مریم شاهرخی شهرکی

این مقاله با هدف بررسی مشخصات چارچوب مشترک زبانی اتحادیه اروپا برای آموزش الکترونیکی آزفا تدوین شده است که در بخش اول آن با رویکرد توصیفی و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی به بررسی مشخصات اصلی چمزا و عوامل اثربخشی یادگیری الکترونیکی پرداخته ایم. برای این منظور از چک لیست های محقق ساخته استفاده شد. کلیه اسناد دست اول موجود در این دو حوزه به عنوان جامعه آماری مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت و نتایج این بخش نشان داد که فردگرایی و توجه به استقلال زبان آموز، رویکرد نقشی - مفهومی و ارتباطی موجود در چمزا و وجود مقیاس های توصیفی چندگانه در قالب جدول مقیاس جهانی که به توصیف نتایج یادگیری و فعالیت های زبانی متناسب با سطوح مهارتی شش گانه می پردازند از مهم ترین مشخصات این چارچوب هستند که به ترتیب با عوامل فردی، اجتماعی و آموزشی - درسی اثرگذار در بهبود کیفیت یادگیری الکترونیکی منطبق هستند. نتایج بخش دوم نیز که با روش پیمایشی توافق محور دلفی انجام گرفت، نشان داد استفاده از این چارچوب به طور کلی و به ویژه در خصوص نقش ها و مفاهیم زبانی موجود در آن با توجه به نیاز آزفا برای وجود چارچوبی جهانی، برای استفاده در آموزش الکترونیکی این رشته بسیار مطلوب و موثر خواهد بود و در سطح جهانی برای گسترش زبان فارسی نتایج مفیدی به بار خواهد آورد.

در قرآن نشانه هایی برای اندیشمندان است و می توان گفت جنبه های کلامی و گفتمانی منحصربه فرد این کتاب آسمانی یکی از مصادیق این نشانه هاست. این پژوهش با بررسی ویژگی های نشانه شناختی گفتمان قرآنی از منظر زبان شناسی به ارائه و تعبیر برخی  نشانه ها می پردازد. بدین منظور و از آنجا که سوره الرحمن، عروس قرآن، حاوی گفتمانی خاص و منحصربه فرد است. در این پژوهش برخی عناصر فرانقش های اندیشگانی، بینافردی و متنی آیات آن که به ترتیب از منظر نشانه شناختی با زمینه یا موضوع سخن،  فضاسازی شخصیتی و نوع سخن ارتباط دارند، به روش توصیفی-تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته اند. حضور پربسامد فرایندهای مادی در آیات ابتدایی، فرایند بیانی در تمام طول سوره و فرایندهای وجودی و شناسایی در آیات انتهایی، استفاده از ضمیر دوم شخص مثنی «کُما (شما»، به منظور تأکید و جلب توجه مخاطب و استفاده از واژه «رب» به جای استفاده از ضمیر اول شخص مفرد  برای اشاره به گوینده یا ارجاع نقشی، از مهم ترین نتایج این بررسی است. برخی از مهم ترین استدلالات نشانه شناختی این یافته ها عبارت اند از: سیر ارائه مضامین از عناصر عینی و ملموس به سمت عناصر فرادنیوی و اخروی و قیاس میان آن ها برای تجسم بخشی به واقعیت دنیای آخرت، تأکید بر مهم ترین وظیفه مخاطبان یعنی ایمان به وجود خالق توانا، عدم استفاده از قدرت گوینده و ایجاد فضایی برابر میان گوینده و مخاطب برای تصمیم گیری براساس تفکر و خرد و نیز تأکید بر یکسان بودن همه انسان ها در برابر پروردگار. این مشخصات گفتمانی در کنار سایر مشخصات بی نظیر زبان شناختی مانند دلنشینی آوایی، نظم آهنگ، روابط معنایی و ... باعث تأثیر در عمق جان و خرد شنوندگان کلام وحی می شود و آنان را که با تدبر و استدلال به این گفتمان گوش فرامی دهند، به تفکر و اندیشه وامی دارد. بررسی مضمونی معراج نامه شاهرخی و انطباق آن با نگاره های موجود در این اثر، بر وجود نشانه شناختی در آن تأکید دارد. اهداف پژوهش: پیدا کردن ترتیب ارائه افعال و نقش نشانه شناختی آن ها و یافتن نقش متناظر آن ها. بررسی نشانه شناختی در نگاره های معراج نامه شاهرخی. سؤالات پژوهش: ترتیب ارائه افعال و نشانه شناختی در سوره الرحمن چگونه است؟ نشانه شناختی چه جایگاهی در نگاره های معراج نامه شاهرخی دارد؟