، دریابد. بدین منظور کتاب «انسان 250 ساله» را که از بیانات ایشان تدوین شده، به عنوان موضوع مطالعاتی انتخاب کرده است. شناخت دقیق این روش ما را به فهم بهتر سخنان رهبر انقلاب و استفاده کاربردی از آن رهنمون می شود. در این زمینه توجه به تاریخ صدر اسلام و دوره امامت، علاوه بر برجستگی بُعد تاریخی آن، به سبب آنکه اکثریت جامعه ایران را شیعیان تشکیل می دهند، از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. اینکه رهبر انقلاب به عنوان رهبر امت اسلامی، چگونه به این مقطع تاریخی می نگرند، اهمیت این پژوهش را بیشتر می کند. ازاین رو، در این پژوهش سعی شده تا نشان داده شود که آیت الله خامنه ای با نگاهی جامع و روشمند به مطالعه تاریخ و به ویژه تاریخ صدر اسلام پرداخته است.
رویکرد تحلیل محتوای دکترینال و استراتژیک تاریخ در تحلیل کتاب «انسان 250 ساله»(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
رویکرد تحلیل محتوای دکترینال و استراتژیک تاریخ به عنوان یکی از روش های تحلیل، کمتر در تاریخ مورد استفاده بوده است. در این پژوهش سعی شده است با استفاده از قابلیت های فراوان این رویکرد و بر اساس روش تحلیل کیفی، کتاب انسان 250 ساله حضرت آیت الله خامنه ای را که در خصوص تحلیل های تاریخ صدر اسلام و تاریخ امامت است مورد سنجش قرار گیرد. این پژوهش سه رهاورد داشت. نخست اینکه قابلیت استفاده از این رویکرد در تحلیل تاریخ و توان مدل سازی تاریخی توسط آنرا به اثبات رساند. دوم میزان تسلط بالای رهبر انقلاب در هر سه حوزه تاریخ، دکترینولوژی و علوم استراتژیک آشکار گردید و سوم دکترین ها، استراتژی ها، تاکتیک ها و تکنیک های ائمه^ برای تشکیل حکومت و یا دفاع و گسترش آن از دیدگاه رهبر انقلاب در چارچوب کتاب بیان گردید.
آسیب شناسی تمدن های بشری مبتنی بر دیدگاه علامه طباطبایی
منبع:
تاریخ فلسفه اسلامی سال اول پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳
135-154
حوزه های تخصصی:
تبیین کارآمدی دین در تمام بخش های زندگی بشری نیازمند بازشناسی مفاهیم مرتبط با ساختارها و سیستم های اثرگذار در اداره جامعه مانند مفهوم تمدن می باشد که باید از منابع دین استنباط شود. از اینرو شناخت آسیب شناسی تمدنی از منظرِ قرآن کریم نیازمند بازخوانی آراء و نظرات مفسران در این باره است. نگاه تفسیری علامه طباطبایی در تفسیر المیزان در زمینه آسیب شناسی تمدنی نوآوری و جامعیت ویژ ه ای دارد که با تلفیق نگاه فلسفی بر تمدن و تاریخ صورت گرفته است. در مقاله حاضر، آسیب شناسی تمدنی در اندیشه علامه واکاوی گردیده است و با روش توصیفی – تحلیلی دیدگاه ایشان بیان شده است. این مفسر شهیر معاصر در ذیل آیات مربوط به سرنوشت و اقوام و ملل گذشته به بیان دیدگاه قرآن درباره انحطاط جوامع از جایگاه والای انسانی و صراط مستقیم و خط سیر الهی پرداخته و متمدن بودن جوامع را تنها در پیشرفت مادی ندانسته و انحطاط اخلاقی و معنوی را سقوط حقیقی آنها می داند و علل آن را در فساد، انحراف از مسیر فطرت، کفران نعمت، ظلم و ستم، اسراف و تبذیر، خیانت، ترک امر به معروف و نهی از منکر، تکذیب آیات خدا معرفی می کند.
إحیاء الشعائر الحسینیه؛ قراءه تاریخیه
منبع:
المصطفی المجلد ۳ ربیع و صیف ۲۰۲۲ العدد ۴ (الإمام الحسین علیه السلام و ملحمة عاشوراء)
301 - 324
حوزه های تخصصی:
کلّما بدت طلعه العام الهجری یتذکّر المسلمون ببالغ الأسى وعظیم التأثّر مصارع آل الرسول وأهل بیته وما أمعنه الجیش الأُموی فیهم من القتل والتنکیل والتمثیل، فیستعدّ المسلمون فی معظم أنحاء المعموره للتعبیر عن شعورهم إزاء هذه الذکرى الدامیه وخاصّهً فی الیوم العاشر من محرم، ولیس هذا التعبیر عن شعور التأثّر والتألّم تجاه مصرع الإمام الحسین علیه السلام أمرًا مستحدثًا، بل یرقى تاریخُ هذه المشاعر الصادقه إلى عهدٍ قدیمٍ فی الإسلام، فکان رسول الله صلی الله علیه و آله وصحابته الکرام أوّل من بکوا الحسین علیه السلام ثمّ الأئمه المعصومین علیهم السلام؛ إذ أقاموا العزاء علی جدّهم الشهید سرًّا وعلانیّهً، وقد اتّسع نطاق إقامه المناحات ومجالس العزاء على الحسین علیه السلام فی عهد آل بویه فی العراق وإیران، وأخیرًا أخذ العزاء الحسینیّ دورًا متّسع النطاق فی ظلّ عنایه الدوله الصفویّه، ونال الموالون لآل البیت علیهم السلام کلّ حرّیّتهم فی إظهار رغباتهم وشعائرهم لإحیاء ذکرى شهید الحقّ الإمام الحسین علیه السلام.
تحلیلی بر فعالیت های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی امیر مؤمنان علی(ع) در عصر خلفای سه گانه
منبع:
تاریخ اهل بیت سال ۲ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲
111-129
حوزه های تخصصی:
امام علی (ع) در عصر حکومت خلفای پیش از خود هرچند در رأس رهبری سیاسی جامعه نبود، اما نقش علمی و فرهنگی بسیار مؤثر و مرجعیت علمیداشت.آن حضرت معارف قرآن را به مردم آموخت و علوم رسول خدا (ص) را به نسل بعد منتقل کرد و بسیاری از کتاب های نگارش شده به دست خود را به میراث گذاشت. آن حضرت عالی رتبه ترین قاضی در میان مسلمانان بود که همه به او رجوع می کردند و نیازمند علم وسیع وی بودند و در برخی موارد سیاسی، نظامی و اداری نیز به خلفا مشورت می داد و گاهی خطاها و اشتباهات آنان را اصلاح می کرد. آن حضرت در این زمان فعالیت اقتصادی بسیار گسترده ای داشت و زمین های فراوانی را آباد کرد که جزء املاک آن حضرت و موقوفه بود و تا قرن های متمادی نیز قابل استفاده بوده و سوددهی داشت.