داریوش دموری

در مفهوم سازی توسعه به عنوان هدف نسل های امروز در بهبود مادّی و معنوی زندگی خود و آیندگان، در صورت تسلّط تفکّر اقتصادی صرف، رهنمودهایی مانند افزایش سرمایه گذاری، بهره وری عوامل کار، تکنولوژی و افزایش جمعیّت، به عنوان شروط لازم برای توسعه پیشنهاد می شود. امّا با عنایت به مفهوم سرمایه اجتماعی، توسعه را می توان غنی سازی کنش های اجتماعی ناشی از افزایش تمایل به مشارکت و اعتماد اجتماعی دانست. در این صورت گذر به سوی توسعه از مسیر ایجاد نهادها، تعادل های ارزشی، باورها و هنجارها و ساختارهای مولّد و مشوّق سرمایه اجتماعی امکان پذیر خواهد بود. در صورت توجّه به مفهوم سرمایه اجتماعی، راه حرکت رو به توسعه جامعه، طرّاحی، تقویت و روزآمد کردن نهادها و ساختارهای اجتماعی است، به نحوی که آنها بتوانند کنش های اقتصادی را تسهیل کرده و هزینه های معاملاتی را کم کنند. در این میان از نظر بسیاری از اندیشمندان، نهادهای دینی یکی از منابع خلق سرمایه اجتماعی بوده و این موضوع در جمهوری اسلامی ایران که دارای حکومت و قوانین دینی است، از اهمّیّت دو چندانی برخوردار است. نتیجه مطالعه حاضر که با هدف بررّسی مقایسه ای مؤلّفه های سرمایه اجتماعی در بین دانشجویان عضو و غیرعضو هیأت های مذهبی دانشجویی صورت گرفته است، نشان می دهد که سطح کلی سرمایه اجتماعی به وضوح در بین دانشجویان عضو بیشتر بوده، در ابعاد «اعتماد، مشارکت اجتماعی، مشارکت مدنی، همیاری، احساس اثرگذاری و کارایی، ارزش زندگی و وساطت اجتماعی» اختلاف معناداری وجود داشته و دانشجویان عضو وضعیّت مطلوب تری دارند. نتایج، حاکی از نقش مذهب شیعی در توانمندسازی جامعه و لزوم توجّه به کارکردهای آن در بالابردن سطح سرمایه های اجتماعی است.

دست یابی به توسعه پایدار در جهت تعالی انسان ها، کاهش نابرابری، و ایجاد عدالت اجتماعی، بدون در نظر گرفتن زنان و نقش چندگانه آنان در اجتماع، امکان پذیرنیست. امروز زنان، با در دست گرفتن بیش از نیمی از ظرفیت دانشگاه ها،متقاضیانی مهارت دیده و دارای تحصیلات دانشگاهی اند، که از این نظر بر مردان برتری یافته اند، هرچند که دربازار کار ایران سهمی ناچیز دارند.با توجه به محدود بودن دامنه سرمایه گذاری از سوی دولت، خوداشتغالی و افزایش کارآفرینی، به عنوان یکی از مهم ترین راه های حل مشکل بی کاری، مورد توجه قرار گرفته استو به دلیل آن که شناسایی انگیزه های کارآفرینی، به مسوولان در مورد سیاست گذاری های حمایتی لازم از کارآفرینان کمک می کند، این نوشتار بر آن است با روی کردی فازی و با استفاده از روش TOPSIS، به شناسایی، ارزیابی، و رتبه بندی این انگیزه ها در میان دختران دانشجوی گروه اقتصاد و حساب داری دانشگاه یزد بپردازد.نتایج پژوهش بیان گر آن است اصلی ترین انگیزه کارآفرینی دختران دانشجو، فراهم سازی شرایط برای زندگی بهتر، و پس از آن مفیدبودن برای جامعه، دست یابی به استقلال، و شناخت و بروز استعداد ها و توانایی های شخصی است.

هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی نقش و رابطه سرمایه اجتماعی و مدیریت دانش در دانشگاه اسلامی است. این تحقیق، توصیفی - پیمایشی و از نوع همبستگی و روش جمع آوری داده ها، کتابخانه ای - میدانی است. بدین منظور جهت جمع آوری داده ها، از پرسش نامه های استاندارد مدیریت دانش سالیس (2002) و سرمایه اجتماعی ناهاپیت و گوشال (1998) استفاده شد. جامعه آماری این تحقیق، اعضای هیئت علمی دانشگاه یزد می باشند. در راستای اهداف پژوهش، آمار توصیفی و آمار استنباطی جهت تجزیه و تحلیل داده ها به کار گرفته شد. نتایج حاصل از به کارگیری آزمونهای آماری نشان دهنده رابطه مثبت و معنی دار بین مدیریت دانش و سرمایه اجتماعی، در سطح معناداری 1% است؛ به طوری که سرمایه اجتماعی نقش بسزایی در توسعه مدیریت دانش در دانشگاه اسلامی داراست (0.01› P). همچنین یافته های به دست آمده از روش رگرسیون، حاکی از آن است که مؤلفه های سرمایه اجتماعی رابطه مثبت و معنی داری با ابعاد ده گانه مدیریت دانش دارد. به عبارت دیگر؛ با بهبود مؤلفه های سرمایه اجتماعی می توان شاهد توسعه ابعاد مدیریت دانش در دانشگاه اسلامی بود. در پایان پژوهش نیز پیشنهادهایی جهت بهبود مدیریت دانش ارائه شده است.

"فرهنگ جاری کشور می تواند نقش تعیین کننده ای در اجرا یا عدم اجرای کنترل های داخلی در شرکتها توسط مهمترین جزء این سیستم؛ یعنی انسان داشته باشد. حسابرس در تعیین ریسک کنترل بناچار باید به موضوع فرهنگ توجه ویژه ای داشته باشد، تا بتواند این ریسک را دقیق تر تعیین نماید. استانداردهای پذیرفته شده حسابرسی، حسابرسان را ملزم به ارزیابی ساختار کنترل داخلی و تعیین ریسک کنترل در روند حسابرسی می نمایند. حسابرس برای ارزیابی ساختار کنترل داخلی باید شناختی از محیط و فعالیت کنترلی - که تحت تاثیر عوامل فرهنگی است- به دست آورد. بنابراین، سوال تحقیق این گونه مطرح می شود که آیا فرهنگ بر ارزیابی حسابرسان از ساختار کنترل داخلی و تعیین ریسک کنترل تاثیری دارد یا خیر؟ تحقیق حاضر در سال 1387 شمسی انجام شده و جامعه آماری این تحقیق، حسابداران رسمی شاغل در سازمان حسابرسی ایران تعیین گردیده است. داده های تحقیق از طریق پرسشنامه جمع آوری، و با استفاده از آزمون ناپارامتری ویلکاکسن تحلیل گردیده است. این تحقیق مشتمل بر هشت فرضیه است. بر اساس نتایج آماری به دست آمده، سه فرضیه تایید و پنج فرضیه رد می شود. از مهمترین نتایج این تحقیق، آن است که حسابداران رسمی، سیستم کنترل داخلی شرکت های موجود در کشورهای با فرهنگ فردگرایی زیاد و فرهنگ فاصله قدرت کم را، قویتر از فرهنگ فردگرایی کم و فاصله قدرت زیاد ارزیابی می کنند؛ ضمنا آنها ریسک کنترل فرهنگ جمع گرا را بالاتر از فرهنگ فردگرا تعیین می کنند."

پژوهشگرانی که عکس العمل بیش از اندازه سهامداران را مورد بررسی قرار داده اند، به این نتیجه رسیده اندکه سرمایه گذاران به عملکرد مالی گذشته شرکت ها عکس العمل بیش از اندازه نشان می دهند. سرمایه گذاران، سهام های با عملکرد گذشته خوب را بالاتر از ارزش ذاتی شان و سهام های با عملکرد مالی گذشته ضعیف را پایین تر از ارزش ذاتی شان ارزش گذاری می کنند. بعد از مدتی وقتی سرمایه گذاران تشخیص دهند که انتظارات قبلی آنها صحیح نبوده است، قیمت سهام به ارزش ذاتی و واقعی خود باز می گردد. تحقیق حاضر به بررسی عکس العمل بیش از اندازه سهامداران بورس اوراق بهادار تهران می پردازد. این بررسی در مرحله اول بدون کنترل اثر متغیر های «نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار حقوق صاحبان سهام»و«اندازه شرکت» و در مرحله دوم با کنترل« نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار حقوق صاحبان سهام» و «اندازه شرکت»، به عنوان معیارهای ریسک صورت گرفته است. دوره زمانی تحقیق هشت ساله از سال 1378 تا 1385 می باشد. جامعه آماری تحقیق، شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. روش تحقیق آزمون پرتفولیو می باشد. تجزیه وتحلیل نتایج از طریق آزمون آماریt اسیتودنت صورت گرفته است. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که سها مداران در بورس اوراق بهادار تهران نسبت به متغیرهای سود قبل از اقلام غیر مترقبه، فروش و بازده سهام، عکس العمل بیش از اندازه نشان می دهند ولی نسبت به متغیر جریان نقدی، عکس العمل بیش از اندازه نشان نمی دهند.

در این تحقیق مسالهء اصلى بررسى بازدهء سهام جدید در مقایسه با بازدهء شاخص قیمت بورس در طى زمان، تعیین عوامل مؤثر بر عملکرد بلندمدت سهام جدید، شناسایى روابط بین این عوامل در بورس اوراق بهادار تهران است. همچنین شواهد مبنى بروجود دوره هاى به اصطلاح " اوراق بهادار داغ "، " عکس العمل بیش از اندازهء سرمایه گذاران "، " گرایشات و علائق زودگذر"و یا خوش بینى زیاد سرمایه گذاران مورد بررسى قرار مى گیرد. در این تحقیق شرکت هایى که سهام آن ها از ابتداى سال 1369 تا انتهای سال 1374 براى اولین بار در بازار بورس تهران مورد معامله قرار گرفته است جامعه آمارى ماراتشکیل مى دهند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان مى دهد که در طى سال هاى مورد مطالعه دو ره " سهام جدید داغ " وجود ندارد سهام جدید در معرض " عکس العمل بیش از اندازه " سرمایه گذاران قرار ندارد. با این حال در بعضى از صنایع فرضیه " گرایشات، علائق زودگذر"، فرضیه " عکس العمل بیش از اندازه" سرمایه گذاران مصداق دارد. الگوى رفتار بازده سهام جدید (بازده اضافى کوتاه مدت و بازده بلندمدت کمتر از بازار) در بورس اوراق بهادار تهران مشابه سایر کشورهاى جهان است، شواهدى دال بر تأثیر نوع صنایع برروی عملکرد بلندمدت سهام جدید به دست نیامد. لازم به ذکر است تنها متغیرى که عملکرد بلندمدت سهام جدید را تحت الشعاع قرار مى دهد عملکرد بلندمدت بازار است نشانگر تاثیر شرایط بازار بر عملکرد بلندمدت سهام جدید است.

این مقاله ادبیات تجربی دو دهه اخیر در مورد تحلیلهای مستقیم و تحلیلهای وابسته به متغیر تعدیل کننده را درارتباط با فشارهای سازمانی ، رضایت شغلی و عملکرد شغلی و بررسی و خلاصه می کند . عوامل مؤثر تعدیل کننده ساختارهای مختلف در سطوح تجزیه و تحلیل فردی ، گروهی و سازمانی طبقه بندی ، سپس به طور منظم بررسی می شوند . ارزیابی اجمالی این تحقیق پیشنهاد می کند که گرچه پیشرفتهای با اهمیتی در روشهای تحلیلی برای بررسی این پدیده ها صورت گرفته است ؛ با این همه قسمت اعظم این تحقیق ، نقش روابط متقابل را ، که در طول زمان ظاهر می شوند ، در نظر نمی گیرد . ما برای پیشرفت کیفی دقت نظری و نیرومندی روش مطالعه در این حوزه مهم تحقیق سازمانی چهار راهنمایی ارائه می دهیم . علی رغم پیشرفتهای اخیر تحقیق درباره فشار سازمانی ، در مسائل اساسی نظری و روش مطالعه ، عدم توافق توجهی وجود دارد . این حوزه به عناون قلمرویی از تحقیق علمی از اهمیت زیادی در محدوده علوم سازمانی برخوردار بوده است . اعتقاد بسیاری از محققان بر این است که فشارهایی که به وسیله افراد تحمل می شود بر نتایج مهم سازمانی تأثیر می گذارد . ایوانسیویچ و ماتسون ( 1980 ) برآوردهایی از هزینه های مربوط به فشار را در اقتصاد آمریکا تهیه کرده اند که اگر به دلار این زمان گزارش می شد 10 درصد از GNP بیشتر می شد . گرچه بیشتر این هزینه ها ناشی از صدمات مربوط به سلامتی و فشارهای روحی هستند که در محیط های سازمانی رخ می دهند لیکن ضرر عمده ناشی از تأثیرات فشار بر بازده های سازمانی ارزشمند نظیر رضایت شغلی و عملکرد شغلی است . در این گزارش ما ارتباط فشار سازمانی را با این دو بازده مهم می سنجیم . در ابتدا ما به تجزیه و تحلیل و مرور مطالعات تجربی ، که در دو دهه گذشته انجام شده است و فشار سازمانی را با این دو بازده مرتبط می سازند ، می پردازیم . سپس ارزیابی اجمالی از قسمت اعظم این تحقیق ارائه می دهیم . در مرحله سوم ، راهنمایی چهارگانه ارائه می شود که به نظر می رسد هم در بهبود دقت نظری و هم در نیرومندی روش تحقیق در طرحهای تحقیقاتی آینده به ما کمک می کند . امیدواریم که در امر توجه محققان به چهار راهنمایی دقیقی که در پایان این بررسی ارائه خواهیم داد کیفیت یافته های تحقیقاتی آینده به طور چشمگیری افزایش یابد. از آنجا که مرور تاریخچه و وسعت تحقیق درباره فشار سازمانی در نوشته های دیگر آمده است ( برای مثال به پیروباگات 1985 و گانستر و شابروگ 1991 مراجعه شود ) وارد شدن به چنین مقوله ای ضروری به نظر نمی رسد . در عوض به یک روش منظم ازارتباط بین فشار سازمانی و نتایج با ارزش آن از بعد سازمان مروری خواهد شد . در ابتدا بر ارتباط بین فشار سازمانی و رضایت شغلی مروری صورت خواهد گرفت که هم بر تأثیرات اصلی یا مستقیم آن و هم بر تأثیرات تعدیل کننده ای که در سطح فردی ، گروهی و سازمانی وجود دارد ، تمرکز یافته اند . سپس بر متون مربوط به ارتباط بین فشار سازمانی و عملکرد شغلی مروری می شود . در این بخش ، درست مانند بخش قبل ، به بررسی اهمیت تلاشهای تحقیقاتی که ار انواع مختلف تأثیرات تعدیل کننده بهره می گیرند ، می پردازیم . به هر حال چون پژوهشهای نسبتاً کمتری در مورد مطالعات نوع دوم ( ارتباط بین فشار سازمانی و عملکرد شغلی ) صورت گرفته است ، تمرکز ما بیشتر بر ارتباطات مستقیم بین فشار شغلی و عملکرد شغلی است.