غلامرضا صدیق اورعی

غلامرضا صدیق اورعی

مدرک تحصیلی: استادیار جامعه شناسی اقتصادی دانشگاه فردوسی مشهد
پست الکترونیکی: Sedighouraee@um.ac.ir

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۶۳ مورد.
۲۱.

سبک های مدیریت اقتصاد خانواده های مشهدی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی اقتصادی و توسعه سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 311-331

کلید واژه ها: سبک های مدیریت اقتصادی خانواده مدیریت عقلایی مدیریت غیر عقلایی مطلوبیت آینده گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 744
"مدیریت اقتصاد خانواده" به عنوان متغیری جامع در پژوهش های داخلی و خارجی کمتر مورد توجه بوده است. هدف اصلی تحقیق حاضر شناسایی سبک های مختلف مدیریت اقتصادی خانواده های مشهدی است. روش تحقیق مورد بررسی تئوری زمینه ای با ابزار مصاحبه عمیق می باشد. جامعه آماری، کلیه سرپرستان خانوار ساکن در شهر مشهد در سال 1398 می باشند که در این بررسی 15 نمونه به روش هدفمند انتخاب شد. نتایج بدست آمده، دو سبک مدیریت عقلایی و غیر عقلایی را نشان داد. مؤلفه های اصلی مربوط به این مفهوم"بسیج منابع مادی و معنوی، مطلوبیت، توجه به بحران، تعادل در دخل و خرج و عادات مالی" می باشند. در این بین " آینده نگری و مطلوبیت" مهم ترین مؤلفه هایی هستند که تنوع در سبک های مدیریت اقتصادی در خانواده را موجب می شوند. در هر یک از این سبک ها، تیپ های دیگری نیز شناسایی شد. سبک های مدیریت اقتصادی عقلایی عبارتند از (عقلایی همه جانبه، عقلایی مطلوبیت گرا، عقلایی آینده گرا). سبک های غیر عقلایی مدیریت اقتصادی خانواده نیز عبارتند از (غیر عقلایی همه جانبه، غیر عقلایی مطلوبیت گرا و غیر عقلایی آینده گرا).
۲۲.

جامعه شناسی کمک رسانی بعد از وقوع فاجعه؛ مطالعه ای درباب روستاهای شهرستان بم بعد از زلزله سال 1382(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی ایران سال سیزدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (جامعه شناسی مصایب جمعی و مدیریت بحران) 104 - 122

کلید واژه ها: بم زلزله جامعه شناسی کمک رسانی روستا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 64 تعداد دانلود : 86
در مقاله حاضر، با استفاده از داده هایی که از روستاهای زلزله زده بم بعد از وقوع زلزله سال 1382 جمع آوری شده است، یکی از مهم ترین انگاره های جامعه شناختی در زمینه فجایع طبیعی بررسی شده است. زلزله یا هر فاجعه طبیعی دیگر به بخش یا لایه ای از جامعه آسیب می زند که لایه ریخت شناختی (مورفولوژی) نامیده می شود و طی آن احتمال دارد که جامعه بخشی از اعضای خود را از دست بدهد. این لایه شامل امکانات و ویژگی های فیزیکی جامعه است. میزان آسیب دیدگی اعضای جامعه، تابعی از شدت حادثه و نیز استحکام فیزیکی و آمادگی دفاعی آن است. ازدست دادن برخی از اعضا برای جامعه دو پیامد مهم دارد: اول، آسیب دیدن شبکه های روابط اجتماعی، و دوم، فعال شدن اعضای شبکه های اجتماعی برای جبران آسیب دیدگی. بعد از وقوع حادثه و آسیب دیدگی بخشی از جامعه، لایه های دیگر فعال می شوند و تلاش می کنند آسیب را حتی الامکان کاهش دهند و به سوی بهبودی بروند. ویژگی مهم شبکه های اجتماعی آن است که عموماً به گره های خاصی متکی نیستند و ازبین رفتن گره های معدود به گسست در شبکه نمی انجامد، بلکه دیگر اعضای شبکه را به نزدیکی ترغیب می کند. البته، این ادعا را دو عامل مهم محدود می کنند: اول، تعداد اعضای آسیب دیده، و دوم، میزان فشار معیشتی بر بازماندگان. هر دو عامل اگر افزایش یابند ممکن است انسجام اجتماعی را مختل کنند، نظم اجتماعی را بر هم بریزند و اشخاص را به سوی فردگرایی سوق دهند. تحلیل های انجام شده با استفاده از داده های کمّی دست اول نشان می دهد که در روستاهای زلزله زده بم، شبکه های اجتماعی به یاری تقریباً تمام افراد آسیب دیده رفته اند و گرچه خود بازماندگان هم آسیب دیده بودند، کمک رسانی متوقف نشده و این خود عامل مهمی در هضم سریع تر پیامدهای ناگوار زلزله بوده است.
۲۳.

سرمایه گذاران واسطه ای و سوداگری حرفه ای در بازار مسکن مشهد تحلیل جامعه شناختی پدیده ای اقتصادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره هفتم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۲۸) 701 - 729

کلید واژه ها: تقاضای سوداگرانه سرمایه گذاران واسطه ای عاملان بازار مسکن منفعت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 765 تعداد دانلود : 641
شکل گیری چرخه های رونق یا رکود و نوسانات قیمتی در بازار مسکن، بر اقتصاد کشور و خانوارها تأثیرگذار است. روندهای بازار مسکن، از تقاضای سوداگرانه و تجربیات، نگرش ها و انتظارات کنشگران از جمله سرمایه گذاران واسطه ای تأثیر می پذیرد. از این رو، پژوهش حاضر به واکاوی تجربه زیسته و ادراک عاملان بازار مسکن از رفتار سرمایه گذاران واسطه ای مسکن می پردازد. این پژوهش به لحاظ ماهیت اکتشافی، از لحاظ رویکرد اجرا کیفی و از نظر هدف کاربردی است. همچنین این تحقیق به لحاظ معیار زمان، مقطعی (1395-1396) و توصیفی-تبیینی است. برای این مطالعه، مصاحبه های عمیق با 20 نفر از فعالان حوزه مسکن در مشهد انجام شد و تحلیل داده ها به روش نظریه زمینه ای با رویکرد اشتراوس و کوربین صورت گرفت. ماحصل کدگذاری باز داده ها 228 کد اولیه بود که پس از چند مرحله کدگذاری، در قالب 17 مقوله محوری قرار گرفت و درنهایت، پدیده مرکزی با عنوان «سرمایه گذاران واسطه ای به مثابه سوداگران حرفه ای» به دست آمد. از جمله مقوله های اصلی به دست آمده به عنوان شرایط زمینه ای می توان به رونق یابی واسطه گری ها در حیات کلان شهری، تنوع الگوهای مالکیت زمین و مسکن در کلان شهر مشهد، الگوی سیاست گذاری رفاهی در ایران و تحولات تاریخی سرمایه گذاری در ایران اشاره کرد. شرایط مداخله ای متشکل از سرمایه گذار واسطه ای به مثابه کنشگر آگاه، آگاهی از بازارهای رقیب و سوابق شغلی و شرایط سنی، و شرایط علی شامل تراکم و تعدد تجربه، داشتن سرمایه کافی و ویژگی های شخصیتی مساعد است. اخذ راهبردهایی مانند تبانی با بنگاه دار، جایگزینی موقت نقش، تعلیق حضور و حضور مضاعف، به پیامدهایی از جمله وابستگی به جریان های بازار، موقعیت منعطف در بازار، درگیری با چالش منزلتی و سودبری حداکثری منجر شده است.
۲۴.

سازندگان فن سالار و خلق ارزش: کشاکش منفعت جویی و اعتباریابی؛ مطالعه موردی عاملان اجتماعی بازار مسکن در مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) زمستان ۱۳۹۷ شماره ۸۳ 27 - 60

کلید واژه ها: سازندگان مسکن عرضه مسکن عاملان بازار مسکن منفعت نظریه زمینه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 588 تعداد دانلود : 815
این پژوهش که به واکاوی کنش سازندگان مسکن، شرایط حاکم بر کردار آنان، عوامل مؤثر و راهبردهای اتخاذی از سوی آنان می پردازد. بر اساس تحلیل نظام مند مصاحبه های عمیق با 25 نفر از فعالان حوزه مسکن در مشهد به روش نظریه زمینه ای با رویکرد اشتراوس و کوربین صورت گرفته است. ماحصل کدگذاری باز داده ها 256 کد اولیه بود که در قالب 20 مقوله محوری قرار گرفت و درنهایت پدیده مرکزی تحت عنوان «سازندگان فن سالار در کشاکش منفعت جویی و اعتبار یابی» به دست آمد. ازجمله مقوله های اصلی به دست آمده به عنوان شرایط زمینه ای می توان به «وضعیت اقتصادی کلان شهر مشهد»، «تحولات اجتماعی و فرهنگی در زمینه الگوی سکونت شهری» اشاره داشت؛ شرایط مداخله ای متشکل از «تحولات فناورانه در صنعت ساختمان»، «تخصص زدایی از ساخت مسکن»، «هزینه های تأمین و تضمین نهاده های ساخت»، «آشفتگی در اجرای قوانین و مقررات» و «تحول سهم ارزش زمین در قیمت مسکن» و شرایط علّی شامل «توانایی مدیریت فعالیت های متعدد»، «برخورداری از سرمایه لازم یا امکان جذب آن» و «ویژگی های شخصیتی مساعد» بوده است. اخذ راهبردهایی همچون «جابجایی نقش»، «سازندگی مشارکتی» و «تغییر در الگوی ساخت وساز» منجر به پیامدهایی شامل «فرازوفرود تناوبی سطح عملکرد سازنده» و «اعتبار یابی وابسته به عملکرد در بازار» شده است.
۲۵.

نگرش و موضع زنان و دختران مشهدی به حجاب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال نوزدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴۴ 229 - 253

کلید واژه ها: حجاب کم حجابی تفسیر حجاب پوشش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 190 تعداد دانلود : 717
حجاب به عنوان هنجار اجتماعی، یکی از مهم ترین دستورات دینی در حوزه عمومی و جامعه است. این امر دینی در جمهوری اسلامی به عنوان قانون فرض شده است. در سال های اخیر نمونه هایی از کم حجابی در جامعه دیده شده است. این نوشتار، به دنبال آن است تا با استفاده از روش تحقیق رویش نظریه که روشی کیفی محسوب می شود، به دلایل کنش کم حجابی بپردازد. در این راستا، با ۲۹ خانمِ کم حجاب مشهدی مصاحبه صورت گرفته است و پس از فرایند کدگذاری، دو دسته تیپ بندی مربوط به میزان رعایت حجاب شرعی و همچنین نگرش آنان به حجاب به دست آمده است؛ سپس دلایل زنان برای کم حجابی کشف شده است. به صورت کلی، زنان کم حجاب مشهدی در یک فرایند تشدید شونده از تأثیرات اجتماعی و کم اهمیت شدن حجاب در ذهن آنان، حجاب خود را به شکل ناقص رعایت می کردند. آنان عموماً حجاب را فاقد کارکردهای اجتماعی و فردی می دانستند. از طرف دیگر، تلقی شان از جامعه این بود که به سمت کم حجابی می رود، بنابراین در جهت همرنگ شدن با جامعه عمل می کنند.
۲۶.

بررسی اثر قومیت بر ترجیح های زمانی: شواهدی از افغانستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی و بودجه سال بیست و سوم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۱۴۳) 39-51

کلید واژه ها: هویت اجتماعی قومیت اقتصاد هویت اقتصاد آزمایشگاهی افغانستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 794 تعداد دانلود : 571
هویت یکی از اساسی ترین عوامل تاثیرگذار بر رفتار و عملکرد اقتصادی افراد است. از این رو، اقتصاد هویت به عنوان زیرمجموعه ای مهم از شاخه اقتصاد رفتاری، به بررسی اثرگذاری مولفه های مختلف هویت بر رفتار اقتصادی انسان ها می پردازد. پژوهش حاضر در این چارچوب، ضمن تاکید بر تفاوت رفتار انسان ها با آنچه در مدل های متعارف ارائه می شود، ملاحظه های روان شناختی اجتماعی را با استفاده از روش پیش زمینه سازی در قالب یک آزمایش میدانی از دانشجویان افغان، از اقوام تاجیک و هزاره، در نظر می گیرد. نتایج ما نشان می دهد که در جامعه چندقومی افغانستان، مولفه قومیت به عنوان بخش مهمی از هویت اجتماعی مردم، اثری معنادار بر ترجیح های زمانی آن ها (به عنوان یک تصمیم اقتصادی) دارد؛ به طوری که تداعی قومیت، اقوام تاجیک را اکنون گراتر از اقوام هزاره می کند. در حالی که بدون برجسته سازی قومیت، ترجیح زمانی اقوام هزاره بیش تر معطوف به زمان حال است و اقوام تاجیک، آینده گرایی بیش تری از خود به نمایش می گذارند.
۲۷.

تحلیل کیفی واسطه گری در بازار مسکن شهر مشهد: رویکردی جامعه شناختی به پدیده ای اقتصادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال هشتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۲۶ 64-98

کلید واژه ها: بازار مسکن واسطه گری مشاوران املاک نظریه ی زمینه ای دلالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 124 تعداد دانلود : 802
این پژوهش به واکاوی تجربه ی زیسته و شناخت ادراک عاملان بازار مسکن از واسطه گری بنگاه داران در این بازار می پردازد. پژوهش حاضر از نظر هدف پژوهش اکتشافی، از لحاظ فرایند اجرای پژوهش کیفی و از نظر نتایج پژوهش، کاربردی و از جهت معیار زمان، مطالعه ای مقطعی (1396-1395) است. از تحلیل نظام مند مصاحبه ی عمیق با 19 نفر از فعالان حوزه ی بازار مسکن در مشهد به روش نظریه ی زمینه ای با رویکرد اشتراوس و کوربین، ابتدا 167 مقوله ی فرعی، پس از چند مرحله کدگذاری، 19 مقوله ی محوری و درنهایت براساس کدگذاری گزینشی پدیده ی مرکزی «مشاور املاک به مثابه ی واسطه ی اقناع گر» به دست آمد. نتایج تحقیق نشان داد پدیده ی مرکزی شناسایی شده تحت تأثیر مجموعه ای از شرایط زمینه ای شامل «تخصص زدایی از حرفه ی بنگاه داری» و «رونق یابی واسطه گری ها در حیات کلان شهری»، شرایط مداخله ای متشکل از «فقدان نظارت کافی توسط متولیان»، «تجربه ی زیسته ی بنگاه دار» و «فقدان شفافیت در اطلاعات بازار مسکن» و شرایط علّی شامل «فقدان سرمایه در نزد بنگاه دار»، «وابستگی اطلاعاتی کنشگران بازار مسکن به بنگاه دار»، «جایگاه تثبیت شده قانونی» و «دلال مسلکی» بوده است. بر پایه ی بخش دیگری از نتایج، عاملان اجتماعی مورد نظر (بنگاه داران)، راهبردهایی همچون «اشباع اطلاعاتی»، «انتقال نقش»، «جانبداری منفعت طلبانه»، «پنهان کاری هدفمند» و «به کارگیری روش های خلاقانه» اخذ می کنند که منجر به پیامدهایی شامل «بازاندیشی معطوف به منفعت» و «تأثیرگذاری اغواگرایانه بر بازار مسکن» می شود.
۲۸.

عوامل پایداری جامعه در نهج البلاغه(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۹ 5-24

کلید واژه ها: توحید همبستگی عدالت پایداری جامعه نهج البلاغه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 342 تعداد دانلود : 385
نوشتار حاضر درصدد نشان دادن عوامل پایداری جامعه در نهج البلاغه است. برای این کار افزون بر تدقیق مسائل جامعه شناسان کلاسیک و انطباق این مسائل با مؤلفه های تعریف سازمان اجتماعی، از روش تحلیل متن و تکنیک کدگذاری های پی درپی، استفاده شد تا عوامل پایداری جامعه در نهج البلاغه ، استخراج شود. مهم ترین یافته های پژوهش حاضر به این شرح اند: نخست اینکه توجه به مسئله جامعه شناسان کلاسیک (کنت : استمرار تعامل، وبر: تعامل از حیث معنای آن، دورکیم: احساس پیوستگی ، اسپنسر: پیدایش و رشد تمایزهای اجتماعی، به ویژه تمایز در موقعیت ها و نقش ها، مارکس : تمایز در پایگاه اجتماعی ) مشخص می سازد که مسائل آنان ابعاد گوناگون سازمان اجتماعی بوده است؛ در ثانی مرور دقیق و روشمندانه نهج البلاغه نشان می دهد، جمع بندی ویژگی های جوامع قابل دوام و موفق و مقایسه با ویژگی های جوامع دچار انحطاط در کلام علی(ع) در تناسب با این ابعاد بر سه امر محوری موجب دوام و موفقیت جوامع می شود: 1. توحید و یکتاپرستی؛ 2. الفت و همبستگی زیاد و فراگیر؛ 3. عدالت توزیعی و کیفری. الفت و همبستگی عنصر مقوّم در هر گروه و سازمان اجتماعی است و عدالت بهترین شکل تنظیم تمایزهاست که توافق بر تمایزات را پسندیده و قابل دوام می سازد و می توان گفت که محکمات آراء جامعه شناسی، مؤید نظریه مستخرج از نهج البلاغه است.
۲۹.

تجربه پیاده روی مقدس؛ معنای دوگانه معنوی دنیوی در تجربه سفر پیاده زائرین به مشهد در ایام شهادت امام رضا(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد فرهنگ سال یازدهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۴۱ 133-162

کلید واژه ها: پیاده روی زائران پیاده سفر مقدس نیت مندی سفر بدن پیاده رو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 311 تعداد دانلود : 824
هدف این مطالعه بیان روایت تجربه زیسته سفر پیاده زائرانی است که زیارت را به صورت پیاده روی به مشهد مقدس انتخاب نموده اند. با استفاده از روش کیفی و مصاحبه نیمه ساختاریافته با 17 زائر حرم مطهر امام رضا(ع) که تجربه پیاده روی داشتند و استفاده از تحلیل پدیدارشناسی و بهره مندی از شیوه تحلیل موستاکاس، 4 مضمون اصلی پیرامون سفر زائران پیاده پدیدار شده است که شامل شکل گیری سفر پیاده، معناگرایی، بدن پیاده رو و نیت مندی سفر است که می توانند درک زائران پیاده از پدیده سفر پیاده به مشهد را به تصویر درآورند. نتایج مطالعه بیانگر آن است که سفر به صورت پیاده روی بر اساس وجوه مادی و معنوی آن شکل می گیرد. در این سفر، زائران به منظور بهره مندی از ثواب معنوی و مقدس بودن سفر پیاده، رهسپار این سفر طولانی و مشقت بار شده اند که وجه معناگرایی زائران در سفر پیاده را نشان می دهد. همچنین، زائران نیت ها و انگیزه های متفاوت مادی، معنوی و اجتماعی اقتصادی برای زیارت به صورت پیاده روی داشتند. علاوه بر این، مقدس و معنوی بودن در همه تجارب زیارتی زائران پیاده وجود داشت که این اشتراک، نشان دهنده پدیدار اجتماعی زیارت به صورت پیاده است. در مقابل، وجه تفریدی زیارت مربوط به جنبه های مادی از جمله شفا یافتن بیمار، لذت سفر پیاده، رسیدن به شغل و مسکن، پیاده روی بدون کفش و... است.
۳۰.

کنشگران نهادی به مثابه متولیان منفعت بر؛ مطالعه کیفی تجربه زیسته عاملان بازار مسکن مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره پنجم پاییز و زسمتان ۱۳۹۷ شماره ۱۲ 179 - 212

کلید واژه ها: کنشگران نهادی عاملان بازار مسکن منفعت نظریه زمینه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 237 تعداد دانلود : 244
این پژوهش که به واکاوی تجربه زیسته و شناخت ادراک عاملان بازار مسکن از کنش نهادهای فعال در حوزه مسکن می پردازد، اکتشافی، کیفی، کاربردی و مقطعی (1396-1395) است. بر این اساس تحلیل نظام مند مصاحبه های عمیق با 22 نفر از فعالان حوزه مسکن در مشهد به روش نظریه زمینه ای با رویکرد اشتراوس و کوربین صورت گرفته است. درنهایت پدیده مرکزی تحت عنوان «کنشگران نهادی به مثابه متولیان منفعت بر» به دست آمد. ازجمله مقوله های اصلی به دست آمده به عنوان شرایط زمینه ای می توان به «رویدادهای کلان سیاسی اقتصادی فراملّی»، «تحولات اجتماعی اقتصادی و سیاسی ملّی» و «ساختارهای حقوقی قانونی کلان در ایران» اشاره داشت؛ شرایط مداخله ای متشکل از «شفافیت یا عدم شفافیت در برآوردگرهای اقتصادی» و «رونق یا رکود بازارهای رقیب» و شرایط علّی شامل «عدم هماهنگی نهادی»، «آشفتگی در تکالیف قانونی»، «الگوی مدیریتی ناکارآمد» و «عدم  تخصیص بهینه منابع مالی» بوده است. اخذ راهبردهایی همچون «مسکن به مثابه ابزار تبلیغاتی»، «تصدی گری غیرحرفه ای»، «جانب داری از طرف های ذی نفع» و «جریان دهی سیل آسای سرمایه» منجر به پیامدهایی شامل «اتلاف منابع»، «تخریب رضایت مندی اجتماعی»، «سودبری نامتقارن»، «انگیزه زدایی از عرضه کنندگان» و «اختلال در روند بازار» شده است.
۳۱.

تبیین کنش های ناسازگارانه مردان در خانواده های ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (فردوسی مشهد) سال چهاردهم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 1-30

کلید واژه ها: خانواده هنجار ارزش اجتماعی پایگاه اجتماعی ناسازگاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 788 تعداد دانلود : 648
نهاد خانواده یکی از قدیمی ترین نهادهای جوامع بشری است. اعضای جدید جامعه در خانواده به دنیا می آیند و اجتماعی می شوند. خانواده به عنوان یک نظام اجتماعی، انجام کارکردها و تعادل خود را متأثر از عناصر سازندة خود به دست می آورد. یکی از نشانه های عدم تعادل و عدم موفقیت خانواده وقوع طلاق؛ یعنی فروپاشی آن است. در جامعة ایران چون قیود فرهنگی هنوز به راحتی طلاق را نمی پذیرد، برای بررسی عدم تعادل در خانواده به بررسی کنش های ناسازگارانة مردان پرداخته ایم. برای تبیین ناسازگاری ها عواملی مانند عدم تحقق آرزوهای اعضای خانواده دربارة دیگر اعضا، عدم توافق ارزشی اعضای خانواده، ابهام نقش اعضای خانواده، احساس ناهماهنگی نقش و پایگاه و تفسیر ناسازگار نقش بررسی شده اند. این عوامل همه معطوف به ویژگی های خانواده به عنوان یک کلیت هستند. داده های این پژوهش حاصل مصاحبه با پدر، مادر، فرزند پسر و فرزند دختر در ۹۴۴ خانواده در هشت شهر بزرگ ایران است. تحلیل ساختاری مشکلات مؤثبر رفتار ناسازگارانة مرد (دارندة نقش های پدری و شوهری) نشان داد که بیشترین اثر بر ناسازگاری از آن متغیر عدم توافق ارزشی است که تأثیرات خود را از طریق متغیر تفسیر ناسازگار نقش اعمال می کند.
۳۲.

پدیدارشناسی تجربی واکنش به مرگ؛ مطالعه زنان شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد فرهنگ سال دهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴۰

کلید واژه ها: واکنش به مرگ پذیرش مرگ انکارمرگ

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان آسیب شناسی مسایل زنان آسیب شناسی جسمی و روانی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی فرهنگ
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده زنان
تعداد بازدید : 90 تعداد دانلود : 872
تضاد مرگ با زندگی، انکار مرگ و ضرورت تداوم زندگی، انسان ها را ناگزیر از پذیرش مرگ ساخته است. این وضعیت سبب شده انسان ها همواره در مرز پذیرش و انکار مرگ حرکت کنند. به علاوه آنچه مرگ را پذیرفتنی یا قابل انکار می سازد، معانی ساخته شده اجتماعی مرگ است که از طریق فرایند های متعدد یادگیری به جامعه منتقل می شود. نتایج تحلیل پدیدارشناختی تجربی واکنش به مرگ بین 8 مشارکت کننده زن در مشهد که با حداکثر نوسان از لحاظ دین داری برگزیده شده اند نشان داده اولاً واحد های معنایی واکنش به مرگ را می توان در ذیل سه موضوع اصلی شامل «آمادگی برای مرگ»، «دانستن زمان مرگ» و «اراده مرگ» قرارداد که هر سه بر معنای کلی تر مفهوم «پذیرش یا انکار مرگ» دلالت دارند. ثانیاً فهم های مذهبی تأثیر عمیقی بر تجربه های واکنش به مرگ دارند. افراد مذهبی میل به پذیرش و افراد غیرمذهبی میل به انکار مرگ دارند؛ فکر مداوم درباره مرگ، میل به دانستن بیشتر درباره مرگ و تمهید برای مرگ از جمله دلالت های پذیرش مرگ بین مشارکت کنندگان مذهبی و جایگزینی فکر مرگ، عدم تمایل به دانستن درباره مرگ و تمهید ننمودن برای مرگ بین مشارکت کنندگان غیرمذهبی دلالت روشنی بر به حاشیه راندن و انکار مرگ دارد.
۳۳.

اعتماد در تعاملات اجتماعی، یک مطالعه تجربی آزمایشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و هشتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۶۸)

کلید واژه ها: اعتماد آزمایش بازی سرمایه گذاری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات ارتباطات و فرهنگ ارتباطات بین فردی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)
تعداد بازدید : 930 تعداد دانلود : 584
هدف این پژوهش، بررسی تجربی اعتماد در تعاملات اجتماعی بوده است. برای این منظور نسخه ای از بازی سرمایه گذاری مبنا قرار گرفت و بر اساس این، 28 نفر از دانشجویان با استفاده از رایانه و به صورت شبکه در محیط آزمایشگاه، آن را اجرا کردند. این افراد به صورت ناشناخته و دوبه دو در 30 دور با یکدیگر با رایانه و در چارچوب بازی طراحی شده، تعامل داشتند و به تناوب نقش اعتمادکننده و معتمد را بازی می کردند. بر اساس دیدگاه صرفاً اقتصادی انتظار می رفت کنشگران تصمیمی بگیرند که در شرایط بازی بیشترین بازده را دارد؛ یعنی به سادگی به دنبال سود بیشتر بروند و به طرف های تعامل خود اعتماد نکنند؛ اما نتایج نشان دادند در شرایط بازی سرمایه گذاری، کنشگران به شکل معنی داری به طرف های تعامل خود اعتماد کردند و حدود 23 درصد از دارایی خود را در اختیار کسی قرار دادند که محتمل بود هیچ مبلغی را به آنان برنگرداند. همچنین معتمدان هم مبلغ در خور توجهی (حدود 20 درصد دارایی اولیه) از آنچه را دریافت کرده اند، بازگردانده اند. این در حالی است که بر اساس ساختار بازی، دو طرف تعامل هیچ گاه یکدیگر را نمی شناختند و ساز و کار هایی مانند شهرت هم در بازی وجود نداشت. تغییراتی هم در شیوه تعامل دو طرف در طول بازی مشاهده شد که در مقاله به تفصیل توضیح داده شده اند.
۳۴.

سیاست پژوهیِ ترویج فرهنگ ایثار و شهادت در سازمان های دولتی استان خراسان رضوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی سال ۱۷ تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۶۶) 89 - 107
تعداد بازدید : 123 تعداد دانلود : 879
هدف از اجرای پژوهش حاضر، سیاست پژوهی ترویج فرهنگ ایثار و شهادت با تأکید بر سازمان های دولتی استان خراسان رضوی است. در سیاست پژوهی تحلیل بازیگران، پارامترهای ساختاری، ارزیابی پیامدهای بالقوه و در نهایت توصیه هایی ارائه می شود. در این پژوهش نیز مبتنی بر روش شناسی سیاست پژوهی، راهکارهایی ارایه شده است. فرهنگ ایثار و شهادت نیز به رایج کردن ارزش ها و هنجارهای بذل و بخشش تا مرتبه جان گفته می شود که جهت تدقیق روش، یافته ها و راهکارها، از نظر کارشناسان شاهد و ایثارگر همه سازمان های دولتی استان خراسان رضوی، که مسئولیت اصلی ترویج فرهنگ ایثار و شهادت را برعهده دارند، سود جسته ایم. یافته های این پژوهش نشان دهنده این است که، اولاً، ترویج فرهنگ ایثار و شهادت از مدل زمینه، فرایند و نتیجه تبعیت کرده است. توصیه های سیاست گذاری در دو نوع اجرایی و محتوایی (1) ارائه شده است و در نهایت مهم ترین راهکارها در هر بخش به مواردی همچون احیای شورای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت استان، تولید محتوای آموزشی، ترویجی و فرهنگی ایثار و شهادت، مدیریت بودجه های اختصاص یافته به ترویج فرهنگ ایثار و شهادت، مشارکت سازمان ها با نهادهای مردمی غیردولتی اجتماعی و فرهنگی منجر شده است.
۳۵.

چگونگی گزارش ناامنی سیاسی به شاه در گلستان سعدی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم سیاسی سال یازدهم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۴۳)

کلید واژه ها: رعیت سقوط شاه ناامنی سیاسی سپاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 985 تعداد دانلود : 651
سعدی یکی از اندیشمندان اجتماعی است که بررسی اندیشه های وی از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف از انجام تحقیق حاضر، بررسی چگونگی گزارش ناامنی سیاسی به شاه در گلستان سعدی است. روش تحقیق در این مقاله از تفهم ساختاری با استفاده از ادغام مستقیم در مجموعه هااست. این مقاله از جنبه نظری، بر پایه نظام اجتماعی پارسونز بنا شده است. در این مقاله، حکایت های باب اول تحلیل شده است. نتایج تحقیق نشان داد که سعدی با استفاده از حکایت و گفتار نرم و شیرین که، در قالب موقعیتها و شخصیتهای مختلف داستان، در تنوعی از کنش های متقابل با یکدیگر طراحی کرده است، تلاش کرده است شاهان را به انتقاد بکشد و وضعیت جامعه و ناامنی شدید مربوط به اقشار مختلف رعیت و سپاهیان و سقوط حکومتِ ناشی از این ناامنی را به شاه گوشزد نماید. وی با استفاد ه از، فرایند مرحله ای بسیار ظریف و زیرکانه توانسته است به این هدف برسد.
۳۶.

سردی عاطفی؛ احساسات مهاجر درباره جامعه میزبان با تکیه بر روایت های مهاجران افغان ساکن مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل اجتماعی ایران سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱

کلید واژه ها: احساس میزبان بار عاطفی رابطه سردی عاطفی مهاجر افغان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جمعیت شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات قشربندی و نابرابری اجتماعی
تعداد بازدید : 709 تعداد دانلود : 495
هدف نوشتار حاضر کشف احساسات مهاجر درباره جامعه میزبان و توصیف بار عاطفی آن است. برای این منظور، با تکیه بر منطق تحقیق کیفی، ازمیان مهاجران افغان با یازده مشارکت کننده، که با نمونه گیری نظری و به صورت هدفمند انتخاب شده اند، مصاحبه عمیق انجام شده است. بار عاطفی رابطه در چهارچوبی مفهومی، ملهم از روان شناسی و جامعه شناسی احساسات، و با استفاده از تکنیک های کدگذاری متن، ازخلال روایت های مشارکت کنندگان شناسایی شد. روایی کدگذاری ها با استفاده از زاویه بندی نظری و روشی و نیز توافق داوران حاصل شد. نتایج نشان می دهد: اولاً، احساسات مختلفی، طی حدوداً ۳۸ سال هم زیستی، بر رابطه مهاجر با میزبان بار شده که به جانب سردشدن میل داشته است؛ ثانیاً، در طی این زمان، احساس ِ نداشتن قدرت و منزلت کافی و نیز احساس عدم اطمینان و بدبینیِ ایجادشده، سردی عاطفی پایداری را بر رابطه مهاجر با میزبان بار کرده است. درمقام نتیجه گیری کلی می توان گفت ترکیب احساسات کشف شده از دو واقعیت اجتماعی در رابطه مهاجر با میزبان حاکی است: اول، مهاجر در تأمین انتظارات و تأیید خود ناکام بوده است و دوم، راه تغییر این وضعیت را نیز مسدود ارزیابی می کند. در چنین فضایی، شکنندگی رابطه، تضعیف انسجام و سست شدن تعهدات اجتماعی پیش بینی پذیر است.
۳۷.

تعهد اجتماعی؛ مفهومی جدید در عرصه علوم اجتماعی یا معنایی کهن در تاریخ اندیشه بشری(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و مطالعات اجتماعی سال سوم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۱۰) 108 - 144

کلید واژه ها: موضع تعهد اجتماعی عدم تعهد اجتماعی رذائل اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 545 تعداد دانلود : 234
تعریف، مرزبندی و بررسی دقیق مفاهیم، از ضروریات علم است. یکی از مفاهیم مهم در ادبیات جامعه شناختی که دچار فقر مفهومی می باشد، «تعهد اجتماعی» است. این در حالی است که تعهد اجتماعی، معنایی کهن در اندیشه بشری دارد. یکی از حوزه هایی که به این مفهوم پرداخته، «علم اخلاق» است. در این نوشتار با روش مطالعه اسنادی و نقد عقلانی، به بررسی کتاب های جامع السعادات ، معراج السعاده و المقامات العلیه در علم اخلاق که از کتب اصلی اخلاقی اند، پرداخته شده است. در این بررسی، 51 مؤلفه برای تعهد اجتماعی استخراج شد که در نهایت، در 4 بعد اصلی مقوله بندی شده اند. این ابعاد بر اساس عمق، دارای ترتیب اند. بُعد اول که «خوش برخوردی» است، سطحی تر از سایر ابعاد است؛ یعنی شخص می تواند این بُعد را داشته باشد اما فاقد سایر ابعاد و به تبع آن فاقد تعهد اجتماعی باشد. بُعد دیگر «روراست بودن» است؛ یعنی شخص علاوه بر خوش برخوردی، باید روراست هم باشد. در بُعد «خیرخواهی» که سومین بُعد است شخص علاوه بر خوش برخوردی و روراستی، باید خیرخواه نیز باشد و بالاخره بُعد چهارم که عمیق ترین درجه را در خلق تعهد اجتماعی دارا است، «پایداری بر خوبی ها» و حفاظت از ارزش هاست. اگر کسی این 4 بُعد را داشته باشد، می توان گفت: «متعهد است».
۳۸.

پدیدارشناسی تجربه گناهان جنسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل اجتماعی ایران سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲

کلید واژه ها: پدیدارشناسی تجربی روابط جنسی پیش از ازدواج تجربه گناه گناه جنسی توجیه خود

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان آسیب شناسی مسایل زنان
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده زنان
تعداد بازدید : 151 تعداد دانلود : 352
هدف اصلی نوشتار حاضر درک معانی نهفته در تجارب گناه جنسی و نحوه ساخته شدن اجتماعی این معانی است. نتایج تحلیل پدیدارشناختی تجربه گناه جنسی در بین هفت مشارکت کننده زن (ایرانی/ شیعه مذهب) که با جنس مخالف خود روابط جنسی خارج از پیمان ازدواج داشته اند نشان داد که اولاً تجربه گناه جنسی, که ابتدا از یک آشنایی و گفت وگوی ساده با جنس مخالف شروع می شود, در فاصله کوتاهی به معاشقه و همبستری می انجامد. ثانیاً قبل از انجام گناه و در اولین بار تجربه گناه جنسی، حس مقاومت در برابر گناه، ترس از گناه و سخت بودن انجام گناه تجربه می شود. ثالثاً درحین انجام گناه, خشنودی اولیه ای در فرد ایجاد می شود که احساس گناه این لذت ها را به احساس عذاب آوری تبدیل می کند. حس خجالت، ناراحتی و ترس (ترس از عقوبت خداوند و فاش شدن گناه) ازجمله احساسات حین گناه هستند. پس از انجام گناه نیز، بازاندیشی و تردید درباب عمل گناه و به دنبال آن فشارهای درونی و پشیمانی ظاهر می شود. این فشارها خود را به صورت احساسات غریب و ناخوشایند، ناراحتی، خیانت، تحقیرشدگی، پشیمانی و عذاب وجدان نشان می دهد که عذاب وجدان شایع ترین آنهاست و این عذاب وجدان پس از گناه سبب می شود که اغلب افراد برای کاهش این فشار به توبه، انابه و توجیه خود رو آورند. صیغه خواندن، ابراز قصد ازدواج و امید به بخشش خدا از جمله توجیهات مشترک افراد پس از انجام گناه جنسی است. درنهایت نیز تکرار گناهان جنسی موجب کاهش احساس گناه، عادی شدن گناه، لذت بخش ترشدن گناه و درنهایت تغییر باورها و ارزش های جنسی اولیه در فرد می شود.
۳۹.

بررسی اولویت های رفاهی در خانواده های منطقة 9 شهر مشهد(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت فرهنگی اجتماعی سال ششم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۲۱)

کلید واژه ها: سلسله مراتب نیازهای مازلو اولویت های رفاهی نوع اولویت شاخص های رفاه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی اقتصاد اقتصاد اسلامی اقتصاد خرد اقتصاد رفاه رفاه عمومی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
تعداد بازدید : 689 تعداد دانلود : 987
هدف تحقیق حاضر، شناسایی اولویت های رفاهی خانواده هاست. چارچوب نظری پژوهش، نظریة نیازها (مازلو) است و جامعة آماری پژوهش، مجموعة خانواده های منطقة 9 شهر مشهد می باشد که روش پژوهش نمونه گیری چند مرحله ای است. حجم نمونه 120 خانواده و ابزار اندازه گیری، مصاحبه و مشاهده بوده است. یافته ها نشان می دهند که وضعیت اجتماعی- اقتصادی خانوارها با اولویت مادی سطح یک رابطة معکوس و منفی و با اولویت مادی سطح دو و اولویت رفاهی منزلتی رابطة مثبت دارد. همچنین بین نمره وضعیت اقتصادی و قناعت خانواده، و تعداد اولویت های رفاهی مادی خانواده رابطه معکوس وجود دارد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان