خدیجه احمدی بیغش

خدیجه احمدی بیغش

مدرک تحصیلی: طلبه سطح چهار (دکترای تفسیر تطبیقی)

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۳۹ مورد.
۱.

معناشناسی واژه "مبین" درسوره یس از منظر تفسیر المیزان

نویسنده:
منبع: مطالعات سبک شناختی قرآن کریم سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۵) 146 - 157

کلید واژه ها: معناشناسی مبین سوره یس المیزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 529 تعداد دانلود : 566
معناشناسی الفاظ در قرآن کریم یکی از مهّم ترین پایه های تفسیر آن می باشد؛ این ارتباط بر این مطلب تأکید دارد که تفسیر قرآن دارای قواعدی است که دلالت بر تبیین معنایی هر واژه از طریق جایگاه و نوع نقش آن با توجّه به قرائن دارد. اهمیّت این بحث زمانی روشن می شود که به این نکته توجّه داشته باشیم که هر لفظی محدود به معنای وضعی خود نمی شود بلکه در پی قرائن موجود بر معنایی خارج از لفظ نیز ظهور می یابد. این تحقیق درصدد پاسخگویی به این مسئله است که تکرار معناشناسانه وصف "مبین" در سوره یس، از دیدگاه تفسیر "المیزان" چگونه مطرح شده است؟ بررسی تحلیلی- توصیفی این مسئله گویای آن است که، واژه "مبین" در سوره یس، افزون بر معنای اصلیِ مُبَیّن، یعنی قابل فهم و درک، و یا معانی و مقاصد روشن گوینده، در معنای فرعیِ "لوح محفوظ" نیز به کار رفته است. واژگان کلیدی: معناشناسی، مبین، سوره یس، المیزان
۲.

مقایسه تطبیقی جایگاه حقوقی زن در اسلام و کنوانسیون بین المللی رفع تبعیض علیه زنان و سند 2030(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی سال چهاردهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۵۱ 74 - 86

کلید واژه ها: حقوق زن اسلام اسناد بین المللی تبعیض سند 2030

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 937 تعداد دانلود : 762
مکتب انسان ساز اسلام که قوانین آن از وحی سرچشمه گرفته، با نگرشی فراگیر و با در نظر گرفتن همه حقوق و ویژگیهای زن، منزلت و کرامت والایی را برای او قائل شده است. بدون شک از نظر تکوینی، تفاوتهای حکیمانه ای میان زن و مرد وجود دارد، اما در عین حال، بین حقوق و تکالیف زن و مرد نوعی تعادل که متناسب با شأن و فطرت هریک از آن دو است، برقرار می باشد. در دهه های اخیر، موضوع زن به عنوان یک مسئله جهانی در اعلامیه های بین المللی همچون «کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان» و «سند 2030» مورد توجه قرار گرفته که ماهیت اصلی آنها، ایجاد نوعی تشابه کامل میان زن و مرد، بدون لحاظ هرگونه استثنا و براساس جنسیت است و در این مورد الزاماتی را فراروی دولتها و ملتها قرار می دهد. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و به شیوه کتابخانه ای و میدانی، در صدد بررسی تطبیقی مواد حاکم بر این معاهدات بین المللی با دیدگاه دین اسلام و آیات قرآن در مورد حقوق زن است. مداقه در تفسیر آیات متعدد قرآن کریم نشان می دهد حقوقی چون حق تکوینی، تشریعی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و ... را برای زن به عنوان حقوق مسلّم لحاظ کرده است، در حالی که این معاهدات فقط یک بُعد از وجود زن، آن هم بُعد جنسیتی او را در نظر گرفته و قائل به تساوی جنسیتی شده اند. این اسناد، اشتغال زنان را عامل مهم جلوگیری از وابستگی زنان به مردان و خانواده دانسته و تعهدات مادری و همسری را تحت تأثیر قرار داده و جایگاه زن را به یک شریک جنسی صرف تنزل داده و طلاق را از یک پدیده مذموم بودن درآورده و به عنوان یک راهکار انسانی نشان داده اند. حال آنکه طبق آیات الهی، مفاد این اعلامیه ها و اسناد بین المللی با نیازهای طبیعی زن در تضاد آشکار بوده و نوعی بی احترامی و ظلم مضاعف به زن و حتی به مرد است که موجب اضمحلال خانواده و جامعه خواهد شد.
۳.

کاربردی سازی قاعده اصولی «اراده معنای خاص از واژه عام» در تفسیر آیات قرآن کریم

نویسنده:
منبع: پژوهش های نوین در آموزه های قرآن و سنت سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲

کلید واژه ها: قرآن حدیث تفسیر اصول فقه عام خاص

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 637 تعداد دانلود : 899
آشنایی با برخی علوم برای تفسیر قرآن کریم امری ضروری است. این علوم توان فکری مفسر را در تبیین آیات قرآن افزایش داده و قواعد و ضوابط تفسیر قرآن کریم را بیان می دارد. یکی از این علوم، دانش اصول فقه است که به دلیل برخورداری از روش استدلال، اندیشه را پرورش داده و بر نیروی تعقل می-افزاید. بسیاری از قواعد اصول فقه، موجب دستیابی به مراد خدای متعال از الفاظ و جمله های قرآنی شده، و مفسر را با شیوه دقیق و صحیح تفسیر قرآن آشنا می سازد. این پژوهش با روش توصیف و تحلیل متن و به شیوه کتابخانه ای، درصدد واکاوی و تبیین قاعده اصولی "تخصیص عام به وسیله خاص"، در تفسیر واژگانی از قرآن است که بر معنای عام دلالت دارند. نگارنده با توجه به قرینه روشن می کند که مراد از واژه عام، معنای خاص بوده است. یعنی بعد از آنکه لفظ عام به خودی خود، شامل همه افراد گشته، بعضی از افراد از شمول حکم آن خارج شود. از راههای کشف اراده معنای خاص از عام در تفسیر می-توان، استناد به آیات، روایات، بازگشت ضمیر به برخی از افراد عام، افراد متعدد پس از استثناء و عدم جواز حمل بر عام، پیش از فحص از مخصص را، بر شمرد که محقق به آنها خواهد پرداخت.
۴.

تحلیل و بررسی تفسیر التفسیر المنیر فی العقیده والشریعه والمجتمع

نویسنده:
منبع: حسنا سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳۴

کلید واژه ها: وهبه زحیلی تفسیر منیر امتیازات معایب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 455 تعداد دانلود : 862
دانش تفسیر در بین دیگر دانش های اسلامی، جایگاه ویژه ای دارد و از همان آغاز مسلمانان، به گونه جدی بدان پرداخته اند؛ زیرا تفسیر، فهم و کشف بهترین سخنها است. از تفاسیر جدیدی که بر کتاب مسلمانان منتشر شده، می توان تفسیر المنیر فی العقیده والشریعه و المنهج تألیف مفسر و قرآن پژوه مع اصر، دکتر وهبه الزحی لی نام برد. این پژوهش به بررسی و ارزیابی این تفسیر به شیوه نقد و تحلیل و روش کتابخانه ای پرداخته است. پایبندی به روش متّبع، بررسی مسائل اجتماعی، سیاسی و فقهی معاصر و آسانی روش نگارش اشاره از امتیازات آن و مواردی چون قلت مآخذ تفسیری قدیم و جدید و قلت ارجاع نقل قول های علمی از کاستی های آن به شمار می رود.
۵.

فعالیت های بانوان شیعه قرن چهارم هجری در تثبیت و تعمیق علوم و فرهنگ در تمدّن اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: قرآن، فرهنگ و تمدن سال دوم زمستان ۱۴۰۰شماره ۲ (پیاپی ۶)

کلید واژه ها: زنان شیعه صده چهارم هجری قرآن علوم اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 765 تعداد دانلود : 236
این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی درصدد پاسخ به این سوال است که زنان شیعه قرن چهارم هجری یعنی دوران طلایی اسلام چه نقشی درگسترش علوم فرهنگ تمدن اسلامی داشته اند. از آن جا که فرهنگ سازی محدود به قشر خاصی نیست زنان به عنوان نیمی از اجتماع در ایجاد آن نقش آفرین هستند. بانوان با توجه به جایگاه تربیتی خویش و آموزه های تشیع در تمامی ابعاد گوناگون علمی، اجتماعی، فرهنگی وسیاسی تاریخ شیعه، به عنوان ادامه دهنده و تجلی اسلام راستین بعد از پیامبر(ص)، همواره در تثبیت و تعمیق علوم اسلامی و اشاعه فرهنگ شیعی نقش موثر داشته، و در برخی مراحل سرنوشت ساز شدند. صده چهارم هجری -که هم زمان باحکومت های شیعی، ازجمله: آل بویه، فاطمیان و حمدانیان، و هم دوره باخلافت اهل سنت درحکومت عباسیان بود- فعالیت های گسترده مثبت مستقیم یا غیر مستقیم بانوان شیعه درگسترش علوم اسلامی را شاهد هستیم. مهمترین نقش زنان این قرن در عرصه های علمی، سیاسی، اجتماعی فرهنگی، و به شیوه ها و قالب های متعدد بوده است.
۶.

ارزیابی نظریه تفسیری علامه طباطبایی، در رویکرد ناظر به مؤلف بر اساس معیارهای کارآمدی

نویسنده:
منبع: مطالعات سبک شناختی قرآن کریم سال چهارم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۸) 118 - 138

کلید واژه ها: نظریه تفسیر کارآمدی رویکرد ناظر به مؤلف علامه طباطبایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 875 تعداد دانلود : 831
پژوهش حاضر درصدد پاسخگویی به این سوال است که نظریات تفسیری علامه طباطبایی، در رویکرد کارآمد ناظر به مؤلف، چگونه مورد توجه قرار گرفته است. بررسی تحلیلی و توصیفی نظریات تفسیری علامه، در رویکرد ناظر به مؤلف، حکایت از آن دارد که ایشان تفسیر را فهم مراد مؤلف قرآن-خداوند- دانسته، از این رو خداوند به عنوان مؤلف قرآن باید مستقیم – و به درو از متن و یا مفسر- مورد توجه قرار گیرفته، تا کشف و فهم مراد او میسر گردد. ارزیابی و نقد دیدگاه ایشان با توجه به روش اجتهادی و قرآن به قرآن، در تفسیر المیزان فی تفسیر القرآن، در سه جهت: تاکید بر مؤلف با تکیه برمتن، تعامل با مسلمات دین و عقل، تعمیم پذیری و فرابخش بودن، میزان تطابق با معیارهای کارآمدی و مقبولیت را آشکار می دارد.ارزیابی و نقد دیدگاه ایشان با توجه به روش اجتهادی و قرآن به قرآن، در تفسیر المیزان فی تفسیر القرآن، در سه جهت: تاکید بر مؤلف با تکیه برمتن، تعامل با مسلمات دین و عقل، تعمیم پذیری و فرابخش بودن، میزان تطابق با معیارهای کارآمدی و مقبولیت را آشکار می دارد.
۷.

ارزیابی موردی حُسن تعابیر قرآنی، در برخی از ترجمه های فارسی بر اساس مدل کارمن گارسس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال دوازدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳۴

کلید واژه ها: قرآن کریم ترجمه ارزیابی حسن تعابیراصطلاحی مدل گارسس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 475 تعداد دانلود : 52
این پژوهش به شیوه تطبیقی، تحلیلی و توصیفی، در پی پاسخ گویی به این پرسش است که «ترجمه های فارسیِ حسن تعابیر قرآنی، با استفاده از سطح دوم الگوی ارزیابی ترجمه گارسس- سطح نحوی واژه شناختی- چگونه ارائه شده است؟». ارزیابی ترجمه این تعابیر در چهار ترجمه معروف، بر پایه ترجمه های تحت اللفظی و تفصیلی فارسیِ الهی قمشه ای، معزی، آیتی و مکارم شیرازی، به ویژه درکاربرد نمونه های نمایاننده کبر، بخل و خواری، انجام شد. یافته ها نشان دهنده آن است که تفاوت های فرهنگی موجود میانِ دو زبان فارسی و عربی، معادل یابی در سطح واژگانی و دستوری، از مهمترین چالش های این حوزه است. همچنین، در ترجمه تحت اللفظی، بلاغت ساختار این تعابیر سلب شده و با تکیه بر این نوع ترجمه، معنای مورد نظر قرآن پنهان مانده است. این امر، مشابهت های لفظی به زبان فارسی را محدود و کفایت و مقبولیت را کاهش می دهد.
۸.

معنا و راه کسب سعادت و شقاوت دو جهان از دیدگاه شیخ اشراق و ابن سینا

نویسنده:
منبع: تمدن اسلامی و دین پژوهی سال اول بهار ۱۳۹۹ شماره ۳ 112 – 127

کلید واژه ها: سعادت شقاوت کلام شیخ اشراق و ابن سینا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 482 تعداد دانلود : 78
سعادت و شقاوت از جمله مقولاتی است که در ادوار تاریخی مختلف، میان دانشمندان، و حتی در عرف عوام، مورد بحث بوده است. زندگی جاودانه پس از مرگ، موجب شده که انسان تمام تلاش خود را به کار گیرد تا موجبات سعادت برای دنیا و به ویژه عالم پس از مرگ خود، فراهم کرده و از شقاوت دوری نماید. این پژوهش، با روش توصیف و تحلیل متن و به شیوه کتابخانه ای، درصدد واکاوی دیدگاه های کلامی دو متکلم، شیخ اشراق و ابن سینا، در زمینه معنا و راه های کسب سعادت و شقاوت در دنیا و آخرت است. سهروردی راه کسب سعادت یا شقاوت را، انجام یا ترک اوامر و نواهی الهی، در عالم پس از مرگ دانسته و سعادتمندان را، پیروان حضرت محمد(ص) می داند، اما ابن سینا سعادت را ترجیح سعادت نفسانی بر سعادت جسمانی بیان داشته، که در گرو تامین نیازهای افراد جامعه است، و افراد شقی را، کسانی می داند که حق را شناخته، ولی اغلب آن را انکار می کنند.
۹.

بررسی زندگی حضرت یوسف (ع) از دیدگاه منابع تفسیری و روایی فریقین(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۹شماره ۱۳ 51 - 70

کلید واژه ها: داستان یوسف × تفاسیر فریقین اسرائیلیات ارزیابی احادیث

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 461 تعداد دانلود : 544
سوره یوسف، احسن القصص قرآنی، از دیرباز مورد توجه محققان بوده است. برخی از تفاسیر و روایاتی که در مهم ترین منابع امامیه و اهل تسنن پیرامون تفسیر این سوره و ترسیم سیمای عصمت این پیامبر الهی × آمده، آمیخته با اسرائیلیات و در تعارض آشکار با مبانی اعتقادی امامیه است. منشاء غالب این تفاسیر در منابع اهل سنت، برگرفته از مباحث تورات بوده که در تفاسیر طبری و الدرالمنثور کاملاً مشهود می باشد. آنچه در روایات شیعی نیز از این انحرافات آمده، بدون هیچ گونه توضیحی، تکرار روایات منابع اهل تسنن است. بررسی توصیفی - تحلیلی منابع تفسیری و حدیثی فریقین از شرح حال حضرت یوسف × و تحلیل و نقد روایات منافی عصمت ایشان، از یک سو نادرستی این اقوال را آشکار و از سویی دیگر سیمای واقعی و الهی آن حضرت × بر اساس مبانی و نصوص قرآنی و احادیث صحیح، ترسیم می کند.  
۱۰.

تأثیر اختلاف قرائات در تفسیر و فهم برخی از آیات سوره بقره(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سراج منیر سال نهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳۱ 101 - 122

کلید واژه ها: سوره بقره فرش الحروف اختلاف قرائات تفسیر روایت حفص از قرائت عاصم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 966 تعداد دانلود : 978
یکى از علومی که در فهم، ترجمه و تفسیر کلام الهى تأثیر مستقیم دارد، «علم قرائات قرآن کریم» است. به همین سبب، این علم از دیرباز، موردتوجه مفسران قرآن بوده و تلاش جمعىِ ایشان بر این بوده که با توجه به قرائت های مختلف و تأثیر دادن آن ها در فهم قرآن، بتوان بهترین برداشت را مطابق قرائت مقبول عرضه نمود. همین اثرگذارى، در تفسیر نیز خود را می نمایاند. پرسشی که این پژوهش درصدد پاسخگویی به آن است آنکه اختلاف قرائات در فهم و تفسیر برخی از آیات سوره بقره چه تأثیری دارد؟ لذا پس از مرور بر تعاریف و عناوین پایه ای، فرش الحروف آیات سوره بقره که اختلاف قرائات از میان هفت قرائت مشهور (قرائات سبع)، بر تفسیر آنان تأثیر دارند شمارش و مورد بررسی و مقایسه قرارگرفته است. از رهگذر این بررسى و مقایسه، میزان تطابق برخی تفاسیر با روایت حفص از عاصم به عنوان مشهورترین قرائت در میان مسلمانان مشخص خواهد شد.
۱۱.

مقام حسین بن علی (ع) در تفسیر و تاویل آیات قرآن کریم از دیدگاه تفاسیر فریقین

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه معارف حسینی سال چهارم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۱۵

کلید واژه ها: امام حسین (ع) تفسیر تاویل تفاسیر فریقین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 534 تعداد دانلود : 136
قرآن، کتاب انسان سازى است که انسان ها را به سوی سعادت و کمال هدایت می کند. حسین (ع) عِدْل و شریک قرآن است. این شراکت او با قرآن را پیامبر در حدیث ثِّقلَین تبیین نموده اند. کتابِ قرآن، صامت است و امام، قرآن ناطق. حسین بن علی(ع) به جهت ویژگی های خاصی که میان دیگر معصومان(ع) داراست، مورد توجه ویژه رسول اکرم(ص) و ائمه(ع) بوده است. در پژوهش حاضر می کوشیم به این پرسش پاسخ دهیم که دیدگاه های مفسران فریقین درباره منزلت امام حسین(ع) در قرآن، و نقش آن در اربعین حسینی چیست؟ بررسی تحلیل آیات متعددی در قرآن کریم حاکی از آن است که بسیاری از آیات این کتاب الهی، به صورت مستقیم یا غیر مستقیم، و با بیان تفسیر یا تاویل، در شان و منزلت سیدالشهدا(ع) نازل، و مورد توجه مفسرین فریقین قرار داشته و جایگاه والای ایشان را در این منابع اصیل اسلامی تبیین می نمایید.
۱۲.

تحلیل کارآمدی یک نظریه تفسیری، بر اساس معیارهای مبناشناخت

نویسنده:
منبع: مطالعات ادبی متون اسلامی سال چهارم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۱۶) 95 - 115

کلید واژه ها: نظریه تفسیری کارآمدی معیارها مبنا شناخت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 217 تعداد دانلود : 238
قرآن کریم تنها کتاب آسمانی به دور از تحریف، و شامل برنامه هدایت بشر، در همه زمان ها است. تلاش مفسران نیز در قرن های متمادی، در راستای کشف و تفسیر معارف قرآن، با ارایه نظریه های تفسیری بوده است. حال چه شیوه ای باید در پیش گرفت و چه نقشه راهی تعریف کرد تا این نظریه ها کارآمد شده، و تنوع نظریه های تفسیری سر از نسبیت تفسیر، پلورالیسم و حتی آنارشیسم تفسیری در نیاورند. بررسی تحلیلی توصیفی کارآمدی یک نظریه تفسیری، از حیث معیارهای مبنا شناخت مانند آینده نگری، انسجام و عدم خودشکنی، تعمیم پذیری، فرابخش بودن و جز آن ها موجب کشف سطوحی بیش تر در فهم قرآن شده، و گسترش کمی و کیفی فهم آیات الهی را به دنبال خواهد داشت که به پایداری و مانایی یک نظریه تفسیری منجر شود.
۱۳.

ارزیابی اعجاز صداقت نقل، در مقولهای قرآنی از دیدگاه تفسیری علامه طباطبایی بر اساس قاعده کیفیت پل گرایس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: قبسات سال بیست و پنجم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۹۸ 85 - 104

کلید واژه ها: اعجاز صداقت نقل علامه طباطبایی پل گرایس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 336
این پژوهش با شیوه تحلیلی و توصیفی آرای تفسیری علامه طباطبایی را بر اساس قاعده کیفیت نظریه تحلیل گفتمان پل گرایس- که به شرایط ارتباط زبانی نسبت به مخاطب و زمان سخن پرداخته- در صدد پاسخگویی به این پرسش است که آیا خداوند در نقل مقول های قرآنی اعجاز را مقدم داشته یا امانتداری در نقل قول از دیگران را. فرضیات این تحقیق حاکی از آن است که معجزات الهی از لحاظ صداقت خالق خود نیز واجد اعجاز می باشد؛ لذا اعجاز قرآن از لحاظ مُعجَز و مُعجَزٌعلیها تام و مطلق است؛ همچنین خداوند به عنوان خالق اعجاز دارای صفات کمالی چون صداقت و... است که در عین متصف بودن ذاتی به این صفات، هنگام بیان نقل دیگران در قرآن، صداقت و امانت را بر اعجاز مقدم داشته، عین الفاظ دیگران را به همان شکل منتقل کرده است؛ زیرا نقل سخن با رعایت صداقت و امانت از مخاطب است که با حکمت و کمال الهی سازگار بوده، او را از هر گونه نقصی مبرا می دارد؛ اما این امر به معنای عدم اعجاز قرآن در برخی موارد نخواهد بود.
۱۴.

بررسی نظریه تفسیری علامه طباطبایی در رویکرد ناظر به مفسر بر اساس معیارهای کارآمدی

نویسنده:
منبع: مطالعات ادبی متون اسلامی سال پنجم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۲۰) 101 - 118

کلید واژه ها: قرآن نظریه تفسیر معیارهای کارآمدی رویکرد ناظر به مفسر علامه طباطبایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 927 تعداد دانلود : 605
پژوهش حاضر درصدد پاسخگویی به این پرسش است که نظریات تفسیری علامه طباطبایی، در رویکرد کارآمد ناظر به مفسر، چگونه مورد توجه قرار گرفته است؛ بررسی تحلیلی و توصیفی نظریات تفسیری ایشان در رویکرد ناظر به مفسر، نشان می دهد با وجود تعریف علامه از تفسیر که آن را فهم مراد خداوند به عنوان مؤلف قرآن، می داند؛ اما ایشان نظریات تفسیری خود را در رویکرد ناظر به مفسر نیز مورد بررسی و مداقه قرار داده است. بررسی نظریات ایشان با توجه به روش اجتهادی و قرآن به قرآن، در تفسیر المیزان فی تفسیر القرآن، میزان تطابق با معیارهای کارآمدی و مقبولیت را آشکار می دارد.
۱۵.

بررسی نظریه کارآمدی در رویکردهای تفسیری با تمرکز بر فهم قرآن کریم

نویسنده:
منبع: مطالعات ادبی متون اسلامی سال پنجم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 147 - 169

کلید واژه ها: کارآمدی نظریه تفسیر قرآن مطالعات ادبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 826 تعداد دانلود : 172
کارآمدی، امری نسبی است که با توجه به اهداف، امکانات و موانع خاص هر پدیده تغیر می کند. این معیار مورد توجه خاص مکاتب و نظریات مختلف قرار گرفته است. اگرچه نظریه کارآمدی مورد نظر این مکاتب با مسایل دینی ما سازگاری ندارد، اما کارآمدی، به معنای محوریت داشتن سودمندی حداکثری در اموری چون رویکردهای تفسیری قرآن کریم و یا مطالعات ادبی متن آن موجب کارآیی و پایداری و حتی کنش اجتماعی این نظریات خواهد شد. این پژوهش درصدد پاسخگویی به این پرسش است که یک رویکرد تفسیری بر اساس معیارهای کارآمدی، به چه معنا و در رویکردهایی قابل اجرا است. بررسی تحلیلی توصیفی این مسئله حکایت از آن دارد که نظریه کارآمدی در رویکردهای ناظر به متن، مؤلف، و مفسر با پیروی از معیارهای مهم در هر یک از این رویکردها، می تواند موجب ارایه نظریه کارآمدی در رویکرد تفسیری گردد و باعث گسترش کمی و کیفی فهم کتاب الهی شود؛ به گونه ای که تنوع رویکردها و دیدگاه های تفسیری سر از نسبیت در نیاورد.
۱۶.

رویکرد صلح پژوهانه به واژه سلم در معارف شیعی

نویسنده:
منبع: صلح پژوهی اسلامی سال اول تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ ۱۲۴-۱۰۵

کلید واژه ها: معارف شیعی سلم صلح قرآن اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 244 تعداد دانلود : 822
از آموزه های مورد تاکید اسلام، صلح در ابعاد مختلف بوده، و در جای جای متون دینی، با عبارت های مختلف، به آن توجه شده است. از بین مفاهم کلیدی اسلامی مرتبط به صلح، واژه پرمعنای «سِلم» از دلالت خاصی برخوردار است. که تامل در این واژه، نگاهی متفاوتی از اسلام به واژه صلح را رونمایی خواهد کرد. «سِلم» از واژگان پر بسامد قرآنی است. لذا این پژوهش با بررسی مفهوم شناختی واژه سِلم در قرآن کریم و احادیث، با رویکرد سیر تنزیلی، فرآیند ورود این واژه به متن قرآن، و نیز هنگامه های بسامدی و کاهش تکرار آن در طول بیست سه سال نزول وحی را بررسی می کند. سپس به شیوه توصیفی- تحلیلی با تفکیک مفهومی و کاربردی «سلم» از مفاهم کلیدی اسلامی دال بر صلح، به ظرفیت های این مفهوم قرآنی در بسط صلح عملی پرداخته است. یافته های پژوهشی این تحقیق گویای آن است که در نگاه قرآن ارتباط عمیقی میان سلم و ایمان وجود دارد. بدین معنا که هرجا ایمان باشد، سلم محقق می شود. اساسا بدون ایمان جستجوی سلم، رو به تباهی است. و این نتیجه اتفاقا در برابر نگاه های ایمان ستیز است که بسط صلح را در ایمان زدایی می جویند.
۱۷.

تحلیل گفتمان قرآن در تفاوت حسنات و اعمال صالح

نویسنده:
منبع: مطالعات سبک شناختی قرآن کریم سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۶) 9 - 22

کلید واژه ها: اعمال صالح حسنات تفاوت معنا شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 131 تعداد دانلود : 339
اعمال انسان، موجب سعادت و شقاوت او در دنیا و آخرت شده، و چون انسان زندگی ابدی در پیش دارد، چگونگی عمل او در دنیا، و فراهم آوردن توشه برای آخرتش، حائز اهمیت است. قرآن برای نظام مندکردن ذهن مخاطب و ایجاد تحول در اندیشه مخاطب از شبکه معنایی بهره گرفته است. در پژوهش حاضر به شیوه تحلیلی و توصیفی و با رویکرد معنا شناختی تفاوت حسنات و اعمال صالح در قرآن پرداخته شده است. بررسی حوزه معنایی حسنات در قرآن نشان می دهد مفاهیم حسنات و اعمال صالح از پر بسامدترین واژگان قرآنی است که بین آنها رابطه عموم خصوص مطلق بر قرار است، زیرا دامنه حسنات عام بوده و اعمال صالح و ثواب را شامل می شود. در حالی که برخی از حسنات عمل صالح محسوب می شوند.بررسی حوزه معنایی حسنات در قرآن نشان می دهد مفاهیم حسنات و اعمال صالح از پر بسامدترین واژگان قرآنی است که بین آنها رابطه عموم خصوص مطلق بر قرار است، زیرا دامنه حسنات عام بوده و اعمال صالح و ثواب را شامل می شود. در حالی که برخی از حسنات عمل صالح محسوب می شوند.
۱۸.

تقارب فرهنگی بومی در ایجاد صلح جهانی از دیدگاه قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: pure life, Volume ۸, Issue ۲۶, Spring ۲۰۲۱ 69 - 82

کلید واژه ها: تقارب فرهنگی بومی صلح جهانی قرآن کریم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 794 تعداد دانلود : 135
نظام جهانی به صورت روزافزون نامتعادل تر، نامعین و بی انسجام می نماید. انسان ها به فرهنگ به عنوان یک تکیه گاه، پناهگاه و وسیله مقاومت در برابر تحمیل نظام جهانی رو می آورند. نابرابری و ناموزونی در تبادلات فرهنگی، عدم اطمینان، ناآمنی و آشفتگی ذهنی برای بسیاری از انسان ها به وجود آورده است. منطق طرد و خودشیفتگی افراطی، صلح و امنیت جهان را به خطر انداخته و حتی به رشد اقتصادی، هماهنگی و انسجام اجتماعی لطمه زده و به حریم کرامت ذاتی انسان ها تحدی کرده و تنوع و خلاقیت فرهنگی را که برای سعادت نوع بشر حیاتی است، در معرض تهدید قرار داده است. اینک باید از خود و عقلانیت یاری گرفت و با نظر و عمل، بطلان نظریه ها و تئوری هایی که عدم برابری، نابردباری و دیگرناپذیری را تجویز نمی کند، اثبات کرد. بر این اساس، به جای پذیرش تنوع باید احترام و تحمل متقابل را ارتقا دهیم. دعوت برای تحریم یک ملت، نشانه ای هشدار دهنده است. چنین خواسته هایی نشان دهنده تمایل به عمیق سازی کلیشه ها و تبعیض علیه «دیگری» است. این تصور که یکسان سازی فرهنگی مستلزم همبستگی است، به همان اندازه ساده انگارانه است که مفهوم تنوع فرهنگی را به معنای درگیری و جنگ قلمداد کرد. در نتیجه، عقلانیت و علایق دینی حکم می کند به اینکه رویکردی فراقومی، فرانژادی و فرازبانی داشت؛ زیرا همه ادیان بر دیدگاه جهانی تأکید دارند و دیدگاه قومی را تجویز نمی کنند.
۱۹.

Reading the Qur'anic and Narrative Views on Inventory Features Called “Jenn”(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: pure life, Volume ۷, Issue ۲۵, Winter ۲۰۲۱ 113 - 132

کلید واژه ها: Jenn Quran narrations

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 899 تعداد دانلود : 473
The Holy Qur'an and narratives, rejecting the invisible beings of the pseudonymous genius, reject the beliefs and beliefs of the falsehood, and by explaining the truth of the existence of the gens, the path to the arrival and prevalence of any religious and practical deviation among the Muslims is closed about this creature. Although the elements of the existence of the jinn are different with man, the purpose of the creation of man and the jinn is one and the most similar creatures are introduced to man; therefore, the explanation of the true characteristics of the genius from the perspective of the Quran and the Hadith, in order to recognize the false, false and distorted beliefs, It is necessary and necessary. Jenn has sex, genitals, authority, perception, responsibility, and duty, and therefore has groups of believers and infidels and different religions and sects, and because of the totality of these blessings, they have resurrection, publishing, and Account will be. Jinn from the perspective of the Qur'an and narratives are the most similar beings to humans, but because the original element of the creation of the jinn is different with humans, there are differences with humans. They were created from the fire before the human being created from the soil. For this reason, they benefit from certain features such as impurity and speed. Because of their power, they can appear in different forms in the sky and in the earth, but they are human beings. An inventory has authority, perception, science, responsibility and duty.
۲۰.

ارزیابی تکواژ وصفی "غیر" در ترجمه های قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی و فرهنگ اسلامی سال ۵ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیایی ۱۸) 35-51

کلید واژه ها: ترجمه تکواژ وصفی «غیر» قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 901 تعداد دانلود : 255
ترجمه متون مقدس و در رأس آن قرآن کریم، از ضروریات تبلیغی دین اسلام به شمار می آید. توجه به رسالت فرا زمانی و فرا مکانی قرآن، دانشوران بسیاری را در طول تاریخ اسلام بر آن داشت تا اقدام به ترجمه قرآن کنند. از جمله آن ها، دقت در ترجمه تکواژ "غیر" وصفی در قرآن کریم است. حال سوال این است که تکواژ "غیر" وصفی، به صورت دقیق بر چه معنایی دلالت می کند. ارزیابی و نقد توصیفی تحلیلی نمونه هایی از ترجمه های مشهور معاصر از واژه «غیر»، و در نهایت معرفی ترجمه پیشنهادی، حاکی از آن است که به دلیل رفع ابهام ذاتی این اسم، باید دائماً به جهت معنا اضافه گردد. از این رو"غَیر"، یا به معنای صفت است، و یا در موضع استثناء قرار می گیرد. مقایسه میزان دقت مترجمین در تشخیص نوعیت واژه "غَیر"، در برخی آیات قابل توجه بوده، و در برخی مواضع نیازمند بازنگری در ترجمه است.مقایسه میزان دقت مترجمین در تشخیص نوعیت واژه "غَیر"، در برخی آیات قابل توجه بوده، و در برخی مواضع نیازمند بازنگری در ترجمه است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان