میثم شفیعی رودپشتی

با شتاب روزافزون علم و آگاهی در دنیای امروز، شرکتها برای تطابق با شرایط متغیر محیطی نیازمند استفاده از فناوری ارتباطات هستند و سرمایه گذاری در این فناوری به سرعت در حال افزایش است. ارزیابی عملکرد همواره یکی از دغدغه های اساسی برای پایش این تطابق بوده است. با توجه به اهمیت شرکت مخابرات به عنوان سردمدار حوزه فناوری ارتباطات کشور و لزوم ارزیابی کارایی آن در این پژوهش از دو تکنیک تحلیل پوششی داده ها و خاکستری استفاده می شود و عملکرد مالی شرکتهای مخابرات استانی با استفاده از هر دو تکنیک، و سپس به شکل ترکیبی ارزیابی و شرکتها از حیث میزان امتیاز اکتسابی رتبه بندی می شوند. نتایج به دست آمده بیانگر آن است که شرکتهای مخابراتی استانهای قم، اصفهان و یزد دارای بهترین عملکرد هستند.

منابع انسانی با ارزش ترین سرمایه کشور است و محور توسعه به شمار می آید. بنابر این، برای تحقق رشد و توسعه این سرمایه ارزشمند، نیاز به برنامه ریزی دقیق است. بحث اصلی در Human Resourc  Accounting این است که آیا نیروی انسانی، دارایی است و چگونه می توان این دارایی را به عنوان ارزش سنجید؟ پس منابع انسانی باارزش ترین عامل در تولید است و نقش قابل ملاحظه ای در بهره وری سازمانها دارد. هدف این مقاله، ارائه مدلی برای ارزیابی دقیق ارزشگذاری نیروی انسانی است. روش:در این مطالعه، نخست مؤلفه های مربوط از ادبیات تحقیق استخراج شد. سپس شاخصهای شناسایی شده توسط خبرگان جرح و تعدیل شد؛ به طوری که در نهایت 100 شاخص در دو طبقه کمّی و کیفی سازماندهی شدند. جامعه آماری کارکنان دانشگاه یزد است. یافته هاو نتیجه گیری:یافته های تحقیق منجر به طراحی الگویی شد که با استفاده از رویکردی جامع، این امکان را برای مدیریت منابع انسانی دانشگاهها به وجود آورده که ضمن برخورداری از شاخصهای کمّی و کیفی و از طریق بهره گیری از یک مدل 500 امتیازی، به ارزشگذاری کارکنان پرداخته، موقعیت مناسبی را در جهت ارتقای سطح کیفی و کمّی نیروهای انسانی فراهم آورد..

در عصر حاضر اینترنت به عنوان ابزار ارتباطی نوین، زندگی بشر را متحول کرده است و در کشورهای مختلف، با توجه به خصوصیاتی همچون سطح توسعه یافتگی، فرهنگ و ... استفاده های متفاوتی از آن می شود. با توجه به اهمیت چگونگی استفاده از اینترنت، در این مقاله سعی شده است علاوه بر بررسی مفروضات شکاف جنسیتی موجود در کاربری اینترنت، میزان استفاده دانشجویان دختر و پسر از اینترنت در شش زمینه علمی، اطلاع رسانی، برقراری ارتباطات، امور روزمره و اداری، سرگرمی و هنری بررسی شود. بدین منظور، با طراحی پرسشنامه، اطلاعات لازم از دانشجویان (دانشجویان دختر و پسر دانشگاه یزد) جمع آوری و سپس تحلیل شد. نتایج حاکی از آن است که دانشجویان دختر دانشگاه یزد، به طور متوسط بین 2 تا 5 ساعت در ماه از اینترنت استفاده می کنند؛ در حالی که این عدد برای پسران بیش از 15 ساعت در ماه است. بیشترین استفاده دختران از اینترنت در زمینه های اطلاع رسانی، برقراری ارتباطات، سرگرمی و تفریحات و هنری و بیشترین استفاده پسران، در زمینه های علمی ـ آموزشی، اطلاع رسانی، برقراری ارتباطات و هنری است. در انتهای مقاله، کاربری اینترنت به تفکیک جنسیت با استفاده از تکنیک TOPSIS رتبه بندی شد؛ که نتایج حاکی از آن است که هر دو گروه دختران و پسران، به موارد اطلاع رسانی و هنری بیش از سایر مؤلفه ها توجه می کنند. در پایان جهت بهبود وضعیت کاربری اینترنت در جامعه دانشجویان پیشنهادهایی ارائه شده است.

امروزه، بسیاری از سازمان ها از جمله دفاتر خدمات گردشگری بر بسیاری از سیستم ها به منظور راه اندازی و بقا کسب و کار خود در این محیط پیچیده ی رقابتی متکی هستند. هوش تجاری به عنوان سیستمی مطرح است که به عنوان یک مزیت رقابتی و عامل حیاتی در موفقیت سازمان ها محسوب می شود. هوش تجاری، با استفاده از یکپارچه کردن داده ها و اطلاعات سازمان امکان کنترل و رد یابی فرایندهای کلیدی سازمان را برای مدیران فراهم کرده و مبنایی برای اخذ تصمیمات اثربخش می باشد. درمقاله حاضر پس از شناسایی ابعاد، عوامل و مولفه های هوش تجاری، با استفاده از روشهای تحلیل آماری، به آزمون فرضیه ها و در صورت پذیرش فرضیه با استفاده از آزمون همگنی واریانسِ نسبت به بررسی اختلافات معنی داری واریانس عوامل پرداخته شده است. در صورت عدم معنی دار بودن اختلاف بین واریانس ها نیز، از آزمون دانکن فازی به TOPSIS جهت دسته بندی و رتبه بندی عاملها استفاده گردیده و در نهایت با استفاده از تکنیک رتبه بندی مولفه های هوش تجاری پرداخته شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که دفاتر خدمات گردشگری در کلیه ابعاد و عوامل از وضعیت قابل قبولی برخوردار بوده اند به طوری که عامل منابع انسانی در بعد داخلی و مشتریان در بعد خارجی دارای بیشترین اهمیت هستند

فرهنگ سازمانی، نوعی برنامه ریزی اندیشه جمعی است که در سالیان اخیر به عنوان یک تفکر غالب در عرصه نظام بانکی جمهوری اسلامی ایران مطرح بوده است. این اندیشه جمعی، متمایز کننده اعضا از یک گونه به گونه دیگر است. هر کس به نوعی با جمع و گروه های انسانی کار کرده باشد، از وجود این پدیده مهم سازمانی آگاه است. از آن طرف نیز بر اساس رویکرد کاربردی می توان گفت که یکی از ویژگی های سازمان های پیشرو و رقابت پذیر، برخورداری از شایستگی های بازارگرایی و توجه و تاکید آنها به خواسته های مردم بوده است. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف شناسایی مدل مناسب فرهنگ سازمانی و طراحی مدلی برای بازارگرایی مطابق با نیازهای نظام بانکی کشور به بررسی اثرات فرهنگ سازمانی بر توسعه بازارگرایی در نظام بانکی جمهوری اسلامی ایران می پردازد. جامعه ی آماری این پژوهش را گروهی از کارمندان و کارشناسان و مدیران شعب بانک مهراقتصاد تهران بزرگ طی سال های 92-1391 تشکیل می دهند. برای جمع آوری داده ها از دو پرسشنامه ی فرهنگ سازمانی و بازارگرایی استفاده شده به طوریکه در مقیاس بازارگرایی مؤلفه های پرسشنامه بر اساس ابعاد مدل درایسدل طراحی شده و برای مقیاس فرهنگ سازمانی پرسشنامه استاندارد دنیسون بکارگرفته شده است. به منظور آزمون فرضیه های تحقیق، از تحلیل رگرسیون تک متغیره و چند متغیره با استفاده از نرم افزار spss و نیز جهت برازش مدل بازارگرایی نرم افزار Lisrel به کارگرفته شده است. نتایج این تحقیق حاکی

صنعت فرش سابقه طولانی در کشور داشته و در گذشته های دور به عنوان یکی از صنایع کلیدی کشور محسوب و قبل از کشف و فروش نفت، بخش اعظم صادرات محصولات کشور را فرش تشکیل می داد. با این حال، فرش دستباف ایرانی در بازارهای جهان و خاصه کشورهای اروپایی هنوز حرفی برای گفتن دارد. این پژوهش به بررسی جایگاه برند فرش ایران از نظر مصرف کنندگان اروپایی می پردازد. پژوهش حاضر از حیث هدف، کاربردی و جامعه آماری آن در فاز کیفی، خبرگان حوزه ی برند، بازار و فرش ایرانی؛ و در فاز کمّی، مشتریان برخی کشورهای اروپایی می باشند. روش نمونه گیری در فاز کیفی، قاعده ی اقناع و در فاز کمّی، بهره گیری از رابطه ی کوکران برابر با 384 نفر می باشد. نتایج نشان می دهد از بین سطوح جایگاه برند فرش ایرانی، سطح «کیفیت برند»"، بالاترین جایگاه را در ذهن مصرف کنندگان اروپایی داشته و سطوح تشخیص، رهبری، تجربه و تخصص در برند، به ترتیب جایگاه های دوم تا پنجم را دارند. پایین ترین جایگاه متعلق به سطح «نوآوری» است یعنی فرش دستباف ایران در حال تکرار بوده و از لحاظ نوآوری ضعیف است.

بنگاه های فعال در حوزه توزیع کالا و خدمات، از واحدهای اصلی اقتصاد هر کشوری هستند و نقطه ای که در آن اجزای نظام توزیع با بنگاه های تولیدی مرتبط می گردند، محلی برای کمک بنگاه های توزیع کننده کالا و خدمات به رونق و جهش تولید است. در این راستا فروشگاه های زنجیره ای، یکی از نقاط ارتباط بخش توزیع کالا و خدمات با بنگاه های تولیدی هستند. از این رو هدف از پژوهش حاضر به عنوان یک مطالعه کیفی عبارت است از درک و ارائه چارچوبی در خصوص روابط و نقش اقتصادی فروشگاه های زنجیره ای در ارتباط با بنگاه های تولیدی. پژوهش از نظر هدف، کاربردی، از نظر شیوه گردآوری داده ها، توصیفی و از نظر روش شناسی، پژوهشی کیفی مبتنی بر استفاده از روش داده بنیاد می باشد. جامعه آماری پژوهش، خبرگان فعال در صنعت فروشگاه های زنجیره ای و تولیدکنندگان همکار این فروشگاه ها است. داده های پژوهش از طریق مصاحبه با بیست تن از مدیران فروشگاه های زنجیره ای شهروند و مدیران عامل مجموعه های تولیدی همکار با این فروشگاه ها به دست آمد. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه عمیق بود و حجم نمونه بر اساس اشباع نظری تعیین گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار تحلیل داده های کیفی ATLAS.ti تحلیل شد. براساس پارادایم نظریه داده بنیاد و چارچوب ارائه شده توسط استراوس و کوربین، پدیده محوری تحقیق تعاملات فروشگاه های زنجیره ای با بنگاه های تولیدی است که در رابطه با آن روابط علّی، راهبردها (عمل و تعامل)، بافتار و نتایج و پیامدها مشخص گردیده است. سپس با بررسی ارتباط فروشگاه های زنجیره ای با بنگاه های تولیدی، مسائل دارای ماهیت مستقیم اقتصادی مشخص شد.

صنعت کشاورزی یکی از مهم ترین بخش های اقتصاد هر کشوری است و ایران به دلیل دارا بودن وسعت بالای مناطق زیر کشت، شرایط آب و هوایی، تنوع و قیمت مناسب محصولات واجد شرایط بهینه در صادرات محصولات کشاورزی است. در این تحقیق، کشور روسیه به دلایل جوی، تحریم های اعمال شده علیه این کشور و موقعیت مکانی نزدیک با ایران، به عنوان بازار هدف صادرات محصولات کشاورزی ایران در نظر گرفته می شود. عدم هماهنگی بین سازمان ها، مشکلات تجار در ایجاد ارتباط با بازارهای روسیه، نامناسب بودن شرایط تولید و عدم رعایت استانداردهای بسته بندی، موجب عدم موفقیت ایران در صادرات محصولات کشاورزی به روسیه شده است. در این مقاله به منظور شناسایی ظرفیت صادرات محصولات کشاورزی ایران به بازار روسیه، ابتدا چارچوب مفهومی با استفاده از اطلاعات کتابخانه ای تدوین شده است، سپس بر این اساس سؤالاتی طراحی شد و با تعدادی از مدیران و خبرگان مصاحبه انجام شد. ابزار پرسشنامه با همکاری و راهنمایی اساتید و نتایج حاصله از مصاحبه با خبرگان و سایر صاحب نظران، بر اساس چارچوب نظری و فرضیه های تحقیق طراحی شد. پس از کسب اطمینان از روایی و پایایی پرسشنامه تدوین شده، یافته های تحقیق با استفاده از روش های آماری تاپسیس رتبه بندی گردید. بر اساس نتایج تحقیق، اولین پیش نیاز برای افزایش صادرات محصولات کشاورزی طبقه بندی درست و اتخاذ تصمیمات صحیح برای هر طبقه کالا است، برای مثال، برای گروه کالا های پرمصرف که ماندگاری بالاتر و بسته بندی ساده تر دارند، همواره مسائل پولی و بانکی، قیمت و کیفیت از تأثیرگذارترین فاکتورها هستند. زیرساخت حمل ونقل و بسته بندی و سورتینگ از عوامل تأثیرگذار بر گروه محصولات سریع الفساد، نظیر سبزیجات و دسته ای از میوه جات هستند. در گروه محصولات کنسروی، شیلات و لبنیات عواملی نظیر استانداردهای بهداشتی، مبحث برندینگ و بازاریابی مؤثرند. در پایان، پیشنهاد هایی برای بهبود و توسعه صادرات محصولات کشاورزی به کشور روسیه بر مبنای نتایج تحقیق ارائه شد.

یکی از چالش های مدیران در دنیای کسب وکار، محدودیت منابع و چگونگی استفاده بهتر از آن است. بر این اساس، به تازگی، مدیران سیستم های تولیدی به مفهوم اقتصاد اشتراکی[i] توجه کرده اند که این امر به استفاده بهتر از منابع با اشتراک گذاری و درنهایت، ارتقای بهره وری در سطح ملی منجر می شود. برای پیاده سازی مفهوم اقتصاد اشتراکی در سیستم های تولیدی باید ابعاد و مؤلفه های آن به طور کامل تبیین شود؛ بنابراین، پژوهشگر بر آن است که ابعاد و مؤلفه های اقتصاد اشتراکی را استخراج کند و آن را به سیستم تولیدی تعمیم دهد؛ بر این اساس، ابتدا تعاریف اقتصاد اشتراکی از متون علمی گردآوری، سپس از رهگذر تحلیل محتوا، مؤلفه های هشت گانه ای به این شرح شناسایی شد: اشتراک گذاری منابع، طرفین اشتراک گذاری، اَشکال اشتراک گذاری، نظام تبادل اطلاعات و ارتباطات، شرایط مالکیت و دسترسی، ظرفیت های مازاد، منافع مبادلات و سرانجام مباحث اجتماعی در اشتراک گذاری. سپس برای تعمیم این مؤلفه ها به سیستم های تولیدی، از آرای خبرگان در بخش تولید و عملیات استفاده شد که با فرایند اشتراک گذاری آشنا بودند. پس از انجام فرایند مصاحبه، ابعاد و مؤلفه های اقتصاد اشتراکی و مصادیق آن در سیستم های تولیدی ارائه شد که به کارگیری آن، تأثیر بسزایی در افزایش بهره وری سیستم های تولیدی با اشتراک گذاری منابع خواهد گذاشت.

هدف این پژوهش، تبیین الگوی رفتار شهروندی سازمانی راهبردی مبتنی بر جنبه های تاریک آن است. لذا در این پژوهش سعی شده است ابتدا با بررسی جنبه های تاریک OCB، به کاهش خلأنظری رفتار شهروندی سازمانی کمک شود و با شناسایی آنها در سطوح مختلف، مدلی مفهومی از آثار زیانبار شناسایی شده به همراه راهکارهای کاربردی جهت گریز از این جنبه های تاریک ارائه گردد و در مرحله آخر رفتار شهروندی سازمانی با معرفی راهبرد های مبتنی بر راهکارهای معرفی شده توسعه داده شود. بدین ترتیب، مجموعه دانسته های موجود توسعه داده شده و نوعی تحقیق بنیادی از نوع کیفی تلقی می شود. لذا جهت توسعه مفهوم از الگوی هیبرید به عنوان راهبرد انجام پژوهش و روش کیفی تحلیل مضمون به همراه مصاحبه های خبرگی جهت استخراج مفاهیم و تعدیل مدل استفاده شده است. نتایج این پژوهش ارائه سه دسته راهبرد تجویزی در کنار مدل اصلی OCB جهت گریز از جنبه های تاریک است که مفهوم رفتار شهروندی سازمانی راهبردی یا OCB+S ر شکل می دهند

جهانی سازی و فرآیندهای تکنولوژیکی پُرسرعت، از طریق فناوری اطلاعات، سازمان های خدماتی در بخش های خصوصی و عمومی را برای رقابت در خدمات رسانی جدید، تحت فشار مضاعف قرار داده است. در اقتصادهای توسعه یافته، بخش خدمات مسئول بیشترین رشد اشتغال و ارزش افزوده است. درنتیجه، مطالعات گسترده تر در زمینه توسعه خدمات جدید و عوامل موفقیت آن، مهم تر از پیش جلوه می کند. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل بحرانی موفقیت و ارائه مدلی برای توسعه خدمات جدید انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش از دو گروه مدیران و کارشناسان شهرداری و شهروندان ساکن در منطقه 1 تهران تشکیل شده است. برای جمع آوری داده ها از دو پرسشنامه شناسایی عوامل و ارزیابی عملکرد استفاده شد. به منظور بررسی سؤال های پژوهش، روش مدل یابی معادلات ساختاری و فنون تصمیم گیری تاپسیس و ویکور به کار رفته است. برای کسب نتایج واضح و کاربردی، CSFهای تأییدشده در مدل، در ماتریس اهمیت عملکرد جای گرفتند و به چهار دسته تقسیم شدند. در این جانمایی مهم ترین عوامل در ربع دوم ماتریس قرار گرفت؛ به این معنا که شهرداری برای توسعه موفقیت آمیز خدماتش، باید عملکرد خود را در این موارد بهبود بخشد.

مسافرت و گردشگری به عنوان بزرگترین و متنوع ترین صنعت دنیا به شمار میرود. بسیاری از کشورها، این صنعت پویا را به عنوان منبع اصلی درآمد، اشتغال، رشد بخش خصوصی و توسعه ساختارهای زیربنایی میدانند. صنعت گردشگری با رشدی بی سابقه وارد عرصه جدید میشود و در سیستم اقتصاد جهانی بر اهمیت آن افزوده میگردد. برای توسعه گردشگری افزایش آگاهی جامعه در نواحی گردشگری ضروری است. با شناسایی راهکارهای مناسب در جهت افزایش آگاهی مردمان محلی میتوان مدیریت بهتری بر توسعه صنعت گردشگری و همچنین گردشگران داشت. از آنجاییکه جامعه آماری نامحدود بوده است، بنابرابن برمبنای روش تعیین حجم نمونه کوکران تعداد 223 نفر به عنوان نمونه آماری تعیین گردیده و از طریق نمونه گیری )غیراحتمالی( دردسترس انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد بر اساس طیف لیکرت )پنج گزینه ای( استفاده شد. روایی پرسشنامه به روش صوری محتوایی و - پایایی آن با محاسبه ضرایب آلفای کرونباخ برای هر متغیر محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده های گردآوری شده و بررسی مدل مفهومی، با استفاده از نرمافزار spss تحلیل های لازم صورت گرفت. بنابراین، میتوان اظهار داشت که آموزش و اطلاع رسانی، اقدامات مدیریتی و انجام اقدامات انگیزشی موجب افزایش آگاهی ساکنان در راستای توسعه گردشگری میشود.

جمع سپاری یکی از راهبردهای همکاری در نوآوری باز است که با بهره گیری از امکانات فناوری اطلاعات ( IT ) بستری را برای حضور فعال جمعیت های آنلاین در فعالیت های مختلف شرکت ها نظیر طراحی محصول فراهم کرده است. با این حال تعداد پروژه هایی که در این حوزه به نتایج قابل قبول نرسیده و کارایی لازم را نداشته اند نیز کم نبوده است. این پژوهش درصدد شناسایی و تعیین اولویت برای شاخص های موفقیت در جمع سپاریطراحی محصول و بهبود آن بوده است. این تحقیق از نوع تحقیقات آمیخته است که در قسمت کیفی، تحلیل مضمون و در قسمت کمی با روش توصیفی پیمایشی صورت گرفته است. جامعه تحقیق شامل تمام کارشناسان،نخبگان و متخصصان حوزه جمع سپاری بود، در همین راستا ابتدا با استفاده از ادبیات پیشین تعدادی عوامل استخراج شد سپس به کمک مصاحبه با ۱۰ نفر از کارشناسان،مدیران سازمان هایی که تجربه استفاده از جمع سپاری را در طراحی محصول داشته اند، در مجموع ۳۶ عامل حیاتی برای موفقیت جمع سپاری مورد شناسایی قرار گرفت که با روش دلفی غربالسازی شدند و  به کمک روش بهترین-بدترین ( BWM ) اولویت بندی شدند. از میان ابعاد چهارگانه جمع سپاری به ترتیب «مشارکت کنندگان»، «سیستم IT »، «مدیریت سازمان» و «کارمندان» و نیز در میان عوامل این ابعاد، «کیفیت عملکرد مشارکت کنندگان»، «کیفیت سیستم IT »، «فرآیند کنترل و نظارت» و «کارآیی کارمندان» به ترتیب دارای بیشترین اهمیت بودند.