فرزان سجودی

فرزان سجودی

مدرک تحصیلی: هیئت علمی دانشگاه هنر تهران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۱۱۱ مورد.
۴۱.

بازی نشانه ها و ترجمه شعر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سپهر نشانه ای گفتمان شعر سیلان نشانه ها رمزگان فرهنگی ترجمه بینا فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 283 تعداد دانلود : 383
در این مقاله، از منظری نشانه شناختی و برمبنای مکتب پسا ساخت گرایی به ترجمه شعر نگریسته ایم. توجه به بازی و سیلان نشانه ها در فضای باز گفتمانِ شعر، روابط بینا نشانه ای و بینا متنی و وجود رمزگان های فرهنگی درون متن شعر، رابطه ترجمه و سپهر نشانه ای از مباحث مورد توجه ما در این مقاله است. ترجمه شعر همواره عرصه ای بحث برانگیز و قابل تأمل بوده و یکی از مسائلی که این کار را دشوار میکند، بازی نشانه ها و حضور رمزگان فرهنگی است. بهیقین، ترجمه های تحت اللفظی توان انتقال کیفیت شعری را ندارند و در بسیاری از ترجمه ها، روابط درون متنی و بینا نشانه ای و حتی ماهیت نشانه ها تغییر میکند. هدف ما از نگارش این مقاله آن است که نشان دهیم هنگام ترجمه شعر، برخی نشانه ها حفظ میشوند، برخی به نشانه های متناسب با رمزگان فرهنگی زبان مقصد تغییر میکنند و بعضی هم محو میگردند. بدین منظور، ترجمه های کریم امامی و احمد محیط را از شعر های شاعرانی چون سپهری، فروغ فرخ زاد، شاملو و نیما یوشیج بررسی کرده ایم تا نشان دهیم که بازی نشانه ها ترجمه شعر را دشوار می کند. از سویی دیگر، در روند ترجمه، مترجم پیوسته در فضایی بینا فرهنگی میان فرهنگ زبان مبدأ و مقصد قرار دارد. در این فضا، رمزگان های مشترکی وجود دارند که فضای نشانه ای گسترده ای را میسازند. این فضای بافتمند فرهنگی و تاریخی، همان سپهر نشانه ای است. در فرایند ترجمه، از یک سپهر نشانه ای به سپهر نشانه ای دیگر میرویم.
۴۲.

بررسی روابط بینامتنی در ترجمه بینانشانه ای فیلم " کنعان" از داستان کوتاه " تیر و تخته"(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نشانه شناسی فرهنگی ترجمه بین فرهنگی بی نشانی جهانی نشانداری فرهنگی تکرار خلاقیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 720 تعداد دانلود : 926
در مقاله حاضر با نگاهی گسترده به مفهوم ترجمه که عملی بینانشانه ای، بینامتنی و بینافرهنگی است، به بررسی اقتباس سینمایی– نوعی از ترجمه بینانشانه ای- فیلم نامه و فیلم ایرانی «کنعان» از داستان کوتاه کانادایی «تیر و تخته» پرداخته شده است. درواقع، هدف از این مقاله آن است که با تکیه بر نظریه ی بینامتنیت و بسط آن با توسل به رویکردهای نشانه شناسی فرهنگی و ترجمه بینانشانه ای گذر داستان کوتاه کانادایی را از یک نظام نشانه ای به نظام نشانه ای دیگر و از فرهنگ دیگری به فرهنگ خودی بررسی کنیم و چگونگی بازنمایی آن را در ساختار چندلایه ای و چندرسانه ای سینما مورد مطالعه قرار دهیم. یافته ها حاکی از این است که فیلم ساز/ اقتباس کننده برخی از وقایع و کنش های متن پیشین را که در سطح جهانی بینشان بودند، در متن پسین تکرار کرده ولی آنها را از لحاظ داستانی و فرهنگی تغییر داده است و بخش هایی را بهصورت خلاقه به متن پسین افزوده است که عبارتاند از خلاقیت های بی نشان جهانی، خلاقیت های نشان دار فرهنگی و نقش های نشانه ای. در نهایت، نتایج نشان می دهد که اقتباس سینمایی فرایند تغییر و تبدیل خلاقانه ای است که در آن تکرار محض وجود ندارد چرا که تکرارهای بی نشان جهانی و نشان دار فرهنگی در ساختاری سلسلهمراتبی از نشان داری روابط بینامتنی را در فرایند اقتباس سینمایی تحت تأثیر قرار میدهند و ماهیت دوبخشی- تکرار و خلاقیت- آن را بر هم میزنند.
۴۳.

کارکرد گفتمانی سکوت در ساخت مندی روایت داستان کوتاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سکوت جانشینی همنشینی برهمکنش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 964 تعداد دانلود : 27
این مقاله به بررسی انواع مختلف سکوت به منزله غیابی معنادار می پردازد که جای آن یک رد باقی می ماند. در این رد سکوت به شکل های مختلفی تجلی دارد. بررسی سکوت دلالتمند نشان می دهد که این سکوت نشاندار به واسطه ابزارهای گفتمانی در متن حضور دارد و نظام زبان بخشی از پیام خود را به واسطه بیان و بخشی را به واسطه سکوت انتقال می دهد. به همین دلیل سکوت در ادبیات به صورت یکی از شگردهای روایی مورد استفاده قرار می گیرد. پرسش این پژوهش، چگونگی کارکرد گفتمانی سکوت نوشتاری در داستان است؛ بدین مفهوم که سکوت نوشتاری در چه سطوحی و برای چه کارکرد گفتمانی در داستان به کار می رود. این مقاله به امر تحلیل پنج داستان کوتاه ایرانی، در سه سطح ساختاری، معنایی و کاربردشناختی می پردازد و نتیجه به دست آمده نشان می دهد که سکوت به عنوان ابزار مطالعه ساخت مندی و چگونگی شکل گیری روایت در سه سطح و بر روی سه محور جانشینی، همنشینی و برهمکنش به منظور ایجاد گره افکنی، تعلیق، زمینه سازی، فضاسازی و گره گشایی در پیرنگ و داستان بازنمایی می شود.
۴۵.

بررسی تحول روایت: از روایت کلاسیک تا روایت پست مدرن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فلسفه روایت مدرن کلاسیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 405 تعداد دانلود : 538
این بررسی از دوران باستان آغاز شده است و تا دوران پست مدرن ادامه دارد. در یک تقسیم بندی کلی، به بررسی روایت های کلاسیک، مدرن و پست مدرن از عالم پرداخته شده است. این تقسیم بندی به این معنا نیست که با ظهور تفکر و هنر مدرن، تفکر و هنر کلاسیک و با ظهور تفکر پست مدرن، هنر و تفکر مدرن و کلاسیک به کلی به فراموشی سپرده شده است. این ایده امری نا معقول است و با دستاوردها و دیدگاه های پست مدرن در تضاد به نظر می رسد. هدف اصلی در پژوهش حاضر روشن سازی تحول روایت و به ویژه جایگاه سوژه از آغاز دوران باستان تا دوره پست مدرن است. در این مقاله کوشیده ایم تحول های روایت را همراه با مصداق های زبانی و هنری آن بررسی کنیم و نشان دهیم که چگونه روایت های زبانی و هنری، از دیر باز تا کنون دستخوش تغییر شده اند
۴۶.

بررسی زمان فعل فارسی در بوف کور و سووشون بر اساس نظریه زمان هارالد واینریش

کلید واژه ها: نقل بوف کور برجسته سازی سووشون حث زمان افعال واینریش چشم انداز بیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 90 تعداد دانلود : 792
کاربرد نظریه زمان هارالد واینریش در دو متن داستانی فارسی بوف کور و سووشون نشان می دهد تقسیم بندی متون بر اساس زمان های فعلی به دو دسته نقل و بحث توسط واینریش در داستان فارسی نیز قابل تشخیص است. زمان های نقلی، حال و آینده بخش هایی از متن را می سازند که بیشتر جنبه بحث و گفت وگو دارند. از سوی دیگر زمان های گذشته ساده، گذشته استمراری و گذشته دور (بعید) بیشتر بخش نقلی و حکایتی متن ها را تشکیل می دهند. دیگر اینکه هر دسته حال، آینده و گذشته خاص خود را داراست. در نظام بحث، زمان نقلی نقش پس نگری، حال نقطه صفر و آینده نقش پیش نگری دارد. در نظام نقل، گذشته دور نقش پس نگری دارد و گذشته ساده و استمراری هر دو نقطه صفر هستند. در زبان فارسی زمانی که نقش پیش نگری را در این نظام داشته باشد، وجود ندارد. سرانجام اینکه در نظام نقل، دو زمان گذشته ساده و استمراری عملکردی در جهت برجسته سازی دارند. قسمت هایی که با گذشته استمراری می آیند در پس زمینه و نقاط دور صحنه قرار می گیرند؛ درحالی که مورد اصلی حکایت که با گذشته ساده می آید در جلو صحنه قرار دارد.
۴۷.

ارتباطات بین فرهنگی: ترجمه و تاثیر آن در فرایندهای جذب و طرد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: ترجمه ارتباطات بین فرهنگی فرایند های جذب و طرد نشانه شناسی فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 734 تعداد دانلود : 479
"در این مقاله از دیدگاه نشانه شناسی فرهنگی روابط بین فرهنگی و تاثیر ترجمه بر این روابط و همچنین عملکرد ترجمه در فرایندهای جذب یا طرد جنبه هایی از فرهنگ های دیگر را بررسی کرده ایم. نشان می دهیم که پویایی فرهنگی محصول ارتباطات بین فرهنگی است و ترجمه، سازوکار اصلی این گونه ارتباطات است. در جریان ترجمه است که فرهنگ ها بر غنای یکدیگر خواهند افزود و در عین دیدار با دیگری فرهنگی، خود را بازتعریف خواهند کرد عناصری از این دیگری را از آن خود می کنند، و عناصری را بیرون نگه می دارند و به این ترتیب، می توانند پویایی و سرزندگی خود را حفظ کنند، تاثیر بپذیرند و متفاوت باقی بمانند. "
۴۸.

تعامل سیلان نشانه ها و هنجارگریزی معنایی در گفتمان شعر

۵۰.

بررسی نظام متنی نمایش رادیویی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گفتار موسیقی متن رادیو نمایش رادیویی صداهای محیطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 695 تعداد دانلود : 265
در این مقاله به بررسی امکانات متنی و نشانه شناختی نمایش رادیویی پرداخته شده است. هدف از این تحقیق توصیفی که از نوع مطالعة میان موردی است این است که بدانیم چگونه شخصیت های دراماتیک در قالب گفتار عینیت می یابند؛ چگونه موسیقی فضا آفرینی می کند و چگونه صداهای محیطی موقعیت را مشخص می کنند. پس از بررسی پنج نمایش رادیویی که به روش نمونه گیری تصادفی ساده و به شیوة قرعه کشی انتخاب شدند (و در پیوست به آنها اشاره شده است) به نمودارهایی دست یافتیم که نشان دادند لایه های صوتی گفتار، موسیقی و صداهای محیطی در متن چند لایه ای نمایش رادیویی، امکانات متنی و نشانه شناختی نمایش رادیویی هستند و در تحقق دنیای درام از اهمیت فوق العاده ای برخوردارند.
۵۳.

معنا، مرجع و مصداق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: مرجع معناشناسی مصداق بافت نشانه شناسی لایهای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 314 تعداد دانلود : 62
در این مقاله ضمن بررسی عمده ترین دیدگاههایی که در زمینه رابطه زبان با معنا، مرجع و مصداق ارائه شده است (برای نمونه سعید 1997 ، لاینز 1977 ، صفوی 1383 ) به بحث و نقد آن دیدگاهها خواهیم پرداخت و میکوشیم تصویر دیگری که در اساس مبتنی بر نشانه شناسی لایهای (سجودی 1382 ) است، ارائه دهیم. در این بحث به رد قایل شدن وابستگی اثباتگرایانه زبان به جهان خواهیم پرداخت؛ خلط مفاهیم دلالت و ارجاع از یکسو و خلط بین مفاهیم دلالت و مصداق را از سوی دیگر نقد خواهیم کرد و کوشش میکنیم نشان دهیم که معنا در درون شبکه نظام صوری زبان شکل میگیرد و سپسدر روابط بین نظامهای نشانهای و در بافت کلام بسط مییابد و در یکی از کارکردهایش البته میتواند به جهان خارج ارجاع دهد و ارجاع، خود یک کارکرد زبانی است که با توسل به دیگر نظامهای نشانهای تحقق مییابد.
۵۵.

بررسی کارکردهای متنی و ارتباطی تبلیغات بازرگانی رادیویی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گفتمان متن تبلیغات بازرگانی رسانة شنیداری نقش ترغیبی تبلیغات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 759 تعداد دانلود : 280
مقالة حاضر در مورد بررسی کارکرد نشانه های صوتی و ترفندهای گفتمانی در متون تبلیغات بازرگانی رادیویی است. هدف از این تحقیقِ توصیفی این بود که ببینیم برای انتقال معانی صریح و ضمنی این متون از چه فنون و امکانات شنیداری بهره برداری می شود. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل یازده نمونة تبلیغ رادیویی حاکی از آن است که در طراحیِ متونِ چند لایه ایِ تبلیغات رادیویی، لایه های مختلفی که خاص این رسانه شنیداری است، یعنی لایه های گفتار، موسیقی و صداهای محیطی برای درک و نیز ترغیب شنونده به خرید کالاها یا استفاده از خدمات، به کار گرفته می شوند و نیز ترفندهای گفتمانی و نقش ترغیبی زبان در این میان نقشی اساسی ایفا می کنند.
۵۶.

بررسی نگاره آزمودن فریدون پسرانش را از منظر نشانه شناسی لایه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 342
نشانه شناسی علمی است که به مطالعه نشانه ها و دسته بندی آنها می پردازد. در این مقاله سعی شده از زاویه ای نشانه شناسانه به خوانش یک نمونه از آثار نگارگری با عنوان نگاره " آزمون فریدون پسرانش را" اثر " سلطان محمد" نگارگر مکتب تبریز پرداخته شود. در بررسی این نگاره نکاتی همچون انواع دلالت ها ، محورها و در نتها دلالت های بینامتنی در لایه های مختلف خوانش یک متن اعم از تصویری یا نوشتاری حائز اهمیت است و می توانند نام و سبک شخصی هنرمند ، مکتب یا سبک هنری را نیز دربر گیرند. نشانه شناسی می کوشد به این خوانش و کشف رمزگان دست یابد. مسلماً بررسی هم نشینی جهان تصویری و متن نوشتاری در این نگاره و بررسی نشانه های نمادین، نمایه ای و شمایلی موجب خوانش نشانه شناسی لایه ای این نگاره می شود.
۵۷.

دیدگاه : کدام نشانه ؟ کدام نشانه شناسی ؟

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 849
در فصلنامة خیال شمارة 12 مقاله‌ای خواندم از محمد نقی‌زاده با عنوان «معنای نشانه‌ها: جان جلوه‌های هنری». اشکالات اصطلاح‌شناختی و نظری این مقاله توجه نگارنده را به خود جلب کرد و انگیزة نگارش این مطلب و شرح برخی آشفتگیهای مقالة مزبور از منظر نشانه‌شناسی نظری ‌شد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان