امید قادرزاده

امید قادرزاده

مدرک تحصیلی: دانشیار دانشگاه کردستان و پژوهشگر پژوهشکده کردستان شناسی(نویسنده مسئول)
پست الکترونیکی: o.ghaderzadeh@uok.ac.ir

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۶۳ مورد.
۴۱.

مطالعه پدیدارشناختی اقدام به خودکشی در شهر آبدانان ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جوانان اقدام به خودکشی پدیدارشناسی انزوای بدن پدیداری شکنندگی بدن جسمانی آبدانان ایلام

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی انسان شناسی فرهنگی انسان شناسی قوم شناختی قومیت ها
تعداد بازدید : 717 تعداد دانلود : 619
طی چند سال اخیر خودکشی در میان جوانان آبدانان رشد فزاینده ای به خود گرفته است. توصیف تجربه و درک از خودکشی و جهان پدیداری و پیامدهای این اقدام جهت شناخت زیست جهان جوانان این منطقه از اهمیت به سزایی برخوردار است. روش شناسی پژوهش حاضر کیفی است و از پدیدار شناسی اگزیستانسیالیستی برای انجام عملیات میدانی تحقیق و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش کلایزی استفاده شده است. یافته های به دست آمده از تجربه زیسته اقدام کنندگان به خودکشی، نشان از درک خودکشی به مثابه تسهیل گری ، سنت گریزی و واقعیت گریزی دارد. به همین جهت، احساس و درک متفاوتی نسبت به این اقدام در افراد مورد بررسی شکل گرفته است که دامنه آن از پذیرش تا طرد خودکشی در نوسان است. تجربه و درک شرکت کنندگان از جهان پدیداری، بر ناامیدی و تداوم سختی ها دلالت دارد. این اقدام پیامدها و آثار متفاوتی بر بدن زیست مند آن ها برجای گذاشته است که در ذیل دو مضمون کلی «شکنندگی بدن جسمانی» و «انزوای بدن پدیداری» قابل دسته بندی است. برساخته های معنایی حکایت از آن دارد که اقدام کنندگان به خودکشی در حال تجربه زیست جهان پیچیده، ناامن و دشواری هستند.
۴۲.

مطالعه کیفی سنخ شناسی سبک های زندگی: مطالعه جوانان شهر مهاباد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سبک زندگی جوانان تمایز اجتماعی مهاباد روش کیفی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی شهری
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی انسان شناسی فرهنگی انسان شناسی کاربردی انسانشناسی شهری انسان شناسی سبک زندگی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده جوانان
تعداد بازدید : 760 تعداد دانلود : 530
شهر مهاباد از نظر تراکم نشانگان فرهنگ قومی، شیوه های مصرف و سبک های زندگی همواره مورد توجه دیگر شهرهای کُردنشین و حتی غیر کُردنشین بوده است. تغییر و دگرگونی های ناشی از توسعه، موقعیت خاص جغرافیایی این شهر و وجود امکانات مناسب در مقایسه با دیگر شهرهای کُردنشین، باعث مهاجرت فراوان مردم از شهرها و روستاهای اطراف به این شهر شده است.این پژوهش برای سنخ شناسی سبک های زندگی در بین جوانان پسر شهر مهاباد، با استفاده از رویکرد تفسیرگرایی اجتماعی، کنش ها و ایده های شکل دهنده سبک زندگی را بررسی می نماید. در بخش نظری، با استفاده از آرای اندیشمندان مختلف در حوزه مصرف و سبک زندگی چارچوبی مفهومی تنظیم و برای سنخ شناسی سبک های زندگی استفاده شده است. روش کار، کیفی (نظریه مبنایی) است، و داده های میدانی با استفاده از تکنیک مصاحبه عمیق و معیار اشباع نظری در بین 25 نفر از جوانان پسر 18 تا 29 سال شهر مهاباد گردآوری شده اند. یافته های به دست آمده، شامل شش سبک زندگی به شرح ذیل است: پیشامدرن، مدرن، علمی، ورزش محور، شادزیست و جهان محلی.
۴۳.

مطالعه­ کیفی تأثیرات بازارچه­های مرزی بر تداوم پدیده­ قاچاق(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قاچاق نظریه زمینه ای شهرستان مریوان بازارچه های مرزی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی اقتصادی
تعداد بازدید : 933 تعداد دانلود : 717
نوشتار حاضر بر اساس روش­شناسی کیفی و با روش مردم­نگاری، به بررسی درک و تفسیر مردم منطقه­ مرزی مریوان از تأثیرات بازارچه­های مرزی بر پدیده­ قاچاق انجام گرفته است. چارچوب مفهومی تحقیق به مثابه لنزی نظری، ترکیبی از رویکردهای انتقادی، کارکردی، و سازه­گرایی است. یافته­های تحقیق با تکنیک­های مصاحبه عمیق، مشاهده مشارکتی و اسنادی گردآوری شده­اند. با کمک روش نمونه­گیری کیفی(از نوع نمونه­گیری فرصت­گرا یا ظهوریابنده) با 27 نفر از مطلعان کلیدی مصاحبه شده تا اشباع نظری حاصل گردد. در نهایت، داده­ها با روش نظریه­ زمینه­ای تحلیل و در قالب 34 مفهوم اساسی و پنج مقوله­ عُمده (تداخل کارکردی نهادی، بوروکراسی بغرنج و بازدارنده، آسیب­مندی و ناکارآمدی سیستم نظارت درونی بازارچه­ها، نابسامانی موقعیتی، فشارهای برون ساختاری) کدگذاری شده و در مقوله­ هسته­ ""تداوم تحول­یافته­ پدیده­ قاچاق"" تلخیص شده اند. نظریه­ حاصله در قالب مدلی ارایه و توأماً از وضعیت بر ساخت شده­ نهایی، تبیینی انتقادی ارایه شده است.
۴۴.

خال کوبی و برساخت هویت فردی بازتابنده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت بدن فردگرایی خال کوبی گفتمان مسلط فرهنگی روایت شخصی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 975 تعداد دانلود : 219
خال کوبی به مثابه­ی بخشی از مدیریت و طراحی بدن در کنار کارکردهای زیست­شناختی دارای کارکردهای اجتماعی و معنایی است و همین مسئله خال کوبی را از یک نمایش کودکانه و یا نابهنجار به مسئله­ای بنیادین در بیان خودِ بازتابنده و هویت نوین درآورده است که افراد به تناظر آن به بیان روایتی خاص از هویت فردی،ذهنیت و جنسیت خود می­پردازند. سؤال محوری پژوهش حاضر این است که افراد چگونه اشکال طراحی شده و متون نگارش شده بر بدن خود را بازسازیی معنایی می­کنند. نتایج حاصله از مصاحبه عمیق با 32 نفر از افرادی که بر بدن خود خال کوبی کرده­اند، نشان از تغییر بنیادین در رویکرد افراد نسبت به خال کوبی دارد. از منظر افراد درگیر در این موضوع، خال­کوبی به مثابه­ی خواست متافیزیکی، عضویت نمادین گروهی، روایت فردی، تداوم هنجارهای اجتماعی جنسیتی، ضد معیارمندی و فردگرایی تجربه و تفسیر شده است.
۴۶.

مطالعه کیفی پیامدهای فرهنگی تجارت مرزی در شهرستان مریوان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شهرستان مریوان تجارت مرزی ازجاکندگی فرهنگی نظریه زمینه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 309 تعداد دانلود : 657
پژوهش حاضر درصدد است با استفاده از رویکرد تفسیرگرایی اجتماعی به بازسازی معنایی پیامدهای فرهنگی تجارت مرزی در شهر مرزی مریوان ازمنظر ساکنان آن بپردازد. روش شناسی پژوهش کیفی است و از روش قوم نگاری برای انجام عملیات تحقیق استفاده کرده ایم. جهت گردآوری داده­ها نیز از فنون­ مصاحبه عمیق و مشاهده مشارکتی و از نمونه­گیری فرصت­گرا یا ظهوریابنده بهره گرفته ایم. برای تحلیل اطلاعات از نظریه زمینه­ای استفاده کرده ایم. نهایتاً داده­ها درقالب 51 مفهوم، 4 مقوله اصلی و یک مقوله مرکزی کدگذاری و تحلیل شدند. 4 مقوله اصلی عبارت اند از: استحاله ارزشی و هنجاری، سوژه شدن بدن/ابژه شدن طبیعت، ابزاری شدن ارتباطات، اصالت زدایی از دانش. برمبنای نتایج حاصل از مصاحبه با 27 نفر از مطلعان کلیدی، اساسی­ترین عناصر فرهنگی این جامعه، که شاخص کلی فرهنگ منطقه­اند، بنابر تأثیرات تجارت مرزی، اساساً تغییر کرده و جابه جا شده اند.
۴۷.

مطالعه کیفی دلالت های معنایی غذا و تناول آن نزد زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اجتماعات ذائقه زنان غذا مدیریت بدن مراقبت غذایی هویت غذایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 615 تعداد دانلود : 942
تناول غذا در کنار ابعاد فیزیولوژیک، کارکردهای تمایزبخشی دارد و همین مسئله تناول غذا را از یک نیاز جسمی به مسئله ای بنیادین در بیان هویت اجتماعی مبدل کرده است که افراد به تناظر آن به بیان روایتی خاص از جایگاه و هویت اجتماعی خود می پردازند. در همین زمینه، مسئله اصلی نوشتار حاضر این است که زنان چگونه، به میانجی یک امر زیستی و بیولوژیک، جایگاه اجتماعی خود را بازسازیِ معنایی می کنند. روش شناسی مطالعه حاضر کیفی است و روش مردم نگاری برای انجام دادن عملیات میدانی و برای تحلیل داده ها از نظریه مبنایی استفاده شده است. نتایج حاصله از مصاحبه نیمه ساخت یافته با 30 نمونه زن، نشان از تغییر در رویکرد زنان متعلق به جایگاه های مختلف اجتماعی نسبت به غذا و تناول آن دارد. برای زنان مورد مصاحبه، غذا و تناول آن دلالت های معناییِ سیرشکمی، ساده گرایانه، کارکردگرایانه، زیبایی شناسانه، و سبک بخشی دارد.
۴۸.

تأثیر ساختار اجتماعی آموزش بر قوم گرایی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 647 تعداد دانلود : 784
در رویکردهای نظری معاصر، در چارچوب موضوع ساختار اجتماعی آموزش بر نقش آموزش به طور عام و آموزش عالی به طور خاص، بر تقویت کنش های ارتباطی عام، تقویت مسئولیت پذیری اجتماعی، همبستگی اجتماعی، تولید سرمایه اجتماعی جدید و به تبع آن تلطیف خاص گرایی های فرهنگی و اجتماعی تأکید شده است. حال این که در واقعیت امر خاص گرایی های فرهنگی و قومی در دانشگاه ها چه وضعیتی پیدا کرده است و تا چه اندازه ساختار اجتماعی آموزش در تعدیل قوم گرایی مؤثر بوده است، قابل تعمق است. به همین دلیل این پژوهش با هدف بررسی وضعیت قوم گرایی در دانشگاه های شهر سنندج و به عنوان پژوهشی پیمایشی انجام شد. جامعه آماری شامل تمام دانشجویان دانشگاه های کُردستان، پیام نور و آزاد اسلامی شهر سنندج در سال تحصیلی 91-90 بود که 600 نفر از جامعه یادشده بر پایه روش برآورد نمونه کوکران و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفیِ طبقه ای انتخاب شد. به منظور جمع آوری داده ها از یک پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها حاکی از آن است که میانگین قوم گرایی (نمونه کل) معادل 15/54 است که بر مبنای یک مقیاس صفر تا 100 متوسط ارزیابی می شود. بر مبنای نتایج تحقیق، متغیرهای سابقه دانشجویی، یادگیری تعاملی، تعاملات اجتماعی و روابط انجمنی اثرات مؤثر و کاهش دهنده ای بر قوم گرایی داشته و در مجموع 40 درصد تغییرات قوم گرایی دانشجویان را تبیین می کنند. در بخش پایانی مقاله، دلالت های یافته ها و نتایج تحقیق در زمینه مدیریت مسالمت آمیز تغییرات فرهنگی در محیط دانشگاه مورد بحث قرار گرفته است
۴۹.

تأثیر مصرف رسانه های جمعی بر مدیریت بدن زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زنان مدیریت بدن ب‍ان‍ه رسانه های خارجی رسانه های داخلی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست زن در حوزه رسانه ها
  2. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست زن در حوزه فرهنگ
  3. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، اجتماع و خانواده جامعه شناسی زنان
تعداد بازدید : 155 تعداد دانلود : 294
هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر مصرف رسانه های جمعی بر مدیریت بدن زنان می باشد. این پژوهش از نوع پیمایشی و داده های مورد نیاز از راه پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شده است. جامعه آماری زنان17 تا40 ساله شهر بانه که از این تعداد480 نفر با استفاده از فرمول کوکران و شیوه نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شده اند.. داده ها پس از جمع آوری به وسیله نرم افزار SPSS در دو سطح توصیفی و استنباطی(همبستگی،تحلیل رگرسیونی) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان می دهد که بین مصرف رسانه های داخلی و خارجی به ترتیب همبستگی منفی و مثبتی با مدیریت بدن وجود دارد.تلویزیون(در میان رسانه های داخلی) و ماهواره (در میان رسانه های خارجی) قوی ترین رابطه را با مدیریت بدن دارند. هم چنین، نوع همبستگی رسانه های داخلی و خارجی با ابعاد و مؤلفه های مدیریت بدن تا حدودی متفاوت است. در میان متغیرهای جمعیتی، پایگاه اقتصادی- اجتماعی و سن به ترتیب همبستگی مثبت و منفی با مدیریت بدن دارد. در مجموع، متغیرهای مذکور، حدود40 درصد از تغییرات مدیریت بدن زنان مورد بررسی را تبیین می کند.در بخش پایانی مقاله، دلالت های یافته ها و نتایج پژوهش در زمینه ی سیاست گذاری های اجتماعی و فرهنگی مورد بحث قرار گرفته است.
۵۰.

حساسیت بین فرهنگی در اجتماعات قومی:«مطالعه پیمایشی اقوام تُرک و کُرد »(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کردها ارتباطات بین فرهنگی حساسیت های بین فرهنگی آشنایی بین فرهنگی ترک ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 172 تعداد دانلود : 358
وجود همفکری، همدلی و همگرایی فرهنگی و پذیرش اجتماعی در بین اقوام، یکی از مطمئن ترین راه های نیل به همبستگی و وفاق اجتماعی در جامعه ی چند قومی ایران به شمار می آید. این مقاله با اتخاذ رویکردی جامعه شناختی، به بررسی میزان حساسیت های بین فرهنگی در نزد ساکنان کُرد و تُرک شهر قروه و عوامل مرتبط با آن می پردازد. در بخش نظری، بر مبنای مدل نظری شش گانه ی حساسیت های بین فرهنگی میلتون جی بنت، یک چارچوب مفهومی تنظیم گردیده و در قالب آن فرضیه های اصلی مطرح شده است. تحقیق به روش پیمایش و با استفاده از پرسشنامه در مورد 400 نفر نمونه از کُردها و تُرک های ساکن در شهر قروه انجام گرفته است. نتایج تحقیق بر وجود حساسیت بین فرهنگی در میان اقوام یادشده دلالت دارد؛ با این وصف، حساسیت بین فرهنگی در میان کُردها شدت بیش تری دارد. یافته ها نشان می دهد که با گسترش پهنه ی ارتباطات واقعی بین قومی و ارتباطات مجازی و بالا رفتن آگاهی و شناخت بین قومی، حساسیت های بین فرهنگی تعدیل و کاهش می یابد. عوامل یاد شده در کنار عوامل زمینه ای میزان درآمد و مذهب، در مجموع 48 درصد تغییرات حساسیت بین فرهنگی را در نزد گروه های مورد بررسی تبیین می کند.
۵۱.

سنجش عوامل جامعه شناختی مؤثر در مشارکت مدنی زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 70 تعداد دانلود : 892
با توجه به اهمیت مشارکت مدنی به عنوان اصلی ترین شاخص توسعه ی اجتماعی، این پژوهش درصدد است تا در چارچوب دستگاه مفهومی پاتنام، به مطالعه ی میزان مشارکت مدنی و گونه های آن در میان زنان بپردازد. این تحقیق از نوع پیمایشی است که در طی آن با 370 نفر از زنان 18 تا 45 سال شهر الشتر مصاحبه شده است. یافته ها نشان می دهد که میانگین مشارکت مدنی زنان معادل 2/59 درصد بود که بر مبنای یک مقیاس صفر تا 100 متوسط ارزیابی می شود. در میان گونه های مشارکت مدنی، نوع غالب مشارکت مذهبی بوده و مشارکت نهادی (انجمنی) در پایین-ترین سطح قرار داشته است. تحلیل رگرسیونی چندمتغیره نشان می دهد که مشارکت مدنی زنان به ترتیب شدت رابطه با متغیرهای میزان منابع در دسترس زنان، گستره روابط اجتماعی، اثربخشی اجتماعی، وضع تأهل و سن مربوط است. متغیرهای مذکور در مجموع 54 درصد تغییرات مشارکت مدنی زنان را تبیین می کنند. در بخش پایانی مطالعه، دلالت های یافته ها و نتایج تحقیق در زمینه مطالعات آتی و سیاست گذاری اجتماعی و فرهنگی مورد بحث قرار گرفته است.
۵۲.

بازنمایی جامعه شناختی برخی نارضایتیهای منجر به انقلاب اسلامی در پنج رمان سیاسی ـ اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل محتوا انقلاب اسلامی رمان نارضایتی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی ادبیات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی انقلاب
تعداد بازدید : 37 تعداد دانلود : 236
این مقاله درصدد است تا در چارچوب نظریه بازنمایی، نحوه انعکاس برخی نارضایتیهای منجر به انقلاب اسلامی را در رمان های انتشار یافته پس از انقلاب، در قالب بررسی کمّی و استقرایی، شناسایی کند. در این پژوهش، با استفاده از روش و تکنیک تحلیل محتوا، رمان های «قطار57»، «اسماعیل»، «فصل کبوتر»، «جزیره سرگردانی» و «ساربان سرگردان» بررسی شده است. نمونه گیری از نوع احتمالی سیستماتیک و واحد تحلیل در این بررسی، پاراگراف است.
۵۳.

عوامل پیش بینی کننده ی گرایش زوجین به طلاق در مناطق مرزی: مطالعه ی موردی شهر بانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گرایش به طلاق نابسامانی اجتماعی شهر مرزی بانه مصرف رسانه انتظارات زوجین عقاید زوجین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 374 تعداد دانلود : 996
هدف: مقاله ی حاضر با هدف شناسایی عوامل پیش بینی کننده ی گرایش زوجین به طلاق در مناطق مرزی صورت گرفته است. در بخش نظری بر اساس نتایج به دست آمده از بررسی نظریه ها و مرور منابع تجربی موجود یک چارچوب مفهومی تنظیم و در قالب آن فرضیه های اصلی مطرح شده است. روش: پژوهش به روش هم بستگی و نحوه ی گردآوری اطّلاعات پیمایشی و ابزار پرسش نامه در مورد 400 نفر نمونه از زوجین ساکن در شهر مرزی بانه انجام گرفته است. داده های به دست آمده با استفاده از روش های آماری هم بستگی کندال، تحلیل رگرسیون چندمتغیّره و تحلیل مسیر با بهره گیری از نرم افزار20 SPSS تحلیل شدند. یافته ها: با وجود شناخت بالای زوجین از هزینه ها و عواقب طلاق در جامعه، گرایش متوسّطی نسبت به طلاق در ابعاد عاطفی و رفتاری آن وجود دارد. یافته ها نشان می دهد که متغیّرهای میزان برآورده نشدن انتظارات، تصوبر مثبت از پیامدهای طلاق، مداخله ی اطرافیان، تفاوت عقاید، از هم گسیختگی خانواده، ناهمسانی زوجین، مصرف رسانه های خارجی، پایگاه اقتصادی اجتماعی، بلوغ فکری عاطفی اثر تقویت کننده ایی بر گرایش به طلاق داشته و متغیّرهای پای بندی دینی، دستیابی به اهداف، مصرف رسانه های داخلی و سطح تحصیلات اثر کاهنده ایی بر گرایش به طلاق داشته است. در مجموع متغیّرهای مذکور حدود 58 درصد از تغییرات گرایش به طلاق در زوجین مورد بررسی را تبیین می کنند. نتیجه گیری: مهم ترین عامل پیش بینی کننده ی گرایش به طلاق، متغیّر نابسامانی اجتماعی بوده است که خود متأثّر از تغییرات ارزشی و محیطی (رشد تجارت مرزی و اقتصاد غیر رسمی، تغییرات شدید در وضع اقتصادی منطقه، افزایش نامتعارف حجم سرمایه ی اقتصادی در میان بخشی از مردمان این منطقه)می باشد.
۵۴.

هویت جمعی غالب در نشریات دانشجوییِ کُرد زبان دکتر امید قادرزاده*(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: هویت ملی تحلیل محتوا هویت قومی نشریات دانشجویی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)
تعداد بازدید : 839 تعداد دانلود : 412
این پژوهش با هدف شناسایی رویکرد نشریات دانشجویی به هویت های قومی و ملی، به تحلیل محتوای تصاویر و مطالب نشریات کُرد زبان دانشگاه کردستان می پردازد. نمونه آماری این پژوهش، شامل 145 نشریه می باشد که در فواصل زمانی 1377-1389 انتشار یافته اند. روش بکار رفته در این پژوهش «تحلیل محتوا» است. برای بررسی نحوه بازنمایی مقوله های هویت ملی و قومی در محتوای نشریات از نرم افزار spss استفاده شد. در این پژوهش، به بررسی 10 مقوله سبک، هدف و لحن مطلب، محل رویداد مطلب، هویت بارز در متن، نوع جهت گیری نسبت به هویت های قومی و ملی، ابعاد، مؤلفه ها و نشانگان هویت های ملی و قومی، و اقدام به تحریکات قومی پرداخته شد. یافته های تحقیق نشان داد که در نشریات مورد بررسی در سه دوره زمانی، تمام مقوله ها جز مقوله اقدام به تحریکات قومی از تفاوت معناداری برخوردار بودند. یافته های برخی مقوله ها عبارتند از: بیش ترین سبک مطلب مورد استفاده با4/43 درصد مربوط به سبک مقاله، لحن مسلط بر نشریات دانشجویی با 9/39 درصد انتقادی و بیش ترین هدف مطلب با 5/45 درصد مربوط به اطلاع رسانی بوده است. از مجموع 2507 مطلب مورد بررسی فقط در 1046 مطلب، هویت جمعی در ابعاد ملی و قومی بازنمایی شده است که از این تعداد، نشانگان هویت قومی دو برابر و نیم نشانگان هویت ملی بازنمایی شده است. یافته ها نشان از آن دارد که نشریات دانشجویی کُردزبان در ایفای نقش اصلی خود در تقویت مشارکت اجتماعی عام، تلطیف محلی گرایی و محلی نگری و بسط و تعمیم دلبستگی های جمعی به ماورای مرزهای قومی ضعیف هستند.
۵۵.

بازنمایی هویت ملی در نشریات دانشجویی (بررسی موردی: نشریات دانشجویی دانشگاه کردستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 892 تعداد دانلود : 434
با درک اهمیت و جایگاه هویت ملی به مثابه دربرگیرنده ترین سطح هویت جمعی در برقراری و تداوم همبستگی ملی، این پژوهش در صدد است تا میزان بازنمایی هویت ملی را در نشریات دانشجویی دانشگاه کردستان، در قالب بررسی کمّی و استقرایی، مورد شناسایی قرار دهد. در انجام این پژوهش از روش و فن تحلیل محتوا و در جمع آوری اطلاعات از تمام شماره های ۱۴۵ نشریه که در فاصله زمانی سال های 1377-1389 در دانشگاه کردستان انتشار یافته اند، استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد از مجموع مطالب مورد بررسی، به ترتیب 4/20 و 18 درصد مطالب به هم گرایی و واگرایی از هویت ملی اختصاص یافته است. از میان ابعاد و مؤلفه های هم گرایی، بُعد سیاسی و مؤلفه های «مشارکت سیاسی» و «پذیرش قانون اساسی» و از میان ابعاد و مؤلفه های واگرایی، بُعد اجتماعی و مؤلفه «تلقین سرنوشت واحد برای کُردها» بیش از همه در کانون توجه نشریات دانشجویی قرار گرفته است.
۵۶.

بررسی عوامل مؤثر بر ترجیحات هویتی در مناطق کُردنشین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هویت ملی هویت قومی کردها ترجیحات هویتی اشکال سرمایه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 146 تعداد دانلود : 886
مناطق کُردنشین به لحاظ مطالبات هویتی در چند دهه اخیر بسیار مطرح بوده است. نزدیکی این منطقه به کُردستان عراق نیز موقعیت آن را حساس تر و پیچیده تر ساخته است. با توجه به زیست چند فرهنگی و چندقومی جامعه ایران و تحولات جهانی، پرداختن به تعلقات جمعی و ترجیحات هویتی در میان اجتماعات قومی به ویژه اجتماعات کُردنشین اهمیت فزاینده ای به دست آورده است. این پژوهش، به روش چندگانه (روش پیمایشی، روش اسنادی و تحلیل ثانویه) و با استفاده از پرسش نامه های کلان و خُرد صورت گرفته است. در بخش پیمایش با 630 نفر از شهروندان سنندج و سردشت بین سنین 18 تا 50 سال در بهار 1388مصاحبه شده است.چارچوب نظری تحقیق، بر رویکرد نظری قشربندی اجتماعی(آلبا، هکتر، هوروویتز و فنتون) استوار است. نتایج تحقیق بیان گر آن است که ترجیحات هویتی پاسخ گویان، بر احساس یگانگی و همذات پنداری با شناسه های اجتماع قومی و احساس تفاوت و تمایز با شناسه های اجتماع ملی استوار است. با این وصف، کُردهای مورد بررسی به لحاظ فرهنگی، خود را با سایر اقوام ایرانی مشترک می دانند؛ هر چند میان هویت ایرانی و حوزه سیاسی فاصله گذاری مشخصی انجام می دهند. نتایج تحلیل چندمتغیره نشان می دهد که متغیرهای سطح توسعه، میزان بهره مندی از اشکال سرمایه (اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی)، نوع احساس و پنداشت از محیط هنجاری واعیان فرهنگی و اجتماعی در نهایت توانستند حدود 66% از ترجیحات هویتی کُردها را تبیین کنند
۵۷.

مطالعة تطبیقی پایگاه مردمی در سه جریان سیاسی جنبش جنگل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جنبش جنگل پایگاه مردمی خاستگاه طبقاتی گستره جغرافیایی جریان سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 830 تعداد دانلود : 477
جنبش های اجتماعی از موضوع های اصلی مورد توجه جامعه شناسی معاصر است تا جایی که آلن تورن جامعه شناسی را علم جنبش های اجتماعی می داند. در این مقاله با اذعان به اهمیت جنبش های اجتماعی و بررسی ابعاد نظری آن ها، ضمن سنخ شناسی جریان های سیاسی مسلط در جنبش جنگل مختصات پایگاه و حمایت مردمی در این سه جریان بررسی می شود. پرسش اصلی این است که حمایت مردمی از جریان های سیاسی جنبش جنگل چه مختصاتی داشت. دراین باره پایگاه مردمی سه جریان ملی ـ مذهبی، راست سازش کار و چپ در جنبش جنگل ذیل دو مؤلفة خاستگاه طبقاتی و گسترة جغرافیایی به صورت تطبیقی بررسی می شود. روش تحقیق تحلیل اسنادی و روش گردآوری داده ها نیز کتابخانه ای است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که در بین این سه جریان پایگاه مردمی جریان ملی ـ مذهبی انسجام و کارآیی بیشتری برای کامیابی جنبش جنگل داشت، اگرچه در دورة پایانی جنبش و بر اثر درگیری های درون گروهی تعداد و توان افراد آن کاهش یافت. علاوه بر این جریان راست سازش کار بر اثر گسستگی ساختاری و ماهیت ایدئولوژیک اش، که منجر به اتحاد نمی شد، فاقد پایگاه مردمی یکپارچه بود. جریان چپ نیز به علت وارداتی و نوظهور بودن ایدئولوژی اش نتوانست در آن بازة زمانی، پایگاه مردمی درخور اعتنایی ایجاد کند، بلکه به سبب تعارضات ارزشی با فرهنگ ایرانی ـ اسلامی مردم منطقه، عملاً موجب کاهش حامیان مردمی جنبش جنگل یعنی حامیان جریان ملی ـ مذهبی شد.
۵۹.

تأثیر اشکال مختلف سرمایه بر هویت جمعی زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: زنان سرمایه اجتماعی سرمایه اقتصادی سرمایه فرهنگی هویت جمعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 311 تعداد دانلود : 972
از وجوه مورد توافق در نزد جامعه شناسان کلاسیک و معاصر تأکید بر نقش و جایگاه بهره مندی از اشکال سرمایه در بازاندیشی مرزبندی های هویتی و بسط تعلقات جمعی است. تحقیق حاضر با بهره گیری از نظریه های جنکینز و بوردیو به بررسی تجربی فرضیه ی رابطه ی بین میزان بهره مندی از سرمایه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و احساس تعلق، تعهد و وفاداری زنان نسبت به هویت های قومی و ملی پرداخته است. برای بررسی رابطه مذکور از یک نمونه ی 385 نفر از زنان 18 تا 45 ساله ی شهر سنندج استفاده شده است. روش تحقیق به صورت پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه انجام گرفته است.نتایج حاصل از بررسی نشان می دهد که بین سرمایه های فرهنگی و اجتماعی و برجستگی هویت های ملی و قومی به ترتیب همبستگی مثبت و منفی وجود دارد و سرمایه اقتصادی همبستگی مثبتی با انواع هویت دارد.لکن بیش ترین همبستگی سرمایه اقتصادی با هویت ملی است. هم چنین، نوع همبستگی ابعاد تجسم یافته و عینیت یافته ی سرمایه فرهنگی با هویت های قومی و ملی تا حدودی متفاوت با بُعد نهادینه شده ی آن است. در میان ابعاد سرمایه اجتماعی، روابط انجمنی و نهادی، بیش ترین اثر تقویت کنندگی را بر هویت ملی دارد. در مجموع، اشکال سرمایه های اجتماعی و فرهنگی به ترتیب 593/0 و 377/0 از تغییرات هویت های ملی و قومی زنان مورد بررسی را تبیین می کند. در بخش پایانی مقاله، دلالت های یافته ها و نتایج تحقیق در زمینه مطالعات آتی و سیاست گذاری اجتماعی و فرهنگی مورد بحث قرار گرفته است.
۶۰.

حجاب در کشاکش سنّت و تجدد(تحلیلی کیفی بر قرائت های زنان خرم آباد)(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: زنان حجاب بازاندیشی روش کیفی تیپ اجتماعی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه فقه زن و خانواده فقه زنان حضور زن در اجتماع و سیاست و مساله حجاب
تعداد بازدید : 832 تعداد دانلود : 973
مقالة حاضر در پی بررسی درک، تجربه و تفسیر زنان شهر خرم آباد از حجاب است. مبنای نظری کار، طیفی از نظریه های مرتبط با جنسیت، مدیریت بدن و هویت است. مسئلة اصلی پژوهش این است که زنان بسته به جایگاه اجتماعی شان، نوع و اندازة حجاب را چگونه تفسیر می کنند؟ مقالة حاضر به روش کیفی و با تکنیک مصاحبه نیمه ساخت یافته با 40 نفر از زنان ساکن شهر خرم آباد صورت پذیرفته است. برای انتخاب مشارکت کنندگان از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد و داده های گردآوری شده از طریق تحلیل نظری و موضوعی یا تماتیک تحلیل شده اند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که علی رغم وجود پیوندهای ظریف میان سنّت و تجدد در زمینة مسئلة حجاب، نوعی بازاندیشی و راززدایی از سنّت به جای پیروی از آن در این زمینه روی داده است که بر این اساس سه تیپ اجتماعی سنّتی، نیمه مدرن و مدرن از هم قابل تفکیک است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان