زهره بیانلو

تبدیل مستقیم و بی واسطه انرژی خورشیدی به الکتریسیته فناوری برق خورشیدی نام دارد. در سال های اخیر، به علت کمبود منابع تولید برق و آلودگی های ناشی از سوخت های فسیلی، کشورهای جهان برای تأمین برق مصرفی شان از انرژی خورشیدی استفاده کرده اند. هدف این پژوهش، بررسی جایگاه کشورهای جهان در اختراعات مرتبط با این حوزه است. در این پژوهش، اطلاعات مربوط به پروانه های ثبت اختراع حوزه فناوری برق خورشیدی، که در میان سال های 1985 تا 2016 در پایگاه پروانه های اختراع امریکا به ثبت رسیده اند، بررسی شده است. همچنین در این پژوهش به بررسی روند اختراعات ثبت شده در 31 سال اخیر در سطح بین الملل، مناطق و کشورهای گوناگون پرداخته شده و درنهایت، با تعیین جایگاه کشورهای گوناگون در ثبت این اختراعات، وضعیت پیشروترین کشورها در این زمینه مشخص شده است.

شناسایی شکاف ها و فرصت ها در حوزه های مختلف فناوری جایگاه ویژه ای دارد. این فرایند در مباحثی همچون بحران جهانی انرژی و نیز مشکلات زیست محیطی موجود همچون گرمایش زمین، گازهای گلخانه ای، آلودگی هوا و غیره از اهمیت مضاعفی برخوردار خواهد بود. لزوم استفاده از انرژی های تجدیدپذیر مثل سیستم های برق خورشیدی بعنوان روش جایگزین سوخت های فسیلی با توجه به هزینه های پایین حفظ و نگهداری، عدم نیاز به مواد سوختی و عدم وابستگی به برق شهری ، بیشتر احساس می شود. نگاه ویژه به فناوری برق خورشیدی به عنوان فناوری نوین و نقش اهمیت آن در تحقیقات اخیر، ضرورتی که می تواند شناسایی نوآوری های این فناوری را توجیه کند. در مطالعه حاضر تمامی اسناد ثبت اختراع بین المللی پایگاه ثبت اختراع آمریکا (USPTO) به عنوان جامعترین پایگاه ثبت اختراع، در حوزه برق خورشیدی طی سال های 1985 تا 2016 شناسایی شد. با استفاده از نظر خبرگان این حوزه ، متن کاوی و تحلیل خوشه ای این اسناد ثبت اختراع، حوزه های تحقیقاتی مدنظر مخترعان، شکاف های پژوهشی و نیز فرصت های تحقیقاتی نوآورانه شناسایی گردید. نتایج این پژوهش می تواند در شناسایی فرصت های سرمایه گذاری جدید در بخش تحقیق و توسعه در فناوری برق خورشیدی مفید باشد.