مریم طالبی

زمینه و هدف: با توجه به نقش خانواده و ساختار آن در عملکرد اعضای آن در آینده و ثبات و سلامت روانی جامعه و با عنایت به تأثیرگذاری زمینه های فرهنگی – ارزشی و دینی جامعه در شکل گیری روابط و ساختار خانواده پژوهش حاضر باهدف بررسی ارتباط بین ارزش های ازدواج و جهت گیری مذهبی با ساختار خانواده در افراد متأهل انجام شد. مواد و روش ها: روش این پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش 472495 نفر بودند که با استفاده از جدول مورگان 403 نفر (205زن، 198مرد) ازافراد متأهل شهرستان بابل که به صورت تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب گردیده شدند بود. جهت ارزیابی از ابزار ارزش های ازدواج دل خموش، مقیاس جهت گیری مذهبی آلپورت و مقیاس ساختار خانواده اولسون استفاده شد. یافته ها: برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آماری تحلیل رگرسیون گام به گام استفاده شد. .نتایج بررسی های آماری نشان داد که ارزش های سلسله مراتبی و خودمختاری عاطفی (001/0>P ) به صورت منفی و معنی دار و ارزش های برابرنگری و جمع گرایی (001/0> P ) نیز به صورت مثبت و معنی دار بیشترین سهم ( 13/0=R2) را در پیش بینی انسجام خانواده داشت و هم چنین بین ارزش هایی برابرنگری (001/0> P ) رابطه مثبت معنی دار و خودمختاری عقلانی و خودمختاری عاطفی (001/0> P ) رابطه منفی معنی دار وجود داشت و از بین این ابعاد خودمختاری عقلانی و برابرنگری (01/= P) بیشترین سهم ( 09/0=R2) را در انعطاف پذیری خانواده داشتند. در ارتباط بین جهت گیری مذهبی با ساختار خانواده، جهت گیری مذهبی درونی (01/0> P ) پیش بینی کننده بیشتری (10/0=R2) با انسجام و انعطاف پذیری خانواده و جهت گیری مذهبی بیرونی بیشترین قدرت پیش بینی کنندگی (02/0=R2) را با انعطاف پذیری کم داشته است. نتیجه گیری: بنابراین می توان گفت که مؤلفه های ارزش های ازدواج و جهت گیری مذهبی به عنوان دو سازه روان شناختی می توانند در تشکیل ساختار خانواده نقش داشته باشند.

این پژوهش، تأثیر معنای زندگی را بر سازگاری مدرسه دانش آموزان با میانجیگری مقابله مسئله مدار و پذیرش خود بررسی می کند. جهت دستیابی به این هدف ، ازروش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی با رویکرد تحلیل مسیر استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر دوره دوّم متوسطه شهر بابل در سال تحصیلی 97-1396 بودند که از میان آن ها با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای 208 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه معنای زندگی (استیگر و همکاران، 2006)، پرسشنامه سازگاری مدرسه (کیم، 2002)، پرسشنامه راهبرد مقابله ای (لازارروس و فولکمن، 1985) و پرسشنامه پذیرش خود (چمبرلین و هاگا،2001) استفاده شده است. داده ها با آزمون های آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر در نرم افزارهای SPSS و AMOS تجزیه وتحلیل شدند. یافته ها نشان می دهند که معنای زندگی رابطه مثبتی با مقابله مسئله مدار، پذیرش خود و سازگاری مدرسه دانش آموزان دارد. سازگاری مدرسه نیز با مقابله مسئله مدار و پذیرش خود رابطه مثبت دارد. معنای زندگی تأثیر مثبتی بر سازگاری مدرسه دارد و مقابله مسئله مدار نقش میانجی گری معناداری در رابطه بین معنای زندگی و سازگاری با مدرسه دارد اما پذیرش خود نقش میانجی گری معناداری بین معنای زندگی و سازگاری مدرسه ندارد. در کل نتایج این پژوهش نشان می دهد که داشتن معنا و هدف در زندگی می تواند سازگاری مدرسه دانش آموزان را تضمین کند؛ همچنین سبک انتزاعی و درونی مانند پذیرش خود برای حل مسائل مؤثر نیست اما یک استراتژی رفتاری مستقیم مانند مقابله مسئله مدار کارآمد می باشد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر موسیقی و آوای قرآن کریم بر میزان افسردگی و افزایش خودکارآمدی تحصیلی دانشجویان خوابگاهی انجام شد. روش: در قالب یک طرح آزمایشی پیش آزمون/ پس آزمون/ پیگیری با گروه کنترل، از بین جامعه ی دانشجویان خوابگاهی دانشگاه مازندران، بر اساس توزیع نمرات سیاهه ی افسردگی بک (BDI) و پرسشنامه خودکارآمدی بندورا، 40 نفر از دانشجویانی که سطح افسردگی آن ها بالاتر از متوسط بود، انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (20 نفر) و کنترل (20 نفر) جایگزین شدند. آزمودنی های گروه آزمایش به مدت 20 روز، هر روز به مدت 20 دقیقه (در دو نوبت 10 دقیقه ای) به سوره های معینی از قرآن کریم (رعد، شمس و مائده) با صدای استاد عبدالباسط و مصطفی اسماعیل گوش دادند، در حالی که گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. میزان افسردگی آزمودنی های دو گروه پس از پایان 20 روز (پس آزمون) و دو ماه بعد از آن (پیگیری) مورد سنجش قرار گرفت. همچنین با اجرای پرسشنامه خودکارآمدی، تاثیر موسیقی و آوای قرآن کریم نیز مورد پیمایش قرارگرفت. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس با افزایش خودکارآمدی تحصیلی کاهش معناداری را در نمره های افسردگی گروه آزمایش در پس آزمون نشان داد. همچنین نتایج آزمون t همبسته نشان داد که اثربخشی موسیقی قرآن کریم تا مرحله ی پیگیری استمرار داشته است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر از اهمیت کاهش افسردگی و افزایش خودکارآمدی تحصیلی از طریق رجوع به قرآن و موسیقی آن حمایت می کند.

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر محیط یادگیری روانشناختی بر رضایت تحصیلی دانش آموزان با میانجی گری معنای شخصی است. روش: روش پژوهش پیمایشی است. جامعه آماری، دانش آموزان مدارس متوسطه دوم شهر بابل به تعداد 956 نفر هستند که با استفاده از شیوه نمونه گیری خوشه ای 270 نفر انتخاب شده اند. جهت گردآوری داده ها، از پرسشنامه «چه چیزی در این کلاس در حال رخ دادن است» (اسمیت ،2013)، پرسشنامه معنای شخصی عاملی (ریکر، 1992)، و پرسشنامه مقیاس رضایت تحصیلی(اسمیت،2013) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل اطّلاعات از روش های آمار توصیفی و آمار استنباطی (ضرایب همبستگی پیرسون و مدل سازی معادلات ساختاری) استفاده شد. یافته: نتایج نشان داد که بین متغیرهای محیط یادگیری روانشناختی با معنای شخصی عاملی و رضایت تحصیلی و همچنین بین رضایت تحصیلی با معنای شخصی رابطه مثبت وجود دارد. همچنین متغیر محیط یادگیری روانشناختی علاوه بر تاثیر مستقیم بر رضایت تحصیلی، به طور غیرمستقیم با میانجی گری معنای شخصی عاملی رابطه دارد و هم بر رضایت تحصیلی تاثیر مثبت دارد. نتیجه گیری: در تحقیقات پیشین نتایج مشابه ای برای رابطه مولفه های این سه حوزه به دست آمده است. نتایج این پژوهش ناظر بر اثربخشی محیط یادگیری بر مولفه های معنای شخصی عاملانه و رضایت از تحصیل در دانش آموزان می باشد. بنابراین می توان گفت، تاکید بر خود شناسی و توسعه آگاهی متعالی باید یکی از قسمتهای اصلی پارادایم آموزشی مدارس باشد.

دوران بارداری و ایام پس از زایمان، از حساس ترین دوران زندگی زنان محسوب می شود. این دوران به همان اندازه که از نظر جسمانی مورد توجه قرار می گیرد، از نظر روانی و اجتماعی نیز حایز اهمیت است اختلالات خواب و افسردگی از شکایات شایع دوران بارداری است. این اختلالات که در نتیجه تغییرات فیزیولوژیکی و هورمونی در حاملگی رخ می دهند از علل متفاوتی برخوردارند و می تواند زمینه ساز بسیاری از اختلالات حین بارداری باشد. هدف از انجام این پژوهش تبیین نقش نشخوار شبانه و ذهن آگاهی در پیش بینی افسردگی و بی خوابی است. جامعه شامل زنان مراجعه کننده به کلینیک های زنان و زایمان شهر تهران بود که 136نفر از آنان به صورت در دسترس انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه های شدت بیخوابی، افسردگی ادینبورگ، برانگیختگی پیش از خواب و مقیاس تجدید نظر شده شناختی-عاطفی ذهن آگاهی استفاده شد. داده ها به روش رگرسیون، توسط نرم افزار SPSS 24 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. بین بیخوابی و برانگیختگی قبل از خواب با افسردگی در زنان باردار رابطه مثبت وجود داشت. همچنین نشخوار شبانه رابطه مثبتی با هر دو متغیر افسردگی دوران بارداری و بیخوابی و ذهن آگاهی رابطه منفی با افسردگی دوران بارداری و بیخوابی دارد. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که با کاهش فرایندهای فکری نشخوارگونه میزان افسردگی کاهش می یابد، و مداخله های ذهن آگاهانه در خصوص بیخوابی و افسردگی، باعث بهبود و تنظیم استرس و حالات روانی در دوران پیش از زایمان می شود.

فمینیسم، واژه ای فرانسوی به معنی «طرفداری از حقوق زن» و «جنبش آزادی زنان» است که اگرچه با معنای کنونی، واژه ای نوین است، قدمتی به اندازه ی تاریخ دارد. نقد فمینیستی نیز بر آن است تا نقش زنان را در دو محور خالق اثر (زن در مقام نویسنده) و شخصیت خلق شده (چهره ی ارایه شده از زن در آثار نویسندگان)، بررسی کند. محور و گرایش اول با عنوان «نقد زنان» و گرایش دوم با نام «جلوه های زن» مطرح شده است. در این مقاله به نقد فمینیستی و بررسی چهره ی زن مجموعه داستان «دخترخاله ونگوک» از فریده خرمی پرداخته می شود. در همین راستا، ابتدا خلاصه ای از داستان ها ذکر، آن گاه به نقد داستان ها از دو دیدگاه مذکور پرداخته شده است. ضمن نقد این مجموعه درمی یابیم که اثر مذکور گواه دغدغه ی زنانه ی نویسنده ی آن است. مضمون داستان ها، مسائل عاطفی اجتماعی زنان در برابر مردان و جامعه است. محور موضوعات بدون هیچ تردیدی زن، مسائل زنان و محدودیت هایشان می باشد و اندیشه ی زن محور نویسنده سبب خلق و ظهور ایده های مردستیز گشته است.