الهام عظیم زاده

مقدمه: تعامل پیچیده سیستم های عصبی، حسی، اسکلتی- عضلانی و بار شناختی حافظه منجر به حفظ و ثبات کنترل پاسچر در افراد می شود. هدف: هدف مطالعه حاضر بررسی تاثیر دستکاری اطلاعات آوران حسی و تکلیف دوگانه شناختی بر کنترل پاسچر بود. روش: روش تحقیق حاضر از نوع مطالعات نیمه آزمایشی بود. جامعه آماری شامل دختران ۱۲-۱۰ سال منطقه یک شهر تهران در سال ۱۴۰۱-۱۴۰۰ بود، که تعداد ۳۰ نفر به صورت در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه با و بدون تکلیف دوگانه شناختی جایدهی شدند. جهت سنجش کنترل پاسچر از دستگاه تعادل سنج بایودکس استفاده شد. آزمودنی ها در سه شرایط ایستادن روی سطح سخت با چشم باز، چشم بسته و ایستادن روی فوم با چشم باز مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس و نرم افزار SPSS نسخه ۲۶ تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد اثر اصلی گروه معنادار نبود (۰/۰۹=P)، اما اثر اصلی شرایط و اثر متقابل گروه و شرایط (۰/۰۱=P) معنادار بود. همچنین نتایج مربوط به شاخص کنترل پاسچر در جهت جلو- عقب نتایج نشان داد اثر اصلی گروه (P=۰/۰۴, F(۱,۲۸)=۴/۴۱)، اثر اصلی شرایط (P=۰/۰۰۱, F(۵,۱۴۰)=۱۷۴/۹۴) و اثر متقابل گروه و شرایط (P=۰/۰۲, F(۵,۱۴۰)=۲/۶۹) معنادار بود. نتیجه گیری: براساس نتایح بینایی و تکالیف دوگانه شناختی از مهم ترین فاکتورهای تأثیرگذار بر کنترل پاسچر بود، به طوریکه انجام تکالیف ثانویه شناختی منجر به کاهش شاخص ثبات کنترل پاسچر در دختران شد. لذا پیشنهاد می شود جهت افزایش میزان بار شناختی در افراد از تمرینات چند حسی جهت افزایش ظرفیت توجهی افراد استفاده شود.

هدف پژوهش حاضر تعیین تاثیر تمرین شبکه های توجه بر رفتار خیرگی و دقت اجرا در مهارت فورهند تنیس روی میز بود. پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی بود و با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. 42 نفر از دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی (23-18 سال) به صورت داوطلبانه در این پژوهش شرکت کردند و با بلوک بندی تصادفی در سه گروه آزمایشی هشدار، جهت گیری، کنترل اجرایی و یک گروه کنترل قرار گرفتند. قبل و بعد از 8 جلسه تمرین از شرکت کنندگان آزمون دقت به عمل آمد و رفتار خیرگی افراد نیز برای بررسی مدت، تعداد و محل تثبیت با سیستم ردیاب چشم ثبت شد. داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس مرکب 3 (مراحل آزمون)* 4 (گروه) با اندازه گیری تکراری در سطح معنی داری 05/0 مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد دستورالعمل ارائه شده باعث بهبود دقت عملکرد افراد در آزمون یادداری نسبت به پیش آزمون شد اما بین یادداری فوری و تاخیری تفاوت معناداری مشاهده نشد. نتایج مربوط به مدت تثبیت برای پیدا کردن هدف نیز نشان داد بین گروه های جهت گیری و کنترل اجرایی در یادداری تاخیری تفاوت معناداری وجود داشت که گروه جهت گیری مدت زمان تثبیت بیشتری نشان داد. همچنین، همه گروه های تمرینی در یادداری فوری و تاخیری نسبت به پیش آزمون تعداد تثبیت بیشتری داشتند. بنابراین می توان گفت در این پژوهش، تمرین شبکه های توجه سبب بهبود دقت عملکرد افراد مبتدی در تکلیف فورهند تنیس روی میز شد و تا حدودی نیز توانست الگوی رفتار خیرگی این افراد را بهبود بخشد.

هدف مطالعه حاضر، بررسی اثربخشی تمرینات عملکردی و بازی ویدئویی فعال بر دوره بی پاسخی روان شناختی در زنان سالمند بود. به این منظور، 36 زن سالمند سالم با میانگین سنی 66 سال انتخاب شدند که در دو گروه تجربی و یک گروه کنترل جای گرفتند. گروه های تجربی به مدت شش هفته در مداخله مربوط به هر گروه شرکت کردند. گروه کنترل نیز در طول اجرای تحقیق، به فعالیت های عادی روزمره خود می پرداختند. از همه شرکت کنندگان قبل و بعد از انجام مداخله، آزمون های مربوط با استفاده از نرم افزار دوره بی پاسخی روان شناختی با فاصله زمانی کوتاه و طولانی بین دو محرک، به عنوان پیش و پس آزمون و همچنین بعد از گذشت دو ماه، آزمون پیگیری به عمل آمد. نتایج آزمون تحلیل واریانس مرکب نشان داد هر دو روش مداخله باعث بهبود معنا دار دوره بی پاسخی روان شناختی شدند که در فاصله زمانی کوتاه تفاوت معناداری بین دو روش مداخله وجود نداشت، اما در فاصله زمانی طولانی تفاوت به نفع گروه بازی ویدئویی فعال بود. در آزمون پیگیری در متغیر دوره بی پاسخی با فاصله زمانی کوتاه تفاوت معنا داری بین گروه ها وجود نداشت اما در متغیر دوره بی پاسخی با فاصله طولانی گروه بازی ویدئویی فعال افت معنا داری از خود نشان دادند، در حالی که تمرینات عملکردی افت معنا داری نداشت. لذا می توان نتیجه گیری کرد بازی ویدئویی فعال نسبت به تمرینات عملکردی سبب بهبود بهتر متغیر دوره بی پاسخی روان شناختی می شود ولی اثر تمرینات عملکردی ماندگارتر است.

تحقیقات نشان داده اند استرس مزمن موجب اختلال در نمو و عملکرد حرکتی می شوند، از این رو یافتن روش هایی برای تعدیل اثرات منفی استرس ضروری می باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی اثر تمرین هوازی بر عملکرد حرکتی، هورمون رشد و شاخص های آنتروپومتریکی در رت های نر در معرض استرس مزمن بود. این مطالعه از نوع تجربی بوده که 40 سر رت نر سالم نژاد آلبینو – ویستار بر اساس وزن، به صورت بلوک بندی تصادفی در 4 گروه کنترل (بدون استرس – بدون تمرین هوازی)، تمرین (تمرین هوازی- بدون استرس)، استرس (استرس- بدون تمرین هوازی)، تمرین هوازی- استرس قرار گرفتند. گروه های استرس و تمرین هوازی- استرس در معرض مداخله استرس از نوع بی حرکتی (3 ساعت در روز * 28 روز) قرار گرفتند. گروه های تمرین و تمرین هوازی- استرس، تمرین هوازی (30 دقیقه در روز * 28 روز) روی تردمیل انجام دادند. در پایان هفته چهارم، آزمون اپن- فیلد برای سنجش عملکرد حرکتی رت ها انجام و خون حیوانات جهت اندازه گیری میزان هورمون رشد جمع آوری شد. نتایج تحلیل آماری داده ها نشان داد تمرین هوازی موجب بهبود عملکرد حرکتی، افزایش هورمون رشد و نمو طول پا شد. استرس نیز موجب اختلال در عملکرد حرکتی، وزن و نمو طول پا شد. تمرین هوازی موجب خنثی کردن اثر استرس در نمو طول پا شد، اما اثرات منفی استرس بر عملکرد حرکتی و وزن را از بین نبرد. در فاکتور قد و طول دست نیز تاثیر معنی داری مشاهده نشد. با توجه به نتایج تحقیق حاضر می توان از تمرین هوازی به عنوان عاملی مؤثر برای تعدیل اثرات مخرب استرس بر نمو طول پا استفاده کرد.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر بازی های بومی محلی بر مهارت های بینایی حرکتی کودکان پسر هفت ساله با و بدون تجربه بازی های رایانه ای بود. بدین منظور، 40 نفر از دانش آموزان پسر هفت ساله از دبستان های شهر نمین به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند و به صورت هدفمند در چهار گروه 10 نفره (دو گروه آزمایشی و دو گروه کنترل، با و بدون تجربه بازی های رایانه ای) جای گرفتند. از تمامی شرکت کنندگان با استفاده از آزمون بینایی حرکتی بازبینی شده گاردنر، پیش آزمون مهارت های بینایی حرکتی به عمل آمد. سپس، گروه های آزمایشی به مدت شش هفته (هر هفته سه جلسه 45 دقیقه ای) به انجام بازی های بومی محلی پرداختند؛ اما گروه های کنترل در این مدت به فعالیت های روزمره خود مشغول بودند. نتایج نشان می دهد که بازی های بومی محلی سبب بهبود مهارت های بینایی حرکتی شده است (P<0.05 )؛ اما بین مهارت های بینایی حرکتی افراد دو گروه آزمایش تفاوت معناداری مشاهده نمی شود (P>0.05 ) . یافته ها پیشنهاد می کنند که شرکت در بازی های بومی محلی سبب بهبود مهارت های بینایی حرکتی کودکان پسر هفت ساله می شود؛ اما داشتن یا نداشتن تجربه در بازی های رایانه ای تأثیری بر میزان بهبود این مهارت ها ندارد.

هدف از پژوهش حاضر، طراحی برنامه ای به منظور آموزش مدیریت هیجانی و بررسی اثربخشی این آموزش بر کنترل خشم و سلامت روان بازیکنان فوتبال بود. روش پژوهش حاضر، شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش کلیه بازیکنان تیم های فوتبال لیگ برتر بزرگسالان در سال 1393 بود. 40 نفر از بازیکنان تیم های فوتبال لیگ برتر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی 12 نفر در گروه آزمایش و 12 نفر در گروه کنترل گزینش شدند. به منظور سنجش سلامت روان و کنترل خشم آزمودنی های پژوهش، از فهرست SCL-90 و پرسشنامه مهارت کنترل خشم و بسته آموزشی مدیریت هیجانی خشم آبرامس (2010) استفاده شد. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش مدیریت هیجانی به افزایش معنادار در میزان کنترل رفتارهای تهاجمی بازیکنان تیم های فوتبال منجر شد. همچنین آموزش مدیریت هیجانی به کاهش معنادار میزان اختلالات روانی بازیکنان تیم های فوتبال منجر شد. علاوه بر این بسته آموزش مدیریت هیجانی با در نظر گرفتن ابعاد مختلف هیجانات (ابعاد فیزیولوژیکی، رفتاری- شناختی) و نحوه مدیریت (شناسایی تظاهرات فیزیولوژیکی، کنترل رفتار و تغییر تحریفات شناختی) آن می تواند به افزایش ظرفیت پردازش و مدیریت هیجانی در فوتبالیست ها منجر شود.

هدف از این پژوهش، بررسی اثر یک برنامه تمرینی منتخب بینایی و دو مهارت مختلف تنیس روی میز بر برخی مهارت های بینایی دانشجویان پسر جوان بود. شرکت کنندگان پس از شرکت در آزمون های اولیه غربالگری بینایی سنجی، به صورت تصادفی به چهار گروه تقسیم شدند که عبارت هستند از: گروه تمرینات بینایی و سرویس های تاس تنیس روی میز، گروه تمرینات بینایی و درایو فورهند تنیس روی میز، گروه تمرینات بینایی و گروه تمرینات ورزشی (درایو فورهند و سرویس های تاس تنیس روی میز). پیش و پس از هشت هفته تمرین، آزمون های استاندارد بینایی سنجی از تمامی شرکت کنندگان به عمل آمد. تحلیل واریانس مرکب چهار (گروه) × دو (زمان) نشان می دهد که پس از اتمام هشت هفته تمرین، گروه های یک و دو در حرکات ساکادی، گروه های دو و سه در سهولت تطابقی ، گروه های یک، دو و سه در زمان واکنش بینایی و درنهایت، گروه یک در هماهنگی چشم دست، بهبودی بیشتری نسبت به گروه های دیگر دارند؛ بنابراین، می توان نتیجه گرفت که به منظور بالا بردن مهارت های بینایی خاص یک مهارت ورزشی، تمرین آن مهارت به تنهایی کافی نیست. بلکه، انجام تمرین ورزشی به همراه تمرینات بینایی مربوط به آن می تواند بهترین نتیجه را به همراه داشته باشد. دراین صورت، هم نیازهای ادراکی حرکتی مهارت مورد نظر از طریق تمرین تخصصی ورزشی بهبود می یابد و هم تمرین بینایی می تواند به عنوان عامل کمکی، نیازهای بینایی مهارت را توسعه بخشد.

هدف از تحقیق حاضر، مقایسه ی اثربخشی تمرینات تعادلی اختلالی و غیراختلالی بر قابلیت های تعادل ایستا و پویای زنان سالمند بود. برای این کار 38 زن سالمند با دامنه ی سنی 80-65 به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و از طریق گمارش تصادفی، به گروه های آزمایشی اختلالی(n= 13)، غیراختلالی(n= 12) و کنترل(n= 13) تقسیم شدند. قبل و پس از دوره ی تمرینی، آزمون ثبات قامتی ایستا و پویا با دستگاه تعادل سنج بایودکس به عمل آمد. روایی و پایایی این دستگاه در مطالعات قبلی و تحقیق حاضر مورد تأیید قرار گرفته است. نتایج نشان داد که تمرین اختلالی بر همه ی شاخص های تعادل ایستا و پویا تأثیر معنادار داشته است(P<0/05). اما در تمرین غیراختلالی فقط در شاخص نوسان میانی - جانبی(ML) هر دو نوع تعادل ایستا و پویا بهبود معنادار مشاهده نشد(P>0/05). همچنین تمرین اختلالی نسبت به تمرین غیراختلالی در شاخص نوسان میانی جانبی دو نوع تعادل ایستا و پویا تأثیر بیشتری داشته است((P<0/05. یافته های تحقیق حاضر، اصل اختصاصی بودن تمرین را مورد تأیید قرار داد. با عنایت به این که تمرینات اختلالی اثربخش تر از تمرینات غیراختلالی تشخیص داده شد، لذا می توان در مداخلات توانبخشی، برنامه های تعادلی مبتنی بر ایجاد اختلال را به منظور افزایش پایداری میانی - جانبی و در نتیجه، کاهش به خطر افتادن سالمندان مد نظر قرار داد.

رسیدن به موفقیت برای همة ورزشکاران خوشایند و لذت بخش است، اما برخی افراد با قرار گرفتن در موقعیت های جدید، دچار اضطراب می شوند و ترس از آنچه در آینده به سراغشان می آید، مانند سدی در مقابل پیشرفت هایشان خواهد بود. ترس از شکست، موقعیتی است که استرس به همراه دارد و سازگاری با استرس، مهم ترین جزء در انتخاب مؤثر است. بنابراین، هدف از این پژوهش بررسی روایی و پایایی پرسشنامة ارزیابی شکست در عملکرد بود. به این منظور 203 دانشجوی ورزشکار (93 زن و 110 مرد) با میانگین سنی 19 تا 23 سال و سابقة فعالیت ورزشی 4/4 ±70/7، پرسشنامة ارزیابی شکست در عملکرد را تکمیل کردند. از تحلیل عاملی تاییدی برای آزمون روایی سازة پرسشنامه، ضریب آلفای کرونباخ برای آزمون همسانی درونی سؤالات هر عامل و ضریب همبستگی پیرسون برای بررسی همبستگی بین عوامل استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی، پنج عامل ترس از کاهش عزت نفس خود (4 سؤال)، ترس از داشتن آینده ای نامعلوم (4 سؤال)، ترس از ناراحت شدن افراد مهم (5 سؤال)، ترس از تجربة شرم و خجالت (7 سؤال) و ترس از دست دادن علاقة افراد مهم (5 سؤال) را در پرسشنامة ارزیابی شکست در عملکرد تایید کرد. تحلیل همبستگی ها نشان داد که تمام این عوامل همبستگی قابل قبولی با ترس از شکست دارند. نتایج آزمون الفای کرونباخ نشان دهندة همسانی درونی قابل قبول سؤالات هر خرده مقیاس بود.

یکی از اهداف مهم تربیت بدنی مدارس، ترغیب دانش آموزان به شرکت در فعالیت های بدنی و حفظ آن در سبک زندگی فعال است. تحقیقات نشان می دهد لذت از تربیت بدنی، عاملی کلیدی در تحقق این هدف است و از آن جا که پژوهش در هر زمینه، نیازمند ابزار معتبر و مناسب است؛ هدف از تحقیق حاضر، اعتباریابی پرسشنامة فرآیندهای لذت از تربیت بدنی است. 488 دانش آموز مقطع دبیرستان (375 دختر و 113 پسر) با دامنة سنی 15 تا 18 سال پرسشنامة فرآیندهای لذت از تربیت بدنی را تکمیل کردند. از تحلیل عاملی تأییدی برای آزمون روایی سازة پرسشنامه، ضریب آلفای کرونباخ برای آزمون پایایی درونی سؤالات هر عامل و ضریب همبستگی پیرسون برای بررسی همبستگی بین عوامل استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی، شش عامل شایستگی دگرمرجع (4 سؤال)، هیجان ایجاد شده توسط مربی (4 سؤال)، تعامل با هم تیمی (5 سؤال)، مشارکت والدین (4 سؤال)، شایستگی خودمرجع (4 سؤال) و هیجان برخاسته از فعالیت (5 سؤال) در پرسشنامه لذت از تربیت بدنی را تأیید کرد. تحلیل همبستگی ها نشان داد که تمام عوامل، همبستگی مثبت بالایی با لذت از تربیت بدنی دارند (65/0≤rs، 01/0>p). نتایج آزمون آلفای کرونباخ نشان دهندة همسانی درونی مناسب سؤالات هر خرده مقیاس بود (68/0≤αs). نتایج این تحلیل نشان می دهد این پرسشنامه ابزار مناسبی برای مطالعه لذت از تربیت بدنی در میان دانش آموزان دبیرستان است.