علی نیک خصلت

امروزه با افزایش جمعیت جهان همراه با توسعه فعالیت های کشاورزی و صنعتی از یک طرف و خشکسالی های اخیر از سوی دیگر موجب شده است که منابع آب های شیرین سطحی در اکثر کشورهای واقع در مناطق گرمسیری به اوج بهره برداری خود برسد. یکی از مسائل مهم مطرح در کنار کمبود و تقاضای آب در شهرها مسئله دفع فاضلاب و تصفیه آن است. یافتن مکان یا مکان های مناسب پیش از هر فعالیتی اهمیت فراوانی دارد به طوریکه طیف وسیعی از تحقیقات را به خود معطوف ساخته است. در این پژوهش جزیره قشم که یکی از شهرستان های استان هرمزگان محسوب می شود، جهت احداث تصفیه خانه فاضلاب در شهر قشم، مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. احداث تصفیه خانه فاضلاب معمولا با در نظر گرفتن عوامل و معیار های مختلفی صورت می گیرد، اهمیت و دامنه اثر این معیار ها در تعیین مکان نهایی تصفیه خانه فاضلاب تاثیر گذار است. به همین منظور معیارهای شیب، زمین شناسی، اختلاف ارتفاع نسبت به شهر، پوشش گیاهی، کاربری اراضی، شبکه حمل و نقل، فاصله از شهر قشم و لایه محدودیت ها به عنوان معیارهای لازم جهت مکان یابی تصفیه خانه فاضلاب در نظر گرفته شد. پس از تهیه نقشه های مورد نیاز، وزن دهی به آنها با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی انجام شد و لایه شیب با اهمیت ترین معیار تشخیص داده شد. سپس لایه ها بر اساس تکنیک تاپسیس با یکدیگر تلفیق و در چهار کلاس، طبقه بندی شدند. اصل اساسی تاپسیس بر این است که گزینه انتخابی کمترین فاصله را از ایده آل مثبت و بیش ترین فاصله را از ایده آل منفی داشته باشد. در نهایت 109 کیلومتر مربع در طبقه بسیار مناسب جهت احداث تصفیه خانه فاضلاب قرار گرفت.