محمودرضا توکلی محمدی

محمودرضا توکلی محمدی

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۲ مورد.
۱.

جلوه های ساختار آگاهی اجتماعی عراق در قرن بیست و یکم در رمان «برید الآلهة» اثر میثم الخزرجی

کلید واژه ها: اجتماع برید الآلهه میثم الخزرجی آگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸ تعداد دانلود : ۱۸
رابطه بین ادبیات و جامعه از قبل وجود دارد و به زور. ادبیات، ادبیات نیست مگر در شرایط خاص اجتماعی، نویسنده ای که اثر ادبی تولید می کند، در آغاز و در پایان، یک کنشگر اجتماعی برخاسته از یک جامعه خاص است و دریافت کننده مفروض این محصول ادبی/اجتماعی، بازیگر اجتماعی دیگری است. و سیستم کلی که این فرآیند را در بر می گیرد، جامعه با فعالیت ها و زیرسیستم های دیگر باقی می ماند. در سطح حوزه کاری، به طور واقع بینانه تأیید می شود که حوزه جامعه شناسی ادبی به نویسنده، ادبیات و دریافت کننده در سطح جامعه مربوط می شود. میثم محمد علی کاظم الخزرجی نویسنده عراقی و از اعضای اتحادیه عمومی نویسندگان در عراق است. برای ما به روایت، نقاشی های دیواری، با الهام از نجف، و کرانه های بین النهرین. میثم الخزرجی در رمان خود به نام «پست خدایان» داستان هایی از واقعیت جامعه عراق، به ویژه در جنوب، داستان های بحران زده و مضطرب را بیان می کند که رنج، درد، رویاها، شرایط و ترس های مردم را بیان می کند. به آن نیروی تأثیرگذاری می افزاید که به آن خلاقیت و تمایز می بخشد، که توجه را به خود جلب می کند، ما رمان «پست خدایان» نویسنده عراقی میثم الخزرجی را برای بررسی چگونگی ظهور ارجاعات اجتماعی در رمان او انتخاب کردیم. "پست خدایان"؟ بنابراین، ما می گوییم که ارجاعات یک عامل ادبی و اجتماعی است که زیبایی شناسی هنری با ابعاد فرهنگی را به ما می بخشد. ما متوجه می شویم که میثم الخزرجی اشارات اجتماعی خود را به طور گسترده، در سطحی بسیار پیچیده و به شیوه ای متمایز و دقیق به کار برده است. توانایی او در آنچه روایت شاعرانه تحمیل می کند، ارجاعات به نقاطی از ارتباطات انسانی تبدیل شده اند که بدون نژادپرستی مورد پذیرش قرار گرفته اند و تبدیل به... شرایط شخصی، وقایع و تجربیاتی که در زندگی خود از سر گذرانده است، بنابراین ما زیبایی شناسی تداعی هنری را در رمان «پست خدایان» از زبانی قوی احساس کردیم. سبک و تصاویر شاعرانه ای که قدرت تأثیرگذاری بر روح گیرنده دارند از جمله مهم ترین نتایج از این مطالعه به این نتیجه رسیدم: رابطه نزدیک بین تجارب اجتماعی الخزرجی، آگاهی جمعی، علیت جادویی، تضاد و بیگانگی. آگاهی واقعی و ممکن در این مقاله به رویکرد توصیفی تحلیلی با توجه به رمان «پست خدایان» تکیه می کنیم.
۲.

واکاوی مؤلفه های سوررئالیسم در رمان "أبواب المدینه" اثر الیاس خوری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رمان مدرن سوررئالیسم نگارش خودکار الیاس خوری أبواب المدینه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۳ تعداد دانلود : ۹۳
سوررئالیسم در اوایل قرن بیستم میلادی و با هدف تغییر نگرش انسان به جهان صنعتی و به نوعی مبارزه با آن شکل گرفت. هدف سوررئالیست ها تغییر دنیا بر محور عقاید خود و به نوعی بازگشت به طبیعت اصلی انسان بود؛ هرچند این مکتب ادبی بیشتر با شعر سروکار داشت، ولی به تدریج وارد عالم ادبی رمانهای مدرن نیز شد و نظراتی را در زمینه ی نوع ادبی رمان و نزدیکی زبان آن به زبان شعری مطرح نمود. الیاس خوری، نویسنده ی معاصر لبنانی، در رمان أبواب المدینه، با استفاده از مؤلفه های سوررئالیستی، سعی دارد تا تلاش بی نتیجه ی قهرمان داستان برای رسیدن به شهری مجهول را روایت کند و در نهایت نیز با نابودی شهر، تلاش انسان معاصر در رسیدن به خواسته هایش را زیر سؤال می برد. پژوهش حاضر بر آن است تا به شیوه ی توصیفی تحلیلی به بررسی شاخصه های سوررئالیستی این رمان پرداخته و بیان نماید که مؤلفه های سوررئالیسم در این رمان کدامند و چه کاربردی در طرح مسائل رمان داشته اند؟ بنا نهاده شدن این رمان بر بستری سورئالیستی در کنار عدم نگارش پژوهشی مستقل در مورد این اثر ادبی ازیک طرف و لزوم آشنایی با آثار پست مدرن در ادب عربی از طرف دیگر، نشان دهنده ی ضرورت و اهمیت پژوهش حاضر است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که رمان أبواب المدینه بر بستری سوررئالیستی بنیان نهاده شده و مؤلفه هایی مانند تصاویر سوررئال، عشق، خیال و رؤیا، نگارش خودکار و پیچیدگی و ابهام از مهم ترین شاخصه هایی است که در رساندن معانی سوررئالیستی به خواننده در این رمان به کار گرفته شده اند.  
۳.

دراسه روایه «الحریق» لمحمد دیب في ضوء نظریه البنیویه التکوینیه لغولدمان(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۷۴ تعداد دانلود : ۱۰۲
علم الاجتماع الأدبی أو سوسیولوجیا الأدب تعد من الاتجاهات الجدیده التی ظهرت فی مجال الأدب وتسعی إلی دراسه العلاقه بین الأدب والمجتمع، وفی هذا الحقل قد طرح لوسیان غولدمان نظریه البنیویه التکوینیه علی أساس التفاعل بین النص الأدبی وبنیه المجتمع التحتیه. قد استهدفت هذه المقاله علی أساس المنهج الوصفی التحلیلی، دراسه سوسیولوجیه لروایه «الحریق» لمحمد دیب، الکاتب الجزائری المعاصر، وفقاً لهذه النظریه. فی هذا الصدد تمت دراسه عناصر من السیاقات الدلالّیه للروایه مثل معرفه الوعی الحالی والوعی المحتمل للشخصیات، البطل الإشکالی، والوعی الفردی. کانت النقطه الجدیره بالملاحظه هی عدم تحول شخصیات الروایه طوال الروایه وعدم تحول وعیهم الحالی إلی الوعی الممکن. وفی النهایه یجب القول بأن محمد دیب قد أجاد فی تقدیم الصوره الاجتماعیه للجزائر، ورسم السیاقات الدلالیه للروایه والتی ظهرت علی الصعیدین الاجتماعی والسیاسی فی الروایه من الفقر المدقع للشعب الجزائری بسبب اظطهاد الفرنسیین، والضعف الثقافی القاتل، وجهود الناس لتغییر الوضع وغیر ذلک من السیاقات الاجتماعیه والسیاسیه التی أثرت فی محمد دیب وسببت کتابه هذه الروایه الخلابه.
۴.

نگاهی به کارآمدی راهبردهای نوین آموزش زبان عربی در ایران

کلید واژه ها: آموزش عربی راهبردهای نوین رویکرد نقش گرا روش دستور ترجمه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۳ تعداد دانلود : ۱۷۳
بدون شک آموزش زبان عربی در ایران در کنار شیوه های سنتی، به راهبردهای نوین نیازمند است. ازآنجاکه آموزش زبان عربی در کشور بیشتر با تکیه بر روش های سنتی صورت می پذیرد و رویکردهای نوین آموزشی مانند واکنش فراگیران در هنگام یادگیری، ذهنیت آموزشگر، نوع پیشرفت فراگیران، پیگیری فراگیران نسبت به چگونگی یادگیری عربی در دانشگاه ها کمتر مورد توجه پژوهشگران این حوزه بوده است، بررسی و ارائه مباحث راهبردهای نوین یک بخش تفکیک ناپذیر در این زمینه به شمار می آید. ازاین رو بررسی روش های خاص آموزش برای آموزشگران زب ان عربی امری ض روری اس ت. در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی تحلیلی ضمن بررسی روش های سنتی آموزش عربی سعی شده بر اموری چون مطرح کردن مشکلات واقعی آموزش زبان عربی، آشنا شدن آموزشگران با این گونه موان ع و همچنین اطلاع یافتن از روش های نوین آموزش برای غلبه کردن بر مشکلات پیش رو توجه شود. ارائه رویکردهای نوین آموزش زبان عربی و استفاده از آن ها در یادگیری این زبان، امکانات ویژه ای را برای بهتر آموزی زبان عربی در اختیار آموزشگران و فراگیران قرار می دهد و بسیاری از موانع و مشکلات آموزش زبان در سیستم های سنتی و قدیمی زبان آموزی در ایران را برطرف می نماید.
۵.

بررسی تطبیقی کاربست مکان و انواع آن در نقد رمان (مورد پژوهش: اهل غرق اثر مونیرو روانی پور وحکایهبحار حنا مینه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ادبیات تطبیقی عنصر مکان استعمار حنا مینه مونیرو روانی پور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۹ تعداد دانلود : ۳۲۴
مکان از جمله عناصر اصلی تشکیل دهنده ی چارچوب داستانمی باشد که در پیشبرد حوادث و تفهیم آنها نقش بسیار تاثیرگذاری دارد. نقش مکان در رمان های معاصر، بسیار برجسته بوده و نویسندگان همواره به این عنصر مهم توجه ویژه ای مبذول داشته اند و با مهارت خاصی از آن برای بیان اهداف خود استفاده کرده اند. حنا مینه و مونیرو روانی پور از جمله نویسندهای می-باشند که به سازمایه های مکان توجه خاصی داشته اند و اهداف خود را در نگارش رمان برمبنای این عنصر مهم پی ریزی کرده اند؛ بنابراین بررسی دقیق سازمایه های مکانی می تواند در نقد رمان های آنها راه گشا باشد. پژوهش حاضر با روش توصیفی_ تحلیلی و براساس مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی با تکیه بر کاربست مکان و انواع آن در رمان، به بررسی تطبیقی دو رمان حکایهبحار و اهل غرق پرداخته است. یافته های پژوهش نشان می دهد که با وجود تفاوت-های فراوان در به کارگیری انواع مکان، هر دو نویسنده در بیان اهداف خود بیشترین استفاده را از مکان باز دریا داشته اند.
۶.

نقد کتاب الأدب المصری فی ظلّ الحُکم العُثمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۶۷ تعداد دانلود : ۱۷۵
مقاله حاضر به بررسی و نقد کتاب الأدب المصری فی ظلّ الحُکم العثمانی ، نوشته محمد سیدکیلانی، نویسنده معاصر مصری (1912- 1998)، پرداخته است. روش کار نقد شکلی و محتوایی است و نقاط ضعف و قوت اثر در این زمینه مشخص شده است. با توجه به نتایج این پژوهش، کتاب حاضر متأسفانه هم در شکل ظاهری و هم در محتوا ضعف های عمده ای دارد که برخی از مهم ترین آن ها عبارت اند از نداشتن توجه کافی به قواعد نگارش زبان عربی، بهره نبردن مناسب از علائم سجاوندی، رعایت نکردن تناسب حجمی باب های کتاب، هم پوشانی برخی از باب ها، ارائه قضاوت های یک جانبه و جهت دار و به دور از روحیه بحث علمی، نبود ارجاع دهی و رعایت امانت علمی، وجود توضیحات و ارائه مطالب غیرمرتبط باعنوان کتاب، توضیح ناکافی برخی از قسمت های کتاب به ویژه در باب های پنجم و ششم، نداشتن فهرست منابع و اعلام، ضعف تحلیل، و پنهان بودن شخصیت علمی نگارنده. با توجه به مطالب یادشده، کتاب حاضر شایستگی استفاده به منظور منبع درسی یا کمک درسی در درس تاریخ ادبیات دوره عثمانی را ندارد، اما منبعی برای مطالعه و نقد دانشجویان تحصیلات تکمیلی پیش نهاد می شود.
۷.

دراسه روایه «شیکاجو» لعلاء الأسوانی علی ضوء نظریه الواقعیه العظیمه لجورج لوکاتش(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: النقد الإجتماعی جورج لوکاتش الواقعیه العظیمه علاء الأسوانی شیکاجو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰ تعداد دانلود : ۹۶
وفق نظریه جورج لوکاتش ، فی علمیه البحث الأدبی یجب ألّا ینظر إلی الأدب من منظار الأدبیه فحسب، بل علی الناقد أن یتفرس الأثر الأدبی لکی یجد فیه صلهً بین الأدیب وبین مجتمعه. تقوم نظریه لوکاتش علی نقد الشکل والمضمون وطرح لها عده معاییر هی: المضمون الإجتماعی، النموذج، الواقعیه وعلاقه العله والمعلول. فی هذا الصدد سمّی لوکاتش الواقعیه فی نظریته بالواقعیه العظیمه وطرح لها عدّه سمات منها الواقعیه الحقیقیه أو انتصار الواقعیه والواقعیه النقدیه وشعبیه الأدب. حاول هذا المقال وعلی ضوء المنهج الوصفی- التحلیلی أن یدرس روایه «شیکاجو» لعلاء الأسوانی ، الکاتب المصری المعاصر، فی إطار نظریه الواقعیه العظیمه لجورج لوکاتش ویبحث عن مدی نجاح الواقعیه فی الرّوایه المذکوره. فیدلّ مجمل نتائج البحث علی أنّ الأسوانی استطاع أن یدرس بعض القضایا الإجتماعیه المرتبطه بالمثقفین المصریین خارج الحدود المصریه کما حاول أن یدرس المجتمع الأمریکی ولکنّه أدخل فی دراسته آرائه الفردیه وایدئولوجیته وفی بعض آرائه الإجتماعیه إبتعد عما طرحه لوکاتش فی واقعیته العظیمه.
۸.

بررسی تطبیقی تصویر آفرینی در وصفیات خلیل مطران و قاآنی شیرازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ادبیات تطبیقی شعر وصف خلیل مطران قاآنی شیرازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۳۰۶
این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی و به شیوه کتابخانه ای به بررسی، تحلیل و تطبیق توصیفهای خلیل مطران و قاآنی شیرازی از جلوه های مختلف طبیعت در اشعارشان می پردازد و در نهایت به این مهم دست می یابد که هر دو شاعر از طبعی لطیف، گفتاری شیرین و ذوقی سرشار و قدرتی شگفت در وصف طبیعت برخوردارند. برخی از توصیفات طبیعت در دیوان دو شاعر رنگی از اشرافیت دارد و به نظر می رسد که مطران در توصیف برخی از عناصر طبیعت از ادبیات فارسی و قاآنی از ادبیات عربی تأثیر گرفته است؛ این امر بویژه در تلمیحات و صنایع لفظی و بدیعی بخوبی خود را نشان داده است.
۹.

بررسی تطبیقی رثای امام حسین (ع) در شعر شریف رضی و محتشم کاشانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مرثیه عاشورا امام حسین (ع) محتشم کاشانی شریف رضی ادب قدیم

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات انواع ادبی ادبیات غنایی مرثیه
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه ادبیات تطبیقی تطبیق ادبیات فارسی و ادبیات عرب
تعداد بازدید : ۲۱۰۹ تعداد دانلود : ۷۷۷
بررسی تطبیقی مراثی و اشعار عاشورایی شاعران عرب زبان و فارسی زبان، در میان پژوهشگران و ادیبان از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در این زمینه، عمده ترین ویژگی محتوایی مراثی عاشورایی، بیان مظلومیت امام حسینع، سختی ها و مصیبت های کربلا و گریه محوربودن آن است . شریف رضی، شاعر عرب زبان قرن چهارم هجری (359 406) و محتشم کاشانی، شاعر فارسی زبان قرن دهم هجری (905 996)، هر دو از شاعران شیعی و دارای اشتراکاتی قابل ِتوجه در زمینه مراثی حسینی و اشعار عاشورایی هستند. مقالة حاضر سعی بر آن دارد تا به روش کتابخانه ای و شیوه توصیفی تحلیلی، به بررسی مراثی این دو شاعر در مورد امام حسینع و تطبیق وجوه همانندی و ناهمانندی در مضامین مشترک رثای آنها بپردازد. روش تحقیق در این مقاله، براساس بررسی تشابه و تفاوت درون مایه های مشترک مرثیه های عاشورایی دو شاعر است. در نهایت، نتایج به دست آمده در زمینة شباهت ها و تفاوت های مضامین شعری دو شاعر، به صورت جدول ارائه شده است.
۱۰.

زن در شعر صدقی زهاوی و ملک الشعرای بهار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ادبیات تطبیقی مدرسه سلافیه بهار زهاوی مشروطه عصر نهضت زن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۵ تعداد دانلود : ۹۸
پایه و اساس مدرسه سلافیه در ادبیات تطبیقی، توجه به زیرساخت های اجتماعی و سیاسی و فرهنگی جوامع در فرم دادن به روساخت آن جامعه است. شباهت های موجود در گستره های دینی، فرهنگی و اجتماعی در ایران عصر مشروطه و عراق عصر نهضت باعث شد شعرا و ادبای دو کشور بدون اینکه در بیش تر موارد از آثار ادبی یکدیگر اطلاع داشته باشند به بررسی موضوع ها و درونمایه هایی مشترک، در اشعار و آثار ادبی خود بپردازند. یکی از اصلی ترین مضامینی که به عنوان زیرمجموعه ای از شعر اجتماعی در ادبیات این دو دوره رخ نمود، مباحث مربوط به زنان و بررسی مسائل و مشکلات مربوط به آن ها است. با توجه به مطالب یادشده، مقاله حاضر در صدد است تا در چارچوب مکتب نظری سلافیه، و با ملاک قرار دادن دیدگاه ملک الشعرای بهار در ایران و جمیل صدقی زهاوی در عراق، به بررسی نگرش این دو شاعر به مبحث حضور زن در جامعه پرداخته و اشتراکات و تفاوت های میان آن ها در این موضوع را مشخص نماید.
۱۱.

بررسی تحلیلی- نقدی درون مایه های شعر زنانه در عصر مشروطه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ادبیات معاصر فارسی شعر زنانه عصر مشروطه مضامین شعری نقد ادبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶ تعداد دانلود : ۱۰۴
در عصر مشروطه، شعر فارسی، درکنار حفظ درون مایه های قدیمی خود، با مضامینی جدید آشنا شد که در دوره های قبل آن ها را تجربه نکرده بود. به همین دلیل، این دوره را عصر تغییر و تحول های بنیادین در درون مایه ها و مضامین قدیمی شعر فارسی می نامند. آشنایی با ادبیات غرب، تحولات سیاسی و اجتماعی ایران، انقلاب فرانسه، جریان موسوم به روشن فکری، استبداد داخلی و استعمار خارجی از مسائلی است که در این زمینه نقش بسزایی داشت. البته این تغییر و تحول فقط مخصوص مضامین شعری نبوده و همه جنبه های سیاسی و اجتماعی و اقتصادی ایران را در بر می گرفت. این امر زندگی زن ایرانی را نیز، به عنوان نیمی از پیکره جامعه، دستخوش تغییر و تحول بنیادین کرد. آشنایی زنان با نقش و جایگاه واقعی خود در جامعه و در پی آن مشارکت آن ها در فعالیت های اجتماعی، دفاع از وطن به معنای امروزی آن و تغییر نگرش زنان ایرانی به خانواده از جمله این تغییر و تحول ها در عصر مشروطه به شمار می رود. پژوهش حاضر در صدد است با بررسی آثار ادبی و دیوان زنان شاعر در عصر مشروطه و به صورت توصیفی تحلیلی، به بررسی نقدی مسائل یاد شده و بازتاب آن ها در شعر شاعران زن مشروطه بپردازد. فعالیت های چشمگیر زنان ایرانی در عرصه های سیاسی و اجتماعی، آگاهی زنان از نقش سازنده خود در خانواده و تغییر نگرش زنان به مردان ایرانی از مسائلی است که در این زمینه اهمیت فراوان دارد و بازتاب آن در شعر شاعران زن عصر مشروطه نقد و بررسی شد.
۱۲.

التناص القرآنی فی الأشعار العربیه للشیخ سعدی الشیرازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: القرآن التناص سعدی الشیرازی القصائد العربیه الآداب العالمیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷ تعداد دانلود : ۹۶
یَفخر الأدب الفارسی خصوصاً والأدب العالمی عموماً بالشاعر الإیرانی الکبیر سعد ی الشیراز ی . وقد وجدنا بعد مطالعتنا عن هذا الشاعر بأنه قد نظم عدّه قصائد باللغه العربیه، تحتوی علی الکثیر من المعانی الشعریه التی تتّسم بسمه الثقافه القرآنیه الطاغیه علیها، فقد تطرّقنا فی هذا المقال الی التناص بمفهومه اللغوی والنقدی، وبیان أنواعه وآلیاته، کما قمنا بذکر نبذه مختصره عن حیاه الشاعر وآثاره، وانتقلنا بعدها إلی ایراد نماذج متعدده من شعره تحتوی علی التناص القرآنی علی وجه التحدید، ثم قمنا بإظهار محاور التناص فی تلک النماذج من قصائده العربیه.
۱۳.

ترجمه های تحت اللفظی معاصر قرآن کریم به زبان فارسی؛ برتری ها و کاستی ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قرآن کریم زبان فارسی نقد و بررسی ترجمه تحت اللفظی قرآن ترجمه محتوایی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن کلیات مفهوم شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن ترجمه قرآن گونه های ترجمه قرآن ترجمه های فارسی
تعداد بازدید : ۱۰۶۵۶ تعداد دانلود : ۱۴۲۷
اگر چه بیشتر ترجمه های تحت اللفظی قرآن کریم، در نگاه اول نارسا و نامفهوم به نظر می رسد و از سازگاری و مطابقت لازم با ساختارهای زبان فارسی برخوردار نیستند، اما در بسیاری از موارد از نقاط قوتی نیز برخوردارند که بسیاری از ترجمه های امروزی قرآن کریم، فاقد آن است. دقت در برابر گزینی، مطابقت با نصّ قرآن، توجه به ساختارهای صرفی و نحوی زبان مبدأ و... از جمله مواردی هستند که ترجمه های تحت اللفظی توجه شایانی به آن داشته اند. از سوی دیگر، نارسایی و روان نبودن ترجمه، عدم توجه به محذوفات قرآنی، ترجمه تحت اللفظی کنایه ها و استعاره ها و ... از جمله کاستی های ترجمه های تحت اللفظی محسوب می شود. در همین راستا پژوهش حاضر به روش کتابخانه ای و شیوه ی تحلیل داده، به بررسی ترجمه های تحت اللفظی: دهلوی، شعرانی، مصباح زاده و معزی پرداخته و به این نتیجه رسیده است که ترجمه های تحت اللفظی قرآنی کریم در مقایسه با ترجمه های محتوایی، باوجود کاستی های خود، از برتری های نسبی نیز برخودارند.
۱۴.

پژوهشی در شأن، ترتیب و زمان نزول آیات غدیر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اهل بیت (ع) شأن نزول غدیرخم آیات غدیر

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن علوم قرآنی کلیات تاریخ قرآن نزول
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ تشیع
تعداد بازدید : ۲۱۲۹ تعداد دانلود : ۷۶۶
واقعه غدیر در جریان تاریخ اسلام، از سال دهم هجرى تا به امروز، چالش برانگیزترین مسئله میان مدرسه اهل بیت (علیهم السّلام) و مدرسه عامه بوده است. آیات غدیر از حیث شأن نزول، پژوهش های بسیارى از فریقین را به خود جذب کرده است. در مقاله حاضر برآنیم تا با برشمردن ویژگی هاى انبیا (ع) و ارزیابى امامت به عنوان پشتوانه و قرین رسالت در قرآن، و نیز با توجه به نقش اساسى اسباب النزول در تفسیر آیات و بیان بروز اختلاف درباره نزول آخرین سوره و آخرین آیه قرآن، شأن نزول آیات غدیر را در حوزه تفسیر و تاریخ و حدیث فریقین نقد و بررسى علمى کنیم و فضاى مناسبى را فراروى تفسیر این آیات فراهم سازیم.
۱۵.

جایگاه قشر گارگر و کشاورز در اشعار فرخی یزدی (مکانة فئة ""العمّال والمزارعین"" الکادحة فی أشعار فَرُّخِی یَزدی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرخی یزدی السیاسة الاستعمار حب الوطن المزارع العامل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴۵ تعداد دانلود : ۷۲۲
تَعتزُّ إیرانُ منذ القدیم بأبطالها الذین قد بَذلوا نفسَهم ونفیسَهم من أجل تقدّم الوطن وعمرانه. وفی هذا الأثناء یحظی الشعراء الملتزمون، الذین بذلوا قصاری جهدهم فی الدفاع عن وطنهم، بأهمیة کبیرة. یعتبر الشاعرُ المعاصر فرّخیّ یزدیّ (1267- 1318ش) واحدا من هؤلاء الذین عشقوا الوطن وعکفوا علی الدفاع عنه فی جمیع أشعارهم. فقد وقف فرّخیّ یزدیّ ضدَّ العدوّ الأجنبیّ وتطرّق إلی هذه المسألة فی ضمن أشعاره. کان فرّخیّ یعیش فی عصر تسوده التدخلاتُ الأجنبیةُ، والاضطراباتُ، والفوضی، والظلمُ وکَبتُ الحریات؛ فتربّی فی هذه الأجواء حیث لم یدّخر جهدا من أجل الدفاع عن الوطن، وقطع ید الأجانب وعملائهم حتی لم یبخُل فی بذل مُهجَتِه دون استقلال البلد وسیادته فَطَبع بدمه طبعةَ الصداقة والصحة علی هدفه المنشود وسعیه المجهود. فمِن منطلق ذلک یتعرّض هذا المقالُ لدراسة کلمتَی المزارع والعامل فی دیوان فرّخیّ یزدیّ کی یبین اهتمامَ هذا الشاعر، والتزامه بالوطن أکثر من ذی قبل.
۱۶.

بررسی تطبیقی غدیریه بولس سلامه و عبدالمسیح انطاکی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امام علی (ع) ادب عربی غدیر خُم بولس سلامه عبدالمسیح انطاکی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی ادبیات عرب شعر
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره اهل بیت(ع)
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ سیاسی مسلمین
تعداد بازدید : ۱۷۲۶ تعداد دانلود : ۸۴۱
بی شک واقعه غدیر یکی از مهم ترین رویدادهای تاریخ اسلام به شمار می رود؛ چراکه در آن، یکی از مهم ترین مسائل جامعه اسلامی، یعنی خلافت و جانشینی پیامبر(ص)، مشخص می شود. درباره غدیر و اتفاقات این واقعه بسیار سخن گفته اند. این حادثه را بسیاری از مورخان در کتاب های تاریخی خود ثبت کرده اند؛ همچنین، در احادیث نقل شده از ائمه (ع) اشاراتی به این واقعه شده است. بسیاری از شاعران نیز این واقعه را درقالب شعر ثبت کرده اند که درمیان آنها، شاعران مسیحی هم وجود دارد. در این مقاله، این مسئله با تحلیل دو قصیده غدیریه از دو شاعر مسیحی(بولس سلامه و عبدالمسیح انطاکی) بیان می شود. هر دو شاعر در قصاید خود: 1. تاریخ و حقایق تاریخی را مدنظر قرار داده و تاریخ را بیشتر از تخیل در اشعار خود وارد کرده اند، 2. جزئیات این واقعه (مواردی مانند میزان گرما، انبوه جمعیت، وجود نگرانی در چهره پیامبر(ص)) را نیز توصیف کرده اند، 3. به آیات قرآن، احادیث، و حوادث تاریخی اشاره کرده اند، 4. عاطفه شعری را صادقانه در اشعار خود به کار برده و در بیان احساسات خود موفق بوده اند.
۱۷.

مقاومت در شعر توفیق امین زیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فلسطین شعر مقاومت ادبیات پایداری توفیق زیّاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۱۷ تعداد دانلود : ۱۵۶۲
بی شک امروز ادبیات پایداری از جایگاه خاصی در بین ملت ها برخوردار است. این ادبیات صدای فریاد ستمدیدگانی است که به وسیله شاعران درد آشنا به تصویر کشیده می شود تا از این طریق، پایداری ملتی زیر ظلم و ستم را به جهانیان اعلام و این خود، مبارزه ای بس دردناک است. «توفیق زیاد» یکی از شاعران معاصر فلسطین است که بر خلاف دیگر شاعران مقاوم فلسطین، در اشعار خود نماینده تمام ملت های مظلوم و ستمدیده است. از نگاه وی، فلسطین نماینده و نماد تمام ملت های مظلوم و تحت ظلم و ستم به شمار می رود. این مقاله سعی دارد تا با بررسی اشعار این شاعر، نوع نگاه او را به مقوله مقاومت، بررسی کند.
۱۸.

ارتباط اعتقادات مذهبی با شادی، نشاط و سلامت روانی کارمندان زن دانشگاه قم(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۹۰۴ تعداد دانلود : ۱۲۲۷
هدف: هدف از بهداشت روانی، حفظ سلامت روانی افراد از طریق پیشگیری از وقوع ناراحتی های روحی و ایجاد و تقویت زمینه های شادی و نشاط در افراد است. از طرفی، تقویت باور های دینی و اعتقادات مذهبی عاملی اساسی برای پیشگیری از اختلالهای روانی یا کاهش اثر سوء آن در طول زندگی انسان به شمار می رود. با توجه به مجزا بودن قسمت خواهران و برادران دانشگاه قم در حیطه کارمندی و دانشجویی، این مطالعه به منظور مشخص کردن رابطه بین اعتقادات مذهبی با شادی و نشاط و سلامت روانی کارکنان زن دانشگاه قم به انجام رسید.روش: در این تحقیق تعداد 50 نفر از کارکنان زن دانشگاه قم که به صورت تصادفی انتخاب شده بودند، مورد ارزیابی و آزمون قرار گرفتند. پرسشنامه های مورد استفاده منطبق با آزمونهای جهت گیری مذهبی آلپورت، پرسشنامه شادکامی آکسفورد و سلامت روانی SCL-90-R که روایی و اعتبار آنها تایید شده بود، استفاده شدند. نتایج به دست آمده پس از نمره گذاری، با استفاده از نرم افزار SPSS ارزیابی و تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: یافته های حاصل از تحقیق بیانگر این نکته بود که سلامت روانی کارمندان زن دانشگاه قم و نشاط کاری آنها، در ارتباط مستقیم و مثبت با باورها و اعتقادات مذهبی بوده و در مقابل اضطراب، پرخاشگری، افسردگی و روان پریشی دارای رابطه معکوس با باور های مذهبی است. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده از تحقیق، لزوم ایجاد راهکارهای برای تقویت باور های مذهبی در دستگاههای اداری و اجرایی کشور و بسترسازی بهتر و بیش از پیش برای این موضوع به خوبی احساس می شود. برخی از این راهکارها با تاکید بر جنبه های اسلامی در آن، در مبحث نتیجه گیری و پیشنهاد ارائه شده است.
۱۹.

بررسی تطبیقی تجلی عشق به میهن در اشعار فرخی یزدی و معروف الرصافی(مقاله علمی وزارت علوم)

۲۰.

بررسی تطبیقی رمز «عقاب» در شعر پرویز ناتل خانلری و عمر ابوریشه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ادبیات تطبیقی رمز عقاب عمر ابوریشه پرویز ناتل خانلری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۶۷ تعداد دانلود : ۱۱۷۹
بی شک پرویز ناتل خانلری و عمر ابوریشه دو شاعر بزرگ در پهنه ی ادبیات فارسی و ادبیات عربی هستند. هر دو شاعر، گرایشی قوی به ادبیات ملی دارند. این دو متاثر از ادبیات اروپا بوده اند و در این پیوند ناتل خانلری بیش تر از ادب فرانسه و ابوریشه بیش تر از ادبیات انگلستان تاثیر پذیرفته اند. این تاثیرپذیری مربوط به اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم است که در آن، گرایش رمزی ادبا به اساطیر یونان و روم باستان، رو به افزایش گذاشته بود. رمز، عبارت است از هر علامت، اشاره، کلمه، ترکیب و عبارتی که بر معنا و مفهومی ورای آن چه ظاهر آن می نماید، دلالت کند. ناتل خانلری در مثنوی عقاب و عمر ابوریشه در قصیده ی «النسر»، عقاب را در جایگاه رمز، به کار گرفته اند. در این دو اثر ادبی، بین روند حوادث و درون مایه، شباهت زیادی دیده می شود تا آن جا که بعضی از ابیات را می توان معادل برخی دیگر دانست. این شباهت تا آن جاست که پژوهش را به دلیل این قرابت در مضمون و روند حوادث و پی جویی آن، در دو قصیده سوق می دهد. مقاله ی حاضر در صدد است با بررسی اوضاع تاریخی و زندگی نامه و سپس تحلیل اشعار، به تحقیق در مورد تاثیرگذاری و تاثرپذیری این دو شاعر از یکدیگر و بر یکدیگر، پرداخته و میزان موفقیت هر دو شاعر را در انتقال مفاهیم، به نمایش بگذارد. عدم تاثیرپذیری دوشاعر از یکدیگر، مشترک بودن دو عنصر آزادی و کرامت انسانی در دو قصیده، مفصل گویی خانلری و مختصر گویی ابوریشه و... از جمله نتایجی است که این تحقیق به آن دست یافته است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان