رحیم میردریکوندی

رحیم میردریکوندی

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۸ مورد.
۱.

مفهوم شناسی صبر در اسلام و معادل یابی آن در روان شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیست و دوم آذر ۱۳۹۲ شماره ۱۹۲ «ویژه روانشناسی»

کلید واژه ها: سرسختی مقابله مقاومت تقوا صبر تحمل خودمهارگری مفهوم شناسی معادل یابی روان شناختی صبر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 448 تعداد دانلود : 933
هدف مقاله حاضر تبیین مفهوم صبر در اسلام و معادل یابی آن در روان شناسی است. در ضمن، تلاش می شود برخی از مفهوم شناسی ها و معادل یابی های پیشین مورد نقد و یا اصلاح قرار گیرد. این نوشتار که با روش توصیفی تحلیلی صورت گرفته، یافته های مهمی در سه جنبه حاصل گردید: 1. بعد از بررسی لغوی، اصطلاحی و روایی نتیجه این شد که صبر عبارت است از: حفظ طمأنینه در برابر دشواری ها و مهار مستمر نفس از بی تابی؛ 2. ارتباط این مفهوم با مفاهیم تقوا، حلم و ورع مشخص شد؛ بدین ترتیب، تصور واضح تری از مفهوم صبر می توان داشت؛ 3. ارتباط مفهوم صبر با چند مفهوم روان شناختی بررسی گردید و در نهایت، با توجه به تمایزها و تشابه هایی که بیان گردید، نتیجه این شد که از بین واژه های مطرح شده، معادل و مفهوم نزدیک به صبر در مطالعات روان شناختی واژه «Patience» می باشد.
۲.

بررسی رابطه بین خوش بینی اسلامی، خوش بینی آموخته شده سلیگمن و امنیت روانی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال چهارم زمستان ۱۳۹۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۶)

کلید واژه ها: امنیت روانی انتظار مثبت خوش بینی آموخته شده خوش بینی اسلامی سبک تبیین توجه مثبت تبیین مثبت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 939 تعداد دانلود : 457
هدف از این پژوهش، شناسایی رابطه بین خوش بینی اسلامی، خوش بینی آموخته شدة سلیگمن و امنیت روانی است. در این پژوهش، از روش همبستگی استفاده شده است. 300 نفر از طلبه ها و دانش پژوهان مؤسسه آموزش عالی علوم انسانی جامعةالمصطفی(ص) به صورت تصادفی انتخاب شدند که به سه پرسش نامه خوش بینی اسلامی نوری، خوش بینی ـ بدبینی سلیگمن و ایمنی ـ ناایمنی مازلو پاسخ دادند. نتایج به دست آمده نشان میدهد که بین این سه متغیر رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. سطح دو نوع خوش بینی و امنیت روانی بر اساس متغیرهای جمعیت شناختی تفاوت معنادار پیدا میکند؛ مردان نسبت به زنان، دانش پژوهان نسبت به طلبه ها، افراد متأهل نسبت به افراد مجرد، از خوش بینی و امنیت روانی بالاتری برخوردارند. در بین چهار گروه سنّی (20ـ40)، گروه سنّی (20ـ25) از خوش بینی و امنیت روانی پایین تری برخوردارند.
۳.

هوش هیجانی، پیشینه و رویکردها از نگاه دین و روان شناسی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال چهارم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۵)

کلید واژه ها: عقل هیجان هوش هوش هیجانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 941 تعداد دانلود : 888
هدف مقاله حاضر این است که با رویکردی علمی – دینی و به روش نظری، هوش هیجانی را از نگاه روان شناسی و اسلام، بررسی و مطالعه کند. برای فهم بهتر و غنای بیشتر بحث ابتدا هوش شناختی، تاریخچه و انواع آن مطرح و سپس به روش توصیفی - تحلیلی هوش هیجانی، به صورت مفصل بررسی شده است. در ادامه به مقایسه هوش هیجانی و هوش شناختی و شیوه های سنجش و اندازه گیری هوش هیجانی پرداخته میشود. در بخش پایانی، درباره رویکردهای هوش هیجانی از دیدگاه روان شناسی و اسلام به روش تحلیل متون دینی و استنباط عقلی، بحث و بررسی، صورت گرفته است. نتیجه نهایی این است که حتی اگر بپذیریم که هوش هیجانی در روان شناسی، موضوع تازه ای است، از دیدگاه اسلام چیز جدیدی شمرده نمیشود و زیرمجموعه ای از عقل و احکام آن است.
۴.

بررسی عوامل ماندگاری یا افول رویکردهای مختلف مکتب رفتارگرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیست و یکم خرداد ۱۳۹۱ شماره ۳ (پیاپی ۱۷۴) ویژه روان شناسی

کلید واژه ها: فلسفه اسلامی رفتارگرایی ماندگاری نظریه شناختی اجتماعی رفتارگرایی رادیکال رفتارگرایی روش شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 811 تعداد دانلود : 206
ماندگاری یک مکتب روان شناسی، یکی از بزرگ ترین آمال و آرزوهای ارائه دهندگان آن مکتب می باشد. درک عوامل ماندگاری و میزان تأثیر آنها، می تواند کمک بسزایی به رفع نقایص و پروراندن نقاط قوت یک مکتب نماید. در این زمینه، لزوم ارائه مکتب روان شناسی متناسب با دین اسلام ضرورتی دو چندان می یابد. این پژوهش، به بررسی عوامل ماندگاری یا افول رویکردهای عمده مکتب رفتارگرایی پرداخته است. مقاله با روشی نظری ـ تحلیلی، برخی عوامل ماندگاری را به دست آورده و کوشش کرده است توجه رویکردهای مختلف این مکتب را به آن عوامل بسنجد. نتایج به دست آمده، حاکی از تفاوتی معنادار از دو جهت می باشد: یکی، میزان توجه رویکردهای مختلف به آن عوامل و دیگری، میزان اثر هریک از آن عوامل در ماندگاری آن رویکرد.
۵.

مقایسه تحلیلی عقل دینی و هوش شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیستم تیر ۱۳۹۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۶۳) ویژه ی روانشناسی

کلید واژه ها: عقل هوش هوش شناختی عقل دینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 906 تعداد دانلود : 128
عقل و هوش از عالیترین استعدادهای ذهنی ـ شناختی انسان هستند که ممیزه او از سایر موجودات به حساب میآیند. در پرتو این دو استعداد، سایر استعدادهای انسان جهت میگیرند و به فعلیت میرسند. این دو واژه، در متون دینی و روان شناختی به صورت عمیق و گسترده مورد مطالعه و تحقیق قرار گرفته اند. مقاله حاضر، با هدف مقایسه عقل دینی و هوش شناختی تدوین یافته است. در این مقاله، ابتدا عقل از نگاه اسلامی و هوش شناختی از نگاه روان شناسی به روش کیفی ـ توصیفی مورد بررسی قرار میگیرند. سپس، دو اصطلاح عقل دینی و هوش شناختی به روش اجتهادی تحلیل و مقایسه میشوند. نتایج به دست آمده حاکی از تفاوت دو اصطلاح مذکور است.
۶.

بررسی مفهوم روان شناختی کبر در منابع اسلامی و مقایسه آن با خودشیفتگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیست و دوم آذر ۱۳۹۲ شماره ۱۹۲ «ویژه روانشناسی»

کلید واژه ها: خودشیفتگی کبر درمان کبر درمان خودشیفتگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 957 تعداد دانلود : 256
پژوهش حاضر با روش تحلیلی توصیفی، و با هدف بررسی ارتباط میان مفاهیم روان شناختی و اخلاقی، به تبیین رابطه کبر و خودشیفتگی با دیدگاه روان شناختی پرداخته است. در این پژوهش، ابتدا مفهوم «کبر» از منظر قرآن و روایات و همچنین نظر علمای اخلاق، و نیز مفهوم «خودشیفتگی» از نظر روان شناسان مورد بررسی قرار گرفته و سپس علایم، اقسام، علت شناسی، نشانه شناسی، طیف شناسی و درمان آن دو، تبیین و با هم مقایسه شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که کبر و خودشیفتگی همپوشی قابل توجهی دارند و رابطه آنها در نشانه شناسی بیشترین تطابق را دارد و در علت شناسی و درمان با هم متفاوت هستند. در علل و درمان، بررسی کبر عمیق تر و اعم است، ولی متناسب با نیاز روز کاربردی نشده است که در این زمینه روان شناسی و اخلاق می توانند تأثیر خوبی بر شیوه درمان داشته باشند.
۷.

مقیاس مقدماتی سنجش عقل(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین ۱۳۸۸ شماره ۱ (پیاپی ۵)

کلید واژه ها: معارف اسلامی عقل مقیاس سنجش عقل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 688 تعداد دانلود : 656
با توجه به اینکه عقل در فرهنگ و معارف اسلامی و ادبیات دینی ما اهمیت، ارزش و جایگاه ویژه ای دارد، ملاک بسیاری از امور، شرط تکلیف و موضوع بسیاری از مسائل فقهی، حقوقی، قضایی و معرفتی است، از این رو، مطالعه علمی و دقیق آن، ساخت ابزار و مقیاسی جدید و بومی برای سنجش آن، اعتباریابی و اثبات روایی این مقیاس و در نهایت، به کارگیری آن در مشاغل و بسیاری از امور دیگر، می تواند از ارزش فراوان و ضرورت خاصی برخوردار باشد. این مقاله، با هدف ساخت و ارائه یک مقیاس بدیع اسلامی، برای سنجش و اندازه گیری میزان عقل افراد نگاشته شده است. مواد و آیتم های خام این مقیاس جدید بر اساس آیات و روایات، تهیه و تدوین گردیده است. میزان روایی آن، به روش خبره به صورت کمی و کیفی، به کمک صاحب نظران و متخصصان اسلامی و میزان اعتبار آن، با اجرا روی 53 آزمودنی و به کمک فرمول ها و محاسبات آمارتوصیفی و استنباطی، از جمله نمودارها، شاخص های پراکندگی، روش همبستگی اسپیرمن و پیرسون، آزمون آلفا کرنباخ، آزمون خی دو، آزمون f و سایر آزمون های معناداربودن ضرایب همبستگی، محاسبه و تعیین شده است.
۸.

هوش اخلاقی و بررسی کارکردهای آن در سازمان از منظر اسلام(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های مدیریتی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۸)

کلید واژه ها: اخلاق هوش عملکرد سازمان کار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 828 تعداد دانلود : 377
نفوذ در افراد همیشه به عنوان امری مهم در ادبیات سازمان و مدیریت مطرح بوده است. هرقدر نفوذ مدیر بیشتر باشد قدرت او در به کارگیری افراد و انجام بهتر کارها افزایش می یابد. «هوش اخلاقی» نوع سوم قدرت است در کنار «قدرت مدیریتی یا سازمانی» (که از مقام فرد در سازمان نشأت می گیرد) و «قدرت شخصی» (که برآمده از ویژگی های شخصی فرد است.) هوش اخلاقی توانایی تشخیص درست از اشتباه است که با اصول اخلاقی سازگار باشد. با مطالعة دیدگاه اسلام دربارة کارکردهای هوش اخلاقی در سازمان، که با روش توصیفی(از حیث ماهیت و روش) و کتابخانه ای (از لحاظ راه کار و نوع فعالیت اجرایی) انجام شد، این نتیجه به دست آمد که اولاً، هوش اخلاقی می تواند از راه تنظیم بهتر روابط به وسیلة تمرکز و توجه بر پرورش فضیلت های، اخلاقی منجر به حصول عملکرد بهتر برای سازمان گردد. ثانیاً، کارکردهای مهم هوش اخلاقی در سازمان، شامل امانت داری، مسئولیت پذیری، مهرورزی، مدارا، خوش رفتاری، بردباری، دادورزی، تغافل است.
۹.

ساخت و اعتباریابی آزمون اولیه مهارت حل مسئله بر اساس منابع اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال نهم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۳۳)

کلید واژه ها: حل مسئله آزمون مهارت روایی و اعتبار ساختار اسلامی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی ارزیابی، سنجش وآمار آزمونهای هوش و استعداد
تعداد بازدید : 53 تعداد دانلود : 942
این پژوهش با هدف ساخت آزمون اولیه مهارت حل مسئله، بر اساس مبانی نظری اسلامی انجام گرفت. همچنین از روش تحلیل محتوا و از روش پیمایشی با انتخاب تصادفی طبقه ای، نمونه 100 نفری از میان طلاب علوم دینی بهره گرفت. ساختار متغیرهای به دست آمده از منابع اسلامی برای حل مسئله عبارتند از: کنترل هیجان، شناخت و تعریف مسئله، شناسایی اهداف و موانع، تفکر خلاق و مشورت، تصمیم گیری، توکل و توسل، ارزیابی فرایند، سبک های ناکارآمد عجله ای و اجتنابی، اعتقاد به آزمایش یا تهدید دانستن مسائل و خوش بینی یا بدبینی. روایی این ساختار از نظر کارشناسان دین و روان شناسی، طبق ساختار لیکرت چهار گزینه ای با میانگین کل 62/3 و واریانس 2/0 محاسبه شد. روایی گویه ها با میانگین 51/3 و واریانس 37/0 به دست آمد. نتیجه همبستگی 88/0 با معناداری 01/0 را نشان داد. اعتبار آزمون بواسطه بررسی همسانی درونی پرسش نامه، با ضریب آلفای کرونباخ در سطح 96/0 به دست آمد. دونیمه سازی نیز اعتباری در حد 93/0 و 95/0 برای دونیمه را نشان داد، که بیانگر اعتبار و روایی مناسب این آزمون است.
۱۰.

هوش اخلاقی و ساخت آزمون اولیة آن بر اساس منابع اسلامی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های روانشناختی سال اول زمستان ۱۳۹۴ شماره ۳

کلید واژه ها: اخلاق هوش هوش اخلاقی منابع اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 566 تعداد دانلود : 237
پژوهش حاضر که با هدف شناسایی مؤلفه های هوش اخلاقی و ساخت آزمون اولیة آن بر اساس منابع اسلامی انجام گرفت، از نوع پژوهش های بنیادی بوده و در آن از روش تحلیل محتوا استفاده شده است. جامعة آماری این پژوهش را تمامی دانش پژوهان مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی? و طلاب جامعة الزهراء? در سال تحصیلی 1395-1394 تشکیل می دهند که با روش نمونه گیری در دسترس، 100 نفر انتخاب شدند. محقق پس از مطالعه، یادداشت برداری، سازماندهی و تجزیه و تحلیل منابع اسلامی و روان شناختی، مهم ترین فضائل اخلاقی را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. مؤلفه های هوش اخلاقی بر اساس معیارهای مکارم، محاسن و معالی در حوزة اخلاق، به هفده ویژگی رسید و در سه دستة الهی، فردی و اجتماعی تقسیم گردید. برای بررسی میزان مطابقت مستندات اسلامی با مؤلفه های هوش اخلاقی از نظر کارشناسان خبرة دین استفاده شد. میانگین کل 7/3 نشانگر موافقت 92 درصدی کارشناسان در خصوص تطابق مستندات با مؤلفه هاست. هماهنگی میان مستندات با گویه ها، میانگینی در حد 51/3 بدست داد. جهت سنجش روایی ملاک، آزمون محقق ساخته به همراه آزمون هوش اخلاقی (MCI) اجرا شد. همبستگی دو آزمون با 84/0 نشان دهندة روایی بالای آزمون است. مؤلفه های آزمون هوش اخلاقی اسلامی با کل آزمون، همبستگی بالا و با یکدیگر همبستگی مثبت و پایین داشتند که نشان دهندة روایی سازة آزمون محقق ساخته است. اعتبار آزمون بواسطة بررسی همسانی درونی پرسش نامه با ضریب آلفای کرونباخ محاسبه و نتیجة آن در سطح 96/0 به دست آمد. دونیمه سازی نیز اعتباری در حد 93/0 تا 95/0 به دست داد. نتایج تحقیق نشان می دهد که پرسش نامه تهیه شده از اعتبار و روایی مطلوبی برخوردار است.
۱۱.

ساخت و اعتباریابی آزمون اولیه باورهای منطقی زوجین براساس منابع اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال هشتم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۳۲)

کلید واژه ها: آزمون ساخت زوجین روایی و اعتبار باورهای منطقی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی ارزیابی، سنجش وآمار آزمونهای مشاوره خانواده
تعداد بازدید : 196 تعداد دانلود : 685
این پژوهش با هدف ساخت آزمون اولیه باورهای منطقی زوجین، بر اساس مبانی نظری اسلامی انجام گرفت. برای مطالعة منابع اسلامی، از روش تحلیل محتوا و برای ارزیابی روایی و اعتبار آزمون، از روش پیمایشی با انتخاب تصادفی طبقه ای، نمونه 100 نفری از میان دانش پژوهان و طلاب علوم دینی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره در سال تحصیلی 1393-1394 بهره گرفته شد. ساختار برداشت شده از منابع اسلامی، برای باورهای منطقی زوجین معیشتی، جنسی، ارتباطی، حل تعارض و حمایتی است. موافقت 5/95 و 5/94 درصدی خبرگان، نسبت به مؤلفه ها و گویه ها، روایی محتوای این آزمون را نشان داد. همبستگی مثبت و معنادار این آزمون (26/0r=، 01/0<p)، با آزمون باورهای ارتباطی زوجین، گویای روایی ملاکی این آزمون بود. همبستگی بالا بین مؤلفه ها با کل آزمون همچنین بین گویه ها نشان دهنده روایی سازه بود. اعتبار آزمون، به واسطه بررسی همسانی درونی پرسش نامه با ضریب آلفای کرونباخ 92/0 به دست آمد. در دونیمه سازی، ضریب آلفای نیمه اول 86/0 و نیمه دوم 89/0 به دست آمد و نیز ضریب همبستگی بین دو نیمه 77/0 و ضریب دو نیمه سازی گاتمن 86/0 به دست آمد. بنابراین، این آزمون از اعتبار و روایی مناسب برخوردار است.
۱۲.

بررسی رابطه بین جهت گیری مذهبی و تماشای ماهواره با طلاق(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال نهم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۳۴)

کلید واژه ها: طلاق تعارضات زناشویی مذهب ماهواره

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی رسانه
تعداد بازدید : 758 تعداد دانلود : 355
هدف از این پژوهش، بررسی رابطه بین جهت گیری مذهبی و تماشای ماهواره با طلاق است. نمونه پژوهش، شامل 262 زن و مرد متقاضی طلاق در شهر کرمانشاه است که در اسفند ماه 1391 با روش نمونه گیری در دسترس، به طور داوطلبانه در پژوهش شرکت کرده اند. ابزار پژوهش، پرسش نامه 70 سؤالی جهت گیری مذهبی، مقیاس تک گویه ای تماشای ماهواره و پرسش نامه 16 سؤالی طلاق است. پژوهش کمی از نوع همبستگی است. داده ها براساس ضریب همبستگی اسپیرمن و رگرسیون دو متغیره تحلیل شد. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که بین جهت گیری مذهبی با طلاق رابطه منفی و معنادار وجود دارد. همچنین، بین تماشای ماهواره با طلاق، رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین جهت گیری مذهبی و تماشای ماهواره، می توانند 13 درصد از واریانس طلاق را تبیین نماید. بر این اساس، ضعف پایبندی به مذهب و تماشای ماهواره موجب تشدید تعارضات زناشویی می گردد و احتمال وقوع طلاق را افزایش می دهد. یافته های مذکور همسو با بسیاری از پژوهش های داخلی و خارجی و براساس آموزه های اسلامی است.
۱۳.

از خداآگاهی تا خودمهارگری؛ آزمون یک مدل با کاربرد تحلیل مسیر(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های روانشناختی سال دوم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۶)

کلید واژه ها: حرمت خود تحلیل مسیر خودآگاهی خودمهارگری خداآگاهی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی
تعداد بازدید : 276 تعداد دانلود : 104
پژوهش پیش رو با هدف شناسایی رابطه و مدل ارتباط علّی بین خداآگاهی و خودمهارگری با میانجی گری خودآگاهی و حرمت خود در میان زنان و مردان انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است که از روش تحلیل مسیر، برای تجزیه و تحلیل داده های چهار مقیاس خداآگاهی، خودکنترلی، خودشناسی انسجامی و حرمت خود که به-طور هم زمان بر روی 322 نفر از دانشجویان جامعة المصطفی و جامعة الزهرا با روش نمونه گیری خوشه ای اجرا شده بود، استفاده شد. یافته ها حاکی از وجود رابطه معنادار و مثبت بین خداآگاهی و خودمهارگری با میانجی گری خودآگاهی و حرمت خود و برازش مطلوب مدل علّی ارائه شده و الگوی تحلیل مسیر خداآگاهی تا خودمهارگری از طریق میانجی-گری خودآگاهی و حرمت خود بود. بنابراین، تأثیر خداآگاهی و ذکر و یاد خداوند در خودمهارگری از طریق فرایندهای خودآگاهی و حرمت خود، تبیین پذیر است.
۱۴.

ویژگیهای زندگی مطلوب در روانشناسی مثبت و مقایسه آن با زندگی مطلوب در منابع اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۳۱)

کلید واژه ها: زندگی مطلوب روانشناسی مثبت شادکامی حیات طیبه سعادت عصر ظهور منابع اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 758 تعداد دانلود : 864
هدف از انجام این پژوهش، بررسی ویژگیهای زندگی مطلوب از دیدگاه روانشناسی و اسلام و مقایسه بین آنهاست که با روش توصیفی- تحلیلی صورت گرفته است. زندگی مطلوب از دیدگاه روانشناسان مثبت، از دو دیدگاه کلی لذتگرا و سعادتگرا مورد بررسی قرار گرفته است. امروزه روانشناسی مثبت، رویکردی سعادت گرا به زندگی مطلوب داشته و بر منش و فضیلت های فردی تاکید کردهاند و مراحلی را برای تحقق زندگی مطلوب برشمردهاند. افرادی که به تمام مراحل زندگی مطلوب، نائل شوند به خود شکوفایی رسیدهاند. آنچه برای طی کردن مراحل مختلف زندگی مطلوب لازم است، استفاده از کارکرد بهینه و بهره گیری از تمام استعدادها در جهت شکوفایی و دستیابی به تواناییهای بالقوه افراد میباشد. زندگی مطلوب از دیدگاه اسلام، در گسترهای وسیعتر از آنچه در روانشناسی مثبت وجود دارد، طرح شده است؛ در دیدگاه اسلام، زندگی انسان دارای دو سطح دنیوی و اخروی است که ارتباط تنگاتنگی هم با یکدیگر دارند. زندگی مطلوب در منابع اسلامی، بر محور سعادت شکل میگیرد و افراد به هر اندازه که از اسباب سعادت بهرمند باشند، به همان میزان از زندگی مطلوب دنیوی و اخروی برخوردار خواهند بود. البته تحقق کامل اسباب سعادت دنیوی و عوامل زمینه ساز زندگی مطلوب اخروی، در دوره ای خاص از زندگی بشر- به خاطر تحولات عمیقی که در این دوره اتفاق میافتد- امکان دارد که از آن به دوره ظهور امام زمان (عج) یاد میشود.
۱۵.

ساخت و روایی سنجی آزمون اولیه مراقبت والدینی ادراک شده بر اساس منابع اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۶

کلید واژه ها: منابع اسلامی روایی و اعتبار مراقبت والدینی ادراک شده آزمون اولیه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
تعداد بازدید : 105 تعداد دانلود : 82
۱۶.

ساخت آزمون اولیة صبر بر معصیت(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های روانشناختی سال دوم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۴)

کلید واژه ها: معصیت صبر روایی و اعتبار آزمون اولیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 916 تعداد دانلود : 339
هدف این پژوهش، ساخت آزمون اولیه صبر بر معصیت است. در این پژوهش، با توجه به مؤلفه ها و نشانه هایی که در میان آیات و روایات شناسایی شده اند ، یک آزمون 44 ماده ای ساخته شد. برای کشف روایی محتوا از روش پیمایشی دلفی استفاده شد و در نهایت برای تشخیص اعتبار اولیه، آزمون روی 106 تن به طور آزمایشی اجرا و با استفاده از روش های آلفای کرونباخ، ضریب دونیمه سازی اسپیرمن و گاتمن، میزان اعتبار آن بررسی شد. پس از اجرای آزمون، برای کشف روایی سازه از روش همسانی درونی (با محاسبه همبستگی اسپیرمن) استفاده شد. روایی محتوای آزمون از تأیید 8 نفر از کارشناسان به دست آمد. بعد از اجرای آزمایشی، اعتبار اولیه آزمون با توجه به میزان آلفای کرونباخ 93/0، همبستگی دونیمه سازی 86/0، ضریب دونیمه سازی اسپیرمن 93/0 و دونیمه سازی گاتمن 92/0 محاسبه گردید. برای بررسی روایی سازه، همبستگی خرده مقیاس ها با یکدیگر و با نمره کل مقیاس، همبستگی مؤلفه های هر خرده مقیاس با نمره کل و همبستگی هر گویه با نمره کل محاسبه شد که نتایج روایی سازه مطلوب در پرسش نامه را نشان داد.
۱۷.

بررسی تأثیر آموزش مهارت ارتباطی با رویکرد دینی بر عزت نفس و سلامت روان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال نهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۳۶)

کلید واژه ها: عزت نفس سلامت روانی مهارت های ارتباطی رویکرد دینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 618 تعداد دانلود : 708
این پژوهش، با هدف بررسی تأثیر آموزش مهارت های ارتباطی با رویکرد دینی بر عزت نفس و سلامت روان دانش آموزان دختر انجام گرفته است. روش پژوهش «آزمایشی» از نوع «پیش آزمون – پس آزمون» با گروه کنترل است. ابزارهای پژوهش، شامل پرسش نامة «عزت نفس» کوپر اسمیت و پرسش نامة «سلامت عمومی» کلبرگ بود. جامعة آماری تمام دانش آموزان دختر مقطع متوسطة شهر پرند در سال تحصیلی 1392 – 1393 بود که از بین آنها به صورت تصادفی و با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، 60 نفر انتخاب و در دو گروه آزمایشی و کنترل جایگزین شدند. مداخلة آزمایشی بر روی گروه آزمایش به مدت 17 جلسة 70 دقیقه ای و یک بار در هفته اجرا شد. برای تحلیل داده ها، از آزمون های آماری تحلیل کواریانس استفاده گردید. نتایج حاصل از تحلیل کواریانس نشان داد که تفاوت معنا داری بین میانگین عزت نفس (001/0 P≤ و 32/49 F=) و سلامت روانی (82/83 F= و001/0 P≤) گروه آزمایش و کنترل وجود دارد. آموزش مهارت های ارتباطی با رویکرد دینی موجب بهبود عزت نفس و سلامت روانی دانش آموزان می شود.
۱۸.

کمّی سازی مفهوم ثبات قدم بر اساس منابع اسلامی و بررسی ویژگی های روان سنجی پرسش نامه آن(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال سیزدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۵۰) 7-22

کلید واژه ها: ثبات قدم پرسش نامه منابع اسلامی روان شناسی اعتبار روایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 579 تعداد دانلود : 487
هدف این پژوهش، ارائه پرسش نامه ای برای کمی سازی مفهوم ثبات قدم بر اساس منابع اسلامی و تعیین ویژگی های روان سنجی آن است. برای استخراج مؤلفه های مفهومی ثبات قدم از روش تحلیل محتوا و برای بررسی ویژگی های پرسش نامه از روش پیمایشی استفاده شده است. در روش تحلیل محتوا، آموزه های دین جمع آوری، طبقه بندی و مورد تحلیل قرار گرفته و هفت مؤلفه از منابع اسلامی استخراج گردید. در روش پیمایشی، ارزیابی روایی و اعتبار پرسش نامه در نمونه 200 نفری که به روش نمونه گیری خوشه ای از جامعه آماری طلاب حوزه های علمیه شهر نجف آباد انتخاب شده بودند، بررسی شده است. یافته ها نشان داد که پرسش نامه ثبات قدم از نظر روایی سنجی محتوایی، ملاکی و سازه ای از روایی لازم و بالایی برخوردار است. در تحلیل عوامل اکتشافی، پنج عامل به دست آمد که عبارتند از: مصمم بودن، پایبندی به ارزش ها، هدفمداری متعالی، شکیبایی و تلاش پایدار. اعتبار این پرسش نامه با محاسبه آلفای کرونباخ، 845/0 می باشد. در نتیجه، پرسش نامه ثبات قدم اسلامی می تواند به عنوان یک ابزار دارای ویژگی های روان سنجی روایی و معتبر در پژوهش های اسلامی و روان شناختی مورد استفاده قرار گیرد.
۱۹.

رفتار حمایتی و شیوه های آن از نگاه قرآن و روان شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیست و نهم آبان ۱۳۹۹ شماره ۲۷۵ 67-78

کلید واژه ها: روان شناسی اجتماعی شیوه حمایت رفتار حمایتی قرآن کریم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 146 تعداد دانلود : 379
رفتار حمایتی رفتاری است که به قصد کمک کردن به دیگران صرفاً به خاطر نوع دوستی و خیرخواهی و نه به منظور رسیدن به منفعت خاصی انجام می شود. پژوهش حاضر به هدف شناسایی رفتار حمایتی و شیوه های آن از نگاه قرآن و روان شناسی تدوین شده است. روش پژوهش در این تحقیق تحلیل محتواست و با مراجعه به منابع روان شناسی و اسلامی به مفهوم شناسی و شناسایی شیوه های آن براساس اسناد موجود در این منابع پرداخته است. نتایج پژوهش نشان داد که رفتار حمایتی به سه شکل مالی، عاطفی و رفتاری صورت می گیرد؛ همچنین نتایج تحقیق نشان داد که از نگاه منابع اسلامی تنها هنگامی از رفتار حمایتی نهی می شود که اولاً، سبب تقویت دشمنان و دشمنی آنها با اسلام بشود؛ ثانیاً، به تقویت صفات منفی مانند تنبلی و احساس ذلت بیانجامد؛ همچنین شیوه های رفتار حمایتی عبارتند از: شیوه های شناختی رفتار حمایتی؛ شیوه های عاطفی رفتار حمایتی؛ شیوه های رفتاری رفتار حمایتی. در یک تقسیم بندی دیگر می توان شیوه های رفتار حمایتی از نگاه قرآن را به شیوه های عملی و کلامی تقسیم کرد.
۲۰.

ساخت و اعتبارسنجی پرسشنامه غیرت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده سال پانزدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۵۴ 27 - 45

کلید واژه ها: غیرت اعتبارسنجی ساخت پرسشنامه و منابع اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 479 تعداد دانلود : 444
این پژوهش با هدف ساخت پرسشنامه غیرت، بر اساس مبانی نظری اسلامی انجام گرفت. در این پژوهش، جهت مطالعه منابع اسلامی از روش تحلیل محتوا و برای ارزیابی روایی و اعتبار پرسشنامه، از روش پیمایشی و انتخاب اتفاقی 100 تن از دانش پژوهان و طلاب علوم دینی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (رحمهالله علیه) در سال تحصیلی 1397-1396 استفاده شد. ساختار برداشت شده از منابع اسلامی برای غیرت عبارتند از: مؤلفه های بینشی، عاطفی هیجانی، رفتاری، ارتباطی و جنسی. روایی محتوای این ساختار از نظر کارشناسان خبره دین و روان شناسی، طبق ساختار لیکرت چهار گزینه ای با میانگین کل 3 و واریانس 564/0 محاسبه شده و روایی گویه ها با میانگین 875/2 و ضریب هماهنگی و تطابق کندال در سطح اطمینان 99 درصد به دست آمده است. همبستگی بالا میان مؤلفه ها با کل آزمون و همچنین بین گویه ها، نشان دهنده روایی سازه بود. اعتبار آزمون به واسطه بررسی همسانی درونی پرسشنامه با ضریب آلفای کرونباخ 87/0به دست آمد. دو نیمه سازی نیز اعتباری در حد 799/0 و 637/0 برای دو نیمه را نشان داد. بنابراین این پرسشنامه از اعتبار و روایی مناسب برخوردار است. در نتیجه، پرسشنامه غیرت می تواند به عنوان ابزاری معتبر و علمی در پژوهش های اسلامی و کمی سازی استفاده شود.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان