سعید معیدفر

سعید معیدفر

سمت: دانشیار
مدرک تحصیلی: دانشیار دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۵۴ مورد.
۱.

زنان سرپرست خانوار و آسیب‏های اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زنان سرپرست خانوار مشکلات اجتماعی زندگی روزمره مشکلات اقتصادی مشکلات عاطفی بدن و ناامنی روابط با فرزندان و خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 260 تعداد دانلود : 722
در جوامعی مانند جامعه ایران، معمولا مردان نان آور خانواده بوده و زنان به کار خانه داری مشغول هستند. اما عرف جامعه ایرانی و سنت دینی ما با اشتغال زنان در بیرون از خانه مخالفت چندانی ندارد و لذا زنان می توانند خارج از منزل نیز به کار پرداخته و مسوولیت نان آوری خانواده را بر عهده گیرند. آنچه موجب می شود سرپرستی زنان خانوار به عنوان یک مساله اجتماعی شناخته شود، مشکلات و موانعی است که در دنیای بیرون بر سر راه سرپرستی زنان به وجود آمده و باعث می شود تا زنان سرپرست خانوار به عنوان قشری آسیب پذیر شناخته شوند. هدف این مقاله، روشن کردن مشکلات این زنان و پرداختن به این مشکلات از زبان خود این زنان و نیز تحلیل شرایط آنان با استفاده از داده های ثانویه و در یک جمله، نشان دادن تصویری واقعی و عمیق از زندگی و مشکلاتی است که آن ها با آن روبرو شده و در موارد متعددی حتی از بیان آن قاصر می مانند.
۲.

بررسی رابطه احساس نابرابری جنسیتی و انگیزه تحرک اجتماعی در دختران دانشجو(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: احساس نابرابری انگیزه تحرک اجتماعی دختران دانشجو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 491
نابرابری جنسیتی یکی از مهم ترین مسائل و مشکلات موجود در جامعه است که می تواند نظم اجتماعی، توسعه، و حتا ثبات سیاسی جامعه را تهدید کند. نابرابری جنسیتی، خود تحت تاثیر عواملی چون شهرنشینی و صنعتی شدن در زنان احساس نابرابری پدید می آورد. در این پژوهش تلاش می شود که پی آمدهای احساس نابرابری جنسیتی، و به ویژه رابطه ی میان احساس نابرابری و انگیزه ی تحرک اجتماعی (به عنوان یکی از پی آمدهای احساس نابرابری) در میان دختران دانش جو بررسی گردد. در این باره نظریه های گوناگونی بررسی شده است که نظریه های برابری (بی بهره گی نسبی، مبادله)، نظریه های لایه بندی (پارسونز، دی ویس، و مور)، و نظریه های نابرابری جنسیتی و لایه بندی (بلوم برگ و چافتز) از آن جمله است. سرانجام، نظریه ی چافتز به عنوان نظریه ی اصلی پژوهش برای یافتن رابطه ی احساس نابرابری جنسیتی با انگیزه ی تحرک اجتماعی استفاده شد. در این بررسی، روش پژوهش پیمایش است و داده ها با پرسش نامه گردآوری شد. جامعه ی آماری این پژوهش همه ی دانش جویان دختر دانشگاه تهران است که 373 نفر از آنان به عنوان نمونه گزیده شدند. در تجزیه و تحلیل داده ها، رگرسیون ساده و چند متغیره به کار رفت تا تاثیر مجموعه ی متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته بررسی شود. بنا بر یافته های تحقیق، 94.9 درصد از دانش جویان در جمعیت نمونه، احساس نابرابری بالا و خیلی بالا، و 98.9 درصد انگیزه ی تحرک بالا و خیلی بالا داشتند. بر روی هم، 52 درصد از تغییرات انگیزه ی تحرک اجتماعی با احساس نابرابری تبیین می شود که خود دارای 5 بعد است که به ترتیب تاثیر چنین است: احساس نابرابری سیاسی، احساس نابرابری حقوقی، احساس نابرابری اجتماعی، احساس نابرابری فرهنگی، و احساس نابرابری اقتصادی.
۳.

تحلیلی بر وضعیت هویت قومی در جامعه ایران، مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: قومیت هویت قومی قوم اقوام ایرانی ناسیونالیسم قومی نظریه های قومیت سیاستگذاری قومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 121 تعداد دانلود : 585
ترکیب جمعیت ایران به نحوی است که اطلاق جامعه چند قومی به آن چندان دور از واقعیت نیست. حضور و زندگی قومیت های مختلف چون فارس ها، ترک ها، کردها، لرها، بلوچ ها، ترکمن ها و عرب ها در جوار یکدیگر و در چارچوب جغرافیایی سیاسی واحد بیانگرتنوع قومی ـ فرهنگی جامعه ایران است. به همین جهت عمدتا نطفه بحران هویت در درون آنها وجود داشته است، که در برهه های زمانی خاص جنبه بحران سیاسی یافته اند، نظیر آنچه در آذربایجان، کردستان، ترکمن صحرا و… اتفاق افتاده است. مساله قومیت ها در ایران و چگونگی تعامل آنها با یکدیگر و با حکومت مرکزی به عنوان یک واقعیت مهم در گذشته، حال و آینده مطرح بوده و خواهد بود. پرسش این نوشتار آنست که آیا سمت و سوی بازسازی هویت قومی در ایران در راستای فرایندهای هویت بخش مدرن است یا اینکه نوعی بازگشت به گذشته های سنتی مفهوم قومیت می باشد؟ در این نوشتار سعی بر آن است تا در سطح کلان ضمن گذری بر مساله قومیت ها در ایران به بررسی وضعیت کنونی و جایگاه قومیت ها در کشور، و تبیین سمت و سوی بازسازی هویت قومی، خصوصا در بین دانشجویان پرداخته شود.
۴.

عوامل اجتماعی موثر بر خودکشی جوانان استان کردستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خودکشی انسجام اجتماعی شکاف نسلی انتظام اجتماعی دگرگونی ارزشها نابسامانی اجتماعی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده جوانان
تعداد بازدید : 304 تعداد دانلود : 544
در این تحقیق سعی شده است با رویکردی جامعه شناختی، عوامل اجتماعی مؤثر بر اقدام به خودکشی در بین جوانان کردستان شناسایی شود. در این پژوهش از روش پیمایشی و پرسشنامه برای گرد آوری اطلاعات استفاده شده است. در این تحقیق با 128 نفر از افراد زیر 25 سال که در فاصله بین سالهای 1383 تا 1386 اقدام به خودکشی کرده اما موفق به آن نبوده اند، مصاحبه شده است. نتایج بدست آمده حاصل از تحلیل نتیاج نشان میدهد که احساس انتظام اجتماعی شدید در بین زنان و احساس نابسامانی اجتماعی در بین مردان عامل اصلی خودکشی جوانان در کردستان بوده اند.
۵.

اعتماد اجتماعی تعمیم یافته و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن مطالعه موردی شهر ارومیه

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی احساس امنیت اعتماد اجتماعی روابط اجتماعی مقبولیت اجتماعی تعهد اجتماعی اعتماد تعمیم یافته دگرخواهی تعاملات اظهاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 188 تعداد دانلود : 470
در دنیای معاصر دامنه کنش های اجتماعی از حد دوستان و آشنایان فراتر رفته و به تعامل با کنشگران ناآشنا تعمیم یافته است. علاوه بر این، در شرایط کنونی افراد ناچارند به اشخاصی که نمی شناسند و نهادها و سازمانهای انتزاعی و یا به ساختارهای غیر شخصی اعتماد کنند. به همین دلیل اعتماد انتزاعی و تعمیم یافته در جامعه جدید بطور خاص اهمیت پیدا کرده است. اما در جوامع در حال توسعه، بویژه ایران، مشکلاتی در این زمینه وجود دارد. دایره اعتماد در این جوامع هنوز در محدوده اقوام و خویشان و دوستان و آشنایان خلاصه می شود. در این جوامع انواع جدید اعتماد یعنی اعتماد تعمیم یافته و انتزاعی که لازمه تقویت هویت ملی و استحکام یک کشور است هنوز جایگاه محکمی نیافته است. تحقیق حاضر با روش پیمایشی، درصدد است وضعیت اعتماد اجتماعی تعمیم یافته در بین شهروندان ارومیه و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن را بررسی کند. جامعه آماری این تحقیق را افراد 18 سال به بالای خانوار های ساکن در شهر ارومیه تشکیل می دهند که از بین آنها نمونه ای با حجم 300 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده است. در این بررسی، فرض اول بر این بوده است که میزان اعتماد اجتماعی در شهر ارومیه مانند سایر شهرهای ایران پایین است. فرض دوم بر این بوده است که با توجه به نظریه های مرتبط، تعاملات اظهاری، گستردگی روابط، تعهد اجتماعی، دگرخواهی، مقبولیت اجتماعی و احساس امنیت برروی اعتماد اجتماعی تعمیم یافته تـأثیر می گذارند. کلیه فروض مزبور در این بررسی تایید شده اند به استثنای گستردگی روابط که مستقیما بر متغیر وابسته تاثیر نداشته و از طریق متغیرهای دگرخواهی و احساس امنیت بر آن تاثیر دارد.
۷.

بررسی جامعه شناختی رابطه سرمایه اجتماعی و رضایت زناشویی در زوجین شهر کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کرمان رضایت زناشویی سرمایه اجتماعی زنان و مردان متأهل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 997 تعداد دانلود : 285
رضایت زن و مرد از زندگی مشترک اختلافات درون خانواده را کم می کند و محیط مناسب و سالمی را در خانه برای فرزندان به وجود می آورد. بر این اساس، آگاهی از عوامل مؤثر بر رضایت زناشویی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف این تحقیق بررسی جامعه شناختی رابطة سرمایة اجتماعی و رضایت زناشویی میان زنان و مردان متأهل شهر کرمان است. روش تحقیق پیمایشی و جامعة آماری مورد مطالعه شامل زنان و مردان متأهل 18-45 ساله است که 382 نفر از این جمعیت به شیوة نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و با استفاده از فرمول تعیین حجم نمونه انتخاب شده اند. برای سنجش رضایت زناشویی از پرسش نامه استانداردشده انریچ و برای سنجش سرمایة اجتماعی از پرسش نامه خودساخته ای بر اساس تلفیق نظریه های نان لین و کلمن در شش بعد سرمایة درون گروهی، برون گروهی و فراگروهی ساختاری و درون گروهی، برون گروهی و فراگروهی شناختی استفاده شده است. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان می دهد که بین رضایت زناشویی و متغیرهای سرمایه درون گروهی، برون گروهی و فراگروهی شناختی، درون گروهی و برون گروهی ساختاری، منزلت فرد در روابط قدرت خانواده، احساس رضایت از زندگی، سن و درآمد همسر رابطة معنی داری وجود دارد. همچنین بین رضایت زناشویی زنان و مردان تفاوت معنی داری مشاهده می شود. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان می دهد که از میان ابعاد متغیر سرمایة اجتماعی و سایر متغیرها چهار متغیر سرمایة درون گروهی شناختی، برون گروهی شناختی و منزلت فرد در روابط قدرت خانواده مهم ترین تبیین کننده های رضایت همسران از یکدیگرند.
۸.

فرا تحلیل مطالعات انجام شده در حوزه مسایل اجتماعی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اشتغال فراتحلیل بی سازمانی اجتماعی مسایل اجتماعی مسایل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 175
"موضوع مسایل اجتماعی در دو دهه اخیر در محافل علمی ایران مورد توجه قرار گرفته است و در این راستا شناخت آن نیازمند تعمق و همفکری صاحبنظران می باشد، فرا تحلیل مطالعات انجام شده می تواند به شناخت مسایل اجتماعی در ایران یاری رساند. روش: روش تحقیق این پژوهش کیفی و از نوع فرا تحلیل می باشد. این روش به معنای تحلیل تحلیل ها است و مهمترین روش برای خلاصه سازی تحقیقات گذشته است. یافته ها: مساله اشتغال و بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی مهمترین مساله حال حاضر در جامعه ایران است و رویکرد بی سازمانی اجتماعی مهمترین رویکرد نظری است که محققان از آن برای تبیین مسایل اجتماعی ایران استفاده کرده اند. نتایج: با توجه به پیچیدگی و چند بعدی بودن مسایل اجتماعی ایران، شناخت این حوزه نیازمند همفکری و هم پژوهی محققان است و رویکرد نظری بی سازمانی اجتماعی از نظر نویسندگان مقالات تحلیل شده، رویکرد مناسبی برای شناخت و تبین مسایل اجتماعی در ایران است همچنین توصیفی و غیرتبیینی بودن و بی توجهی به مبانی و مباحث نظری، بی توجهی به فعالیت های پژوهشی میدانی و تجربی و ارایه راهکارهای غیر عملی از مهمترین ویژگیهای مقالات مورد مطالعه می باشد. "
۹.

مناسبات روستا- شهر و دلایل توسعه نیافتگی ایران در دوره قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شهر سرمایه داری بهره بری انتقال مازاد ارزش افزوده مناسبات روستا توسعه یافتگی و توسعه نیافتگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 245 تعداد دانلود : 775
هانس بوبک جغرافیدان اجتماعی اتریشی با ارایه نظریه سرمایه داری بهره بری و اعتقاد به اینکه این نظریه برای سده هیجدهم و نوزدهم شرق اسلامی کاربرد دارد، بر این نظر است که از طریق ائتلاف حاکمیت و شهر، و بواسطه مناسبات استثماری شهر با روستا، مازاد اقتصادی جامعه روستایی به شهر ها منتقل میشود و همین امر سبب توسعه نیافتگی روستاها میگردد. نتیجه این فرض این میشود، که شهرها باید توسعه یابند. مساله این است که پس چرا توسعه شهری (توسعه اقتصادی شهری )و همچنین توسعه ملی رقم نخورده است. بررسیها نشان دهنده این هستند. بدلیل شکل گیری و رشد و توسعه شیوه تولید سرمایه داری وابسته در کشور و قرار گرفتن کشور در وضعیت وابستگی و تهیه و تولید کالاها و مواد خام در بخش کشاورزی برای تامین نیازهای اقتصاد سرمایه داری جهانی، ارزش افزوده و مازاد اقتصادی کشور از طریق شهرها به خارج از کشور صادر میشده است بنابراین، شیوه تولید سرمایه داری با تجاری کردن محصولات کشاورزی از طریق شهرها این مازاد را به کشورهای سرمایه داری صادر مینمود ولی شهرها خود بی نصیب از این مازاد اقتصادی بودند. بنابراین توسعه نیافتگی روستایی را باید در وضعیت وابستگی اقتصاد کشور به اقتصاد جهانی سرمایه داری و خروج مازاد اقتصادی جستجو نمود و نه در مناسبات روستاها با شهرها. شهرها نیز در این دوره تاریخی، خود مورد استثمار شهرهای کشورهای سرمایه داری مرکز قرار دارند و رشد ظاهری و فیزیکی آنها ناشی از ایفای نقش برای سرمایه داری مرکز است. نکته ای که مهم است این است که این نظریه، وجود شیوه تولید سرمایه داری و وابسته بوده نظام اقتصادی کشور به اقتصاد سرمایه داری جهانی و به دنبال آن خروج ارزش افزوده تولیدی و مازاد اقتصادی کشور را به فراموشی میسپارد.
۱۰.

نقش هویت محله ای در کاهش و کنترل گرایش به رفتارهای نابهنجار اجتماعی در شهر (مورد محله های شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تهران کنترل اجتماعی شهر همبستگی اجتماعی محله هویت محله ای نابهنجاری اجتماعی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی شهری
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
تعداد بازدید : 177 تعداد دانلود : 70
مقاله حاضر با اتخاذ رویکرد فضایی ـ اجتماعی با تلفیق نظریه های کنترل اجتماعی و نظریه های جامعه شناسی شهری به بررسی رابطه بین هویت محله ای و کنترل اجتماعی که در نهایت به کاهش نابهنجاری اجتماعی در شهر می انجامد، پرداخته است. این مقاله، حاصل تحقیقی با استفاده از روش پیمایش بر روی 372 نمونه از 6 محله تهران (محله های زرگنده، شهرآرا، نارمک، شهرک راه آهن، امیریه و شهرک فردوس) بوده است. یافته های تحقیق ضمن تأیید وجود تفاوت معنادار هویت محله ای در محله های مختلف تهران، نشان می دهد هویت محله ای زمینه مناسبی برای رشد و ارتقای وابستگی، تعهد و مشارکت افراد در محله است و می تواند از طریق تقویت سه عنصر وابستگی، تعهد و مشارکت، احساس کنترل و نظارت اجتماعی را در محله بالا ببرد و مانع از گرایش افراد به ارتکاب رفتارهای نابهنجار در سطح محله شود. با وجود این یافته های کلی نشان می دهد، خود هویت محله ای در شهر تهران با ضعف اساسی روبه رو است و به همین دلیل بدون داشتن برنامه روشن در بلندمدت نمی تواند زمینه ساز ایجاد همبستگی و کنترل اجتماعی غیررسمی شود.
۱۱.

نامه علوم اجتماعی : روند و رویه ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مقاله هم نویسی تک نویسی دونویسی نامه علوم اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 169 تعداد دانلود : 543
بررسی نشریات ادواری، مطالعه غیرمستقیم قواعد حاکم بر فرایند تولید، پخش و بهره وری از اطلاعات علمی مکتوب و بیانگر ماهیت و روند توسعه یک رشته علمی است. با انجام تحلیل های مختلف بر روی مقالات منتشر شده در مجلات علمی، ضمن فهم روندها و رویه های تولید و انتشار علم در یک حوزه، می توان به فضا و شبکه های علمی آن حوزه نیز پی برد. این مقاله ضمن بازنمایی سهم حوزه های مختلف علوم اجتماعی به ارایه تنوع آثار منتشر شده، روش های مورد استفاده،‌ میزان هم نویسی، وابستگی سازمانی و پراکندگی جغرافیایی نویسنده/ نویسندگان،‌ جنس و ملیت نویسنده/ نویسندگان در «نامه علوم اجتماعی، می پردازد و سیمایی از نامه علوم اجتماعی را به اجمال نشان می دهد. این پژوهش بر مبنای هدف مطالعاتی اش از نوع پژوهش های اکتشافی، توصیفی و تحلیلی است و از حیث فرایند پژوهش از نوع مطالعات کمی است. بر مبنای منطق پژوهش نیز یک مطالعه استقرایی است و چنان که انتظار می رود نتایج حاصل از این پژوهش نیز آن را در زمره مطالعات کاربردی قرار می دهد. در «علوم اجتماعی» 415 اثر در حوزه های مختلف علوم اجتماعی را 279 نویسنده (حقیقی / حقوقی) با پراکندگی بین 1 تا 16 اثر در بازه زمانی پاییز 1347 تا بهار 1387 در قالب 37 شماره با متوسط 11.2 اثر در هر شماره تولید نموده اند. نتایج این پژوهش نشان می دهد «علوم اجتماعی» یک مجله بین رشته ای است که بر حوزه جامعه شناسی، مقالات علمی پژوهشی، روش کمی با جهت گیری به سوی روش های کیفی و ترکیبی (کمی و کیفی)، تک نویسی با گرایش به سوی هم نویسی و جهت گیری از نوع «دونویسی» درون سازمانی تمرکز دارد. بازنمایی آثار منتشر شده در «نامه علوم اجتماعی» حکایت از یک تمرکزگرایی سازمانی 73 درصدی در دانشکده علوم اجتماعی، 76 درصدی در دانشگاه تهران و 93 درصدی در تهران دارد.
۱۲.

مطالعه پدیده استفاده‌ اعتیادی از اینترنت در بین نوجوانان و جوانان

کلید واژه ها: حمایت اجتماعی انزوای اجتماعی اعتیاد اینترنتی مسئولیت­ پذیری اجتماعی ناکارآمدی تحصیلی و کاری احساس خودارزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 873 تعداد دانلود : 261
مقاله حاضر به مطالعه پدیده اعتیاد به اینترنت به عنوان یکی از مسائل اجتماعی در عصر ارتباطات می­پردازد.  پدیده اعتیاد به اینترنت مدتی است که در کشورهای توسعه­یافته بعنوان یکی از پیامدهای توسعه روزافزون شبکه ارتباطات الکترونیکی مطرح شده و کژکارکردهای بسیاری برای فرد، خانواده و جامعه به همراه داشته است.  این مقاله برگرفته از تحقیقی پیمایشی در سال 1385 شمسی درباره وضعیت این پدیده در ایران است.  جامعه آماری را نوجوانان و جوانان 25-15 ساله شهر تهران که به اینترنت دسترسی دارند تشکیل می‏دهد.  حجم نمونه نیز برابر با 800 نفر است.  نتایج حاکی از آن است که پدیده استفاده اعتیادی از اینترنت در ایران نیز وجود دارد هرچند استفاده اکثر نوجوانان و جوانان از اینترنت بنظر طبیعی می‏رسد.  همچنین، براساس نتایج این مطالعه، استفاده اعتیادی از اینترنت در بین برخی از نوجوانان و جوانان، با مسائلی مانند عدم­مسئولیت­پذیری اجتماعی، انزوای اجتماعی، فقدان حمایت اجتماعی، ناکارآمدی تحصیلی و کاری ارتباط مستقیم و با احساس خودارزشی ارتباط معکوس دارد.
۱۳.

جهانی شدن و تأثیر آن بر هویّت قومی و ملّی: مطالعه کردهای سنندج(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جهانی شدن هویت ملی هویت قومی نهادهای مدنی بعد فرهنگی و اجتماعی جهانی شدن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 424 تعداد دانلود : 198
هدف این پژوهش بررسی تأثیر جهانی شدن بر هویت ملّی و قومی کردهای شهر سنندج است. نظریه پردازی می گوید جهانی شدن و روند روبه رشد آن موجب شده است تا مجدداً هویت های قومی متأخر به ضرر هویت های ملی در گسترة کشورها تقویت شوند. سؤال این است که آیا چنین نسبتی میان روند جهانی شدن با هویت ملّی و هویت قومی در میان کردهای ایران وجود دارد؟ برای پاسخ به این سؤال از نظریة رولاند رابرتسون استفاده کردیم، البته از آرای چند نظریه پرداز دیگر در زمینة جهانی شدن نیز بهره جسته ایم. فرضیه های استنتاج شده از چارچوب نظری عبارت اند از: 1. میان مصرف رسانه های جمعی جهانی شده و نوع هویت رابطه وجود دارد، به گونه ای که مصرف این رسانه ها به تضعیف هویت ملّی و تقویت هویت قومی منجر می شود، 2. میان گرایش به عضویت در نهادهای غیردولتی و نوع هویت رابطه وجود دارد، به گونه ای که گرایش به عضویت در این نهادها به تضعیف هویت ملّی و تقویت هویت قومی منجر می شود، 3. میان مسافرت ها و نوع هویت رابطه وجود دارد، به گونه ای که انجام مسافرت به سایر استان ها و خارج از کشور به تضعیف هویت ملّی و تقویت هویت قومی منجر می شود. روش تحقیق پیمایشی است و برای آزمون فرضیه ها از تکنیک تحلیل رگرسیونی استفاده شده است. شواهد تجربی دلالت بر آن دارد که افزایش مصرف رسانه های جهانی شده به تضعیف هویت ملّی و هویت دولت ساز منجر شده است. ازسوی دیگر، این عامل هویت قومی را تقویت کرده است. در وضعیتی مانند فعال ترشدن نهادهای غیردولتی و تحرّک بیشتر صنعت گردشگری و رونق اقتصادی، می توان انتظار داشت هویت قومی تقویت شود، اما درحال حاضر هنوز این مؤلفه ها در جامعة هدف از موقعیت چندان مناسبی برخوردار نیستند.
۱۶.

تحصیلات، رسانه‏ها و آگاهی‏ها

کلید واژه ها: تحصیلات تلویزیون رسانه های جمعی پایگاه اجتماعی اقتصادی شکاف آگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 324 تعداد دانلود : 501
این مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که آیا استفاده از رسانه ‏های جمعی به ویژه تلویزیون که رسانه ‏ای بسیار پر پوشش و سهل ‏الوصول است می‏ تواند شکاف آگاهی در میان گروه‏ های دارای پایگاه اجتماعی اقتصادی متفاوت را کاهش دهد؟ طبق نظریه ی شکاف آگاهی، اقشار بالاتر سریع ‏تر از اقشار پایین ‏تر اطلاعات پخش ‏شده توسط رسانه‏ های جمعی را کسب می ‏کنند و شکاف آگاهی بین اقشار بالا و پایین کاهش نمی ‏یابد. تحقیقات متعددی در کشورهای دیگر، این نظریه و فرضیات آن را آزمون کرده ‏اند اما در ایران تاکنون بدان پرداخته نشده است. به این منظور در اینجا فرضیه ‏های آزمون‏ پذیری از نظریه ی مذکور استنتاج شده است تا در پرتو داده ‏های تجربی در ایران به سؤال فوق پاسخ داده شود.
۱۷.

تحلیلی بر کاربردهای تلفن همراه در بین دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه شهر تهران

کلید واژه ها: تلفن همراه کاربردها میزان کاربری نوع کاربری انگیزه¬ کاربری زمینه کاربری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 174 تعداد دانلود : 819
مقاله حاضر، برگرفته از تحقیقی است که در راستای تحقق دو هدف به شرح زیر انجام شده است: 1- شناخت ابعاد مختلف کاربردهای تلفن همراه و؛ 2- مطالعه عوامل مؤثر بر کاربردهای تلفن همراه. در این مطالعه متغیرهای وابسته بر اساس دو بعد نوع و میزان کاربرد تلفن همراه دسته بندی شدند. متغیرهای مستقل تحقیق نیز مبتنی بر مدل «وبستر و واکشلاگ» در شش دسته که هر دسته خود مشتمل بر چند متغیر بود دسته بندی شدند. این متغیر ها در این مطالعه پیمایشی عملیاتی شده و در پرسشنامه ای به پاسخگویان نمونه که از 600 نمونه یعنی دانش‌آموزان دختر و پسر تهرانی تشکیل می شدند و در مقطع متوسطه تحصیل می کردند، توزیع شدند تا به آنها پاسخ دهند. بر اساس نتایج این تحقیق، بیشتر پاسخگویان کمتر از 3 ساعت در هفته از تلفن همراه استفاده می¬کنند و میانگین استفاده از تلفن همراه در میان آنان، 99/5 ساعت در هفته است. همچنین، به‌طور میانگین دانش-آموزان در یک هفته، 121 پیامک ارسال و 129 پیامک دریافت می‌کنند. محتوای پیامک¬های ارسالی به‌ترتیب فراوانی عبارتند از: ضرورت‌های روزمره، جک قومی، جک درسی، جک جنسی، تبریک مناسبت‌ها، جوک سیاسی، تسلیت مناسبت‌ها، تصاویر مبتذل. نتایج تحلیلی تحقیق نیز نشان می‌دهد در حالی¬که محدودیت ارتباط جمعی تاثیری روی میزان و نوع کاربری تلفن همراه ندارد، در عوض، انگیزه کاربران تاثیر معناداری روی کاربرد تلفن همراه دارد. همچنین، بین میزان زمان صرف‌شده برای مصاحبت با خانواده و میزان کاربری تلفن همراه همبستگی معنادار معکوسی وجود دارد.
۱۸.

ذهنیت دانش آموزان در میانه گفتمان خانواده و مدرسه (مطالعة موردی: دانش آموزان دختر شهر ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سوژه خانواده ذهنیت ایدئولوژی مدرسه هژمونی کشمکش گفتمانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده کودک و نوجوان
تعداد بازدید : 803 تعداد دانلود : 148
این مقاله تلاشی است برای فهم ذهنیت سوژه­های اجتماعی (دانش­آموزان) در میانة گفتمان­های مختلف مؤثر (خانواده و مدرسه). پیش­فرض مقاله این است که این دو نهاد همسو نیستند، بلکه در سطح اهداف و عملکرد با هم متفاوت­اند. در این تحقیق، با روشی تجربی تقاطع این گفتمان­ها در مدرسه بررسی می­شود. به این منظور با 30 دانش­آموز، 5 نفر از اولیای مدرسه و 15 نفر از والدین مصاحبة کیفی انجام شده است. می­توان دید که دو گفتمان خانواده و مدرسه در 4 مؤلفة تحصیل، مذهب، پرورش سیاسی و انضباط در مقابل یکدیگر قرار می­گیرند. هر کدام دانش­آموز را در تملک خود می­داند و سعی می­کند در زمان و مکان تحت سیطرة خودش، به ذهنیت دانش آموزان مطابق با آرمان­های خویش شکل دهد. بدین ترتیب گاه در سطح اهداف و گاه در سطح عملکرد بین آنها تنش وجود دارد. این تنش موجب می­شود هویت دانش­آموز به مواضع گوناگونی فراخوانده شود. مهمترین علت تفاوت مدرسه و خانواده در درجة استقلال آنها از گفتمان دولت است.
۲۰.

بررسی اعتماد اجتماعی با نگاهی نسلی به جامعه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اعتماد اعتماد اجتماعی نسل انسجام هنجاری سیاسی تجربه عینی تجربه ذهنی انسجام نهادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 960 تعداد دانلود : 137
اعتماد اجتماعی یکی از مفاهیم مهم و حیاتی در علوم اجتماعی و عاملی در جهت تعامل بین افراد نسل های مختلف در جامعه است. در عین حال ، اعتماد می تواند روابط بین افراد را در سطوح خرد و کلان تسهیل نماید . هدف از این تحقیق، بررسی مقایسه ای اعتماد اجتماعی نسل های مختلف و عوامل موثر بر آن می باشد . این تحقیق از نوع پیمایشی وابزار تحقیق پرسشنامه بوده ودر بین 670 نفر ازافراد 15 سال به بالا درسطح شهرتبریز به اجرا گذاشته شده است . نتایج تحقیق نشان می دهد که بین اعتماد اجتماعی نسل های سه گانه (نسل قبل از جنگ و انقلاب، نسل جنگ و انقلاب و نسل بعد از انقلاب و جنگ) تفاوت معناداری وجود دارد. براساس نتایج تحقیق اعتماداجتماعی نسل ها، ازارزیابی نسل ها ازانسجام هنجاری و نهادی در جامعه و تجربه های نسلی متاثر می گردد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان