شبیه سازی در آیین کاتولیک
حوزه های تخصصی:
دریافت مقاله
آرشیو
چکیده
متن
فصلنامه هفت آسمان، ش 27، پاییز 84
این مقاله که با هدف بررسى دلایل مخالفت مذهب کاتولیک با شبیهسازى تنظیم شده است. کار خود را با تذکر چهار نکته آغاز مىکند. که اولى به منابع مد نظر مقاله و دومى و سومى به فعالیتهاى فرهنگى و بینالمللى کلیسا در این زمینه نظر دارند و نکته چهارم هم بر این مطلب تصریح مىکند که، موضع آیین کاتولیک در قبال شبیهسازى انسانى، بخشى از موضع این آیین در قبال مسائل زیستى مثل، سقط جنین، اتانازى، بارورىهاى مصنوعى و مانند آن است. نویسنده ابتدا، انواع شبیهسازى را معرفى مىکند و با نقل نظریاتى به این نتیجه مىرسد که، کلیسا با شبیهسازى حیوانى و گیاهى مخالفتى ندارد. ولى بحث اصلى درباره شبیهسازى انسانى است، که خود بر دو گونه است. شبیهسازى درمانى یا غیرمولّد و شبیهسازى انسانى یا مولّد. تفاوت این دو گونه فقط در هدف آنهاست نه در تکنیک بهکار رفته در این دو روش. نویسنده تقسیمبندى دیگرى را نیز در این زمینه مورد اشاره قرار مىدهد ولى آنرا قابل اهمیت نمىداند.
به گزارش این مقاله، آیین کاتولیک با هر دو نوع شبیهسازى مخالف است و عنوان درمانى را فریبى بیش نمىداند چگونگى این مخالفت را نویسنده ضمن توضیح فرآیند شبیهسازى درمانى تبیین مىکند. نکته مهم در این مخالفت آن است که، دانشمندان پس از گرفتن سلول مورد نظر از رویان یا جنین شبیهسازى شده آنرا از بین مىبرند. مهمترین استدلال آیین کاتولیک آن است که، حیات هر موجود انسانى از آغازین لحظات تشکیل نطفه و یا پیوند دوگامت نر و ماده، هویت انسانى دارد و لذا حق حیات پیدا مىکند. نویسنده براى بیان این نکته، مفاهیم سلول بنیادى، رویان، پیش رویان و... را توضیح مىدهد و سپس به ذکر ایرادات کلیسا به این روش درمانى مىپردازد. اشکالاتى از قبیل پرهزینه بودن به نحوى که هیچ گاه عمومى نخواهد شد، امکان دریافت سلول بنیادى از طرقى به جز ایجاد رویان، و از همه مهمتر آنکه این کار قتل نفس است. و همانطور که سقطجنین ممنوع است و عملى غیراخلاقى محسوب مىشود از بین بردن رویان یا پیش رویان نیز همان حکم را دارد. نویسنده در این بخش بهطور گستردهاى از مقالات در باب کلیسا و نیز پیامها و کتابهاى پاپ ژان پل دوم استفاده کرده است.
بخش بعدى مقاله، بررسى حکم شبیهسازى انسانى است. که نویسنده آنرا مبتنى بر سه داستان از کتاب مقدس مىداند که عبارتند از: داستان خلقت آدم، قتل هابیل و ویرانى برج بابل که با استفادهاى اخلاقى از این سه داستان، مسئله به شبیهسازى انسانى پیوند مىخورد.
مهمترین بخش این مقاله، بررسى مفصل دلایل مخالفت با شبیه سازى انسانى است. این دلایل دهگانه یک به یک توسط نویسنده تشریح مىشوند. احتمال شکست و ناکامى از نظر علمى، ضرورت تولید مثل جنسى براى ایجاد فرد جدید، تحمیل هویت خود به شخص شبیهسازى شده، غصب جایگاه خداوند و خدایى کردن، نقض کرامت انسانى، نقض حق کودک براى داشتن والدین، تنزل انسان به شىء، مغایرت با حق جهل به آینده، امکان سوء استفادههاى مختلف و بالاخره فروپاشى نهاد خانواده رئوس این دلایل را تشکیل مىدهند.
نویسنده پس از توضیح دلایل فوق، اشاره مىکند، دلایل دیگرى نیز در این زمینه وجود دارد، مثل اینکه این پروژه در درازمدت مىتواند ساختار ژنتیکى انسان را به هم بزند و یا اینکه همجنسگرایان مىتوانند با این شیوه عمل خود را توجیه کنند و... . ولى این دلایل فرعى یا تقریر دیگرى از همان دلایل و دهگانه هستند و یا این که از سوى سایر کاتولیکها جدى گرفته نشدهاند.
این مقاله که با هدف بررسى دلایل مخالفت مذهب کاتولیک با شبیهسازى تنظیم شده است. کار خود را با تذکر چهار نکته آغاز مىکند. که اولى به منابع مد نظر مقاله و دومى و سومى به فعالیتهاى فرهنگى و بینالمللى کلیسا در این زمینه نظر دارند و نکته چهارم هم بر این مطلب تصریح مىکند که، موضع آیین کاتولیک در قبال شبیهسازى انسانى، بخشى از موضع این آیین در قبال مسائل زیستى مثل، سقط جنین، اتانازى، بارورىهاى مصنوعى و مانند آن است. نویسنده ابتدا، انواع شبیهسازى را معرفى مىکند و با نقل نظریاتى به این نتیجه مىرسد که، کلیسا با شبیهسازى حیوانى و گیاهى مخالفتى ندارد. ولى بحث اصلى درباره شبیهسازى انسانى است، که خود بر دو گونه است. شبیهسازى درمانى یا غیرمولّد و شبیهسازى انسانى یا مولّد. تفاوت این دو گونه فقط در هدف آنهاست نه در تکنیک بهکار رفته در این دو روش. نویسنده تقسیمبندى دیگرى را نیز در این زمینه مورد اشاره قرار مىدهد ولى آنرا قابل اهمیت نمىداند.
به گزارش این مقاله، آیین کاتولیک با هر دو نوع شبیهسازى مخالف است و عنوان درمانى را فریبى بیش نمىداند چگونگى این مخالفت را نویسنده ضمن توضیح فرآیند شبیهسازى درمانى تبیین مىکند. نکته مهم در این مخالفت آن است که، دانشمندان پس از گرفتن سلول مورد نظر از رویان یا جنین شبیهسازى شده آنرا از بین مىبرند. مهمترین استدلال آیین کاتولیک آن است که، حیات هر موجود انسانى از آغازین لحظات تشکیل نطفه و یا پیوند دوگامت نر و ماده، هویت انسانى دارد و لذا حق حیات پیدا مىکند. نویسنده براى بیان این نکته، مفاهیم سلول بنیادى، رویان، پیش رویان و... را توضیح مىدهد و سپس به ذکر ایرادات کلیسا به این روش درمانى مىپردازد. اشکالاتى از قبیل پرهزینه بودن به نحوى که هیچ گاه عمومى نخواهد شد، امکان دریافت سلول بنیادى از طرقى به جز ایجاد رویان، و از همه مهمتر آنکه این کار قتل نفس است. و همانطور که سقطجنین ممنوع است و عملى غیراخلاقى محسوب مىشود از بین بردن رویان یا پیش رویان نیز همان حکم را دارد. نویسنده در این بخش بهطور گستردهاى از مقالات در باب کلیسا و نیز پیامها و کتابهاى پاپ ژان پل دوم استفاده کرده است.
بخش بعدى مقاله، بررسى حکم شبیهسازى انسانى است. که نویسنده آنرا مبتنى بر سه داستان از کتاب مقدس مىداند که عبارتند از: داستان خلقت آدم، قتل هابیل و ویرانى برج بابل که با استفادهاى اخلاقى از این سه داستان، مسئله به شبیهسازى انسانى پیوند مىخورد.
مهمترین بخش این مقاله، بررسى مفصل دلایل مخالفت با شبیه سازى انسانى است. این دلایل دهگانه یک به یک توسط نویسنده تشریح مىشوند. احتمال شکست و ناکامى از نظر علمى، ضرورت تولید مثل جنسى براى ایجاد فرد جدید، تحمیل هویت خود به شخص شبیهسازى شده، غصب جایگاه خداوند و خدایى کردن، نقض کرامت انسانى، نقض حق کودک براى داشتن والدین، تنزل انسان به شىء، مغایرت با حق جهل به آینده، امکان سوء استفادههاى مختلف و بالاخره فروپاشى نهاد خانواده رئوس این دلایل را تشکیل مىدهند.
نویسنده پس از توضیح دلایل فوق، اشاره مىکند، دلایل دیگرى نیز در این زمینه وجود دارد، مثل اینکه این پروژه در درازمدت مىتواند ساختار ژنتیکى انسان را به هم بزند و یا اینکه همجنسگرایان مىتوانند با این شیوه عمل خود را توجیه کنند و... . ولى این دلایل فرعى یا تقریر دیگرى از همان دلایل و دهگانه هستند و یا این که از سوى سایر کاتولیکها جدى گرفته نشدهاند.