نقد و ارزیابی رویکردهای دکتر کاتوزیان به انقلاب مشروطه ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
انقلاب مشروطه از زمان وقوعش تاکنون از منظرهای گوناگون مورد ارزیابی قرار گرفته است. تداوم مناقشه های فکری در این باره نشانگر زنده بودن اندیشه مشروطیت است و از ضرورت استمرار گفتگوهای انتقادی درباره آن حکایت دارد. این مقاله به ارزیابی ایده های دکتر کاتوزیان درباره انقلاب مشروطه می پردازد. کاتوزیان به عنوان یک پژوهشگر فعال در حوزه مسائل ایران معاصر، در آثار گوناگونش به بحث درباره انقلاب مشروطه پرداخت و نگاه های خاصی درباره انقلاب مشروطه و فرایندهای منتج از آن ارائه کرد. این نوشتار قصد دارد با رویکردی تحلیلی - انتقادی به ارزیابی دیدگاه های دکتر کاتوزیان درباره مسائلی چون نظریه انقلاب های ایرانی، آرمان ها، بازیگران و مفاهیم مهم مشروطه ایرانی بپردازد و ایده های کاتوزیان را درباره کلان روایت های مارکسیستی و توطئه باور بازتاب دهد. این مقاله سرانجام با صحه نهادن بر پاره ای از دیدگاه های کاتوزیان و تشکیک در برخی دیگر، هم کاتوزیان و هم سایر صاحب نظران را به تأمل بیشتر در این باره برمی انگیزد.