حمید هوشنگی

حمید هوشنگی

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۵ مورد از کل ۱۵ مورد.
۱.

چالش نفتی ایران انقلابی با غرب

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۳۶۴
آنچه باعث شده بود شوک نفتی به وجودآمده بر اثر وقوع انقلاب اسلامی ایران اهمیتی بیش از اولین بحران نفتی غرب در اوایل دهه 1970 پیدا کند، خود نفت و برهم خوردن بازار عرضه و تقاضای آن نبود، بلکه بیش از هر چیز ایدئولوژی بیدارگرانه و ضداستعماری انقلاب اسلامی بود که می توانست به راحتی در سراسر کشورهای اسلامی و نیز سایر کشورهای استعمارزده نفت خیز سرایت کند. ایدئولوژی کمونیستی به خاطر ماهیت الحادی خود قادر نبود در کشورهای نفت خیز اسلامی، نیروی مبارزه نفتی با غرب ایجاد کند، اما انقلاب اسلامی ایران می توانست انرژی غرب را در بحران و کابوسی همیشگی فرو برد.هرچند بیداری کشورهای اسلامی و مبارزه همگانی صادرکنندگان نفت علیه چپاولگری غرب به بلوغ و کمال موردنظر نرسیده است، وضعیت کنونی با دوران قبل از انقلاب مقایسه شدنی نیست. در حال حاضر روحیه شجاعت و ایستادگی ایران انقلابی به بسیاری از کشورهای نفت خیز سرایت کرده و برای غرب خطرهای بالقوه ای به وجود آورده است.در مقاله حاضر به تاثیر انقلاب اسلامی ایران بر وضعیت بین المللی نفت توجه شده است.
۲.

آزای علامه نایینی و شیخ فضل الله نوری

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵۴۹
یکی از وظایف اصلی «تحلیل»، گذر از ظواهر است؛ چراکه تشابهات و تفاوت های غیرواقعی را فقط با تحلیل که توجه به ریشه ها و ساختارها را موجب می گردد، می توان تشخیص داد. از نمونه های فقدان تحلیل، استنباط اختلاف فکری علامه نائینی و شیخ فضل الله نوری با استناد به تفاوت رفتاری آن ها در مقطعی خاص نسبت به مشروطه است. لذا در این زمینه نیازمند تحلیل و ترویج آن هستیم. در این مقاله مقدمات تحلیل فوق فراهم آمده است.
۳.

کشف حجاب و تجدد اجباری

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۰۶
کشف حجاب و تجددمآبی و فرنگی زدگی جای خود! چه اجباری در اجباری کردن این گونه برنامه ها و به کار بردن خشونت در مسیر تجددمآبی وجود داشت؟! شاید اگر رضاشاه و اطرافیان او کشف حجاب را به سرعت اجباری نمی کردند، بعضی از اقدامات مورد قبول آنها در زمینه نوسازی هم در گرد و غبار خشم و غیرت مردم فرو نمی رفت، اما گویی لازم بود که چنین رژیم مستبد و خشک مغزی از طریق همین اشتباهات در نزد مردم و تاریخ ایران بی اعتبار شود.رضاشاه برای سرعت بخشیدن به کشف حجاب دلایلی برای خود داشت و ازهمین رو دستور داد ابزارها و روش های این امر شناخته، و به کار گرفته شوند. برای آشنایی با این دلایل و روش ها نوشتار زیر مفید خواهد بود.
۴.

تحلیل گفتمان مقام معظم رهبری در موضوع اهل سنت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: امت واحده اهل سنت پدام رهبر معظم انقلاب سید علی خامنه ای گفتمان وحدت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۶ تعداد دانلود : ۳۶۵
جمهوری اسلامی ایران جزء کشورهایی به شمار می رود که دارای تنوع مذهبی است. رویکردهای مختلفی درباره تنوع مذهبی در ایران مطرح است. برخی محققان این تنوع را تهدید برای کشور معرفی می نمایند و برخی رویکرد فرصتی به این پدیده دارند. بر اساس مبانی جمهوری اسلامی ایران ، تنوع مذهبی فرصتی برای تعامل با جهان اسلام است اما این تنوع ممکن است به عنوان بستری برای اعمال فشار بیگانگان به نظام قرار گیرد . بر این اساس حفظ اهل سنت در حوزه فرصتی نیازمند سیاست گذاری هوشمندانه است. سیاست گذاری دارای مراحل متعددی است و شناخت گفتمان حاکم بر سیاست گذاری از مراحل اساسی این حوزه محسوب می شود. استخراج گفتمان رهبر معظم انقلاب به عنوان یکی از مبادی سیاست گذاری در جمهوری اسلامی ایران برای ورود به عرصه سیاست گذاری لازم و ضروری است . بر این اساس این مقاله تلاش دارد گفتمان مقام معظم رهبری در حوزه اهل سنت را استنباط نماید . برای نیل به این هدف ، از الگوی عملیاتی تحلیل گفتمان (پدام) استفاده شده است . در این مقاله با بهره گیری از این الگو ، سه مرحله توصیف ، تفسیر و تبیین را بر پایه پنج بُعد تحلیل لایه های نمونه های جامعه آماری مقاله (از سطح تا عمق) انجام شده است . تحلیل گفتمان رهبر معظم انقلاب نشان می دهد که دال اصلی این گفتمان ، امت واحده اسلامی و مقابله با نظام سلطه است و مولفه های دیگری مانند نفی نگاه تبعیض آمیز مذهبی ، حفظ وحدت و فرصت دانستن اهل سنت به عنوان سایر دال های اساسی گفتمان قابل بازشناسی است.
۵.

عدالت و سیاست گذاری تنوع قومی در جمهوری اسلامی ایران؛ جایگاه و دلالت ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عدالت سیاست گذاری تنوع قومی جمهوری اسلامی ایران دلالت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۱ تعداد دانلود : ۳۸۶
تنوع قومی در هر کشوری نیازمند سیاست گذاری متناسب با مبانی نظام سیاسی و وضعیت تنوع در آن کشور است و ایران از جمله کشورهای دارای تنوع قومی محسوب می شود. عدالت در نظام جمهوری اسلامی ایران یک گفتمان اساسی و عامل مشروعیت بخش به شمار می رود و باید سیاست گذاری بر مبنای آن انجام شود. بنابراین، عدالت در سیاست گذاری تنوع قومی در این کشور، هم دارای جایگاه و اهمیت است و هم دلالت هایی را به جای می گذارد. این مقاله با روش اسنادی و با بهره گیری از منابع و اسناد موجود، ضمن انتخاب رویکرد و تعریف عدالت در آن، به وضع اشیاء در مواضع خودشان به عنوان چارچوب نظری مختار، به بررسی جایگاه و اهمیت عدالت در سیاست گذاری تنوع قومی از سه منظر می پردازد؛ اول، از جنبه نظری که با ارائه تئوری ها به تبیین رابطه عدالت و بروز بحران های قومی می پردازند. دوم، از جنیه عینی و میدانی به نتایج پیمایش هایی اشاره دارد که جایگاه عدالت را در سیاست گذاری تنوع قومی نشان می دهد و سوم، از جنبه جایگاه عدالت در اسناد بالادستی مرتبط با حوزه قومی. میزان حجم این پرداختن به این موضوع نشان از اهمیت بحث عدالت در سیاست گذاری دارد. در گام بعد نیز دلالت های اتخاذ رویکرد عادلانه در سیاست گذاری تنوع قومی در جمهوری اسلامی ایران استخراج شده است. بررسی ها و مطالعات نشان می دهد دلالت های اصولی، هدفی، فرآیندی، سیاستی و ساختاری از اتخاذ رویکرد عادلانه در سیاست گذاری تنوع قومی نشئت می گیرند.
۶.

بررسی نسبت خاستگاه رهبران اصلاح گر معاصر شیعه و سنی و عملکرد آنان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اصلاح گر رهبران شیعه رهبران اهل تسنن اندیشه اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۵ تعداد دانلود : ۴۴۵
یکی از عوامل مؤثر بر کنش سیاسی اصلاح گران مذهبی، خاستگاه آنان است. بررسی ها نشان می دهد خاستگاه رهبران اصلاح گر شیعه و اهل تسنن، کاملاً متفاوت با یکدیگر است. به طوری که اصلاح گران شیعه دارای خاستگاه حوزوی بوده و به عنوان مرجع تقلید و زعیم شیعیان شناخته می شوند. نمونه بارز آنان میرزای شیرازی در جریان تحریم تنباکو و حضرت امام خمینی & در دوران معاصر است. در حالی که رهبران اصلاح گر اهل تسنن عموماً مطالعات حوزوی را در قالب سیستم دانشگاهی فراگرفته یا دارای خاستگاه دانشگاهی محض بوده اند. به طور نمونه می توان به حسن البنّا مؤسس اخوان المسلمین و در دوران معاصر به محمد مرسی اشاره نمود. این تفاوت خاستگاه، سبب تفاوت هایی در تحولات فکری و عملکرد این رهبران شده است. ازجمله این تفاوت ها می توان به جایگاه اصول اسلامی در تنظیم تمام برنامه های اصلاحی، افراطی گری یا عدم آن و میزان تأثیرپذیری از تفکرات غیر اسلامی اشاره نمود. در این نوشتار تلاش شده است ضمن نشان دادن تفاوت در خاستگاه ها، به تفاوت در عملکردها و تحولات فکری رهبران شیعه و سنّی پرداخته شود .
۷.

جایگاه هویت ملی در مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی (مورد مطالعاتی مصوبات 1390 تا 1400)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۵۱۳ تعداد دانلود : ۱۳۴
شورای عالی انقلاب فرهنگی یکی از نهادهای تصمیم گیر در جمهوری اسلامی ایران است که بسیاری از تصمیم گیری های کلان در حوزه فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران متأثر از این شوراست. هویت ملی نیز به عنوان یک مقوله فرهنگی و گفتمانی در تصمیمات شورای عالی انقلاب فرهنگی بروز دارد. با توجه به اهمیت هویت ملی، بررسی میزان اهتمام شورای عالی انقلاب فرهنگی به این مقوله ضروری است؛ بنابراین این مقاله تلاش دارد مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی از 1390 تا 1400 را از منظر هویت ملی بررسی نماید. در این تحقیق هویت ملی به هفت بعد اجتماعی، فرهنگی، تاریخی، سیاسی، سرزمینی، دینی و ادبی و زبانی تقسیم شده است و ابعاد مذکور در مصوبات ردگیری می شوند. برای رسیدن به هدف پژوهش نیز از روش الگوی عملیاتی تحلیل گفتمان استفاده شده است. تحلیل مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی از منظر هویت ملی نشان می دهد که حفظ همبستگی و انسجام ملی، حاکمیت آموزه های قرآنی، گسترش زبان فارسی، احیای حافظه تاریخی، حفظ فرهنگ ایرانی اسلامی، رشد بصیرت سیاسی و جذب نخبگان ذیل محور کلان تمدن اسلامی به هویت ملی ایرانی شکل داده اند. همچنین میزان اهتمام شورای عالی انقلاب فرهنگی به همه ابعاد هویت ملی یکسان نبوده است و بعد سرزمینی در کمترین حد و بعد فرهنگی و ادبی و دینی بیشتر از سایر ابعاد موردتوجه بوده اند و ابعاد سیاسی، اجتماعی و تاریخی در میانه این بردار قرار دارند.
۸.

سیاست گذاری تنوع قومی در جمهوری اسلامی ایران: چشم انداز، اهداف و سیاست های پیشنهادی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۴۸۴ تعداد دانلود : ۱۷۸
تنوع قومی یک پدیده فراگیر و جهان شمول است و هر کشوری از یک سو براساس اهداف و رویکردهای نظام سیاسی و از سوی دیگر مدل تنوع قومی موجود در جامعه اقدام به طراحی سیاست برای مدیریت تنوع قومی کرده است. جمهوری اسلامی ایران نیز یکی از کشورهای دارای تنوع قومی است و براساس نوع نگاه به مقوله تنوع قومی و با عنایت به ویژگی های این تنوع اقدام به سیاست گذاری کرده است. ضمن بررسی و نقد رویکردهای موجود به سیاست گذاری قومی، نویسندگان تلاش کرده اند با توجه به رویکرد فرصت محور جمهوری اسلامی ایران به تنوع قومی، اهداف و چشم اندازهای سیاست گذاری تنوع قومی را با استناد به سخنان رهبران انقلاب و اسناد بالادستی استخراج و براساس آن سیاست هایی برای مدیریت تنوع قومی در جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد نمایند. روش تحقیق در این مقاله ترکیبی از روش های اسنادی، بررسی منابع و پژوهش های موجود، تشکیل پنل نخبگانی، مصاحبه با نخبگان و استفاده از تجربیات نویسندگان است.
۹.

برداشت های سیاستی و اجرایی از اصل 15 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۴۲۷ تعداد دانلود : ۱۶۷
هویت یک مسأله پیچیده و چند لایه است به ویژه هویت در جامعه ایرانی که به دلایل مسائل تاریخی و حضور در گذرگاه مهم جهان از پیچیدگی بالاتری برخوردار است. بعد زبانی به عنوان بخش مهمی از هویت ایرانیان است که در اصل 15 قانون اساسی مورد توجه قانون گذاران بوده است. تفاسیر غیرهمگون با هویت و همبستگی ملی از این اصل، ضرورت تبیین کامل از این اصل را نشان می دهد. بر این اساس نوشتار حاضر با اتخاذ رهیافت منشأگرایی (ترکیب متن گرایی و مؤلف گرایی) و جامعه شناسی تاریخی نسبت به تبیین اصل 15 قانون اساسی اقدام نموده و از گذر این تفسیر، برداشت های سیاستی و اجرایی متناسب با آن استخراج کرده است. اصطلاحات و عباراتی مانند مشترک، رسمی، زبان های محلی و قومی و ادبیات با استفاده از رویکرد منتخب در این نوشتار تبیین شده است. مهم ترین نکته تحلیلی اصل 15 قانون اساسی، اصالت خط و زبان فارسی است که هم تفسیر اصل و هم برداشت های آن باید با رعایت این نکته صورت پذیرد.
۱۰.

نسبت سنجی هویت جمعی ایرانیان و ارزش های اجتماعی؛ بررسی یک پیمایش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۴۱۹ تعداد دانلود : ۱۹۱
عوامل مختلفی بر تقویت و تضعیف هویت جمعی به ویژه هویت ملی تأثیر می گذارند. شناخت این عوامل و سنجش وضعیت آن در سطح جامعه علاوه بر این که می تواند زمینه ساز پیش بینی وضعیت آینده ارزش ها و هویت ملی و جمعی شود، سیاست گذاری هویتی را در مسیر دقیق تر و صحیح تری قرار می دهد. یکی از این عوامل، ارزش های اجتماعی است. این پژوهش بر آن است که میزان اعتقاد جامعه را به رواج ارزش های اجتماعی مورد بررسی قرار دهد؛ بنابراین از پیمایش به عنوان روش تحقیق و پرسشنامه محقق ساخته به عنوان ابزار گردآوری اطلاعات استفاده شده است. در این راستا با انتخاب جامعه آماری از میان افراد 18 تا 65 سال ساکن در مراکز 31 استان کشور در سال 1393 و براساس فرمول کوکران و نمونه گیری چندمرحله ای با توجه به جمعیت مرکز هر استان، در مجموع 15040 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. سنجش گویه ها نشان می دهد رواج ارزش های اجتماعی در جامعه تأثیر مثبت و مستقیمی بر گرایش به هویت ملی دارد و در مقابل تأثیر منفی و معکوسی بر گرایش افراد نسبت به هویت مدرن گذاشته است. بنابراین تقویت ارزش های اجتماعی منجر به تقویت هویت ملی می شود.
۱۱.

بررسی مؤلفه های بعد دینی هویت ملی؛ راهبردها و راهکارها(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۴۱۳ تعداد دانلود : ۱۷۱
بعد دینی هویت ملی از عوامل مبنایی مؤثر در ثبات نظام های سیاسی و اجتماعی است، بنابراین یکی از اهداف و حوزه های اصلی جامعه پذیری سیاسی احصاء و تقویت و بازتولید شاخص های این مقوله است. این مقاله می کوشد با استفاده از روش نخبگی، مطالعات راهبردی و محیط شناسی مبتنی بر تکنیک SWOT راهبردهای تقویت بعد دینی هویت ملی احصاء و اولویت بندی شوند. براساس نتایج حاصله،راهبردهای اولیه بر حفظ کیان خانواده، تقویت و تصحیح کارکردهای مدارس و دانشگاه ها، ابزار هنری و علمی، فعال سازی مراجع اجتماعی، یکپارچه سازی نهادهای رسمی و اجرای درست قانون تأکید دارند و راهبردهای ثانویه مواردی همچون ترویج خودباوری، اشاعه روحیه ی جهادی، صیانت و ترویج مدل مردم سالاری دینی، افزایش کارآمدی نظام، مشارکت شایستگان اقوام، وحدت مسلمانان و تعامل فعال با جهان اسلام را برجسته می سازد.
۱۳.

مؤلفه های کارآمدی نظام سیاسی دینی از دیدگاه مقام معظم رهبری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: ایده پدام ساختار سیدعلی خامنه ای عملکرد کارآمدی کارگزار گفتمان مقام معظم رهبری نظام سیاسی دینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۵ تعداد دانلود : ۱۸۲
با توجه به اینکه کارآمدی، مقوله ای زمینه مند است، بررسی آن در چهارچوب مبانی نظری هر نظام سیاسی ضروری است. براین اساس در این نوشتار تلاش شده به این سؤال که مؤلفه های کارآمدی نظام سیاسی دینی در گفتمان مقام معظم رهبری چیست؟ پاسخ داده شود. برای این منظور از نظریه چهار سطحی از کارآمدی (که برای کارآمدی مؤلفه هایی مختلف در چهار بُعد اساسی ایده، ساختار، کارگزار و عملکرد قائل است) به عنوان نظریه مبنا استفاده شده است. از روش پدام نیز به عنوان روش تحلیل بهره برداری شده تا پاسخ سؤال اصلی ارائه شود. تحلیل، دیدگاه های رهبر معظم انقلاب نشان می دهد که ایده اصلی ایشان، مقوله حکومت اسلامی مبتنی بر ولایت فقیه است و کارآمدی نظام سیاسی در سطوح چهارگانه نیز مبتنی بر این ایده سامان یافته اند. مؤلفه هایی مانند پاسخگویی به نیازهای زمانه در سطح ایده، ساختار مبتنی بر عدالت و شایستگی در سطح ساختار، ساده زیستی و شجاعت در سطح کارگزار و قانون گرایی در سطح عملکرد، مؤلفه های کارآمدی شناسایی شده اند.
۱۴.

Socio-cultural Policy to Manage Ethnical Diversity in the Islamic Republic of Iran(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: Policy Making Cultural Policy social policy Ethnical Diversity Islamic Republic of Iran

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷ تعداد دانلود : ۴۹
Socio-cultural diversity is a comprehensive phenomenon across the world so that there are only a few monoethnical countries. Every country attempts to plan its policy to manage its ethnical diversity on one hand according to goals and approaches of its political system and on the other hand according to its specific ethnical diversity pattern. The Islamic Republic of Iran also is among countries with ethnical diversity and attempts to administrate its policy according to its political system approach toward ethnical diversity and the features of that diversity. In this paper it was tried to represent some socio-cultural suggestions, employing the positive experiences of countries with ethnical diversity and regarding opportunity-based approach of the Islamic Republic of Iran toward ethnical diversity and recommendations of the leaders of the revolution. The research method used here is a combination of documentary method with studying of resources and available studies, formation of elites’ panel, interviewing with elites. Also Smith’s general policy making model was used in the process.
۱۵.

Justice and Ethnic Diversity Policy-Making in the Islamic Republic of Iran: the Place and Implications

نویسنده:

کلید واژه ها: justice Policy-Making Ethnic Diversity Islamic Republic of Iran Implication

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱ تعداد دانلود : ۳۷
Ethnic diversity in each country requires policy-making harmonized with the principles of the political system and the diversity state in that nation. Iran is one of the countries that has ethnic diversity. Justice in the Islamic Republic of Iran is a fundamental discourse and a legitimating factor that policy-making must be based on it. Therefore, justice in ethnic diversity policy-making has importance; it has also some implications. In this paper, by scholarly method and using existing resources and documents, besides choosing the approach and defining justice to put everything it its place as a theoretical framework, the status and importance of justice in policy-making of ethnic diversity will be explored from three perspectives:Firstly, the theoretical aspect by which presenting theories aims at explaining the relationship between justice and the emergence of ethnic crises. Secondly, the objective and field aspect, which signals the results of surveys, indicates the place of justice in policy-making of ethnic diversity. Finally, there is the importance of justice in the high-level documents related to the ethnic domain, which the volume of this issue indicates the significance of discussing justice in policy-making. In the next step, the implications of choosing a fair approach toward ethnic diversity policy-making in the Islamic Republic of Iran have been extracted. Reviews and studies have shown that the principal, objective, process, political and structural implications are taken from the adoption of a fair approach toward the policy-making of ethnic diversity.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان