جمشید حاتم زاده

زمینه و هدف: بررسی های مکانی محل وقوع جرایم به خوبی نشان می دهد مجرمین در ارتکاب جرم اغلب دست به انتخاب های کاملاً منطقی زده و به دنبال ساده ترین، کم خطرترین و مناسب ترین فرصت ها و شرایط برای ارتکاب جرم هستند. شناسایی شرایط مکانی به وجود آورنده فرصت های جرم یا تسهیل کننده آن با تکیه بر اصول علم جغرافیا ضروری به نظر می رسد. روش شناسی: روش تحقیق در این پژوهش از نوع پیمایشی با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته بوده و جزء تحقیقات کاربردی محسوب می شود.  جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه بناها در خیابان های اصلی منطقه 4 شهرداری شهر کرمانشاه است که به روش تمام شماری مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است، هم چنین از آزمون کی دو تک متغیره ناپارامتریک و آزمون فریدمن برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. یافته ها و نتیجه گیری: رتبه بندی متغیرهای عوامل مؤثر بر جرم زا بودن معماری نیز نشان می دهد که قلمرو، نظارت، طرح های در دست اجرا یا رها شده، رؤیت ناپذیر بودن (فضا های گم)، کنار هم قرار گرفتن مناطق مسکونی و تأسیسات دیگر، فضاهای بدون کارکرد یا با کارکرد متناوب (تقسیم زمانی کار)، نبود روشنایی، ساختمان های نیمه تمام و متروکه، سطوح L و U شکل (عقب نشینی و فرو رفتگی بدنه)، عدم ارتباط بین فرم و عملکرد، تصویر ساختمان، نداشتن متولی (عدم حضور مالک)، کُنج ها، زیرگذر و زیر پل ها، به ترتیب مهم ترین عوامل جرم زا در معماری شهری هستند.