الهام جعفری

تمرکززدایی مالی نشان دهنده انتقال مسئولیت و اختیارات درآمد و تصمیم گیری درباره مخارج از سوی دولت مرکزی به سطوح پایین تر است. در سال های اخیر با افزایش مصرف انرژی، گرم شدن کره زمین، انتشار کربن و تغییرات آب و هوا، موضوع تمرکززدایی مالی و اثرات زیست محیطی آن مورد توجه قرار گرفته است. چرا که تمرکززدایی مالی تاثیر مهمی در ترویج منابع انرژی پاک، کاهش مصرف انرژی و کاهش انتشار کربن دارد. در مطالعه حاضر از مدل های هوشمند ترکیبی برای پیش بینی و تحلیل تمرکززدایی مالی از دو بعد مخارج و درآمد با در نظر گرفتن بر مصرف انرژی و اثرات زیست محیطی آن با ترکیب الگوریتم های بهینه سازی ازدحام ذرات، ژنتیک و شبکه عصبی استفاده شده است. الگوریتم های بهینه سازی با کنترل تمام مراحل دقت پیش بینی را افزایش می دهند. بدین منظور از داده های فصلی طی دوره 1400-1375 استفاده شده است. مطابق نتایج تحقیق شبکه عصبی پس انتشار ارتجاعی در پیش بینی تمرکززدایی درآمد و شبکه عصبی پس انتشار گرادیان مزدوج مقیاس شده دارای قدرت بالایی در پیش بینی تمرکززدایی مخارج در کشور بوده است. همچنین، مقدارآماره R که نشاندهنده نکویی برازش مدل است، برای متغیر تمرکززدایی درآمد نسبت به تمرکززدایی مخارج بیشترین مقدار را داشته و این نشان دهنده عملکرد بهتر مدل تمرکززدایی درآمد نسبت به تمرکززدایی مخارج بوده است. نتایج مدل ترکیب بهینه ساز(GPA) و مدل شبیه ساز عصبی (GAPSO) در پیش بینی تمرکززدایی مخارج و درآمد نشان داد که تمرکززدایی درآمد دارای بهترین عملکرد نسبت به مدل تمرکززدایی مخارج بوده است.

هدف: هدف این پژوهش ارزیابی پیامدهای مثبت و منفی حاصل از اجرای پروژه احداث راه آهن آنتنی سبزوار به راه آهن مشهد - تهران بر محیط زیست پیرامونی آن با استفاده از ماتریس پاستاکیا است، و با تجزیه پروژه و محیط زیست آن به عوامل تشکیل دهنده (ریز عامل محیطی - ریز فعالیت پروژه) صورت گرفته است.روش و داده: تحقیق حاضر از نظر روش تحلیلی (کمی و کیفی) و از نظر نوع کاربردی است. با اجرای این روش ارزیابی آثار محیط زیستی، ابزاری مناسب برای اطمینان یافتن از اجرای مناسب پروژه به دست می آید. می توان این روش ارزیابی را روشی جهت تعیین، پیش بینی و تفسیر آثار محیط زیستی پروژه راه آهن بر محیط زیست منطقه و سلامت بوم نظام های آن دانست.یافته ها: یافته ها نشان می دهد که اثر فعالیت های پروژه بر عوامل فیزیکی و شیمیایی، در جمع بندی نهایی فقط در مورد اثر حفاری بر شکل زمین، اثرات و تغییرات منفی داشته است. در عوامل بیولوژیکی - اکولوژیکی، بیشترین اثرات منفی بر پوشش گیاهی و اراضی زراعی و باغی ایجاد شده است. محیط اجتماعی – فرهنگی اثرات و تغییرات مثبتی نشان دادند. در بررسی عوامل اقتصادی و فنی اجرای پروژه احداث راه آهن بر محیط زیست، تنها عاملی که دارای اثرات منفی است، هزینه تغییر کاربری است.نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که پروژه احداث راه آهن، در مجموع دارای 10 اثر و تغییرات منفی و 5 اثر و تغییرات مثبت بر محیط های مختلف است. همچنین با توجه به این نتایج توصیه به رعایت الزامات زیست محیطی می گردد.نوآوری، کاربرد نتایج: ارزیابی و اجرای پروژه راه آهن با روش ماتریس سریع  می تواند مناسب یا نامناسب بودن پروژه را با هزینه ی کمتر و در زمان کوتاه تری تعیین نماید.

شهر تبریز به عنوان یکی از شهرهای مهم با بناها و آثار تاریخی ارزشمند در حفظ و تداوم غنای تاریخی و فرهنگی کشور تأثیر بسیار زیادی داشته و دارای کهن الگوهای متعددی است. یکی از این بناها مسجد جامع تبریز است که دارای محرابی تاریخی با تزیینات ارزشمند متعلق به دوره ایلخانی است. این مقاله با بررسی نقوش و کتیبه های این اثر ارزشمند تاریخی، کهن الگوهای موجود در آن را بازخوانی کرده و الگوهای مهم را استخراج کرده است تا ابزاری برای پیوند گروه های اجتماعی آینده باشد. پس از مطالعه منابع کتابخانه ای و انجام فعالیت های میدانی به ویژه عکاسی به روش توصیفی- تحلیلی، کهن الگوهای مشاهده شده در تزیینات محراب را بر اساس دسته بندی نگارندگان، از جنبه ظاهری، مفهومی و ... در 7 دسته کهن الگوهای انسانی، طبیعی، موقعیتی، عددی، هندسی، کالبدی و حیوانی بررسی کرده و سپس  اطلاعات که در جداولی منظم ثبت شده اند، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در کهن الگوهای هندسی ماندالا و اسپیرال، تعداد نوع استفاده شده زیاد بوده و تعداد تکرار هر نوع غیرقابل شمارش است. همچنین کهن الگوی درخت و بهشت نیز با در نظر گرفتن نقوش گیاهی، در کل محراب به صورت درهم تنیده و پیچیده وجود دارند.

مهدویت از دیرباز مورد توجه دین مبین اسلام بوده و تبیین و ترویج صحیح آن یکی از اصلی ترین اهداف کتاب های درسی است. هدف پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل میزان توجه به مباحث مهدویت در کتاب های درسی دوره ابتدایی و متوسطه بود که به روش توصیفی از نوع تحلیل محتوا انجام شد. جامعه و نمونه آماری پژوهش، شامل کلیه کتاب های هدیه های آسمان در دوره ابتدایی؛ کتاب های پیام های آسمان دوره متوسطه اول و همچنین؛ کتاب دین و زندگی دوره متوسطه دوم بود که در سال 1399 توسط دفتر برنامه ریزی و تألیف کتاب های درسی تألیف و چاپ شده است. ابزار اندازه گیری در این پژوهش، شامل چک لیست تحلیل محتوا بود که توسط محقق تدوین شده و روایی چک لیست ها توسط دو نفر از صاحب نظران موضوع مورد تأیید واقع شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی استفاده شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها بیانگر این بود که محتوای مربوط به موضوع مهدویت در کتاب های درسی نظام آموزش و پرورش ایران را می توان در قالب 4 بعد اصلی؛ 12 مؤلفه و 57 شاخص طبقه بندی کرد. همچنین؛ نتایج نشان داد که بعد معرفی منجی موعود و یاران ایشان و بعد ویژگی های حکومت حضرت مهدی(عج) بیشترین توجه و بعد فلسفه وجود منجی کمترین میزان توجه را در محتوای کتاب های درسی دارد. ازاین رو؛ نظر به اینکه بعد اعتقاد به وجود منجی در سلامت روانی و اجتماعی دانش آموزان نقش مؤثری دارد و در تدوین محتوای کتاب های درسی، این بعد کم رنگ تر دیده شده، پیشنهاد می شود که در فرایند تهیه و تدوین کتاب های درسی بیش ازپیش موردتوجه قرار گیرد.

هدف پژوهش حاضر، بیان کهن الگوهای تزئینات تاریخی بکار رفته در امام زاده های شهر تبریز است. کﻬﻦ ﺍﻟﮕﻮ ها، به عنوان ﻧﻤﺎﺩﻫﺎی ﺟﻬﺎﻧ ی و مؤلفه های فرهنگی، به صور مختلف در فرم ها و تصاویر گوناگون در سراسر جهان یافت می شوند؛ از تصاویر در غارها، تا فرم های معماری. در معماری ایران نیز، به واسطه غنای تاریخ فرهنگی آن، باید کهن الگوهای متعددی باشند که توانسته اند این جامعه بزرگ را، درپی قرون متمادی، در کنارهم حفظ و گروه های اجتماعی را به هم پیوند بزنند. هنر تزئین در معماری ساختمان به خصوص بناهای مذهبی ایران، ساختمان را به مانند قالبی در بر می گیرد. هنرمند تزئین کار با الهام از حدیث " إِنَّ اللَّهَ جَمِیلٌ یُحِبُّ الْجَمَال" همواره در پی بیان زیبائی در خلق آثار هنری است. ، خلق آثار هنری و ساخت و پرداخت نقش های آذینی توسط ایرانیان ، به طور کلی ملهم از دو منبع بزرگ و فیاض طبیعت و فرهنگ است، صرف نظر از اینکه طبیعت پایگاه اصلی و درون مایه الهامات و صورت بندی اشکال تزئینی در ذهن معماران ، صنعتگران و هنرمندان بوده ، لیکن القای مفاهیم و اندیشه های فرهنگی – دینی و اعتقادی و آرمان جمعی در خلق آثار فوق تأثیر بسزایی داشته است. لذا پس از مطالعات کتابخانه ای و میدانی بروش عکاسی، بصورت توصیفی- تحلیلی، کهن الگوهای مشاهده شده در تزئینات تاریخی امامزاده ها را از جنبه ظاهری، مفهومی و ... در 7 دسته ی:کهن الگوهای انسانی، طبیعی، موقعیتی، عددی، هندسی، کالبدی و حیوانی بررسی خواهیم کرد.

هدف از انجام این پژوهش تعیین تأثیر عوامل خرید مشتری بر وفاداری مشتریان با توجه به نقش میانجی ارزش درک شده و رضایت مشتریان است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت انجام کار از نوع تحقیقات توصیفی- پیمایشی می-باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل مشتریان شرکت های استارت آپ فعال در حوزه ی IT در شهر تبریز می باشد، روش نمونه گیری تصادفی و با استفاده از فرمول حجم نمونه کوکران در جامعه نامحدود ۳۸5 نفر انتخاب گردید. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد که روایی و پایایی آن نیز مورد تصدیق قرار گرفت. نتایج آزمون فرضیه ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS و AMOS حاکی از آن است که عوامل خرید مشتری (موانع تغییر، اعتماد، تعهد، کیفیت درک شده، همدلی با مشتری، تصویر ذهنی) بر وفاداری مشتریان با توجه به نقش میانجی ارزش درک شده و رضایت مشتریان تاثیر دارد.

در این پژوهش تصور بر آن است که یادگیری دانشجویان معماری در محیط آموزشی آنان، صرفنظر از سایر عوامل با اجتماع پذیری قرارگاه های موجود در محیط کالبدی آموزش ارتباط دارد. لذا ضمن آزمون اثربخشی اجتماع پذیری بر یادگیری دانشجویان، به تعیین عوامل موثر در ایجاد و افزایش اجتماع پذیری پرداخته شده است. در این ارتباط، به کمک روش تحقیق توصیفی-تحلیلی پس از شناخت متغیرها و جمع آوری نظرات محققان پیشین، عوامل مذکور شناخته شد و سپس از طریق روش دلفی-فازی و به کمک نظرات خبرگان(اساتید معماری) صحت تاثیرگذاری این عوامل مورد سنجش قرار گرفت. نتایج این مرحله عوامل موثر بر اجتماع پذیری را به شش عامل (عناصرفیزیکی، فضایی-معماری، معانی زیباشناختی، احساس امنیت، معنایی-ادراکی، عملکردی-فعالیتی) و 22 زیرعامل تقسیم کرد. در مرحله دوم نیز، فرضیه تحقیق مورد آزمون قرار گرفت، رنتایج تحقیق ضمن تایید نتایج مرحله قبلی، رابطه معنادار بین اجتماع پذیری محیط آموزش معماری را بر یادگیری دانشجویان معماری نشان داد.

با توجه به تاثیر محیط کالبدی آموزش معماری بر یادگیری دانشجویان مربوطه، ضرورت دارد تا مولفه های موثر در این رابطه شناخته شود. درخصوص آموزش معماری، نقش تعاملات و روابط میان دانشجو و استاد حائز اهمیت است. اجتماع پذیری به عنوان قابلیتی کیفی از محیط آموزشی می تواند امکان تعاملات اجتماعی بین دانشجویان معماری با اساتید و نیز با یکدیگر را افزایش داده و موجب ارتقاء فرآیند یادگیری معماری گردد. تحقیق پیش رو با فرض اینکه اجتماع پذیری محیط بر یادگیری دانشجویان تاثیرگذار است، به بررسی عوامل محیطی تاثیرگذار بر اجتماع پذیری در محیط آموزش معماری و ارزیابی روابط میان آن ها می پردازد. برای پاسخ به سوال تحقیق، پس از شناخت مفاهیم اولیه در باب اجتماع پذیری و تعاملات اجتماعی و نیز محیط آموزش معماری، از طریق روش تحلیل منطقی و استدلال قیاسی، مدل پیشنهادی از عوامل موثر بر اجتماع پذیری پرداخته شده است. سپس از طریق روش دلفی فازی(نظرسنجی از خبرگان و اساتید معماری)، شاخصه ها در مدل پیشنهادی با درنظرگرفتن نقش آن ها در محیط آموزش معماری غربالگری گردید. در مرحله بعدی، به منظور سنجش روابط میان این عوامل از روش دیماتل فازی استفاده شده است. نتایج به دست آمده عوامل موثر بر اجتماع پذیری در محیط آموزش معماری را به صورت شش دسته کلی نشان داد که عبارتند از: عناصر فیزیکی، عوامل فضایی-معماری، معانی زیباشناختی، احساس امنیت، معنایی-ادراکی و عملکردی-فعالیتی. در بین عوامل اصلی " عناصر فیزیکی" تأثیرگذارترین و "عملکردی-فعالیتی" تأثیرپذیرترین شاخص و مهمترین عامل در هنگام طراحی معماری است.

هدف از انجام این پژوهش، ارائة نقش آفرینی زنان در مدیریت ورزش کشور با رویکرد آینده پژوهی بود. روش پژوهش ازنظر سطح، راهبردی، ازلحاظ نوع، کیفی، ازحیث راهبردی، فرایندی، ازنظر هدف، کاربردی و ازحیث زمان، آینده نگر بود. جامعة آماری شامل دو بخش جامعه انسانی (18 نفر) و جامعة اطلاعاتی (39 نسخه) بود. ابزار پژوهش شامل سه روش مطالعة کتابخانه ای، مصاحبه و تکنیک دلفی بود. روایی ابزارها براساس اعتبار علمی و حقوقی نمونة آماری، ارزیابی محتوایی متخصصان و ضرایب توافق بین خبرگان مطلوب ارزیابی شد. از روش های کدگذاری و تحلیل سیستمی مفهومی برای تحلیل یافته ها استفاده شد. نتایج نشان داد که چارچوب کلی آینده پژوهی مدیریت زنان در ورزش، مشتمل بر چهار لایة فرصت یابی آینده، تحلیل گلوگاه ها، راه یابی آینده نگر و اجرا و بازنگری بود که هر لایه، خروجی جدایی به ترتیبِ موضوع ها، عوامل کلیدی، نقشة راه و عملکرد دارد. منظرهای آینده پژوهی مدیریت زنان در ورزش کشور در سه منظر زمانی گذشته، حال و آینده و دو بخش نظری و اجرایی بررسی شدند. درنهایت، الگوی آینده نگری مبتنی بر اقدام ها و ملاحظات لازم برای بهبود جایگاه زنان در مدیریت ورزش کشور، در پنج سطح چالش، قابلیت، راهبرد، عملکرد و پیامد ترسیم شد. براساس یافته ها می توان گفت که آیندة نقش آفرینی زنان در مدیریت ورزش کشور هم زمان متأثر از عوامل و جریان های درون و برون سیستمی ورزش است. این چارچوب نگاهی کلی گرا، سیستمی و بلندمدت به مقولة مدیریت زنان در بخش ورزش دارد و می کوشد تا راهنمای عمل مدیران درافق های زمانی دورتر و حیطه های وسیع تر اجرایی باشد.

امروزه با توجه به وجود مسائلی همچون بحران انرژی، آلودگی های زیست محیطی و نیز افزایش تقاضای مسکن ناشی از رشد مداوم جمعیت در جهان، راه حل های نوآورانه مانند ساختمان های زیرزمینی یا زمین پناه می تواند به عنوان جایگزینی مناسب برای ساختمان های رو زمینی در راستای کاهش نیاز ساختمان به انرژی، کاهش استفاده از زمین و مسائل اقلیمی مورد توجه قرار گیرد. پناه بردن به دل زمین و استفاده از خاصیت حرارتی خاک، یکی از راهبردهایی است که در گذشته نیز مورد استفاده قرار می گرفته است. پژوهش حاضر بر آن است ضمن معرفی بناهای زمین پناه و چگونگی عملکرد انواع مختلف آن، به بیان مزایای اکولوژیکی و نیز امکان پیش ساخته سازی این ساختمان ها به ویژه در اقلیم گرم و خشک بپردازد. سؤالاتی که در این پژوهش مطرح است: وجود گیاهان یا به عبارتی کاشت گیاه در این ساختمان ها چه تأثیراتی می تواند داشته باشد؟ چگونه می توان به بهره وری هر چه بیشتر این ساختمان ها افزود؟ روش تحقیق در این پژوهش کیفی بوده و برای به دست آوردن نتایج مطلوب در این مقاله و ارائه پاسخ مناسب به سؤال های فوق از تحقیق کتابخانه ای اعم از کتاب، رساله، مقالات و سایت ها استفاده شده است.

شهر خوی با استعداد های طبیعی، موقعیت جغرافیایی و ویژگیهای نظامی، یکی از سکونتگاههای ایرانیان باستان بوده است. دوره صفوی یکی از دوره های تاریخی مهم برای شهر خوی می باشد. لیکن به دلیل ضعف منابع تاریخی ابهامات و تناقضات زیادی دررابطه با ساختار و محل شهر در این دوره وجود دارد. قدیمی ترین سند تصویری بجا مانده از شهر خوی، مینیاتوری است که توسط نصوح، نقاش شناخته شده سلطان سلیمان قانونی معروف به مطراقچی در طی لشکرکشیهای دولت عثمانی به ایران در حد فاصل سالهای 42-940 ه.ق/ 36-1533ماز شهر خوی ترسیم شده است. بازخوانی مینیاتور مذکور نیازمند مطابقت منابع تاریخی از جمله سفرنامه ها با عناصر ترسیمی می باشد. از اینرو هدف مقاله ی حاضر بازخوانی شهر خوی در دوره ی صفوی با استناد بر مینیاتور مطراقچی از دیدگاه سیاحان است. جهت نیل به هدف، جمع آوری اطلاعات اولیه به روش تاریخی- اسنادی و تجزیه و تحلیل اطلاعات به روش تحلیلی- تطبیقی انجام پذیرفت. نتایج تحقیق حاکی از آن است که شهر خوی در دوره صفوی دارای عناصر شاخص مهمی چون: مسجد جامع، کاخ شاهی، منار کله شاخ و بازار بوده است. همچنین کشیدگی شهر شرقی- غربی و از مسجد جامع شروع شده و تا قبل از منار شاخی تمام شده است که بازار و کاخ شاهی در محلی بین این دو عنصر قرار داشته است.