محمد خدایی وله زاقرد

امروزه در صنعت بانکداری وام ها نقش اساسی دارند، به طوریکه بخش زیادی از دارایی های یک بانک از وام های پرداخت شده به افراد و شرکتها تشکیل می شود و در نتیجه با افزایش تعداد درخواست های وام از سوی افراد و با توجه به ریسک موجود در این فعالیت ها، ارایه روشی برای مدیریت این وام ها ضروری است. از جمله مخاطرات پیش روی بانک ها می توان به ریسک بازار، ریسک نقدینگی، ریسک اعتباری و ریسک تجاری اشاره نمود که در این میان ریسک اعتباری از اهمیت بیشتری برخوردار می باشد. بنابراین ریسک جزء ذاتی فعالیت های بانکی بوده و با توجه به محدودیت منابع مالی و تسهیلات در اختیار بانک، ارزیابی توان بازپرداخت مشتریان بانک پیش از اعطای تسهیلات، یکی از مهمترین چالش های پیش روی سیستم بانکی کشور است. یکی از راههای کمی سازی و اندازه گیری ریسک اعتباری و در نتیجه مدیریت مناسب آن استفاده از مدل های امتیاز دهی اعتباری(CS) است. این مدل بر اساس معیارهای کمی و کیفی، ویژگی ها و عملکرد وام های قبلی را مدلسازی می نماید تا عملکرد آتی وام هایی با وضعیت مشابه را پیش بینی کند. در این تحقیق به اعتبارسنجی مشتریان حقیقی در سیستم بانکی پرداخته می شود که ویژگی های کیفی و کمی مشتریان مانند سن، جنس، وضعیت تاهل، تحصیلات، شغل، مبلغ تسهیلات، وثیقه و ... به عنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته شدند. در این تحقیق سعی شده است تا رابطه بین نتایج بدست آمده از مدل با وضعیت اعتباری مشتریان حقیقی بررسی شود. با توجه به نتایج تحقیق متغیرهای سن و تحصیلات بر روی وضعیت اعتباری تاثیری نداشته و از مدل حذف شدند. در صورتیکه سایر متغیرها دارای رابطه معنادار با وضعیت اعتباری مشتریان بودند. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که مدل لاجیت از پیش بینی خوبی برخوردار است.

این تحقیق رابطه بین کیفیت گزارشگری مالی و کارایی سرمایه گذاری را در 210 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، بین سال های 1383 تا 1387 مورد بررسی قرار داده است. فرض شده است افزایش کیفیت گزارشگری مالی می تواند کارایی سرمایه گذاری را بهبود بخشد. اما تا این زمان، شواهد تجربی کمی این ادعا را مورد حمایت قرار داده است. در راستای این ادعا دریافتیم، یک رابطه منفی بین کیفیت گزارشگری مالی و عدم کارایی سرمایه گذاری وجود دارد. سرمایه گذاری کمتر از حد و سرمایه گذاری بیشتر از حد هر دو از مصادیق عدم کارایی سرمایه گذاری هستند. نتایج بدست آمده نشان می دهد، بین کیفیت گزارشگری مالی و سرمایه گذاری کمتر از حد رابطه منفی و معناداری وجود دارد، همچنین بین کیفیت گزارشگری مالی و سرمایه گذاری بیشتر از حد رابطه منفی است، اما معنادار نمی باشد.

هدف از این پژوهش، بررسی ثبات عملکرد در صندوق های سرمایه گذاری مشترک در سهام، در افق های زمانی 1 ماهه و 12 ماهه است. بدین منظور معیار عملکرد ضد دستکاری ارائه شده از سوی گوتزمن و همکاران (2007)، به همراه تعدادی از معیارهای عملکرد رایج شامل ترینر، شارپ، آلفای جنسن و سورتینو برای اندازه گیری عملکرد صندوق های سرمایه گذاری سهام به کار برده شد. نتایج نشان می دهد که در بازه زمانی پژوهش از فروردین ماه 1392 تا اسفندماه 1395، در هر یک از افق های زمانی 1 و 12 ماهه، عملکرد سبد های سهک بالا بر اساس همه معیارهای عملکرد پژوهش، به طور معنا داری بیشتر از عملکرد سبد های سهک پایین است که نشان دهنده ثبات عملکرد در صندوق های سرمایه گذاری سهام است؛ همچنین شباهت نتایج حاصل از به کارگیری معیار عملکرد ضد دستکاری با معیارهای عملکرد رایج نیز نشان می دهد که ثبات عملکرد موجود ناشی از دستکاری نیست.

ریسک نقدینگی زیان های ناشی از نوسانات نامطلوب در نقدینگی می باشد. این مقاله با اندازه گیری ریسک نقدینگی سازمان تامین اجتماعی ایران با استفاده از روش ارزش در معرض خطر(var)  در سال های 1387 الی 1390 و به صورت روزانه می پردازد. در این مقاله از اطلاعات دفاتر اداره کل امور مالی سازمان تامین اجتماعی استفاده شده و مقدار ریسک نقدینگی سازمان تامین اجتماعی طی روزهای  سالهای 1387 الی 1390 با استفاده از روش ارزش در معرض خطر اندازه گیری گردیده است. فرضیه محقق مبنی بر افزایشی بودن روند ریسک نقدینگی سازمان تامین اجتماعی طی روزهای سالهای مورد نظر بوده است. قلمرومکانی تحقیق با توجه به موضوع مورد بررسی سازمان تامین اجتماعی  و قلمرو تامین اجتماعی می باشد. فرضیه تحقیق با استفاده از آزمون مقایسه میانگین مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به مقدار احتمال معنی داری آزمونt  مقایسه دو گروه مستقل، ریسک نقدینگی سازمان مورد مطالعه روند افزایشی دارد تایید می شود. همچنین با استفاده از مدل تحلیل رگرسیون با حضور اندیس زمان به عنوان متغییر پیشگو ریسک نقدینگی(ارزش در معرض خطر) برازش شده است که نتایج نشان دهنده مقبولیت مدل برازش شده است.

در کشورهای توسعه یافته به استقرار نظارت الکترونیک به عنوان یکی از مهم ترین پیش نیازهای استقرار بورس الکترونیک توجه شده است؛ زیرا توسعه بازار بدون توسعه نظارت، باعث کاهش کارایی آن و در نتیجه کاهش اعتماد سهامداران به بازار و عدم جذابیت آن برای سرمایه گذاران داخلی و بین المللی خواهد شد. هدف این پژوهش تحلیل اثرات کیفیت خرید الکترونیکی سهام بر تصمیم گیری سرمایه گذاران حاضر در بورس اوراق بهادار تهران است. کیفیت خرید الکترونیکی سهام با ابعاد امنیت، طراحی وب سایت، خدمات مشتری و تجربه به عنوان متغیر مستقل و تصمیم گیری سرمایه گذاران نیز به عنوان متغیر وابسته انتخاب شده اند. جهت سنجش متغیر مستقل از پرسشنامه استاندارد 17 شاخصه استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش سرمایه گذاران حاضر در بورس اوراق بهادار تهران است که از این جامعه آماری نامحدود تعداد 346 نفر به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفتند. فرضیات با استفاده از مدل معادلات ساختاری سنجیده شدند. نتایج به دست آمده نشان دادند از میان ابعاد خرید الکترونیکی سهام بعد امنیت با ضریب 72/0 در رتبه اول قرار گرفته و بالاترین میزان رابطه را با تصمیم گیری سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار تهران داشته است. خدمات مشتری با ضریب 64/0 در رتبه دوم، طراحی وب سایت با ضریب 51/0 در رتبه سوم و نهایتاً تجربه کیﻔیﺖ ﺳﺮویﺲ با ضریب 31/0 در رتبه آخر (چهارم) قرار گرفته است.

در سال 2007 گوتزمن و همکاران نشان دادند که معیارهای عملکرد رایج می توانند از سوی مدیران صندوق های سرمایه گذاری مورد سوء استفاده قرار گرفته و به نتایج گمراه کننده ای منجر شوند. سپس آنها معیاری را تحت عنوان معیار عملکرد ضد دستکاری ارائه نمودند که همان طور که از نامش مشخص است در برابر دستکاری مقاوم است. لذا هدف از این پژوهش، بررسی دستکاری عملکرد در صندوق های سرمایه گذاری مشترک در سهام ایران از طریق مقایسه نتایج معیار عملکرد ضد دستکاری با تعدادی از معیارهای عملکرد رایج از قبیل ترینر، شارپ، آلفای جنسن، نسبت اطلاعاتی، سورتینو و پتانسیل مطلوب است. بدین منظور نمونه ای از 59 صندوق سرمایه گذاری سهام طی یک دوره زمانی از فروردین ماه 1392 تا اسفندماه 1395 بکار برده شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که علاوه بر معیار عملکرد ضد دستکاری، معیارهای رایج نیز عملکرد بهتر صندوق های سرمایه گذاری سهام را نسبت به بازار نشان نمی دهند؛ همبستگی رتبه ای بین اکثر معیارهای عملکرد رایج با معیار عملکرد ضد دستکاری، بالا و تقریباً مشابه همبستگی رتبه ای آنان با یکدیگر است. لذا دستکاری عملکرد در صندوق های سرمایه گذاری سهام ایران وجود ندارد.

حاکمیت شرکتی، ساختارهایی را فراهم می کند که بر عملکرد سازمان نظارت بیشتری وجود داشته باشد. به همین دلیل یکی از این سازوکارها، وجود اعضای مستقل و متخصص در کمیته حسابرسی است که می تواند موجب کاهش تضاد منافع بین مدیران و ذی نفعان و افزایش کیفیت گزارشگری مالی از طریق اطلاعات قابل مقایسه و اتکا به سهامداران گردد و به تبع آن، افزایش کیفیت گزارشگری مالی از طریق کمیته حسابرسی باعث کاهش ریسک سقوط قیمت سهام می شود؛ لذا بر پایه این استدلال، پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری به بررسی رابطه بین کیفیت گزارشگری مالی و ریسک سقوط قیمت سهام شرکت و مطالعه اثر تعدیل کنندگی ویژگی های کمیته حسابرسی بر این رابطه می پردازد. نمونه آماری پژوهش حاضر متشکل از ۱۵۰ شرکت پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران طی سال های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۷ است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که کیفیت گزارشگری مالی موجب کاهش ریسک سقوط قیمت سهام شرکت می گردد. علاوه بر این، نتایج نشان می دهد که ویژگی های کمیته حسابرسی رابطه منفی بین کیفیت گزارشگری مالی و ریسک سقوط قیمت سهام شرکت ها را تعدیل و تشدید می کند.

بر اساس نظریه اقتضایی سیستم های اطلاعات حسابداری منجر به دستیابی به عملکرد بهینه در سازمان می گردد و نقش سیستم های اطلاعات حسابداری به عنوان ارتباطی پویا میان استراتژی های سازمان و معیارهای متداول حسابداری ایجاد می نماید؛بنابراین خصوصیات سیستم های اطلاعات حسابداری می تواند بر عملکرد سیستم مبتنی بر الگوی فرآیند گرا در شرایط عدم اطمینان کاری اثرگذار باشد. لذا بر پایه این استدلال، هدف از پژوهش حاضر طراحی و ارزیابی نقش تعدیلی عدم اطمینان کاری بر رابطه بین ویژگی های سیستم های اطلاعاتی حسابداری با عملکرد سیستم است. نتایج مصاحبه با مدیران مالی و کارشناسان حسابداری 60 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و تجزیه وتحلیل داده ها به روش مدل سازی معادلات ساختاری نشان می دهد ویژگی های سیستم اطلاعات حسابداری بر عملکرد سیستم تأثیر دارد. همچنین مطابق با نتیجه به دست آمده از فرضیه دوم عدم اطمینان کاری،تأثیر ویژگی های سیستم اطلاعات حسابداری بر عملکرد سیستم راتعدیلمی کند. According to the contingency theory of accounting information systems leads to optimal performance in the organization and the role of accounting information systems as a dynamic link between the organization's strategies and common accounting criteria; Uncertainty can work. Therefore, based on this argument, the purpose of the present study is to design and evaluate the moderating role of uncertainty on the relationship between the characteristics of accounting information systems and system performance. The results of interviews with financial managers and accounting experts of 60 companies listed in Tehran Stock Exchange and data analysis using structural equation modeling method show that the characteristics of accounting information system affect the performance of the system. It also moderates the effect of accounting information system features on system performance, in accordance with the result of the second assumption of uncertainty.

بحران های بانکی نیاز به اطلاع از وضعیت قوت مالی بانک ها و توسعه و بهبود مدل های سنجش آن را افزایش داده است. شاخص کملز به صورت گسترده از سوی نهادهای ناظر کشورها برای سنجش قوت مالی بانک ها مورد استفاده قرار می گیرد. مدل های موجود برای برآورد قوت مالی بانک ها با استفاده از کملز محدودیت هایی در تعیین وزن ابعاد و تعداد معیارهای قابل پردازش برای هر یک از ابعاد مدل دارند. این پژوهش با توسعه مدل های موجود و رفع محدودیت های مدل سازی، با تلفیق تکنیک تاپسیس با رعایت تمام مفروضات آن با مدل های موجود و با شبیه سازی کلیه وضعیت های محتمل، ضمن رفع محدودیت وزن ها و تعداد شاخص های قابل استفاده و با تفکیک دو جزء ریسک و میانگین عملکرد، اقدام به محاسبه قوت مالی 24 بانک کشور نموده است بر مبنای نتایج قوت مالی بانک های خصوصی بیشتر بوده است. استفاده از این مدل برای برنامه ریزی و نظارت بر بانک های کشور می تواند زمینه ساز بهبود قوت مالی بانک های کشور گردد. Bank's financial strength become a major concept on banking literature during the past few years and CAMELS is a common approach to measure it. Financial strength not only helps banks to meet legal obligations but also increases their stability in banking crises. We improve a developed model using CAMELS approach and combine it with Technique for Order of Preference by Similarity to Ideal Solution (TOPSIS) with Simulated Weights to release its limitation and measure financial strength of 24 Iranian banks. As a result this paper prepares a proposed method to monitor and increase bank's financial strength.  

پژوهش حاضر به مطالعه تاثیر زمان تا سررسید قرارداد آتی بر روی اختلاف قیمت نقد و آتی سکه بهار آزادی و زعفران، همچنین به بررسی تاثیر حجم معاملات بر ناهمگرایی قیمت قراردادهای آتی، با استفاده از مدل ضریب رگرسیون، پرداخته است. داده های مورد استفاده در این پژوهش، حجم معاملات و قیمت های روزانه نقد و آتی سکه بهار آزادی با 71 قرارداد در بازده زمانی از 05/09/1387 تا 31/06/1397 و قیمت نقد و آتی زعفران با 29 قرارداد از 01/03/1397 تا تاریخ 29/12/1398، در جامعه آماری بورس کالای ایران می باشد. نتایج تخمین بررسی ضریب رگرسیونی نشان داد، که در طول زمان و با نزدیک شدن به سررسید قرارداد آتی سکه بهار آزادی، از اختلاف قیمت نقدی و قیمت آتی کاسته شده و قیمت ها به سمت همگرا شدن در حرکت هستند؛ ولی در مورد قراردادهای زعفران قیمت ها به سمت همگرایی پیش نمی روند. همچنین نتایج نشان داد، که در طول زمان تا سررسید قرارداد آتی سکه بهار آزادی و زعفران، با تغییرات حجم معاملات، اختلاف قیمت نقدی و قیمت آتی دارایی مورد نظر تغییر یافته است که نتایج بدست آمده حاکی از تاثیر مستقیم حجم معاملات نقدی و آتی، بر ناهمگرایی قیمت هر دو دارایی پایه است.

تضاد منافع بین تهیه کنندگان اطلاعات و سرمایه گذاران، امکان استفاده از روش های مختلف پذیرفته شده حسابداری و کاربرد سود را در تصمیم گیری ها مورد تردید قرار می دهد که این امر، لزوم بررسی موضوع کیفیت سود را ضروری می سازد. بنابراین در این مقاله "تاثیر ویژگی های کیفیت سود در عملکرد شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران" مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری تحقیق را شرکت های فعال در بورس تهران در دامنه سال های 1380 تا 1387 تشکیل می دهند. در این تحقیق تعداد 63 شرکت به صورت تصادفی انتخاب شده است. براساس نتایج بدست آمده از تحلیل رگرسیون ترکیبی، تاثیر ارزش بازخورد بر متغیر Q توبین و بازده دارایی ها مثبت و معنی دار مشاهده شده است. اما تاثیر ارزش پیش بینی بر متغیر وابسته Q توبین معنی دار نبوده و بر بازده دارایی ها تاثیر منفی و معنی دار مشاهده شده است. نتایج حاکی است که ارزش بازخورد به عنوان شاخص کیفیت سود با شاخص Q توبین و بازده دارایی ها به عنوان عملکرد شرکت رابطه مثبت و معنی داری دارد و در مقایسه با رابطه بین ارزش پیش بینی و شاخص Q توبین و بازده دارایی ها شدیدتر است، زیرا رابطه بین ارزش پیش بینی و شاخص Q توبین معنی دار نبوده و رابطه بین ارزش پیش بینی و بازده دارایی ها با آنکه به صورت منفی معنی دار است اما در مقایسه با رابطه بین ارزش بازخورد و شاخص Q توبین و بازده دارایی ها خفیف تر است. نتایج فوق با حضور متغیرهای کنترل اندازه شرکت، اهرم شرکت و رشد شرکت بدست آمده است.

هدف اصلی پژوهش حاضر مرور سیستماتیک تاثیر رمز ارز ها  بر بازار بورس اوراق بهادار با استفاده از روش فراتحلیل یا متا آنالیز می باشد، لذا در این راستا پژوهشگر، پژوهش های انجام شده از سال 1390 تا 1399 را مورد بحث و بررسی قرار داده است. نتایج پژوهش حاضرکه با بهره گیری از روش فراتحلیل انجام گرفته است و به ترکیب آماری نتایج پژوهش های انجام شده در زمینه بررسی تاثیر رمز ارز ها بر بازار بورس اوراق بهادار پرداخته است، نشان داد که اندازه اثر کشف شده برای اکثر مطالعات معنادار است. باتوجه به اینکه خطای اندازه گیری آزمون  همگن بودن کمتر از 0.05 بوده بنابراین مطالعات همگن هستند و ناهمگن یا نامتجانس نمی باشند و این امر نشان از تایید مدل اثرات ثابت می دهد. از طرفی اندازه اثرمدل اثرات ثابت مطابق با جدول رزنتال متوسط ارزیابی گردید. از سویی خطای اندازه گیری مدل اثرات ثابت کمتر از 0.05 می باشد که  فرضیه پژوهش را تایید می نماید. بنابر این رمز ارز ها بر بازار بورس اوراق بهادار تاثیر دارند.