مهدی مرتضوی

مهدی مرتضوی

مدرک تحصیلی: دانشیار، دانشگاه تربیت مدرس، تهران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۳۷ مورد.
۱.

طراحی الگوی حکمرانی نظام وقف در ایران (با تأکید بر نقش امنا)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مطالعات وقف و امور خیریه دوره ۱ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ 171 - 192
تعداد بازدید : 736 تعداد دانلود : 45
حکمرانی، یکی از الگوهای اداره امور و فعالیت های جمعی و عمومی است که بر اساس آن، بازیگران مختلف، اعم از دولتی و غیردولتی (بخش خصوصی و جامعه مدنی) در یک چارچوب مشارکتی و غیر سلسله مراتبی به منظور تدوین، اجرا و نظارت بر خط مشی های یک حوزه مشخص و در یک فضای تعاملی و چندجانبه، با همدیگر همکاری می کنند. بررسی ها نشان می دهند نهاد وقف به عنوان یک ساخت حقوقی، تاریخی و اسلامی و مردم نهاد، همانند خیلی از حوزه های دیگر، نیازمند یک الگوی اداره کارآمد است تا بتواند در راستای اهداف خود و پیشرفت جامعه، اثرگذاری بیشتری داشته باشد؛ بنابراین، برای استفاده از همه ساحت های حقیقی و حقوقی کشور در سطح ملی و محلی و شکوفاسازی ظرفیت های موقوفات، می توان از ابزار امنا به عنوان یک نهاد و رکن مردمی و تجلی اراده جمعی استفاده کرد. بر همین راستا هدف اصلی این پژوهش، طراحی الگوی حکمرانی نظام وقف با تأکید بر نقش امنا در ایران است. در این پژوهش از روش شناسی کیفی با راهبرد پژوهش تحلیل محتوای توصیفی با واحد تحلیل مضمون استفاده شده است. همچنین، جهت گیری پژوهش، توسعه ای است و برای الگوسازی از روش الگو سازی ساختاری – تفسیری، استفاده و برای شناسایی مضامین، ضمن بررسی اسنادی، با 22 خبره بخش وقف، مصاحبه کیفی شد. هیئت خبرگان برای الگو سازی ساختاری - تفسیری نیز مشتمل بر 14 نفر بود. در پایان نیز الگوی حکمرانی نظام وقف با 3 مضمون اصلی عوامل راهبردی، عوامل زیرساختی و پیامدها و اثرات و همچنین، 11 مضمون فرعی مدیریت داده و اطلاعات، برنامه راهبردی آمایش محور، ساختار و الگوی اداره وقف، انسجام و یکپارچگی، قانون گرایی، پاسخگویی، شفافیت، مشارکت، استقلال و پیامدها و اثرات و 46 مؤلفه تدوین شدند که ابعاد الگو در چهار سطح سازمان دهی شدند. در همین راستا مضامین فرعی مستقل و گلوگاهی الگوی حکمرانی نظام وقف شامل مدیریت داده و اطلاعات، برنامه راهبردی آمایش محور و ساختار و الگوی اداره وقف است.
۲.

طراحی و واکاوی مدل فرهنگ خدمت عمومی در سازمان های دولتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت دولتی دوره ۱۴ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ 346 - 370

کلید واژه ها: اداره امور عمومی فرهنگ خدمت عمومی ارز ش ها و اخلاق خدمت عمومی انگیزه خدمت عمومی نماد خدمت عمومی پژوهش ترکیبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 649 تعداد دانلود : 217
هدف: هدف غایی از اجرای این پژوهش که بر راهبرد ترکیبی مبتنی است، طراحی، واکاوی و سنجش مدل فرهنگ خدمت عمومی است. روش: در مرحله نخست، به اتکای تحلیل مصاحبه های عمیق صورت گرفته با 18 نفر از خبرگان، مدیران و کارشناسان مرتبط با موضوع پژوهش و همچنین، بررسی ادبیات پژوهش، به کمک روش تحلیل مضمون، مؤلفه های مدل فرهنگ خدمت عمومی شناسایی شد؛ سپس مؤلفه های شناسایی شده، در قالب سه تم اصلی، بیست وشش تم فرعی و 201 کد مفهومی استخراج شدند. پرسش نامه مربوط به مؤلفه های فرهنگ خدمت عمومی، برای سنجش وضعیت فعلی و رتبه بندی آن ها، بین 392 نفر از کارکنان بخش دولتی و خصوصی توزیع شد. یافته ها: از نظر پاسخ دهندگان در مؤلفه مربوط به انگیزه خدمت عمومی، فقط تم دل سوزی؛ در مؤلفه ارزش ها و اخلاق خدمت عمومی، چهار تم ادب، نزاکت و نجابت، خیرخواهی، مردم نوازی، خدامحوری و در مؤلفه نماد خدمت عمومی، فقط تم ظاهر و پوشش افراد در وضعیت فعلی، امتیازی بیشتر از میانگین کسب کردند. امتیاز سایر تم های هر سه مؤلفه کمتر از میانگین بود. در نهایت با استفاده از داده های جمع آوری شده، تم های مربوط به هریک از مؤلفه ها رتبه بندی شد. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که از نظر پاسخ دهندگان مؤلفه های فرهنگ خدمت عمومی خوب در بین کارکنان و سازمان های عمومی بسیار ضعیف است و نشان می دهد سازمان هایی که مسئولیت اجرای سیاست ها، تصمیم ها و مقررات بخش عمومی را برعهده دارند، در ارائه خدمات مؤثر ناکام بوده اند.
۳.

شناسایی ملاک های اجرای موفق خط مشی مالکیت صنعتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت دولتی ایران دوره پنجم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 139 - 178
تعداد بازدید : 753 تعداد دانلود : 347
یکی از زیرساخت های که می تواند ضامن موفقیّت اقتصادی و فنّاوری پژوهشگران و شرکت های دانش بنیان در عصر دانایی محوری باشد؛ توجه به «مالکیت صنعتی» است. نداشتن خط مشی مالکیت صنعتی مؤثر برای پژوهشگران و شرکت های دانش بنیان یک تهدید جدی و وجود آن ها به عنوان یک فرصت بزرگ خواهد بود. این پژوهش، کیفی و از نوع توسعه ای و روش آن، نظریه داده بنیاد است و از نمونه گیری هدفمند مشارکت کنندگان با حداکثر اختلاف استفاده کرده است. داده ها و اطلاعات لازم از مطالعه اسناد، منابع کتابخانه ای و نیز مصاحبه های نیمه ساختاریافته نتیجه شده است. بدین منظور با 13 تن از خبرگان، اساتید و صاحب نظران دارای دانش کافی و تجربه عملی، مصاحبه و برای گردآوری داده های لازم پژوهش از روش نیمه-ساختاریافته مبتنی بر نرم افزار Atlas.ti استفاده شده است. در مجموع، مفاهیم استخراج شده از مصاحبه ها در 850 کد اولیه و 6 مضمون اصلی دسته بندی شد. پس از تحلیل متن مصاحبه ها، کیفیّت و ابزارهای خط مشی، قابلیت مجریان، سازمان مجری و همچنین نتایج و پیامدهای اجرا به عنوان ابعاد اصلی شناسایی شده و مدل نهایی تدوین شد. یافته های پژوهش نشان می دهد 15 مقوله شامل 175 ملاک در ارزیابی اجرای موفّق خط مشی، نتایج و پیامدهای آن تأثیرگذار هستند و درک مناسب ملاک های مستخرج و به کارگیری آن ها در یک نظام ارزیابی معتبر کارایی و اثربخشی فعالیت های مالکیت صنعتی را ارتقا می دهد.
۴.

شناسایی ملاک های ارزیابی پیامدهای اجرای خط مشی مالکیت صنعتی در نقشه جامع علمی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مدیریت منابع سازمانی سال دوازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 137-111

کلید واژه ها: نقشه جامع علمی مالکیت صنعتی اجرای خط مشی ارزیابی پیامد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 13 تعداد دانلود : 456
دستیابی به آرمان های بلند نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران مستلزم تلاش همه جانبه در تمام ابعاد فرهنگی، علمی، اجتماعی و اقتصادی است. در این راستا، مقوله علم و فناوری از مهم ترین زیرساخت های پیشرفت کشور و ابزار جدی رقابت در عرصه های مختلف می باشد. یکی از این زیر مقوله های علم و فناوری، مالکیت صنعتی و سیاست های اجرایی اقدامات ملی مربوط به آن در نقشه جامع علمی کشور است. این پژوهش با هدف شناسایی شاخص های ارزیابی پیامدهای سیاست ها و خط مشی های اجرایی اقدامات ملی مربوط به مالکیت صنعتی از نقشه جامع علمی کشور انجام شده است. پژوهش، کیفی و از نوع توسعه ای و روش آن تحلیل محتوا است و از نمونه گیری هدفمند مشارکت کنندگان با حداکثر اختلاف استفاده کرده است. داده ها و اطلاعات موردنیاز از مصاحبه های ساخت نایافته نتیجه شده است. بدین منظور با 13 تن از خبرگان، اساتید و صاحب نظران دارای دانش کافی و تجربه عملی ، مصاحبه و برای گردآوری داده های موردنیاز پژوهش از نرم افزار Atlas.ti استفاده شده است. درمجموع، مفاهیم استخراج شده از مصاحبه ها در 127 کد اولیه و 5 مقوله ا صلی دسته بندی شد. درنهایت، 5 مقوله کار آیی، اثربخشی، تداوم و استمرار، بهبود و ارتقاء و استاندارد مداری شناسایی شدند. یافته های پژوهش نشان می دهد 61 شاخص در ارزیابی پیامد سیاست ها تأثیرگذارند که در 9 شاخص اجماع بیشتری وجود داشت.
۵.

آسیب شناسی الگوی حکمرانی آموزش عمومی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مدیریت در ایران دوره ۲۶ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۱۱۸) 97-121

کلید واژه ها: آموزش عمومی حکمرانی آسیب شناسی آموزش در ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 628 تعداد دانلود : 323
هدف: پژوهش حاضر با هدف آسیب شناسی الگوی حکمرانی آموزش عمومی در ایران انجام شد. روش پژوهش: این پژوهش به صورت ترکیبی اجراشده است. در مرحله کیفی از راهبرد تحلیل مضمون در نرم افزار اطلس تی آی و روش نمونه گیری نظری استفاده شده است. در مرحله کمی، راهبرد پیمایش و همبستگی در پیش گرفته شد و با استفاده از نمونه گیری تصادفی، 384 نفر به عنوان نمونه در نظر گرفته شدند. برای اجرای مدل، از روش تحلیل عامل تائیدی در نرم افزار لیزرل استفاده شد. یافته ها: ابتدا بر اساس تحلیل مضمون با مصاحبه با صاحب نظران و خبرگان آموزش وپرورش به شناسایی آسیب های موجود در حکمرانی آموزش عمومی پرداخته شده است. 4 مضمون فراگیر و 11 مضمون سازنده و 46 مضمون پایه شناسایی شدند. مضامین فراگیر در آسیب شناسی حکمرانی آموزش عمومی عبارت اند از: عدم پاسخگویی، مشکلات زیرساختی، عدم مشارکت و عدم انعطاف پذیری. در ادامه برازش شبکه مضامین شناسایی شده، از تحلیل عامل تائیدی استفاده شد. نتایج بیانگر تائید تمامی عوامل شناسایی شده است. نتیجه گیری: درنتیجه کلی می توان گفت که با بهبود مؤلفه های عدم پاسخگویی، مشکلات زیرساختی، عدم مشارکت و عدم انعطاف پذیری، می توان زمینه سازی حکمرانی خوب در آموزش عمومی در ایران را فراهم نمود. به نظر می آید انجام این پژوهش منجر به ارائه مدلی جامع درباره حاکمیت خوب آموزشی می گردد که متناسب با شرایط اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی کشور باشد.
۶.

طراحی مدل اداره آموزش عمومی کشور با رویکرد حکمرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت دولتی ایران دوره چهارم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 99 - 130

کلید واژه ها: خط مشی گذاری آموزش عمومی حکمرانی تحلیل مضمون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 346 تعداد دانلود : 142
امروزه، آموزش عمومی به عنوان عامل توسعه در جوامع بشری مطرح است. به منظور توسعه و پیشرفت، توجه به آموزش عمومی و داشتن الگوی اداره مناسب امری ضروری و محتوم است. از این رو، هدف این پژوهش ارائه مدل برای اداره آموزش عمومی کشور با رویکرد حکمرانی است. برای دست یافتن به هدف اصلی این پژوهش، پس از تحلیل محتوا، مضامین حاصل از بررسی ادبیات نظری، اسناد بالادستی و مصاحبه نیمه ساختار یافته با خبرگان برای تدوین مدل از تکنیک معادلات ساختاری-تفسیری استفاده شد. در این پژوهش، برای تشخیص متغیرهای پژوهش در بخش کیفی 15 نفر از خبرگان آموزش عمومی به روش نمونه گیری گلوله-برفی شناسایی شدند و مصاحبه با آن ها تا اشباع نظری انجام شد. پس از شناسایی شاخص های اولیه با استفاده از پرسش نامه ISM الگوی اولیه پژوهش استخراج شد و پرسش نامه به طور تصادفی در اختیار 384 نفر از خط مشی گذاران و صاحب نظران آموزش و پرورش قرار گرفت. برای تحلیل داده ها از روش حداقل مربعات جزئی و نرم افزار Smart PLS استفاده شده است. نوآوری پژوهش نیز از آن رو بود که یک نگاه جامع نگر بر پژوهش حاکم بود و منابع مختلف ادبیات نظری، اسناد بالادستی و نظرات خبرگان برای واکاوی مضامین استفاده شد و در پایان، یافته های پژوهش مشتمل بر 11 مقوله اصلی و 46 مقوله فرعی شناسایی شدند که مضامین محوری مدل طراحی شده مشتمل بر مشارکت نهادی، مشارکت درونی، انعطاف پذیری ساختاری، انعطاف پذیری محتوایی، مرزیابی محیطی، سازوکارهای مفید، هماهنگی، انسجام بخشی محتوایی، بازخورگیری و نظارت، نظام فنی اجرایی و زیرساخت است.
۷.

واکاوی دلالت های خطّ مشی های کلان بر سیاست های کلّی قضایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست های راهبردی و کلان سال نهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۳۳ 164 - 182

کلید واژه ها: سیاست های کلی نظام دلالت پژوهی همراستایی افقی سیاست های کلّی قضائی مجمع تشخیص مصلحت نظام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 895 تعداد دانلود : 912
در تدوین سیاست های کلان حوزه قضائی توجه به دلالت های سایر خطّ مشی های کلّی نظام برای دستیابی به همراستایی افقی بین همه خطّ مشی های کشور ضروری است. بنابراین، هدف اصلی این پژوهش شناسایی دلالت های سایر خطّ مشی های کلّی نظام برای سیاست های کلّی قضائی است. این پژوهش با روش دلالت پژوهی انجام شده است. براین اساس، ابتدا همه 15 خط مشی کلی نظام در بازه سال های 1389 تا 1396 به مثابه «دال» برای سیاست های کلی قضایی گردآوری شدند و سپس، دلالت های هریک از بندهای خطّ مشی های کلّی برای مأموریت های دستگاه قضائی به مثابه «مدلول» شناسایی شدند. با کنار گذاردن دلالت های تکراری، نتایج پژوهش در 13 گزاره تنظیم و سازماندهی شده است. با عنایت به اهمیت موضوع پیش گیری در حوزه قضایی، اهم این گزاره ها بعضاً شامل آموزش جذاب مسائل عمومی، حقوقی و قضائی به مردم (توسعه فرهنگ و دانش حقوقی موردنیاز عامّه در جامعه)، ارتقای مستمر شاخص های قضائی، بهبود مستمر فضای کسب وکار و نقش آفرینی فعّال در موضوع «آسیب های اجتماعی» می باشد.
۸.

بررسی و تحلیل ارزش های خدمات عمومی در سازمان های دولتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت دولتی دوره ۱۳ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ 103 - 125

کلید واژه ها: ارزش های خدمات عمومی اداره امور عمومی سازمان های دولتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 641 تعداد دانلود : 214
هدف: در ادبیات معاصر سازمان و اداره امور عمومی، ارزش هایی که هدایت گر رفتارهای سازمانی و مدیریتی در بخش های عمومی هستند، مورد توجه زیادی قرار گرفته اند. این مقاله به دنبال ارزیابی وضعیت موجود (واقعی) ارزش های خدمت عمومی و همچنین شناسایی و رتبه بندی ارزش های خدمت عمومی ایده آل (مطلوب) برای سازمان های دولتی و عمومی است. روش: روش پژوهش مورد استفاده در این پژوهش ، توصیفی-  پیمایشی بوده که از طریق ابزار پرسشنامه نظرات و دیدگاه های 721 نفر از کارکنان سازمان های دولتی و خصوصی که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند، گردآوری شد. برای بررسی مشخصات جمعیت شناختی پاسخ دهندگان از آمار توصیفی و برای تحلیل داده ها از روش های آمار استنباطی استفاده شده است. یافته ها: یافته ها نشان داد که ارزش های خدمات عمومی منعکس کننده سنت های اداره امور عمومی در وضعیت واقعی (واقعی) کمتر از حد انتظار است. شایسته سالاری، پاسخگویی، حاکمیت قانون، شفافیت، حساب پس دهی، صداقت، بهره وری، حفظ منافع عمومی، برابری و عدالت اجتماعی و کارآفرینی به ترتیب جزو ده ارزش مهمی بودند که از نظر مشارکت کنندگان بایستی در سازمان های دولتی و عمومی جاری و نهادینه شود. نتیجه گیری: اداره کنندگان امور عمومی باید به صورت دوره ای نسبت به ارزیابی و ممیزی ارزش های خدمات عمومی واقعی در سازمان های دولتی و عمومی اقدام نموده و با برنامه ریزی ها و اقدامات لازم ارزش های خدمات عمومی مورد انتظار و مطلوب شهروندان را در سازمان های دولتی و عمومی جاری و نهادینه نمایند.
۹.

خلیج فارس راه اصلی تجارت دریایی بین تمدن سند و بین النهرین در هزاره سوم پ.م

نویسنده: مترجم:
منبع: پژوهشنامه تاریخ سیاست و رسانه سال چهارم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۴) 15-36

کلید واژه ها: خلیج فارس تجارت دریایی بین النهرین دره سند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 794 تعداد دانلود : 649
در طی چند دهه گذشته چشم اندازهای روشنی از ارتباط بین تمدن هند و بین النهرین به دست آمده است(Kohl, 1977: 111-127; Lamberg-Karlovsky, 1977: 33-34; Tosi, 1983: 57-78; Piperno, 1983: 319-325; Pracchia;Tosi and Vidale,1985 :207-248; Chakrabarti, 1990; During Caspers, 1994: 83-106; Jansen, 2002: 105-129; Possehl, 2002: 325-342 ) تحقیقات باستان شناسی، تعدادی از مسیرهای تجاری، ازجمله راه های دریایی و خشکی را نشان می دهد که تمدن هند را به منطقه بین النهرین4 از طریق ایران، به ویژه خلیج فارس5 و جنوب شرقی ایران مرتبط می کرد. اگرچه مسیرهای زمینی مهم ترین شبکه ارتباطی در نیمه اول هزاره سوم پیش از میلاد بود(Tosi,1983:57)، اما به نظر می رسد که در نیمه ی دوم هزاره سوم پ.م مسیرهای تجارت دریایی جایگرین مسیرهای زمینی شد و این جایگزینی باعث پیوند تمدن هند با جوامع مرتبط با خلیج فارس شد(Jansen,2002:121-122). این مقاله دو هدف را دنبال می کند: اول، اهمیت خلیج فارس به عنوان یک راه اصلی برای تجارت در مسافت زیاد بین شرق و غرب را ارزیابی می کند. دوم، عملکرد احتمالی لیان6( بوشهر ) به عنوان بندر واسطه ای در کرانه های خلیج فارس را نشان می دهد.
۱۰.

تحلیل محتوای ظرفیت سازی در بخش آموزش عالی جهت پاسخگویی به انتظارات جامعه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مجلس و راهبرد سال بیست و هشتم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۰۶ 183 - 217
تعداد بازدید : 417 تعداد دانلود : 728
سیاست های ظرفیت سازی در راستای انعطاف پذیری و بهبود عملکرد برنامه های سازمان برای تطبیق با نیازها و انتظارات متغیر جمعیتی ارائه شده است. در این پژوهش با توجه به هدف اصلی که شناسایی ظرفیت های بخش آموزش عالی بود از روش تحلیل محتوا با رویکرد تحلیل مضمون استفاده شد. نمونه تحقیق را 14 نفر از خبرگان کلیدی و رؤسای دانشگاهی تشکیل دادند که تجربه مدیریتی و مطالعاتی در این حوزه دارند. داده های کیفی از طریق تمرکز به کلمات، موشکافی و دقت در متن، تشریح و تفسیر متون و مصاحبه های عمیق به دست آمد. با بهره گیری از راهبرد قیاس در تحلیل مضمون و در نظر گرفتن نظریه های موجود، داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. برای ارزیابی کفایت تحلیل مضمون، از روایی تئوریک با رویکرد دریافت نظر متخصصان به عنوان کمیته تخصصی و ضریب کاپای کوهن استفاده شد. با بازبینی و تأیید اعضای مشارکت کننده در فرایند اعتبارسنجی و برآورد ضریب 0.768، یافته های پژوهش از قابلیت اعتبار و اعتماد لازم برخوردار بود. طبق یافته های به دست آمده از این مطالعه، 12 عامل اصلی دانش، مهارت، شایستگی، راهبرد، ساختار، سیستم و فرایند، فرهنگ، منابع و زیرساخت ها، محیط قانونی و سیاسی، محیط اجتماعی و فرهنگی، صنعت و ذی نفعان را به عنوان ظرفیت های بخش آموزش عالی برای پاسخگویی به انتظارات جامعه در سه زمینه اصلی فردی، سازمانی و محیطی شناسایی و توسط شبکه مضامین ترسیم شد.
۱۱.

تحلیل و مقایسه عملکرد جریان باد در آسباد منفرد سیستان و آسباد ساده خراسان با استفاده از نرم افزار ANSYS(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معماری اقلیم گرم و خشک سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۱ 109 - 123

کلید واژه ها: خراسان سیستان انرژی باد آسباد انسیس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 846 تعداد دانلود : 290
معماری ایران، با رمز و رازهای نهفته در آن، کلید پاسخ به نیازهای مردمانی است که انبوهی از ضعف ها و تهدیدهای اقلیمی و جغرافیایی را به صورت خردمندانه و به پشتوانه تجارب صدها و هزاران سال، به نقاط قوت و ایجاد فرصت های طلایی بدل کرده اند. آسباد از جمله مهم ترین این فرصت ها و سازه های معماری کویری ایران است. این کارخانه کوچک و به ظاهر ساده نمایانگر تلفیق هنر و دانش معماری صنعتی پیشینیان این سرزمین در بهره گیری به جا و شایسته از امکانات محلی و بومی است. آسبادها در نیمه جنوبی خراسان بزرگ و سیستان هر جا که باد از شدت مناسبی برخوردار باشد ساخته می شدند، با شناخت و مقایسه عملکرد این سازه ها و از سویی دیگر با توجه به نابودی منابع سوخت فسیلی، می توان از دانش ساخت آسبادها در ساختارهای امروز معماری جهت تولید انرژی بهره گرفت. باهدف شناخت عملکرد این سازه ها این پژوهش به بررسی عملکرد آسبادها در دو منطقه سیستان و خراسان پرداخته است و به بررسی این سوال می پردازد که کدامیک از آسبادهای خراسان و سیستان عملکرد مطلوب تری در به کارگیری از انرژی باد را نشان می دهد؟ برای این منظور از نرم افزار ANSYS ورژن 19 برای مقایسه عملکرد این دو سازه بادی استفاده شده است و یافته ها و نتایج تحقیق نشان می دهد، آسباد سیستان به دلیل وجود دهانه وسیع تر و ورودی هوای مناسب تر عملکرد مطلوب تری را شکل می دهد. 
۱۲.

توسعه چارچوب مفهومی ظرفیت سازی سازمانی بخش آموزش عالی جهت پاسخگویی به انتظارات جامعه: رویکرد تحلیل مضمون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مدیریت منابع سازمانی سال دهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 45-73

کلید واژه ها: ظرفیت سازی سازمانی پاسخگویی آموزش عالی تحلیل مضمون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 644 تعداد دانلود : 724
ایجاد ظرفیت، بر درک موانعی که مردم، دولتها و سازمانها را از تحقق اهداف توسعه باز میدارند، متمرکز میشود و به آنها امکان دستیابی به نتایج توسعه را میدهد. هدف این پژوهش ارائه یک تحلیل مفهومی از مؤلفهها و نتایج ظرفیت پایدارسازی سازمانی بخش آموزش عالی برای پاسخگویی به انتظارهای جامعه است. جهتگیری پژوهش حاضر، توسعهای و روششناسی آن با تمرکز به کلمهها، موشکافی و دقت در متن بهمنظور تجزیه، توصیف، تشریح و تفسیر متون از راه ایجاد کدهای اولیه و کدگذاری، تحلیل مضمون با رویکرد قیاسی میباشد. جامعه آماری این پژوهش، خبرگان دانشگاهی آشنا به سیاستگذاری در بخش آموزش عالی و مجموعه اسناد و مقالههایی بود که با سؤالها و متغیرهای پژوهش ارتباط داشتند. نمونهگیری در این بخش هدفمند که از طریق روش زنجیرهای به تعداد سیزده نفر انتخاب شد. در این بخش برای جمعآوری دادهها از روش مصاحبه نیمهساختاریافته استفاده شد. برای کنترل کیفیت تحلیل مضمون، از روایی تئوریک با رویکرد دریافت نظرات متخصصان بهعنوان کمیته تخصصی و راهنما و ضریب کاپای کوهن استفاده شد. با تأیید گروه کانونی و برآورد ضریب 761/0، یافتههای پژوهش از قابلیت اعتبار و اعتماد لازم برخوردار بود. نتایج نشان میدهد که ظرفیتسازی سازمانی پنج مضمون اصلی توسعه راهبردی، ساختاری، سیستمی و فرایندی، فرهنگی، منابع و زیرساختها و یک مضمون پاسخگویی اجتماعی بهعنوان پیامد پدیده موردمطالعه دارند. دراین راستا پیشنهاد میشود تا سطوح تحلیل فردی و محیطی نیز در ظرفیتسازی مطالعه شود.
۱۳.

مدل سنجش میزان تمایل خط مشی گذاران به دولت باز در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: چشم انداز مدیریت دولتی سال یازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۲ 35 - 64

کلید واژه ها: خط مشی عمومی دولت باز شفافیت پاسخگویی و مشارکت شهروندان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 919 تعداد دانلود : 790
هدف: دولت باز به عنوان یک خط مشی در جهت تقویت شفافیت، مشارکت و همکاری، در سرتاسر جهان در حال گسترش است. ازآنجاکه برای حرکت به سوی خط مشی گذاری و تدوین خط مشی های دولت باز، میزان تمایل خط مشی گذاران به دولت باز تعیین کننده است، هدف از این پژوهش ارائه مدلی برای سنجش میزان تمایل خط مشی گذاران به دولت باز و بررسی تفاوت سطح تمایل به دولت باز در گروه های مختلف خط مشی گذاران است. طراحی/ روش شناسی/ رویکرد: در این پژوهش از طرح پژوهش آمیخته اکتشافی استفاده شده است که در مرحله کیفی، روش فراترکیب و در مرحله کمّی، انجام پیمایش و تحلیل داده های پرسشنامه 116 نفر از خط مشی گذاران به کار گرفته شده است. یافته های پژوهش: «تمایل به دولت باز» سازه ای چندبُعدی است و عبارت است از: میل و رغبت خط مشی گذار نسبت به شفافیت، مشارکت شهروندان، همکاری، پاسخگویی دولت و پشتیبانی از نوآوری و کمک به توسعه کسب وکار. به علاوه نتایج حاکی از آن است که سطح تمایل خط مشی گذاران به دولت باز در ایران بالا است و میزان تمایل به دولت باز در میان گروه های سنی مختلف، گروه های دارای جایگاه فعلی مختلف و گروه های مختلف از نظر نحوه آشنایی با دولت باز متفاوت است. محدودیت ها و پیامدها: عدم امکان تعمیم پذیری نتایج پژوهش به همه جوامع و محدودیت ذاتی پرسشنامه از جمله محدودیت های پژوهش فعلی است. پیامدهای عملی: نیاز به برخورداری از یک نظام حاکمیتی کارآمد، شفاف، پاسخگو و مبتنی بر مشارکت مردم انکارناپذیر است. با توجه به چالش های موجود در موضوع های نام برده در کشور، این پژوهش به طراحی مدل مطلوب دولت باز برای ایران و تحقق ارزش های یادشده کمک خواهد کرد. ابتکار یا ارزش مقاله: دولت باز و داده باز، مفاهیم نو و جدیدی هستند و پژوهش های انجام شده در این زمینه در کشور بسیار اندک است؛ از این رو این پژوهش می تواند آغازگر باب جدیدی در تولید علم در کشور در این حوزه باشد و این شکاف مطالعاتی را از طریق ارائه مدل یادشده به عنوان نخستین مدل در این زمینه پر می کند.
۱۴.

طراحی مدل ارزیابی عملکرد نظام ذی حسابی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش حسابرسی سال بیستم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۸۱ 86-107

کلید واژه ها: ارزیابی عملکرد نظام ذیحسابی طراحی مدل دلفی تحلیل عاملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 167 تعداد دانلود : 238
هر سازمانی برای داشتن عملکرد مناسب و کسب نتایج مورد انتظار باید برنامه ای مدون داشته باشد و نیل به اهداف بدون داشتن برنامه مشخص غیر ممکن و بسیار هزینه بر و زمان بر است.یکی از ارکان اصلی برنامه های سازمانی ارزیابی عملکرد است، در تحقیق پیش رو برای طراحی مدل ارزیابی عملکرد نظام ذی حسابی کشور با استفاده از رویکرد تحقیق کمی مدلی طراحی شده است که برای انجام تحقیق جامعه آماری مورد نظر شامل خبرگان حوزه ارزیابی عملکرد و روسای دستگاه های اجرایی در زمینه نظارت بر کار ذی حسابان در حوزه نظام ذی حسابی کشور(وزارت امور اقتصادی و دارایی) می باشد .تعداد نمونه آماری در مرحله دلفی با استفاده از نمونه گیری گلوله برفی 12 نفر تعیین شده است و برای ارزیابی نتایج حاصل از روش دلفی فازی استفاده شده است و در مرحله کمی با استفاده از روش سرشماری 137 نفر از کارشناسان حوزه نظام ذی حسابی کشور(وزارت امور اقتصادی و دارایی) انتخاب شده اند که با استفاده از ابزار پرسشنامه اطلاعات جمع آوری شده است و با استفاده از تحلیل عاملی و تکنیک حداقل مربعات جزئی و نرم افزار Smart PLS تجزیه و تحلیل صورت گرفته است که در پایان پس از تعیین مقولات، طبقات کلی مدل عملکرد نظام ذی حسابی در قالب 3 بخش ارزیابی عملکرد، عوامل مداخله گر و عملکرد نظام ذیحسابی مورد شناسایی قرار گرفتند و مدل مد نظر طراحی و تایید شد.
۱۵.

الگوی مسائل اصلی بهبود بهره وری کارکنان شهرداری تهران (مورد مطالعه: معاونت خدمات شهری و محیط زیست)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت بهره وری سال سیزدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۵۰ 19 - 49

کلید واژه ها: بهره وری مسائل بهره وری عوامل فردی عوامل مدیریتی عوامل سازمانی عوامل فرهنگی و عوامل فناورانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 705 تعداد دانلود : 251
در محیط های بسیار رقابتی و پویای امروزین ارتقای بهره وری جزو اصلی ترین پیش نیازهای بقای سازمان ها به شمار می رود. از این رو به کارگیری کارای منابع برای تحقق اهداف و نتایج مورد انتظار سازمان وظیفه اصلی مدیران به شمار می رود و یکی از مهم ترین الزامات ارتقای بهره وری پایدار، شناسایی و بهسازی چالش ها و مسائل موثر و مرتبط با بهره وری در سازمان است. از این رو، در این پژوهش الگویی از مسائل اصلی بهبود بهره وری کارکنان شهرداری تهران ارائه شده است. تحقیق حاضر اکتشافی و کاربردی است و در آن از استراتژی تحقیق آمیخته استفاده شده است. در مرحله نخست، برای ارائه مدل از روش کیفی تحلیل تم با بهره گیری از نظرات 10 نفر از خبرگان موضوعی طی مصاحبه های عمیق استفاده شد و عوامل موثر در این زمینه از طریق کدگذاری شناسایی و طبقه بندی شدند. در مرحله دوم پژوهش، مدل ارائه شده در مرحله کیفی با استفاده از نظرات 384 نفر از مدیران و کارشناسان معاونت خدمات شهری و محیط زیست شهرداری تهران به صورت کمّی آزمون شد. بدین منظور تحلیل عاملی تأییدی در سه مرتبه با استفاده از نرم افزار پی.ال.اس انجام شده است. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که عوامل موثر بر بهره وری در قالب 5 دسته اصلی عوامل فردی، عوامل مدیریتی، عوامل سازمانی، عوامل فرهنگی و عوامل فناورانه طبقه بندی می شوند. بهسازی وضعیت موجود این عوامل می تواند موجب ارتقای بهره وری منابع انسانی در این سازمان شود.
۱۶.

طراحی چارچوب حاکمیت الکترونیک در تدوین خط مشی توسعه صادرات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: چشم انداز مدیریت دولتی سال دهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳۹ 102-129

کلید واژه ها: حاکمیت الکترونیک مشارکت الکترونیکی خط مشی گذاری مشارکتی تدوین خط مشی توسعه صادرات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 487 تعداد دانلود : 425
هدف: نظر به اهمیت حاکمیت الکترونیک به عنوان یکی از مباحث کلیدی در خط مشی گذاری، و خلاء مطالعات و پژوهش های نظری مرتبط در ایران، هدف این پژوهش دست یابی به چارچوب استقرار حاکمیت الکترونیک در تدوین خط مشی توسعه صادرات است. روش شناسی : این تحقیق به روش کیفی داده بنیاد انجام شده است. جامعه آماری خبرگانی هستند که در زمینه تدوین خط مشی توسعه صادرات از دانش و تجربه عملی برخوردارند. خبرگان به روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب و داده ها با استفاده از نرم افزار اطلس مدیریت شده است. یافته ها: پس از تجزیه و تحلیل متن مصاحبه ها، مقوله محوری تحت عنوان "استقرارحاکمیت الکترونیک در تدوین خط مشی توسعه صادرات" احصاء شد که شامل ابعاد اصلی (مشارکت ذینفعان، شفاف سازی، پاسخگویی، و دولت الکترونیک) است . یافته ها نشان داد که مطالبه گری صادرکنندگان، اولویت دهی به صادرات غیرنفتی، و گسترش ICT از عوامل موثر بر "استقرارحاکمیت الکترونیک در تدوین خط مشی توسعه صادرات" هستند. محدودیتها و پیامد ها: تفکر حاکمیت عمومی و جلب اعتماد صادرکنندگان از محدودیتهای استقرار حاکمیت الکترونیکی است. پیامدهای عملی: استقرار چنین حاکمیتی می تواند به پیامدهایی مانند اعتماد صادرکنندگان، رضایت ذینفعان حوزه صادرات، مشروعیت و بهبود کیفیت خط مشی های صادراتی منجر شود و آثار مثبتی مانند رضایت و اعتماد صادرکنندگان داشته و مشروعیت حکومت را در میان ذینفعان بالا برده و کیفیت خط مشی ها را در کشور ارتقاء می دهد. ابتکار یا ارزش مقاله : این تحقیق با شناسایی عوامل علّی، مداخله گر و تعدیل کننده و تدوین چارچوب نهایی به یافته های پژوهشی در حوزه حاکمیت الکترونیک و خط مشی گذاری توسعه صادرات می افزاید.
۱۷.

مطالعات جمعیت شناسی ادوار فرهنگی نوسنگی تا مفرغ بخش لاران چهارمحال و بختیاری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی تاریخی سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 291-316

کلید واژه ها: ارتفاعات زاگرس نوسنگی مس سنگی مفرغ تخمین جمعیت باستان مردم شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 356 تعداد دانلود : 33
بر اساس مطالعات انجام گرفته توسط باستان شناسان غربی در دشت های ایران از جمله حوزه درودزن و شاه آباد، برای روستاهای هسته ای در هر هکتار بین 100 تا 150 نفر جمعیت تخمین زده اند. این تخمین جمعیت بیشتر مربوط به دشت های رسوبی نسبتاً بزرگ با شیوه معیشتی کشاورزی و دامداری است. به نظر می رسد که در مناطق مرتفع کوهستانی که دارای شیوه معیشت دامداری و گله داری(کوچ نشینی) است، این وضعیت کمی متفاوت باشد. بر این اساس بخش لاران، با هدف تخمین و برآورد تغییرات جمعیت در درازمدت در یک منطقه کوهستانی که دارای شیوه معیشتی کوچ نشینی و دامداری است انتخاب گردید. سپس با روش توصیفی- تحلیلی و روش های آماری همچون بهره گیری از نرم افزار SPSS سعی شد تا به درک درستی از برآورد و تغییرات جمعیت در درازمدت نائل گردید. در برآورد جمعیت، علاوه بر استفاده از سرشماری روستاهای سال 1391 منطقه، از فعالیت های میدانی و قوم باستان شناسی مانند مطالعه تمام عشایر منطقه که 21 وارگه بودند، نیز بهره گرفته شده است. در نهایت مشخص گردید که برای هر نفر در خانه های روستایی این منطقه 6/5 و در بین کمپ های عشایر 5/6 مترمربع فضای نشیمن وجود دارد. در واقع مجموع فضای خانه های روستایی و فضاهای اطراف آن که متعلق به روستا بوده است مورد محاسبه قرار گرفت که در نهایت در هر هکتار 51 نفر جمعیت وجود دارند، این میانگین در کمپ های عشایر نزدیک به خانه های روستایی با میانگین 27 نفر در هر هکتار است. سپس جمعیت پیش ازتاریخ بخش لاران ابتدا در سطح کوچک مقیاس یا محوطه ای و بزرگ مقیاس یا منطقه ای تخمین زده شد.
۱۸.

آسیب شناسی و مدل سازی تأثیر مؤلفه های فرهنگی محیط نهادی بر عملکرد ابرپروژه های زیرساختی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: چشم انداز مدیریت دولتی سال دهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۸ 15-39

کلید واژه ها: فرهنگ عملکرد نهاد ابرپروژه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 712 تعداد دانلود : 151
ابرپروژه ها اهمیت زیادی در رشد اقتصادی کشورها دارند، ولی با کاستی های متعددی مانند تاخیر، افزایش هزینه، شکست مالی، تاثیر منفی بر محیط زیست و جامعه اطراف روبرو هستند. یکی از دلایل بنیادی عملکرد ضعیف ابرپروژه ها، تاثیر منفی عوامل فرهنگی محیط نهادی ابرپروژه ها است. در این مقاله تاثیر مؤلفه های مختلف فرهنگی بر عملکرد تعدادی از ابرپروژه های کشور در زمینه نفت، گاز، پتروشیمی، سدسازی و تونل های شهری بررسی گردیده، که عمدتاً با بودجه دولتی، توسط کارفرمایان دولتی و توسط پیمانکاران دولتی (یا بخش عمومی) اجرا شده و تا حدودی یک سازمان موقت دولتی محسوب می شوند. در این پژوهش با روش نظریه داده بنیاد و از طریق مصاحبه با 19 نفر از مدیران و کارشناسان ارشد، مؤلفه ها شناسایی شده و مدلی مفهومی برای نمایش این تاثیرات پیشنهاد گردید. یافته ها نشان می دهد که تفاوت فرهنگ عوامل اجرایی و مدیریتی این پروژه ها، مسایل فرهنگی کارکنان و تفاوت های فرهنگی ملیت ها و اقوام مختلف ایرانی مانند: تفاوت ساعت و تقویم کشورها، زندگی مجردی کارکنان پروژه و تبعات شخصی و آسیب اجتماعی آن، تعارض کار و زندگی خانوادگی کارکنان، تفاوت فرهنگ کارکنان، تعصبات قومی و مذهبی، فرهنگ جامعه محلی، فرهنگ نیروی کار محلی و مشکلات ارتباطی (تفاوت زبان و لهجه) بر عملکرد ابرپروژه تاثیر منفی دارند و باید در برنامه ریزی این پروژه ها مدنظر قرار گیرد.
۱۹.

گردشگری قاعدهء مثلث امنیت، همدلی و توسعه استان سیستان و بلوچستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ایرانی سال هفدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳۴ 257 - 284

کلید واژه ها: گردشگری همدلی امنیت توسعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 210 تعداد دانلود : 24
احساس ناامنی، ضربه پذیر بودن همدلی و توسعه نیافتگی از مهمترین مشکلات استان سیستان و بلوچستان می باشند. مهمترین ویژگی این مشکلات که در زمانهای مختلف به طرز متفاوتی بروز می کنند، ارتباط تنگاتنگ میان آنها می باشد. در واقع همین ویژگی چنان آنها را در هم آمیخته است که با ارائه یک راهکار مناسب می توان بر همه این مشکلات فائق آمد. نزدیکی این استان با کشورهایی همچون افغانستان و پاکستان که همواره مورد توجه گروههای خرابکار و قاچاقچی بوده است، شرایط نامناسب آب و هوایی در این منطقه و وجود قومیتها و مذاهب تشیع و تسنن زمینه های بروز این مشکلات می باشند. تلاشهای بسیاری برای از بین بردن هر یک از این مشکلات صورت پذیرفته است اما چون این اقدامات منفرد بوده و تمامی این مشکلات در آن دیده نشده است، این تلاشها نیز بی ثمر بوده اند. در این مقاله سعی خواهد شد تا با ارائه راهکارهایی مناسب زمینه ایجاد احساس امنیت، همدلی و توسعه با تکیه بر صنعت گردشگری مهیا گردد. در واقع این صنعت مهم که در کشور ایران جدید نیز می باشد، نه تنها زمینه ساز توسعه خواهد بود بلکه همدلی میان اقوام مختلف، تشیع و تسنن و در نهایت احساس امنیت را به ارمغان آورد.
۲۰.

مدل تمایل به اقتباس خط مشی دولت باز در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرآیند مدیریت و توسعه دوره ۳۱ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۶) 3-36

کلید واژه ها: خط مشی عمومی اقتباس خط مشی اشاعه خط مشی دولت باز شفافیت پاسخگویی مشارکت شهروندان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 690 تعداد دانلود : 743
بر اساس چارچوب اشاعه خط مشی، برخی از خط مشی ها توسط خط مشی گذاران اقتباس می شوند. از سوی دیگر، «دولت باز» راه حل هایی را برای حل چالش های حکومت مانندفساداداری، بی اعتمادی شهروندان به دولت، ارتباط اندک بین حاکمیت و مردم، و ضعف در همکاری و تعامل میان اجزای نظام اداری ارائه می دهد. این پژوهش با هدف کلی ارتقای اثربخشی نظام خط مشی گذاری کشور، به تحلیل تمایل خط مشی گذاران در اقتباس خط مشی دولت باز می پردازد. در این پژوهش، از راهبردپژوهش آمیخته اکتشافی استفاده می شود. در مرحله کیفی با بهره گیری از روش فراترکیب، عوامل مؤثر بر تمایل خط مشی گذاران به اقتباس خط مشی در ایران و روابط میان متغیرها شناسایی می شوندو در مرحله کمّی، با انجام پیمایش و تحلیل داده ها، مدل نهایی ارائه می شود. نتایج پژوهش مبتنی بر تحلیل 116 خط مشی گذار نشان می دهدکه مطلوبیت ادراک شده، ریسک ادراک شده، ادراک از ظرفیت اجرای خط مشی، انگیزه رقابت جویی، شناخت موضوع، همسویی با فشارها، تمایل به نوآوری، احساس امنیت سیاسی، و حادبودن مساله بر تمایل به اقتباس خط مشی تأثیر مثبت دارند. همچنین، تمایل به دولت باز، رابطه میان ریسک ادراک شده، ادراک از ظرفیت اجرای خط مشی، و همسویی با فشارها را بر تمایل به اقتباس خط مشی تعدیل می کند. این پژوهش دارای راهکارهای اجرایی و پژوهشی است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان