خدیجه امیری پریان

هدف اصلی مقاله حاضر، مطالعه استعاره های مفهومی در تیترهای خبر 20:30 شبکه دو سیما در چهارچوب معناشناسی شناختی است. در این رویکرد، استعاره یک فرایند شناختی عمده در نظام مفهومی زبان است که با استفاده از آن، مفاهیم انتزاعی بر اساس مفاهیم عینی تر درک می شوند. از طرفی، کاربرد استعاره در تیتر خبر تلویزیونی، به عنوان اولین نقطه درگیری مخاطب با متن خبر، نوعی فرایند فعال ذهنی است که مقوله ای مهم در مطالعات زبان شناختی محسوب می شود. در پژوهش حاضر تلاش شده است به این پرسش پاسخ داده شود که کاربرد جلوه های انواع استعاره های مفهومی در تیترهای این بخش خبری چگونه است. برای این منظور تعداد 67 نمونه از تیترهای خبر 20:30 در دی ماه 1394 به روش نمونه گیری هدفمند، انتخاب و با روش توصیفی تحلیلی و براساس نظریه استعاره لیکاف و جانسون (1980) بررسی شده اند. یافته ها نشان می دهد که استعاره های مطرح در نظریه یاد شده، با جلوه های مختلف در تیترهای خبری حضور دارند؛ ضمن اینکه برای هر سه نوع استعاره مفهومی ساختاری، هستی شناختی و جهتی نیز در تیترهای خبری نمونه های مناسبی یافت می شود که در این بین استعاره های هستی شناختی دارای بالاترین میزان وقوع هستند.