سید حمید موسوی

منابع نگارش یافته در باره مقتل امام حسین(ع) به جهت اعتبار و دقت در نقل و تحلیل یکسان نیستند و مى توان آن ها را به دو دسته کلى قابل استناد و ضعیف تقسیم کرد. دسته دیگرى به نام منابع مفقود نیز وجود دارد که تنها در کتب فهرست به آن ها اشاره شده است و هر چند برخى اخبارشان به کتاب هاى دیگر راه یافته است، اکنون به آن ها دسترسى مستقیم وجود ندارد. این نوشتار کوشیده است تا ضمن گونه شناسی منابع یاد شده، به معرفی و سنجش مهمترین آثار متقدم و متأخر در حوزه مقتل نگاریِ امام حسین (ع) بپردازد و با نقد آثار غیر معتبر و ضعیف، تلاش های صورت گرفته در تدوین مقتل نگاری های جامع را تبیین نماید.

قطب الدین راوندی از شارحانمتقدّم نهج البلاغه است که در تبیین کلمات امیرالمومنین(ع) توجه ویژه ای به واژگان غریب نهج البلاغه داشتهو شرح خود را با رویکردی ادبی تالیف کرده است.مقاله حاضر کوشیده است تا به روش توصیفی- تحلیلی، روش لغوی قطب الدین راوندی در کتاب منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه را بررسی و نقش واژگان در فهم حدیث را تبیین نماید و چگونگی بهره گیری وی از ویژگی های این دست از متون نهج البلاغه را نشان دهد. قطب الدین راوندی در بیان معانی مفردات گاه بااستناد به کتب لغت و گاه بدون استناد به دیدگاه لغویون و عمدتاً به صورت تقلیدی اقدام کرده و به مؤلفه هایی چون: گوهر معنایی، فروق اللغه، ترادف معنایی، معانی و واژگان اضداد، مشترک لفظی، ابدال در کلمات، ادغام و اعلال واژگان، توجه نشان داده و به تبیین معنای واژگان نهج البلاغه پرداخته است.

یکی از روش های کارآمد در سنجش ارزش یک اثر علمی، بررسی میزان تأثیرپذیری آثار پسین از آن است. این تأثیرپذیری هم به جهت شخصیت مؤلف و هم به جهت محتوای تألیف قابل پیگیری است. منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه اثر قطب الدین راوندی، شرحی کهن و روشمند است و از مهم ترین شروح نهج البلاغه محسوب می شود. مطالعه ی شروحِ نگارش شده ی پس از این شرح روشن می سازد که جایگاه علمی مؤلف و تألیف، بر شارحان پسین نهج البلاغه تأثیر فراوانی داشته است. از جمله شروحِ متأخری که این تأثیرپذیری در آن ها بسامدِ آماری بالایی داشته است، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه از حبیب الله هاشمی خویی و بهج الصباغه فی شرح نهج البلاغه از محمدتقی شوشتری است که ضمن تأثیرپذیری از شخصیت علمی راوندی، از روش و محتوای شرح وی نیز متأثّر بوده اند. این تأثیرپذیری به دو گونه ی تأیید آرای راوندی و نقد نظرات وی در این دو شرح انعکاس یافته و بیشتر در دامنه ی موضوعاتی نظیر ادبی، تاریخی و تحلیلی ظهور داشته است. اصلی ترین علل رویکرد نقّادی خویی و شوشتری نسبت به راوندی، دست یابی به فهمِ صحیح و مرادِ واقعی کلام امام (ع) است.

منابع نگارش یافته در باره مقتل امام حسین(ع) به جهت اعتبار و دقت در نقل و تحلیل یکسان نیستند. آثار موجود در این حوزه را مى توان به دو دسته کلى قابل استناد و ضعیف تقسیم کرد. دسته دیگرى نیز به نام منابع مفقود وجود دارد که در سایر منابع صرفا به نام آنها اشاره شده است. این نوشتار کوشیده است تا ضمن گونه شناسی منابع یاد شده، به معرفی و سنجش مهمترین آثار متقدم و متأخر در حوزه مقتل نگاریِ امام حسین(ع) بپردازد و با نقد آثار غیرمعتبر و ضعیف، تلاش های صورت گرفته در تدوین مقتل نگاری های جامع را تبیین کند.

بافتهای فرسوده شهری که تحت تأثیر مدرنیزاسیون شتابزده، جمعیت غیربومی بلاتکلیف و ناهماهنگ با زندگی شهری را به جای جمعیت بومی نشانده است، علاوه بر ایجاد محیط فیزیکی ناخوشایند، فضای اجتماعی ناپایداری نیز بوجود آورده است که ابتدا ساکنین محدوده و سپس سایر مناطق شهر در معرض خطر آن قرار دارند. به همین دلیل، نوسازی بافت های فرسوده شهری یکی از مسائل اساسی در حوزه شهرسازی می باشد. منطقه 12 شهر تهران با توجه به اینکه قلب تاریخی تهران می باشد و از طرفی با فرسودگی بافت ها رو به زوال است اگر تا چند سال آینده شهرداری با برنامه ریزی درست و با استفاده از مشارکت ساکنان و مالکان و بر اساس طرح تفصیلی منطقه به ساماندهی بافت های فرسوده در راستای ارتقا کیفیت زندگی شهروندان نپردازد بسیاری از آثار و بناهای تاریخی و همچنین بناهای مسکونی تخریب می شوند. هدف از این پژوهش بررسی رویکرد مشارکت جویانه در نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده منطقه 12 شهر تهران است. پژوهش حاظر از نوع کاربردی توصیفی- تحلیلی می باشد و اطلاعات با استفاده از روش اسنادی و کتابخانه ای جمع آوری شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کارشناسان می باشد و از روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای استفاده شده است و اطلاعات یدست آمده با استفاده از و روش های تصمیم گیری چند معیاره، تاپسیس، تحلیل شده است و نتایج نشان می دهد به منظور عملیاتی نمودن رویکرد مشارکت جویانه در روند نوسازی و بهسازی بافتهای فرسوده می توان از فرآیند همکاری پایدار به عنوان روشی جامع استفاده نمود.

شکل گیری امنیت پایدار در ابعاد، سطوح و انواع آن در مکاتب گوناگون امنیتی در گرو مبانی خاص نظری و مؤلّفه های تأثیرگذار است. ازجمله مؤلفه های مؤثر در این مکاتب، کُنشگرانی هستند که وظیفه تولید امنیت و پاسداری از آن برای ایشان تعریف می شود. هدف این مقاله شناسایی کنشگران امنیت در نهج البلاغه با نگاهی فرازمانی و فرامکانی برای ایجاد نظامی مبتنی بر امنیت پایدار بوده و درصدد پاسخ به این پرسش است که «مجریان و کُنشگران تولید امنیت از دیدگاه امام علی (ع) در نهج البلاغه چه کسانی هستند؟» این مقاله متأثر از رویکرد امنیت متعالی و با روش تحلیل محتوای کیفی، سامان یافته است. باتوجه به مبانی توحیدی امنیت در نگرش نظام عاقلانه و عادلانه علوی، عمده تفاوت کُنشگران مکتب امنیتی امام علی (ع)، در رویکرد الهی و اصالت بخش به آخرت و درعینِ حال پذیرشِ تأمین امنیت دنیوی با مبانی، ارزش ها و گرایش های خاص خود است. در این نوع نگاه، خداوند به عنوان کُنشگر اصلی امنیت حاکمیت داشته و پیشوایان و رهروان هدایت همسو با هم در نظام امامت-امّت در کنار کنشگرانِ سازمانی و حاکمیتی در انواع گوناگون امنیت در جامعه توحیدی عهده دار ساخت فضای امنِ دنیایی-آخرتی هستند.

رشد سریع شهرنشینی، برنامه ریزی متمرکز و عدم مشارکت مردم در تصمیم گیری ها، موجب بروز مشکلات متعدد در اداره شهرها شده است که این مشکلات را نمی توان با مدیریت سنتی برطرف نمود و تنها با به کارگیری روش های نوین مدیریتی می توان بر این مشکلات فائق آمد. شهر اراک، دارای مشکلاتی مختلفی نظیر حاشیه نشینی، آلودگی هوا، ترافیک، گرانی مسکن است که استفاده از الگوی حکمروایی خوب می تواند یکی از راهکارهای مناسب برای برون رفت از این مشکلات باشد. هدف از انجام این پژوهش، تعیین علل عدم تحقق حکمروایی خوب شهری در شهر اراک از طریق کارکردهای متأثر از عملکرد مدیریت شهری و میزان مشارکت نهادها و شهروندان در امور شهر می باشد. پژوهش انجام شده از لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش اجرا کمی و از نوع توصیفی- تحلیلی می باشد. اطلاعات به دو شیوه اسنادی و پرسشنامه محقق ساخته با طیف لیکرت 5 گزینه ای جمع آوری شده است. روش نمونه گیری تحقیق خوشه ای است که 384 نفر از شهروندان با استفاده از فرمول کوکران انتخاب شده اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که در شاخص های حکمروایی خوب پس از انجام آزمون T– test، میزان،sig به دست آمده برابر با 05/0بوده که حاکی از عدم تحقق حکمرانی خوب شهری در شهر اراک می باشد. نتایج بدست آمده از تحلیل اطلاعات در نرم افزار لیزرل نشان می دهد فرضیه ها در سطح خطای 05/0 معنادار است در نتیجه فرضیه های تحقیق پذیرفته و تایید می شود. بنا بر این می توان گفت که شهر اراک در جایگاه مناسبی از شاخص های حکمروایی مطلوب شهری قرار ندارد.

نوسازی بافت های فرسوده در سالیان گذشته به گونه ای عمل شده است که گویا شهرداری بدون مشارکت مردم قصد نوسازی بافت های فرسوده، آن هم از طریق تملک محل های کسب و سکونت مردم را دارد و تنها حق قانونی مردم واگذاری خانه های خود به قیمت روز و کوچ اجباری از منطقه خود که سالها بدان تعلق خاطر داشتند و را در آن جستجو می کردند. منطقه 12 با توجه به فرسودگی بافت ها رو به زوال است. اگر تا چند سال آینده شهرداری با استفاده از مشارکت ساکنان و بر اساس طرح تفصیلی منطقه به ساماندهی بافت های فرسوده نپردازد بسیاری از آثار و بناهای تاریخی و همچنین بناهای مسکونی تخریب می شوند. هدف از این پژوهش بررسی رویکرد مشارکت جویانه در ساماندهی بافت های فرسوده منطقه 12 شهر تهران است. پژوهش حاظر از نوع کاربردی توصیفی- تحلیلی می باشد و اطلاعات با استفاده از روش کتابخانه ای و میدانی جمع آوری شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کارشناسان می باشد و از روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای استفاده شده است و اطلاعات یدست آمده با استفاده از روش تاپسیس، تحلیل شده است و نتایج نشان می دهد که معیار بی دوام و قدیمی بودن ساختما نها و خطر تخریب در اثر زلزله با امتیاز (0.735193) توانسته است رتبه اول را به خود اختصاص دهد و به منظور عملیاتی نمودن رویکرد مشارکت جویانه در ساماندهی بافت های فرسوده می توان از فرآیند همکاری پایدار به عنوان روشی جامع استفاده نمود.