فاطمه کاملی

پژوهش حاضر به این پرسش بنیادین می پردازد که زنان هخامنشی با تکیه بر چه عواملی اعمال قدرت می کردند؟ برای نیل به پاسخ، ابتدا طریقه های تأثیرگذاری زنان بر روند سیاسی دربار هخامنشی با ذکر مصداق هایی از روایات منقول در تواریخ کلاسیک بررسی گردید. سپس با نقد و تطبیق این گزارش ها با یافته های باستان شناختی و متون اداری، خصوصاً الواح تخت جمشید و الواح بابلی، عوامل مذکور به بحث گذاشته شده و به اهمیت آن در فرآیند مهم ترین کارکرد سیاسی زنان در دربار هخامنشی، یعنی واسطه گری سیاسی، پرداخته شد. در انتها مشخص گردید که مهم ترین راه های نفوذ و اعمال قدرت زنان در سیاست های دربار هخامنشی، استقلال مالی، سازماندهی شبکه ای از جاسوسان و خواجگان وفادار، اتحاد با خاندان های قدرتمند پارسی، فرماندهان سپاه و مقامات درباری از طریق پیوندهای سببی و نسبی و پیگیری اهداف مشترک میان حرمسرا و نهادهای نظامی و غیرنظامی بوده است.

در جوامع امروزی، یکی از عوامل توسعه ورزش مشارکت افراد جامعه است. این پژوهش با هدف شناسایی عواملی انجام شد که بتوانند خیران و واقفان را به عرصه ورزش سوق دهند. روش پژوهش، آمیخته بود و جامعه آماری متشکل از خیران، واقفان، مدیران و کارشناسان ورزشی و حج و اوقاف بود که با توجه به روش نمونه گیری هدفمند و دردسترس، تعداد 150 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار مورداستفاده پرسش نامه محقق ساخته ای بود که در دو بخش مشخصات فردی و بخش اصلی، سؤال های پرسش نامه بین نمونه های پژوهش توزیع شدند. برای تعیین روایی ساختاری ابزار پژوهش، ازروش تحلیل عاملی اکتشافی با چرخش متعامد و برای تعیین روایی سازه پرسش نامه، از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. نتایج نشان داد که مؤلفه اخلاق گرایی با سه مقوله احترام، مسئولیت اجتماعی و سرمایه اجتماعی، مؤلفه فرهنگ سازی با دو مقوله تعریف سازی و شرعی نگری، مؤلفه حقوقی با سه مقوله اقلیت سازی، شفافیت و تسریع و مؤلفه آموزش با سه مقوله عمومی، تخصصی و سازمانی، می توانند بیشترین تأثیر را در جذب خیران و واقفان داشته باشند؛ بنابراین، پیشنهاد می شود که با دادن آموزش های عمومی و اختصاصی، علاوه بر جلب نظر خیران به ورزش، به توسعه کیفی اعمال خیریه ورزشی نیز کمک شود.