مرتضی شکری

مرتضی شکری

مدرک تحصیلی: دانشجوی دکتری روابط بین الملل، دانشگاه علامه طباطبایی

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۱ مورد از کل ۱۱ مورد.
۱.

اقتصاد سیاسی انرژی های تجدیدپذیر و سناریوهای آینده ایران در چشم انداز گذار انرژی 2050(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انرژی های تجدیدپذیر سوخت های فسیلی ژئوپلیتیک گذار انرژی و ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 726 تعداد دانلود : 114
در سال های اخیر، سهم انرژی های تجدیدپذیر در سبد انرژی جهانی افزایش چشمگیری داشته است. این موضوع به ویژه برای کشوری مثل ایران که بخش اعظم اقتصاد آن متکی بر درآمدهای حاصل از سوخت های فسیلی است، پیامدهای ژئوپلیتیکی به دنبال خواهد داشت. مقاله حاضر با بررسی روند گذار اقتصاد جهانی و منطقه ای به سوی انرژی های تجدیدپذیر و پاک، تلاش دارد جایگاه ایران را در آینده نظم در حال گذار انرژی ترسیم کند. سؤال اصلی مقاله این است که در عصر گذار انرژی که سوخت های پاک محرکه اقتصاد جهانی خواهند بود، ایران چه جایگاهی در چشم انداز ژئوپلیتیک اقتصاد انرژی جهانی 2050 خواهد داشت؟ روش پژوهش از نوع کیفی و مبتنی بر سناریونویسی و ابزار گردآوری داده ها مبتنی بر مصاحبه و پیمایش پنل خبرگی است. یافته های پژوهش در قالب چهار سناریوی محتمل شامل، «تحقق توسعه پایدار و گذار به طلای سبز»، «گذار تدریجی و مستقل به سوی توسعه پایدار و طلای سبز»، «توسعه مبتنی بر طلای سیاه» و «درماندگی توسعه با طلای سیاه» ارائه شده است. این سناریوها طیف گسترده ای از وضعیت های ممکن را شامل می شوند. آشنایی با روایت هرکدام از این سناریوها و مقایسه مطلوبیت آنها، کنشگران و تصمیم گیران را قادر می سازد تا در سیاست گذاری های حوزه انرژی های تجدیدپذیر حالت های مختلف را مدنظر داشته باشند.
۲.

چالش های همکاری دولت ها در نظام حکمرانی زیست محیط جهانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: محیط زیست همکاری رژیم کارآمدی نظام حکمرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 210 تعداد دانلود : 350
 گستردگی و ماهیت مرزگذر مسائل زیست محیطی از یک سو و اجماع معرفتی مبنی بر فوریت تهدیدهای ناشی از تخریب محیط زیست از سویی دیگر، کشورها را در چند دهه اخیر به این واداشته تا در چارچوب موافقت نامه های چندجانبه، رژیم های متعددی برای تدبیر مسائل زیست محیطی تعبیه کنند. با این حال عملکرد این رژیم ها از لحاظ میزان انطباق پذیری و رعایت پذیری به استثنای چند مورد، چندان کارآمد و مؤثر نبوده است. هدف مقاله حاضر پاسخ گویی به این سؤال است که چرا با وجود آگاهی فزاینده جامعه جهانی در مورد تهدیدات ناشی از تخریب محیط زیست، همکاری دولت ها در عمل با چالش روبرو بوده است؟ یافته های پژوهش گویای این موضوع است که جایگاه متفاوت کشورها در نظام بین الملل، موجب شکل گیری نظام هایی مختلف از همبستگی های شناختی و هویت های جمعی در میان کشورها شده که نتیجه آن تفاوت در ارجحیت های آن هاست. در حالی که در نزد کشورهای توسعه یافته مشکلاتی مثل آلودگی هوا، کاهش لایه اوزون و خطر از بین رفتن تنوع زیستی در اولویت است، دغدغه کشورهای درحال توسعه دست یابی به توسعه پایدار و ریشه کنی فقر است. چنین وضعیتی موجب کاهش در میزان نهادینگی ارزش های زیست محیطی و به تبع آن ناکارآمدی رژیم های بین المللی برای رفع این تهدیدات شده است. روش تحقیق مبتنی بر استدلال شرطی خلاف واقع یا برهان خلف است. نتیجه کلی مقاله این است که با تغییر انگاره های مربوط به طبیعت و محیط زیست و نیز اعمال اصلاحاتی در سازوکارها و روندهای حاکم بر نظام تصمیم گیری می توان به بهبود کارآمدی رژیم های زیست محیطی کمک کرد.
۳.

مدیریت تصویر بین المللی جمهوری اسلامی ایران: آسیب شناسی و توصیه ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت تصویر دیپلماسی عمومی افکار عمومی جمهوری اسلامی ایران سیاست گذاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 733 تعداد دانلود : 233
 تجربه چند دهه اخیر نشان داده که جمهوری اسلامی ایران در زمینه حقوق بشر، مدیریت بازتاب اعتراضات داخلی و همچنین توجیه سیاست های منطقه ای خود عملکرد مطلوبی نداشته است. بخشی از این مسئله به عوامل خارجی و تلاش جبهه ضدایرانی برمی گردد؛ اما نمی توان نقش و تأثیر عوامل داخلی را نادیده گرفت. فقدان درک مشترک از منافع ملی در میان سیاست گذاران و متولیان مدیریت تصویر بین المللی جمهوری اسلامی، امنیت محوربودن سیاست خارجی و مبادلات فرهنگی، فقدان یک نهاد ملی مستقل و مسئول در عرصه تصویرسازی ملی، فقدان ارتباط/ تقسیم کار نهادینه و تعریف شده بین نهادهای فعال در حوزه دیپلماسی عمومی و تصویر بین المللی ایران و نداشتن برنامه بلندمدت در حوزه دیپلماسی عمومی و مدیریت تصویر بین المللی ایران از مهم ترین موانع و چالش های داخلی ایجاد یک تصویر مطلوب از ایران در جهان بوده اند. نهادسازی، برندینگ ملی، به فعلیت رساندن ظرفیت ایرانیان خارج از کشور، مدیریت مناسب و هدفمند نمایندگی های فرهنگی، مخاطب شناسی دقیق جغرافیایی/ فرهنگی/ سیاسی، بهره برداری بهینه از فضای مجازی و مدیریت پیام های روزمره برخی از راه کارهای ارائه شده در این مقاله برای بهبود مدیریت تصویر بین المللی ایران است.
۴.

ژئوپلیتیک در حال تغییر آسیای مرکزی و قفقاز؛ جایگاه ایران در آینده توازن منطقه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آسیای مرکزی قفقاز ژئوپلیتیک روندپژوهی و بازی بزرگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 188 تعداد دانلود : 932
چند دهه پس از فروپاشی شوروی، پویش های جدیدی در نظم منطقه ای آسیای مرکزی و قفقاز در حال شکل گیری است که می توان آن را در ذیل بازی قدرت جدید تحلیل کرد. در این بازی قدرت برخلاف بازی بزرگ سنتی، نه قدرت های جهانی بلکه ترکیبی از قدرت های جهانی و منطقه ای حضور دارند. حضور فزاینده ترکیه و شکل گیری اتحادهای پنهان منطقه ای، سرمایه گذاری عظیم برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس و رژیم صهیونیستی در حوزه های مختلف سیاسی، امنیتی و فرهنگی و نیز ابهام در مورد آینده شکل گیری محور ایران-روسیه – چین پیکربندی جدیدی از بازی قدرت میان کشورهای منطقه و فرا منطقه ای بوجود آورده است. این مقاله که با روش تحلیل روند انجام شده است، تلاش دارد ضمن شناسایی کلان روندهای حاکم بر ژئوپلیتیک منطقه آسیای مرکزی و قفقاز، پیامدهای آن را برای جمهوری اسلامی تحلیل کند. از این رو پرسش پژوهش این است که با توجه به شکل گیری پویش های قدرت در سال های اخیر، جمهوری اسلامی ایران چه جایگاهی در آینده معادلات ژئوپلیتیک منطقه آسیای مرکزی و قفقاز خواهد داشت؟ فرضیه این است که چنانچه پویش های نظم امنیتی منطقه کنونی تداوم یابد، موقعیت منطقه ای ایران تنزل خواهد یافت. یافته های مقاله نشان می دهد، مهمترین چالش جمهوری اسلامی ایران در آینده نظم منطقه ای آسیای مرکزی و قفقاز به احتمال زیاد نه حضور قدرت های غربی بلکه نفوذ گسترده ژئوپلیتیکی ترکیه، آذربایجان، عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی خواهد بود.
۵.

New Technologies and the Geopolitics of the Global Oil Economy in the Age of Energy Transition(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Oil Geopolitics Clean Energies energy transition Global Economy

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 550 تعداد دانلود : 804
Currently, the global community is on the threshold of a transition from fossil fuels as a result of transformations such as climate change, entailing the strict implementation of carbon setoff policies and quick progress in green technologies. A transition to clean, low-carbon energies will not only disrupt the global energy system, it will also impact the global economy and political dynamism within and without all states. Based on these transformations, the present article asks the question of how the energy transition will impact the geopolitical future of the global oil economy. The authors hypothesize the following in answer to this question: Given the superior, more advanced position of economic powers such as China and the US in clean energy technologies, we are likely to witness the weakening of traditional oil powers in a post-carbon world, such as the Middle East and North African countries (MENA) and Russia; in contrast, the balance of power will tilt heavily towards current energy consumers. Technology-savvy countries have the knowledge to reproduce and stabilize their power in the global economy. The traditional countries of the energy sector, however, face shortfalls in their infrastructure and modern technologies and will lose their geopolitical position to a large extent.
۶.

جایگاه ایران در آینده ژئوپلیتیک انرژی عراق(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ژئوپلیتیک انرژی عراق انرژی های تجدید پذیر قدرت های بزرگ تحریم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 589 تعداد دانلود : 581
این مقاله به پویش های ژئوپلیتیک انرژی عراق و تحولات سیاسی و اقتصادی جهانی و منطقه ای مترتب بر آن در آینده می پردازد. هدف نویسندگان تحلیل روندهای کلان مؤثر بر صنعت انرژی عراق به منظور ارائه تصویری روشن از آینده کنشگری ایران در ژئوپلیتیک انرژی این کشور است. سیاست عراق مبنی بر تنوع بخشی بر مبادی واردات انرژی، توسعه زیرساخت انرژی های تجدید پذیر، گسترش سرمایه گذاری خارجی و درعین حال تحریم های اقتصادی ایالات متحده امریکا، ازجمله روندهای اثرگذار در آینده کنشگری ایران در ژئوپلیتیک انرژی عراق است. بر این اساس، سؤال مقاله این است که کلان روندهای سیاسی و اقتصادی حاکم بر بازار انرژی عراق، چه تأثیری بر جایگاه ایران در آینده ژئوپلیتیک انرژی این کشور خواهد داشت؟ استدلال نویسندگان این است که تداوم روندهای سیاسی و اقتصادی کلان موجود در میان مدت، موجب می شود مزیت انحصاری ژئوپلیتیک ایران در شبکه اقتصاد انرژی عراق با چالش مواجه شود. روش پژوهش مبتنی بر تحلیل روند بوده است. واژگان کلیدی: ژئوپلیتیک انرژی، انرژی های تجدید پذیر، قدرت های بزرگ و تحریم.
۷.

سنجشِ نظر ابوسعید ابوالخیر و کریشنا مورتی درباره برون رفت از بحرانِ معنا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بحران بی معنایی ابوسعید ابوالخیر کریشنا مورتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 865 تعداد دانلود : 248
 انسان در دوران معاصر، پس از تجربه تکانه های عظیم تاریخی - رنسانس، نهضت اصلاح دینی، انقلاب علمی، عصر روشنگری و جنگ های جهانی اول و دوم – با بحران های ژرف وجودی مواجه شده است. بحران اصلیْ تهی بودن زندگی از معنایی است که به زندگی آدمی هدف و ارزش ببخشد. در این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی اندیشه های ابوسعید ابوالخیر(357-440 ق) و کریشنا مورتی (1895-1986 م) برای یافتن راهکارهایی جهتِ برون رفت از بحران بی معنایی بررسی شده است. مسئله کانونی این پژوهش یافتن معنایی برای زیستن با تأکید بر آموزه های ابوسعید و کریشنا و تحلیل تفاوت ها و تشابهات اندیشه های آنان در این زمینه است. نتایج پژوهش نشان می دهد ابوسعید ابوالخیر خودخواهی، غیاب عشق و نداشتن زندگی اصیل را در زندگیِ انسان دلیلِ اصلی بروز بحران های وجودی، به ویژهبحران بی معنایی، می داند. راهکارهای او برای برون رفت از این بحران، پرهیز از خودشیفتگی، داشتن اخلاص و عشق ورزی است. از نظر کریشنا مورتی، ذهنِ شرطی شده و گرانبار از دانش، نبود عشق در زندگی و کشف نکردن حقیقت فردی دلایل بروز بحرانِ معنا در زندگی انسان اند. کریشنا برای حلّ این بحران، رهایی از دانش و دانستگی، ایجاد عشق در زندگی و یافتن حقیقت شخصی را راهگشا می داند. «خودپرستی» و «نداشتن زندگی اصیل» از نظر ابوسعید با «غیاب عشق» و «عدم کشف حقیقت فردی» از نظر کریشنا، درواقع تعابیر متفاوت از واقعیتی واحدند. حضور خدا در متن آموزه های ابوسعید و غیاب خدا در اندیشه کریشنا، بارزترین تفاوت در نگرش این دو عارف است.
۸.

تحلیل راهبرد مقاومت در دیپلماسی هسته ای جمهوری اسلامی ایران بر اساس نظریه فرهنگی روابط بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیاست خارجی نظریه فرهنگی روابط بین الملل دیپلماسی هسته ای منزلت طلبی افتخار جویی و عزت نفس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 258 تعداد دانلود : 301
منط ق رفتار سیاس ت خارج ی ایران در موضوع هس ته ای اغلب در چارچ وب نظریه های خردگ را و ب ر اس اس گزاره های ی چ ون »انتخ اب اس تراتژیک«، »انتخاب اقتص ادی« و نیازهای فیزیکی تحلیل ش ده اس ت. در حال ی که برخی از وجوه رفتار سیاس ت خارجی ای ن کش ور مث ل بلندپ روازی و مقاوم ت فع ال در موض وع هس ته ای در عی ن فش ارهای اقتص ادی ناش ی از تحری م غ رب به وی ژه ایاالت متح ده را نمی ت وان ب ر اس اس ای ن نظریه ه ا تبیی ن ک رد. در چنی ن ش رایطی، فهم منط ق رفتار سیاس ت خارج ی جمهوری اس المی، مس تلزم درکی عمیق از زمینه های فرهنگی و روانشناس ی سیاس ت خارجی آن اس ت. مقال ه حاضر ب ا اس تفاده از نظری ه فرهنگی رواب ط بین المل ل که نظ ام بین الملل و سیاس ت خارجی کش ورها را بر اس اس زمینه ه ای تاریخی و انگیزه های روان ش ناختی تحلی ل می کن د، ت الش دارد عل ت راهب رد مقاومت ای ران در موض وع هس ته ای را تبیین کن د. یافته ه ای پژوه ش نش ان می ده د در سیاس ت خارج ی جمه وری اس المی، گذش ته و حافظ ه تاریخ ی هم واره نق ش مهم ی ایف ا می کن د. ب ه ای ن معن ا ک ه ترکیبی از آموزه ه ای اس المی و مس ئله غ رور در فرهن گ ایران ی و احس اس تحقی ر و قربان ی ش دن در گذش ته، موج ب برانگیخته ش دن ح س اس تقالل طلبی و فرهن گ مقاومت در براب ر دیکتات وری و س لطه قدرت ه ای خارج ی در می ان مردم ای ران و به تبع آن سیاس ت خارج ی ش ده اس ت ک ه هدفی به ن ام منزل ت و ع زت را دنب ال می کن د. روش پژوهش مقال ه کیف ی از ن وع ش رطی خالف واقع اس ت.
۹.

Geopolitical Future of the Oil Market in the Shadow of Us Sanctions Policy(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: geopolitical Energy Sanctions Shale Oil hegemony

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 11 تعداد دانلود : 180
Economic sanctions imposed on Heterogeneousstates have played an important role as a tool of pressure in recent decades. Considering that most non-conforming states with the US are important players on the energy market, a large part of this country’s sanctions policy has been focused on the energy sector. With the evolution of the US shale oil industry, using energy as a tool of sanctions against target countries has received increasing attention by US presidents in recent years. The US is using the geopolitical shift as an international strategy to compete with other powers in the energy sector such as Iran, Venezuela, and Russia. The US aims to use its energy embargo policy to curtail the influence of these players on the energy market and prevent their anti-American policies by fermenting economic crises within these countries. The question arises as to the extent of the effectiveness and sustainability of this US foreign policy strategy in a transitional international order. The article hypothesis is that due to inefficient unconventional resources in terms of market crisis, the rise of counter-hegemonic coalitions, and geopolitical tensions in regions such as the Middle East, one cannot be too optimistic about the sustainability of this situation. The authors of the article will endeavor to explain the above hypothesis within the framework of the hegemony theory and by using the trend-analysis technique, while addressing the driving forces.
۱۰.

سیاست خارجی ترکیه در اوراسیای مرکزی؛ رویکرد دیپلماسی انرژی در ابعاد منطقه ای (2014-2002)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امنیت انرژی اوراسیا ترکیه خطوط لوله انرژی سیاست خارجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 726 تعداد دانلود : 389
از مهم ترین تحولات سیاست خارجی ترکیه در یک دهه گذشته به ویژه با روی کارآمدن حزب عدالت و توسعه، توجه به مناطق پیرامونی از جمله منطقه اوراسیا در چارچوب اصل «به صفررساندن اختلاف با همسایگان» و «بیشینه همکاری» است که در آیین سیاست خارجی این کشور بر آن تأکید شده است. تحول در سیاست خارجی ترکیه نسبت به منطقه اوراسیای مرکزی در شرایطی است که پیش از روی کارآمدن حزب عدالت و توسعه در آمریکا، مقام های آنکارا تنها بر اساس مناسبات فرهنگی و زبانی، سیاست خارجی خود را نسبت به این منطقه تعیین می کردند. در این زمان ارزش های عرفی گرایی و پان ترک گرایی پایه سیاست خارجی ترکیه را تشکیل می داد؛ اما با روی کارآمدن حزب عدالت و توسعه و اولویت یافتن توسعه اقتصادی در سیاست خارجی ترکیه، جذابیت اقتصادی منطقه اوراسیا تا حدود زیادی اولویت های فرهنگی این کشور را در منطقه در تأثیر قرار داد. در همین زمینه، سیاست خارجی رقابت محور ترکیه (رقابت ایدئولوژیک با کشورهای منطقه از جمله روسیه، گرجستان، ارمنستان) جای خود را به سیاست همکاری با آن ها داده است. این نوشتار با استفاده از روش توصیفی تحلیلی به دنبال پاسخ گویی به این پرسش است که مهم ترین عامل در شکل دهی به سیاست خارجی ترکیه نسبت به منطقه اوراسیا چه بوده است؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که با توجه به رشد اقتصادی ترکیه در یک دهه اخیر و نیاز روزافزون به واردات انرژی از یک سو و نیز موقعیت ژئواستراتژیک و ژئوپلیتیک مناسب این کشور به منظور تبدیل شدن به هاب انرژی دنیا از سوی دیگر، می توان ادعا کرد که مسئله انرژی مهم ترین عامل تأثیرگذار بر شکل دهی سیاست خارجی ترکیه نسبت به منطقه اوراسیا در سال های اخیر بوده است.
۱۱.

بررسی و تحلیل مبانی فلسفه اگزیستانسیالیسم در شعر سهراب سپهری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فلسفه اگزیستانسیالیسم سپهری هشت کتاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 303 تعداد دانلود : 181
یکی از مکاتب فلسفی مهم در قرن بیستم، که چهره های شاخصی همچون کی یرکگور، نیچه، هایدگر و سارتر داشت و تأثیر بسیاری بر جریان ادبی پس از خود برجاگذاشت، اگزیستانسیالیسم است. اگزیستانسیالیسم را به فارسی اصالت وجود ترجمه کرده اند. تقدم وجود بر ماهیت، فردیت، آزادی، درون ماندگاری، گزاف بودن جهان و عواطف وجودی مانند غم و دلهره، مبانی اصلی این فلسفه را تشکیل می دهند. سهراب سپهری از برجسته ترین شاعران نیمایی معاصر است که به گواهی شعرهایش، دغدغه های وجودی بسیاری داشته است. این دغدغه ها در هشت کتاب، بروز و ظهور پررنگی دارند. این جستار در پی تبیین اصول و مبانی فلسفه اگزیستانسیالیسم در شعرسپهری است. مسأله محوری این پژوهش این است که تفکر سهراب تا چه میزان با مبانی فلسفی این مکتب تطابق دارد؛ به بیان دیگر اوچه مبانی ای از فلسفه مذکور را در شعر خود به نمایش گذاشته است. روش پژوهش از نوع کیفی و مطالعه کتابخانه ای بر مبنای تحلیل محتواست. دلزدگی و ملال سهراب از وضع کنونی جهان، احساسات و عواطف عمیق وی، مرگ، تنهایی، زندگی اصیل و نیز عطف توجه مخاطب به مقوله امر متعال، از جمله عواملی است که رگه های فلسفه اگزیستانسیالیسم را در شعر او نشان می دهد؛ تنهایی و غم، عشق، چیستی زندگی و مرگ و امر متعال از جمله اصول فلسفی اگزیستانسیالیسم است که در هشت کتاب سهراب نیز دیده می شود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان