نیما قربانی

نیما قربانی

سمت: دانشیار
مدرک تحصیلی: استاد گروه روانشناسی دانشگاه تهران.

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۷۱ مورد.
۱.

تجارب زیسته درمان جویان از رابطه درمانی: یک مطالعه پدیدارشناسانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اتحاد درمانی رابطه درمانی دیدگاه ارتباطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 551 تعداد دانلود : 337
زمینه: رابطه درمانی یکی از مهم ترین جنبه های روان درمانی است که روش های کمی رایج ترین شیوه پژوهش در باره آن بوده است. با این حال در دهه اخیر، پژوهش های کیفی در این حوزه ادراکات نوینی را برای بالینگران فراهم کرده است. در این میان، دیدگاه پدیدارشناختی، تجربه درمان جویان از رابطه درمانی را به فرصتی برای غنای فهم پژوهشگران از فرآیند روان درمانی بدل کرده است که در ادبیات پژوهشی فارسی زبان خلاء آن مشهود است. هدف: هدف پژوهش حاضر یافتن پاسخ این پرسش است که درمان جویان رابطه درمانی را چگونه تجربه می کنند. این پژوهش، به دنبال فهمی بی واسطه و پدیدارشناسانه از عناصر رابطه درمانی بر اساس تجارب زیسته درمان جویان است. روش: رویکرد این پژوهش کیفی و روش آن پدیدارشناسانی توصیفی است. جامعه هدف پژوهش، درمان جویان سابق روان درمانی بوده که نمونه ای 6 نفره از دواطلبان به صورت هدفمند و مطابق با ملاک های ورود مطالعه از اعضای این جامعه گزینش شدند. داده های پژوهش از طریق مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته فراهم شده و از طریق راهبرد چهار مرحله ای جیورجی (2003) مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: عناصر معنایی در قالب 5 حیطه محوریت رابطه و اتحاد درمانی در برابر مداخله، فهم استعاری از درمان به مثابه تسهیل درمان، کنش گری درمان جو در دیالوگ تجربه-روایت، اصالت، همدلی، توجه مثبت نامشروط؛ شاکله بخش اصلی رابطه درمانی، اهمیت شخص درمانگر و سهم تأثیرات ارتباطی و بین شخصی در میدان تعاملی روان درمانی ترسیم شد. نتیجه گیری: مبنی بر یافته های این پژوهش، تجربه درمانبخشی را می توان در بافت رابطه دوسویه و کنش گرانه درمان جو - درمانگر توصیف کرد. کوشش های شخصی درمان جویان در کنار همکاری، همدلی و نگاه خالی از قضاوت درمانگر که حائز ظرفیت های عاطفی و ارتباطی است معنا پیدا می کند. یافته های این پژوهش به عنوان راهنمای ناظران و کارآموزان بالینی در جهت توسعه کیفیت اتحاد و رابطه درمانی قابل استفاده خواهد بود.
۲.

مداخلات بهشیار حسی حرکتی: روشی نوین جهت افزایش سلامت ذهن و بدن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حسی حرکتی بهشیاری روان پویشی سلامت خودشناسی انسجامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 721 تعداد دانلود : 346
بهشیاری به عنوان یک خصیصه پیش بینی کننده سلامت روان و بدن، اخیرا مورد توجه بسیاری از متخصصان حوزه سلامت روان قرار گرفته است و بسیاری از روش های درمانی در صدد بالا بردن بهشیاری مراجعین جهت دستیابی به سلامت هستند. با این وجود، تفاوتی بین اثربخشی رواندرمانی ایستا و رویکردهای متمرکز بر بهشیاری وجود ندارد، همچنین روش های درمانی بهشیاری معمولا مداخلات بهشیاری را یه سبک سنتی و به صورت ایستا انجام می دهند که منجر به سرکوب هیجان می شود و این روش ها با سرعت و پویایی دنیای مدرن و پویایی ذهن انسان پست مدرن امروز سازگار نیستند. در بهشیاری حسی حرکتی، حرکت، مداخلات درمانی روان درمانی پویشی، چالش و بازی های مهیجی طراحی شده است.. در پژوهش حاضر با استفاده از روش آمیخته، داده های به دست آمده 20 نفر از مراجعین به کلینیک روانشناسی (شامل 10 مرد و 10 زن) ، مداخلات بهشیاری حسی حرکتی طراحی و با استفاده از رویکرد زیستی- روانی- اجتماعی مدون شد، در مطالعه کمی پژوهش، اثربخشی مداخلات طراحی شده بر خودشناسی انسجامی بر یک نمونه 30 نفری (شامل 19مرد و 11 زن) سنجیده شد. در این مقاله، پژوهش های حوزه رواندرمانی که تائید کننده مینای نظری مداخلات بهشیاری حسی حرکتی هستتند، در قسمت بحث و نتیجه گیری مقاله، وارسی شدند. نتایج این پژوهش نشان داد مداخلات بهشیاری حسی حرکتی همسو با به روز ترین پژوهش های حوزه سلامت و روان درمانی است و این مداخلات، طیف وسیعی از روش های درمانی را در دل خود جای داده است. مطالعه کمی پژوهش نیز نشان داد مداخلات بهشیاری حسی حرکتی سبب افرایش خودشناسی انسجامی می شود (p<0/05). باتوجه به اینکه خودشناسی انسجامی یکی از مهم ترین فرآیندهای خودنظم بخشی هیجانی و پیش بینی کننده سلامت و نشانه هشیار شدن به ناهشیار است، نتایج این پژوهش نشان داد مداخلات بهشیار حسی حرکتی منجر به سرکوب زدایی، بازسازی صحنه های واقعی زندگی هر فرد، مواجه شدن مشفقانه با واقعیت ذهنی و بدنی بدون موانع کلامی می شود. همچنینن توانمندسازی ذهن و بدن با استفاده از چالش ها و بازی های متنوعی که خصیصه های گسترده شخصیتی را در هر فرد به حیطه آگاهی می رساند، فرد را به خودشکوفایی و پرورش استعدادها می رساند.
۳.

ساختار عاملی نسخه فارسی مقیاس شفقت به دیگران ساسکس- آکسفورد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل عاملی اکتشافی تحلیل عاملی تأییدی شفقت به دیگران مقیاس شفقت به دیگران ساسکس- آکسفورد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 867 تعداد دانلود : 640
فراهم نمودن مقیاسی معتبر برای سنجش شفقت به دیگران در جامعه ی ایرانی جزء نیاز های پژوهشی است. هدف از انجام این پژوهش بررسی روایی و پایایی مقیاس شفقت به دیگران ساسکس- آکسفورد در نمونه ای از افراد متأهل ایرانی، که در نیمه ی دوم سال 1399 و نیمه ی اول سال 1400 در کشور ایران سکونت داشتند، بود. ۳۱۵ نفر (۲۶۵ زن و ۵۰ مرد) از این افراد متأهل ایرانی به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و به مقیاس شفقت به دیگران ساسکس- آکسفورد (SOCS-O؛ گوو و همکاران، 2020) پاسخ دادند. به منظور بررسی روایی سازه از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی، ساختار ۴ عاملی برای مقیاس شفقت به دیگران را در جامعه ی ایرانی نشان داد، که با مدل اصلی مقیاس در سطح عامل و گویه تفاوت داشت. تحلیل عاملی تأییدی از ساختار ۴ عاملی حمایت کرد و شاخص ها نشان از برازش قابل قبول مدل داشتند. آلفای کرونباخ کل مقیاس 90/0 و ضرایب آلفای عامل ها بین 71/0 تا 86/0 بود که حاکی از همسانی درونی مطلوب این مقیاس در جامعه ی ایرانی است. نتایج این پژوهش نشان از روایی و پایایی مطلوب نسخه ی فارسی این مقیاس دارد و ابزار معتبری برای سنجش شفقت به دیگران در اختیار متخصصان قرار می دهد.
۴.

بررسی اثربخشی مداخلات بهشیار حسی حرکتی در درمان الگوهای کژکار شخصیت افسرده و مضطرب: یک مطالعه آمیخته(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حسی حرکتی بهشیار شخصیت سلامت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 548 تعداد دانلود : 378
زمینه: تحقیقات نشان داده است روش های سنتی بهشیاری با دوره های کاهش استرس بر پایه کند کردن حرکت، ایجاد سکون و دنبال کردن آموزه های سنتی بودیسم اجرا شده اند، اما اثربخشی طولانی مدت این روش ها بر اضطراب و افسردگی با نتایج ضد و نقیضی همراه بوده است. اخیرا مداخلات بدنمند، پویا و عینی حین حرکت و بازی بر ناهشیار و تقویت هشیاری برای انسجام ذهن و بدن پیشنهاد گردیده است. آیا این تمرینات درمانی می تواند به تغییر الگوهای کژکار شخصیت مضطرب و افسرده منجر شود؟ هدف: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی مداخلات بهشیار حسی حرکتی در درمان الگوهای کژکار شخصیت منجر به اضطراب و افسردگی مراجعین متقاضی روان درمانی اجرا شد. روش: این پژوهش یک مطالعه آمیخته از نوع تبیینی بود. روش مطالعه اول، شبه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون بود. جامعه آماری از مراجعین کلینیک های روانشناسی در تهران بوده اند. نمونه پژوهش، 20 نفر (زن: 7 و مرد: 13) از افرادی است که با علائم اضطرابی یا افسردگی به یک کلینیک مراجعه کرده بودند. این افراد قبل و بعد از اجرای 8 هفته ای مداخلات بهشیار حسی حرکتی (کاشانکی و همکاران، 1400) به پرسشنامه های اضطراب و افسردگی کاستلو کامری (1967) پاسخ دادند. در مطالعه دوم، در حین مداخلات بهشیار و بعد ازآن، الگوهای کژکار شخصیت، سلامت روان و خصیصه های شخصیتی پیش بینی کننده اضطراب و افسردگی یکی از مراجعین، توسط آزمون شخصیت سواپ (شدلر و وستن، 2007) ارزیابی شد. یافته ها: در مطالعه اول نتایج آزمون t همبسته نشان داد که مداخلات بهشیار حسی حرکتی سبب کاهش اضطراب (0/00001 P<) و افسردگی (0/05 P<) می شود و مطالعه دوم نشان دهنده تغییر الگوهای کژکار شخصیت بیمار توسط مداخلات، تبدیل دفاع های ناپخته به دفاع های پخته و افزایش عوامل سلامت روان در بیمار بود که منجر به کاهش اضطراب و افسردگی شد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان دهنده اثربخشی مداخلات بهشیار حسی حرکتی بر الگوهای شخصیتی کژکار افسرده و مضطرب بود. این مداخلات چالشی و بازی های متنوع احتمالا سبب توانمندسازی و افزایش ظرفیت ذهن و بدن و ایجاد انگیزه برای تحمل اضطراب و مقابله با افسردگی می شود.
۵.

از گفتمان راهنمایی به گفتمان مشاوره؛ پژوهشی در روانشناسی انتقادی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل گفتمان گسست تاریخ نگاری انتقادی راهنمایی مشاوره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 589 تعداد دانلود : 467
از منظر روانشناسی انتقادی، مفاهیم یک دانش وجهه ای تاریخی اجتماعی دارند. روانشناسی عموماً حاصل یک فرآیند انباشت دانش دانسته می شود. اما روانشناسی انتقادی، به عنوان یک دانش بین رشته ای در علوم انسانی، مفاهیم روانشناختی را تارخ مند و همخوان با متن های اجتماعی تاریخی معین می داند. «راهنمایی و مشاوره» طی نیم قرن گذشته مورد توجه بسیاری از پژوهشگران بوده است. هدف از اجرای این پژوهش وارسی این مفاهیم از منظر تاریخ نگاری انتقادی بوده است. در این شکل از تاریخ نگاری، پدیده مورد مطالعه از منظر «گسست» مورد مداقه قرار می گیرد. یافته های این پژوهش نشان داد روانشناسی ایران طی نیم قرن گذشته از گفتمان راهنمایی به گفتمان مشاوره چرخش کرده است. گفتمان اول از دهه 40 تا دهه 70 شکل گرفته و غالب شده و دومی از دهه 70 تاکنون را دربرمی گیرد. درنتیجه «منطق راهنمایی به سوی مشاغل معین» جای خود را به «منطق مشاوره، مهارت آموزی و خودراهبری» داد. در پایان نیز ضمن جمع بندیِ یافته ها نسبت این دو گفتمان با تحولات اقتصادی سیاسی دهه 70 ه.ش مورد بحث قرار گرفت.
۶.

نظریه مدیریت وحشت: مفاهیم نظری، پژوهش های تجربی و انتقادات(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نظریه ی مدیریت وحشت اضطراب مرگ حرمت خود جهان بینی فرهنگی انتقادات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 90 تعداد دانلود : 203
نظریه مدیریت وحشت ( TMT ، گرینبرگ، پیزینسکی و سولومون، 1986) میل به بقا را انگیزه زیربنایی برای رفتارهای انسان در نظر می­گیرد. انسان با توجه به ظرفیت شناختی و قابلیت تفکر انتزاعی در مورد آینده، متوجه است که مرگش اجتناب­ناپذیر است. همین امر وحشتی فلج­کننده به­وجود می­آورد. انسان برای محافظت از خود در مقابل این وحشت، ساختاهای روانشناختی خاصی را گسترش داده است. جهان­بینی فرهنگی و حرمت­ خود برآمده از آن، مهمترین ساختارهای دفاعی روانشناختی هستند. نظریه مدیریت وحشت با شکل دادن سه مفروضه بنیادی، این نظریه را به بوته­ی آزمون نهاده است که عبارتند از: فرضیه برجستگی مرگ، دسترسی­پذیری افکار مرتبط با مرگ و سپر اضطرابی. با وجود پشتوانه پژوهشی قوی، به این نظریه انتقادهایی نیز وارد است از جمله ابطال­ناپذیری، یافته­های مغایر، تبیین­های جایگزین و عدم حساسیت به زبان و فرهنگ­های غیرغربی. در نهایت بنظر می­رسد، نظریه مدیریت وحشت، به نکته مهمی در رفتارشناسی انسان اشاره کرده است، که با رفع کاستی­ها، یک نظریه­ی قوی و جذاب در روانشناسی خواهد بود.
۷.

بررسی اثربخشی لیزراکوپانکچر به همراه روان درمانی پویشی فشرده کوتاه مدت در درمان افسردگی: یک مطالعه مقدماتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روش های روان درمانی پویشی لیزر طب سوزنی افسردگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 560 تعداد دانلود : 483
زمینه: اختلال افسردگی اساسی بیماری ناتوان کننده ای است که به طور قابل توجهی با آسیب فردی، اجتماعی و اقتصادی مرتبط است. روش های درمانی گوناگونی از جمله لیزر اکوپانکچر و روان درمانی پویشی فشرده کوتاه مدت در این زمینه مورد استفاده قرار گرفته است، اما آیا روش های ترکیبی درمانی اثربخش تر از هرکدام از روش های درمانی به تنهایی است؟ هدف: مطالعه مقدماتی بررسی اثربخشی روش های روان درمانی پویشی و لیزر طب سوزنی بر کاهش افسردگی بود. روش: پژوهش از نوع نیمه آزمایشی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر افراد دارای نشانگان افسردگی اساسی مراجعه کننده به مرکز بینش نو در تهران (1397-1398) بود، 10 بیمار 25 تا 50 ساله مبتلا به اختلال افسردگی اساسی مراجعه کننده به مرکز بینش نو به روش نمونه گیری تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش عبارت از: پرسشنامه افسردگی بک (1961) و نسخه ویرایش شده چک لیست نشانه ها ( SCL-90-R ، دروگاتیس، 1975)، جلسات روان درمانی پویشی فشرده کوتاه مدت (دوانلو، 1997) و درمان لیزر طب سنتی. داده ها با روش تحلیل واریانس چند متغیری انجام شد. یافته ها: هر دو روش لیزردرمانی و لیزر درمانی به همراه روان درمانی پویشی موجب کاهش افسردگی شدند (0/001 P< ). نتیجه گیری: طب سوزنی لیزری بسیاری از ساختارها و انتقال دهنده های عصبی در سیستم عصبی مرکزی را تحت تأثیر قرار می دهد و همراه شدن آن با روان درمانی پویشی که به آزادسازی هیجانات و رساندن آن به سطح آگاهی کمک می کند بیشتر به کاهش افسردگی کمک می کند.
۸.

رابطه فرآیندهای خود نظم بخشی با انتقال متقابل در روان درمانگران ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انتقال متقابل فرایندهای خودنظم بخشی بهوشیاری خودشناسی انسجامی خودمهارگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 298 تعداد دانلود : 915
پیشینه پژوهشی در روان درمانی همواره بر اهمیت خودآگاهی و مدیریت انتقال متقابل و قابلیت کاربرد آن در تمامی موقعیت های روان شناختی تاکید کرده است. بر همین اساس هدف مقاله حاضر بررسی رابطه فرایندهای خودنظم بخشی با انتقال متقابل است. در این راستا، از روان درمانگران شهر تهران، ۱۸0 نفر که به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند، مقیاس های پژوهش را تکمیل کردند. به منظور بررسی فرایندهای خودنظم بخشی از مقیاس های بهوشیاری، خودشناسی انسجامی و فرم کوتاه خودمهارگری و برای بررسی انتقال متقابل از پرسشنامه انتقال متقابل استفاده شد. داده های به دست آمده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون سلسله مراتبی تحلیل شدند. نتایج نشان داد که خودشناسی انسجامی و خودمهارگری رابطه منفی با انتقال متقابل دارند و خودشناسی انسجامی در ارتباط خودمهارگری با انتقال متقابل، نقش تعدیل کننده ایفا می-کند. نتایج پژوهش گسترش قابلیت ها و ساز و کارهای هشیاری و مهار هشیارانه در فرآیند روان درمانی را مورد تاکید قرار می دهند. واژگان کلیدی: انتقال متقابل، فرایندهای خودنظم بخشی، بهوشیاری، خودشناسی انسجامی، خودمهارگری
۹.

رابطه سرکوبی هیجانی و خودمهارگری با نشانه های بیماری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرکوبی پردازش هیجانی خودمهارگری نشانه های بیماری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 765 تعداد دانلود : 886
زمینه: پژوهش های متعددی به بررسی رابطه مکانیسم های دفاعی و وضعیت سلامت جسمانی و روانی پرداخته اند. اما پیرامون رابطه سرکوبی هیجانی و خودمهارگری با نشانه های بیماری شکاف تحقیقاتی وجود دارد. هدف: هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه پردازش و سرکوبی هیجانی و نیز خودمهارگری با نشانه های بیماری و تمایز نوع رابطه آنهاست. روش: پژوهش حاضر توصیفی و از نوع مطالعات همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش تمامی کاربران تلگرام ساکن تهران در پاییز ۱۳۹۶ بود. نمونه این پژوهش ۲۵۰ کاربر تلگرام ساکن تهران (۱۴۵ زن و ۱۰۵ مرد) در پاییز ۱۳۹۶ بودند که به روش نمونه گیری در دسترس پرسشنامه های سازش یافتگی واینبرگر (۱۹۹۰)، پردازش هیجانی بیکر (۲۰۱۰)، خودمهارگری تانگنی (۲۰۰۴) و خودسنجی نشانه های بیماری بارتون (۱۹۸۹) را تکمیل کردند. در نهایت داده های مطالعه حاضر با استفاده از روش های ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه گام به گام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان دادند که نشانه های بیماری با بازداری و دفاعی بودن و نیز خودمهارگری رابطه معکوس و با پریشانی، فرونشانی، هیجانات تنظیم نشده، تجربه هیجانی ضعیف، علائم هیجانات پردازش نشده و اجتناب رابطه مستقیم دارد (0/01 >P). سه زیرمقیاس تجربه هیجانی ضعیف، علائم هیجانات پردازش نشده و پریشانی دارای قدرت پیش بینی کنندگی نشانه های بیماری اند (0/01 >P). نتیجه گیری: نتایج این پژوهش بر رابطه اخلال در پردازش هیجانی و نشانه های بیماری صحه گذاشتند و نقش سرکوبی و خودمهارگری با توجه به ساختار معنایی آنها مورد بحث قرار گرفتند. مثبت بودن رابطه دو زیرمقیاس بازداری و دفاعی بودن و نیز خودمهارگری با نشانه های بیماری حاکی از این است که تمایز سرکوبی از خودمهارگری تنها با استفاده از مقیاس های خودگزارشی امکان پذیر نیست.
۱۰.

همبسته های فیزیولوژیک هیجان های بنیادی خشم و غم در افراد سالم و افسرده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هیجان های بنیادی خشم غم فرایندهای فیزیولوژیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 449 تعداد دانلود : 812
زمینه: مطالعات متعددی پیرامون هیجان­ های بنیادی خشم و غم انجام شده است. اما پژوهشی که به همبسته ­های فیزیولوژیک هیجان ­های بنیادی خشم و غم در افراد سالم و افسرده پرداخته باشد مغفول مانده است. هدف: بررسی همبسته­ های فیزیولوژیک هیجان ­های بنیادی خشم و غم در افراد سالم و افسرده بود. روش: پژوهش از نوع شبه‌آزمایشی بود. جامعه آماری شامل دختران / زنان ۲۰ تا ۴۵ ساله ساکن تهران در تابستان و پاییز سال ۱۳۹۷ بودند. 66 نفر به روش نمونه­ گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند، ابزار پژوهش عبارتند از: پرسشنامه افسردگی بک (۱۹۶۷). تحلیل داده­ها با روش تحلیل واریانس چند متغیری عاملی با اندازه‌گیری مکرر و نیز آزمون‌های تعقیبی انجام شد. یافته ­ها: تغییرات فرآیندهای فیزیولوژیک در دو گروه سالم و افسرده در حین تجربه غم و خشم متفاوت با یکدیگر (0.01 P< ) اما در جهتی یکسان بود. در حین تجربه خشم افزایش نرخ تنفس، ضربان قلب و نسبت نرخ تنفس بر ضربان قلب در افراد افسرده بیشتر از سالم بود (0.01 P< ). نتیجه­ گیری: این یافته مؤید نظریه روان‌پویشی درباره سبب‌شناسی افسردگی است. بر اساس این نظریه، افسردگی خشم سرکوب‌شده است و افراد افسرده در تجربه خشم مشکل دارند
۱۱.

پیش بینی مشکلات بین شخصی بر اساس سبک های والدگری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: والدگری مشکلات بین شخصی روابط بین فردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 569 تعداد دانلود : 221
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین سبک های والدگری و مشکلات بین شخصی فرزندان صورت گرفت. تعداد 249 زن و مرد تهرانی (156 زن، 93 مرد) مراجعه کننده به دادگاه های خانواده به صورت داوطلب در این پژوهش شرکت کردند. شرکت کنندگان، پرسشنامه اقتدار والدین ( PAQ )، فرم کوتاه پرسشنامه مشکلات بین شخصی IIP-30) ) را تکمیل کردند. نتایج پژوهش نشان داد که سبک های والدگری مقتدرانه پدر و مادر با مشکلات بین شخصی فرزندان رابطه منفی معنادار و سبک والدگری آمرانه پدر و مادر با مشکلات بین شخصی فرزندان رابطه مثبت معنادار دارد. نتایج پژوهش رابطه بین سبک والدگری سهل گیرانه پدر و مادر با مشکلات بین شخصی فرزندان را مثبت اما غیر معنادار نشان داد. بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که روابط بین فردی و مشکلات بین شخصی فرزندان احتمالا تحت تاثیر سبک های والدگری والدین آنها قرار می گیرد.
۱۲.

ارتباط ابعاد سازش یافته و سازش نایافته خودشیفتگی با عشق: نقش واسطه ای بهوشیاری و خودمهارگری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سازش یافته سازش نایافته خودشیفتگی عشق بهوشیاری خودمهارگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 964 تعداد دانلود : 141
زمینه: خودشیفتگی از عواملی است که باعث به وجود آمدن اختلاف میان زوجین می شود. اما مسئله اصلی این است، آیا بین ابعاد سازش یافته، سازش نایافته خودشیفتگی و عشق با نقش واسطه ای بهوشیاری و خودمهارگری رابطه وجود دارد؟ هدف: بررسی ارتباط ابعاد سازش یافته و سازش نایافته خودشیفتگی با عشق: نقش واسطه ای و بهوشیاری و خودمهارگری مردان و زنان متأهل شهر قزوین بود. روش: پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل افراد متأهل 20 الی 55 ساله ساکن در شهر قزوین بود، 278(139 نفر مرد و 139 نفر زن) به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار عبارتند از، مقیاس های مشکلات بین شخصی (هروتیز، روزنبرگ، بئر، آرنووویلاسنوز، 1998)، بهوشیاری (براون وریان،2003)، عشق سه وجهی استنبرگ (1987) و نارسیسیزم بزرگ منش (راسکین و هال، 1981-1979). داده ها با ضریب همبستگی پیرسون و مدل یابی معادلات ساختاری به روش بیشینه احتمال یا SEM تحلیل شد. یافته ها: ابعاد سازش یافته خودشیفتگی (اقتدار، کفایت، برتری، خودبینی و نمایشگری) باعشق همبستگی مستقیم و مثبت معنی داری دارد (0/05 P< )، ابعاد سازش نایافته (محق بودن و بهره کشی) نیز با عشق ارتباط منفی معنی دار و مستقیم دارند (0/05 P< )، بهوشیاری و خودمهارگری نقش واسطه ای در ارتباط میان ابعاد سازش یافته و سازش نایافته خودشیفتگی با عشق دارند (0/05 P< ). نتیجه گیری: می توان برای کاهش خودشیفتگی از بهوشیاری و خودمهارگری بهره جست.
۱۳.

نقش واسطه ای فرآیندهای خودشناختی نوجوان در رابطه بین سبک های والدگری و سلامت روانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سلامت روانی نوجوان سبک والدگری فرآیندهای خودشناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 475 تعداد دانلود : 903
زمینه: مطالعات متعددی به رابطه سبک های والدگری و سلامت روانی نوجوان اشاره کرده اند، اما مسأله این پژوهش این است که آیا فرآیندهای خودشناختی نوجوان می تواند بر رابطه سبک های والدگری و سلامت روانی نوجوان تأثیر بگذارد؟ هدف: این پژوهش با هدف بررسی نقش واسطه ای فرآیندهای خودشناختی نوجوان در رابطه سبک های والدگری و سلامت روانی نوجوان انجام شد. روش: روش پژوهش توصیفی - همبستگی و به طور خاص مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش، دانش آموزان دوره متوسطه در سال تحصیلی 96 -1395 شهر تهران بودند که نمونه ای شامل 146 نوجوان به همراه پدر و مادر با شیوه تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. پرسشنامه های پژوهش شامل فرم کوتاه مقیاس خودمهارگری تانگنی (2004)، مقیاس خودشناسی انسجامی قربانی (2008)، مقیاس بهوشیاری براون و رایان (2003)، مقیاس اضطراب و افسردگی کاستلو و کمری (1967) و پرسشنامه شیوه های والدگری بامریند (1967) بود. یافته ها: داده های بدست آمده به با روش معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفت. مشاهده شد که شاخص های بزارش مدل پژوهش وضعیت مطلوبی دارد (0/95 GFI= ) و هر سه شاخص فرآیندهای خودشناختی، در رابطه میان سبک های والدگری و سلامت روانی نوجوان (غیر از سبک مقتدر مادر) نقش میانجی گر دارند. نتیجه گیری: این بدان معنی است که خودآگاهی نوجوان میانجی گر تأثیرات سبک والدگری بر سلامت روانی نوجوان است، که نقش فعالانه نوجوان در ارتقاء سلامت روانی خود را نشان می دهد.
۱۴.

رابطه بین اضطراب و سرکوبی با توجه به نقش واسطه ای خود شناسی انسجامی در بیماران مبتلا به اختلال گوارشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بیماری گوارشی سرکوب خودشناسی انسجامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 997 تعداد دانلود : 53
اختلالات گوارشی با عنوان دسته ای از پربسامدترین شکایات جسمی، نمونه ی مشهوری از ارتباط اضطراب با سلامت جسمانی است. تخمین زده می شود که حدود 7 تا 12 درصد تمام مراجعات به پزشکان به علائم و اختلالات گوارشی مربوط است. هدف اصلی پژوهش حاضر، شناسایی ارتباط اضطراب با سرکوبی با توجه به نقش واسطه ای خود شناسی انسجامی بود. برای تحقق این هدف، 125 نفر بیمار گوارشی به پرسشنامه های سازش یافتگی واینبرگر ( WAI )، خودشناسی انسجامی ( ISK ) و مقیاس خود سنجی علائم بالینی ( Symptom Checklist ) پاسخ دادند. نتایج همبستگی و تحلیل رگرسیون داده ها نشان داد که خودشناسی انسجامی نقش واسطه ای در رابطه بین سرکوبگری و اضطراب در بیماران گوارشی ایفا می کند. این یافته ها علاوه بر تائید ارتباط دوسویه ذهن و بدن و اهمیت فرآیندهای روانی در افراد با بیماری جسمانی، مدل نظری فرایندهای خودنظم بخشی را گسترش داد و براساس مبانی نظری آن تدوین شد.
۱۵.

پیش بینی شدت درد بر اساس فاجعه سازی درد و اضطراب درد در زنان مبتلا به آرتریت روماتوئید(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: درد مزمن آرتریت روماتوئید فاجعه سازی درد اضطراب درد شدت درد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 345 تعداد دانلود : 548
زمینه: فاجعه سازی درد و اضطراب درد از متغیرهای حائز اهمیت در ادراک درد مزمن هستند اما در مورد نقش آنها در شدت درد در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید دانش اندکی وجود دارد. هدف: هدف این پژوهش بررسی نقش فاجعه سازی درد و اضطراب درد در پیش بینی شدت درد در زنان مبتلا به آرتریت روماتوئید بود. روش: پژوهش حاضر از نوع مطالعات همبستگی بود. از بین زنان مبتلا به آرتریت روماتوئید که به درمانگاه روماتولوژی بیمارستان امام خمینی و کلینیک های خصوصی شهر تهران مراجعه کرده بودند، 100 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای به کار رفته در این پژوهش شامل مقیاس فاجعه سازی درد (سالیوان و همکاران، 1995)، مقیاس نشانگان اضطراب درد (مک کراکن و همکاران، 1996) و مقیاس آنالوگ دیداری بود. یافته ها: نتایج نشان داد که فاجعه سازی درد و اضطراب درد به طور معناداری شدت درد را در زنان مبتلا به آرتریت روماتوئید پیش بینی می کنند. ضریب رگرسیونی استاندارد شده برای فاجعه سازی درد 0/51 (0/001> P ) و برای اضطراب درد0/30 (0/01> P ) بود. نتیجه گیری: فاجعه سازی درد و اضطراب درد می توانند با تأثیر بر شدت درد در زنان مبتلا به آرتریت روماتوئید، مشکلات ناشی از درد مزمن را در آنها افزایش دهند؛ و لازم است این عوامل در مدیریت و درمان این بیماران لحاظ شوند.
۱۶.

اثر القاء هیجان بر تغییرپذیری ضربان قلب: ارزیابی نقش تعدیل گر اختلالات شخصیت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تغییر پذیری ضربان قلب القاء هیجان اختلال شخصیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 66 تعداد دانلود : 762
زمینه: تغییرپذیری ضربان قلب ( HRV ) شاخصی مهم از سلامت قلبی-عروقی و ظرفیت تنظیم هیجان است. مطابق با مطالعات مرتبط با اختلالات شخصیت، گروه B دچار بیشترین برهم ریختگی هیجانی می باشند (ویلبرگ، 2009). هدف: هدف از این تحقیق بررسی ارتباط 6 مؤلفه فرکانس HRV و اختلالات شخصیت تحت تأثیر القاء هیجان بود. روش: جامعه آماری مراجعین زن و مرد کلینیک روانشناسی بینش در دامنه سنی 20 تا 40 سال بودند که تعداد 62 نفر به صورت هدفمند گزینش شدند. روش تحقیق از نوع شبه آزمایشی بود. ابزارهای مورد استفاده شامل؛ دستگاه Procomp HRVBiofeedback (2012) ، مصاحبه SWAP-200 (2007) و فیلم های القاء هیجان (شیقر، 2010) بود. با توجه به اعمال اندازه گیری های مکرر طی چهار مرحله، روش تحلیل واریانس طرح اندازه گیری مکرر با سطح معنی داری P<0.05 استفاده شد. یافته ها: بیشترین تعداد تغییرات مؤلفه های فرکانس به ترتیب در مبتلایان به اختلال شخصیت B ، سپس C و A رخ داد. بدکارکردی HRV در مبتلایان به اختلالات شخصیت B که دارای بالاترین سطح از بدتنطیمی هیجان می باشند بیش از سایر گروه ها است. نتیجه گیری: تنظیم هیجان به عنوان فاکتور روانشناختی بر سلامت قلبی-عروقی تأثیر گذار است.
۱۷.

نقش میانجیگر خودشناسی در رابطه بین سبک های دفاعی و علایم جسمانی سازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سبک های دفاعی خودشناسی جسمانی سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 555 تعداد دانلود : 160
ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﺆﻟﻔﻪ ﻫﺎی ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮ ﺳﻼﻣﺖ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ و رواﻧﯽ، روز ﺑﻪ روز اﻫﻤﯿﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮی در ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت رواﻧﺸﻨﺎﺳﯽ ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ. ﺧﻮدﺷﻨﺎﺳﯽ و ﺳﺒﮏ ﻫﺎی دﻓﺎﻋﯽ از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی رواﻧﺸﻨﺎﺧﺘﯽ ﻣﺆﺛﺮ در ایﻦ ﺣﯿﻄﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻫﺪف ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻘﺶ ﻣﯿﺎﻧﺠﯿﮕﺮ ﺧﻮدﺷﻨﺎﺳﯽ در راﺑﻄه ﺳﺒﮏ ﻫﺎی دﻓﺎﻋﯽ ﺑﺎ ﻋﻼیﻢ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ ﺳﺎزی ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﻧﻤﻮﻧه ایﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺷﺎﻣﻞ 253 داﻧﺸﺠﻮ (149 زن و 104 ﻣﺮد) ﺑﻮده اﺳﺖ و اﺑﺰارﻫﺎی ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣه ﺳﺒﮏ ﻫﺎی دﻓﺎﻋﯽ (اﻧﺪروز و ﻫﻤﮑﺎران1993)، ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣه ﺧﻮدﺷﻨﺎﺳﯽ اﻧﺴﺠﺎﻣﯽ (ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ و ﻫﻤﮑﺎران، 2008) و ﭼﮏ ﻟﯿﺴﺖ ﻋﻼیم ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ ﺳﺎزی( ریﻒ و ﻫﯿﻠﺮ، 1998) ﺑﻮدﻧﺪ. داده ﻫﺎ ﺑﺎ روش ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ ﭘﯿﺮﺳﻮن و ﺗﺤﻠﯿﻞ رگرﺳﯿﻮن ﭼﻨﺪﻣﺘﻐﯿﺮه، ﻣﻮرد ﺗﺠﺰیﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. یﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎ ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﺑﯿﻦ ﺳﺒﮏ ﻫﺎی دﻓﺎﻋﯽ رشد ﻧﺎیﺎﻓﺘﻪ و روان آزرده ﺑﺎ ﻋﻼیﻢ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ ﺳﺎزی ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ ﻣﺜﺒﺖ و ﺑﯿﻦ ﺳﺒﮏ دﻓﺎﻋﯽ رﺷﺪیﺎﻓﺘه و ﺧﻮدﺷﻨﺎﺳﯽ اﻧﺴﺠﺎﻣﯽ ﺑﺎ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ ﺳﺎزی ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ ﻣﻨﻔﯽ ﻣﻌﻨﺎدار وﺟﻮد دارد (0/01<P). ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ ﺧﻮدﺷﻨﺎﺳﯽ اﻧﺴﺠﺎﻣﯽ ﻧﻘﺶ ﻣﯿﺎﻧﺠﯿﮕﺮ در راﺑﻄه ﺑﯿﻦ ﺳﺒﮏ ﻫﺎی دﻓﺎﻋﯽ رﺷﺪﻧﺎیﺎﻓﺘﻪ و روان آزرده ﺑﺎ ﻋﻼیﻢ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ ﺳﺎزی دارد (0/01<P). یﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎی ایﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺒﻨﯽ ﺑﺮ ﺷﻨﺎﺳﺎیﯽ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺧﻮدﺷﻨﺎﺳﯽ ﺳﺒﮏ ﻫﺎی دﻓﺎﻋﯽ ﻣﺆﺛﺮ در ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ ﺳﺎزی و ﺳﻼﻣﺖ اﻓﺮاد، ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از ایﺠﺎد و ﻋﻮد اﺧﺘﻼﻻت روان ﺗﻨﯽ و اﻓﺰایﺶ ﺳﻼﻣﺖ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ و رواﻧﯽ ﻣﺆﺛﺮ واﻗﻊ ﺷﻮﻧﺪ.
۱۸.

مقایسه خلاقیت علمی و هنری در پرتو آسیب شناسی روانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خلاقیت علمی خلاقیت هنری آسیب شناسی روانی مهندسین ه‍ن‍رم‍ن‍دان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 12 تعداد دانلود : 876
مطالعه پژوهش های صورت گرفته در حوره خلاقیت، نشان می دهد هنوز در مورد عمومیت خلاقیت یا اختصاصی بودن آن توافق جامعی وجود ندارد، اگرچه در این که مردم نیمرخ های خلاقانه متفاوتی از خود نمایش می دهند نظریات همسو هستند. شواهد پژوهشی نشان می دهند بین خلاقیت و آسیب پذیری نسبت به برخی اختلالات روانی رابطه وجود دارد اگرچه تمرکز اغلب پژوهش های موجود بر خلاقیت هنری بوده و جایگاه خلاقیت علمی در این میان چندان مشخص نیست. بر همین اساس، مطالعه حاضر نیمرخ های خلاقیت را در دو گروه مهندسی و هنر مشتمل بر 322 دانشجوی هنر و 407 دانشجوی مهندسی با استفاده از مقیاس هایشخصیت خلاق( CPS ؛ کافمن و باور،2004) ، شخصیت خلاق بر اساس چک لیست صفات( CPS ؛ گوف و هیلبران،1983) و سیاهه ی زندگی نامه ای رفتارهای خلاقانه( BICB ؛ بیتی،2007) و ارتباط آن با اضطراب و افسردگی (کستلو و کمری،1967)، استرس ادراک شده( PSS ؛ کوهن و همکاران،1983)، سرشت های عاطفی( ATQ ؛ لایت،2004) مورد بررسی قرار می دهد. این نمونه ها از دو دانشگاه تهران و دانشگاه هنر از طریق نمونه در دسترس انتخاب شدند.مقایسه دو گروه در برخورداری از خلاقیت و سلامت روان نشان داد که گروه هنر از سلامت روان کمتر(سرشت سیکلوتایمیک) و خلاقیت بیشتر برخوردار هستند و خلاقیت در هر دو گروه تنها با سرشت هایپرتایمیک ارتباط مثبت دارد و با سایر ملاک ها دارای ارتباط معکوس است.
۱۹.

آستانه گذری: شمشیری دولبه ؛ جنون یا نبوغ!(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آستانه گذری خلاقیت آسیب شناسی روانی هشیاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 263 تعداد دانلود : 113
آستانه گذری ؛ سازه ای است که در دهه های اخیر قدم به عرصه پژوهشی گذاشته و توجه روز افزون پژوهش گران حوزه های شناختی، شخصیت، فراروانشناسی و بالینی را به خود جلب کرده است. آستانه گذری به جریان مواد روانشناختی، به درون و بیرون از هشیاری اطلاق می شود و یا به عبارت دیگر میل فرضی مواد روانشناختی است برای گذر از آستانه های هشیاری. مفهوم سازی صورت گرفته از آستانه گذری، آن را به مثابه فرایندی روانشناختی در نظر می گیرد که هم چون نخ تسبیحی حوزه های مرتبط هشیاری را به هم وصل می کند. مطالعات مربوطه ارتباط مثبت این سازه با خلاقیت و آسیب پذیری نسبت به اختلالات روانی را نشان داده اند؛ ارتباطی که منجر به احیای بحث جنون و نبوغ فلاسفه در عرصه پژوهشی شده است. بر همین اساس ، پژوهش حاضر جهت معرفی جامع این سازه و همبسته های مهم آن، به بررسی مقالات مرتبط، با اتخاذ روشی توصیفی( از نوع مروری)، پرداخته است و در تلاش است تا با معرفی کامل تری از این سازه، به بررسی رابطه خلاقیت و آسیب شناسی روانی از این منظر بپردازد.
۲۰.

روان درمانی در ایران: موانع و افقها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روان درمانی سوپرویژن ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 499 تعداد دانلود : 889
آموزش عملی روان درمانی از طریق سوپرویژن (نظارت) صورت می گیرد. این آموزش به سه شکل سنتی، زنده، و ویدئویی و در قالب مدل های نظریه محور، تحولی، و انسجامی اِعمال می شود. به طور معمول این آموزش هم در دانشگاه ها و هم در مراکز خصوصی ارائه می گردد. در ایران به لحاظ تاریخی می توان خدمات و آموزش روان درمانی را پیش و پس از تشکیل سازمان نظام روان شناسی وارسی نمود. رقابت های صنفی بین روان شناسان و روان پزشکان و همچنین میان روان شناسان وزارت علوم و بهداشت، فقدان ضوابط روشن و استانداردهای مناسب سازمان نظام روان شناسی جهت ارزیابی کیفیت آموزش و صلاحیت افراد، محدودیت های آموزشی دانشگاه ها، و آموزش های غیر نظام دار در مراکز خصوصی از معضلات آموزش روان درمانی است. طرح پرسش مناسب درباره ضوابط و نه مکان آموزش روان درمانی، تعیین سازمان های غیر دانشگاهی جهت اعتبارسنجی آموزش روان درمانی، و گسترش مراکز خصوصی وابسته به نهادهای بین المللی آموزشی مواردی اند که به ارتقای کیفیت و رشد علم و فن روان درمانی در ایران کمک می کنند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان