مهناز مغانلو

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه عوامل مدل پنج عاملی شخصیت با سبک­های هویت است. بدین منظور از میان دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه­ های تهران و شهید بهشتی، 359 نفر (182 پسر و 177 دختر) با روش نمونه ­گیری تصادفی طبقه­ ای چند مرحله ­ای انتخاب شدند. عوامل شخصیت توسط پرسشنامه شخصیت NEOPI-R و سبک­های هویت توسط پرسشنامه سبک ­های هویت برزونسکی، مورد ارزیابی قرار گرفتند. بر اساس تحلیل ­های همبستگی، صفات برون­گرایی، دلپذیربودن و با وجدان بودن با هویت اطلاعاتی و هنجاری ارتباط مثبت داشتند. ویژگی انعطاف­پذیری با هویت اطلاعاتی ارتباط مثبت و با هویت هنجاری ارتباط منفی داشت. در صورتی ­که روان ­رنجورخویی با هویت اطلاعاتی و هنجاری ارتباط منفی و با هویت مغشوش ارتباط مثبت نشان داد. بر اسـاس نتایـج تحلیل­ هـای رگرسیـون، هویـت اطلاعاتـی توسط با وجدان بودن و انعطاف­ پذیری، هویت هنجاری تـوسط بـاوجدان بـودن، بـرون­گـرایـی، دلپـذیـربـودن و همچنین انعطاف­ پذیری (به­طور منفی) و در نهایت هویت مغشوش تنها توسط با وجدان بودن (به­ طورمنفی) پیش­بینی شدند.

هدف : هدف پژوهش حاضر مقایسه میزان تمایز یافتگی خود و خود کنترلی شناختی در معتادان موفق به ترک و مبتلایان به وابستگی مواد بود. روش: بدین منظور طی یک مطالعه علی مقایسه ای 32 نفر از مبتلایان به وابستگی مواد و31 نفر معتاد موفق به ترک با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و بر اساس سن، جنس، وضعیت تاهل، تحصیلات و اشتغال، با یکدیگر همتا شدند، و به پرسش نامه تمایزیافتگی خود و پرسش نامه جمعیت شناختی پاسخ دادند. یافته ها: نتایج نشان داد میانگین نمرات گروه معتادان موفق به ترک در تمایزیافتگی و ابعاد آن و خود کنترلی شناختی نسبت به گروه مبتلایان به وابستگی مواد بالاتر است. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش به نظر می رسد تمایزیافتگی خود و خود کنترلی شناختی از عوامل مهم موفقیت ترک در معتادان به شمار می آید .

هدف: پژوهش حاضر با هدف مدل یابی گرایش به اعتیاد بر اساس صفات مدل پنج عاملی شخصیت با میانجی گری تاب آوری انجام شد. روش: پژوهش حاضر توصیفی-همبستگی از نوع مدل سازی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این پژوهش شامل دانشجویان دانشگاه آزاد شهر مسجد سلیمان در سال 1398 بود. 217 نفر از دانشجویان با استفاده از فرمول کوکران با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. شرکت کنندگان پرسش نامه تاب آوری، پرسشنامه ویژگی های شخصیتی و همچنین پرسشنامه گرایش به اعتیاد را پاسخ دادند. همبستگی پیرسون، مدل یابی معادلات ساختاری و بوت استروپ روش های مورد استفاده برای تحلیل داده ها بودند. یافته ها: نتایج برازش مدل فرضی پژوهش را تایید کرد. تنها صفت دلپذیرخویی برازش خوبی با مدل نشان نداد که بعد از اصلاحات حذف گردید و مدل بهبود یافت. چهار ویژگی مدل پنج عاملی شخصیت شامل روان رنجورخویی، برونگرایی، گشودگی نسبت به تجارب و باوجدان بودن به صورت مستقیم با تاب آوری رابطه داشتند. همچنین این ویژگی ها رابطه غیرمستقیمی با میانجی گری تاب آوری، با میزان گرایش به اعتیاد داشتند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج می توان گفت که ویژگی های شخصیتی با تعدیل تاب آوری موجب کاهش گرایش به اعتیاد در دانشجویان می شود و داشتن تاب آوری در برابر استرس می تواند نقش صفات شخصیت بر میزان گرایش دانشجویان به اعتیاد را تعدیل کند.