سودابه ارشادی منش

ارتباط بین ریخت های شخصیتی و ابعاد دوستی از جمله تحقیقات مورد توجه محققان (برای مثال آرنولد، 1995)، بوده است. ولی مسأله این است که آیا بین عوامل پنجگانه شخصیت و نیز هشت اختلال بالینی با ابعاد دوستی ارتباط معنادار وجود دارد؟ بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررسی ارتباط میان ابعاد دوستی و تیپ های شخصیتی در بین دانشجویان دانشگاه تهران بود. پژوهش از نوع همبستگی و برای انجام آن 450 دانشجو (200 پسر، 250 دختر) در دانشگاه تهران، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. آزمودنی ها پرسشنامه ابعاد دوستی هنریک و دو آزمون شخصیت NEO و MMPI را تکمیل نمودند. داده ها با استفاده از شاخص های آماری نظیر میانگین، انحراف معیار، همبستگی پیرسون، اسپیرمن، آزمون t مستقل و تحلیل واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های تحقیق نشان داد که بین دوستی و شخصیت همبستگی معناداری وجود دارد. همچنین بین برخی از ابعاد دوستی مثلأ دوستی ایثارگرانه با برخی اختلالات شخصیت مثلأ شخصیت وابسته وسواسی ارتباط معنادار مشاهده گردید.

کارآمدی آموزش مجازی آکادمیک در صورت تدوین درست محتوای آموزشی و ارزشیابی مناسب سیستم موفقی است. ولی آیا این نوع آموزش بر افزایش درک مطلب و آگاهی فراشناختی مؤثر است؟ هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش از راه دور بر افزایش درک مطلب و آگاهی فراشناختی دانشجویان دانشگاه پیام نور است. طرح تحقیق آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. نمونه پژوهش شامل 30 نفر دانشجو (15 پسر و 15 دختر) از دانشگاه پیام نور شهرستان همدان بود که با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه آگاهی فراشناختی از راهبردهای خواندن ( MARSI )، و آزمون درک مطلب محقق ساخته است. برای بررسی و تحلیل نتایج از تحلیل کواریانس استفاده شد. نتایج تحلیل کواریانس نشان دهنده اثربخشی مثبت و معنادار (با سطح اطمینان 99 درصد) آموزش از راه دور در افزایش درک مطلب خواندن در دانشجویان گروه آزمایشی بود. همچنین آگاهی فراشناختی آزمودنی های گروه آزمایش در پس آزمون نسبت به پیش آزمون و گروه گواه افزایش معناداری (با سطح اطمینان 99 درصد) داشت. یافته های این پژوهش به این معنا است که آموزش از راه دور در افزایش متغیرهای شناختی مانند درک مطلب خواندن و آگاهی فراشناختی دانشجویان مؤثر است.

پژوهش های زیادی در زمینه تأثیر مثبت آموزش راهبردهای فراشناختی بر افزایش درک مطلب دانش آموزان و دانشجویان صورت گرفته است. اما آیا آموزش راهبردهای فراشناختی بر روی دانش فراشناختی دانشجویان آموزش از راه دور مؤثر است. پژوهش حاضر، به منظور بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای فراشناختی SQP4R (1387) بر افزایش دانش فراشناختی دانشجویان دانشگاه پیام نور انجام گرفت. طرح تحقیق به کار رفته در این پژوهش طرح آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. نمونه پژوهش شامل 30 نفر دانشجو (15 پسر و 15 دختر) از دانشگاه پیام نور شهرستان همدان بود که با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش عبارت بود از: پرسشنامه آگاهی فراشناختی از راهبردهای خواندن MARSI (مختاری و ریچارد، 2002) برای بررسی و تحلیل نتایج از تحلیل کواریانس استفاده شد. نتایج تحلیل کواریانس نشان دهنده اثربخشی مثبت و معنادار آموزش راهبردهای فراشناختی در افزایش دانش فراشناختی در دانشجویان گروه آزمایشی بود ( 0/05 P< ). بدین صورت که دانش فراشناختی آزمودنی های گروه آزمایش در پس آزمون نسبت به پیش آزمون و گروه گواه نشان دهنده افزایش سطح دانش فراشناختی درتمام زمینه ها بود. این بدان معنا است که آموزش راهبردهای فراشناختی در افزایش دانش فراشناختی دانشجویان اثر مثبت دارد.

زمینه: مرور ادبیات پژوهشی نشان می دهد، کمیت و شدت تعارضات میان همسران شاغل نسبت به زوجین تک شاغل، وضعیت متفاوتی پیدا می کند. به نظر می رسد یکی از عوامل مؤثر بر تعارضات این نوع زوجین، مؤلفه های شناختی است. ازاین رو، مسئله اصلی در مطالعه حاضر این بود که تجارب زیستۀ همسران شاغل از مؤلفه های شناختی مؤثر بر تعارضات، چگونه است؟ هدف: مطالعه حاضر با هدف کشف تجارب زیستۀ همسران شاغل دارای تعارض از مؤلفه های شناختی مؤثر بر تعارضات زوجی انجام شد. روش: این پژوهش با رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی تفسیری در سال 1397 در شهر نورآباد انجام شد. نمونه های پژوهش با انتخاب 12 زوج هر دو شاغل دارای تعارض(با اذعان زوجین به تعارض و کسب نمرۀ 187 یا بالاتر از آن در پرسشنامه MCQ ) با روش نمونه گیری هدفمند به حد اشباع رسید. برای جمع آوری داده ها از مصاحبۀ نیمه ساختاریافته استفاده شد. مصاحبه ها با استفاده از روش دیکلمن، آلن و تانر که دارای ماهیت تیمی بوده و در پدیدارشناسی تفسیری مرسوم است، مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: تحلیل تجارب مشارکت کنندگان، منجر به شناسایی 2 مضمون اصلی، غفلت شناختی (در بردارندۀ 2 مضمون فرعی؛ ضعف در آگاهی و استعاره های بدبینانه) و آسیب پذیری شناختی (دربردارندۀ 3 مضمون فرعی؛ باورهای معیوب، نگرش های منفی و سازه های شناختی ناکارآمد) شد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد مؤلفه های شناختی در شروع و تشدید تعارضات میان همسران شاغل نقشی اساسی دارند. آگاهی از این مؤلفه های شناختی و مدیریت آنها می تواند در کاهش تعارضات زوجی در این نوع سبک زندگی تأثیرگذار باشد

زمینه: هرچند مطالعات علت شناسی افسردگی نوجوانان بر دلایلی همچون تجربه وقایع منفی زندگی، مشکلات بین فردی ، کمبود مهارت های حل مسأله و کنار آمدن با چالش ها تأکید کرده اند، اما پیشینه درمان های بکاربسته در این حوزه به جای مجهز کردن آنان به مهارت های حل مسأله عمدتاً بر درمان های شناختی رفتاری با اصلاح باورهای ناکارآمد و منفی متمرکز بوده است. هدف: هدف از این پژوهش مقایسه اثربخشی درمان حل مسأله خلاق و درمان شناختی رفتاری در افسردگی و خلق و احساس نوجوانان بود. روش: با استفاده از یک کارآزمایه کنترل شده تصادفی ( RCT ) از بین نوجوانان دختر مدارس متوسطه اول شهر تهران با روش تصادفی چندمرحله ای دو مدرسه انتخاب شدند و توسط پرسشنامه افسردگی بک (بک و همکاران، 1996) مورد ارزیابی قرار گرفتند و در مرحله بعد مجددا با پرسشنامه خلق و احساس (انگولد و همکاران، 2002) مورد ارزیابی قرار گرفتند و 96 نفر از آنها با افسردگی خفیف و متوسط شناسایی شدند و در سه گروه با شرایط مکانی و زمانی مشابه به صورت تصادفی گمارده شدند. نوجوانان گروه حل مسأله خلاق، در معرض تکنیک های حل مسأله خلاق با اقتباس از شکل گروهی پروتکل های آزبورن، 1956، 1975؛ اشتاین، 1975 و پارنز، 1979، در 12 جلسه 90 دقیقه ای قرار گرفتند، گروه دوم تکنیک های اصلاح شناختی رفتاری را با استفاده از شکل گروهی مونوز و میراندا (2000) در همان زمان مشابه دریافت کردند و گروه گواه هم دقیقاً در معرض همان مقدار زمان و جلسات با آزمایشگر اما بدون هیچگونه مداخله مرتبط با افسردگی قرار گرفتند. همه گروه ها مجددا پس از پایان مداخلات و همچنین بعد از دو ماه مورد ارزیابی قرارگرفتتد. نتایج با استفاده از روش تحلیل واریانس مختلط تحلیل شد. یافته ها : نتایج بهبود معناداری از تعامل بین درمان و زمان (0/05 > 0/001 P= ) در نمره افسردگی و خلق و احساسات در هر دو گروه آزمایشی در مقایسه با گروه گواه نشان داد. همچنین بین میانگین های افسردگی دو گروه آزمایشی درمان حل مسأله خلاق 7/37 با درمان شناختی رفتاری 10/78 تفاوت معناداری با برتری اولی مشاهده شد و این برتری را بعد از دوماه پیگیری هم حفظ کرد (0/05 > 0/001 P= ). نتیجه گیری: با ملاحظه علت شناسی افسردگی در نوجوانی درمان حل مسأله خلاق یک کارآمدی منطقی در این مطالعه نشان داد، تکرار در نمونه های بزرگتر قبل از اینکه در موقعیت های مشاوره و روانشناسی به کار برده شود مورد نیاز است.

زمینه: عوامل مرتبط با خودجرحی غیرخودکشی نوجوانان به طور گسترده مورد تحقیق قرار گرفته است. با این حال، مکانیسم اساسی رابطه بین ترومای دوران کودکی و خودجرحی غیر خودکشی محدود است. هدف: این پژوهش با هدف روابط ساختاری الگوی ساختاری ترومای دوران کودکی با رفتار خودجرحی غیرخودکشی نوجوانان با ویژگی های شخصیت مرزی بر اساس نقش میانجی گر تحمل پریشانی انجام شد. روش:. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهر تهران در سال تحصیلی 1401-1402 تشکیل دادند. در این مطالعه از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای تعداد 316 دانش آموز از بین 1325 دانش آموز با ویژگی های شخصیت مرزی انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه رفتار خودجرحی غیرخودکشی (کلونسکی و گلن، 2009)، ترومای دوران کودکی (برنستاین و همکاران، 2003) و تحمل پریشانی (سیمونز و گاهر، 2005) گردآوری شد. داده ها با روش های آماری همبستگی پیرسون، مدل یابی ساختاری با استفاده از نرم افزارهای آماری SPSS و AMOS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته ها حاکی از برازش مناسب الگوی پیشنهادی با داده هاست. نتایج مدل یابی معادله ساختاری نشان داد که 10 درصد از تغییرات مربوط به تحمل پریشانی توسط ترومای دوران کودکی تببین می شود. همچنین 60 درصد از واریانس مربوط به خودجرحی غیرخودکشی گرا نوجوانان توسط ترومای دوران کودکی و تحمل پریشانی تببین می شود. نتیجه گیری: در همین حال، مداخله در ترومای دوران کودکی و افزایش مهارت های تحمل پریشانی ممکن است به طور مؤثری از بروز خودجرحی غیرخودکشی گرا در نوجوانان پیشگیری کند.

زمینه: گرایش به یادگیری یک ویژگی اساسی در میان انسان های توانمند است و در این میان، وجود این گرایش در بین معلمان می تواند سرچشمه شکل گیری توانایی ها و مهارت های گسترده شود. تاکنون مطالعات متعددی به مدل های یادگیری معلمان پرداخته اند، اما در مورد تدوین مدل یادگیری مادام العمر معلمان بر اساس خستگی هیجانی، کار گروهی و مشکلات اقتصادی – اجتماعی با میانجی گری توانمندسازی روانی شکاف پژوهشی وجود دارد. هدف: پژوهش حاضر با هدف تدوین مدل یادگیری مادام العمر بر اساس خستگی هیجانی، کار گروهی و مشکلات اقتصادی - اجتماعی با میانجی گری توانمندسازی روانی در معلمان شهر کرمانشاه انجام شد. روش: پژوهش حاضر بر اساس هدف، کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی - همبستگی بود. جامعه آماری شامل تمام معلمان دوره های تحصیلی مختلف شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 1402 – 1401 بود. روش نمونه گیری نیز به صورت تصادفی چند مرحله ای بود که در نهایت 395 نفر معلم انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه یادگیری مادام العمر معلمان (هرسن، 2016)، توانمندسازی روانشناختی (اسپریتزر و میشرا، 1995)، خستگی هیجانی (مسلش، 1986)، کار تیمی (لنچیونی، 2004) و پرسش نامه پژوهشگر ساخته مشکلات اقتصادی - اجتماعی معلمان بود. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش با روش مدل سازی معادلات ساختاری و کمک نرم افزارهای SPSS-26 و LISREL-8.8 انجام شد. یافته ها: ضریب تأثیر استاندارد خستگی هیجانی بر یادگیری مادام العمر برابر با 0/75- (با مقدار t برابر با 14/69-)، بر توانمندسازی روانی برابر با 0/27- (با مقدار t برابر با 3/71-) و توانمندسازی روانی بر یادگیری مادام العمر برابر با 0/23 (مقدار t برابر با 4/94) بود که نشان دهنده معناداری نقش میانجی توانمندسازی روانی در رابطه خستگی هیجانی و یادگیری مادام العمر بود. ضریب تأثیر مشکلات اقتصادی - اجتماعی بر یادگیری مادام العمر برابر با 0/15- (مقدار t برابر با 4/36-)، بر توانمندسازی روانی برابر با 0/19- (با مقدار t برابر با 2/71-) و به سبب رابطه مثبت توانمندسازی روانی و یادگیری مادام العمر، معناداری نقش میانجی توانمندسازی روانی در رابطه مشکلات اقتصادی - اجتماعی و یادگیری مادام العمر در سطح 0/001 تأیید شد. نتیجه گیری: با توجه به با توجه به نتایج پیشنهاد می شود که مسئولان در سطوح مختلف ساختاری کشور و به ویژه آموزش و پرورش، جهت فراهم ساختن زمینه گرایش معلمان به یادگیری پایدار بر حل مشکلات معیشتی معلمان تمرکز کنند و به زمینه های شکل گیری هیجانات در معلمان توجه داشته باشند، تا بدین ترتیب به سبب توانمندسازی روانی معلمان، جامعه از وجود معلمان رشدگرا برخوردار شود.

زمینه: رفتارهای مخاطره آمیز در افراد دارای کمبود توجه/فزون کنشی ناشی از تکانشگری آن ها است. بنابراین بررسی متغیرهای مؤثر در بروز رفتارهای مخاطره آمیز در این افراد یک ضرورت اجتناب ناپذیر است. هدف: این پژوهش با هدف بررسی روابط ساختاری کارکردهای اجرایی با رفتار مخاطره آمیز در کودکان دارای کمبود توجه/فزون کنشی با میانجی گری بدرفتاری روانشناختی انجام شد. روش: روش پژوهش توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش را تمامی کودکان 8 تا 12 سال شهر تهران تشکیل می دادند. نمونه پژوهش 316 نفر از کودکان دارای کمبود توجه/ فزون کنشی شهر تهران مراجعه کننده به کلینیک های روان پزشکی بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده های پژوهش از بدرفتاری روانشناختی (فیدل، 1989)، مقیاس خطرپذیری (آیبرگ و پینگوس، 1999) و کارکردهای اجرایی (کولیج و وان، 2001) استفاده شد. جهت ارزیابی الگوی پیشنهادی از مدل سازی معادلات ساختاری با استفاده از AMOS ویراست 24 و SPSS نسخه 27 استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصل از ضریب همبستگی نشان داد که بین کارکردهای اجرایی با بدرفتاری روانشناختی و رفتارهای مخاطره آمیز رابطه منفی وجود دارد (0/05 ≥P). یافته ها حاکی از برازش مناسب الگوی پیشنهادی با داده هاست. نتایج حاصل از الگوی ساختاری نشان داد که 18 درصد از واریانس بدرفتاری روانشناختی توسط کارکردهای اجرایی و 59 درصد از واریانس رفتار مخاطره آمیز توسط کارکردهای اجرای و بدرفتاری روانشناختی تبیین می شود. نتیجه گیری: با توجه به یافته های به دست آمده می توان نتیجه گرفت که رفتارهای مخاطره آمیز در کودکان ADHD متأثر از کارکردهای اجرایی می باشد و نقش بدرفتاری روانشناختی در این ارتباط و بروز رفتارهای مخاطره آمیز نیاز به مداخلات روانشناختی دارد.