منصور کلاه کج

منصور کلاه کج

مدرک تحصیلی: هیات علمی دانشکده هنر دانشگاه شهید چمران اهواز -ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۲ مورد.
۱.

تحلیل گفتمان پوسترهای جنگ ایران و عراق براساس آراء مربع ایدئولوژیک «وندایک» (مطالعه موردی پوسترهای با موضوع مقاومت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگره بهار ۱۴۰۳ شماره ۶۹ 183 - 197

کلید واژه ها: پوسترجنگ دفاع مقدس مقاومت و پایداری ایران وعراق وندایک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷ تعداد دانلود : ۱۰۳
پوسترهای دوره هشت ساله جنگ ایران و عراق که از آن ها به نام های پوسترهای دفاع مقدس یاد می شود از سوی طراحان آن ها با محورهای موضوعی مختلفی انتشار یافته اند،که یکی از این محورهای موضوعی، «مقاومت»  است. این آثار تاکنون از نظرگاه های مختلفی بررسی و تحلیل شده اند. با توجه به محتوی ایدئولوژیک این آثار، در این پژوهش پوسترهای با موضوع مقاومت این مجموعه با اضلاع چهارگانه گفتمان مربع ایدئولوژیک وند ایک مقایسه می شود. هدف این پژوهش شناخت فرهنگ بصری ایرانی در برهه زمانی جنگ تحمیلی با توجه به فضای آن دوره و مقایسه آن با آراء متفکران  است و در نهایت به این سؤال ها که وجه مشترک غالب پوسترهای با موضوع مقاومت دفاع مقدس با اضلاع چهارگانه مربع ایدئولوژیک وندایک چیست و آثار مورد مطالعه غالباً با کدام ضلع از مدل چهارگانه وندایک هم داستان بوده اند و این اشتراک چگونه و بر اساس کدام دلالت معنایی به تصویر کشیده شده، پاسخ داده می شود. این پژوهش رویکردی کیفی دارد گردآوری داده های آن از منابع کتابخانه ای، پایگاه های اطلاعاتی و با اتکاء به خوانش بصری آثار هنری مقطع مورد مطالعه است و روش ارائه نتیجه این پژوهش توصیف، تحلیل و تفسیر نشانه شناسانه است. چنان که مربع ون دایک را که به گمان خروجی کلی چهار گانه آن به تصویر کشیدن بی رحمانه رقیب است؛ یک ویژگی منفی برای رسانه های ایدئولوژیک در نظر آوریم، براساس یافته های این پژوهش، این عنصر منفی در آثار بررسی شده، کمرنگ است و در این آثار تا حدود زیادی چنین تصویری از  دشمنی که از هیچ جنایتی علیه جبهه خودی دریغ نکرده، ارائه نشده است. عدم تحقیر برجسته نیروی انسانی دشمن یا نمایش حداقلی آن در پس زمینه و سقوط فروریزی نمادها یا در هم شکستگی عناصر غیر انسانی آن چون ستاره ها و نشانه ها  و اشاره حداقلی به عناصر انسانی رقیب گواه این مدعاست. براساس اضلاع مربع وند ایک، تأکید غالب این آثار بر ضلع تقویت عناصر مثبت خودی با دلالتی معمولاً صریح بوده و سپس به حاشیه راندن عناصر منفی خودی بوده و می توان چنین نیز، نتیجه گرفت که در گرما گرم جنگ ارزش های اخلاقی ایدئولوژیک مبتنی بر مبانی دینی در فرآیند طراحی، پیش روی، طراحان گرافیک این مجموعه آثار بوده است.
۲.

تحلیل رنگ ایران در آثار نقاشان ایرانی دهه ۷۰تا ۹۰ خورشیدی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پیکره دوره ۱۳ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۳۶ 60 - 76

کلید واژه ها: رنگ ایرانی نقاشی بسامد رنگ نقاشان ایرانی معاصر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵ تعداد دانلود : ۵
مقدمه: در حوزه آثار تجسمی، ایرانی بودن همواره دغدغه برخی از هنرمندان این حوزه بوده که این مهم بعضاً با عناصر نمادین ایرانی یا عناصر منتسب به ایران با دلالت صریح یا ضمنی به تصویر درآمده است. علاوه بر عناصر بصری، رنگ نیز به عنوان عنصری مستقل در خصوص بازنمایی مفهوم ایرانی بودن نقش آفرین بوده است. اما اینکه از نظر هنرمند ایرانی چه رنگی نشان ایرانی بودن است، یا بدین منظور بیشتر استفاده شده یا نقاشان بر آن به عنوان رنگ ایرانی توافق داشته اند، مسأله این پژوهش است. این موضوع در رشته های دیگری محور بحث بوده، اما این پژوهش با هدف شناخت رنگ های پرتکرار در نقاشی های که موضوع آن ها ایران بوده به تحریر درآمده و به سؤال چیستی رنگ های به کار برده شده برای مفهوم ایران؟؛ در آثار برخی از نقاشان دهه ۷۰ تا ۹۰ ایران و چگونگی کاربرد این رنگ ها پاسخ داده می شود.روش پژوهش: داده های این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه ای، پایگاه های اطلاعاتی و مقالات نشریات معتبر علمی، گردآوری شده و به شیوه تحلیل محتوای بصری با گردآوری آثاری از نقاشان دهه ۷۰ تا اواخر دهه ۹۰ ایران، به کمک نرم افزارهای تفکیک رنگ این آثار تحلیل و پربسامدترین رنگ ها مرتبط با ایران مشخص و سپس تفسیر شده اند.یافته ها: نقاشان ایرانی در آثاری که به نام ایران یا برای این مفهوم خلق کرده اند با توجه به تکنیک و شیوه کار خود در آثارشان علاوه بر شکل از رنگ هم برای بازنمود مفهوم ایران بهره گرفته اند که در این میان با در نظرگیری سه رنگی که بیشترین کاربرد را در این زمینه داشته، نخست طیف رنگ های زرد (نخودی- خاکی) سپس طیف آبی تیره و روشن و پس از آن طیف محدوده قرمزلاکی (زرشکی- آلبالویی) بوده است. همچنین از میان آثار ۱۰ نقاش بررسی شده، ۷ نقاش به همراه رنگ، از عناصری بصری مرتبط با ایران عمدتاً با دلالتی صریح که غالباً بازنمایی آثار معماری ایران بوده بهره گرفته اند.نتیجه گیری: رنگ های سبز، قرمز و سفید که سه رنگ پرچم ایران با بیانی نمادین هستند؛ برای بازنمایی مفهوم ایران، به عنوان رنگ ایران؛ کمتر دستمایه کار نقاشان و طراحان بوده اند. بنابراین علاوه بر رنگ های پرچم ایران، رنگ های دیگری در پالت رنگ نقاشان ایرانی وجود دارد که به عنوان رنگ ایران به آن ها رجوع شده است. از این رو نقاشان علاوه بر عناصر نمادین از رنگ مرتبط با ایران به طور ضمنی برای بیان بصری خود بهره بردند؛ همچنین در آثار نقاشانی که عناصر تصویری و نمادین مناظر معمارانه دستمایه کارشان بود، گونه ای از همبستگی رنگی دیده شده است.
۳.

خوانش جایگاه اجتماعی زنان خنیاگر عصر قاجار از میان نگاره ها و منابع مکتوب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زنان سال ۱۴ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۴۴) 107 - 140

کلید واژه ها: ایران قاجار موسیقی زنان خنیاگر نگارگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴ تعداد دانلود : ۱۳۴
بیان مسئله: موسیقی در طول تاریخ همواره مورد توجه ایرانیان بوده و در تمام دوره های مختلف پادشاهی ایران جایگاه خود را به طور رسمی در میان حاکمان حفظ کرده است. با روی کار آمدن دودمان قاجار و تجربه نزدیک شدن ایران به غرب، تغییرات چشم گیری در زمینه های هنری به خصوص موسیقی و نگارگری پدید آمد. اما تأثیر این تحولات بر فعالیت زنان خنیاگر با ابهاماتی روبه رو است. بر همین اساس پرسش اصلی این پژوهش چیستی جایگاه اجتماعی زنان خنیاگر این دوره در میان نگاره ها و منابع مکتوب و سفرنامه ها و همچنین و چگونگی پوشش آنان به عنوان زنان خنیاگر است. همچنین چیستی ابزار آلات خنیاگری و سازهای مورد استفاده آن ها از پرسش های دیگری است که به آن پاسخ داده می شود. این پژوهش از نظر هدف بنیادی و از نظر رویکرد کیفی است که براساس داده های کتابخانه ای و تحلیل محتوی بصری با بهره گیری از دانش نشانه شناسی یافته های آن تحلیل و تبیین میشود. براساس یافته های این پژوهش همان گونه که مرتبه اهالی موسیقی در دوره های مختلف حکومت های ایرانی لغزان و نامطمئن بوده در دوره قاجار نیز این نگرانی پا برجا بوده و این مسئله برای زنان خنیاگر دشوارتر و بسته به نوع کار، نوازنده، رقصنده یا خواننده و مانند آن، نیز متفاوت بوده است.
۴.

تطبیق ساختار بصری کادربندی و صفحه بندی کتب هم عصر حکومت ایلخانی (مطالعه موردی دو کتاب «الموالید و منافع الحیوان»)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر اسلامی سال ۱۹ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۵۰ 450 - 472

کلید واژه ها: ایلخانی جدول کادربندی الموالید منافع الحیوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲ تعداد دانلود : ۹۸
در نسخ خطی ایرانی، کادربندی به عنوان جزئی از عناصر کاربردی صفحه از توجه و منش زیبانگارانه هنرمند بری نبوده است. در کتب مختلف دوره اسلامی، به واسطه انزوای سرزمینی و یا تأثیر فرهنگ مستولی شده بر سرزمین و مانند آن، نمونه های متفاوت و مشابهی در دوره های مختلف حوزه تمدن ایرانی دیده شده است. کادربندی و صفحه آرایی نسخ خطی که در گذشته با عنوان جدول کشی و صفحه بندی نسخ شناخته می شد با ورود اسلام به ایران و توجه ویژه به کتاب آرایی و تزئین نسخ خطی مذهبی و غیر مذهبی بیش از پیش موردتوجه  هنرمندان ایرانی قرار گرفت. در این پژوهش ساختار صفحه بندی در دو کتاب  هم عصر ایلخانی، «الموالید» و «منافع الحیوان»، تطبیق داده شده است. پژوهش حاضر کیفی است و داده های آن بر پایه اطلاعات کتابخانه ای و پایگاه های اطلاعاتی علمی و روش ارائه آن توصیفی و تحلیلی با رویکردی تطبیقی است. یافته های این پژوهش، حاکی از آن است که در این کتب، علی رغم اینکه اعمال ساختار هماهنگ کننده کلی مشتمل بر کادربندی دیده می شود اما تفاوت عمده ای در نحوه استفاده از این عنصر ساختاری در صفحه بندی این نسخ مصور وجود دارد و آن کاربستِ ساختار متحدالشکل و قاعده مندِ چهارگانه در کتاب «الموالید» و تنوع در شکل کادر و تغییر ابعاد آن با بزرگی و کوچکی سوژه اصلی درون کادر در «منافع الحیوان» است. در کتاب الموالید ظهور نوعی کادربندی مبتنی بر اولویت و اهمیت موضوع دیده می شود.اهداف پژوهش:شناختِ روش ها، تکنیک ها و عناصر ساختاری در صفحه بندی نسخ حوزه تمدنی ایرانی در کتاب الموالید و منافع الحیوان.بررسی چگونگی جدول و کادربندی در دو کتاب الموالید و منافع الحیوان.سؤالات پژوهش:ساختار بصریِ کادربندی در دو نسخه «الموالید» و «منافع الحیوان» چگونه بود؟تشابه و تمایز کادربندی و صفحه بندی در دو نسخه الموالید» و «منافع الحیوان» چیست؟
۵.

مطالعه قوم نگاری حصیربافی مردم عرب خوزستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای صناعی ایران سال پنجم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۸) 59 - 74

کلید واژه ها: حصیربافی نخل خوزستان مردم عرب صنایع دستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۹ تعداد دانلود : ۲۵۰
  برای مردمی که در طول تاریخ با درخت نخل زیسته اند، به جز ارزش نمادین این درخت و معناهای مشترک آن، محصولات به دست آمده از این گونه گیاهی نیز، همواره ارزشمند و کاربردی بوده است. این همزیستی دیرینه و نیز تقدس برآمده از ارزش ویژه درخت نخل یکی از دلایلی بوده که نخل داران حصیرباف عرب خوزستان، کمتر از بخش مرغوب نخل که به زبان آن مردم «قلب» نام دارد، در دست بافته های حصیری خود بهره ببرند. در نتیجه عمده محصولات حصیری این مردم، اقلامی است که از بخش نامرغوب یا دورریز نخل به نام «سعف» به دست آمده و بر همین اساس در برخی از مناطق زیست مردم عرب خوزستان از حصیربافی به نام «صنعت سعف» یاد می شود. همچنین در میان دست بافته های حصیری این مردم شیوه ای از بافت متفاوت از برخی دیگر مناطق مختلف کشور رایج است که متأثر از ویژگی فیزیکی برگ درخت نخل این منطقه است، بر این اساس در این پژوهش به سؤالاتی از جنس، چیستی شیوه های بافت حصیر و چگونگی تأثیر مواد طبیعی و باورهای مردم عرب بر روش بافت و نوع  محصولات تولیدی آن پاسخ داده می شود. هدف این پژوهش، شناخت دست بافته های برآمده از مواد طبیعی نواحی مختلف ایران و به اشتراک گذاری تجربیات مربوط به این حوزه است. رویکرد این تحقیق کیفی است که با تکیه بر مطالعات میدانی و منابع کتابخانه ای به شیوه توصیفی و تحلیلی بیان می شود. بر اساس یافته های این مقاله، محصولات حصیری مردم عرب به دو روش اسفافه و اخرازه بافته می شوند که هریک از این دو روش، خود به دو شیوه مختلف اجرا می شوند. بافت خشکوری و نعمانی زیرمجموعه بافت اسفافه و بافت اخرازه و اخرازه لویی زیرمجموعه بافت اخرازه است. تفاوت مهم شیوه بافت حصیر مردم عرب با سایر نقاط کشور، بافت نواری و سپس دوختن نوارها به یکدیگر در برخی از اقلام است. این در حالی است که بافت محصولات مناطق دیگر به صورت یکپارچه و بدون دوخت است. نتیجه اینکه دلیل رواج این نوع بافت، کوتاهی نسبی برگ های نخل مناطق خوزستان است که شاید خود نشئت گرفته از گرمای بسیار شدید در خوزستان و تاب آوری بهتر گونه های برگ کوتاه در مقابل گرما باشد. درحالی که در مناطق دیگر طول برگ نخل بلندتر است. عنصر واسط دوخت در بافت نواری موجب ظرافت کمتر و در نتیجه به هم خوردن نظم مدولار نقوش می شود، درحالی که ظرافت نقش، در بافت یکپارچه بیشتر و دارای کیفیت بصری بیشتری است. 
۶.

تطبیق دیداری نقش بُز سنگ نگاره های لم گردو و کیارس خوزستان با سنگ نگاره های تیمره، مزاین و خوراوند استان اصفهان و مرکزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جلوه هنر سال چهاردهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۳۵) 7 - 20

کلید واژه ها: نقش بز سنگ نگاره کیارس گتوند لم گردو شوشتر خمین گلپایگان مزاین تیمره خوراوند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۸ تعداد دانلود : ۱۲۲
تطبیق دیداری نقش بُز سنگ نگاره های لم گردو و کیارس خوزستان با سنگ نگاره های تیمره، مزاین و خوراوند استان اصفهان و مرکزی   نقش بُز یکی از نقوش پرکاربرد حیوانی است که در میان سنگ نگاره ها و دیگر آثار هنری در ترکیب با سایر نقوش یا به تنهایی به شکل های مختلف نمایش آن در آثار ایرانی تداوم یافته است. با توجه به دیرینگی، تنوع و پراکندگی این نقش در سنگ نگاره های مناطق مختلف ایران، در این پژوهش ساختار این نقش در دو منطقه جغرافیایی ایران مقایسه شد؛ ازاین رو هدف پژوهش حاضر شناخت وجوه تشابه و تمایز ساختاری نقش بز در سنگ نگاره های دو منطقه جنوب غرب و مرکز ایران به منظور آشنایی بیشتر با فرهنگ بصری ایرانی است. اینکه نمایش تجسمی و مضمونی ای که نقش بز در بستر آن خلق شده و همچنین شیوه اجرا و ارائه این نقش در مناطق یادشده چگونه بوده، سؤالی است که در این پژوهش به آن پاسخ داده می شود. پژوهش حاضر کیفی و از نظر هدف بنیادی است. روش این پژوهش تحلیلی تطبیقی است و جمع آوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای، میدانی و نیز پایگاه های علمی و پژوهشی معتبر است. بررسی کلی نقش بزهای منطقه خوزستان به ویژه در محدوده اشکفت لم گردو این گمان را تقویت می کند که این بزها غیرکوهی یا اهلی است و ترسیم کنندگان آنها شاید چوپانانی بوده اند که در هنگام چرای دام خود به تصویرگری روی آورده اند. همچنین تکنیک اجرایی حرفه ای تر نگاره ها در منطقه گلپایگان و خمین و ترسیم انتزاعی و خلاقانه شاخ ها این باور را القا می کند که نگارندگان این نقش ها احتمالاً شکارچی یا افرادی خبره به لحاظ توانایی ترسیمی بوده و بز رسامی شده آنها نیز بز کوهی است. فارغ از مقطع زمانی و نیز تقدم و تأخر خلق این سنگ نگاره ها که تاکنون مشخص نشده، به گمان نگارندگان میان نقش بز هر دو منطقه گونه ای پیوست و تداوم فرهنگی وجود دارد. دلیل این مدعا تداوم حالت دورانی شاخ بز تا انتهای دم یا نزدیک به سر در هر دو منطقه و همچنین تشابه شاخ بز اغلب نواحیِ دو منطقه بررسی شده این پژوهش با شاخ بز سفال معروف و شناخته شده شوش است که تاریخ آن از سوی باستان شناسان، هزاره چهارم قبل از میلاد برآورد شده است.  
۷.

تحلیل بسامدی رنگ ایران در پوسترهای گرافیک با موضوع ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پیکره دوره یازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۲۷ 48 - 65

کلید واژه ها: ایرانی ملی رنگ گرافیک پوستر بسامد رنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۵ تعداد دانلود : ۱۱۱
بیان مسئله : گرچه برای رنگ به عنوان عنصر مشترک ابناء بشر، تعلق یا محدودیتی نمی توان قائل شد؛ اما به طور نسبی، در جهان هستی عناصر یا پدیده هایی وجود دارد که خاستگاه یا کاربرد و تکرار و بازنمایی آن ها موجب شکل گیری گونه ای از خاطرات جمعی شده و در پرتو آن ها حسی از تعلق یا هویت بدان ها شکل گرفته است. یکی از این عناصر نیز رنگ است که ممکن است در محدود ه ای مشخص یا وسیع به صورت نانوشته، فارغ از درستی یا نادرستی موضوع، طیفی از آن به گروهی یا ملتی نسبت داده شود. از آنجا که گرافیک به عنوان رسانه بصری برآمده از فرم و رنگ، موضوع های مختلفی را پیام رسانی کرده و مسائل فرهنگی و فرهنگ ملی نیز می تواند جزیی از آن باشد، مسئله این پژوهش چیستی رنگ های پربسامد مرتبط با ایران در پوسترهای گرافیک با موضوع ایران یا فرهنگ ایرانی و همچنین چرایی احتمالی کاربرد آن هاست. هدف: شناخت عناصری نمادین ناملموس ایرانی و در نهایت، درک بهتر سویه های متفاوت فرهنگ بصری ایرانی از اهداف اصلی این پژوهش است. روش پژوهش: در این پژوهش با بهره گیری از منابع کتابخانه ای، پایگاه های اطلاعاتی و شواهد بصری گرافیکی، داده ها جمع آوری شده؛ سپس به شیوه تحلیل محتوای بصری با جمع آوری نمونه های رنگی از پوسترهای مرتبط با ایران به صورت شبه آماری، پربسامدترین رنگ ها مشخص و سپس توصیف و تحلیل شده است. یافته ها: این مقاله نشان داد که طراحان گرافیک ایرانی برای بازنمایی رنگ ایرانی، به جز رنگ سازمانی، پرچم رسمی، به رنگ های مرتبط با فرهنگ خود که اغلب برآمده از محصولات و تولیدات فرهنگی و هنری، دست ساخته ها، رنگ اقلیم و زیست بوم، هنر های سنتی، معماری ایرانی اسلامی، خوشنویسی و مانند آن است، رجوع کرده و طیف هایی از این رنگ ها را در اثر خود برای موضوعات مرتبط ایران بازنمایی نموده اند و در این میان، پربسامدترین رنگ های مرتبط با ایران، طیف هایی از رنگ قرمز لاکی، زرد روشن و آجری و نیز آبی فیروزه ای بوده است.
۸.

اکفراسیس در نقاشی محمودخان صبا(ملک الشعراء)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهپویه هنر/ هنرهای تجسمی دوره پنجم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۱۴) 51 - 59

کلید واژه ها: اکفراسیس محمودخان صبا نقاشی شعر هنر قاجار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۲ تعداد دانلود : ۲۷۰
کفراسیس، گزارش ِکلامی یک تصویر است. متون اکفراستیک در تحولات هنر نقش ارزنده ای داشته اند. در خلالِ اکفراسیس می توان از زاویه ای تازه به آثار تجسمی نگریست و به حقیقت اثر هنری نائل آمد. علاوه بر این، در صورت از میان رفتن اثر هنری، به کمک یک متن اکفراستیک می توان آن اثر را به یادآورد و مورد بازآفرینی قرارداد. محمودخان صبا (ملک الشعراء) یکی از هنرمندان دوره قاجار است که در هر دو حوزه شعر و نقاشی آثاری خلق نموده است. او را از مهم ترین نقاشان دوره ی قاجار برشمرده اند. وی علاوه بر نقاشی، در شعر نیز از سرآمدان روزگار خود بوده است. مضامین مشترک در شعر و نقاشی محمودخان صبا یکی از جلوه های اکفراسیس است که این مقاله در پی بررسی آن است و در نهایت به پرسش چگونگی بروز اکفراسیس واقعی یا ذهنی بودن آن در آثار این هنرمند پاسخ می دهد. رویکرد این پژوهش کیفی است و روش ارائه آن تحلیلی و توصیفی است. روش جمع آوری اطلاعات این پژوهش با استفاده از مطالعه منابع کتابخانه ای و نیز بر آمده از پایگاه های اطلاعات علمی و عمومی است. به موجب یافته های این مقاله آنچه در شعر محمودخان صبا (ملک الشعراء) حائز اهمیت است، کاربستِ اکفراسیس است که می تواند یاری رسان ِ ما در فهم و شناخت نقاشی های این هنرمند قاجار باشد. این اکفراسیس، به دو صورت اکفراسیس ذهنی و اکفراسیس واقعی در شعر او دیده می شود. آن جا که شعر او با نقاشی او همگام می شود اکفراسیس واقعی اتفاق می افتد و آن جا که به صورت یک گزارش کلامی در خدمت توصیف یک بنای معمارانه ( نظیر باغ و عمارت سلطنت آباد) به کار می رود اکفراسیس ذهنی رخ داده است.
۹.

زیباشناسی خط محاسباتی سیاق در کتابت اسناد ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی سال ۲۲ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۸۶) 151 - 172
تعداد بازدید : ۳۶۳ تعداد دانلود : ۱۸۶
خط رمزگونه سیاق که در چند کشور از آن، برای ثبت محاسبات دیوانی و تجاری استفاده می شود؛ کارستان دیگری از هنرنمایی کاتبان و محرران قدیم ایرانی را بر همگان آشکار کرده است. این هنرنمایی که با همگرایی نگارش کتابت ایرانی و سیاق شکل گرفته و با ملاحت زیباشناسی محسوس ایرانی آمیخته شده، سویه ای دیگر از هویت بصری ایرانی است. چگونگی همسانی و تعامل بصری عناصر این خط با خطوط سنتی ایرانی و همگرایی آن با متون و نسخه های خطی به لحاظ زیباشناسی مسأله ای است که در این پژوهش به آن پرداخته شده است. پژوهش حاضر رویکردی کیفی دارد که به شیوه توصیفی و تحلیلی با منابعی برآمده از اطلاعات کتابخانه ای و پایگاه های اطلاعاتی نتیجه خود را ارائه داده است. یافته های این پژوهش حاکی از آن است که همنشینی خط سیاق و اسناد دیوانی ایرانی، حاصل نگاه تصویری به همه ی عناصر موجود در صفحه و الهام از زیباشناسی کتابت ایرانی بوده است.
۱۰.

تأثیرتغییرات اجتماعی بر یکصد سال گرافیک معاصر ایران ( براساس نظریه تغییر اجتماعی گی روشه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگارینه هنر اسلامی سال هشتم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲۱ 98 - 111

کلید واژه ها: گرافیک معاصرایران تغییرات اجتماعی روشه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴ تعداد دانلود : ۱۶۸
در سراسر دوره زیست اجتماعی بشر، تاثیر تغییرات اجتماعی همواره دیده شده و جامعه شناسان صاحب نامی از اقصی نقاط عالم بدان پرداخته و معیارهایی چون فراگیری، اثرگذاری، بروز درمحددوه زمانی خاص و استمرار داشتن را، برای آن متصور شده اند. یکی از این جامعه شناسان، «گی روشه » است که فرآیند سه گانه ای چون: عوامل، شرایط و کارگزاران تغییر را برای شکل گیری تغییر اجتماعی برشمرده است. گرافیک هم به عنوان یک جریان زنده هنری، در جایگاه بازنمایی پدیده های پیرامونی، از تأثیر تغییرات اجتماعی، مبرا نبوده است. این پژوهش که با هدف شناخت تغییرات اجتماعی تآثیرگذار بر یکصد سال گرافیک معاصر با توجه به نظریه تغییر اجتماعی گی روشه انجام شده، مهم ترین رخ دادهای متأثر از تغییرات اجتماعی گرافیک معاصر ایران را کاوش کرده است. با توجه به فرآیند سه گانه نظریه تغییر اجتماعی «روشه» مسئله اصلی این پژوهش، چیستی عوامل اجتماعی تأثیرگذار بر یکصد سال گرافیک معاصر ایران و چگونگی شرایط تغییر کرده متأثر از این عوامل و نیز کیستی کارگزاران این تغییر است؟ پژوهش حاضر با رویکردی کیفی به بررسی پدیده ها، وقایع و تغییرات مهم گرافیک ایران در منابع مختلف کتابخانه ای و پایگاهای اطلاعاتی پرداخته و به شیوه شبه آماری، نتایج خود را توصیف و تحلیل کرده است. بر اساسیافته های این پژوهش سه عامل عمده تغییر اجتماعی تأثیرگذار بر یکصد سال گرافیک معاصر ایران، تجدد و نوسازی دوره پهلوی اول، وقوع انقلاب اسلامی و ورود فناوری های دیجیتال مبتنی بر وب است. شرایط تغییر کرده تحت تآثیر این سه عامل به ترتیب، تغییر آرام سلیقه بصری از سنتی به مدرن، ارجاع بیشتربه فرهنگ بصری ایرانی اسلامی و نیز شکل گیری گرافیک بدون کاغذ در این اواخر است که عامل اول و سوم، عمدتاً تابع شرایط جهانی بوده است.
۱۱.

بازشناخت دیوارنگاره های لایه چینی کاخ های صفوی اصفهان و بازآفرینی آن برای کاربردهای جدیدتر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پیکره دوره دهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۲۳ 60 - 74

کلید واژه ها: لایه چینی صفوی اصفهان نقاشی دیواری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۰ تعداد دانلود : ۲۴۱
بیان مسئله: لایه چینی گونه ای از هنر دیوارنگاری است که در برخی از آثار معماری دوره صفوی نمونه هایی از آن دیده شده است. این نمونه ها در کاخ های اصفهان از قبیل عالی قاپو، چهل ستون و هشت بهشت هم اکنون هم وجود دارند. مقاله حاضر، ضمن بازشناخت این هنر، روش های اجرایی و کاربردها، در پی کارآزمایی آن در عرصه های تزیینی و کاربردی جدید است. بدین منظور به سؤال چرایی کاربرد این هنر در عرصه های جدیدتر و چگونگی انجام برخی از نمونه های آن پاسخ داده می شود.  هدف: بازآفرینی هنرهای کهن ایرانی به ویژه لایه چینی در عرصه های نو به منظور گسترش دامنه تولیدات هنرهای دستی ایران، از اهداف این پژوهش است. روش پژوهش: پژوهش حاضر که به صورت کیفی ارائه شده به شیوه توصیف تحلیل با تکیه بر مطالعات میدانی چون عکس برداری، مصاحبه حضوری و منابع کتابخانه ای یافته های خود را بیان کرده است. یافته ها: لایه چینی که در گذشته در کنار تزیینات دیگر از جمله کشته بری، آیینه کاری، نقاشی و گچ بری در دیوارنگاری کاربرد داشته در حال حاضر در عرصه ای جدید چون دکوراسیون داخلی و تابلوهای تزیینی به کار گرفته شده است. این روش اجرایی به منظور بازآفرینی و استمرار فرهنگ بصری ایرانی با در نظرگیری شأن نقوش و کاربرد آن ها در جایگاه خود در عرصه های تازه تر ادامه یافته است. کاربرد جدیدتر آن که به وسیله نگارندگان نمونه سازی شده؛ ساخت بسته ها و جعبه های تزیینی نفیس و مانند آن است.
۱۲.

اصالت مندی مبتنی بر زمان در آثار صنایع دستی براساس نظریه زیبایی شناسی تکاملی داتن (مطالعه موردی آثار خراطی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای صناعی اسلامی سال پنجم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۶) ۱۴۴-۱۳۳

کلید واژه ها: دنیس داتن نظریه زیبایی شناسی تکاملی روح زمان زمان صرف شده اصالت مندی آثار صنایع دستی خراطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۹ تعداد دانلود : ۱۳۳
زمان یکی از عوامل تعیین و تبیین اصالت در حوزه های هنری و فرهنگی است. آثار صنایع دستی با گسترده وسیع خود در بافت تاریخی، اجتماعی، زیبایی شناسی، بخشی از اصالت خود را مرهون عوامل مرتبط با زمان هستند که داتن آن را از الزامات اصالت یک اثر هنری به شمار می آورد. هدف پژوهش حاضر، تبیین نقش زمان و تأثیرگذاری این مؤلفه در اصالت مندی آثار صنایع دستی با توجه به نظریه ی «زیبایی شناسی تکاملی داتن» و مطالعه موردی هنر خراطی در منطقه دزفول است. پرسش های این پژوهش عبارتند از؛ 1- نقش زمان در تعیین اصالت صنایع دستی چیست و چگونه تبیین می شود؟ 2- این عنصر در هنر خراطی چگونه مرزبندی می شود؟ روش تحقیق این پژوهش کیفی و مسئله محور است که به شیوه ی توصیفی تحلیلی به انجام رسیده است. در این فرایند نخست داده ها از طریق، منابع کتابخانه ای و پایگاه های استنادی و همچنین روش میدانی گردآوری شد، سپس با تدقیق مفاهیم «اصالت» و «زمان» از دیدگاه داتن، به تحلیل داده ها در خصوص سه مقوله «روح زمان»، «زمان صرف شده برای خلق اثر» و «تاریخ اثر» نتایج آن ارائه شد. نتایج این پژوهش حاکی از این است که عناصر زمانی اصالت از نظر داتن در برگیرنده روح زمان، تاریخ ساخت اثر و زمان صرف شده برای خلق اثر است که تطبیق این سه عنصر در آثار چوبی بدین شرح است: مقوله روح زمانه در آثار خراطی، به رسم و رسوم، تکنیک های خاص زمان تولید و نیز سنت شکنی های خلاقانه دلالت دارد. همچنین موضوع صرف زمان در تولیدات چوبی بر اساس نظریه داتن، ناظر بر میزان زمان صرف شده در خلق اثر هنری است . مقوله دیگر از دیدگاه داتن، تاریخ اثر است که در خراطی گواهی دهنده ی تأثیر و تأثر اثر از دوره پیش از خود یا معاصرین است.
۱۳.

مطالعه تطبیقی مفهوم اثر هنری در دوران مدرن و پست مدرن و تأثیرآن بر فرآیند موزه ای شدن اثر (با تأکید بر آثار تجسمی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پیکره دوره نهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۲۱ 64 - 73

کلید واژه ها: موزه هنر معاصر مدرن پست مدرن موزه ای شدن آثار هنری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۴
بیان مسئله: پژوهش حاضر با  تطبیق مفهوم اثر هنری در دو دوره مدرن و پست مدرن به تأثیر این دو جریان بر فرآیند موزه ای شدن اثر هنری می پردازد. پرسش های این پژوهش، این چنین است: با توجه به گسترده بودن قلمروی هنر معاصر و شکل گیری هنر مفهومی با مواد و مصالح متنوع، معیارهای انتخاب اثر هنری در موزه های هنری معاصر چیست و شرایط اجتماعی و گفتمان های هنری چون مدرن و پست مدرن چگونه بر موزه ای شدن اثر تأثیرگذارند؟ هدف: هدف این پژوهش پیشنهاد معیارهای مشخصی برای انتخاب آثار در موزه های هنری معاصر است و دامنه این پژوهش آثار حوزه تجسمی است. روش پژوهش: رویکرد این پژوهش کیفی است که به شیوه توصیف و تحلیلی با تطبیق مفهوم اثری هنری در دوره مدرن و پست مدرن نتایج آن ارائه شده است. داده های این پژوهش به دست آمده از منابع کتابخانه ای و پایگاه های اطلاعاتی است.  یافته ها: گفتمان دوران مدرن با رویکرد نخبه گرا و گفتمان پسامدرن با رویکرد جامعه گرا بر فرآیند موزه ای شدن اثر تأثیرگذاشتند. در دوران معاصر هنوز هم معیارهای موزه های هنری معاصر برای گزینش آثار، غالباً همان رویکرد مدرنیتسی است. علت رویکرد غالب مدرنیستی کنونی موزه ها برای گزینش آثار، این بوده که جامعه محوری پسامدرنیست ها، خالی ازچالش نبوده است. در تمام دوران ها گفتمان های غالب جامعه بر فرآیند موزه ای شدن آثار تأثیر داشته و چالش مهمی میان موزه داران و جامعه هنری غالب ایجاد کرده است.  
۱۴.

اندیشه نگاری های شاعرانه در آثار گرافیک «فرزاد ادیبی»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهپویه هنر/ هنرهای تجسمی دوره سوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۹) 79 - 86

کلید واژه ها: اندیشه نگاری شاعرانگی تجسمی تصویرسازی معاصر ایران فرزاد ادیبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۴ تعداد دانلود : ۵۲۳
اندیشه نگارهای شاعرانه در گرافیک، تحت تأثیر هنرمدرن در دوره فوتوریسم و به وسیله شاعرانی چون مارینتی حدود یکصدسال پیش شکل گرفت. مبانی فکری این شاعرانگی رهایی شاعران از قید و بند های محدود و دست و پا گیر، دستور زبانی بود. این شیوه بیانی در عالم طراحی گرافیک در نیمه دوم سده 1900 میلادی به گونه ای دیگر تداوم یافت. نمونه هایی از این شاعرانگی درآثار برخی از طراحان معاصر ایران دیده شده، یکی از این طراحان فرزاد ادیبی است. وی تاکنون آثار مختلفی را طراحی کرده که در اغلب آن ها به خصوص کارهای متأخر وی، جوششی شاعرانه و درون نهاد ی به تناسب موضوع، جلوه می کند، مسئله اصلی این پژوهش، چیستی گرافیک شاعرانه و چگونگی و چرائی شکل گیری این اندیشه نگاری ها درآثار گرافیک این طراح است. هدف این تحقیق، توصیف اندیشه نگاری های بصری فارسی در گرافیک ایرانی و پیوند عمیق گرافیک و ادبیات فاخر ایران است. رویکرد این پژوهش کیفی است که با تحلیل محتوی بصری آثار گرافیک فرزاد ادیبی، توصیف می شود. براساس یافته های این مقاله؛ اندیشه نگاری های شاعرانه، یعنی آثاری که ایده اولیه آن ها شعر یا جمله ادبی است. دو مشخصه شاعرانگی در گرافیک، بیان کنایی و سیالی و رهایی فرم است که در آثار ادیبی این موضوع به گونه ای در ساختار و درون مایه اثر رخ نمایی کرده است. اما چرایی شکل گیری این شاعرانگی در آثار وی به ترتیب اولویت، آشنایی با زبان مبدأ (شعر) و نیز زبان مقصد(گرافیک)؛ بیان بصری نو در گرافیک ایران؛ چیزی که ادیبی آن را آشنایی زدایی نامیده؛ علاقه خاص وی به شعر؛ جنس سفارش ها که با کار حرفه ای در مجله های ادبی همراه بود؛ موأنست با شاعران و نویسندگان، انباشت تجربه های بصری شاعرانه، جایگاه شعر و شاعرانگی در سپهر اندیشه ایرانی و در مواردی نیز براساس دغدغه های اجتماعی ایشان بوده است.
۱۵.

مقایسه تطبیقی آثار صنایع د ستی با ضوابط «نشان اصالت صنایع د ستی یونسکو» (مطالعه مورد ی آثار چوبی «عبد الرحیم فروتن» خراط د زفولی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: باغ نظر سال هفدهم مرداد ۱۳۹۹ شماره ۸۶ 65 - 76

کلید واژه ها: اصالت صنایع دستی خراطی چوب دزفول نشان اصالت یونسکو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۳۰۴
بیان مسئله: ارزش نماد ین صنایع د ستی ملی و منطقه ای و نیز هم ترازی آنها با سرمایه اقتصاد ی، که به وسیله نظریه پرد ازانی چون «بورد یو»، بیان شد ه، نشان از ارجمند ی آنها د ر نزد جوامع توسعه یافته است. جایگاه نماد ین صنایع د ستی و کارکرد فرهنگی این هنرها، که برآمد ه از اصالت آنها است، سبب می شود تا اصالت این آثار همواره مورد توجه قرار گیرد . بر این اساس د ر این مقاله، معیارهای سنجش اصالت اثر، صنایع د ستی یونسکو، به عنوان مرجع تعیین اصالت، با آثار صنایع د ستی خراطی «عبد الرحیم فروتن» که د ارند ه نشان ذکر شد ه، تطبیق د اد ه شد ه است. د ر این راستا سؤالات پژوهش بد ین شرح است: معیارهای اصالت اثر هنری یونسکو چیست و چگونه با آثار خراطی عبد الرحیم فروتن منطبق است؟ هد ف: هد ف این مقاله، آگاهی صنعتگران و علاقه مند ان صنایع د ستی از این معیارهاست. اهمیت این موضوع اعتباربخشی به صنایع د ستی با بیان معیارهایی مشخص و ضرورت آن کسب اعتبار آثار تولید ی هنرمند ان صنایع د ستی ایران و منتفع شد ن آنها د ر ابعاد مختلف کاری است. روش تحقیق: این پژوهش کیفی و روش آن تطبیقی است که با بهره گیری از معیارهای اصالت یونسکو و انطباق و همسنجی آنها با شیوه کار هنرمند مورد نظر، به صورت توصیفی و تحلیل نتایج خود را ارائه می د هد . منابع و اطلاعات این تحقیق، برآمد ه از منابع کتابخانه ای، پایگاه های معتبر اطلاعاتی علمی و اطلاعات مید انی است. ،نتیجه گیری: یافته های این مقاله نشان می د هد ، رعایت حق کپی رایت، اصالت اید ه، حقوق اجتماعی (مانند پای بند ی به رعایت حقوق کارگران توسط کارفرما و ایمنی محیط کار، آموزش به د اوطلبان یاد گیری این هنر و قرارد اد ن امکانات کارگاهی د ر اختیار افراد تحت آموزش) مرغوبیت و کیفیت مواد اولیه، توجه به هویت و اصول زیباشناسی سنتی، د ر نظرد اشتن مسائل زیست محیطی چون به کاربرد ن چوب یکپارچه بد ون استفاد ه از مواد شیمیایی مانند چسب و د یگر مواد ، اقد ام به کاشت و نگهد اری از د رختان جغ د ر منطقه، بازیافت و مد یریت پسماند د ر کنار قابلیت بازاریابی و عرضه د ر بازارهای جهانی، ارکان اصلی اصالت یک اثر از نظر یونسکو است که همه این موارد به شرح گفته شد ه، د ر کارگاه هنرمند مورد نظر، اجرا شد ه است.
۱۶.

جستاری در هویت نمایی ملی، 50 سال گرافیک معاصر ایران (مقطع زمانی 1340 تا 1390)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی سال ۲۰ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۷۹) 139 - 156
تعداد بازدید : ۲۶۶ تعداد دانلود : ۱۷۶
یکی کارکردهای اصلی گرافیک هویت نمایی است، این هویت نمایی اغلب متمرکز بر هویت سازمان ها، شرکت ها و اشخاص است و غالباً با اهداف حقوقی یا تجاری صورت می گیرد. با توجه به ابعاد مختلف هویت، بعد دیگر آن در گرافیک، بازنمایی هویت ملی یا به عبارتی، هویت بصری ایرانی است که با ارجاع به عناصر بصری ملی یا بازنمایی سبک ویژه در گرافیک ملی تجلی می یابد. پرسش بنیادین پژوهش حاضر این است که در دوره مورد بررسی این پژوهش، چه تغییری در بازنمایی هویت ملی در گرافیک ایران حاصل شده و عناصر این هویت نمایی غالباً برآمده از کدام منبع بصری ایرانی بوده است؟ هدف این پژوهشآگاهی طراحان گرافیک ایرانی از فرآیند چند دهه بازنمایی هویت ملی ایرانی در آثار گرافیک به منظور جست وجوی ابعاد نامکشوف عناصر بصری ایرانی است. روش این پژوهش توصیفی است که به تحلیل محتوی آثار گرافیک معاصر ایران می پردازد. داده های این مقاله برآمده از منابع کتابخانه ای، پایگاه های اطلاعات علمی و نیز تحلیل محتوی آثار تصویری است. یافته های این تحقیق نشان می دهد که طراحان ایرانی برای هویت نمایی در گرافیک ابتدا با بهره گیری مستقیم از نقوش دوگانه فرهنگِ خود هویت نمایی می کردند؛ اما امروزه با توجه به جزئیات و بهره گیری از عناصرمتنوع و در قالب های جدید تری در این راستا اقدام می کنند. عناصر غالب و ویژه هویت نمایی در گرافیک ایران، عناصر تصویری، خوشنویسی ایرانی، رنگ های خاص ایرانی، عناصر معماری، قالی و گلیم ایرانی و نیز عناصر خاطرات جمعی است.
۱۷.

تصویر و سیمای شهری، روستایی و محیط طبیعی خوزستان و تأثیر سیلاب بهار ۹۸ برآن، با تأکید بر شهراهواز

نویسنده:
منبع: پیکره دوره هشتم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱۵ 78 - 89

کلید واژه ها: خوزستان سیلاب تصویر سیما شهر روستا محیط طبیعی اهواز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۷ تعداد دانلود : ۲۲۹
سیلاب های بهار سال 1398 در کشور که چند استان را درگیر خود کرد، جدای از خسارات مالی، جانی و آواره شدن شهروندان، مشکلات و نابسامانی های  متعدد دیگری را نیز ایجاد کرد. یکی از این مشکلات به هم ریختگی بصری فضای شهری روستایی یا محیط طبیعی مناطق درگیر بوده است. در  استان خوزستان، به علت گستردگی و وسعت مناطق درگیر و نیز طولانی بودن زمان سیلاب، شدت و حجم این نابسامانی ها و به هم ریختگی های بصری فراگیرتر از دیگر نقاط کشور بوده و بخش وسیعی از مناطق شهری، روستایی و محیط طبیعی استان، برای مقابله با سیل تبدیل به انواع سیل بند و مانند آن شد. از ره گذر این بحران بسیاری از اقدامات زبیاسازی و مبلمان شهری، انجام شده در سیمای شهرها، خصوصاً در حاشیه رودخانه های درون شهری و روستایی آسیب دید. این در حالی است که کیفیت بصری سیمای شهری وروستایی استان، پیش از سیلاب هم شرایط مطلوبی نداشت. با توجه به آنچه گفته شد، مسئله پژوهش حاضر، به عنوان پژوهشی مسئله محور، بیان مشکلات تصویر و سیمای شهری روستایی و محیط طبیعی این استان، خصوصاً در هنگام بحران هایی، چون سیل و مانند آن، با هدف تدوین ضوابطی برای کم کردن اثرات نامطلوب آن بر تصویر  شهرها، روستاها و محیط طبیعی است. اینکه تأثیر سیلاب بر تصویر و سیمای شهری استان استان چه بوده سؤالی است که در این تحقیق به آن پاسخ داده می شود. هدف نهایی این پژوهش توجه مسئولان شهری، روستایی و محیط طبیعی خوزستان به مشکلات حوزه مربوط به خود در مواقع بحرانی خصوصاً مواجهه با  پدیده سیلاب در هنگام وقوع آن است.  این پژوهش از لحاظ هدف بنیادی است، رویکرد آن کیفی و روش ارائه آن، توصیفی و تحلیلی است. منابع  این پژوهش برآمده از بررسی های میدانی، شواهد بصری، منابع کتابخانه ای و پایگاه های اطلاعاتی است همچنین برخی از توصیف ها وتحلیل های این پژوهش برآمده از شواهد بصری است. یافته های مقاله نشان می دهد که مهم ترین تأثیر سیلاب بر تصویر شهری و روستایی استان، احداث سیل بندها، کانال ها و برداشت های اضطرای از محیط طبیعی، استفاده از مواد پلاستیکی در این راستا ونیز آسیب به مبلمان شهری و جدارهای و سیما و تصویر رودخانه هاست و  اکنون که سیلاب به واسطه سدها قابل کنترل است وجود ضوابطی برای حفاظت بیشتر در این خصوص ضروری است.
۱۸.

مطالعه، نیازهای انگیزشی هنرجویان دانش آموز، آموزشگاه های آزاد هنری اهواز در ایام تحصیل

نویسنده:
منبع: پیکره دوره ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱۲ 67 - 76

کلید واژه ها: آموزش هنر آموزشگاه مدارس دانش آموز اهواز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۹ تعداد دانلود : ۲۸۴
آموزش هنر در مدارس که به طور عمده متمرکز بر هنرهای تجسمی، چون طراحی ، نقاشی وخوشنویسی است، علی رغم این که سابقه ای طولانی دارد، اما به دلایل مختلف تاکنون چندان جدی گرفته نشده و در مواردی دیده شده که دانش آموزان در ایام تحصیل علائق هنری خود را در رشته های تجسمی نام برده در خارج از مدرسه پی گیری می کنند. با توجه به این مسئله، این پژوهش در نظر دارد، به سه سؤال بنیادی، چرائی عدم اتکاء دانش آموزان به آموزش رشته های هنری در مدارس  و دلیل پی گیری آموزش آن در آموزشگاهای آزاد نسبت به مدارس و نیز هدف کلی دانش آموزان ازفراگیری دروس هنری در خارج از مدارس، پاسخ دهد. نمونه جامعه مورد مطالعه هنرجویان چند آموزشگاه آزاد اهواز است. فرض این است علت گرایش دانش آموزان به آموزش هنر در آموزشگاهای آزاد، نشأت گرفته از پی گیری یک تخصص هنری  به صورت حرفه ای در آینده است. هدف این پژوهش، شناخت مهم ترین انگیزه دانش آموزان برای یادگیری مهارت های هنری در آموزشگا های آزاد هنری در طول سال تحصیلی است. روش این تحقیق پیمایشی است که با  محور قرار دادن سه پرسش بنیادی اشاره شده و طرح سؤالاتی مرتبط با سه پرسش مطرح شده، براساس طیف لیکرت، نتیجه را ارائه می کند. یافته های این مقاله نشان می دهد، علت استقبال دانش آموزان از آموزش هنر فراتر از مدرسه و به طور خاص در آموزشگاهای آزاد، نشأت گرفته از علاقه آن ها به حرفه ای شدن در رشته ای خاص در آینده است.
۱۹.

رویکردهای بازنمایانه در طراحی گرافیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: باغ نظر سال چهاردهم مرداد ۱۳۹۶ شماره ۵۰

کلید واژه ها: بازنمایی گرافیک ارتباط تصویری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵۹ تعداد دانلود : ۱۳۶۵
اساس گرافیک برمبنای ارتباط آسان با مخاطب دریک فرآیند خلاقانه و تأثیرگذار است. شاخه های متنوعی چون صفحه آرایی، طراحی نشانه، تصویرسازی، بسته بندی کالاهای تجاری و فرهنگی، طراحی صفحات وب، بخشی از عملکرد طراحی گرافیک است که برای ایفای سه کارکرد عمدة آن یعنی، اطلاع رسانی و آموزش، معرفی و هویت نمایی، عرضه و تبلیغات به کار گرفته می شوند. هرکدام از این کارکردها به گونه ای خاص در ارتباط با مخاطب نقش آفرینی می کنند. گرافیک هم به مانند دیگر رسانه های بصری پیام های خود را به سه شیوة بیانی، چون بازنمایی یا شبیه سازی طبیعت، انتزاعی ونمادین، ارسال می کند. ازآنجاکه شیوة انتقال پیام ها بسته به نوع اثر گرافیک و محتوی آن متفاوت است، مقاة حاضر، پژوهشی است پیرامون کاربرد بیان بازنمایی و چرایی استفاده از آن در آثار گرافیک. موضوع این مقاله شناخت بیان بازنمایی، انواع و نقش آن در آثار گرافیک است. هدف این مقاله، شناخت چند و چون شیوه های ارتباط و نقش آنها در آثار ارتباط تصویری به منظور آشنایی بیشتر علاقه مندان و دانشجویان این رشته است. این پژوهش از جهتی که مفهوم بازنمایی و نسبت آن با خلاقیت، ارتباط و همچنین کپی یا نسخه برداری را که در تعریف بازنمایی آمده را معلوم می کند، مهم و ضروری است. سؤالات این مقاله بدین شرح است : بازنمایی در گرافیک از چه جنبه هایی مطرح است؟ هدف از آن چیست؟ نمایش و بروز آن در گرافیک چگونه است؟ تحقیق حاضر، کاربردی است که با رویکردی کیفی، به شیوه توصیفی تحلیلی به بیان نتیجه می پردازد. شواهد این مقاله برگرفته از منابع کتابخانه ای و آثار گرافیکی منتشر شده است. یافته های مقاله نشان دهندة آن است که باورپذیری، معرفی، ارتباط سر راست و مستقیم، جلب توجه و اعتماد، اقناع، هدایت و راهنمایی، مسیریابی، در غالب عملکردهای سه گانه گرافیک چون هویت نمایی اطلاع رسانی و تبلیغات از دلایل عمدة بازنمایی در طراحی گرافیک است.
۲۰.

تحولات گرافیک بسته بندی محصولات برندهای، برند بزرگ فریتولی، از سال 1960 میلادی تا کنون

نویسنده:
منبع: پیکره دوره ششم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱۱ 35 - 45

کلید واژه ها: فریتولی برند بسته بندی گرافیک هویت بصری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۶ تعداد دانلود : ۳۳۳
تغییر و تحول گرافیکی برندها، معمولاً تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله تغییر مأموریت و به دست آوردن سهم بیشتری از بازار یا حفظ آن و نیز عوامل اجتماعی، سیاسی یا پیشرفت های فناورانه است. برخی از برند ها و شرکت های بزرگ با سابقه چند ده ساله، با گذشت زمان  مجموعه عناصر بصری، نمادها و نشانه های قدیمی خود را کنار گذاشته یا بازنگری کرده و آن ها را  با قالبی جدید در معرض دید مشتریان خود قرار می دهند. تغییر چهره بصری برندها در طول زمان، ضمن اینکه نشان دهنده سلیقه بصری هر دوره است، بیانگر تحولات گرافیکی نیز هست. یکی از برندهایی که گرافیک بسته های محصول آن در طول زمان تغییر کرده، برند فریتولی است. این برند که در عرصه تولید تنقلات فعالیت می کند با هشت برند مختلف به نام های دیگر یکی از نا م آوران این عرصه است. اینکه بسته بندی های این برند از ابتدا تا کنون چه تحولی را از سرگذارنده، مسئله ای است که در این پژوهش به آن پرداخته می شود. هدف این پژوهش توصی ف و تحلی ل تح ولات گرافی ک خصوصاً حوزه بسته بندی و شناخت عوامل مؤثر بر این تحولات است. چیستی تح ولات انج ام گرفته در بست ه های برن د گفته شده، سؤالی است که در این پژوهش به آن پاسخ داده می شود. رویکرد این پژوهش کیفی است که به شیوه توصیفی و تحلیلی ارائه می شود، منابع این پژوهش اسناد کتابخانه ای و پایگاهای اطلاعاتی است. یافته های این مقاله نش ان می ده د که علی رغ م مقاومت برخی از برندهای معتبر در مقابل تغییر در بسته بندی که دلایل آن درمقاله آمده، برندهای بررسی شده، طراحی بسته های خود را تغییرداده یا بازنگری کرده، اما در این فرآیند همچنان کانال ارتباطی خود با مشتری را که همان حفظ هویت بصری محصول است با عناصر حداقلی نیز حفظ کرده اند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان