اشکان راد

یکی از بزرگ ترین دشواری های مترجمین قرآن در ترجمه آیاتی بوده است که در آن ها، حداقل در ظاهر، وجوه جسمانی و انسان وار به الله، منسوب شده است. این مقوله چالش برانگیز که همواره معرکه آرای فلاسفه، متکلمین و به تبع آن ها مفسرین بوده است، در صورت نگاه دقیق به زوایای کلامی مفاهیم مطرح در باب خداوند، می تواند تأثیر مستقیمی در ترجمه قرآن داشته باشد. پژوهش حاضر در صدد است، تا ترجمه آیاتی از قرآن مجید، شامل «ید» و «ساق» در ارتباط با خداوند را واکاوی و نحوه مواجهه مترجمان فارسی و انگلیسی را با این آیات بررسی نماید. بدین منظور تمامی آیات حاوی این کلمات، احصا و سپس نحوه برگردان آن ها در 18 ترجمه انگلیسی و 12 ترجمه فارسی بررسی شد. نتایج نشان داد که در 79 درصد از موارد، ترجمه انسان وار و در 21 درصد دیگر، ترجمه ناانسان وار از این واژه ها ارائه شده است. به علاوه، تفاوت قابل ملاحظه ای بین ترجمه های انگلیسی و فارسی در خصوص گرایش به (نا)انسان وارگی در ترجمه این آیات مشاهده شد. نتایج بررسی، حاکی از آن است که انگاره های خداشناختی غالب مترجم و نیز جامعه مقصد ترجمه، نقش مهمی در تصمیم گیری های وی در خصوص این بعد چالش برانگیز متن دارد.